Nota Bovenwijkse en Bovenplanse Voorzieningen. Gemeente Nijkerk

Transcriptie

1 Nota Bovenwijkse en Bovenplanse Voorzieningen Gemeente Nijkerk 1

2 Inhoud 1 Inleiding Algemeen 1.2 Doel van de nota 1.3 Opbouw van de nota in twee delen, mandaat 2 Wettelijk kader 2.1 Wet ruimtelijke ordening Privaatrechtelijk spoor Publiekrechtelijk spoor Bovenwijkse en Bovenplanse Voorzieningen Toetsingscriteria.6 3 Werkwijze gemeente Nijkerk Structuurvisie en PRMI Berekeningsmethodiek..7 4 Fondsvorming.; Besluitvorming & implementatie Instelling nieuwe fondsen Voorstel tot opheffing reserve/fonds Voorstel bestaande Nota Bovenwijkse Voorzieningen, te actualiseren Voorstel tot het niet integreren van enkele bestaande reserves en fondsen Beheer van de reserve Bijlagen: 1. Kostensoortenlijst Bro Begrippen..14 2

3 1 Inleiding 1.1 Algemeen Op grond van de op 1 juli 2008 in werking getreden Wet ruimtelijke ordening (Wro) heeft de gemeente meer mogelijkheden gekregen om te sturen op de ontwikkeling van ruimtelijke plannen en het verhalen van kosten van ruimtelijke ontwikkelingen. De gemeente is verplicht om kosten te verhalen en mag daarvan niet afzien. In de Nota Bovenwijkse en Bovenplanse Voorzieningen wordt de juridische basis gelegd voor het verhaal van de kosten op particuliere ontwikkelaars. 1.2 Doel van de nota Doel van deze nota is een formele grondslag te leggen voor kostenverhaal van de bovenwijkse voorzieningen, conform de Wro. Hierbij moet vooraf duidelijkheid bestaan over de kosten die de gemeente in rekening kan brengen bij partijen die zelfstandig willen ontwikkelen. De nota beschrijft de methodiek en geeft inzicht in de investeringskosten van de bovenwijkse voorzieningen door deze concreet te benoemen en te begroten; tevens wordt per voorziening de benodigde onderbouwing aangegeven op basis van de wettelijke toetsingscriteria, teneinde de bijdrage uit een exploitatiegebied te bepalen. 1.3 Opbouw van de nota in twee delen, mandaat De nota Bovenwijkse en Bovenplanse Voorzieningen bestaat uit twee delen. Het eerste deel beschrijft achtergronden, het kader en de uitgangspunten van de toerekeningsmethodiek voor de verschillende bovenwijkse voorzieningen binnen de gemeente Nijkerk. De raad stelt dit eerste deel van de Nota Bovenwijkse en Bovenplanse Voorzieningen vast en stelt daarmee de kaders voor het tweede deel, het uitvoeringsdeel. In het tweede deel, dat een relatie heeft met het vast te stellen Programma Ruimtelijke en Maatschappelijke Investeringen (PRMI), worden de bovenwijkse voorzieningen concreet benoemd, de kosten ervan begroot en gefaseerd in de tijd. Het tweede deel is, in tegenstelling tot het eerste deel, een dynamisch document en zal, na vaststelling, in beginsel jaarlijks worden geactualiseerd of zoveel eerder als het college dit noodzakelijk acht. De Nota bovenwijkse en Bovenplanse voorzieningen wordt als beleidsnota naar verwachting in april 2013 door de gemeenteraad vastgesteld. In juni 2013 zullen de geprioriteerde projecten uit het PRMI in de Kadernota worden vastgesteld, waarna het mogelijk is het uitvoeringsdeel van de Nota Bovenwijkse en Bovenplanse Voorzieningen in te vullen. Dit zal naar verwachting in september 2013 het geval zijn. Het uitvoeringsdeel van de Nota Bovenwijkse en Bovenplanse Voorzieningen zal worden opgesteld en geactualiseerd door het college. De uiteindelijke beslissing om de voorzieningen te realiseren zal bij de raad liggen, aangezien het onttrekken van middelen uit reserves, waaronder de reserve bovenwijkse voorzieningen, behoort tot de bevoegdheid van de raad. In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op het wettelijk kader. Hoofdstuk 3 gaat uitgebreid in op de systematiek en de werkwijze van de gemeente Nijkerk ten aanzien van bovenwijkse voorzieningen, de relatie met de structuurvisie en het PRMI. In hoofdstuk 4 worden nieuw in te stellen fondsen beschreven. Deze fondsen zijn in de structuurvisie opgenomen om de geplande bovenwijkse voorzieningen in te delen. Hoofdstuk 5 geeft de relatie aan met het uitvoeringsdeel van de Nota Bovenwijkse en Bovenplanse Voorzieningen. 3

