De dag dat ik een hond wilde zijn Ingelin Angerborn (door Vera Geeraerts)

Transcriptie

1 WERKMODEL GROEP 3 De dag dat ik een hond wilde zijn Ingelin Angerborn (door Vera Geeraerts) AUTEURSINFO (ZIE OOK Ingelin Angerborn is in 1966 in Göteborg (Zweden) geboren. Ze was een heel gewoon kind, zegt ze zelf: ze speelde met haar vriendjes, deed aan turnen en theater, speelde een beetje piano, Ingelin was 32 toen ze besliste dat ze zou gaan schrijven. Daarvóór was het een verwarrende tijd: ze ging naar de theaterschool, verhuisde naar Stockholm, Malmö en Linköping, kreeg twee kinderen, had verschillende jobs en volgde verschillende cursussen aan de universiteit, Haar debuut was evenwel meteen raak. In Zweden won ze er een belangrijke manuscriptenwedstrijd mee. Reina Ollivier vertaalde het boek naar het Nederlands: Als ik niet toevallig de hond van tante Doris verwisseld had werd in 2004 en uitgegeven bij Lannoo en kreeg meteen het een boekenwelp voor best vertaalde boek. Wist je dat Ingelin ook een tweede Boekenwelp kreeg? De Boekenwelp 2009 voor het beste vertaalde boek ging naar De dag dat ik een hond wilde zijn. je de website van Ingelin zeker eens moet bekijken, zelfs al ken je geen Zweeds? Klik op de link Hälsa på min hund en bewonder de foto s van haar Franse buldog. Misschien kwam de inspiratie voor dit boek hier vandaan? Als ik niet toevallig de waarheid gezegd had vorig jaar genomineerd was voor de KJV in groep 3? (Juryleden die vorig jaar in groep 3 zaten weten dit vast nog.) KORT SAMENGEVAT Soms komen wensen uit! Na een ruzie met haar boezemvriendin over hun imaginaire hond én een misverstand met haar moppermoeder, komt Astrids leven helemaal op z'n kop te staan. Voor ze er erg in heeft, wordt ze een hond. De wereld ziet er compleet anders uit en niemand schijnt zich het bestaan van Astrid te herinneren. Astrid ontdekt al gauw dat het leven van een hond niet zo leuk als gedacht. Ze wil liever weer een meisje worden. Maar hoe?

2 VÓÓR DE BESPREKING Laat de juryleden invullen: De dag dat ik een wilde zijn. Ze mogen ook iets anders aanvullen dan een dier! Introduceer het boek: lees de titel en bekijk samen de cover. Lees dan de tekst op de achterflap voor. Kunnen de juryleden al meteen een antwoord verzinnen op de vraag hoe Astrid weer een meisje zou kunnen worden? Noteer op een groot blad papier een paar ideeën van de juryleden. Later kan je die vergelijken met wat in het boek staat. Tip In plaats van alles op een blad papier te noteren, kunnen de juryleden hun ideeën opschrijven in het KJV-Leesdagboek (of een ander schriftje). Dit kunnen ze bij de hand houden wanneer ze het boek werkelijk lezen. Ze kunnen mooie zinnen opschrijven, woorden die ze opmerkelijk vonden, een verwijzing naar een bijzonder of grappig fragment, Bij de bespreking hebben ze dan meteen wat bruikbaars bij de hand. Je kan het Leesdagboek of schriftje op dezelfde manier gebruiken voor de andere boeken op de lijst. Op het einde van het leesjaar kunnen de juryleden het meenemen naar het KJV-feest en het laten signeren door de de auteur en/of illustrator. PRATEN OVER HET BOEK Thema s - honden: echte en imaginaire - humor - wensen Hou een kort gesprekje over de thema s. Dit kan aan de hand van een woordspin per thema: aan welke elementen uit het verhaal denken de juryleden bij een bepaald thema? Schrijf de woordspinnen op grote vellen papier. Hang die nadien naast elkaar en kijk of er woorden opduiken bij verschillende thema s. Hoe zou dit komen? Kunnen de juryleden er een verklaring voor geven? De methode Chambers Zie: - Boeken bespreken met de methode Chambers in de Coördinatorenhandleiding (p. 20) op - Aidan Chambers, Vertel eens (Davidsfonds/Infodok, 2002), hoofdstuk 13 (p ) en 14 (p ). Na het lezen van die hoofdstukken kan je meteen aan de slag. Je kan heel wat vragen meteen gebruiken, zonder aanpassingen. Tip Naargelang de grootte van je leesgroep kan je voor de vier-kolommen-methode je juryleden per twee of in groepjes van drie tot vijf personen laten werken. In plaats van de vier basisvragen met de hele groep te beantwoorden, laat je ze dit eerst in kleine groepjes of duo s doen. De juryleden noteren hun antwoorden een (groot) blad papier. Achteraf voeg je de meningen samen en kijk je hoe gelijkgezind of verschillend de antwoorden zijn. Op deze manier vermijd je dat steeds dezelfde kinderen aan het woord komen en geef je de kans aan stillere kinderen om ook hun mening te zeggen. De kans is groot dat je op deze manier ook meer meningen krijgt, omdat de juryleden zich niet meteen kunnen aansluiten bij de

