Implementatieplan Risicomanagement
|
|
- Johanna Verbeke
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Implementatieplan Risicomanagement Versie definitief: 17 juni 2015
2 Inhoudsopgave 1.1 Wat willen we bereiken? Hoe gaan we dat aanpakken? Wie neemt deel? Inventarisatie belangrijkste risico s Fase 1 Vóór de zomervakantie Fase 2 Na de zomervakantie Fase 3 Verankeren in de organisatie... 6
3 1 Plan van aanpak De gemeenten Voorschoten en Wassenaar hebben aangegeven risicomanagement serieus te nemen. Aan de raad is de toezegging gedaan voor de begroting 2016 een professionaliseringslag door te voeren. Hoewel de paragraaf weerstandsvermogen steeds gevuld wordt en er op onderdelen al (veel) aan risicomanagement wordt gedaan, is er geen totaaloverzicht van de risico s die spelen binnen beide gemeenten. Dit vraagt om een gedegen aanpak, waarvoor het nodige moet gebeuren. Om kwalitatief goed risicomanagement te implementeren voor beide gemeenten is het niet mogelijk dit met de begroting 2016 gereed te hebben, maar de jaarrekening 2015 is wel realiseerbaar. Vooraf een paar opmerkingen Gemeenten zijn risicotechnisch een van de meest complexe producten door hun zeer brede (en wettelijk verplichte) aantal producten en politieke omgeving. Het merendeel van de risico s wordt goed beheerst, immers als je kijkt naar vele aantal producten dat goed afgeleverd wordt, dan gaat er zeer veel goed. Uit onderzoek is gebreken dat bij 88% van elk risico menselijk handelen de oorzaak is. 1.1 Wat willen we bereiken? Beide gemeenten vinden het belangrijk dat risicomanagement een duidelijke plek heeft in de bedrijfsvoering. Daarbij is het noodzakelijk dat de afdelingen allemaal dezelfde taal spreken als het om risicomanagement gaat. We willen bewerkstelligen dat binnen de gemeente bewust wordt omgaan met risico s, zowel in de projecten als in de reguliere werkzaamheden. Dit betekent niet dat we alle risico s moeten oplossen en voorkomen, maar wel dat we ze in beeld hebben en afwegen hoe ermee om te gaan. Van belang is dat het onderwerp risicomanagement zowel centraal als decentraal binnen de afdelingen periodiek op de agenda staat. 1.2 Hoe gaan we dat aanpakken? Risicomanagement is een going concern activiteit. We blijven deze activiteit uitvoeren, maar gaan dat doen met behulp van een tool binnen het programma waar de WODV veelvuldig gebruik van maakt, namelijk LIAS. In plaats van externe partijen risicoanalyses te laten uitvoeren kiezen we ervoor zo veel mogelijk zelfstandig risicomanagement uit te voeren. Hieronder staan de stappen die we daartoe moeten nemen. In het kort zijn twee fases te onderscheiden, vóór de zomer in juni een presentatie in het MT en gezamenlijk college en de selectie van de risico-coördinator, en na de zomer opleiden, inventarisatie risico s en fine tunen. 1.3 Wie neemt deel? Om de kennis en kunde in de organisatie te vergroten en ervoor te zorgen dat de gemeente dezelfde taal gaat spreken wordt (na de zomervakantie) een tweedaagse training risicomanagement georganiseerd. Deze training wordt gevolgd door één of meer door de afdelingsmanager te benoemen risico-coördinator(en), per team of afdeling. Dit laatste is afhankelijk van het risicoprofiel van de afdeling. Deze persoon dient een HBO werk en denk niveau te hebben, integraal te kunnen denken, maar vooral sociaal vaardig te zijn. Bij laatstgenoemde gaat het o.a. om pro-activiteit, empatisch vermogen en gevoel voor het herkennen van risico s. Gedacht wordt aan de teamleiders van de afdelingen omdat zij een linking pin zijn tussen uitvoering en het bestuur en op die manier de beste toegang hebben tot alle informatie die relevant is om risico s te onderkennen. Aan het einde van de training wordt door de coördinatoren een start gemaakt met het opstellen van een risicoprofiel voor de eigen afdeling. Na de training zijn de risico-coördinatoren in staat om zelf een risicoprofiel voor hun afdeling af te maken en te actualiseren. Implementatieplan risicomanagement Pagina 3
4 Managementteam In het MT van 9 juli a.s. en een gezamenlijke collegevergadering op 23 juni a.s. zal Robert t Hart, directeur van adviesbureau NAR een uitnodigende en inspirerende presentatie geven en de discussie leiden. De MT-leden worden gevraagd na te denken over de persoon die van zijn of haar afdeling het beste past binnen het hierboven geschetste profiel en de naam van deze persoon zo snel mogelijk maar uiterlijk 10 juli 2015 op te geven. Het voorstel is om voor de afdelingen PU, POI, RO en FFJ één risico-coördinator te benoemen en voor RO en OGB minimaal twee, en voor MO drie gezien het risicoprofiel van deze afdelingen. De financiële consulenten zullen tevens deelnemen aan het opleidingstraject zodat ze de afdeling optimaal kunnen adviseren. Met name het meedenken in het kwantificeren van de risico s is een taak van de financieel consulent. 