Webinar Nieuwe Autoriteit. Prof. Dr. Sarah Bal (UZ Gent)

Transcriptie

1 Webinar Nieuwe Autoriteit Prof. Dr. Sarah Bal (UZ Gent)

2 Nieuwe autoriteit Een andere manier van autoriteit geweldloos en geweldig Prof. Dr. Sarah Bal UZ, Gent VCOK, de Opvoedingswinkel 2

3 Ik volg deze Webinar Als grootouder Als ouder Voor mijn werk Als (groot)ouder en voor mijn werk 3

4 Traditionele autoriteit De autoriteitsfiguur heeft een status, positie, gezag Volwassenen hebben altijd gelijk Opvoeders zijn afstandelijk en beangstigend 4

5 Jaren Tijdsgeest veranderde Traditionele autoriteit wordt in vraag gesteld Mogen kinderen zélf denken? 5

6 Toegeeflijke autoriteit: Laat het kind zichzelf zijn Begrijpen en aanmoedigen leidt tot vrije, nieuwsgierige, creatieve mensen Sturend zijn of structuur bieden is uit den boze Een negatieve ontwikkeling bij het kind ontstaat door een belemmering in de opvoeding 6

7 Valkuilen wanneer men het gedrag van de jongere wil veranderen Actie-Reactie: proberen het (gedrag) van het kind te breken Ouders reageren met straf en dreigementen Jongere reageert nog vijandiger Voortdurende en steeds ergere ruzies Tot de ouder het (kind) opgeeft, loslaat 7

8 Valkuilen wanneer men het gedrag van de jongere wil veranderen Rust afkopen en toegeven: te veel uitleggen en begrijpen Ouder voelt zich hulpeloos, gaat negatief gedrag negeren om negatieve confrontaties te vermijden Kind stelt hogere eisen en extremer gedrag Ouder geeft toe, geeft toe,. Tot zelfbeheersing bij ouder verloren gaat, agressie. 8

9 Uitdagingen voor ouders vandaag Ouders zijn èrg toegewijd! Cultuur van ouders de schuld geven Gezinnen staan meer alleen en er zijn minder rituelen en tradities 9

10 Uitdagingen voor ouders vandaag Andere werk-normen: minder ouderlijke aanwezigheid? Minder/andere vormen van communicatie Kinderen: veel zelfstandigheid mààr ook veel alleen 10

11 Nieuwe autoriteit Nieuwe interpretatie van ouderlijk gezag Ontwikkeld door Haim Omer, Israël Gebaseerd op geweldloos verzet van Ghandi en Martin Luther King 11

12 Poll: Nieuwe autoriteit? Voor mij is dit volledig nieuw Ik heb er al eens over gehoord Ik ben hier al redelijk vertrouwd mee 12

13 Nieuwe autoriteit Als een gemeenschap haar kinderen waardevol vindt koestert het de ouders (John Bowlby) 13

14 Nieuwe autoriteit Focust op de ouders Het is belangrijk dat ouders zich zekerder voelen Daardoor zullen ze beter kunnen omgaan met moeilijke situaties Zij zullen de omgangsvormen met het kind veranderen 14

15 Nieuwe autoriteit Je hebt ènkel controle over je èigen gedrag, dàt is je bron van kracht Maak duidelijk wat je gaat doen Zorg ervoor dat je steun krijgt van anderen 15

16 Nieuwe autoriteit Een state of mind, een basishouding over met elkaar omgaan die oefening vraagt, het is een leerproces soms slaan we de bal mis, maar volhouden loont! 16

17 Nieuwe autoriteit: uitgangspunten 1 Geweldloos verzet 2 Zelfcontrole 3 Waakzame zorg 4 Openheid 5 Steunend netwerk 6 Herstel 17

18 1. Geweldloos verzet Je verzet je tegen gewelddadig gedrag door heel concreet verwachtingen en grenzen te stellen (de aankondiging*) Je doet dit zonder fysieke of verbale agressie Het gaat niet om macht, wel om kracht Je vermijdt escalatie!* 18

19 Poll: Escalatie vermijden? Dat lukt me Meestal wel Meestal niet 19

20 oog om oog maakt de hele wereld blind (Ghandi) 20

21 De aankondiging* Wat wil je veranderen? Welk gedrag wil je niet meer zien? Welk gedrag wèl? Je toont zo je ouderlijke betrokkenheid op een respectvolle, liefdevolle manier Jij gaat je houding t.o.v. het gedrag veranderen, je wacht niet tot de jongere zijn gedrag zal veranderen Er wordt niet over gediscussieerd 21

22 Elementen in een aankondiging: We accepteren niet meer. We zullen er alles aan doen dat je dit niet meer doet We zullen dit bespreken met en zullen hun hulp inroepen als We houden van je en zullen dit altijd blijven doen 22

23 1. Geweldloos verzet Ik kan je niet verplichten om te doen wat ik zeg, maar ik zal weerstand bieden aan je negatief gedrag Je zet door, je blijft je verzetten Je aanvaardt een geleidelijke, geen onmiddellijke verandering Want het gaat niet over winnen, enkel over volhouden 23

24 2. Zelfcontrole De enige controle die elke mens, dus ook elke ouder heeft, is de controle over zichzelf. 24

