Het ijzer smeden als het koud is

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Het ijzer smeden als het koud is"

Transcriptie

1 Het ijzer smeden als het koud is Geweldloos Verzet Marieke Brouwer, hoofd behandeling IM Eefde Marcel Nadorp, hoofd behandeling JP Heije Niels Eemstra, clusterleider DHG

2 Aanleiding Agressief en grensoverschrijdend gedrag Leven in Vrijheid Systeemgericht werken

3 Achtergrond Gandhi en Martin Luther King Haim Omer; omgaan met gewelddadig en (zelf)destructief gedrag van kinderen Nieuwe Autoriteit; oudertraining Ontwikkeling naar pedagogisch model

4 INDRUKWEKKENDE VOORBEELDEN VAN GEWELDLOZE STRIJD Dankzij het geweldloze verzet van de Tsjechische overheid en bevolking weet de regering van Dubcek zich, na de Sovjet-invasie van 1968, nog bijna een jaar staande te houden. Massale protesten tegen de oorlog in Vietnam, in een groot aantal landen, dragen bij tot beëindiging ervan in De "Dwaze Moeders van de Plaza de Mayo" weerstaan het dictatoriale bewind van Argentinië en dringen, voor het oog van de wereld, aan op informatie over hun verdwenen kinderen en familieleden. (1978). Hun voorbeeld inspireert in latere jaren vele vrouwen in conflictgebieden om onrecht en geweld publiekelijk aan te klagen. Een algemene staking (uitgeroepen door de vakbonden) brengt een militaire junta in Bolivia in 1982 binnen twee dagen tot aftreden. Honderdduizenden mensen (in tientallen steden in de wereld) protesteren in 1983 tegen de kernbewapening. In Den Haag zijn bijna een half miljoen mensen op de been. Omvangrijke demonstraties en stakingen dwingen in 1986 dictator Duvalier om Haïti te verlaten. Na massaal geweldloos verzet van de "People Power"-beweging op de Filipijnen moest dictator Markos vertrekken (1986). Het geweldloze verzet van het Chileense volk dwong dictator Pinochet binnen twee jaar tot aftreden (1988). Honderdduizenden Chinezen steunden het moedige geweldloze protest van de studenten op het "Plein van de Hemelse Vrede" (1989). Het leger maakte een eind aan dit protest, maar de democratiseringsbeweging is niet meer te stoppen Door ondermeer massale protest-demonstraties; boycot-akties; stakingen; massaal het land verlaten; menselijke protest-ketens vindt in 1989 een grotendeels geweldloze omwenteling plaats in de Oost-Europese landen (Bulgarije, Hongarije, Oost-Duitsland, Polen, Roemeni, Tsjechoslowakije) en de Baltische Staten (Estland, Letland, Litouwen). Na langdurige nationale en internationale, grotendeels, geweldloze strijd wordt in Zuid-Afrika Nelson Mandela vrijgelaten en in1990 de"wet op de Gescheiden Voorzieningen" afgeschaft. Na enkele dagen succesvol geweldloos verzet tegen een staatsgreep in Rusland (1991) treden de conservatieve junta-leiders terug en wordt de democratie hersteld. Onafgebroken inspireert de Birmese oppositieleidster Aung San Suu Kyi haar volk tot een geweldloze strijd voor mensenrechten en democratie. In een indrukwekkende "Witte Mars" dringen Belgen in 1996 aan op ingrijpende politieke veranderingen, naar aanleiding van justitieel falen bij de opsporing van verdwenen kinderen. Massale geweldloze protesten tegen de regering Milosevic in Servië voor erkenning van de uitslag van democratische verkiezingen (1996 /1997). Na enkele dagen van geweldloze protesten brengt (in oktober 2000) de oppositie het bewind van Milosevic ten val, en wordt de democratisch gekozen oppositie-leider Kostunica president. Zie ook: Onderwerpen / geweldloze strijd ("De kracht van de geweldloze strijd.") In de brochure "De mondiale verspreiding van actieve geweldloosheid" kunt u lezen over de meeste van deze gebeurtenissen.

5 Oude nieuwe autoriteit Oud: opvoeder is de baas, heeft gezag en autoriteit Anti-autoritaire opvoedingsstijl: laissez-faire Huidig: balans grenzen stellen & vrijheid bieden Nieuw: verbindend gezag

6 Er zijn 2 mensen nodig voor een escalatie Er is er maar 1 nodig om de escalatie te stoppen

7 Escalatieprocessen

8 Window of tolerance

9 Oefening: 3 manden methode

10 Onderscheidend Je hebt alleen controle over jezelf, niet over de ander Vs. interventies gericht op veranderen gedrag jeugdigen Als opvoeder naar eigen rol in escalatie kijken en oefenen met zelfcontrole Vermijden van verbale of fysiek agressie Onderlinge samenwerking

11 It takes a village to raise a child

12 Ouders vs. professionals Overeenkomsten maar ook verschillen Kernboodschap hetzelfde: Wij zijn je ouders/team, wij zijn er voor jou en wij houden vol.

