Het habitatgebruik en de habitatpreferentie van volwassen snoek in de IJzer. Ine Pauwels, Peter Goethals, Johan Coeck, Ans Mouton.

Transcriptie

1 Het habitatgebruik en de habitatpreferentie van volwassen snoek in de IJzer Ine Pauwels, Peter Goethals, Johan Coeck, Ans Mouton Doel Ontwikkeling van een ecologisch model voor snoekpopulaties in rivieren ter ondersteuning van het rivierbeheer Dataverzameling van volwassen snoek in de Ijzermet behulp van radio-telemetrie Ontwikkeling van het model Kennis over de ecologie en het gedrag van de volwassen snoek in een rivier Bewegings en migratie dynamiek Habitatgebruik en habitatpreferentie 1

2 Introductie De snoek Esox lucius Top predator Kannibaal Paait 1 x per jaar februari - mei > 1m Stilstaand en traag stromend water Ondiepe vegetatierijke oevers Introductie The life of pike Verstoppen en rusten in de oevervegetatie Eten en jagen in het open water Verschillende activiteiten Verschillende types habitat Opgroeien tussen submerse waterplanten Reproduceren in kalm, beschut en met waterplanten begroeit habitat Habitat diversiteit is Zeer belangrijk 4 2

3 Introductie Oevertypes Rietige oevers Takkenvan bomenen struiken in het water House Site Aangetaktezijrivieren en paaiplaatsen Habitat diversiteit in de oeverzone Introductie Probleem Scheepvaart> Landbouw> Ecologie Site House 3

4 Onderzoeksvraag Hoe reageren de snoeken op de habitatdegradatie en versnippering: Site Welke delen van de rivier gebruiken zij het meest? House Welke types oevers gebruiken zij het meest? Welke types oevers prefereren zij? Studiegebied 15 snoeken gevangen met fuiken in november en december

5 Startersdag 16 maart Startersdag 16 maart

6 Startersdag 16 maart Startersdag 16 maart

7 Startersdag 16 maart Radio telemetrie transmitter antenna receiver 7

8 Radio telemetrie 1 Dagelijkse tot drie-dagelijkse localisatievan de snoekenin winter en lente Delen van de rivier Hoofdloop Zijrivieren Zijbeken Aangelegde paaiplaatsen Natuurlijke paaiplaatsen 8

9 Type oever Riet Seminatuurlijk Site Houtig House Palenrij Kaal Betonnen oever Gebruik versus preferentie Preferentie = Site suikerbolletjes aardbeien kersen??? 9

10 Gebruik versus preferentie SNOEPGEBRUIK 0 suikerbolletjes 100 aardbeien 80 kersen PREFERENTIE Conclusie: Aardbeien Kersen zijn zijn grootste favoriet Data-analyse Bepaling home range winter en lente Tellen gebruik rivierdelen en oevertypes Berekening preferentie per individu en voor de populatie op 3 verschillende manieren Gebruik = locaties beschikbaarheid = hele studiegebied Gebruik = home range Beschikbaarheid = hele studiegebied Gebruik = locaties Beschikbaarheid = home range 10

11 Resultaat Delen van de rivier Winter en lente: Hoofdloop meest gebruikt Winter: hoog gebruik paaiplaatsen Lente: hoog gebruik kleine zijbeken stroomopwaarts in het studiegebied Resultaat Gebruik oevertypes Ongeacht de assumpties over gebruik en beschikbaarheid hebben de snoeken de rietige semi-natuurlijke oevers relatief meest gebruikt First order Winter Second order Third order R:SNB ***** R:SNB ** B:SNB **** B:SNB **** W:SNB * R:SNB *** B:AV R:AV ** B:AV ** W:SNB B:SNB R:AF * R:AV W:AV R:AV R:AF B:AV W:SNB W:AV R:AF W:AV B:AF B:AF B:AF Spring First order Second order Third order R:SNB **** R:SNB * R:SNB *** B:SNB **** B:SNB B:SNB ** B:AV ** R:AV B:AV ** W:SNB B:AV W:SNB R:AV W:SNB R:AV W:AV W:AV W:AV B:AF R:AF B:AF R:AF B:AF R:AF 11

12 Resultaat Preferentie oevertypes Winter Lente Conclusies Hoofdloop van de Ijzermeest gebruikt, zowel in winter als lente Paaiplaatsen in winter belangrijk voor groot aantal snoeken Kleine zijbeken in lente belangrijk voor enkele snoeken Grote individuele verschillen Hoger relatief gebruik van de meest natuurlijke oevers van de Ijzer Ongeacht de assumpties rond gebruik en beschikbaarheid Weinig seizoenale verschillen Preferentie voor oevertypes niet uitgesproken Grote individuele verschillen 12

13 Conclusies De grote individuele verschillen, hoger gebruik van semi-natuurlijke oevers, maar afwezigheid van een uitgesproken preferentie voor 1 type wijst op een mogelijks belang van habitat diversiteit voor snoek Adulte snoeken ondanks relatief hoog gebruik semi-natuurlijke oevers weinig kieskeurig naar het oevertype toe en weinig specifiek gebonden aan vegetatierijke oevers Belang beschermen huidige diversiteit, meer dan aanleggen van semi-natuurlijke oevers zoals palenrijen en artificiële paaiplaatsen (voor volwassen snoek!) Vragen? Ine.Pauwels@INBO.be 13