1.4 Inventarisatie belangrijkste risico s Gestart wordt met een korte presentatie over dit project voor het MT en B&W. Doelstelling is om eventuele vooroordelen weg te nemen en de stappen uit te leggen. Daarna wordt een drietal workshops van een dagdeel georganiseerd. In de workshops wordt een korte inleiding verzorgd betreffende de basisprincipes van risicomanagement en het inventariseren en kwantificeren van risico s. Daarnaast gaan de deelnemers direct aan de slag om een risicoprofiel voor hun afdeling op te stellen. Hierbij wordt ook aandacht besteed aan de oorzaak- gevolg relaties van de risico s. Om niet op nul te beginnen is gebruik gemaakt van de database uit NARIS welke wordt aangevuld met de huidige risico s vanuit de gemeente Wassenaar en Voorschoten en een top 50 risico s welke bij veel gemeenten voorkomt. Van het risicoprofiel per afdeling wordt de top 5 aan risico s bepaald. Door training on the job leren de deelnemers zelfstandig te werken met risico s. De workshops worden bij de gemeente intern verzorgd waarbij we werken in een computerlokaal met eigen werkplek voor de risico-coördinatoren. Beoordeling en terugkomdagdeel; tijdens deze sessie worden de resultaten van de workshops teruggekoppeld. Dubbele risico s worden besproken, er wordt gediscussieerd over verschillen in kwantificering en er worden andere verschillen in de risicoprofielen aangestipt. De resultaten van deze bijeenkomst zorgen voor verdere aanscherping van de risicoprofielen. Implementatieplan risicomanagement Pagina 4
5 2 Stappenplan 2.1 Fase 1 Vóór de zomervakantie 2015 Voor de zomervakantie willen we het MT en het bestuur meenemen in het belang van een goede risicobeheersing en de stappen die we moeten nemen om daartoe te komen. De volgende bijeenkomsten worden georganiseerd waarbij dit plan van aanpak en de door de raad vastgestelde nota risicomanagement en weerstandsvermogen input is. 10 juni behandelen plan van aanpak in het DT; 23 juni gezamenlijke collegevergadering, vaststellen plan van aanpak en informatiebrief; Vóór 1 juli informatiebrief sturen naar de raad; 9 juli presentatie en discussie MT; Optioneel bespreken commissie P&C/BB/BM. Daarnaast is het belangrijk dat we de namen van de risico-coördinatoren zo snel mogelijk ontvangen zodat we hen kunnen informeren en uitnodigen voor de training in oktober/november. 2.2 Fase 2 Na de zomervakantie Tweedaagse training coördinatoren De afdelingshoofden zijn verantwoordelijk voor hun doelstellingen en risico s. Zij kunnen hierin worden ondersteund door iemand in hun directe omgeving te trainen en een standaardmethodiek aan te reiken. Indien gewenst kan dit ook de manager zelf zijn. Deze coördinatoren nemen deel aan een training die wordt verzorgd door NAR. Deze training is praktijkgericht: de eerste risico s worden daarmee in kaart gebracht en gekwantificeerd. Dag 1 Ochtend: Middag: Inleiding en risico-identificatiestructuur Achtergrond risicomanagement Hoe krijg je risico s in beeld? Hoe krijg je een zo volledig mogelijk risicoprofiel? Risicoanalyse Verschillende soorten risico s Verschillende soorten oorzaken en gevolgen Hoe kun je risico s kwantificeren en prioriteren? Risicomanagement als stuurinstrument Dag 2 Ochtend: Risicoanalyse in NARIS Risicoanalyse per afdeling Voor beide gemeenten wordt er een standaard risicolijst klaar gezet in NARIS. Dubbele risico s bespreken Verschillen in kwantificering bespreken Implementatieplan risicomanagement Pagina 5
6 Middag: Verankering per afdeling Verschillende typen beheersmaatregelen Visualisatie risicoprofiel Management rapportages Stappen per afdeling Resultaat Na het volgen van de training risicomanagement zijn de deelnemers in staat zelfstandig risico s te identificeren, te kwantificeren, te analyseren en te beheersen. Bovendien spreken de deelnemers na de training dezelfde taal, dat wil zeggen dat men op dezelfde manier omgaat met risico s en risicomanagement. 2.3 Fase 3 Verankeren in de organisatie Er zijn twee momenten in de P&C cyclus waarin het actualiseren van het risicoprofiel belangrijk is en dat is bij de jaarrekening en bij de begroting. Op die momenten zal een medewerker vanuit het team financiën dit traject coördineren. Het proces zal er globaal als volgt uit zien: - Afdelingen en risico-coördinator actualiseren het risicoprofiel; - Afdelingsmanager is verantwoordelijk voor en accordeert het risicoprofiel van de afdeling - Het gemeentelijk risicoprofiel wordt besproken en gecontroleerd op volledigheid en consistentie in een risico-comité welke bestaat uit de volgende personen; o de medewerker vanuit financiën, die de coördinatie verzorgt; o teamleider financiën; o de gemeentesecretaris; o de concerncontroller. - Het risico-comité stelt vragen welke de risico-coördinator beantwoordt, eventueel wordt het risico aangepast of worden er risico s geschrapt/ toegevoegd. - De gemeentesecretaris accordeert het risicoprofiel van de betreffende gemeente. - Daarna wordt de top 10 risico s opgenomen in de jaarrekening 2015 en de begroting 2017 en op die manier voorgelegd aan het college. Het volledige risico-profiel per gemeente wordt indien gewenst ter kennis gegeven aan de accountant. Implementatieplan risicomanagement Pagina 6
In dit hoofdstuk wordt uiteengezet welke taken en verantwoordelijkheden de verschillende actoren binnen de gemeente Spijkenisse hebben.
7 Taken en verantwoordelijkheden In dit hoofdstuk wordt uiteengezet welke taken en verantwoordelijkheden de verschillende actoren binnen de gemeente Spijkenisse hebben. 7.1 Gemeenteraad De Gemeenteraad
Nadere informatieAan de raad van de gemeente Lingewaard
6 Aan de raad van de gemeente Lingewaard *14RDS00194* 14RDS00194 Onderwerp Nota Risicomanagement & Weerstandsvermogen 2014-2017 1 Samenvatting In deze nieuwe Nota Risicomanagement & Weerstandsvermogen
Nadere informatieUitvoeringsnota. Nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen
Uitvoeringsnota behorend bij Nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen Maart 2013 Afdeling Kwaliteit & Concerncontrol Team Planning & Kwaliteit 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Samenvatting Kadernota...
