Van hoogveen tot hoofdpijndossier De kwestie over het grondwaterpeil in de Blauwe Hel
|
|
- Veerle de Koning
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Figuur 1: Natura 2000-gebied de Blauwe Hel, gezien vanaf industrieterrein Nijverkamp (Bron: Sjoerd Nanninga) Van hoogveen tot hoofdpijndossier De kwestie over het grondwaterpeil in de Blauwe Hel Auteurs: Youp Koopman & Sjoerd Nanninga Staande aan de Grift, een smal kabbelend riviertje dat het Binnenveld doorkruist, overheerst de stilte. Niets anders dan het stromende water en het ruisen van de wind is hoorbaar. Een uitgestrekt open landschap met de contouren van de Utrechtse Heuvelrug op de achtergrond. De weilanden worden bevolkt door vee. In de andere richting grotendeels hetzelfde beeld: Grazende koeien in de wei, slechts een enkele bomenrij die het vergezicht doorbreekt en de Veluwe die in de verte vorm geeft aan de horizon. Het Binnenveld in de Gelderse Vallei is zo open, dat zowel de Veluwe als de Utrechtse Heuvelrug zichtbaar zijn staande aan de Grift. Dit was in het verleden wel anders... Figuur 2: Het Binnenveld (roze) als binnentuin van de WERV-steden. De Blauwe Hel ligt nabij Veenendaal. Bron: Werv, 2010
2 Meer dan jaar lang was de Gelderse Vallei een veengebied, waarbij de omstandigheden voor veengroei vooral in het zuiden van de Gelderse Vallei gunstig waren. Dit gebied was het Binnenveld. Veengroei was een gevolg van een grote aanvoer van water dat door de relatief kleine hoogteverschillen lastig af te voeren was. Vooral tijdens het Atlanticum ( jaar geleden) groeide een grote hoeveelheid veen aan. Het gevolg was dat het veen waar nu Veenendaal ligt een hoogte van 6 à 7 meter bereikte. Het is dit veen waaraan Veenendaal haar naam heeft te danken. Turfwinning in het Binnenveld In de 10 e tot 13 e eeuw werd het veen in grote delen van de Gelderse Vallei ontgonnen ten bate van agrarische exploitatie, maar het Binnenveld werd hierbij gespaard. De specifieke lokale omstandigheden die de oorzaak waren voor de veengroei in het Binnenveld, maakten ontwatering en ontginning lastig. Doordat het veen bleef staan bij de Grote Ontginning kon het veen enkele eeuwen later worden gebruikt als brandstof. Vanaf 1474 werd het kanaal de Grift uitgegraven ten behoeve van afwatering van de veenbodem en het vervoer van afgegraven turf. De winning van turf kwam halverwege de 16 e eeuw pas echt goed op gang en werd de belangrijkste economische activiteit in het Binnenveld en rondom Veenendaal. Nadat het hoogveen halverwege de 17 e eeuw was afgegraven, werd het Binnenveld alsnog ontgonnen. Dit proces nam veel tijd in beslag; de geringe waterafvoer uit het Binnenveld bleef veengroei stimuleren. Pas met de afsluiting van de Zuiderzee en de aanleg van het Valleikanaal in 1937 lukte het om het Binnenveld in de jaren 50 te ontginnen en ontwateren, als gevolg van de ruilverkaveling. Slechts de meest natte plekken in het Binnenveld bleven gespaard. Dit zijn de Blauwe Hel en de Bennekomse Meent. Blauwgraslanden en trilvenen De Blauwe Hel en de Bennekomse Meent zijn de enige restanten van het oorspronkelijke veenlandschap in de Gelderse Vallei. De uiterst kwetsbare en daardoor zeldzame blauwgraslanden en trilvenen die vroeger in het hele Binnenveld voorkwamen, planten zich nog slechts in deze gebieden voort. Blauwgraslanden en trilvenen hebben behoefte aan een natte moerassige omgeving zoals de Blauwe Hel. De nabijheid van de Grift is dan ook noodzakelijk om de specifieke ecologische structuur van het kleine natuurgebied in stand te houden. Vanwege de kwetsbaarheid van de habitattypen in het gebied en het gevaar dat de moerasgrond bij betreding met zich meebrengt is de Blauwe Hel slechts onder begeleiding toegankelijk. De aanwezigheid van zeldzame soorten als trilvenen en blauwgraslanden hebben ertoe geleid dat het veenlandschap in 1983 is aangewezen tot beschermd natuurmonument. In 2009 is het gebied zelfs aangewezen als Natura 2000 gebied, waarmee het enige overgebleven stukje veenlandschap van het Binnenveld nog beter beschermd is. Echter, de aanwijzingsprocedure duurt nog voort, waardoor Figuur 3: De uitbreiding van Veenendaal van , t.o.v. de Blauwe Hel (blauw omlijnd). Links: Veenendaal in Rechts: Veenendaal in Bron: ANWB Wegenkaart (1971, 2009, schaal: 1: )
3 het gebied nog geen definitieve Natura2000- status heeft. Een grote bedreiging voor moerassige gebieden zoals de Blauwe Hel is verdroging. Moerasgebieden blijven intact op drassige grond. De mens heeft invloed op de verdroging van de Blauwe Hel, zoals bij de aanlegwijze van de nieuwbouwwijk Veenendaal-Oost. De vraag is dan ook in hoeverre de Blauwe Hel wordt bedreigd door de expansiedrift van Veenendaal. Expansiedrift Veenendaal In 1546 ontstond het dorp Veenendaal, als gevolg van de turfwinning in het Binnenveld. Tot 1960 groeit het dorp gestaag tot inwoners, waarna het inwonertal in rap tempo stijgt naar meer dan inwoners. De uitbreiding van Veenendaal heeft de laatste decennia ook geleid tot een soort van omsingeling van natuurgebied de Blauwe Hel. In de eerste fase werd ten zuiden van de Blauwe Hel het bedrijventerrein Nijverkamp ontwikkeld. Sinds 1960 breidt dit terrein zich steeds verder uit, waardoor het Binnenveld steeds meer stukken grond moest afstaan aan economische bedrijvigheid. Tot op heden is de Blauwe Hel gespaard. Dit mag een klein wonder heten, aangezien het gebied altijd als (beschermd) natuurgebied is gezien, maar pas sinds 2009 de aanwijzingsprocedure loopt tot Natura2000- gebied. Wel is het gebied al langere tijd een stiltegebied, wat betekent dat aan bepaalde geluidsvoorwaarden moet worden voldaan in de directe omgeving. Doordat in de Blauwe Hel niet gebouwd mag worden, krijgt het bedrijventerrein Nijverkamp een langgerekte vorm en leidt