3 opmerkingen van de eerste sprekers door instemmend te knikken. Denk je dat er in sommige groepjes weinig of niets zal worden opgeschreven omdat deze kinderen niet graag hun mening geven of omdat het niet zo n voortrekkers zijn? Dan kan je vooraf bedenken hoe je de samenstelling van de groepjes of duo s wat kan sturen. Criteria om boeken te beoordelen Zie Boeken beoordelen in de Coördinatorenhandleiding (p ) op om een aantal criteria te bespreken rond verhaal, structuur, personages en stijl. Net zoals bij de methode Chambers kan je hier met kleinere groepjes of duo s werken. Later overloop je per criteria de verschillende meningen. Andere ideeën De volgende ideeën kan je gebruiken bij de bespreking. Je kan ze combineren, gebruiken als bijkomende verwerking en integreren in de methode Chambers en/of in de criteria om boeken te beoordelen. Vertelstandpunt Het verhaal wordt door Astrid in de ik-vorm verteld. Denken de juryleden dat het verhaal anders zou worden wanneer het door bijvoorbeeld Vera of de mama van Astrid verteld zou zijn? Vraag om argumenten en voorbeelden. Herlees met de juryleden het eerste hoofdstuk en probeer het dan opnieuw te vertellen door Vera of Astrids mama. Hoe zouden zij hun verhaal beginnen? Taal- en stijlkenmerken Hebben de juryleden bijzondere, rare, grappige, mooie, woorden of zinnen gelezen in dit boek? Welke? (zie boven: het Leesdagboek of schriftje kan hier een handig hulpmiddel zijn) Zijn er woorden en zinnen die vaak terugkeren? Hebben de juryleden hier een verklaring voor? Zijn er juryleden die geen mooie zinnen hebben gevonden? (Benadruk dat dit zeker geen probleem is!) Doordat Astrid als hond nog steeds als meisje denkt, zitten er heel wat grappige situaties in het boek. Kunnen de juryleden een voorbeeld geven? Bijvoorbeeld: - p. 27: Hier, Astrid, zei papa en hij wees naar zijn voeten. Hier mag je liggen. Ik snoof. (En deze keer klonk het echt als snuiven!) Hoe kon hij ook maar denken dat ik ergens in de buurt van zijn stinkende voeten zou willen liggen? - p. 56: En wat denk je dat wij nu kunnen eten? ging ze verder. Om eerlijk te zijn, daar had ik geen seconde aan gedacht. Maar ze konden altijd een paar van mijn ringen krijgen als ze wilden, dacht ik. - p : de scène met de hondendrol Naast de humor en de taalgrapjes, voel je dat Astrid bang is om haar hele leven hond te blijven en dat ze gefrustreerd is omdat blijkbaar niemand de oude Astrid mist en gekend heeft. Behalve Barbro..? Vraag de juryleden hoe de schrijfster volgens hen duidelijk maakt dat Astrid steeds meer hond wordt? Hoe beschrijft ze Astrids angst en frustratie? Personages: Astrid

4 Neem een groot blad en schrijf bovenaan: Astrid. Verdeel het blad in 2 kolommen. Boven de eerste kolom noteer je als meisje, boven de tweede kolom noteer je als hond. Laat de juryleden vertellen hoe ze Astrid in beide gedaanten hebben ervaren. Wat weten ze over beide personages? Noteer hun antwoorden kort en bondig in de kolommen. Aan de hand hiervan kan je het uitgebreid hebben over her personage van Astrid : - Welke Astrid zouden de juryleden het liefst willen zijn? - Hoe ervaart Astrid zichzelf als hond? Wat vindt ze leuk en minder leuk aan haar leven als hond? - Welke voordelen heeft Astrid ten opzichte van de andere honden? Hoe komt dit? - Het leek Astrid erg aanlokkelijk om een hond te zijn. Nu ze het is, wil ze weer het meisje Astrid zijn. Waarom? Personages Neem nog enkele blanco vellen papier. Laat de juryleden daarop andere personages uit het boek voorstellen. Van welk personage houden ze (niet) en waarom? Vertel Welke rol speelt Vera in het verhaal? Is zij belangrijk? Waarom wel/niet? Cover Bespreek samen met de juryleden de cover. Spreekt die de juryleden aan? Vinden ze hem mooi of lelijk? Kunnen ze ook vertellen wat de cover mooi of lelijk maakt? Hadden ze een andere cover voor het boek in gedachten? Welke scène uit het boek zouden zij gebruiken? Vraag naar argumenten! De omslag voor het boek werd ontworpen door Alain Biltereyst. Meer informatie over hem vind je op en op TOT SLOT Droom of werkelijkheid Denken de juryleden dat er een diepere betekenis achter dit verhaal zit? Welke zou dat kunnen zijn? Is het verhaal droom of werkelijkheid? Wat denken de juryleden van de halsband die Vera terugvond met de naam Astrid op? Even terugblikken Neem het blad papier waarop je noteerde hoe Astrid volgens de juryleden weer een meisje zou kunnen worden. Vergelijk deze ideeën met de werkelijke afloop. Reclame Zouden de juryleden dit boek aanbevelen aan hun vrienden, klasgenoten en familie? Hoe zouden ze het boek promoten? Aan de slag! Laat de juryleden zelf een kort stukje schrijven. Laat hen beginnen met De dag dat ik een wilde zijn, gebeurde er Ze hoeven hier niet per se een dier in te vullen. Ze kunnen hun tekstje in hun Leesdagboek of schriftje schrijven. Wie wil kan nadien zijn stukje voorlezen aan de groep.

5 MEER LEZEN? Om zelf te lezen of te laten voorlezen - Kaat Vrancken en Martijn van der Linden (ill.), Cheffie is de baas (Querido, 2004) - Kaat Vrancken en Martijn van der Linden (ill.), Cheffie bijt door (Querido, 2006) - Bibi Dumon Tak en Fiel van der Veen (ill.), Bezem (Van Goor, 2005) - Sabine Wisman en Annet Schaap (ill.), Ik ben een zeemeermin (maar dat is geheim!) (Leopold, 2004) - Toon Tellegen en Jan Jutte (ill.), Teunis (Querido, 2005) Laat de juryleden leestips uitwisselen. Welke spannende dierenverhalen kunnen ze elkaar aanraden? De tips kunnen ze noteren in hun Leesdagboek of schriftje. Veel succes!