4 2 Wettelijk kader 2.1 Wet ruimtelijke ordening Op 1 juli 2008 is de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) in werking getreden. In afdeling 6.4 van de Wro zijn regels bepaald met betrekking tot de grondexploitatie, vandaar dat de nieuwe regelgeving ook wel de Grondexploitatiewet of Grexwet wordt genoemd. Met deze nieuwe regels zijn de mogelijkheden voor een gemeente om te sturen op de ontwikkeling van ruimtelijke plannen en het verhalen van kosten verbeterd. De wet biedt meer rechtszekerheid en geeft free-riders niet meer de kans kostenverhaal te ontwijken. Daarnaast wordt met de Grexwet meer openheid en transparantie beoogd naar private partijen. Eén van de belangrijkste vernieuwingen van de Grexwet is het verplichtende karakter van het kostenverhaal. Een gemeente moet de kosten verhalen en mag niet, zoals in het vorige stelsel, daarvan afzien. Ook gaat de grexwet in op de mogelijkheid van het verhalen van bovenwijkse kosten. Zo moet de gevraagde afdracht worden beargumenteerd en moet er een relatie bestaan tussen het project waarbij de afdracht in rekening wordt gebracht en de specifieke bovenwijkse voorziening. Het verhalen van kosten kan op twee manieren: privaatrechtelijk, via gronduitgifte of anterieure (exploitatie)overeenkomsten, en publiekrechtelijk via een exploitatieplan en eventueel posterieure (exploitatie)overeenkomsten. Indien in een project bij het vaststellen van een bestemmingsplan het kostenverhaal (nog) niet volledig is verzekerd op basis van eigendom (gronduitgifte) dan wel anterieure overeenkomsten, moet de gemeente een exploitatieplan vaststellen. Via een exploitatieplan kan de gemeente via de publiekrechtelijke weg kosten verhalen op partijen waarmee (nog) niet gecontracteerd is. Het is van belang om dit onderscheid goed in de gaten te houden, aangezien via het privaatrechtelijke spoor meer kosten kunnen worden verhaald (op vrijwillige basis) dan via het publiekrechtelijke spoor. Daar staat tegenover dat via publiekrechtelijke spoor in het uiterste geval de mogelijkheid bestaat om te onteigenen, in het geval dat de particuliere ontwikkelaar zich niet houdt aan zijn verplichtingen en de gemeente het bestemmingsplan en exploitatieplan toch wenst te realiseren. 2.2 Privaatrechtelijk spoor De Wro gaat ervan uit dat partijen eerst onderhandelen en geeft de gemeente dan ook een wettelijke basis om overeenkomsten te sluiten op het gebied van kostenverhaal en locatie-eisen bij te ontwikkelen gebieden. Het wettelijk kader voor deze zogenaamde anterieure overeenkomst wordt gevormd door artikel 6.24 Wro, het Burgerlijk wetboek en afdeling 3.2 van de Algemene wet bestuursrecht (algemene beginselen van behoorlijk bestuur). In een anterieure overeenkomst is het mogelijk om ruime afspraken te maken met betrekking tot kostenverhaal en programma. De drie criteria (par. 2.5) waaraan in het publiekrechtelijk spoor getoetst moet worden, zijn in het privaatrechtelijk spoor niet van toepassing. 2.3 Publiekrechtelijk spoor Indien kosten van een ruimtelijke ontwikkeling niet door middel van een anterieure overeenkomst kunnen worden verhaald, is de raad verplicht een exploitatieplan vast te stellen. Met een exploitatieplan kan de gemeente dwingend kosten verhalen op de ontwikkelaar. In het exploitatieplan kan niet alleen worden aangegeven hoe het kostenverhaal geregeld wordt, het kan ook nadere (locatie-)eisen stellen aan de ruimtelijke ontwikkeling. Het exploitatieplan dient tegelijk met het ruimtelijk besluit (bestemmingsplan, projectbesluit of uitwerkingsplan) waarop het exploitatieplan betrekking heeft, te worden vastgesteld. Na vaststelling van het exploitatieplan is het mogelijk een posterieure overeenkomst te sluiten met betrokken partijen. Hetgeen in deze overeenkomst mag worden opgenomen is aanzienlijk beperkt ten opzichte van de anterieure overeenkomst (private spoor). Het vastgestelde exploitatieplan is hierbij 4