dit tot een inham van economische activiteiten in het Figuur 4: Relatieve groei van het aantal inwoners in de gemeente Veenendaal en Nederland ten opzichte van 1960, Figuur 5: Relatieve groei van het aantal inwoners in de WERV-gemeenten ten opzichte van 1960, Bron: CBS/Statline, 2011 Binnenveld. Nijverkamp heeft inmiddels de gemeentegrens van Veenendaal bereikt, verdere uitbreiding richting het Binnenveld is niet meer mogelijk. Nadat sportaccommodaties en een provinciale weg zijn aangelegd ten westen van de Blauwe Hel, wordt momenteel aan de noordzijde van de Blauwe Hel de nieuwbouwwijk Veenendaal-Oost aangelegd. Tot 2018 worden in het midden en zuiden van de nieuwbouwwijk ongeveer woningen gebouwd, een groot gedeelte hiervan ligt op minder dan één kilometer van de Blauwe Hel. De Blauwe Hel is een stiltegebied, waardoor de bouw van industrieterreinen en woonwijken in haar nabijheid opmerkelijk is. Voor de Blauwe Hel is geluidsoverlast dat door de aanleg van industrieterreinen en woonwijken wordt veroorzaakt echter niet het grootste probleem. De strijd om het grondwaterpeil Het grootste probleem voor de Blauwe Hel is de wijze waarop de nieuwbouwwijk Veenendaal-Oost wordt aangelegd. De manier van aanleggen leidt indirect tot verdroging van het gebied. De bebouwing rondom de Blauwe Hel is niet zozeer een probleem, het grote probleem is dat Veenendaal-Oost niet op voldoende hoogte is gebouwd, aldus Han Runhaar, verbonden aan het KWR Watercycle Research Institute en gespecialiseerd in de relaties tussen grondwater en vegetatie. Als voorzitter van de Werkgroep Milieu Rhenen (WMR) is Han Runhaar nauw verbonden met het Binnenveld. Bron: CBS/Statline, 2011 De bebouwing rondom de Blauwe Hel is niet zozeer een probleem, het grote probleem is dat Veenendaal-Oost niet op voldoende hoogte is gebouwd Han Runhaar, 2011
4 Figuur 6: Een omsingeling van de Blauwe Hel/De Hel. Aan de zuidzijde ligt industrieterrein Nijverkamp, aan de oostzijde sportaccommodaties en een rondweg en aan de noordzijde wordt tot 2018 de nieuwbouwwijk Veenendaal-Oost aangelegd Bron: LOP Veenendaal, 2007 Runhaar geeft aan welke afwegingen zijn gemaakt om Veenendaal-Oost niet op hoogte te brengen, zoals eerder wel is gedaan met industrieterrein Nijverkamp. Als het grondwaterpeil en het waterpeil in de Grift hoger wordt, neemt de kans op waterschade in de woningen toe. Ook boeren hebben geen baat bij een stijging van het grondwater en het peil van de Grift. Hierdoor wordt hun landbouwgrond natter, wat ten koste gaat van de gewassen en de vruchtbaarheid van de grond. De enige partij die baat heeft bij de ophoging van het grondwater zijn de natuurorganisaties. De unieke veensoorten in het gebied zijn namelijk gebaat bij een hoog vochtgehalte. In hun wens om het grondwaterpeil te verhogen staan natuurorganisaties alleen tegenover bewoners, boeren en (lokale) overheid die allen hinder ondervinden van een hoog waterpeil. Doordat het industriegebied Nijverkamp met zand verhoogd is aangelegd, ondervindt de aanwezige industrie weinig hinder van een verhoging van het waterpeil. Door de verhoging van het waterpeil kan de natuur behouden blijven en zich zelfs verder ontwikkelen, zonder dat economische activiteiten deze ontwikkeling in de weg staan. Echter, deze slimme oplossing om toch te kunnen bouwen rondom de Blauwe Hel is niet toegepast op Veenendaal-Oost. Waar men eerder verwacht dat industrie de natuur in de weg staat, is het vooral de woonfunctie die de ontwikkeling en behoud van natuur in, met name, de Hellen in de weg staat. Onenigheid tussen boeren en natuurorganisaties Het belangenverschil tussen natuurorganisaties en boeren over verhoging van het grondwaterpeil speelt al jaren. Over deze kwestie staan natuurorganisaties en agrarische bewegingen, al sinds de ruilverkaveling van de jaren 50 en 60, lijnrecht tegenover elkaar. Natuurorganisaties willen de natuur van het Binnenveld en de kwetsbare habitatsoorten in de Blauwe Hel behouden. Lokale agrariërs willen van zowel het Binnenveld als de Blauwe Hel een sterk agrarisch gebied maken en geven hiervoor de natuur op.
5 Drie toekomstscenario s voor de Blauwe Hel Doel: instandhouding en uitbreiding van op Europese schaal bedreigde habitattypen (blauwgrasland en trilveen) Scenario 1: instandhouding én uitbreiding blauwgrasland en trilveen, verbeteren condities door opzetten peil Grift Scenario 2: instandhouding huidige areaal blauwgrasland en trilveen Scenario 3: opgeven doelstellingen, omzetten blauwgrasland en trilveen in laagwaardige struinnatuur Bron: WMR, 2011a Sinds de jaren 90 is er een toenemende samenwerking tussen de agrarische ondernemersvereniging LTO Noord en de natuurorganisaties Staatsbosbeheer en WMR (Werkgroep Milieu Rhenen). Onder andere werken zij samen in de werkgroep Achterberg, die belast werd met het opstellen van een reconstructieplan voor de Gelderse Vallei. Ook werd de adviesgroep gevraagd te kiezen uit drie toekomstscenario s voor het Binnenveld. Toekomstscenario s Binnenveld realistisch? De WMR geeft aan dat de overheid met het opstellen van de drie scenario s echter gebruik maakt van een doorzichtige truc om het door haar gewenste scenario te realiseren (zie kader voor de drie scenario s). Tegenover het gewenste overheidsscenario werden twee extreme en bovendien onhaalbare scenario s gepresenteerd. De overheid kon er hierdoor vanuit gaan dat het enige haalbare scenario (scenario 2) als zogenaamde middenweg geaccepteerd zou worden. De werkelijke invloed van natuurorganisaties op de uiteindelijke keuze was veel kleiner dan gewenst: Runhaar: Er zijn drie scenario s opgesteld, waarvan er twee extremen zijn. Beide extremen leiden tot zoveel weerstand bij de oppositie dat zij onhaalbaar zijn. Het overgebleven scenario is een middenweg. De