6 WERKMODEL GROEP 3 Elvis de Draak en de voorlaatste dronzel Stefan Boonen, Bart Schoofs (ill.) (door Vera Geeraerts) AUTEURSINFO (ZIE OOK Stefan Boonen (Hamont, 28/10/1966) zegde zijn werk als opvoeder in de bijzondere jeugdzorg vaarwel en is sinds 1999 fulltime schrijver. Zijn eerste boek verscheen in Ondertussen schreef hij zo n 70 boeken voor verschillende leeftijden. Vaak zitten zijn boeken vol avontuur, humor en/of spanning, maar evengoed durft Stefan ernstigere thema s aan te snijden zoals armoede en zelfmoord of hebben zijn boeken een informatieve insteek. Naast prenten-, kinder- en jeugdboeken schrijft hij ook scenario's en theater. In workshops leert hij anderen verhalen en liefdesbrieven schrijven. Inspiratie put de schrijver uit zijn dagelijkse omgang met kinderen (zelf heeft hij een dochter en een zoon) en uit zijn vroegere leven als opvoeder. Bovendien wordt Stefan vaak uitgenodigd door bibliotheken en scholen in Vlaanderen en Nederland om er voor te lezen, gek te doen, vreemde vragen te beantwoorden en vooral om te vertellen. De meningen van recensenten over het werk van Stefan Boonen variëren naargelang de besproken boeken. De ene keer wordt hij geprezen, de andere keer zijn ze minder enthousiast. Wist je dat Stefan zich op zijn website typeert aan de hand van rare lijstjes? verschillende boeken van Stefan de voorbije jaren op de leeslijsten van de KJV stonden? In 2006 won hij de eerste prijs in groep 2 met Wow, wat een wolf. Striptekenaar en cartoonist Bart Schoofs (Watermaal-Bosvoorde, 26/12/1969) tekent en schildert en maakt muziek. Hij tekent onder meer voor Uitweg en Yeti en heeft een eigen stripreeks Braaf Varken, waarvan zo ongeveer om de honderd jaar een nieuw nummer verschijnt. Bart volgde aan het Sint-Lukasinstituut in Brussel de richting Toegepaste Grafiek. Hij werkte voor publicaties als Bill, Frigobox, Formaline, Zone 5300 (NL), Sherpa Stripjaarboek (NL), De bedenkelijk kijkende grondeekhoorn (NL),

7 Rancune Comix (F), Sinus Comix (F), Stripburger (Slovenië) en Comix 2000 (F). Hij maakte cartoons voor De Standaard, Het Belang Van Limburg, Gonzo Circus. Samen met Nix maakte hij voor De Morgen de fotostrips van Kinky&Cosy. Wist je dat Bart op jonge leeftijd al figuurtjes en krabbeltjes op papier zette? zijn grootmoeder hem het (strip)boek Pol helpt bij de oogst van de Deense Vilhelm Hansen gaf, wat nog steeds een grote invloed op hem heeft? KORT SAMENGEVAT Aan het alledaagse leventje van Elvis, met ouders die het drukdrukdruk hebben, komt een einde wanneer hij post krijgt van zijn oom Hendrik. Meteen begint een heel bijzonder avontuur. Elvis reist de halve wereld af om zijn geheimzinnige oom te bezoeken op het verre eiland Mabazo. Tijdens zijn reis wordt hij achtervolgd door dokter Wankel, ontsnapt hij aan menseneters en komt oog in oog te staan met levensgevaarlijke beesten. Maar bovenal maakt hij kennis met Wub, de voorlaatste dronzel. VÓÓR DE BESPREKING Toon het boek aan de juryleden, lees de titel. Spreekt de titel de juryleden aan? Bekijk samen de cover. Worden de juryleden hier al wijzer van? Waaraan denken ze wanneer ze de prent zien? Lees dan de tekst voor op de achterflap. Laat de juryleden de titel en de cover in het achterhoofd houden en praat samen over hun verwachtingen: - Over wie dachten de juryleden bij het horen van de titel dat het boek zou gaan? Een persoon? Een draak? - Wat zou een dronzel zijn? - Kennen de juryleden het eiland Mabazo? - Welke verwachtingen hebben ze over dit boek? Noteer de verwachtingen van de juryleden op een groot blad papier. Later kan je nagaan of ze ingelost werden. Tip In plaats van alles op een blad papier te noteren, kunnen de juryleden hun ideeën opschrijven in het KJV-Leesdagboek (of een ander schriftje). Dit kunnen ze bij de hand houden wanneer ze het boek werkelijk lezen. Ze kunnen mooie zinnen opschrijven, woorden die ze opmerkelijk vonden, een verwijzing naar een bijzonder of grappig fragment, Bij de bespreking hebben ze dan meteen wat bruikbaars bij de hand. Je kan het Leesdagboek of schriftje op dezelfde manier gebruiken voor de andere boeken op de lijst. Op het einde van het leesjaar kunnen de juryleden het meenemen naar het KJV-feest en het laten signeren door de de auteur en/of illustrator.

8 PRATEN OVER HET BOEK Thema s - avontuur - humor - fantasie Hou een kort gesprekje over de thema s. Dit kan aan de hand van een woordspin per thema: aan welke elementen uit het verhaal denken de juryleden bij een bepaald thema? Schrijf de woordspinnen op grote vellen papier. Hang de flappen nadien naast elkaar en kijk of er woorden opduiken bij verschillende thema s. Hoe zou dit komen? Kunnen de juryleden er een verklaring voor geven? De methode Chambers Zie: - Boeken bespreken met de methode Chambers in de Coördinatorenhandleiding (p. 20) op - Aidan Chambers, Vertel eens (Davidsfonds/Infodok, 2002), hoofdstuk 13 (p ) en 14 (p ). Na het lezen van die hoofdstukken kan je meteen aan de slag. Je kan heel wat vragen meteen gebruiken, zonder aanpassingen. Tip Naargelang de grootte van je leesgroep kan je voor de vier-kolommen-methode je juryleden per twee of in groepjes van drie tot vijf personen laten werken. In plaats van de vier basisvragen met de hele groep te beantwoorden, laat je ze dit eerst in kleine groepjes of duo s doen. De juryleden noteren hun antwoorden een (groot) blad papier. Achteraf voeg je de meningen samen en kijk je hoe gelijkgezind of verschillend de antwoorden zijn. Op deze manier vermijd je dat steeds dezelfde kinderen aan het woord komen en geef je de kans aan stillere kinderen om ook hun mening te zeggen. De kans is groot dat je op deze manier ook meer meningen krijgt, omdat de juryleden zich niet meteen kunnen aansluiten bij de opmerkingen van de eerste sprekers door instemmend te knikken. Denk je dat er in sommige groepjes weinig of niets zal worden opgeschreven omdat deze kinderen niet graag hun mening geven of omdat het niet zo n voortrekkers zijn? Dan kan je vooraf bedenken hoe je de samenstelling van de groepjes of duo s wat kan sturen. Criteria om boeken te beoordelen Zie Boeken beoordelen in de Coördinatorenhandleiding (p ) op om een aantal criteria te bespreken rond verhaal, structuur, personages en stijl. Net zoals bij de methode Chambers kan je hier met kleinere groepjes of duo s werken. Later overloop je per criteria de verschillende meningen. Andere ideeën De volgende ideeën kan je gebruiken bij de bespreking. Je kan ze combineren, gebruiken als bijkomende verwerking en integreren in de methode Chambers en/of in de criteria om boeken te beoordelen. Idee 1: hoofdstukken