13 NVR is een manier om. Agressie en onacceptabel gedrag verminderen Relatie opvoeder kinderen verbeteren Machteloosheid opvoeder/team verminderen Samenwerking vergroten Door: 1. Presentie 2. De-escaleren 3. Support

14 Presentie Waakzame zorg Relatie- en herstelgebaren Voorbeelden interventies: Telefoonronde Sit-in

15 De-escaleren Zelf controle Focus op doelgedrag Geen geweld maar kalm verzet Voorbeelden interventies: Uitgestelde reactie Bevelen-diensten weigeren Aankondiging

16 Support Doorbreken geheim Steunfiguren organiseren Voorbeelden interventies: Steun uitspreken Aanwezig zijn Positieve contactmomenten aanbieden

17 Oefening: Doorbreken van het geheim

18 NVR intern en extern Pluryn Intermetzo: 2015: Oudertraining DHG 2016: Congres & contacten collega s + trainingen Intermetzo 2017: DHG, team Smaragd 2018: JPH, ambulant + residentieel team Nederland: Bascule, PI Research, Banjaard (LVB), Lorentzhuis, Rubicon e.a. Platform: Internationaal: Met name (west) Europa en Israël

19 Wetenschap

20 Lezen

21 Vragen? Dank voor jullie aandacht!

VERBINDEND GEZAG / NIEUWE AUTORITEIT EN HET ANGSTIGE OF TERUGGETROKKEN KIND. Lenny Rodenburg, 18 april 2018

VERBINDEND GEZAG / NIEUWE AUTORITEIT EN HET ANGSTIGE OF TERUGGETROKKEN KIND. Lenny Rodenburg, 18 april 2018 VERBINDEND GEZAG / NIEUWE AUTORITEIT EN HET ANGSTIGE OF TERUGGETROKKEN KIND Lenny Rodenburg, 18 april 2018 DE PRINCIPES VAN GEWELDLOOS VERZET VERTAALD NAAR: Lenny Rodenburg, 18 april 2018 Kinderen die

Nadere informatie

Training voor ouders van angstige kinderen op basis van geweldloos verzet

Training voor ouders van angstige kinderen op basis van geweldloos verzet Training voor ouders van angstige kinderen op basis van geweldloos verzet Als dit als ouder je uitdaging wordt Beschermen: belangrijk(st)e taak van ouders Maar hoever ga je. Dilemma bij angstige kinderen:

Nadere informatie

#verbindendgezag. Van straf naar geweldloos verzet. bij agressief en oppositioneel gedrag

#verbindendgezag. Van straf naar geweldloos verzet. bij agressief en oppositioneel gedrag Van straf naar geweldloos verzet bij agressief en oppositioneel gedrag Verbindend gezag in onderwijs www.lorentzhuis.nl Twitter @Lorentzhuis en @VerbindendGezag #verbindendgezag Zoeken naar gezag: boekenkasten

Nadere informatie

Stilte is soms het beste antwoord! Dalai Lama

Stilte is soms het beste antwoord! Dalai Lama Stilte is soms het beste antwoord! Dalai Lama Interventies Verbindend Gezag Toepassing: Gezinnen Scholen Leefgroepen Wijken Problematiek Escalaties Negatieve spiraal van toegeven Gevoel van machteloosheid

Nadere informatie

Nieuwe Autoriteit. Geweldloos Verzet

Nieuwe Autoriteit. Geweldloos Verzet Nieuwe Autoriteit Nieuwe aanpak van omgaan met grensoverschrijdend gedrag Geweldloos Verzet Begeleiding: Nicky Charle Geïnspireerd op Haim Omer 7 februari 2017 Netwerkevenement LOP Oostende Hoe? Empoweren

Nadere informatie

Achtergrond. NA/GV in onderwijs: een wereld van verschil? Vormingsnetwerk NA/GV op school 27/08/2015.

Achtergrond. NA/GV in onderwijs: een wereld van verschil? Vormingsnetwerk NA/GV op school 27/08/2015. NA/GV in onderwijs: een wereld van verschil? Vormingsnetwerk NA/GV op school www.nagvopschool.be Nicky Charle (De Leerexpert) Barbara van de Vreken en Tine Vervloet (OVSG) Achtergrond Haim Omer en medewerkers

Nadere informatie

Nieuwe autoriteit en geweldloos verzet. Debatlunch 09/06/2017

Nieuwe autoriteit en geweldloos verzet. Debatlunch 09/06/2017 Nieuwe autoriteit en geweldloos verzet Debatlunch 09/06/2017 Wat is NVR/NA? NVR staat voor Non-violent Resistance Geweldloos verzet; beide begrippen zijn belangrijk NA staat voor New Authority of nieuwe

Nadere informatie

Een inspirerende prikkel vanuit het gedachtegoed van Haim Omer rond Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet

Een inspirerende prikkel vanuit het gedachtegoed van Haim Omer rond Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet Een inspirerende prikkel vanuit het gedachtegoed van Haim Omer rond Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet Relinde van Lier www.nagvopschool.be Inspiratiedag Verhogen gekwalificeerde uitstroom 26/11/2015

Nadere informatie

Webinar Nieuwe Autoriteit. Prof. Dr. Sarah Bal (UZ Gent)

Webinar Nieuwe Autoriteit. Prof. Dr. Sarah Bal (UZ Gent) Webinar Nieuwe Autoriteit Prof. Dr. Sarah Bal (UZ Gent) Nieuwe autoriteit Een andere manier van autoriteit geweldloos en geweldig Prof. Dr. Sarah Bal UZ, Gent VCOK, de Opvoedingswinkel 2 Ik volg deze Webinar

Nadere informatie

Identiteit en Autoriteit een contextuele benadering

Identiteit en Autoriteit een contextuele benadering Identiteit en Autoriteit een contextuele benadering Hans Bom en Eliane Wiebenga www.lorentzhuis.nl e-mail: info@lorentzhuis.nl twitter: @VerbindendGezag Opbouw van de workshop 1. Systeemvisie op identiteit

Nadere informatie

De Koude Oorlog: het begin (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich

De Koude Oorlog: het begin (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Samenwerking slaat om in wantrouwen in 1945 => Tijdens WO 2: USSR en VSA werken samen tegen Duitsland => In