Nadere informatiePraktijklessen Risicomanagement 18 januari 2011
Praktijklessen Risicomanagement 18 januari 2011 Robert t Hart Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement Rene Bosman Provincie Limburg Patrick Schouten Deloitte r.hart@risicomanagement.nl Agenda Inleiding
Nadere informatieConcerncontrol Velsen Concerncontrol in de gemeente Velsen: de praktijk
Concerncontrol Velsen Concerncontrol in de gemeente Velsen: de praktijk Jörg Schlunke jorgschlunke@bmc.nl 06-506 908 92 12 juni 2014 Inhoud Opdracht concerncontroller Velsen Visie op control Rol, taken
Nadere informatieNota risicomanagement en weerstandsvermogen
Vastgesteld door B&W op: 24 oktober 2016 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Doel en verantwoordelijkheidsverdeling 3 2 Risicomanagement(beleid) 5 2.1 Het begrip risico 5 2.2 Het begrip risicomanagement
Nadere informatieZundertse Regelgeving Wetstechnische informatie
Zundertse Regelgeving Wetstechnische informatie Rubriek: Financiën en economie Naam regeling: Nota risicomanagementbeleid 2015 Citeertitel: Nota risicomanagementbeleid 2015 Wettelijke grondslag Vastgesteld
Nadere informatieDiscussienota. 1. Inleiding. 2. Beleidsgrenzen
Discussienota Van : College van Burgemeester en Wethouders Afdeling : Financiën Portefeuillehouder : Wethouder van Eijkeren Onderwerp : Risicomanagement Datum commissievergadering : 6/9/2012 1. Inleiding
Nadere informatieTelefoonnummer Onderwerp: Nota weerstandsvermogen en risicobeheersing 2015 Gemeente Harlingen
Voorstel aan de gemeenteraad van Harlingen *GR15.00077* GR15.00077 Behandeld in Gezamenlijke commissie Mens & Bestuur en Omgeving Datum Commissie 17 juni 2015 Agendanummer 9 Datum Raad 1 juli 2015 Agendanummer
Nadere informatieNOTA WEERSTANDSVERMOGEN RECREATIESCHAP VOORNE-PUTTEN-ROZENBURG
NOTA WEERSTANDSVERMOGEN RECREATIESCHAP VOORNE-PUTTEN-ROZENBURG Opgesteld door: G.Z-H In opdracht van: Recreatieschap Voorne-Putten-Rozenburg Postbus 341 3100 AH Schiedam Tel.: 010-2981010 Fax: 010-2981020
Nadere informatiedrs. Martine Koedijk RA RE Gemeenteaccountant Amsterdam Directeur auditdienst ACAM
Governance in een publieke omgeving drs. Martine Koedijk RA RE Gemeenteaccountant Amsterdam Directeur auditdienst ACAM Inhoud Politieke governance Organisatorische governance IAF in de code en het publieke
Nadere informatieEen OVER-gemeentelijke samenwerking tussen Oostzaan en Wormerland
OVER OOSTZAAN Een OVER-gemeentelijke samenwerking tussen Oostzaan en Wormerland WORMERLAND. GESCAND OP 13 SEP. 2013 Gemeente Oostzaan Datum : Aan: Raadsleden gemeente Oostzaan Uw BSN : - Uw brief van :
Nadere informatieRisicomanagement en Weerstandsvermogen
Risicomanagement en Weerstandsvermogen Boxmeer, 28 september 2010 tbo . Inhoudsopgave Risicomanagement en weerstandsvermogen 1. Inleiding...3 1.1. Aanleiding... 3 1.2. Doelstelling en reikwijdte... 3 1.3.
Nadere informatieNota Risicomanagement en Weerstandsvermogen
Nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen September 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Aanleiding... 4 3. Nadere toelichting... 5 4. Doelstellingen en wettelijke kaders... 6 4.1. Doelstellingen...
Nadere informatieRaadsinformatiebrief Nr. :
Raadsinformatiebrief Nr. : Onderwerp: Risicomanagement Reg.nr. : 12.0693 B&W verg. : 19 juni 2012 : 1) Status In het licht van de actieve informatieplicht informeren wij U over de stand van zaken met betrekking
Nadere informatieNota Risicomanagement en Weerstandsvermogen
Nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen 2013 Financial control 17 december 2012 Nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen Pagina 2 Inhoudsopgave 1 Samenvatting... 5 2 Aanleiding... 6 3 Inleiding...
Nadere informatieHet belang van risicomanagement voor maatschappelijke organisaties Beheersing of buikpijn?
Het belang van risicomanagement voor maatschappelijke organisaties Beheersing of buikpijn? 7 september 2017 Erik Breijer 1 Waarom Risicomanagement? Wat is aanleiding om met risicomanagement te starten:
Nadere informatiePlanning & control cyclus
Bijlage 2 behorende bij de kaderbrief 2015 Planning & control cyclus Spoorboek 1 2 Inleiding Dit spoorboek Planning & Control-cyclus dient als handvat en achtergrondinformatie voor de organisatie bij de
Nadere informatieRisicomanagement: Veel kansen zijn nog niet benut!
Risicomanagement: Veel kansen zijn nog niet benut! Inleiding In 1995 deed risicomanagement bij gemeenten zijn intrede doordat deze verplicht werden gesteld een risicoparagraaf in hun begroting op te nemen.