9 Schrijf de titels van de hoofdstukken over op strookjes papier. Haal ze door elkaar en laat de juryleden proberen ze in de juiste volgorde te leggen. Op deze manier kan je het verhaal kort reconstrueren. Terwijl de juryleden de juiste volgorde zoeken, kan je hen vragen stellen: - Wat vind je van de verdeling van het verhaal in korte hoofdstukjes? Was dit gemakkelijk om te lezen? - Zijn de titels goed gekozen? - Wat vind je van de titel van het boek? Vond je die goed gekozen? Waarom wel/niet? Sommige titels verwijzen naar een personage. Vragen over de personages lees je in het stukje hieronder. Idee 2: personages Som samen met de juryleden de namen van zoveel mogelijk personages op. Laat iedereen die opduikt in het boek, de revue passeren: Elvis De draak, Wub, Harry (de piloot van de Rose-Marie), dokter Wankel, Elvis vader (Johannes Frans) en moeder (mevrouw Jolls), zijn oma en opa, tante Heleen, oom Hendrik (Willem), buurvrouw Steinzel, Kivu, Ondertussen kan je de juryleden vragen stellen: - Wat weet je over dit personage? - Vind je dit personage voldoende uitgewerkt? Had je meer willen te weten komen over deze persoon? Of is dat niet zo belangrijk? Zou het een meerwaarde zijn voor het verhaal als je meer wist over deze figuur? Waarom (niet)? - Zijn alle personages even belangrijk? Zou je een personage kunnen weglaten? Waarom (niet)? - Heb je sympathie voor dit personage? Kan je je met dit personage identificeren of eerder met iemand anders? Kan je ook aangeven waarom? - Verandert je personage gedurende het verhaal? Hoe? Gebeurt dit ook in het echte leven? Waardoor kunnen mensen veranderen? - Elvis is tien jaar (en vijf maanden en zes dagen). Heeft de schrijver, Stefan Boonen, zich goed kunnen inleven in zijn rol van tienjarige? (Deze vraag kan je ook stellen wanneer het over het taalgebruik gaat, zie idee 4.) Tip Laat de juryleden bij het beantwoorden van de vragen de hulp inschakelen van een ander jurylid naar keuze. Daarna kan je het antwoord laten aanvullen door de anderen. Idee 3: filosoferen Zie Praten over boeken met de methode filosoferen met kinderen in de Coördinatorenhandleiding (p ) op De achterflap van het boek eindigt met de woorden: En er komen nog meer boeken over de held Elvis! Stefan Boonen houdt duidelijk van helden, denk maar aan zijn andere heldboeken over Wolf (De heks van Brigan en De duivel van de slotenbuurt). Je kan filosoferen over helden aan de hand van deze vragen: - Wat is een held?

10 - Bestaan helden echt? - Welke soorten helden bestaan er? - Kan je een held ergens aan herkennen? - Kan je zelf ook een held zijn? Wanneer? - Word je als held geboren? - Zijn er grote helden en kleine helden? Wat is het verschil? - Kan je op voorhand weten dat je een held zal worden? Hoe weet je dat dan? - Vind jij Elvis in het boek een echte held? Waarom (niet)? - Wie zijn jouw helden, waarom? Kennen jullie elkaars helden? - Ben je zelf een held voor iemand? Weet je ook waarom? Sluit eventueel af met het maken van twee woordspinnen: in de ene woordspin noteer je de leuke aspecten van een held zijn, in de andere woordspin noteer je de lastige aspecten. Welke woordspin zal het uitgebreidst worden? Idee 4: taalgebruik en stijl Stefan Boonen schreef een erg fantasierijk verhaal. Zijn de juryleden het daarmee eens? Kunnen ze aangeven waarom? Hieronder staan enkele trucs die de schrijver toepast. Probeer de lijst samen met de juryleden op te stellen en aan te vullen: - Stefan Boonen schrijft over Dronzels. Wat voor een wezens zijn dat? - De reis naar het eiland Mabazo verloopt alles behalve vlot. Dit is het grote avontuur dat Elvis beleeft, niet de belevenissen bij oom Hendrik. - Het boek heeft veel plotse wendingen en je wordt vaak op het verkeerde been gezet. Het begint al met de titel. - Elvis droomt een aantal keer, maar die dromen blijken toch geen dromen te zijn. - Elvis komt bij menseneters terecht, die een heel eigen taal hebben. - Hieronder staan enkele stukjes uit het boek. Houden de juryleden van de woordkeuzes van de schrijver, zijn zinsbouw en vergelijkingen? - Die avond was het circus bij de familie De Draak. Pa de Draak (op zijn identiteitskaart stond Johannes Frans de Draak) banjerde als een slecht getrainde beer om de tafel heen. (p. 15) - Langzaam stond Elvis op, met benen van blubber en een maag van beton. (p. 62) - Wub? zei hij en hij keek recht in de oogjes van het kleine mannetje. Het stond op zijn borst en zag er wat verfomfaaid uit. Alsof hij in de wasmachine had gezeten. (p. 67) - Er waren nog een pak dieren die zonder aarzelen een dronzel zouden opsmikkelen. Wilde katten, slangen, bevers, ratten, zowat alles wat vier poten en een rij tanden had. Maar geen van die beesten had genoeg hersens om een dronzel te pakken te krijgen. Nee. Dronzels waren slim, verstandig. Hersenknap, noemde Wub het. (p.81) Hebben de juryleden zelf bijzondere, rare, grappige, mooie, woorden of zinnen gelezen in dit boek? Welke? (zie boven: het Leesdagboek of schriftje kan hier een handig hulpmiddel zijn) Wat vinden de juryleden van het taaltje van Wub? Bijvoorbeeld: - Ik moet foetsie! siste de stem. Vlug! - Jongen, traag is dom. Verstop me! - Ik heb ongeduld, zei de stem.