Nadere informatie

Vervolg en einde van De Koude Oorlog: 1953-1995 (10.1 & 10.3)

Vervolg en einde van De Koude Oorlog: 1953-1995 (10.1 & 10.3) Vervolg en einde van De Koude Oorlog: 1953-1995 (10.1 & 10.3) Na de dood van Stalin leek de Sovjet greep op het Oost Europa wat losser te worden. Chroesjtsjov maakte Stalins misdaden openbaar (destalinisatie),

Nadere informatie

Opvoedingsondersteuning

Opvoedingsondersteuning Opvoedingsondersteuning Voor ouders van tieners met methodiek Geweldloos Verzet/Nieuwe Autoriteit Naima Annouri Jamal El Boujddaini Overzicht inhoud en methoden van Geweldloos Verzet Steun Actieve weerstand

Nadere informatie

Hoop op democratie in het Midden Oosten

Hoop op democratie in het Midden Oosten De Toestand in de Wereld 3 Hoop op democratie in het Midden Oosten Egypte: De kater na de Arabische lente Bas Levinsohn 1 Inleiding Vraagstelling Wat wordt bedoeld met de Arabische lente? Wat is de betekenis

Nadere informatie

Geweldloos verzet en nieuwe autoriteit. Wil van Nus pedagoog en gedragsspecialist

Geweldloos verzet en nieuwe autoriteit. Wil van Nus pedagoog en gedragsspecialist Geweldloos verzet en nieuwe autoriteit Wil van Nus pedagoog en gedragsspecialist Gezien en gehoord worden Foto Carel van Hees Cijfers NJI (2015) 3 tot 9 procent van de ouders van kinderen van 0 tot 12

Nadere informatie

Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet?

Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet? Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet? Slavernij in de geschiedenis van Nederland 1 Een niet zo fraai verleden In de loop van de geschiedenis werden mensen vaak misbruikt. Enkele trieste

Nadere informatie

(c) en 1

(c) en  1 Gezag vanuit verbinding Kennismaking met Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet Vrije Lagere School Hollebeek, Temse 29 november 2016 Begeleiding: Hilde Leonard 1965, opleiding pedagogiek KUL 10 jaar vormingswerk

Nadere informatie

Gezag vanuit verbinding Kennismaking met Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet

Gezag vanuit verbinding Kennismaking met Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet Gezag vanuit verbinding Kennismaking met Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet VBS Klavertje Vier, Kapellen 13 maart 2019 Begeleiding: Hilde Leonard www.hildeleonard.be 1965, opleiding pedagogiek KUL

Nadere informatie

De Iraanse revolutie (1979) en zijn gevolgen

De Iraanse revolutie (1979) en zijn gevolgen Geschiedenis van de laatste 50 jaar De Iraanse revolutie (1979) en zijn gevolgen Bas Levinsohn 1 Inleiding Overzicht colleges Titel college Thema college Tijdsperiode 1 De Cubaanse rakketencrisis Beslissingen

Nadere informatie

Acties van Geweldloos Verzet: Wie doet wat? J. Vanderfaeillie, K. Moors & F. Van Holen

Acties van Geweldloos Verzet: Wie doet wat? J. Vanderfaeillie, K. Moors & F. Van Holen Acties van Geweldloos Verzet: Wie doet wat? J. Vanderfaeillie, K. Moors & F. Van Holen INHOUD Inhoud van Geweldloos Verzet en Nieuwe Autoriteit Onderzoeksvragen Methode Resultaten Besluit en conclusie

Nadere informatie

Verbindend gezag in het onderwijs

Verbindend gezag in het onderwijs Professionalisering Gedragsproblemen in de klas Verbindend gezag in het onderwijs Als leerkracht heb je je handen vol aan oppositioneel gedrag en agressie in de klas. Hoe kun je vorm geven aan de gezagsrol

Nadere informatie

Nieuwe Autoriteit of verbindend gezag

Nieuwe Autoriteit of verbindend gezag Cross-over Nieuwe Autoriteit of verbindend gezag Familie, school en gemeenschap Haim Omer Lerend Netwerk in Limburg Kristof Das (KHLim), Joyce Mondelaers (KHLim-Banaba) Hervé Meykens (THHI-Tessenderlo)

Nadere informatie

De Koude Oorlog: spanning en conflicten (les 12 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich

De Koude Oorlog: spanning en conflicten (les 12 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich (les 12 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich Geen directe oorlog maar => Tijdens de Koude Oorlog werd er nooit rechtstreeks gevochten tussen de twee grote

Nadere informatie

Leerlabo Nieuwe Autoriteit

Leerlabo Nieuwe Autoriteit Leerlabo Nieuwe Autoriteit 6 mei 2019 Katrin Timmermans & Babette Van den Bruel Inhoud Nieuwe autoriteit 5 pijlers Waakzame zorg Geweldloos verzet Eenzijdige acties Basis & Secundair Onderwijs Omvattende

Nadere informatie

Nieuwe Autoriteit & Geweldloos Verzet. 16 oktober 2015 Prakticum

Nieuwe Autoriteit & Geweldloos Verzet. 16 oktober 2015 Prakticum Nieuwe Autoriteit & Geweldloos Verzet 16 oktober 2015 Prakticum NA en GV probeert een antwoord te geven op volgende vraag Hoe kunnen we met die conflicten omgaan, zodat we vooral de positieve krachten

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Koude oorlog h1 en h2

Samenvatting Geschiedenis Koude oorlog h1 en h2 Samenvatting Geschiedenis Koude oorlog h1 en h2 Samenvatting door een scholier 568 woorden 9 juni 2016 7,3 15 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Kapitalisme-Communisme: Kapitalisme: West -landen:

Nadere informatie

Waakzame zorg bij tieners, een uitdagende opdracht voor ouders. OO-camp: ondersteuning aan gezinnen met jongeren 30/11/2015 Frank Van Holen, PhD

Waakzame zorg bij tieners, een uitdagende opdracht voor ouders. OO-camp: ondersteuning aan gezinnen met jongeren 30/11/2015 Frank Van Holen, PhD Waakzame zorg bij tieners, een uitdagende opdracht voor ouders OO-camp: ondersteuning aan gezinnen met jongeren 30/11/2015 Frank Van Holen, PhD Waakzame zorg Term uit gedachtengoed uitgewerkt door Haim

Nadere informatie

Tot een paar decennia terug verleende je gezag aan

Tot een paar decennia terug verleende je gezag aan Geweldloos verzet tegen probleemgedrag In de moderne samenleving ligt er op scholen, zowel in de bovenbouw van het basisonderwijs als in het voortgezet onderwijs, vaak een stevige uitdaging als het gaat

Nadere informatie

8 6 Samenwerking in de wereld. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog.

8 6 Samenwerking in de wereld. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog. Dirk komt thuis. Dirk heeft gewonnen met voetballen. Hij is heel blij. Maar dan ziet hij zijn moeder. Zijn moeder kijkt niet blij. De moeder van Dirk denkt

Nadere informatie

Nieuwe Autoriteit Children s Zone Kiel

Nieuwe Autoriteit Children s Zone Kiel Nieuwe Autoriteit Children s Zone Kiel Stijn Wielemans 20/03/2017 Inhoud Wie ben ik? Voorstelling Jeugdzorg Emmaus Antwerpen Nieuwe Autoriteit Wie ben ik? Jeugdzorg Emmaus Antwerpen Jeugdzorg Emmaus Antwerpen

Nadere informatie

NAGV op school: Waakzame zorg. Steunen. van onmacht naar invloed. Nieuwe visie op gezag. Verwachten & begrenzen 8/01/2018. (c)

NAGV op school: Waakzame zorg. Steunen. van onmacht naar invloed. Nieuwe visie op gezag. Verwachten & begrenzen 8/01/2018. (c) NAGV op school: van onmacht naar invloed ZORG-2-daagse Regio Mechelen-Brussel 26 januari 2018 Hilaire Dolfeyn Nieuwe visie op gezag omdat deze beter aansluitbij de huidige tijdsgeest Recht op individuele

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Examenkatern: dekolonisatie en koude oorlog in vietnam

Samenvatting Geschiedenis Examenkatern: dekolonisatie en koude oorlog in vietnam Samenvatting Geschiedenis Examenkatern: dekolonisatie en koude oorlog in vietnam Samenvatting door een scholier 1145 woorden 18 januari 2011 6,5 8 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis Wat was

Nadere informatie

Stilstaan bij vrijheid

Stilstaan bij vrijheid Stilstaan bij vrijheid Je staat er meestal niet bij stil maar overal in de wereld zetten mensen zich in met woorden en daden voor de vrijheid die voor ons zo vanzelfsprekend lijkt. Laat je inspireren door

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis De rol van Nelson Mandela bij de afschaffing van de apartheid

Praktische opdracht Geschiedenis De rol van Nelson Mandela bij de afschaffing van de apartheid Praktische opdracht Geschiedenis De rol van Nelson Mandela bij de afschaffing van de apartheid Praktische-opdracht door een scholier 1616 woorden 14 mei 2001 6,7 409 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding

Nadere informatie

week december B1

week december B1 De wereld rouwt om Nelson Mandela : Nelson Mandela Nelson Mandela is overleden. Zijn hele leven lang heeft hij gevochten tegen de apartheid. In begin wilde hij als advocaat geweldloos protesteren. In 1960

Nadere informatie

Samenwerking tussen politie en gezondheidszorg m.b.t. psychisch kwetsbare jongeren

Samenwerking tussen politie en gezondheidszorg m.b.t. psychisch kwetsbare jongeren Workshop 1 Samenwerking tussen politie en gezondheidszorg m.b.t. psychisch kwetsbare jongeren Gast van DE PAS gooit met allerlei voorwerpen, is bijzonder agressief. Politie wordt erbij gehaald maar wil

Nadere informatie

Geweldloos verzet: Handleiding voor ouders

Geweldloos verzet: Handleiding voor ouders Geweldloos verzet: Handleiding voor ouders Haim Omer Eliane Wiebenga Geweldloos verzet: Handleiding voor ouders Houten 2015 Haim Omer Hod Hasharon Israel Eliane Wiebenga Haarlem Noord-Holland The Netherlands

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Irak conflict

Werkstuk Aardrijkskunde Irak conflict Werkstuk Aardrijkskunde Irak conflict Werkstuk door T. 1373 woorden 12 december 2014 7 63 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Tussen wie gaat het conflict en wat is de kern van het conflict?