invloed van natuur- en agrarische organisaties en gemeentes lijkt groot, maar door de grote belangenverschillen was vooraf al duidelijk dat de besluitvorming zou uitmonden in scenario twee, het gewenste scenario dat als middenweg is gepresenteerd. In de Gelderse adviesgroep Binnenveld- Oost is het gelukt om unaniem op scenario 1 uit te komen, in de Utrechtse adviesgroep Achterveld waren de meningen sterk verdeeld. De WMR en Staatsbosbeheer willen het vastgestelde beleid voortzetten; de LTO Noord en Ondernemersvereniging Achterberg pleiten om het gebied agrarisch te maken en de natuur en Natura2000 gebieden hiervoor op te geven. Ook de gemeenten Rhenen en Veenendaal zijn voorstander van scenario 3. De belangen bij de toekomst van het Binnenveld zijn binnen de werkgroep Achterberg zo divers, dat de WMR zich heeft teruggetrokken uit deze werkgroep. De toegenomen samenwerking tussen agrarische en natuurorganisaties heeft hierdoor een gevoelige deuk opgelopen. Figuur 7: Blauwgraslanden en trilvenen zijn gebaat bij een hoge grondwaterstand. De hoge grondwaterstand in de Blauwe Hel blijkt uit het water dat de natte landen. Bron: Sjoerd Nanninga
6 40 jaar NMU en lokale organisaties De WMR is één van de vier natuur- en milieuorganisaties in het Binnenveld die aangesloten is bij de NMU. De NMU is in 1972 opgericht, met de naam Stichtse Milieufederatie (SMF), in eerste instantie als actiegroep. In de jaren 90 was de SMF vooral beleidsmatig en dus indirect betrokken bij het Binnenveld. De aandacht ging vooral uit naar het grondwatervraagstuk. In 1999 en 2006 heeft het SMF en later het NMU een veldsymposium georganiseerd over de waterkwaliteit in het Binnenveld. De uitkomst was dat het Binnenveld een sense of urgency gebied is, een gebied waarin de waterkwaliteit stagneert of achteruit gaat, ondanks het nemen van maatregelen. Op de twee veldsymposia na is de NMU bij het Binnenveld en de Blauwe Hel vooral betrokken bij de beleidskant van de Blauwe Hel. De lokale uitvoering van beleidsplannen voor de Blauwe Hel laat de NMU vooral over aan lokale organisaties. Harmke van Dam, 19 jaar werkzaam bij het NMU, geeft aan: Lokale organisaties zijn veel actiever betrokken en hebben meer kennis van zaken. Wanneer deze organisaties deskundig genoeg worden bevonden door het NMU, wordt veel initiatief overgelaten aan deze organisaties. Het NMU heeft daardoor niet echt een focus op het Binnenveld. Het succes van lobbyen: de toekomst? Wat is de rol van het NMU in de toekomst voor de Blauwe Hel? In het huidige politieke klimaat wordt bezuinigd op natuurorganisaties en is minder aandacht voor de natuur. Enerzijds kan de NMU ervoor kiezen om te blijven overleggen en lobbyen, bijvoorbeeld met de provincie. Tot op heden is hiermee het nodige bereikt, met name de aanwijzing van de Blauwe Hel tot Natura2000- gebied heeft bijgedragen aan het behouden van het bijzondere natuurgebied. Anderzijds kan de NMU ervoor kiezen om de WMR achterna te gaan en verder als actiegroep te opereren voor dit gebied. Het NMU kan daarbij coördineren bij gezamenlijke acties van Utrechtse natuurorganisaties. Wil de overheid het Natura2000-gebied de Blauwe Hel in stand houden, dan moet op korte termijn actie worden ondernomen. Wordt de nieuwbouwwijk Veenendaal-Oost aangelegd volgens de huidige plannen, dan neemt de kans toe dat het Natura2000-gebied de Blauwe Hel opgegeven kan worden. De Blauwe Hel verdroogt en de zeldzame veensoorten die oorspronkelijk in het hele Binnenveld voorkwamen sterven uit. De verwachting is dat het gebied dan een stedelijke of agrarische functie krijgt, of dat het industrieterrein Nijverkamp zich uitbreidt naar het noorden. Ongetwijfeld wordt dit vraagstuk vervolgd, over 40 jaar weten we meer. Bronvermelding: ANWB (1971, 2009), ANWB Wegenatlas. Blijdenstijn, R. (2007), Tastbare Tijd, cultuurhistorische atlas van de provincie Utrecht. Provincie Utrecht. Dam, Harmke van (2011), Medewerker NMU. Medewerker waterkwaliteit, integraal waterbeheer, duurzaam bodembeheer, klimaat (adaptatie). Interview op 1 november Gemeente Veenendaal (2006), Bestemmingsplan Veenendaal-Oost, gemeente Veenendaal. SVP, Architectuur en stedenbouw. LOP Veenendaal (2007), Landschapsontwikkelingsplan Veenendaal, landschap in beweging. Inventarisatie, analyse en visie, april Brons + partners landschapsarchitecten bv. Runhaar, Han (2011), KWR Watercycle Research Institute en voorzitter WMR (Werkgroep Milieu Rhenen). Interview op 24 oktober Stol, T. (1992), De Veenkolonie Veenendaal, turfwinning en waterstaat in het zuiden van de Gelderse Vallei, Stichtse Historische Reeks 17. WERV (2010), Beeldkwaliteitsplan Binnenveld. WERV, maart WMR (2011a), Nieuwsbrief Stichting Werkgroep Milieubeheer Rhenen, 2011 nr. 1. WMR (2011b), Nieuwsbrief Stichting Werkgroep Milieubeheer Rhenen, 2011 nr. 2.
Gevaren en kansen voor het Binnenveld. Auteurs: Johan van der Giessen en Daan Goos
Gevaren en kansen voor het Binnenveld Auteurs: Johan van der Giessen en Daan Goos Het Binnenveld is een gebied met veel kwaliteiten. Een relatief rustige plek, ingeklemd tussen de bossen van de Veluwe
Nadere informatieBewonersvereniging Noordwest
Bewonersvereniging Noordwest Centrum Publieksparticipatie Natura 2000 T.a.v. 65 Postbus 30316 2500 GH Den Haag Betreft: Zienswijze van de Bewonersvereniging Noordwest (Wageningen) op aanwijzing van Het
Nadere informatieOp Stap in het Binnenveld. Willem van Raamsdonk & Christa Heijting
Op Stap in het Binnenveld Willem van Raamsdonk & Christa Heijting Bennekom februari 2011 Hoogtekaart van het Binnenveld en omstreken. Het Binnenveld is een laag gelegen gebied tussen de Veluwe en de Utrechtse
Nadere informatieDeze handleiding hoort bij de Binnenveld excursie. Het Groene Wiel is een onderdeel van Stichting Veldwerk Nederland.