11 - Geen mondkabaal, klonk het. - Wubs hoofd is stuk. Ik denk niks. - Zeer inderdaad, zei Wub. - Iets in mijn oog. Een mensding. Idee 5: cover en illustraties Bespreek samen met de juryleden de cover. Nu ze het verhaal gelezen hebben, weten ze waarom er een rugzak als beeld gebruikt werd en kunnen ze vast alle voorwerpen en namen op de rugzak verklaren. Wat vinden de juryleden van de illustraties? Geven ze het verhaal een meerwaarde? Vinden de juryleden de tekeningen mooi of lelijk? Kunnen ze ook vertellen wat de tekeningen mooi of lelijk maakt? Hadden ze ingekleurd moeten worden? De illustrator, Bart Schoofs, is een striptekenaar en cartoonist. Merken de juryleden dit aan de tekeningen in het boek? Kunnen ze hiervoor argumenten en voorbeelden aanreiken? Wat vinden de juryleden van de verhouding tussen tekst en tekeningen? Staan er genoeg illustraties in het boek? Tip Je kan de bespreking van het boek beginnen door kopieën van de illustraties in willekeurige volgorde uit te delen. Vraag de juryleden om ze in chronologische volgorde leggen. Op die manier kan je het verhaal reconstrueren. Omdat er heel wat personages op de illustraties staan, kan je Idee 2 met de bespreking van de personages hieraan koppelen. Idee 6: om de bespreking af te ronden Vraag de juryleden naar hun algemene indruk van het verhaal: - Was het einde verrassend of voorspelbaar? Leg uit. - Was het verhaal origineel, spannend, ingewikkeld of eenvoudig? Zat er genoeg vaart in het verhaal of ging het té snel? - Bestaat het eiland Mabazo echt? Wie heeft dit opgezocht? - De oom duikt pas op de voorlaatste bladzijde van het boek op en was enkel de aanzet voor dit avontuur. Wat vinden de juryleden daarvan? TOT SLOT Even terugblikken Neem het blad papier waarop je de verwachtingen van de juryleden noteerde. Bespreek die kort en vergelijk de meningen die de juryleden vóór en na het lezen hadden. - Werden de verwachtingen ingelost bij het lezen van het boek? - Was het een beetje zoals ze het zich hadden voorgesteld? Vonden ze het een leuk verhaal? Of waren ze teleurgesteld? - Misschien heeft iemand een neutrale of niet echt een uitgesproken mening? - Zouden de juryleden het boek gelezen hebben als het niet op de KJV-lijst stond? Hoe komt dat? Wat is voor hen een doorslaggevend argument om een boek te lezen? - Zijn de juryleden tevreden nu ze het boek gelezen hebben?

12 Reclame Zouden de juryleden dit boek aanbevelen aan hun vrienden, klasgenoten en familie? Hoe zouden ze het boek promoten? Aan de slag! Bij het boek hoort een website: Via die site kan je Stefan Boonen laten weten wat de juryleden van het boek vonden. Je kan na de bijeenkomst afspreken dat één jurylid in naam van de groep mailt of dat iedereen een eigen mailtje stuurt. Stefan zal het zeker weten te waarderen! Hoe zou oom Hendrik eruit zien? En Kiva? Laat de juryleden de personages tekenen. De tekeningen kan je uithangen in de bib of school waar je samenkomt met de juryleden. MEER LEZEN? Het vervolg op Elvis de draak en de voorlaatste dronzel heet Elvis De Draak en het geheim van Grimp. Op kan je alvast een fragment lezen. Laat de juryleden leestips uitwisselen. Welke spannende dierenverhalen kunnen ze elkaar aanraden? De tips kunnen ze noteren in hun Leesdagboek of schriftje. Veel succes!

13 WERKMODEL GROEP 3 Pompelpoes Reine De Pelseneer, Hilde Schuurmans (ill.) (door Vera Geeraerts) AUTEURSINFO ( Reine De Pelseneer (Zandhoven, 22/06/1982) studeerde Germaanse Taal- en Letterkunde aan de Universiteit Antwerpen. Reine werkt deeltijds als redactiemedewerker voor Velt vzw. Daarnaast schrijft ze als zelfstandig auteur interviews, recensies, verhalen voor eerste lezers, kinderboeken, poëzie... Reine houdt van volle boekenkasten, van mooie muziek, van artisjokken en zwarte olijven, van rozen en van kattengespin. Ze moet niets hebben van mensen die geen respect hebben voor mensen die anders zijn, van vroege ochtenden en van hondengeblaf. Wist je dat Reine samen met haar zus Leen Liever lief (De Eenhoorn, 2009) schreef? Dat is een speelse dichtbundel over liefde en verlangen voor jonge tieners. Op haar website kan je een aantal bladzijden uit het boek bekijken en lezen. Hilde Schuurmans (Hamont, 13/03/1973) studeerde toegepaste grafiek en illustratie aan het Sint-Lucas instituut in Antwerpen. Ze maakte de afgelopen tien jaar verschillende prentenboeken, waarvan er een aantal vertaald werden. Tot 2003 studeerde Hilde docerend theatermaker aan de Fontys academie voor Drama in Eindhoven. Die studie gaf haar veel inspiratie en mogelijkheden om te groeien als schrijfster en illustrator. Voortdurend zoekt ze hoe ze tekenen, schrijven en theater maken kan combineren. Wist je dat Hilde als kind al veel hield van tekenen, schilderen en kleine boekjes maken? Hilde in de theatervoorstelling van haar boek Plotter is jarig zelf Plotter speelt? In die voorstelling komen de illustraties uit het boek op een speelse en kleurrijke manier tot leven.