Nadere informatieElke gemeente moet invulling
Implementatie hoeft geen belemmering te zijn Risicomanagement in de praktijk bij kleine gemeenten Sinds de invoering van het Besluit Begroting en Verantwoording 2004 (BBV 2004) is risicomanagement bij
Nadere informatieOnderwerp: Risico inventarisatie project rwzi Utrecht Nummer: 604438. Dit onderwerp wordt geagendeerd ter kennisneming ter consultering ter advisering
COLLEGE VAN DIJKGRAAF EN HOOGHEEMRADEN COMMISSIE BMZ ALGEMEEN BESTUUR Agendapunt 9A Onderwerp: Risico inventarisatie project rwzi Utrecht Nummer: 604438 In D&H: 22-01-2013 Steller: Drs. J.L.P.A. Dankaart
Nadere informatieOnderwerp Nota Verbonden Partijen en verplichte paragraaf Verbonden Partijen.
Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 6 oktober 2015 Opsteller Cor Tiemersma / Jaap Tanis Registratie GF15.20087 Agendapunt 23 Onderwerp Nota Verbonden Partijen en verplichte paragraaf Verbonden
Nadere informatieUtrecht Business School
Cursus Controlling & Accounting De cursus Controlling & Accounting duurt ongeveer 2 maanden en omvat 5 colleges van 3 uur. U volgt de cursus met ongeveer 10-15 studenten op een van onze opleidingslocaties
Nadere informatieNota risicomanagement 2014
Nota risicomanagement 2014 Opgesteld door: Afdeling concerncontrol D.d.: Februari 2014 2 Inhoud 1 Inleiding... 5 2 Wettelijk kader en doelstellingen... 6 2.1 BBV... 6 2.2 Doelstellingen... 6 3 Risicomanagement...
Nadere informatieWie bewaakt mijn geld? Financiële controle en risicobeheersing binnen de gemeente Nuth
Wie bewaakt mijn geld? Financiële controle en risicobeheersing binnen de gemeente Nuth De taak van de raad onder het dualisme Kaders stellen (WMO, Jeugdwet, handhaving) Budgetteren (begroting) Lokale wetgeving
Nadere informatieRisicomanagement en NARIS gemeente Amsterdam
Risicomanagement en NARIS gemeente Amsterdam Robert t Hart / Geert Haisma 26 september 2013 r.hart@risicomanagement.nl / haisma@risicomanagement.nl 1www.risicomanagement.nl Visie risicomanagement Gemeenten
Nadere informatieRisicomanagement in SWV PO en VO. Bé Keizer (expert passend onderwijs) Rick de Wit (Infinite Financieel)
Risicomanagement in SWV PO en VO Bé Keizer (expert passend onderwijs) Rick de Wit (Infinite Financieel) Aanleiding Kwaliteit Jaarverslagen 2014 o.a. Risicoparagraaf Financiële resultaten 2014 en 2015 -
Nadere informatieNota Weerstandsvermogen 2013 - Gemeente Olst-Wijhe 1 van 10
Nota Weerstandsvermogen 2013 Gemeente Olst-Wijhe Olst-Wijhe, maart 2013 doc. nr.: 13.014804 Nota Weerstandsvermogen 2013 - Gemeente Olst-Wijhe 1 van 10 Inhoudsopgave Samenvatting 3 Hoofdstuk indeling 1.
Nadere informatie6. Project management
6. Project management Studentenversie Inleiding 1. Het proces van project management 2. Risico management "Project management gaat over het stellen van duidelijke doelen en het managen van tijd, materiaal,
Nadere informatieNota Risicomanagement en weerstandsvermogen BghU 2018
Nota Risicomanagement en weerstandsvermogen BghU 2018 *** Onbekende risico s zijn een bedreiging, bekende risico s een management issue *** Samenvatting en besluit Risicomanagement is een groeiproces waarbij
Nadere informatieRisicomanagementbeleid. Gemeente Beemster. BNG Consultancy Services (BCS) BCS. Referentienummer
Risicomanagementbeleid Gemeente Beemster BNG Consultancy Services (BCS) Referentienummer BCS Doorkiesnummer (070) 3750 473 Faxnummer (070) 3649 349 Datum oktober 2009 Versie Versie 1.0 Samenvatting Conform
Nadere informatieAdviespunt 4: Breng in kaart op welke onderdelen kennis en expertise tekort zou kunnen schieten en maak een plan hoe hiermee om te gaan.
RIS.6509 Bijlage: Aanbevelingen uit second opinion rapportage Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement (NAR) op proces en systematiek risicomanagement CvE/Atalanta (geactualiseerd 3 maart 2014) Adviespunt
Nadere informatieII. De Nota risicomanagement Delfland vast te stellen met onder meer de volgende bepalingen:
agendapunt B.05 1046082 Aan Verenigde Vergadering ONTWERP NOTA RISICOMANAGEMENT DELFLAND Gevraagd besluit Verenigde Vergadering 05-06-2014 I. De Nota risico's en weerstandsvermogen Delfland, vastgesteld
Nadere informatiebeleidskader RISICOMANAGEMENT
beleidskader RISICOMANAGEMENT The biggest risk is not taking any risk... In a world that changing really quickly, the only strategy that is guaranteed to fail is not taking risks. Mark Zuckerberg, oprichter
Nadere informatieBeheersing beheerst. Over risicogestuurde interne controle in het sociale domein
Beheersing beheerst Over risicogestuurde interne controle in het sociale domein Beheersing beheerst Over risicogestuurde interne controle in het sociale domein Hoe draagt interne controle bij aan het efficiënt
Nadere informatieAdviespunt 4: Breng in kaart op welke onderdelen kennis en expertise tekort zou kunnen schieten en maak een plan hoe hiermee om te gaan.