5 namelijk leidend. Er mogen geen nadere of afwijkende afspraken worden gemaakt ten opzichte van wat in het exploitatieplan is opgenomen. De te verhalen kosten dienen uiterlijk bij het verstrekken van de omgevingsvergunning te worden betaald. Indien een particuliere partij niet bereid is de op hem te verhalen kosten te betalen, kan de gemeente de omgevingsvergunning intrekken of verbieden met de bouw te starten. In het uiterste geval kan de gemeente tot onteigening overgaan, om zodoende zelf de beoogde bestemming te realiseren. 2.4 Bovenwijkse en Bovenplanse Voorzieningen In de Wro worden drie categorieën kosten onderscheiden die kunnen worden verhaald: Bovenwijkse voorzieningen Ruimtelijke investeringen Bovenplanse verevening Een bovenwijkse voorziening is een voorziening van openbaar nut, waarvan het belang en de baat uitstijgen boven de exploitatie van een (exploitatie)gebied en waarvan de kosten, vanwege het nut voor meerdere gebieden, niet door één exploitatie moeten worden gedragen. In artikel van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) wordt een opsomming gegeven van bovenwijkse voorzieningen die voor verrekening in aanmerking komen (bijlage 1). Door het toepassen van de toetsingscriteria (par. 2.5) wordt berekend welk deel van de investering voor een bijdrage uit het fonds bovenwijkse voorzieningen in aanmerking komt. De bijdrage van particuliere ontwikkelaars aan deze bovenwijkse voorzieningen is af te dwingen via een exploitatieplan, Ruimtelijke investeringen zijn investeringen die een bijdrage leveren aan maatschappelijk belangrijke functies en die locatie- en gebiedsoverstijgend zijn. Een bijdrage aan ruimtelijke investeringen is niet afdwingbaar via het exploitatieplan. Wel kan op basis van vrijwilligheid in een anterieure overeenkomst een bijdrage worden gevraagd. Dit is mogelijk, indien zowel het exploitatiegebied, als de investering in de structuurvisie zijn opgenomen. Bovenplanse verevening is het financieel bijdragen vanuit winstgevende exploitatiegebieden om tekorten op andere locaties te verevenen. Verevening is slechts mogelijk als kan worden aangetoond dat het exploitatiegebied en de investering ruimtelijk en functioneel een relatie hebben, bijvoorbeeld doordat beide ontwikkelingen in een structuurvisie zijn opgenomen. Bovenplanse verevening is af te dwingen via een exploitatieplan en kan als kostenpost opgevoerd worden in anterieure overeenkomsten. Met betrekking tot de aan te leggen voorzieningen en de toerekening van de kosten naar een exploitatiegebied zijn verschillende situaties te onderscheiden. 1. Voorzieningen binnen een exploitatiegebied en alleen ten dienste van dat exploitatiegebied. De kosten van deze voorzieningen zijn 100% toe te rekenen aan het exploitatiegebied. 2. Voorzieningen buiten een exploitatiegebied en alleen ten dienste van dat exploitatiegebied. De kosten van deze voorzieningen zijn 100% toe te rekenen aan het exploitatiegebied. 3. Voorzieningen binnen of buiten een exploitatiegebied die ten dienste zijn voor dat exploitatiegebied en een of meer andere exploitatiegebieden en/of bestaand gebied. Dit zijn bovenwijkse voorzieningen, waarvan de toerekening op basis van profijt, toerekenbaarheid en proportionaliteit plaatsvindt. 4. Voorzieningen binnen of buiten een exploitatiegebied waarvan de kosten alleen via een bijdrage kunnen worden verhaald op basis van een structuurvisie. Dit zijn ruimtelijke investeringen, een bijdrage aan deze investeringen kan alleen in de anterieure fase worden overeengekomen, of bovenplanse kosten. 5