14 KORT SAMENGEVAT Als Emma s poes Sieper en nog een paar katten uit het dorp spoorloos verdwijnen, gaan Noor en Emma op onderzoek uit. Is het de lokale duivenmelker of heeft de rare oude vrouw op de heuvel er iets mee te maken? Of is het toch Noors broer, want ook Noors kat, Pompelpoes, verdwijnt. de dader te vinden! Ondertussen maakt de klas van Noor en Emma kennis met een nieuwe leerling, Merlijn. Hij gedraagt zich een beetje verdacht. Maar Noor vindt hem lief en kan niet geloven dat hij iets met de verdwijningen te maken zou hebben. Emma blijft daarentegen achterdochtig Noor en Emma zijn vastberaden om VÓÓR DE BESPREKING Toon het boek aan de juryleden en lees de titel. Vinden de juryleden de titel uitnodigend? Bekijk samen de cover. Waar denken de juryleden aan? Lees de tekst op de achterflap voor en vraag de juryleden om de titel en de cover in het achterhoofd houden. Welke verwachtingen hebben de juryleden over het boek? Noteer op een groot blad papier een paar ideeën van de juryleden. Later kan je die vergelijken met hun mening nadat ze het boek gelezen hebben. Tip In plaats van alles op een blad papier te noteren, kunnen de juryleden hun ideeën opschrijven in het KJV-Leesdagboek (of een ander schriftje). Dit kunnen ze bij de hand houden wanneer ze het boek werkelijk lezen. Ze kunnen mooie zinnen opschrijven, woorden die ze opmerkelijk vonden, een verwijzing naar een bijzonder of grappig fragment, Bij de bespreking hebben ze dan meteen wat bruikbaars bij de hand. Je kan het Leesdagboek of schriftje op dezelfde manier gebruiken voor de andere boeken op de lijst. Op het einde van het leesjaar kunnen de juryleden het meenemen naar het KJV-feest en het laten signeren door de de auteur en/of illustrator. PRATEN OVER HET BOEK Thema s - dieren: poezen - vriendschap - detectives - vooroordelen - verliefdheid Hou een kort gesprekje over de thema s. Dit kan aan de hand van een woordspin per thema: aan welke elementen uit het verhaal denken de juryleden bij een bepaald thema? Schrijf de woordspinnen op grote vellen papier. Hang die nadien naast elkaar en kijk of er woorden opduiken bij verschillende thema s. Hoe zou dit komen? Kunnen de juryleden er een verklaring voor geven?

15 Thema 1: dieren, poezen Vraag de juryleden wie er thuis een poes heeft. Is hun poes al eens een tijdje spoorloos geweest? Misschien hebben ze een ander huisdier dat ze een tijdje hebben moeten missen? Hoe reageerden ze hierop? Wat voelden ze toen? Hebben ze hun poes of huisdier teruggevonden? Hoe ging dat? Thema 2: Vriendschap Noor en Emma zijn dikke vriendinnen. Ze vullen elkaar goed aan: Noor is de wat gevoelige vertelster van het verhaal, Emma de kritische vriendin. Kunnen de juryleden dit illustreren met voorbeelden? Zowel Emma als Noor krijgen veel vriendschap van hun poezen, Sieper en Pompelpoes. Daarom missen ze hun katten zo erg en zijn ze vastbesloten om hen terug te vinden. Vooral Noor en Pompelpoes zijn dikke vrienden. Vraag de juryleden hoe ze dat merken. Denk bijvoorbeeld aan: - de manier waarop Noor Pompelpoes beschrijft en aan haar denkt (taalgebruik) - de brieven die Noor Pompelpoes schrijft - hoe Noor hardnekkig blijft zoeken naar de verdwenen poezen Over het thema vriendschap kan je filosoferen met de juryleden. Meer info over filosoferen met kinderen vind je in het hoofdstuk Praten over boeken met de methode filosoferen met kinderen in de Coördinatorenhandleiding (p ) op Deze vragen kan je aan de juryleden stellen: - Wanneer noem je iemand een vriend(in)? - Kunnen dieren je vriend(in) zijn? - Bestaan er verschillende soorten vrienden? - Moeten vrienden ongeveer jouw leeftijd hebben? - Is vriendschap hetzelfde als liefde? - Wanneer is iemand je vriend niet meer? - Zou je zonder vrienden kunnen leven? - Waarom heb je vrienden nodig? Heb je ze echt nodig? - Waarom zijn vrienden (niet) belangrijk? - Geloof jij in eeuwige vriendschap? Waarom (niet)? Thema 3: detectives Emma en Noor spelen detective om zo te weten te komen wat er met de poezen gebeurd is. Je kan met de juryleden praten over hun zoektocht: - Welk personage zat volgens de juryleden achter de verdwijningen? - Wisten de juryleden meteen wie de schuldige was of veranderden ze vaak van idee? Is dat een goed teken of niet? - Was het einde verrassend of voorspelbaar? Leg uit. - Was het verhaal origineel, spannend, ingewikkeld of eenvoudig? - Zat er genoeg vaart in het verhaal, ging het te snel of te traag? Vertel eens. - Recensente Sophie Willems schrijft over Pompelpoes: Een leuke detective met enige girlpower erin! (De Leeswelp, nr. 3, april 2009) Wat vinden de juryleden van die uitspraak?