Bijlage: Aanbevelingen uit second opinion rapportage Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement (NAR) op proces en systematiek risicomanagement CvE/Atalanta Adviespunt 1 : Benoem een bestuurlijk verantwoordelijk
Nadere informatiePlan van Aanpak bezuinigen met scenario s
Plan van Aanpak bezuinigen met scenario s 1. 24 september afgesproken 1,5 milj. bezuinigen 2. Per scenario bezuinigingspakket van 2 milj. (speelruimte) 3. Bij behandeling perspectiefnota, besluitvorming
Nadere informatie5 Methode. 5.1 Uitgangspunten
5 Methode In dit hoofdstuk wordt het risicomanagementsysteem 1 waarmee de in het vorige hoofdstuk genoemde doelstellingen van risicomanagement wordt bereikt toegelicht. Een eenmalige risicoanalyse uitvoeren
Nadere informatie14.Financieel Analist (Financial Reporting) (FSK 12,11,10,9)
14.Financieel Analist (Financial Reporting) (FSK 12,11,10,9) Taakbeschrijving Functiefamilie : Ondersteuning Functieprofiel : Academisch expert C, Expert A, B, C Roepnaam : Adviseur Financieel Analist
Nadere informatieLevende Cijfers voor rust, structuur en zelfvertrouwen in je organisatie
Levende Cijfers voor rust, structuur en zelfvertrouwen in je organisatie Een sterke culturele sector heeft niet alleen een tot de verbeelding sprekend artistiek aanbod, maar ook een financieel gezonde
Nadere informatieBijlage bij raadsvoorstel nr Nota Risicomanagement & Weerstandsvermogen
Nota Risicomanagement & Weerstandsvermogen 2012-2015 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding a. Aanleiding en kader b. Proces 2. Risicomanagement a. Risico's en risicomanagement b. Invoering van risicomanagement
Nadere informatieSynergie PFD BV. Persoonlijke (financiële) dienstverlening op het gebied van bedrijfsvoering, management, financiën en administratie.
CURRICULUM VITAE Concept Wij zijn twee persoonlijkheden met elk onze eigen kwaliteiten Wij voeren gezamenlijk de opdrachten uit.. De bundeling van onze kennis en kracht heeft een synergetisch effect, dus
Nadere informatieTowers Watson. Integraal risicomanagement
Towers Watson Integraal risicomanagement Een helder perspectief op uw risicobeheersing 2 towerswatson.nl Als pensioenfondsbestuurder wordt er van u verwacht dat u volledig op de hoogte bent van alle risico
Nadere informatieVisie op risicomanagement bij waterschap Hunze en Aa s
Visie op risicomanagement bij waterschap Hunze en Aa s Wettelijk kader In het Waterschapsbesluit (2009) is vastgelegd wat de voorschriften zijn voor de paragraaf weerstandsvermogen in de meerjarenraming,
Nadere informatieOrganisatieverordening gemeente Harlingen Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Harlingen maakt bekend:
GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Harlingen. Nr. 86505 29 juni 2016 Organisatieverordening gemeente Harlingen 2016 Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Harlingen maakt bekend:
Nadere informatieNota reserves, weerstandsvermogen en solvabiliteit 2015. RAD Hoeksche Waard
Nota reserves, weerstandsvermogen en solvabiliteit 2015 Inhoud Samenvatting... 3 Inleiding Risicomanagement... 4 Doel risicomanagement Stappen risicomanagement Risicobeheersing Taken en verantwoordelijkheden
Nadere informatieNotitie Weerstandsvermogen Veiligheidsregio Amsterdam Amstelland
Notitie Weerstandsvermogen Veiligheidsregio Amsterdam Amstelland 2017-2020 Inhoud 1. Aanleiding en Context... 3 2. Doel... 3 3. Methode... 3 3.1 Inventariseren en beoordelen risico s... 3 3.2 Vaststellen
Nadere informatieRISICOMANAGEMENT. Wat voegt risicomanagement toe?
RISICOMANAGEMENT Risicomanagement ondersteunt op een gestructureerde manier het behalen van doelstellingen en het opleveren van projectresultaten. Dit kan door risico s expliciet te maken, beheersmaatregelen
Nadere informatieRisicomanagementbeleid Gemeente Medemblik IO
Risicomanagementbeleid 2015-2018 Gemeente Medemblik IO-14-18168 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Wat is Risicomanagement?... 4 1.1 Risico...4 1.2 Risicomanagement...4 1.3 Risicoprofiel...4 2. Doelstellingen
Nadere informatie17R071. Initiatief voorstel. Zeist toegankelijk voor iedereen Niets over ons zonder ons
Initiatief voorstel 17R071 Zeist toegankelijk voor iedereen Niets over ons zonder ons Ronde Tafel : Nog in te plannen Debat : Nog in te plannen Raadsvergadering : Nog in te plannen Informatie bij : Ans
Nadere informatieEffectief Actief interventie beschrijving GB bijlage Menukaart Sportimpuls 2015 MSI. Beweegkriebels
Beweegkriebels A) Kosten en uren Hieronder het aantal uur dat de lokale professional (aanvrager) kwijt is aan de uitvoer van de activiteiten voor de einddoelgroep. De rol van de professional (trainer,
Nadere informatieHoofdlijnen Corporate Governance Structuur
Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur 1. Algemeen Deugdelijk ondernemingsbestuur is waar corporate governance over gaat. Binnen de bedrijfskunde wordt de term gebruikt voor het aanduiden van hoe een
Nadere informatieRechtmatigheidsverantwoording Annemarie Kros RA (PWC) & Marieke Wagemakers RA (gemeente Uden)
Rechtmatigheidsverantwoording Annemarie Kros RA (PWC) & Marieke Wagemakers RA (gemeente Uden) Planning & control Samenwerken Verbinder Adviseren sportief Pro-actief Register- Accountant ruim 10 jaar ervaring
Nadere informatieNota Risicomanagement en weerstandsvermogen 2015-2018 0LGGHQ'HOÀDQG
Nota Risicomanagement en weerstandsvermogen 2015-2018 0LGGHQ'HOÀDQG Inhoudsopgave Bestuurssamenvatting 3 1. Inleiding 4 2. Doelstellingen 5 3. Risicomanagement in de organisatie 5 3.1 Verantwoordelijkheids-
Nadere informatieProfielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist
Profielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist 1. Inleiding De RvC van de R.K. Woningbouwvereniging Zeist heeft drie taken: - toezicht houden op het bestuur en op de gang van zaken
Nadere informatie2. Motivering In deze beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen wordt de beleidsnota van 2009 geactualiseerd
Raadsvoorstel Aan : Raad van Geertruidenberg Raadsvergadering : 28 januari 2016 Agendanummer : 08 Datum collegebesluit : 8 december 2015 Onderwerp : Beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen 0.