6 2.5 Toetsingscriteria De Wro geeft drie criteria waaraan getoetst moet worden om kosten te kunnen verhalen: 1. Profijt: de locatie moet nut ondervinden van de investering te treffen werken, maatregelen of voorzieningen. 2. Toerekenbaarheid: er bestaat een causaal verband tussen de investering, en de locatie waar de kosten worden verhaald de gebiedsontwikkeling en de kosten. De werken, maatregelen en voorzieningen zouden niet aan de orde zijn zonder dat plan, of de kosten worden mede gemaakt ten behoeve van het plan. 3. Proportionaliteit: als meerdere locaties nut profijt ondervinden van de investering een werk, maatregel of voorziening, dan moeten de kosten naar rato evenredigheid worden verdeeld. De gemeente moet transparant aanduiden langs welke criteria deze kosten zijn verdeeld. Kostensoorten die toetsing aan deze 3 criteria kunnen doorstaan, zijn wettelijk afdwingbaar via het publiekrechtelijke spoor van kostenverhaal (via exploitatieplan), maar kunnen uiteraard ook via een exploitatieovereenkomst (privaatrechtelijke spoor) worden geregeld. Het betreft dan altijd kostensoorten die een functionele en ruimtelijke relatie hebben met de betreffende gebiedsontwikkeling(en), de bovenwijkse kosten en bovenplanse kosten. Voor ruimtelijke investeringen gelden de 3 toetsingscriteria niet. Het vragen van een bijdrage in kosten van ruimtelijke ontwikkelingen dient altijd op basis van vrijwilligheid te geschieden. 6