16 Thema 4: vooroordelen Eerst verdenken Emma en Noor de lokale duivenmelker, dan de vreemde, oudere vrouw op de heuvel en daarna zelfs Noors broer. Begrijpen de juryleden de beschuldigingen van de kinderen en de volwassenen? Waarom (niet)? Fijn aan het verhaal is dat Emma en Noor erin slagen om veel vooroordelen te ontkrachten. Wanneer ze bijvoorbeeld naar de oude vrouw op de heuvel gaan, leren ze haar beter kennen. Zo ontdekken ze dat iedereen haar beschuldigt, net omdat niemand haar kent. Praat hierover met de juryleden: - Wat vinden de juryleden hiervan? - Hebben ze zelf al zo n situaties meegemaakt? - Staan ze zelf snel klaar met vooroordelen? Zijn ze zelf al eens verkeerd veroordeeld geweest? Hoe voelde dat? Hoe liep dat af? Kon de situatie recht gezet worden? Vertel eens. Thema 5: verliefdheid Noor houdt niet alleen van haar poes, maar ze wordt ook verliefd op Merlijn, een stille, leuke jongen die nieuw is in de klas. In het boek lees je hoe Noor stilaan verliefd wordt: ze merkt dat ze Merlijn meer dan leuk vindt en ze geniet van zijn aandacht. Daardoor kan ze niet geloven dat hij iets met de verdwijningen te maken heeft. Wat vinden de juryleden hiervan: - Kunnen de juryleden de gedachtegang van Noor volgen? - Zouden ze zelf reageren zoals Noor of zoals Emma, die Merlijn niet helemaal vertrouwt? - Hoe merken ze dat Noor verliefd wordt? Zoek samen naar voorbeelden. - Zijn ze zelf al verliefd geweest? Wie durft te bekennen en omschrijven? De methode Chambers Zie: - Boeken bespreken met de methode Chambers in de Coördinatorenhandleiding (p. 20) op - Aidan Chambers, Vertel eens (Davidsfonds/Infodok, 2002), hoofdstuk 13 (p ) en 14 (p ). Na het lezen van die hoofdstukken kan je meteen aan de slag. Je kan heel wat vragen meteen gebruiken, zonder aanpassingen. Tip Naargelang de grootte van je leesgroep kan je voor de vier-kolommen-methode je juryleden per twee of in groepjes van drie tot vijf personen laten werken. In plaats van de vier basisvragen met de hele groep te beantwoorden, laat je ze dit eerst in kleine groepjes of duo s doen. De juryleden noteren hun antwoorden een (groot) blad papier. Achteraf voeg je de meningen samen en kijk je hoe gelijkgezind of verschillend de antwoorden zijn. Op deze manier vermijd je dat steeds dezelfde kinderen aan het woord komen en geef je de kans aan stillere kinderen om ook hun mening te zeggen. De kans is groot dat je op deze manier ook meer meningen krijgt, omdat de juryleden zich niet meteen kunnen aansluiten bij de opmerkingen van de eerste sprekers door instemmend te knikken. Denk je dat er in sommige groepjes weinig of niets zal worden opgeschreven omdat deze kinderen niet graag hun mening geven of omdat het niet zo n voortrekkers zijn? Dan kan je vooraf bedenken hoe je de samenstelling van de groepjes of duo s wat kan sturen.

17 Criteria om boeken te beoordelen Zie Boeken beoordelen in de Coördinatorenhandleiding (p ) op om een aantal criteria te bespreken rond verhaal, structuur, personages en stijl. Net zoals bij de methode Chambers kan je hier met kleinere groepjes of duo s werken. Later overloop je per criteria de verschillende meningen. Andere ideeën De volgende ideeën kan je gebruiken bij de bespreking. Je kan ze combineren, gebruiken als bijkomende verwerking en integreren in de methode Chambers en/of in de criteria om boeken te beoordelen. Idee 1: vorm Het verhaal is onderverdeeld in 22 hoofdstukken. Vinden de juryleden die verdeling handig? Leest dit vlot voor hen? Hebben ze de verschillende poezengezichtjes opgemerkt bij de nummers bij de hoofdstukken? Bij drie hoofdstukken staat een brief van Noor aan Pompelpoes. Hebben de juryleden gezien dat die brieven er ook echt uit zien als brieven? Ook het lettertype is anders dan de rest van de tekst. Wat vinden ze van het briefpapier? Doe-tip Stel de juryleden voor om zelf een briefje naar hun lievelingsdier of huisdier te schrijven. Dat stukje kunnen ze schrijven of bijhouden in hun Leesdagboek of schriftje. Idee 2: Noor en Emma (hoofdpersonages) Verdeel de juryleden in twee kringen: een binnenkring en een buitenkring. De binnenkring somt gevoelens, karaktertrekken, gebeurtenissen, eventueel een zin op die passen bij Noor. De buitenkring doet hetzelfde voor Emma. Noteer alles op twee grote vellen papier (één vel voor Noor en eentje voor Emma). Wissel dan de kringen. Kan de binnenkring aanvullingen maken voor de buitenkring en omgekeerd? Overloop daarna samen de uitspraken: - Weten de juryleden genoeg over Emma en Noor om hen juist te typeren? - Vinden ze de personages voldoende uitgewerkt? Hadden ze nog meer over hen te weten willen komen? Over wie in het bijzonder? Zou dat een meerwaarde geven aan het verhaal? Waarom wel/niet? - Met wie identificeren ze zich het meest: met Noor of met Emma? Kunnen ze ook zeggen waarom? - Veranderen de personages tijdens het verhaal? Hoe? Gebeurt dit ook in het echte leven? Waardoor kunnen mensen veranderen? Je kan de personages ook bespreken door de volgende stellingen op strookjes papier te schrijven, uit te delen en te bespreken met de juryleden: - Noor is in het begin eerder afwachtend. Maar wanneer Pompelpoes verdwijnt, is ze ook vastberaden om de dader te vinden. - Noor vindt Merlijn lief, maar Emma vertrouwt hem niet. - Emma en Noor zijn herkenbare personages, maar ze zijn ook een beetje helden. Ze weten van wanten! - Noor is de gevoelige vertelster van het verhaal, Emma de kritische vriendin.

18 Idee 3: Nevenpersonages Vraag de juryleden wie volgens hen de nevenpersonages zijn. Bijvoorbeeld: - de mama en papa van Noor - broer Kasper - Stan en Ben: twee klasgenoten van Emma en Noor die altijd met een antwoord klaar staan - Merlijn, de nieuwe jongen in de klas - meester Bo - de duivenmelker - de vrouw van de heuvel: schrijfster Regina Delanghe én oma van Merlijn - de vrouwen in de winkel van het dorp: de caissière, kapster Nancy, de burgemeestersvrouw Zijn sommige personages belangrijker dan andere? Waarom? Vraag naar voorbeelden. Idee 4: taalgebruik, stijl Hebben de juryleden bijzondere, rare, grappige, mooie, woorden of zinnen gelezen in dit boek? Welke? (zie boven: het Leesdagboek of schriftje kan hier een handig hulpmiddel zijn) Zijn er woorden en zinnen die vaak terugkeren? Hebben de juryleden hier een verklaring voor? Wat vinden de juryleden van: - de dialogen? - de brieven die Noor aan Pompelpoes schrijft? - de poezennamen: Sieper, Pompelpoes, Spoekie, Bolle? Welke poezennamen zouden zij verzinnen? Vraag de juryleden wat ze van de plot en het einde van het verhaal vinden. Was het verhaal origineel, spannend, ingewikkeld, eenvoudig? Idee 5: illustraties Wat vinden de juryleden van de illustraties in het boek? Geven ze het verhaal een meerwaarde? Vinden de juryleden de tekeningen mooi of lelijk? Kunnen ze ook vertellen wat deze tekeningen mooi of lelijk maakt? Geven de tekeningen ook emoties weer? Hoe zit het met de uitstraling en sfeer in de tekeningen? Wat vinden de juryleden van de gelaatsuitdrukkingen en houdingen van de personages? Hou het boek bij de hand en ga samen met de juryleden op zoek naar concrete voorbeelden. Welke illustratie spreekt de juryleden het meest aan? Vertel eens. Wat vinden de juryleden van de verhouding tussen tekst en tekeningen? Staan er voldoende illustraties in het boek? Te veel? Te weinig? Deze uitspraken komen uit recensies van Pompelpoes. Zijn de juryleden het eens met de recensenten?