Deze handleiding hoort bij de Binnenveld excursie. Het Groene Wiel is een onderdeel van Stichting Veldwerk Nederland. Het Groene Wiel Hendrikweg 14 b 6703 AW Wageningen 0317-422 041 www.groenewiel.nl info@groenewiel.nl
Nadere informatiememo Inleiding Kader Historische wordingsgeschiedenis B.V. Stichts Beheer datum: 30 oktober 2015 cultuurhistorische memo plan Castor Veenendaal
memo aan: t.a.v.: kenmerk: B.V. Stichts Beheer Gerard Heuvelman DETE/80108.03 datum: 30 oktober 2015 betreft: cultuurhistorische memo plan Castor Veenendaal Inleiding Het plan Castor betreft een woningbouwontwikkeling
Nadere informatieTastbare Tijd, Bilthoven
Tastbare Tijd, Bilthoven WERKBLAD Tijdlaag tot 1000 Op de grens van droog en nat a. Welke dorpen en kernen liggen er allemaal in deze gemeente? b. Aan welke gemeenten grenst de gemeente de Bilt? c. Wat
Nadere informatieDe waardering voor en de perceptie van problemen, oplossingen en verantwoordelijkheden rondom veenweide onder het Nederlandse publiek in kaart
De waardering voor en de perceptie van problemen, oplossingen en verantwoordelijkheden rondom veenweide onder het Nederlandse publiek in kaart brengen. Lang geleden bestond voor Nederland een groot deel
Nadere informatieTot in de 19e eeuw was De Peel een nooit betreden en gevreesd gebied.
H I K E &T r e k k i n g Links Heidevelden, bos en waterplassen wisselen elkaar af tijdens de wandeling door de Groote Peel. Rechtsonder In de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw is op verschillende plaatsen
Nadere informatieStichting Werkgroep Milieubeheer Rhenen
Stichting Werkgroep Milieubeheer Rhenen NIEUWSBRIEF 2011 NR. 1 Landelijke actiedag Hart voor de Natuur, 2 januari 2011. Foto: Dirk Prins Een extra Nieuwsbrief Waarom? WMR trekt zich terug uit Werkgroep
Nadere informatieDe Nederlander en de natuur. Rapportage
De Nederlander en de natuur Rapportage Index 1. Samenvatting 3 2. Het belang van de Nederlandse natuur 6 3. De kijk op het Nederlandse natuurbeleid 8 4. Het groene netwerk 13 5. Onderzoeksverantwoording
Nadere informatieRuimte om te leven met water
Ruimte om te leven met water Het huidige watersysteem is volgens de nieuwe In de toekomst wil het waterschap een zoveel Om de benodigde ruimte aan hectares te verwerven inzichten niet meer op orde. Aanpassingen
Nadere informatieEemnes. De Eempolder ( Bron:
Eemnes De Eempolder ( Bron: www.eemvallei.nl) Introductie Eemnes is een kleine, zelfstandige gemeente in de provincie Utrecht, zeer centraal gelegen in het hart van Nederland. Onderzoek uit 2011 wees uit
Nadere informatieCultuurhistorische waarde Maarnse Meent (zone 3.1)
Bijlage 2: Cultuurhistorische waardering van de Maarnse Meent (zone 3.1) en Maarsbergse Meent en Kampengebied (zone 3.2.) Cultuurhistorische waarde Maarnse Meent (zone 3.1) Geen cultuurhistorische waarde
Nadere informatieAnalyse landschappelijke inpassing Recreatiecentrum Zandpol
Analyse landschappelijke inpassing Recreatiecentrum Zandpol Drs. Ing. L.M. Scholtens in opdracht van: Gemeente Emmen, Dienst Beleid Afdeling Fysiek Ruimtelijke Ontwikkeling December 2009 Het landschap
Nadere informatieBespreekpunten Kennis nemen van de stand van zaken wandelroutenetwerk Regio Amersfoort. Kennis nemen van de concept-uitvraag voor de offerte.
Agendapunt 3 Vergadering : Bestuurlijk Overleg Recreatie & Toerisme Regio Amersfoort Datum : 22 november 2018 Onderwerp : Wandelroutenetwerk Bijlagen : Concept-uitvraag offerte Bespreekpunten Kennis nemen
Nadere informatieFormulier ten behoeve van het indienen van schriftelijke vragen als bedoeld in artikel 37 van het Reglement van Orde Verenigde Vergadering Delfland
Formulier ten behoeve van het indienen van schriftelijke vragen als bedoeld in artikel 37 van het Reglement van Orde Verenigde Vergadering Delfland Schriftelijke vragen bodemdaling Zaterdag 6 januari j.l.
Nadere informatieHoofdvraag: Hoe kan een gebied of een landschap milieuaantasting door verdroging optreden en hoe kan dit worden tegengegaan?
Praktische-opdracht door een scholier 1523 woorden 16 januari 2006 6,4 18 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Stap 1: De onderzoeksvraag Hoofdvraag: Hoe kan een gebied of een landschap
Nadere informatieONDERZOEK RUIMTELIJKE KWALITEIT Zoektocht Drinkwater Twente. 2e ontwerpatelier. locaties: Goor Lochemseberg Daarle Vriezenveen Sallandse Heuvelrug
ONDERZOEK RUIMTELIJKE KWALITEIT Zoektocht Drinkwater Twente 2e ontwerpatelier locaties: Goor Lochemseberg Daarle Vriezenveen Sallandse Heuvelrug 5 locatiesin beeld Proces Principes waterwinning Bestaande
Nadere informatieDE BANEN NAAR EEN HOGER PEIL
DE BANEN NAAR EEN HOGER PEIL Bekijk op https://www.youtube.com/watch?v=pgyczqy-krm voor het herinirichtingplan Sarsven en De Banen. Begin vorige eeuw kwamen plantenliefhebbers uit het hele land al naar
Nadere informatie1. Status. Groenknolorchis (Liparis loeselii) H Kenschets. 3. Ecologische vereisten. 4. Huidig voorkomen
Dit profiel dient gelezen, geïnterpreteerd en gebruikt te worden in combinatie met de leeswijzer, waarin de noodzakelijke uitleg van de verschillende paragrafen vermeld is. Groenknolorchis (Liparis loeselii)
Nadere informatieOMMETJE VEENSCHAP:GESCHIEDENIS
OMMETJE VEENSCHAP:GESCHIEDENIS ROUTE 6 km 20 18 Wandeling door het unieke Veenschap met haar typische Vriezenveense verkavelingspatroon: lange smalle akkers. Dit ommetje voert o.a. over het mooie knuppelpad
Nadere informatieEen Archeologisch Bureauonderzoek voor het bestemmingsplan De Grift 3 in Nieuwleusen (gemeente Dalfsen, Overijssel). Figuur 1.
Een Archeologisch Bureauonderzoek voor het bestemmingsplan De Grift 3 in Nieuwleusen (gemeente Dalfsen, Overijssel). (Steekproef 2006-03/18, ISSN 1871-269X) Inleiding Voor De Lange, Bureau voor Stedebouw
Nadere informatieFormulier ten behoeve van het indienen van schriftelijke vragen als bedoeld in artikel 37 van het Reglement van Orde Verenigde Vergadering Delfland
Formulier ten behoeve van het indienen van schriftelijke vragen als bedoeld in artikel 37 van het Reglement van Orde Verenigde Vergadering Delfland Peilbeheer en weidevogels Aanleiding De Algemene Waterschapspartij
Nadere informatieNatte natuurparels: ook uw zorg? Brabantse waterschappen en Provincie Noord-Brabant pakken verdroging natte natuurparels aan.
