Polder Kortenhoef: landschap met geschiedenis. Korremof. Oost Indië. Wijde gat Oost zijde. Achter de Kerk

Transcriptie

1 Stand van de natuur en herstelmaatregelen Gerard ter Heerdt Bart Specken : landschap met geschiedenis Vecht t Hemeltje Horstermeerpolder Oost Indië Korremof Vreeland Kleine Wijhe Kortenhoef Wijde gat Oost zijde s-gravelandse Polder Wijde Blik Achter de Kerk Het Hol Sportvelden Haven Kerkelanden Hilversum Loenderveensche plas Vuntus Loosdrecht april

2 Landschap en natuur zijn mooi. Maar lang niet zo mooi als in 1950! Achteruitgang van: Waterkwaliteit (vaak troebel) Hoeveelheid waterplanten (tot soms bijna niks) Hoeveelheid riet (vaak nog maar een smal randje) Biodiversiteit (planten en dieren soortenarm) Bijzondere soorten (kranswieren, orchideeën, purperreigers) april

3 Niet getreurd, er is wat aan doen. Want we weten waarom waterkwaliteit en natuur achteruit gingen! Behoud en herstel zijn voor een groot deel mogelijk (daarom zitten we hier) En. Er is ook afgesproken om er wat aan te doen: Wettelijk kader Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) Natura2000 Habitatrichtlijn Vogelrichtlijn In Nederlandse wetgeving geïmplementeerd april

4 Wat is er dan sinds 1950 gebeurd? Nederland veranderde sterk ten goede! Gebrekkige hygiëne: Aanleg riolering Douches Wasmiddelen Inefficiënte landbouw: (Kunst)mest Betere waterpeilen Mechanisatie Woningnood: Woningbouw Schaars drinkwater: Grondwater-winning Slechte wegen: Verharding Meer en breder Haast geen bos: Bosaanleg Afval in de steden: Afval inzameling Armoede: Welvaart Welzijn Keerzijde: de natuur ging achteruit Dat is niet iemands schuld Alles, Is democratisch besloten Viel binnen de regels Is gedaan met de kennis van toen Op basis van prioriteiten april

5 Hoe de vooruitgang de natuur liet achteruitgaan I Aanleg riolering, douches, wasmiddelen Waar bleef dat vuil? In het oppervlaktewater! Als meststof, fosfaat! (Kunst)mest, betere waterpeilen (Kunst)mest bevat fosfaat en dat spoelt in het water Beter waterpeil: veenafbraak; nog meer fosfaat Fosfaat leidde tot algenbloei en troebel water Troebel water leidde tot verdwijnen waterplanten Verdwijnen waterplanten leidde tot achteruitgang dieren en biodiversiteit. Werd daar niks aan gedaan dan? Jawel en veel ook: Rioolwaterzuiveringen, die alsmaar worden verbeterd Geen fosfaat meer in wasmiddelen Minder inlaat Vechtwater door gebruik water uit Horstermeer Evenwicht-bemesting; niet meer dan nodig is Geen onnodig lage peilen Aankoop en beheer natuurgebieden april

6 De waterkwaliteit in de Vecht is sinds 1980 weer enorm verbeterd Maar het water is nog niet schoon genoeg, niet als in 1950 De Vecht is nog steeds niet zo schoon als in 1950 In de polders is de waterkwaliteit onvoldoende verbeterd De echte schoonwaterplekken, waar je bij wijze van spreken het water kon drinken, zijn verdwenen. En daarmee de bijzondere soorten.. Op de waterbodem ligt nog een erfenis uit het verleden: bagger De natuur gaat nog steeds achteruit, er verdwijnen nog steeds planten en soorten Aanvullende maatregelen zijn daarom nodig! Watergebiedsplan Noordelijke Vechtplassen De laatste loodjes; op zoek naar maatregelen om de waterkwaliteit verder te verbeteren! Minder voedselrijk water met fosfaat inlaten Scheiden landbouw en natuur Water zuiveren door fosfaat te verwijderen Bagger weghalen april