Nadere informatieInternal Audit Charter
Interne Audit Dienst Versie 3.0 (vervangt bij vaststelling door RvB vorige versie 2.0) Pagina 1 van 5 Artikel 1 Het doel, de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de internal auditfunctie zijn in dit
Nadere informatieFunctieprofiel: Manager Functiecode: 0202
Functieprofiel: Manager Functiecode: 0202 Doel Zorgdragen voor de vorming van beleid voor de eigen functionele discipline, alsmede zorgdragen voor de organisatorische en personele aansturing van een of
Nadere informatieDR-QHSE-x. Deelreglement QHSE-manager
DR-QHSE-x Deelreglement QHSE-manager Uitgave: augustus 2014 DR-QHSE-X 2 1 Algemeen Naam : Reed Business Opleidingen Adres : H.A. Lorentzstraat la, Zwijndrecht Aard : mondeling onderwijs Naast dit reglement
Nadere informatieIedereen denkt bij informatieveiligheid dat het alleen over ICT en bedrijfsvoering gaat, maar het is veel meer dan dat. Ook bij provincies.
Iedereen denkt bij informatieveiligheid dat het alleen over ICT en bedrijfsvoering gaat, maar het is veel meer dan dat. Ook bij provincies. Gea van Craaikamp, algemeen directeur en provinciesecretaris
Nadere informatieBetreft: resultaten tijdelijke werkgroep versterken rol raad binnen P&C cyclus. Van: De tijdelijke werkgroep versterken rol raad binnen P&C cyclus
Wijk bij Duurstede, 6 maart 2012 Betreft: resultaten tijdelijke werkgroep versterken rol raad binnen P&C cyclus Memo Van: De tijdelijke werkgroep versterken rol raad binnen P&C cyclus Aan: Leden van de
Nadere informatieCorporaties In Control
Corporaties In Control D A T U M : 3 0 M E I 2 0 1 3 Leonie van Meel & Frank Bieleman Agenda 1. Speelveld 2. Risicomanagement / Governancecode 3. Projectfasering ICS 4. Onafhankelijke rol / verantwoordelijkheid
Nadere informatiePlanning & Controlcyclus
Versie AB 30 november 2017 Registratienummer: V0378/H006807 1 Inleiding 3 1.1 Doelstelling 3 1.2 Principe Plan-Do-Check-Act 3 2 De P&C cyclus in schema 4 2.1 De cyclus 4 2.2 Parallelle cycli 4 3 Sturing
Nadere informatieBegroting /8 nov Collegeprogramma opstellen
Spoorboekje 2018 P&C Bloemendaal (versie 1.0) wknr datum (wo) Jaarverslag 5 juli raad Kadernota 2019 31 mei raad (alleen technische uitgangspunten) Voor + najaarsnota (5 juli en 13 december) functie: VERANTWOORDING
Nadere informatieHet BEL-model: Uniek in Nederland
1 2 Het BEL-model: Uniek in Nederland Het BEL-model: Uniek in Nederland 3 De BEL werkt! 4 Opgave De BEL werkt! 5 Opgave Kwaliteitsmeting bestuur Gezamenlijk onderzoek naar kwaliteit afzonderlijke gemeenten
Nadere informatieSEMINAR PRAKTISCH RISICOMANAGEMENT d.d. 1 juni 2010 in De Meern
SEMINAR PRAKTISCH RISICOMANAGEMENT d.d. 1 juni 2010 in De Meern Programma 13.30 uur Opening 13.40 uur Risicomanagement in het onderwijs door Marien Rozendaal RA 14.30 uur Pauze 15.00 uur Risicomanagement
Nadere informatieOnderzoeksrapport risicomanagement. Een onderzoek naar de toepassing van risicomanagement binnen de gemeente Geldermalsen
Onderzoeksrapport risicomanagement Een onderzoek naar de toepassing van risicomanagement binnen de gemeente Geldermalsen Rekenkamercommissie Geldermalsen Juli 2014 Inhoudsopgave Inhoudsopgave...1 1. Inleiding...