7 3 Werkwijze gemeente Nijkerk 3.1Structuurvisie en PRMI Een van de voorwaarden om bovenwijkse voorzieningen te kunnen verrekenen is, dat de hieraan verbonden infrastructurele werken in de structuurvisie van de gemeente moeten zijn opgenomen en beleidsmatig moeten zijn onderbouwd. De gemeente Nijkerk heeft de Structuurvisie Nijkerk/Hoevelaken 2030 en de Binnenstadsvisie Nijkerk vastgesteld, welke een goede basis bieden voor het verhalen van de kosten van bovenwijkse voorzieningen, ruimtelijke investeringen en bovenplanse verevening. In deze structuurvisies zijn op hoofdlijnen de gewenste (en niet gewenste) ruimtelijke ontwikkelingen en ambities voor de toekomst opgetekend. In hoofdstuk 6 van de structuurvisie is de realisatiestrategie beschreven: hoe, wanneer en langs welke weg meent de gemeente haar ruimtelijke doelstellingen te realiseren; de hoofdlijnen: krachtige kernen, gekoesterde landschappen, vitale bedrijfsterreinen, voorrang aanpak van de binnenstad van Nijkerk; de financiële uitvoering en financierbaarheid. De nadere concretisering van de beoogde ruimtelijke ontwikkelingen zal worden uitgewerkt in het PRMI (Programma Ruimtelijke en Maatschappelijke Investeringen - gemeente Nijkerk). Het PRMI is in die zin dus tevens de vereiste legitieme onderlegger voor fondsheffingen. De bestaande Nota Bovenwijkse Voorzieningen Nijkerk (raadsbesluit 25 juni 2009) is in haar opzet niet geschikt en biedt geen/onvoldoende legitimatie voor fondsheffingen, omdat eis van de nieuwe Wro is, dat voor een heffing een grondslag moet liggen in de structuurvisie en bovendien de te plegen investeringen al voldoende concreet omschreven moeten zijn in uitvoeringsnota s en/of het PRMI. 3.2 Berekeningsmethodiek De raming van de kosten moet worden afgezet tegen de projecten die de opbrengstlocaties vormen en waar deze kosten aan toegerekend kunnen worden. De bijdrage van projecten aan bovenwijkse en bovenplanse voorzieningen wordt vervolgens uitgedrukt in een te heffen bedrag per m². In het uitvoeringsdeel van de Nota Bovenwijkse en Bovenplanse Voorzieningen zal deze bijdrage berekend worden voor de verschillende gemeentelijke grondexploitaties, maar ook voor de particuliere projecten. Bij de bepaling van de kosten dient rekening te worden gehouden met het tijdstip waarop zij naar verwachting zullen worden gemaakt en moet het percentage worden aangegeven dat kan worden toegerekend aan nieuwe ontwikkelingen. Voor het andere deel van de kosten zal een andere dekking moeten worden gevonden (de voorziening zal immers toch volledig moeten worden aangelegd en niet slechts gedeeltelijk). Op zich hoort dit dekkingsvraagstuk niet thuis in een nota bovenwijkse voorzieningen, maar in de dekking van de resterende kosten zal uiteraard wel moeten worden voorzien. In het PRMI zijn (beoogde) investeringen opgenomen, het te verwachten uitvoeringsjaar evenals de toerekening naar kostendragers (projecten, algemene dienst). Bij het vaststellen van de Kadernota zal de raad het investeringsprogramma van het PRMI vaststellen. Vervolgens zal het uitvoeringsdeel van de Nota Bovenwijkse en Bovenplanse Voorzieningen worden uitgewerkt. Via fondsheffing verkregen gelden ten behoeve van nog aan te leggen voorzieningen moeten en kunnen uitsluitend worden aangewend voor het daadwerkelijk realiseren van die voorzieningen. De wetgever heeft in de wet een bestedingsrichting vastgelegd. Er is met andere woorden een wettelijke plicht om fondsvorming en fondsheffing te baseren op voldoende concreet gemaakte investeringen die op een al ingeschat moment ook echt gerealiseerd moeten worden. Deze investeringen hebben dus een obligatoir karakter. Als realisatie niet of niet tijdig gebeurt, neemt de gemeente willens en wetens het risico dat degenen die fondsheffingen betaald hebben, die bedragen op basis van onverschuldigde betaling met succes terug kunnen vorderen. 7