7 Mogelijke maatregelen tegen voedselrijkdom Vecht t Hemeltje Horstermeerpolder Oost Indië Korremof Vreeland Kleine Wijhe Kortenhoef Wijde gat Oost zijde s-gravelandse Polder Wijde Blik Achter de Kerk Het Hol Sportvelden Haven Kerkelanden Hilversum Loenderveensche plas Vuntus Loosdrecht Hoe de vooruitgang de natuur liet achteruitgaan II Woningbouw, verharde wegen, bosaanleg De heuvelrug (Gooi) werd afgedekt Er zakt veel minder schoon water in weg Er stroomt veel minder grondwater naar Kortenhoef en Het Hol Grondwaterwinning Nog minder grondwater naar Kortenhoef en Het Hol Minder grondwater Planten die grondwater nodig hebben verdwijnen Verdroging Meer aanvoer ander water nodig; extra fosfaat april

8 Werd daar niks aan gedaan dan? Jawel, maar het was en blijft lastig en dus beperkt: Gemeentes stimuleren inrichting om regenwater in de bodem te laten zakken (minder verharding, afkoppelen regenafvoer etc.) Er wordt gewerkt aan vermindering / sluiting grondwaterwinning Bos wordt omgezet naar hei Aankoop en beheer natuurgebieden, juist waar grondwater opkwelt Watergebiedsplan Noordelijke Vechtplassen Stapje voor stapje; maatregelen om over meer grondwater te kunnen beschikken! Stimuleren net genoemde maatregelen: veel voorlichting en overleg over nut en noodzaak Lokaal grondwater aantrekken Efficiënt gebruik van het nog beschikbare grondwater voor de vegetatie april

9 Mogelijke maatregelen voor herstel grondwater Vecht t Hemeltje Horstermeerpolder Oost Indië Korremof Vreeland Kleine Wijhe Kortenhoef Wijde gat Oost zijde s-gravelandse Polder Wijde Blik Achter de Kerk Het Hol Sportvelden Haven Kerkelanden Hilversum Loenderveensche plas Vuntus Loosdrecht Hoe de vooruitgang de natuur liet achteruitgaan III Afval in de steden: Afval inzameling Waar bleef dat vuil? In Ankeveen en Kortenhoef; onder andere Groenewoud Vermesting (fosfaat) en andere vervuiling Werd daar niks aan gedaan dan? Jazeker wel, maar niet genoeg! Storten gestopt Deel belten gesaneerd, ze liggen er nog WGP Noordelijke Vechtplassen: Streven verdere sanering en isolatie oude belten, waar nodig april

10 Mogelijke belten om aan te pakken Vecht t Hemeltje Horstermeerpolder Oost Indië Korremof Vreeland Kleine Wijhe Kortenhoef Wijde gat Oost zijde s-gravelandse Polder Wijde Blik Achter de Kerk Het Hol Sportvelden Haven Kerkelanden Hilversum Loenderveensche plas Vuntus Loosdrecht Hoe de vooruitgang de natuur liet achteruitgaan IV Armoede bestreden: Geen behoefte meer aan riet, hakhout, schraal hooi. Inefficiënte landbouw: Met inefficiënte zaken stoppen: rietoogst, hakhout, schraalland Gevolg: de natuur werd niet meer beheerd Verruiging Verbossing Fosfaat niet meer afgevoerd Wat werd daar aan gedaan dan? Natuurbeheer: maaien, zagen, hakken: oogsten zoals de boer vroeger april

11 Natuurbeheer in ons gebied Vecht t Hemeltje Horstermeerpolder Oost Indië Korremof Vreeland Kleine Wijhe Kortenhoef Wijde gat Oost zijde s-gravelandse Polder Wijde Blik Achter de Kerk Het Hol Sportvelden Haven Kerkelanden Hilversum Loenderveensche plas Vuntus Loosdrecht Als we doen wat we kunnen, wat bereiken we dan? Schoon en gezond water Herstel en behoud natuur en biodiversiteit Herstel en behoud cultuurhistorisch landschap We is iedere betrokkene in het gebied Heeft U wensen of tips voor waterkwaliteit en natuur? april