Nadere informatie

week december 2013 B2

week december 2013 B2 De wereld rouwt om Nelson Mandela : Nelson Mandela Nelson Mandela is overleden. Zijn hele leven lang heeft hij gevochten tegen de apartheid. In begin wilde hij als advocaat geweldloos protesteren. In 1960

Nadere informatie

Союз СоветскихСоциалистических Республик

Союз СоветскихСоциалистических Республик Союз СоветскихСоциалистических Республик SojoezSovjetskichSotsialistitsjeskichRespoeblik http://www.youtube.com/watch?v=hle4inigsee&feature=related De Romanovs De Romanov familie komt in 16313 aan de macht

Nadere informatie

week juni 2013 C

week juni 2013 C Zuid-Afrika houdt de adem in : Nelson Mandela, een vrijheidsstrijder Nelson Mandela is nu ernstig ziek. Zijn hele leven lang heeft hij gevochten tegen de apartheid. De zwarte bevolking kreeg veel minder

Nadere informatie

De Vreedzame School. Voor peuters en kleuters 20 november 2012 Mirjam van der Ven CED-groep Eduniek. De Vreedzame School: democratie moet je leren

De Vreedzame School. Voor peuters en kleuters 20 november 2012 Mirjam van der Ven CED-groep Eduniek. De Vreedzame School: democratie moet je leren De Vreedzame School Voor peuters en kleuters 20 november 2012 Mirjam van der Ven CED-groep Eduniek Wat is er aan de hand met onze jeugd? Aanleidingen voor het ontstaan van De Vreedzame School (1999) Toenemende

Nadere informatie

Jaarcongres: De kracht van het sociale wijkteam. Samenwerken in de Vreedzame Wijk..

Jaarcongres: De kracht van het sociale wijkteam. Samenwerken in de Vreedzame Wijk.. Jaarcongres: De kracht van het sociale wijkteam Samenwerken in de Vreedzame Wijk.. Zorg voor Jeugd De Utrechtse visie De drie sporen van het Utrechtse model van de Zorg voor Jeugd: 1. Gewoon Opvoeden,

Nadere informatie

Geschiedenisles over het jaar 1989, einde van de Koude Oorlog. Antwoorden

Geschiedenisles over het jaar 1989, einde van de Koude Oorlog. Antwoorden Geschiedenisles over het jaar 1989, einde van de Koude Oorlog Antwoorden Vraag 1 - Gorbatsjov a. Leg uit welke rol Sovjet-leider Michail Gorbatsjov heeft gespeeld in de val van het communisme. Gorbatsjov

Nadere informatie

JAAROVERZICHT 2010 gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS

JAAROVERZICHT 2010 gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS Hout en Plaatmateriaal JAAROVERZICHT gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS 1 van 20 08/15/2011 Hout Nederland - Index en Samenvatting Per Categorie (genummerd) zijn de gegevens uitgesplitst

Nadere informatie

VOETBAL TORNOOI VAN DE LAGERE SCHOLEN VAN SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE

VOETBAL TORNOOI VAN DE LAGERE SCHOLEN VAN SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE Klein GROEP A Duitsland - Cuba 3-0 Wales - Chili 1-1 Kameroen - Finland 1-0 Duitsland - Wales 4-0 Chili - Kameroen 0-3 Cuba - Finland 1-0 Duitsland - Chili 4-0 Cuba - Kameroen 0-2 Wales - Finland 1-1 Duitsland

Nadere informatie

Wie bestuurt de Europese Unie?

Wie bestuurt de Europese Unie? Wie bestuurt de Europese Unie? 2 De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere

Nadere informatie

Huis van het Kind Maldegem

Huis van het Kind Maldegem Vormingsaanbod Huis van het Kind Maldegem Alle vaders, moeders, toekomstige ouders, grootouders en andere opvoedingsverantwoordelijken hebben vragen over opvoeden. Kleine en grote vragen. Huis van het

Nadere informatie

week december 2013 C

week december 2013 C Een held is heengegaan : Nelson Mandela Nelson Mandela is overleden. Zijn hele leven lang heeft hij gevochten tegen de apartheid. In begin wilde hij als advocaat geweldloos protesteren. In 1960 gebeurde

Nadere informatie

Verdieping: Wie is wie - tijdlijn

Verdieping: Wie is wie - tijdlijn Verdieping: Wie is wie - tijdlijn Korte omschrijving werkvorm De gebeurtenissen in Oekraïne volgden elkaar snel op. De leerlingen krijgen een tijdlijn met de belangrijkste gebeurtenissen en personen van

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis Korea Oorlog

Praktische opdracht Geschiedenis Korea Oorlog Praktische opdracht Geschiedenis Korea Oorlog Praktische-opdracht door een scholier 1407 woorden 1 februari 2003 4,5 118 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Opdracht 1: Wat zijn volgens jouw de oorzaken van

Nadere informatie

Wat vraagt Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet van de opvoeder van het jonge kind?

Wat vraagt Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet van de opvoeder van het jonge kind? Wat vraagt Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet van de opvoeder van het jonge kind? Mariëlle van Doorn Kailey Hendrikx Symposium Het geheim van Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet Programma Opening

Nadere informatie

Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)

Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie) Praktische-opdracht door J. 1743 woorden 12 september 2011 6,1 32 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)

Nadere informatie

DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN SAMENVATTING

DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN SAMENVATTING DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN SAMENVATTING LIDSTATEN Albanië, Andorra, Armenië, Azerbeidzjan, België, Bosnië-Herzegovina, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk,

Nadere informatie

De Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap

De Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap De Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap Congres Leve het jonge kind! 2011 Deelsessie Democraatjes in de dop? Mirjam van der Ven, Eduniek Aanleidingen voor het ontstaan van De Vreedzame

Nadere informatie

Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen ROESELARE. Opsplitsing in nationaliteitsgroepen

Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen ROESELARE. Opsplitsing in nationaliteitsgroepen Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen ROESELARE HUIDIGE NATIONALITEIT PG2 NATIONALITEIT BIJ GEBOORTE PG 3 HUISHOUDENS PG 4 WERKZOEKENDEN PG 5 NIEUWKOMERS PG 6 Arrondissement Roeselare Opsplitsing in nationaliteitsgroepen

Nadere informatie

Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen KORTEMARK. Opsplitsing in nationaliteitsgroepen

Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen KORTEMARK. Opsplitsing in nationaliteitsgroepen Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen KORTEMARK Arrondissement Diksmuide HUIDIGE NATIONALITEIT PG2 NATIONALITEIT BIJ GEBOORTE PG 3 HUISHOUDENS PG 4 WERKZOEKENDEN PG 5 NIEUWKOMERS PG 6 Opsplitsing in nationaliteitsgroepen

Nadere informatie

Voorwoord bij de 1 e druk van de Nederlandse vertaling (2007)

Voorwoord bij de 1 e druk van de Nederlandse vertaling (2007) V Voorwoord bij de 1 e druk van de Nederlandse vertaling (2007)» De twee waardevolste geschenken die we onze kinderen kunnen geven: zijn wortels én vleugels. «Hodding Carter De laatste decennia van de

Nadere informatie

Omgaan met moeilijk gedrag. CLZ studiedag 29 april 2016

Omgaan met moeilijk gedrag. CLZ studiedag 29 april 2016 Omgaan met moeilijk gedrag CLZ studiedag 29 april 2016 Bedenkingen - vragen Wat kan ik nog doen? Ik heb al alles geprobeerd? Ik ben doodmoe als ik thuiskom Ik heb nog 23 andere leerlingen in de klas Hoort

Nadere informatie

Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen SPIERE-HELKIJN. Opsplitsing in nationaliteitsgroepen

Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen SPIERE-HELKIJN. Opsplitsing in nationaliteitsgroepen Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen SPIERE-HELKIJN HUIDIGE NATIONALITEIT PG2 NATIONALITEIT BIJ GEBOORTE PG 3 HUISHOUDENS PG 4 WERKZOEKENDEN PG 5 NIEUWKOMERS PG 6 Arrondissement Kortrijk Opsplitsing in nationaliteitsgroepen

Nadere informatie

nr. 726 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 27 juni 2017 aan JO VANDEURZEN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland

nr. 726 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 27 juni 2017 aan JO VANDEURZEN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 726 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 27 juni 2017 aan JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland Kinderen moeten

Nadere informatie

Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen LANGEMARK-POELKAPELLE. Opsplitsing in nationaliteitsgroepen

Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen LANGEMARK-POELKAPELLE. Opsplitsing in nationaliteitsgroepen Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen LANGEMARK-POELKAPELLE HUIDIGE NATIONALITEIT PG2 NATIONALITEIT BIJ GEBOORTE PG 3 HUISHOUDENS PG 4 WERKZOEKENDEN PG 5 NIEUWKOMERS PG 6 Arrondissement Ieper Opsplitsing in

Nadere informatie

Eureka Europa! Een didactisch pakket voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar basisonderwijs

Eureka Europa! Een didactisch pakket voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar basisonderwijs Eureka Europa! Een didactisch pakket voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar basisonderwijs 1.1 Een blik op een eeuw Europa Deel 1: Een beetje geschiedenis Dankzij onze vrienden, Marie en Alexander,

Nadere informatie

Je hebt je huiswerk niet gemaakt, maar durft dat niet te zeggen. Je krijgt een beurt en zo merkt de meester het toch. Oeps

Je hebt je huiswerk niet gemaakt, maar durft dat niet te zeggen. Je krijgt een beurt en zo merkt de meester het toch. Oeps De juf vraagt wie er mee wil doen aan een voorleeswedstrijd. Je wilt wel graag maar zegt niks omdat je bang bent dat ze je uitlachen. En nu ben je te laat. Je hebt je huiswerk niet gemaakt, maar durft

Nadere informatie

De frontlinie van de verbeelding

De frontlinie van de verbeelding De frontlinie van de verbeelding Waar vechten wij als kunstenaars tegen? En waar vechten wij als kunstenaars voor? Het antwoord op deze vraag ligt deels in de geschiedenis van progressieve kunst zelf.

Nadere informatie

SAMEN STERK IN GEZAG, van onmacht naar invloed.

SAMEN STERK IN GEZAG, van onmacht naar invloed. SAMEN STERK IN GEZAG, van onmacht naar invloed. Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet op school. www.nagvopschool.be Leren in Antwerpen 15 december 2016 Hilaire Dolfeyn Ann Geentjens HaimOmer hoogleraar

Nadere informatie

Geweldloos verzet: Handleiding voor ouders

Geweldloos verzet: Handleiding voor ouders Geweldloos verzet: Handleiding voor ouders Haim Omer Eliane Wiebenga Geweldloos verzet: Handleiding voor ouders Houten 2015 Haim Omer Hod Hasharon Israel Eliane Wiebenga Haarlem Noord-Holland The Netherlands

Nadere informatie

Belangen: Rusland versus de EU

Belangen: Rusland versus de EU Belangen: Rusland versus de EU Korte omschrijving werkvorm Leerlingen denken na over de redenen waarom Rusland en de EU zich met het conflict in Oekraïne bemoeien. Dit doen zij door eerst een tekst te

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Dictatuur en democratie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Dictatuur en democratie Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Dictatuur en democratie Samenvatting door een scholier 535 woorden 18 januari 2005 6,1 14 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Dictatuur en Democratie 1 Lenin en Hitler

Nadere informatie

Van (on)macht naar kracht

Van (on)macht naar kracht Van (on)macht naar kracht Geweldloos verzet & Verbindend gezag 13 februari 2019 Op zoek naar houvast : boekenkasten vol Waarom is er behoefte aan een nieuwe vorm van gezag? Programma PI Research 1 Interne

Nadere informatie

De Vreedzame School. Sociale competentie en actief burgerschap in het basisonderwijs

De Vreedzame School. Sociale competentie en actief burgerschap in het basisonderwijs De Vreedzame School Sociale competentie en actief burgerschap in het basisonderwijs Aanleidingen voor het ontstaan van De Vreedzame School (1999) toenemende gedragsproblematiek in scholen grensoverschrijdend

Nadere informatie

DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN OVERZICHT

DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN OVERZICHT DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN OVERZICHT Niet-lidstaat van de Raad van Europa (Wit-Rusland) LIDSTATEN HOOFDZETEL EN VESTIGINGEN BEGROTING Albanië, Andorra, Armenië, Azerbeidzjan, België,

Nadere informatie

Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van onderhandelingen (art. 26 OESO)

Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van onderhandelingen (art. 26 OESO) Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van (art. 26 OESO) 9/06/2009 I. Nieuwe overeenkomsten die een bepaling bevatten die voorziet in de uitwisseling van bankinlichtingen Brunei 30/04/09 Nieuwe Overeenkomst.