Nadere informatieKadernota weerstandsvermogen & risicomanagement 2006. Kadernota weerstandsvermogen en risicomanagement Gemeente Alkmaar
Kadernota weerstandsvermogen en risicomanagement Gemeente Alkmaar 1 Inleiding en wettelijk kader De vele lopende projecten zoals De Mare, Boekelermeer en Stationsgebied laten zien dat gemeente Alkmaar
Nadere informatie= Datum raadsvergadering: 15 december 2010 Agenda nr.: (in te vullen door griffie) Voorstel invulling aanbevelingen rapport Sturing grote projecten
Raadsvoorstel = Datum raadsvergadering: 15 december 2010 Agenda nr.: (in te vullen door griffie) Portefeuillehouder: Onderwerp: S. Adriaansen/J.A. Peeters Registratiecode: (in te vullen door griffie) Voorstel
Nadere informatie14 en 15 februari 2018
Levende Cijfers en Academie voor Cultuurmanagement Basiscursus 2 daagse Opleiding 14 en 15 februari 2018 Cijfers zijn voor mij gaan leven. Ik zie mijn bedrijf nu echt beter. Meer controle over de financiën
Nadere informatieInformele raadsbijeenkomst over de risico s van de 3 decentralisaties in het sociaal domein. Heerenveen, 17 oktober 2013
Informele raadsbijeenkomst over de risico s van de 3 decentralisaties in het sociaal domein Heerenveen, 17 oktober 2013 Programma over risico s 3D s - Welkom. Door Frederike Gossink. - Wat zijn risico
Nadere informatieHet Nieuwe Werken en Werken Anno Nu
Het Nieuwe Werken en Werken Anno Nu Ardis Organisatie Ontwikkeling Het Nieuwe Werken en Werken Anno Nu Ardis Organisatie Ontwikkeling Na een afspraak niet terug naar kantoor, maar door naar huis waar je
Nadere informatieF. Buijserd Burgemeester
emeente nieuwkoop afdeling bedrijfsondersteuning raadsvoorstel portefeuillehouder Jan Tersteeg opgesteld door Ellen Burgers / 186 kenmerk/datum 09.0017140 / 11 februari 2010 vergaderdatum raad 11 februari
Nadere informatieInspiratiedag. Workshop 1: Risicogestuurde interne controle. 15 september 2016
Inspiratiedag Workshop 1: Risicogestuurde interne controle 15 september 2016 Programma Inleiding Risicomanagement Interne beheersing Relatie met de externe accountant Van interne controle naar beheersing
Nadere informatieKader aanbesteding accountantscontrole. Rekeningencommissie gemeenteraad Hilversum September 2013
Kader aanbesteding accountantscontrole Rekeningencommissie gemeenteraad Hilversum September 2013 Introductie Met ingang van boekjaar 2008 is Ernst & Young Accountants door een benoemingscommissie uit de
Nadere informatiePortefeuillehouder: M.A.P. Michels Behandelend ambtenaar J. van der Meer, 0595 447719 gemeente@winsum.nl (t.a.v. J. van der Meer)
Vergadering: 11 december 2012 Agendanummer: 12 Status: Besluitvormend Portefeuillehouder: M.A.P. Michels Behandelend ambtenaar J. van der Meer, 0595 447719 E mail: gemeente@winsum.nl (t.a.v. J. van der
Nadere informatieFINANCIERINGSSTATUUT OMGEVINGSDIENST GRONINGEN
FINANCIERINGSSTATUUT OMGEVINGSDIENST GRONINGEN Algemeen Bestuur Veendam 29 oktober 2013 Inhoud 1. INLEIDING... 3 2. VOORBEREIDING EN VASTSTELLING VAN HET TREASURYBELEID... 3 2.1. Beleids- en verantwoordingscyclus...3
Nadere informatieSpoorboekje. Beeldvorming. Oriëntatie op de bestuurlijke toekomst van de gemeente Landsmeer. Oordeelsvorming Besluitvorming
Spoorboekje Oriëntatie op de bestuurlijke toekomst van de gemeente Landsmeer Beeldvorming Oordeelsvorming Besluitvorming maart 2014 november 2014 Inleiding De gemeenteraad heeft op 29 oktober 2013 het
Nadere informatieRisico s in beeld. Wat nu? Door Ilona Hoving 1
Risico s in beeld. Wat nu? 29-9-2015 Door Ilona Hoving 1 Even voorstellen Ilona Hoving 29-9-2015 Door Ilona Hoving 2 Wat gaan we DOEN? Korte introductie op thema Aan de slag met risico s Hoe waardeer je
Nadere informatieIntegraal risicomanagement in Arnhem
Integraal risicomanagement in Arnhem Michiel Somers, Rob Snelders en Priska Blij De introductie van een zevental verplichte paragrafen, waaronder de paragraaf weerstandsvermogen in het Besluit Begroting
Nadere informatieProcedure Risicobeheersing en kansen afweging. Waterketen. Registratienummer: Versie: 1.0. Datum
Procedure Risicobeheersing en kansen afweging Waterketen Soort document: Procedure Registratienummer: 14.0037073 Versie: 1.0 Status: Definitief Afdeling /Eenheid: Proceseigenaar: Procesbeheerder Procesbeschrijver:
Nadere informatieBusiness Control & Accounting
Business Control & Accounting Gratis Cursus Thuisstudie / Zelfstudie Kerndocent: Bert Gadellaa Tijdens deze cursus doet u enerzijds nieuwe kennis op over business control & accounting en leert u anderzijds
Nadere informatieVechtdal Verbinding WOW bijeenkomst Risicomanagement 19 april. Wie beheerst, die draagt. Of...