8 Vanuit de grondexploitaties die door de gemeente worden opgezet maar ook vanuit door particulieren te ontwikkelen exploitaties wordt per vierkante meter uitgeefbaar terrein een nader door het college vast te stellen bedrag in de reserve bovenwijkse voorzieningen gestort. Deze storting kan gekoppeld worden aan het moment van uitgifte maar ook kan bepaald worden dat deze stortingen per 31 december zullen plaatsvinden. Met de totale opbrengsten hiervan wordt een gedeeltelijke dekking gevonden in de kosten van infrastructurele voorzieningen die een bovenwijks karakter hebben. Er moet echter, zoals eerder aangegeven, een relatie zijn tussen de mate waarin de kosten van deze voorzieningen ten laste van de reserve kunnen worden gebracht en de baat of het nut dat de betrokken wijk of exploitatie van de voorziening heeft. Het totaal moet financieel in evenwicht zijn. Het vragen van een te hoge bijdrage per vierkante meter zal in het geval van particuliere grondexploitaties tot problemen leiden en kan resulteren in claims tot terugbetaling. Bij een te lage bijdrage daarentegen laat de gemeente letterlijk geld liggen waardoor de aanleg van gewenste en noodzakelijke voorzieningen in gevaar kan komen of een te hoog beroep op de algemene middelen moet worden gedaan. Voor de financiering van bovenwijkse voorzieningen zijn in beginsel meerdere bronnen beschikbaar: 1. Grondexploitaties. Wanneer de voorziening ook een functie ten behoeve van de betrokken wijk/plan heeft, waarin deze fysiek is gelegen, kan een gedeelte van de kosten rechtstreeks aan dat betrokken plan worden toegerekend. Randvoorwaarde is uiteraard dan wel dat er sprake is van een actuele, nog openstaande grondexploitatie. 2. Subsidies of bijdragen van derden. Denk aan bijdragen vanuit de regio of de provincie, subsidies van departementen of wellicht zelfs vanuit Europa. Het moge duidelijk zijn dat de betrokken voorziening aan de in de betrokken subsidieverordening genoemde voorwaarden moet voldoen. Ook zijn bijdragen van derden denkbaar wanneer deze derden een direct belang hebben ( gebaat zijn ) met de aanleg van de betrokken voorziening. Deze bijdragen zijn echter niet afdwingbaar maar kunnen uiteraard wel overeengekomen worden en hun neerslag vinden in een samenwerkingsovereenkomst of met gebruikmaking van de mogelijkheden tot kostenverhaal volgens de Grexwet. 3. De algemene middelen van de gemeente. Nieuw aan te leggen voorzieningen kunnen, na het afwegingsproces te hebben doorlopen, deel uitmaken van de nieuwe beleidsvoornemens van de gemeente en op de (meerjaren) begroting geplaatst worden. 4. Eventuele specifieke bestemmingsreserves. 5. De reserve bovenwijkse voorzieningen van de gemeente. In de praktijk zal bijna altijd sprake zijn van een combinatie van de hier genoemde dekkingsmiddelen. Het is haast ondenkbaar dat een infrastructurele voorziening alleen maar ten behoeve van nieuw aan te leggen woningen of bedrijven zal worden aangelegd, bijna altijd profiteert het bestaande deel van de gemeente er ook van. De toekomstige investeringen op grond waarvan fondsheffingen worden gedaan, moeten zijn opgenomen in de structuurvisie of de binnenstadvisie en als uitvoeringsparagraaf van deze documenten, in het PRMI. Via fondsheffing (gebaseerd op logische en verdedigbare criteria) worden de gebiedsontwikkelingen belast op basis van proportionaliteit. 8