Nadere informatie

Instructie: Landenspel light

Instructie: Landenspel light Instructie: Landenspel light Korte omschrijving werkvorm In dit onderdeel vormen groepjes leerlingen de regeringen van verschillende landen. Ieder groepje moet uiteindelijk twee werkbladen (dus twee landen)

Nadere informatie

1. Democratie blz De staatsinrichting van Nederland blz Het kabinet en het parlement. 3. De Grondwet blz

1. Democratie blz De staatsinrichting van Nederland blz Het kabinet en het parlement. 3. De Grondwet blz Inhoudsopgave 1. Democratie blz. 3 2. De staatsinrichting van Nederland blz. 4 2.1. Het kabinet en het parlement 3. De Grondwet blz. 6 3.1. De Grondrechten 4. Europa blz. 7 Afsluitende opdracht De Klassengrondwet

Nadere informatie

5,7. Werkstuk door een scholier 2162 woorden 23 januari keer beoordeeld. Geschiedenis. Voorwoord

5,7. Werkstuk door een scholier 2162 woorden 23 januari keer beoordeeld. Geschiedenis. Voorwoord Werkstuk Geschiedenis Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen het communistisch systeem in de Sovjet-Unie en het westers parlementairdemocratisch systeem in de VS? Werkstuk door een scholier 2162

Nadere informatie

Exportstatistiek Bloemkwekerijprodukten

Exportstatistiek Bloemkwekerijprodukten Exportstatistiek Bloemkwekerijprodukten Januari 2010 Exportstatistiek Bloemkwekerijprodukten Januari 2010 Exportwaarde bloemen en planten blijft onder nulpunt Winters weer bemoeilijkt afzet in januari

Nadere informatie

VLAAMS PARLEMENT HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR BUITENLANDSE EN EUROPESE AANGELEGENHEDEN

VLAAMS PARLEMENT HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR BUITENLANDSE EN EUROPESE AANGELEGENHEDEN C71 BUI6 VLAAMS PARLEMENT Zitting 2000-2001 25 januari 2001 HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR BUITENLANDSE EN EUROPESE AANGELEGENHEDEN Vraag om uitleg van mevrouw Veerle Declercq tot de heer

Nadere informatie

De zesdaagse oorlog (1967)

De zesdaagse oorlog (1967) Geschiedenis van de laatste 50 jaar De zesdaagse oorlog (1967) Bas Levinsohn 1 Inleiding op de cursus Hand-outs Het college wordt ondersteund door het projecteren van PowerPoint sheets Van deze sheets

Nadere informatie

Waardoor raakte Europa verdeeld in 2 ideologische blokken en waardoor groeide de spanning tussen deze blokken, ?

Waardoor raakte Europa verdeeld in 2 ideologische blokken en waardoor groeide de spanning tussen deze blokken, ? Samenvatting door K. 1439 woorden 18 juni 2016 5 5 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De Koude Oorlog (1945-1991) Koude oorlog= Een periode van spanning tussen de grootmachten SU en VS. Zij en hun bondgenoten

Nadere informatie

JAAROVERZICHT 2010 gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS

JAAROVERZICHT 2010 gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS Hout en Plaatmateriaal JAAROVERZICHT gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS 1 van 22 08/15/2011 Hout Nederland - Index en Samenvatting Per Categorie (genummerd) zijn de gegevens uitgesplitst

Nadere informatie

De Duitse buitenlandse politiek

De Duitse buitenlandse politiek De Duitse buitenlandse politiek 1933-1939 Presentation by Mr Young Jouw taak Jij bent adviseur in buitenlandse politiek Het is jouw taak de leiders van de Nazi s te adviseren. Jij krijgt een aantal problemen

Nadere informatie

DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN SAMENVATTING

DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN SAMENVATTING DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN SAMENVATTING Non-member state of the Council of Europe (Belarus) LIDSTATEN HOOFDZETEL EN OVERIGE VESTIGINGEN BEGROTING Albanië, Andorra, Armenië, Azerbeidzjan,

Nadere informatie

Delta Lloyd Asset Management. Themapaper Myanmar. 10 juli 2012

Delta Lloyd Asset Management. Themapaper Myanmar. 10 juli 2012 Delta Lloyd Asset Management Themapaper Myanmar 10 juli 2012 Myanmar in ontwikkeling Onstuimige geschiedenis Myanmar, voorheen Birma, is een van oorsprong boeddhistische staat, ingeklemd tussen China,

Nadere informatie

Wat is een dictatuur?

Wat is een dictatuur? Wat is een dictatuur? Een dictatuur is een regeringsvorm waarin alle macht in handen is van één persoon of van één groep mensen. In verreweg de meeste gevallen komt een dictatuur tot stand na gebruik van

Nadere informatie

Wie bestuurt de Europese Unie?

Wie bestuurt de Europese Unie? Wie bestuurt de Europese Unie? De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere landen

Nadere informatie

Het is met veel emotie dat ik u welkom heet in de Belgische Senaat.

