Hof van Cassatie van België

Transcriptie

1 13 FEBRUARI 2015 F N/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. F N EXPOL SPEDITIONSGESELLSCHAFT mit beschränkter Haftung, vennootschap naar Duits recht, met zetel te Arnsberg (Duitsland), Zu den Schrebergärten 4, eiseres, vertegenwoordigd door mr. Johan Verbist, advocaat bij het Hof van Cassatie, met kantoor te 2000 Antwerpen, Amerikalei 187, bus 302, waar de eiseres woonplaats kiest, tegen BELGISCH INTERVENTIE- EN RESTITUTIEBUREAU, afgekort BIRB, openbare instelling met rechtspersoonlijkheid, met zetel te 1040 Brussel, Trierstraat 82, verweerder, vertegenwoordigd door mr. Huguette Geinger, advocaat bij het Hof van Cassatie, met kantoor te 1000 Brussel, Quatre Brasstraat 6, waar de verweerder woonplaats kiest.

2 13 FEBRUARI 2015 F N/2 I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Brussel van 5 april 2012, ingevolge verwijzing door het arrest van het Hof van 9 januari Advocaat-generaal Dirk Thijs heeft op 9 oktober 2014 een schriftelijke conclusie neergelegd. Afdelingsvoorzitter Eric Dirix heeft verslag uitgebracht. Advocaat-generaal Dirk Thijs heeft geconcludeerd. II. CASSATIEMIDDELEN De eiseres voert in haar verzoekschrift dat aan dit arrest is gehecht, vier middelen aan. III. BESLISSING VAN HET HOF Beoordeling Eerste middel 1. De bepalingen die het tijdstip en de plaats van ontstaan van de douaneschuld regelen, zijn bepalingen van materieel recht, waarop de bepalingen van toepassing zijn die op het ogenblik van het ontstaan van de douaneschuld gelden. 2. Uit het arrest blijkt dat de kwestieuze douaneschuld dateert van vóór 1 januari In zoverre het middel de schending van de artikelen 203 en 215 CDW en van de artikelen 378 en 379 van Verordening (EEG) nr. 2454/93 van de Commissie van 2 juli 1993 houdende vaststelling van enkele bepalingen ter uitvoering van Verordening (EEG) nr. 2913/92 van de Raad tot vaststelling van het communautair douanewetboek, hierna Verordening nr. 2454/93, aanvoert, is het niet ontvankelijk.

3 13 FEBRUARI 2015 F N/3 4. Voor het overige bepaalt artikel 36, eerste lid, van de Verordening (EEG) nr. 222/77 van de Raad van 13 december 1976 betreffende communautair douanevervoer, hierna Verordening nr. 222/77, dat wanneer wordt vastgesteld dat bij communautair douanevervoer in een bepaalde lidstaat een overtreding of onregelmatigheid is begaan, de actie tot invordering van de eventueel opeisbare rechten en andere heffingen, onverminderd eventuele strafvervolging, door deze lidstaat wordt ingesteld volgens zijn wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen. Artikel 36, derde lid, van de Verordening 222/77, zoals ingevoegd bij Verordening (EEG) nr. 474/90 van de Raad van 22 februari 1990 tot wijziging van Verordening (EEG) nr. 222/77 betreffende communautair douanevervoer met het oog op de afschaffing van het inleveren van een kennisgeving van doorgang bij het overschrijden van een binnengrens van de Gemeenschap, bepaalt dat, wanneer de zending niet aan het kantoor van bestemming is aangebracht en de plaats van de overtreding of onregelmatigheid niet kan worden vastgesteld, deze overtreding of onregelmatigheid geacht wordt te zijn begaan in de lidstaat waartoe het kantoor van vertrek behoort of in de lidstaat waartoe het kantoor van doorgang bij binnenkomst in de Gemeenschap behoort en waaraan een kennisgeving van doorgang is afgegeven, tenzij binnen een nader te bepalen termijn, ten genoegen van de bevoegde autoriteiten het bewijs wordt geleverd van de regelmatigheid van het communautaire douanevervoer of van de plaats waar de overtreding of onregelmatigheid daadwerkelijk is begaan. 5. Bij arrest van 3 april 2008, Militzer & Münch GmbH, C-230/06, besliste het Hof van Justitie van de Europese Unie met betrekking tot artikel van Verordening nr. 2454/93, dat een regeling bevat die identiek is aan de te dezen toepasselijke regeling van artikel 36, derde lid, van de Verordening 222/77, dat, om de bevoegdheid te toetsen van de lidstaat die is overgegaan tot invordering van de douanerechten, dient te worden bepaald of de plaats van de overtreding of de onregelmatigheid kon worden vastgesteld op het ogenblik waarop is gebleken dat de zending niet bij het kantoor van bestemming was aangebracht. 6. De appelrechters oordelen: Evenzeer ten onrechte houdt [de eiseres] voor dat de eerste onregelmatigheid/inbreuk in Duitsland is gebeurd. [...] Naar het oordeel van het [hof van beroep] is de eerste onregelmatigheid/inbreuk in België gebeurd. De onttrekking van de goederen aan het douanevervoer vond immers in