Natte natuurparels: ook uw zorg? Brabantse waterschappen en Provincie Noord-Brabant pakken verdroging natte natuurparels aan. Deze folder gaat over het herstellen van natte natuurparels in Noord-Brabant.
Nadere informatiemeer stad meer landschap
meer stad meer landschap een nieuw perspectief Hanneke Kijne Academie van Bouwkunst Amsterdam Hoofd masteropleiding Landschapsarchitectuur meer klimaatverandering temperatuur stijgt meer klimaatverandering
Nadere informatieN2000 Oostelijke Vechtplassen Utrecht
Programmabureau Utrecht-West Provinciehuis Utrecht Archimedeslaan 6 T (030) 258 38 71 www.utrecht-west.com N2000 Oostelijke Vechtplassen Utrecht Postadres: Postbus 194, 3500 AD Utrecht Aan de bewoners
Nadere informatieB1 Hoofddorp pagina 1
B1 Hoofddorp pagina 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Geschiedenis 3. Ontwikkeling 4. Bezienswaardigheden 1. Inleiding Hoofddorp is een stad in de provincie Noord-Holland en de hoofdplaats van de gemeente Haarlemmermeer.
Nadere informatieNaam : Van Werven Holding B.V. t.a.v. : Dhr. T. van der Giessen Straat : Verlengde Looweg 7 Postcode : 8096 RR Plaats : Oldebroek - 1 -
Inrichtingsplan Verlengde Looweg 7 Naam : Van Werven Holding B.V. t.a.v. : Dhr. T. van der Giessen Straat : Verlengde Looweg 7 Postcode : 8096 RR Plaats : Oldebroek Rosendael 2a 6891 DA Rozendaal Contactpersoon:
Nadere informatieONTWIKKELINGSPLAN LANDSCHAPPELIJKE ELEMENTEN. Gemeente Someren. Project 3: Beekdal van de Aa ten oosten van de Zuid Willemsvaart
ONTWIKKELINGSPLAN LANDSCHAPPELIJKE ELEMENTEN Gemeente Someren Datum: 9 november 2001 Project: 119-4 Status: Definitief Opdrachtgever: Gemeente Someren VOORWOORD Door het college van Burgemeester & Wethouders
Nadere informatieLEZEN. Terpentijd - 1500
1 LEZEN Terpentijd - 1500 Friesland bestaat eigenlijk uit drie delen: de klei, het veen en het zand. De eerste boeren woonden op het zand (De Wouden en Gaasterland). Hun aardewerk in de vorm van trechters
Nadere informatieLesbrief De Meerpolder 400 jaar:
Lesbrief De Meerpolder 400 jaar: 1616-2016 Het doel van deze lesbrief is, dat je leert: 1. hoe het landschap rondom Zoetermeer is ontstaan. 2. dat turf eeuwenlang een erg belangrijke brandstof was. 3.
Nadere informatieZuidlaren (gemeente Tynaarlo) (Bron:
Zuidlaren (gemeente Tynaarlo) (Bron: www.eropuit.nl) Introductie Zuidlaren maakt deel uit van de Drentse gemeente Tynaarlo, en is daarvan met 10.000 inwoners de op een na grootste kern. Zuidlaren is gesitueerd
Nadere informatieWat is er al gebeurd en hoe gaan we verder?
Juli 2019 Wat is er al gebeurd en hoe gaan we verder? In deze nieuwsbrief lees je over wat het werk van de aannemer in de vijf deelgebieden, het nieuwe weidevogelplan, het beheerplan, recreatieve voorzieningen,
Nadere informatieFRIESE VEENWEIDEGEBIED HISTORIE EN VEENWEIDEVISIE
FRIESE VEENWEIDEGEBIED HISTORIE EN VEENWEIDEVISIE 30-3-2015 1 INTRODUCTIE Andrea Suilen Planvormer bij Wetterskip Fryslân o.a. betrokken bij; Uitvoeringsplan Veenweidevisie Waterbeheersingsprojecten veenweidegebied
Nadere informatieP ROJECT 1.3 UIT HET G EBIEDSAKKOORD O OSTE L IJKE VECHT PL ASSEN.
Gemeente Wijdemeren en de Provincie Noord Holland hebben het gebiedsakkoord Oostelijke Vechtplassen gemaakt. Dit akkoord gaat naar verwachting in september 2017 getekend worden door allerlei partijen.
Nadere informatieDE CACHE MEER POLDER. De volgende attributen zul je zeker nodig hebben: - natuurlijk een GPS (al dan niet in de vorm van een smartphone),
Met de cache Meer Polder beleef je het heden en verleden van de Meerpolder. Het is een prachtige tocht van ca. 9 km die je lopend of met de fiets kunt doen. Bij Zoetermeer ligt een polder die is heel bijzonder
Nadere informatieMiddelburg Polder Tempelpolder. Polder Reeuwijk. Reeuwijk. Polder Bloemendaal. Reeuwijksche Plassen. Gouda
TNO Kennis voor zaken : Oplossing of overlast? Kunnen we zomaar een polder onder water zetten? Deze vraag stelden zich waterbeheerders, agrariërs en bewoners in de Middelburg-Tempelpolder. De aanleg van
Nadere informatietoekomst veenweide Inspiratieboek
toekomst veenweide Inspiratieboek BOSCH SLABBERS toekomst veenweide Inspiratieboek Opdrachtgever Kennis voor Klimaat In samenwerking met Alterra, DHV, Gemeente Midden-Delfland, Provincie Zuid-Holland,
Nadere informatieVormvrije m.e.r.-beoordeling Landgoed Hydepark, Doorn, gemeente Utrechtse Heuvelrug
Notitie Contactpersoon Gosewien van Eck Datum 14 november 2013 Kenmerk N001-1220333GGV-evp-V01-NL Vormvrije m.e.r.-beoordeling Landgoed Hydepark, Doorn, gemeente Utrechtse Heuvelrug 1 Inleiding De gemeente
Nadere informatieACTUALISATIE STRUCTUURVISIE BLADEL
ACTUALISATIE STRUCTUURVISIE BLADEL Gemeente Bladel Memo wijzigingen in Ruimtelijk Casco ten opzichte van DRS en Dorpenplan Medio 2004 heeft de gemeenteraad van Bladel de StructuurvisiePlus, bestaande uit
Nadere informatiePROVINCIAAL BLAD. ARTIKEL 2 AVP-gebiedscommissie Utrecht Oost Er is een AVP-gebiedscommissie Utrecht Oost, hierna te noemen de commissie.