Het is met veel emotie dat ik u welkom heet in de Belgische Senaat. 1 Toespraak van de heer Armand De Decker, Voorzitter van de Senaat, naar aanleiding van het bezoek van de heer Mahmoud Abbas, President van de Palestijnse Autoriteit 23 februari 2010 Excellenties, Beste

Nadere informatie

kritiek de adem inhouden vroegere kritiek behandelen beschouwen als ondergaan de kop opsteken wereldwijd letterlijk

kritiek de adem inhouden vroegere kritiek behandelen beschouwen als ondergaan de kop opsteken wereldwijd letterlijk Handleiding niveau B Onderwerp Nelson Mandela Strategie Samenvatten Sleutelschema Tijdschema Intelligenties verbaal-linguïstisch (woordknap) Clib-niveau 66/8 Leesles andere tekstsoort Tijdschema. De leerlingen

Nadere informatie

Wie bestuurt de Europese Unie?

Wie bestuurt de Europese Unie? Wie bestuurt de Europese Unie? De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere landen

Nadere informatie

Koude Oorlog. SE 3 Tijdvak 1 AVONDMAVO MIDDAGMAVO GESCHIEDENIS Deze toets bestaat uit 38 vragen

Koude Oorlog. SE 3 Tijdvak 1 AVONDMAVO MIDDAGMAVO GESCHIEDENIS Deze toets bestaat uit 38 vragen SE 3 Tijdvak 1 AVONDMAVO MIDDAGMAVO GESCHIEDENIS 017-018 Koude Oorlog Deze toets bestaat uit 38 vragen Voor deze SE zijn maximaal 76 punten te behalen Deze SE bestaat uit 7 aantal bladzijden 1 1 Wat wilden

Nadere informatie

Geweldloos Verzet In Gezinnen: Een Nieuwe Benadering Van Gewelddadig En Zelfdestructief Gedrag Van Kinderen En Adolescenten (Dutch Edition) By Haim

Geweldloos Verzet In Gezinnen: Een Nieuwe Benadering Van Gewelddadig En Zelfdestructief Gedrag Van Kinderen En Adolescenten (Dutch Edition) By Haim Geweldloos Verzet In Gezinnen: Een Nieuwe Benadering Van Gewelddadig En Zelfdestructief Gedrag Van Kinderen En Adolescenten (Dutch Edition) By Haim Omer If searched for a book Geweldloos verzet in gezinnen:

Nadere informatie

Thema 2 Om ons heen. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Landschappen. Klimaten. Samenwerking. de regering. Onder de loep.

Thema 2 Om ons heen. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Landschappen. Klimaten. Samenwerking. de regering. Onder de loep. Meander Samenvatting groep 7 Thema 2 Om ons heen Samenvatting Landschappen Landschappen in Europa zijn heel verschillend. Nederland is een heel vlak land. Frankrijk is een land met heuvels en bergen. Zweden

Nadere informatie

GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB

GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB Bijlage VMBO-KB 2004 tijdvak 2 GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING VBO-MAVO-C Bronnenboekje 400030-2-633-527b SOCIALE ZEKERHEID EN VERZORGINGSSTAAT IN NEDERLAND bron

Nadere informatie

MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!!

MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! De Europese Unie bestaat uit 27 lidstaten. Deze lidstaten hebben allemaal op dezelfde gebieden een aantal taken en macht overgedragen aan de Europese

Nadere informatie

Thema: De kracht van communicatie - Informatietechnologie. Onderdeel 2: Informatietechnologie als instrument voor empowerment

Thema: De kracht van communicatie - Informatietechnologie. Onderdeel 2: Informatietechnologie als instrument voor empowerment Thema: De kracht van communicatie - Informatietechnologie Onderdeel 2: Informatietechnologie als instrument voor empowerment De uitspraak "kennis is macht" wordt over het algemeen toegeschreven aan de

Nadere informatie

Toetsvragen Geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 10 Toetsvragen

Toetsvragen Geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 10 Toetsvragen Tijdvak 10 Toetsvragen 1 In de loop van de twintigste eeuw zijn er grote veranderingen geweest in de relatie tussen de Europese landen en hun kolonies overzee. De Europese landen kregen steeds minder greep

Nadere informatie

Eureka Europa! Een didactisch pakket voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar basisonderwijs

Eureka Europa! Een didactisch pakket voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar basisonderwijs Eureka Europa! Een didactisch pakket voor leerlingen van het 5de en 6de leerjaar basisonderwijs 1.1 Een blik op een eeuw Europa Deel 1: Een beetje geschiedenis Dankzij onze vrienden, Marie en Alexander,

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Wereldoorlogen in de 20ste eeuw

Samenvatting Geschiedenis Wereldoorlogen in de 20ste eeuw Samenvatting Geschiedenis Wereldoorlogen in de 20ste eeuw Samenvatting door een scholier 1323 woorden 27 november 2005 6,4 16 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 2 Wereldoorlogen

Nadere informatie

De ineenstorting van het communisme

De ineenstorting van het communisme De geschiedenis van de laatste 40 jaar De ineenstorting van het communisme Deel A: ॐ Terugblik college 1/ inleiding college 2 ॐ De voorgeschiedenis Discussie: de koude oorlog 1944-1975 ॐ Factoren die hebben

Nadere informatie

1 Belangrijk in deze periode

1 Belangrijk in deze periode 1 Belangrijk in deze periode In 1945 eindigt de Tweede Wereldoorlog (1940-1945). Duitsland wil, onder leiding van Adolf Hitler, Europa veroveren. Na vijf jaar strijd en 55 miljoen doden geeft Duitsland

Nadere informatie