4 13 FEBRUARI 2015 F N/4 België plaats (meer bepaald in Arendonk, BVBA Verstraelen Internationaal Transport, waar de zegels werden verbroken, de goederen werden overgeladen in andere voertuigen zonder toezicht van de douane en de werkelijke onttrekking aan de doorvoer plaatsvond). Deze onttrekking vond chronologisch plaats voor het verstrijken van de termijn voor het versturen van het terugzendingsexemplaar nr Aldus stellen de appelrechters vast dat reeds op het ogenblik waarop is gebleken dat de zending niet bij het kantoor van bestemming was aangebracht, gelet op alle relevante gegevens die op dat ogenblik beschikbaar waren, kon worden vastgesteld dat de overtreding of onregelmatigheid in België werd begaan, en vermochten bijgevolg te oordelen dat de Belgische overheid bevoegd was om tot de invordering over te gaan. Het middel kan in zoverre niet worden aangenomen. Tweede middel 8. De appelrechters oordelen dat: Met reden houdt [de verweerder] voor dat het uit de douaneschuld voortvloeiende bedrag aan rechten in onderhavige zaak alleszins rechtsgeldig werd geboekt door opneming van dit bedrag in het procesverbaal van de administratie der douane en accijnzen van 29 november Dit proces-verbaal levert minstens een vermoeden van tijdige boeking, waarvan de belastingschuldige het tegenbewijs mag leveren. Deze zelfstandige en niet-bekritiseerde reden draagt de beslissing. Het middel is bijgevolg bij gebrek aan belang niet ontvankelijk. Derde middel 9. Artikel 2.1, eerste lid, Verordening (EEG) nr. 1697/79 van de Raad van 24 juli 1979 inzake navordering van de rechten bij invoer of bij uitvoer die niet van de belastingplichtige zijn opgeëist voor goederen welke zijn aangegeven voor een douaneregeling waaruit de verplichting tot betaling van dergelijke rechten voortvloeide, hierna Verordening nr. 1697/79, bepaalt dat wanneer de bevoegde autoriteiten constateren dat het gehele of gedeeltelijke bedrag van de rechten bij invoer of bij uitvoer dat wettelijk verschuldigd is voor een goed dat is aangegeven voor

5 13 FEBRUARI 2015 F N/5 een douaneregeling waaruit de verplichting tot betaling van dergelijke rechten voortvloeide, niet van de belastingplichtige is opgeëist, zij een procedure tot navordering van de niet-geheven rechten inleiden. 10. Overeenkomstig artikel 2.1, tweede lid, Verordening nr. 1697/79 kan de procedure tot navordering in de zin van lid 1 van deze bepaling niet meer worden ingeleid na een termijn van drie jaar vanaf de dag waarop het oorspronkelijk van de belastingschuldige opgeëiste bedrag is geboekt, of, indien geen boeking heeft plaatsgevonden, vanaf de dag waarop de douaneschuld ter zake van het betrokken goed is ontstaan. 11. Overeenkomstig artikel 3, eerste lid, Verordening nr. 1697/79 is de in artikel 2 van deze Verordening vastgestelde termijn niet van toepassing wanneer de bevoegde autoriteiten constateren dat zij ingevolge een strafrechtelijk vervolgbare handeling niet in staat waren het juiste bedrag van de wettelijk verschuldigde rechten bij invoer of bij uitvoer ter zake van het betrokken goed vast te stellen. Voor toepassing van deze bepaling is niet vereist dat de autoriteiten niet in staat waren om binnen de termijn van drie jaar het bedrag vast te stellen. 12. Het middel dat uitgaat van een andere rechtsopvatting, faalt naar recht. Vierde middel 13. Het middel is geheel afgeleid uit de vergeefs in het eerste middel aangevoerde grief en is bijgevolg niet ontvankelijk. Dictum Het Hof, Verwerpt het cassatieberoep. Veroordeelt de eiseres tot de kosten. Bepaalt de kosten voor de eiseres op 200,99 euro en voor de verweerder op 188,49 euro. Dit arrest is gewezen te Brussel door het Hof van Cassatie, eerste kamer, samengesteld uit afdelingsvoorzitter Eric Dirix, als voorzitter, afdelingsvoorzitter

6 13 FEBRUARI 2015 F N/6 Beatrijs Deconinck, en de raadsheren Alain Smetryns, Geert Jocqué en Bart Wylleman, en in openbare rechtszitting van 13 februari 2015 uitgesproken door afdelingsvoorzitter Eric Dirix, in aanwezigheid van advocaat-generaal Dirk Thijs, met bijstand van griffier Kristel Vanden Bossche. K. Vanden Bossche B. Wylleman G. Jocqué A. Smetryns B. Deconinck E. Dirix