PROVINCIAAL BLAD Officiële uitgave van provincie Utrecht. Nr. 5575 12 oktober 2016 Besluit van gedeputeerde staten van Utrecht van 27 september 2016, nr. 819AA339 tot instelling van de AVP-gebiedscommissie
Nadere informatieTynaarlo. Bron:
Tynaarlo Bron: www.tynaarlobouwt.nl Introductie Tynaarlo is een klein dorp in de gelijknamige Drentse gemeente waarvan o.a. ook Eelde en Zuidlaren deel uitmaken. Er wonen ongeveer 1800 inwoners. In deze
Nadere informatieDrie aardkundige monumenten
10 Drie aardkundige monumenten Aardkundige monumenten geven iets weer van de ontstaansgeschiedenis van ons landschap. Een geschiedenis die ons honderden, duizenden of zelfs miljoenen jaren terugvoert in
Nadere informatieWerk uitvoeren voor natuur in Lingegebied & Diefdijk-Zuid
Werk uitvoeren voor natuur in Lingegebied & Diefdijk-Zuid Nieuwsbrief Natura 2000-gebied Lingegebied & Diefdijk-Zuid Nummer 5, februari 2018 Op 10 januari jl. vond in de Schildkamp in Asperen een inloopbijeenkomst
Nadere informatieIJstijden. Blauw = tussenijstijd Rose = ijstijd
IJstijden Blauw = tussenijstijd Rose = ijstijd IJstijden Glaciaal tijdens het pleistoceen 2.500.000-100.000 jaar geleden 1. ijs duwt de bodem naast en voor zich om hoog en zo ontstonden stuwwalen. 2. ijs
Nadere informatieHomburg. Uitbreiding bedrijventerrein. Projectontwikkelingsmij. M.B Tricht B.V. Postbus CH GELDERMALSEN.
Uitbreiding bedrijventerrein Homburg Contact : Projectontwikkelingsmij. M.B Tricht B.V. Postbus 319 4190 CH GELDERMALSEN 0345 573785 06 22 80 22 79 info@mbgroep.nl M. Kroeze info@kroeze-beesd.nl 06 10
Nadere informatieBodem & Klimaat. Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer
Bodem & Klimaat Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer Jaartemperaturen en warmterecords in De Bilt sinds het begin van de metingen in 1706 Klimaatverandering KNMI scenarios Zomerse dagen Co de Naam
Nadere informatieBestuurlijke samenvatting. Laatste onderzoeksresultaten De Groote Meer op de Brabantse Wal
Bestuurlijke samenvatting Laatste onderzoeksresultaten De Groote Meer op de Brabantse Wal De Groote Meer, deels gevuld met water De Brabantse Wal: een afwisselend natuurgebied met een grote variatie aan
Nadere informatieNoord-Holland. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens.
CDA - Het CDA is altijd terughoudend geweest met het plaatsen van wind op land. In het kader van het nationaal klimaatakkoord zien we wel ruimte voor me er wind op land. Hier worden bij voorkeur locaties
Nadere informatieEindexamen aaardrijkskunde havo 2008-II
Natuur en milieu Opgave 5 De milieugebruiksruimte zoet water Gebruik de bronnen 8 en 9 van het bronnenboekje. De werkelijk beschikbare hoeveelheid neerslag die een Aziaat kan gebruiken om te voorzien in
Nadere informatieinfobulletin KEERSOPDAL over tracéalternatieven, kwaliteiten van het dal, de bedreiging hiervan, verwachtingen van burgers en de rol van de provincie
infobulletin KEERSOPDAL over tracéalternatieven, kwaliteiten van het dal, de bedreiging hiervan, verwachtingen van burgers en de rol van de provincie 1 INFOBULLETIN Stand van zaken De werkgroep Nieuwe
Nadere informatieAllochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010
FORUM Maart Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt 9-8e monitor: effecten van de economische crisis In steeg de totale werkloosheid in Nederland met % naar 26 duizend personen. Het werkloosheidspercentage
Nadere informatieDe Aardkundige en landschappelijke waarde van de Havikse eng.
De Aardkundige en landschappelijke waarde van de Havikse eng. 2006 (SME) Hubert Mettivier Meijer, fysisch geograaf Aardkundige waarde? Omdat de term niet aan iedereen bekend is leggen we het kort uit.
Nadere informatieNota beantwoording zienswijzen
Beantwoording van de ingediende zienswijzen op het Peilbesluit (13.24210) en het Watergebiedsplan (13.23911). Auteur W.J. Nijdam Registratienummer 13.45106 2 1. Milieufederatie Stationsstraat 38 1506 DH
Nadere informatieFiguur 1: Plangebied Integrale gebiedsontwikkeling (variant 18 woningen)
Memo Ter attentie van Wolfswinkel Reiniging Datum 2 oktober 2015 Distributie Prinsen Advies, VKZ Projectnummer 142215 Onderwerp Watertoets Ambachtsweg Maarsbergen 1 AANLEIDING De gemeente Utrechtse Heuvelrug
Nadere informatieBetreft: reactie van VVG op het ontwerp van de Structuurvisie (d.d. 16 november 2011) Wijdemeren "Beheerste ontwikkeling met behoud van het goede".
www.vriendenvanhetgooi.nl Aan B&W van de gemeente Wijdemeren Cc gemeenteraad Wijdemeren Postbus 190, 1230 AD Loosdrecht, Per email: postbus@wijdemeren.nl Betreft: reactie van VVG op het ontwerp van de
Nadere informatieEcologische verbindingszone Omval - Kolhorn
Ecologische verbindingszone Omval - Kolhorn Watertoets Definitief Provincie Noord Holland Grontmij Nederland B.V. Alkmaar, 11 december 2009 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 4 2 Inrichting watersysteem...
Nadere informatieHet wordt mooier als u meedoet! Voorbeeld van samenwerking : Een Landschapscoördinator, (hoe) werkt dat???
Het wordt mooier als u meedoet! Voorbeeld van samenwerking : Een Landschapscoördinator, (hoe) werkt dat??? Gemeente Houten 14 december 2010 Koen Helling Afdeling RBL Werk in uitvoering De Landschapscoördinator
Nadere informatieHet Natura 2000 beheerplan Drentsche Aa-gebied: wat houdt het in, wat gaat er gebeuren? Programma
Het Natura 2000 beheerplan Drentsche Aa-gebied: wat houdt het in, wat gaat er gebeuren? Informatieavond, 9 december 2014 De Aanleg, Deurze 1 Programma 1. Welkom (Hendrik Oosterveld) 2. Doel van de avond
Nadere informatieNieuw landgoed De Horst schetsvisie. studio. 25 oktober 2012 Ronald van der Heide
Nieuw landgoed De Horst schetsvisie studio 25 oktober 2012 Ronald van der Heide Topografische kaart 1868 met globale aanduiding projectlocatie Zicht op boerderij De Horst vanaf Schammersteeg Boerderij
Nadere informatieHerstel van hoogveenlandschap
Herstel van hoogveenlandschap Verslag veldwerkplaats Nat zandlandschap Engbertsdijksvenen, 7 oktober 2009 Inleiders: Gert-Jan van Duinen (Stichting Bargerveen), Fons Eijsink (Bosgroep Noord-Oost Nederland)
Nadere informatieDrasland. Groot Wilnis-Vinkeveen
Groot Wilnis-Vinkeveen Drasland in de Zouweboezem, provincie Zuid-Holland Bron: provincie Utrecht Drasland Drasland is niet bemest kruidenrijk hooiland dat maximaal 30 cm boven het oppervlaktewaterpeil
Nadere informatie1.2 landschap, natuur en recreatie. Landschap
1.2 landschap, natuur en recreatie Landschap Radio Kootwijk vormt een belangrijke schakel in een aaneengesloten open tot halfopen droog tot vochtig stuifzand- en heidegebied dat zich uitstrekt van het
Nadere informatieDeel 1 Toen en nu 13
Deel 1 Toen en nu 13 14 Historie Het huidige typisch Nederlandse landschap met polders en dijken kent een lange historie. Na de laatste grote ijstijd, ongeveer 10.000 jaar geleden, werd door een stijgende
Nadere informatie(hoofdstuk uit Inspiratiegids Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit Provincie Utrecht)
Bijlage: Projecten in de provincie Utrecht (hoofdstuk uit Inspiratiegids Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit Provincie Utrecht) Inleiding In de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie 2013-2028 en de Verordening
Nadere informatieNegentien windmolens van rond 1740
Wandelroute Kinderdijk Lengte: 11 en 20 kilometer Landschap: veenweidegebied, soms zacht en drassig Routebeschrijving: zie pagina 70 Markering: geen Plattegrond: beschikbaar (zie: www.klikprintenwandel.nl)
Nadere informatieZand en klei 1. Van veen tot weiland 2. Blad 1. Heide Een lage plant met paarse bloemen.