25 Poll: stelling Akkoord Niet akkoord 25

26 2. Zelfcontrole Je kan enkel jezelf controleren, niet je kind Jij bent verantwoordelijk voor een escalatie Laat je niet uitdagen, blijf rustig, neem nooit in het heetst van de strijd beslissingen 26

27 Het ijzer smeden als het koud is (Omer) 27

28 2. Zelfcontrole Laat je niet uitdagen, gebruik stilte als kracht Stel je reactie uit, maar geef niet op, wijk niet af van wat je wil Gebruik de tactiek van de bladwijzer Ik accepteer dit niet, ik ga erover nadenken en kom erop terug 28

29 tactiek van de bladwijzer Stel je reactie uit tot de jongere niet meer provoceert Blijf kalm Beschrijf de situatie/het conflict Geef daarbij aan dat je er nu niet over gaat praten maar er later met de jongere wel over wil praten (geef aan wanneer) 29

30 3. Waakzame zorg Is een houding waarmee je als ouder op een actieve en respectvolle manier deel uitmaakt van het leven van je kind. Je bent oplettend en toont interesse Én je neemt een afstand die passend is voor jou en je kind Aanwezigheid i.p.v. afstand of onvoorwaardelijk vertrouwen 30

31 3. Waakzame zorg Je moet flexibel zijn: 1. Open dialoog 2. Gerichte aandacht en gericht bevragen 3. Eenzijdige acties Privacy is niet heilig, vertrouwen is niet blind 31

32 Ouderlijke aanwezigheid metafoor van het anker Ik ben hier! Ik ben je ouder en ik blijf je ouder! Ik geef niet toe en ik geef je niet op! 32

33 Ouderlijke aanwezigheid verzoeningsgebaren Je doet het vrijwillig Gebeurt door de ouders Onafhankelijk van het gedrag van de jongere Zonder verwachting of tegenprestatie Eenzijdig en vastberaden, ook bij afwijzing 33

34 Ouderlijke aanwezigheid verzoeningsgebaren Ik doe dit omdat ik je de moeite waard vind, ik kan je niet dwingen het te aanvaarden, ik kan het alleen aanbieden en zal dit blijven doen. Eenvoudige signalen van respect en erkenning Voorstellen om samen iets te doen Kleine extraatjes Toegeven van eigen fouten 34

35 Er is geen pad naar een goede relatie, een goede relatie is het pad. (Amiel) 35

36 4. Openheid Door iets voor jezelf te houden blijf je slachtoffer en kan hulp je niet bereiken, kunnen anderen niet helpen Wees open, zo doorbreek je je isolement Maak het probleem duidelijk Schaamte overwinnen vergt moed 36

37 5. Ondersteunend netwerk Probeer samen op één lijn te staan Mensen mobiliseren vraagt inspanningen Van er alleen voor staan naar we nemen het samen op Problemen zijn niet iemands schuld, ze zijn onze gezamenlijke verantwoordelijkheid Je behoort tot een groep, we zijn er samen voor jou 37

38 It takes a village to raise a child Er is een heel dorp nodig om een kind op te voeden Opvoeden doe je niet alleen (Afrikaans gezegde) 38

39 Een steunnetwerk bij elkaar krijgen? Lijkt me moeilijk Lijkt me gemakkelijk 39

40 5. Ondersteunend netwerk Hoe steun bieden? Emotionele steun: praten, luisteren, troosten, Praktische steun: babysitten, koken, brengen Beschermende steun: telefonisch bereikbaar zijn, Bemiddelende steun: tussen ouders/kind/school/vrienden 40

41 6. Herstel - Verzoening De autoriteitsfiguur is verantwoordelijk voor herstel, niet de jongere Het slachtoffer staat daarbij centraal De jongere ( dader ) wordt uitgenodigd mee aan het herstel werken Door een herstelopdracht benadruk je de verbondenheid die je samen hebt (metafoor van het anker) 41

42 Wat onthouden? Vergroot je betrokkenheid en ontwikkel waakzame zorg Probeer escalaties te voorkomen Doorbreek het isolement, het geheim, en zoek steun Neem een duidelijke stelling in tegen gewelddadig risicovol gedrag Je kan enkel je eigen gedrag controleren Herstel de relatie en het respect via verzoeningsgebaren 42

43 Wat vind je van deze visie? Deze uitgangspunten zijn herkenbaar voor mij. Ik ben benieuwd naar meer over dit thema. Ik moet er nog even aan wennen Het lijkt minder mijn ding. 43

44 Meer informatie? New Authority Network International Belgisch Instituut voor Geweldloos Verzet 44

45 45

46 46

47 Prof. Dr. Sarah Bal beantwoordt de chatvragen Wij maakten een selectie van de meest gestelde vragen en de spreker zal ze nu beantwoorden. Sommige vragen zijn zeer persoonlijk en behoeven een specifiek antwoord. Met dergelijke vragen kan je terecht bij de opvoedingslijn: 078 /

48 Bedankt voor je deelname. Wist je dat er nog drie webinarssessies plaatsvinden over opvoeden van pubers in november 2016? Surf naar voor meer informatie en inschrijvingen. Graag tot een volgende Webinar!

49 Pauze (5 ) Jullie hebben nu de gelegenheid om de noodzakelijke voorbereidingen te treffen voor het tweede deel van dit Webinar Ondertussen blijft de chat operationeel en kunnen jullie nog steeds vragen insturen. Tot zo dadelijk!