9 4 Fondsvorming In de structuurvisie worden de op te richten fondsen genoemd, waar de fondsheffing aan wordt toebedeeld. In onderstaande tabel zijn deze nieuw in te stellen fondsen opgenomen. Nieuw in te stellen fondsen gemeente Nijkerk per (kostenverhaal o.b.v. Wro) Naam en doel(stelling) Landschapsfonds (*) Doel: (1)Beschermen en versterken van landschappelijke waarden (buiten de bebouwde kom) door structureel te investeren in landschap verbetering en uitplaatsen van niet passende functies. (2)Terug brengen dan wel het subsidiëren van landschapselementen op particuliere gronden en op eigen gronden bij de wegbepaling enz. Fondsheffing kan obv Wro 6.13 lid 7 in exploitatieplan X Fondsheffing obv Wro niet toegestaan X Indien functionele en ruimtelijke relatie ontbreekt is fondsheffing niet afdwingbaar en alleen op vrijwillige basis overeen te komen Toelichting SV Nijkerk pag.53 Fonds Bedrijfsverplaatsing (**) Doel:Verplaatsen van ongewenste bedrijvigheid in het buitengebied naar (toekomstige) bedrijfsterreinen Fonds Groen (*) Doel: investeren in terug brengen c.q. verstevigen van de groene structuren (laanstructuren) binnen de bebouwde kom van Nijkerk Fonds stadsherstel Doel: revitalisering binnenstad Nijkerk Fonds herstructurering bedrijventerreinen (**) Doel: Uitvoeren van herstructureren van bestaande en niet meer courante X X X X SV Nijkerk pag.90 SV Nijkerk pag.90 SV Nijkerk pag.90 SV Nijkerk pag.90 bedrijventerreinen (*) Mits een functionele en ruimtelijke relatie met gebiedsontwikkelingen bestaat, voldoende benoemde plannen en realisatie momenten zijn vastgelegd, anders geen kostenverhaal of fondsheffing mogelijk via de Wro (alleen bovenplanse verevening) (**) Mits causaal verband aanwezig is t.a.v. de (beoogde) gebiedsontwikkeling en de kosten door de grondexploitatie gedragen kunnen worden (risico voor macro aftopping n.l. als kosten hoger zijn dan de opbrengstpotentie van de uitgeefbare m2 grond) Het bepalen van bedragen die via fondsheffing aan de fondsen zullen (kunnen) worden toegevoegd is mede afhankelijk van aard, moment, de financiële bandbreedte die een grondexploitatie (lees: gebiedsontwikkeling) heeft. Andere fondsen zullen met valide normheffingen gevoed moeten worden. Mogelijk dat ook subsidies verkregen kunnen worden waarbij in het bijzonder te denken valt aan provinciale en regionale herstructureringsopgaven bedrijventerreinen. Dat geldt met name voor: Fonds Bedrijfsverplaatsing Fonds Herstructurering bedrijventerreinen 9

10 5 Besluitvorming en implementatie 5.1 Instelling nieuwe fondsen De in de structuurvisie Nijkerk-Hoevelaken 2030, pagina s 53 en 90, genoemde fondsen bestaan nog niet, maar zullen door de raad moeten worden ingesteld. Voogsteld wordt om per 1 januari 2013 de onderstaande fondsen in te stellen. Voor de doelstelling en definiëring van de in te stellen fondsen wordt verwezen naar hoofdstuk 4. Landschapsfonds Heffing Landschapsfonds: toerekening op basis van de woningaantallen binnen het verzorgingsgebied van de betreffende voorziening. Fonds Bedrijfsverplaatsing Heffing bij uitgifte bedrijfsterreinen op basis van vierkante meters uitgeefbaar. Fonds herstructurering bedrijventerreinen Heffing bij uitgifte bedrijfsterreinen op basis van vierkante meters uitgeefbaar. Fonds Groen Heffing Fonds Groen: toerekening op basis van de woningaantallen binnen het verzorgingsgebied van de betreffende voorziening. Fonds stadsherstel Heffing Fonds Stadsherstel: toerekening op basis van de woningaantallen binnen het verzorgingsgebied van de betreffende voorziening. In juni 2013 zullen de geprioriteerde projecten uit het PRMI in de Kadernota worden vastgesteld., waarna het mogelijk is het uitvoeringsdeel van de Nota Bovenwijkse en Bovenplanse Voorzieningen in te vullen. Dit zal naar verwachting in september 2013 het geval zijn. 5.2 Voorstel opheffen bestaande reserve / fonds Voorgesteld wordt de volgende fondsen / reserves op te heffen: Reserve stadsvernieuwingsactiviteiten (samenvoegen met het nieuwe Fonds Stadsherstel) De middelen (stand per ) dienen overgeheveld te worden naar het nieuwe fonds Stadsherstel 5.3 Voorstel om de Nota Bovenwijkse Voorzieningen te actualiseren De bestaande Nota Bovenwijkse Voorzieningen aan te passen door daarin op te nemen dat deze nota nog slechts van toepassing kan zijn op projecten die vallen onder de (oude) Wet Ruimtelijke Ordening (WRO). Aan geïnde en te innen bijdragen bovenwijkse voorzieningen zijn geen concreet benoemde investeringsverplichtingen gekoppeld. Dat eist het nieuwe wettelijke regiem wel. Deze nieuwe Wet ruimtelijke ordening/grondexploitatiewet (Wro) verbiedt het plegen van heffingen zonder dat daar concreet benoemde bestedingsverplichtingen aan ten grondslag liggen en biedt om die reden geen ruimte meer om dergelijke heffingen in het kostenverhaal (grondexploitaties en exploitatieplannen) op te nemen. Door het voldoen aan dit wettelijk vereiste, wordt ook voorkomen dat op voorhand met succes door grondeigenaren die een bijdrage hebben betaald, een beroep op onverschuldigde betaling kan worden gedaan. 10