5 Lastige woorden Blad Zand en klei Heide Een lage plant met paarse bloemen. Voedingsstoffen Voedsel dat planten nodig hebben om te groeien. Boomgaard Een stuk land met fruitbomen. Greppel Een kleine droge
Nadere informatieZienswijzen heer Liebregts Zienswijze d.d. 8 december 2011, gesprekken d.d. 26 januari jl. en 23 februari jl.
Bijlage B, Nota van beantwoording zienswijzen van de heren Liebregts, van Dommelen, van Mierlo en ZLTO afdeling Kempen Zuidoost. Zienswijzen heer Liebregts Zienswijze d.d. 8 december 2011, gesprekken d.d.
Nadere informatieLinge s Zorglandgoed en ons dorp. Rumpt, 20 september 2011 Dorpshuis Albertine
Linge s Zorglandgoed en ons dorp Rumpt, 20 september 2011 Dorpshuis Albertine Welkom U allen, inwoners van Rumpt Het Kontakt Nieuwsblad Geldermalsen 2 Agenda Wie zijn wij 20.00 uur Doel van deze avond
Nadere informatieDe Oude Weg Elst. Wonen in de Amerongse Bovenpolder. 3 Royale kavels met luxe vrijstaande villa s
De Oude Weg Elst Wonen in de Amerongse Bovenpolder 3 Royale kavels met luxe vrijstaande villa s Riant WOnen Tussen de bossen van de Utrechtse Heuvelrug en de uiterwaarden van de Nederrijn ligt het sfeervolle
Nadere informatieFACTSHEET. Hoe denken Nederlanders over natuur van het boerenland, in de stad en natuurgebieden?
Onderzoeksresultaten Motivaction: FACTSHEET Hoe denken Nederlanders over natuur van het boerenland, in de stad en natuurgebieden? september 2015 Onderzoeksinstituut Motivaction heeft in opdracht van Vogelbescherming
Nadere informatieInrichting Straelensbroek/ Straelens Schuitwater
Uitgangssituatie Algemeen Inrichting Straelensbroek/ Straelens Schuitwater Projectnummer: 2008_009 Projectnaam: Inrichting Straelensbroek/Straelens Schuitwater PMJP: B1 Inrichting verworven EHS Natuurdoel:
Nadere informatieHoofdweg 39 te Slochteren (gemeente Slochteren) Een Archeologisch Bureauonderzoek
Hoofdweg 39 te Slochteren (gemeente Slochteren) Een Archeologisch Bureauonderzoek Administratieve gegevens provincie: gemeente: plaats: Groningen Slochteren Slochteren toponiem: Hoofdweg 39 bevoegd gezag:
Nadere informatieEen inventarisatie en analyse van de ruimtelijke ontwikkelingen van twee gemeenten in de Drents-Groningse Veenkoloniën
Een inventarisatie en analyse van de ruimtelijke ontwikkelingen van twee gemeenten in de Drents-Groningse Veenkoloniën Door: Anna Sijtsma Begeleiders Hogeschool Van Hall Larenstein: Dick Kuiper Eelco Bonnema
Nadere informatieEmpese en Tondense Heide
Quick scan cultuurhistorie Empese en Tondense Heide Gemeente Brummen Datum: 16 november 2017 Projectnummer: 170420 INHOUD TOELICHTING 1 Aanleiding en methode 3 2 Gebiedsbeschrijving en planomschrijving
Nadere informatie4.4 Zouweboezem. Figuur 4: Kaart van het Natura 2000-gebied Zouweboezem (provincie Zuid-Holland: 2016)
4.4 Zouweboezem De Zouweboezem werd geselecteerd als een case study, want het is een door de mens gemaakt gebied met natuurwaarden te midden van landbouwgrond en dorpen. Verwacht werd dat de landbouwpraktijken
Nadere informatieUitkomsten ledenenquête toekomst Fryske Gea
Leeftijd respondenten Uitkomsten ledenenquête toekomst Fryske Gea Ter gelegenheid van haar 85 jarige jubileum vroeg It Fryske Gea haar leden naar hun mening over diverse actuele onderwerpen. In een enquête
Nadere informatieQuickscan natuur Besto terrein Zwartsluis
Quickscan natuur Besto terrein Zwartsluis 3 april 2014 Zoon ecologie Colofon Titel Quickscan natuur Besto terrein Zwartsluis Opdrachtgever mro Uitvoerder ZOON ECOLOGIE Auteur C.P.M. Zoon Datum 3 april
Nadere informatieArcheologie en cultuurhistorie Strijpsche Kampen
Archeologie en cultuurhistorie Strijpsche Kampen Bijlage 3 bij Nota van Uitgangspunten Strijpsche Kampen Definitief Gemeente Oirschot Grontmij Nederland bv Eindhoven, 11 mei 2007 Verantwoording Titel :
Nadere informatieBESLUIT INSTEMMING SANERINGSPLAN VAN GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND
BESLUIT INSTEMMING SANERINGSPLAN VAN GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND Datum besluit : 27 januari 2015 Onderwerp : Wet Bodembescherming - Locatie van verontreiniging : Dr. Hartogsweg 58 Plaats : Ede Gemeente
Nadere informatieGroengebied Amstelland AB 16-04-2009 Agendapunt 8 Ecologische verbinding Holendrechter- en Bullewijkerpolder BIJLAGE 2: NOTA VAN UITGANGSPUNTEN
Groengebied Amstelland AB 16-04-2009 Agendapunt 8 Ecologische verbinding Holendrechter- en Bullewijkerpolder BIJLAGE 2: NOTA VAN UITGANGSPUNTEN De Holendrechter- en Bullewijkerpolder als ontbrekende schakel
Nadere informatieFietspad in het Voorsterbos, voorbeeld van een toegankelijk, divers bos
Concept Concept Concept Concept CRU05.095 Lekker leven in Flevoland Wat willen we bereiken: Een provincie met goede recreatieve mogelijkheden voor zowel de inwoners als de Randstadbewoners, het behoud
Nadere informatieK a n s e n. voor particulier natuurbeheer i n B r a b a n t. Onderzoeksrapport. Mei 2007
K a n s e n voor particulier natuurbeheer i n B r a b a n t Onderzoeksrapport Mei 2007 Opdrachtgever: Uitvoerenden: In samenwerking met: Provincie Noord-Brabant Brabants Landschap Brabants Particulier