Vechtdal Verbinding WOW bijeenkomst Risicomanagement 19 april Wie beheerst, die draagt. Of... Agenda Achtergrond en toelichting op het project Stand van zaken Contractvorm Risicomanagement Knoop A28 Onderdoorgang
Nadere informatieThemaraad financiën 3 april
Themaraad financiën 3 april 2017 1 Aanleiding en doelstelling P&C-cyclus Robuust financieel beleid Begroting Financiële positie Risico s Afsluiting Agenda 2 Aanleiding en doelstelling Aanleiding Vanuit
Nadere informatieSubsidieaanvraag VVE extra middelen periode 01 november 2012 t/m 31 december 2012
Subsidieaanvraag VVE extra middelen periode 01 november 2012 t/m 31 december 2012 1. Inleiding Het Rijk heeft voor de periode van 2012 tot en met schooljaar 2014 2015 extra middelen beschikbaar gesteld
Nadere informatieBeleid risicomanagement en weerstandsvermogen Gemeente Dalfsen
Beleid risicomanagement en weerstandsvermogen Gemeente Dalfsen 1 van 19 Inhoud 1 Inleiding risicomanagement en weerstandsvermogen 3 1.1 Doelstellingen risicomanagement 3 1.2 Besluit Begroting en Verantwoording
Nadere informatieP R E S E N T A T I E R G W
P R E S E N T A T I E R G W 2 0 1 7 1 RESULTAATGERICHTWERKEN = HET SLUITSTUK VAN HNW! April 2015 serious ambtenaar: hoe implementeren we RGW binnen de SED? Uitkomst cultuurverandering, duurt 3 5 jaar Verantwoordelijkheden
Nadere informatieRisicomanagement en weerstandsvermogen. 1. Inleiding
Risicomanagement en weerstandsvermogen 1. Inleiding Met deze nota wordt het beleid op gebied van risicomanagement en de spelregels voor de uitvoering vastgelegd, in het bijzonder waar het financiële risico
Nadere informatieVacature Concerncontroller (1fte)
Vacature Concerncontroller (1fte) Organisatie en context Algemeen Met de komst van de Participatiewet is samenwerking binnen en tussen gemeenten op het gebied van het sociaal domein belangrijker geworden.
Nadere informatieBestuurlijke planning en control en concernsturing
Miniconferentie 19 september 2003 Bestuurlijke planning en control en concernsturing Respons voor provincies Hoe sluit de ambtelijke cyclus aan op de bestuurlijke? Wat is de balans tussen sturing en verantwoording?
Nadere informatieInhoudsopgave. Bijlagen 121 Literatuur 144
Inhoudsopgave 5 Voorwoord 7 Ten geleide 9 1 Inleiding 11 2 De risicoanalyse 25 3 Uitvoeren van de risicoanalyse 65 4 Risicomanagement 77 5 Uitvoeren van risicomanagement 85 6 Implementatie van risicomanagement
Nadere informatieImplementatieplan interactief beleid
Implementatieplan interactief beleid (juni 2010 t/m mei 2011) Gemeente Weert, 15 juli 2010 Portefeuillehouder interactief beleid: wethouder H. Litjens Regisseur wijkgericht werken: Marianne Schreuders
Nadere informatieNEN 7510: een ergernis of een hulpmiddel?
NEN 7510: een ergernis of een hulpmiddel? Tweedaagse van Ineen 17 September 2015 Nijmegen Den Haag SMASH en CIHN in cijfers i. 3 huisartsenposten/1 call center 2 huisartsenposten/ 1 call center ii. 4 visitewagens
Nadere informatieRAADSVOORSTEL Agendanummer 9.1. Onderwerp: Voortgang uitvoering plan van aanpak voor de realisatie van risicomanagement
RAADSVOORSTEL Agendanummer 9.1 Raadsvergadering van 2 oktober 2008 Onderwerp: Voortgang uitvoering plan van aanpak voor de realisatie van risicomanagement Verantwoordelijke portefeuillehouder: M.G. de
Nadere informatievoor de beleggingscommissie van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (hierna: SPV).
REGLEMENT BELEGGINGSCOMMISSIE voor de beleggingscommissie van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (hierna: SPV). Artikel 1 Vaststelling en reikwijdte Dit reglement geeft, in aanvulling op de statuten,
Nadere informatieDoel van de rol Iedere Compliance Officer heeft als doel het beheersen van de risico s die BKR loopt in haar strategische en operationele processen.
FUNCTIEPROFIEL Opdrachtgever: Functienaam: BKR Compliance Officer Security & Risk BKR is een onafhankelijke stichting met een maatschappelijk doel. BKR streeft sinds 1965, zonder winstoogmerk, een financieel
Nadere informatieProfielschets. Manager Financiën. Omnivera GWZ. ERLY the consulting company Datum: februari 2016 Opdrachtgever: Omnivera GWZ
Profielschets Manager Financiën Omnivera GWZ ERLY the consulting company Datum: februari 2016 Opdrachtgever: Omnivera GWZ Adviseurs ERLY: drs. Lilian Vos Telefoonnummer: 035 543 00 88 Omnivera GWZ Omnivera
Nadere informatieReactie college op onderzoek Jaarstukken 2017 Rekenkamercommissie
Reactie college op onderzoek Jaarstukken 2017 Rekenkamercommissie 30 mei 2018 Concerncontrol Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Aanbevelingen RKC 3 2 1. Inleiding De Rekenkamercommissie (RKC) heeft naar aanleiding
Nadere informatieGemeente Krimpen aan den IJssel NOTA WEERSTANDSVERMOGEN EN RISICOBEHEERSING 2018
Gemeente Krimpen aan den IJssel NOTA WEERSTANDSVERMOGEN EN RISICOBEHEERSING 2018 November 2017 1 Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Doelstelling en reikwijdte nota... 3 1.3 Definities
Nadere informatieNota Risicomanagementbeleid Gemeente Hollands Kroon
Nota Risicomanagementbeleid Gemeente Hollands Kroon Samenvatting De gemeente Hollands Kroon wil risicomanagement toepassen en daarmee de volgende doelstellingen bereiken: 1) Het bieden van een kader voor
Nadere informatie