11 5.4 Voorstel tot het niet integreren van bestaande reserves en fondsen De volgende bestaande reserves en fondsen dienen in hun huidige vorm gehandhaafd te blijven omdat alleen zo de vrije besteedbaarheid van de middelen uit die reserves en fondsen gewaarborgd blijft. Integreren in (één of meer) nieuwe fondsen betekent dat de middelen geoormerkt zijn en dus niet meer vrij besteedbaar zijn. Het betreft in het kader van deze Nota Fondsen en fondsheffing, met name de reserves en fondsen met een functionele link naar grondbeleid en grondexploitatie: - Reserve volkshuisvesting - Reserve bouwgrondexploitatie - Reserve bovenwijkse voorzieningen - Voorziening grondexploitatie 5.5 Voorstel om het beheer van de reserve onder te brengen bij de afdeling MRO Vanwege de expertise en vakinhoudelijke betrokkenheid met reserves en voorzieningen ligt het het meest voor de hand om het beheer van de reserve Bovenwijkse voorzieningen en de in te stellen fondsen onder te brengen bij de afdeling Maatschappelijke en Ruimtelijke Ontwikkeling, hierbij ondersteund door de afdeling Financiën van de gemeente. Hiermee vindt altijd controle plaats op de beschikbaarheid van voldoende middelen in de fondsen. X X X X X X X X X X X X 11

12 Bijlage 1: Kostensoortenlijst Bro Kostensoortenlijst Bro art (d.d. 21 april 2008) 12

13 13

14 Bijlage 2: Begrippenlijst. Anterieure fase: De fase vóórdat een exploitatieplan is vastgesteld Anterieure overeenkomst. Een privaatrechtelijke overeenkomst over financiële bijdragen en locatie-eisen aan de grondexploitatie, die wordt gesloten vóór een exploitatieplan wordt vastgesteld. Bovenwijkse voorziening. Een voorziening van openbaar nut waarvan het waarvan het belang en de baat uitstijgen boven de exploitatie van een (exploitatie)gebied en waarvan de kosten, vanwege het nut voor meerdere gebieden, niet door één exploitatie moeten worden gedragen. Exploitatiegebied. Het gebied waarin het te realiseren project gelegen is en waarvoor een planologische wijziging plaatsvindt op grond waarvan een exploitatieplan dient te worden opgesteld. Exploitatieplan. Een publiekrechtelijk instrument om kosten verband houdende met grondexploitaties te verhalen op de ontwikkelende private partijen. Posterieure fase. De fase die aanvangt nadat een exploitatieplan is vastgesteld en eindigt op het moment dat de in dat exploitatieplan voorziene werken, werkzaamheden en bouwwerken zijn gerealiseerd. Posterieure overeenkomst. Een privaatrechtelijke overeenkomst over financiële bijdragen en locatie-eisen aan de grondexploitatie, die wordt gesloten na de vaststelling van een exploitatieplan. Voorziening Openbaar werk. Zoals omschreven in artikel Besluit ruimtelijke ordening. 14