Nadere informatieProactieve aanwijzing Windpark Kabeljauwbeek, Woensdrecht
Proactieve aanwijzing Windpark Kabeljauwbeek, Woensdrecht Inhoudsopgave Regels Bookmark not defined. 3 Error! Hoofdstuk 1 Inleidende regels 3 Artikel 1 Begripsbepalingen 3 Hoofdstuk 2 Algemene regels Artikel
Nadere informatieCOMPENSATIEMAATREGELEN UITBREIDING BEDRIJVENTERREIN KOLKSLUIS TE T ZAND
COMPENSATIEMAATREGELEN UITBREIDING BEDRIJVENTERREIN KOLKSLUIS TE T ZAND 1. INLEIDING Aanleiding De gemeente Schagen is voornemens om het bedrijventerrein Kolksluis langs de Koning Willem II-weg in t Zand
Nadere informatieGeschiedenis Ommerschans weer zichtbaar gemaakt Tekst en foto's: Harry Woertink
Geschiedenis Ommerschans weer zichtbaar gemaakt Tekst en foto's: Harry Woertink De rijke geschiedenis van de voormalige vesting de Ommerschans is weer zichtbaar. De afgelopen weken is er volop gewerkt
Nadere informatieRoeselare - Tielt. 1. Reservegebieden voor woonwijken (KB 17/12/79)
Roeselare - Tielt 1. Reservegebieden voor woonwijken (KB 17/12/79) 0180 De gebieden die als "reservegebied voor woonwijken" zijn aangeduid, kunnen op initiatief van de gemeente of de vereniging van gemeenten
Nadere informatieToelichting op te onttrekken wegverbindingen binnen de gemeente Venray
Toelichting op te onttrekken wegverbindingen binnen de gemeente Venray [1] Venrayseweg (N270) Asfaltweg (inclusief noordelijk fietspad = Asfalt) Waarom functie onttrekken? Wanneer functie onttrekken? De
Nadere informatiePolder Kortenhoef: landschap met geschiedenis. Korremof. Oost Indië. Wijde gat Oost zijde. Achter de Kerk
Stand van de natuur en herstelmaatregelen Gerard ter Heerdt Bart Specken : landschap met geschiedenis Vecht t Hemeltje Horstermeerpolder Oost Indië Korremof Vreeland Kleine Wijhe Kortenhoef Wijde gat Oost
Nadere informatie: landschappelijke inpassing Achter de Pastorie, Melderslo. Advies. Inleiding. Datum : 30 mei 2011 Opdrachtgever : Gemeente Horst aan de Maas
Advies : landschappelijke inpassing Achter de Pastorie, Melderslo Datum : 30 mei 2011 Opdrachtgever : Gemeente Horst aan de Maas Ter attentie van Projectnummer : Commissie LKM : 211x05071 Opgesteld door
Nadere informatieONTWERPBESLUIT NATUURBESCHERMINGSWET 1998 VAN GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND
ONTWERPBESLUIT NATUURBESCHERMINGSWET 1998 VAN GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND Datum : 8 oktober 2014 Onderwerp : Natuurbeschermingswet 1998-2010-005930- gemeente Harderwijk Activiteit : Uitbreiding
Nadere informatieVoortgang ontwikkeling Lunterse beek Plan Wittenoord en traject KleinWolfswinkel-Engelaar
Voortgang ontwikkeling Lunterse beek Plan Wittenoord en traject KleinWolfswinkel-Engelaar In de Wijerd van december jl. heeft u in het artikel Kronkelende beek is nog geen natuurlijke beek kunnen lezen
Nadere informatieInleiding. Figuur 1 UNESCO Werelderfgoed
ONDERWERP Afweging en risico-inschatting extra stationslocaties t.a.v. het Werelderfgoed Stelling van Amsterdam ONZE REFERENTIE DATUM 05 maart 2018 VAN Gertjan Jobse, Eline Amsing, Floor van Gils Inleiding
Nadere informatieWerkgroep Parklaan Anders
Werkgroep Parklaan Anders Stichting Milieuwerkgroepen Ede Algemene Belangenvereniging Ede-Oost Het Geldersch Landschap Gelderse Natuur- en Milieufederatie Dorpsraad Bennekom Fietsersbond Historische Vereniging
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 en 2
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting door een scholier 1416 woorden 27 oktober 2004 5,3 30 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Terra Hoofdstuk 1 Het ontstaan van diversiteit
Nadere informatieECONOMISCHE MONITOR EDE 2011 / 4
ECONOMISCHE MONITOR EDE 20 / 4 De Economische Monitor geeft een beeld van de economie van de gemeente Ede in de afgelopen periode van 2008 tot 20. De Economische Monitor is verdeeld in twee delen: Het
Nadere informatieToekomst voor eeuwenoud bos Samenvatting van het beheerplan Norgerholt Concept
Toekomst voor eeuwenoud bos Samenvatting van het beheerplan Norgerholt Concept a Toekomst voor eeuwenoud bos Samenvatting van het beheerplan Norgerholt Colofon Deze samenvatting is een uitgave van de
Nadere informatieBijlage I: Raamplan Kern Pijnacker
Bijlage I: Raamplan Kern Pijnacker Karakteristiek van het gebied De kern van Pijnacker ligt in twee polders, de Oude Polder van Pijnacker (inclusief Droogmaking) en de Nieuwe of Drooggemaakte Polder (noordelijk
Nadere informatieNieuwsbrief April 2018
Nieuwsbrief April 2018 HERINRICHTING VLEDDERS EN LEIJERHOOILANDEN Inleiding Landschap Overijssel en Waterschap Drents Overijsselse Delta willen graag het gebied Vledders en Leijerhooilanden nog natuurlijker
Nadere informatieBetreft: Alternatief Heerbaanfietsroute voor Trambaanfietsroute Maastricht - Aachen.
NatuurlijkGeuldal Stichting Natuurlijk Geuldal, voor behoud en verbetering van natuur, landschap en leefomgeving in het Nationaal Landschap Zuid-Limburg Keutenberg 5, 6305 PP Schin op Geul, tel: 0434592007,
Nadere informatie