19 - De zwart-wittekeningen van Hilde Schuurmans zijn vooral functioneel. De illustrator hanteert een losse stijl met een zachte lijnvoering, wat de gevoelige vertelling van Noor goed uitbeeldt. (Sophie Willems in De Leeswelp, nr. 3, april 2009) - De kleine, met vaart getekende zwart-witillustraties verlevendigen de tekst. (Monique Luijben voor Biblion) Een weetje Achteraan in het boek staat dat Otto, de kat van Hilde Schuurmans, met plezier model gestaan heeft toen Hilde aan de cover en de illustraties werkte. TOT SLOT Terugblikken Neem het blad papier waarop je de verwachtingen van de juryleden noteerde. Bespreek die kort en vergelijk ze met wat de juryleden nu van het boek vinden: - Werden de verwachtingen ingelost? - Vonden ze het een leuk verhaal of waren ze teleurgesteld? Hoe hadden zij gedacht dat het zou gaan? - Misschien hebben ze een neutrale of niet echt een uitgesproken mening? - Zijn ze tevreden nu ze het boek gelezen hebben? Reclame Zouden de juryleden dit boek aanbevelen aan hun vrienden, klasgenoten en familie? Hoe zouden ze het boek promoten? Aan de slag! De klas van Emma en Noor ontwerpt een poster met de foto s van de verdwenen katten en met een slogan. De juryleden kunnen dit ook doen. Wanneer elk jurylid zijn eigen affiche gemaakt heeft, kan je met alle affiches een mobiel maken. Die kan dan opgehangen worden in de bib of school waar de juryleden samenkomen. Of ze houden hun ontwerp bij in hun Leesdagboek of schrift MEER LEZEN? Laat de juryleden leestips uitwisselen. Welke spannende dierenverhalen kunnen ze elkaar aanraden? De tips kunnen ze noteren in hun Leesdagboek of schriftje. Veel succes!

20 WERKMODEL GROEP 3 Ik ben Pomme Kristien Dieltiens & Stefanie de Graef (ill.) (door Anneleen Hacke) AUTEURSINFO (ZIE OOK Kristien Dieltiens volgde een kunstzinnige en pedagogische opleiding. Sinds 1974 werkt ze intensief met kinderen. Ze stond lang in het onderwijs. Nu geeft ze enkel nog deeltijds les, zodat ze zich meer kan toeleggen op schrijven, illustreren en lezingen geven. Door haar ervaring als onderwijzeres en als moeder van vijf kinderen weet ze als geen ander de wereld van het kind te benaderen. Schrijven doet Kristien al heel haar leven. Een boek schrijven is voor haar het resultaat van jaren inzet, verdieping, onderzoek, gesprekken en ervaringen. Kristien kan de problemen van kinderen treffend beschrijven. Ze schrijft over gevoelige en ernstige onderwerpen, maar altijd met de nodige humor. Haar boeken getuigen van een grote betrokkenheid en aanvaarding van de leefwereld van jongeren. In 1997 verscheen Kristiens eerste boek: De gouden bal (Clavis), een voorleesprentenboek voor jonge kinderen en volwassenen over geboren worden en sterven. Ze maakte zelf de illustraties. In 2000 verscheen haar eerste jeugdroman: Olrac (Clavis), een omvangrijke historische roman. Het boek werd vertaald in het Duits en won in 2002 de Vlaamse Kinder- en Jeugdjury (groep 5). De laatste jaren schrijft Kristien vooral voor jongeren: De moedervlek (Clavis, 2002)) gaat over seksueel misbruik, Bloemen op de muur (Clavis, 2003) over kansarmoede en De stille pijn van Luca (Clavis, 2005) over vluchten voor oorlog zijn hier een paar voorbeelden van. Stefanie De Graef studeerde grafische vormgeving en reclamevormgeving aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Gent. Haar afstudeerproject bestond uit de prenten die opgenomen zijn in de poëziebundel Vreemdgaan (De Eenhoorn, 2007) van Geert De Kockere. In 2005 werd dit afstudeerproject bekroond met de hoofdprijs voor Grafische Vormgeving van de school. In 2006 werkte ze haar lerarenopleiding af aan de Academie in Gent. In de toekomst hoopt ze haar werk als illustrator verder te kunnen ontwikkelen. Dit zegt Stefanie zelf over wat illustreren voor haar betekent:

21 Mijn schetsboek reist overal met me mee. Ik hou van de tastbaarheid van materialen en probeer die te verwerken tot een andere realiteit. Ik wil kijken naar de wereld vanuit een onbevangen nieuwsgierigheid. De verwondering om het leven vormt voor mij een belangrijke inspiratiebron waarbij de drang naar schoonheid steeds weer de bovenhand neemt. Aan de kijker gun ik het mysterie en de vrijheid van interpretatie. KORT SAMENGEVAT geboren... Pomme vertelt het verhaal van voor ze geboren is, toen ze nog niet bestond. Haar moeder komt uit Afrika. Ze neemt het vliegtuig en als haar voeten de grond raken, ziet ze Pomme s vader. Ze koopt twee appels die ze bewaart in haar zak voor je-weet-maar-nooit. De vader van Pomme neemt haar mee en zorgt voor haar. Dagen en nachten gaan voorbij en Pomme s moeder mist het licht. Pomme s vader geeft haar groene appels en houdt haar hand vast. Dan wordt Pomme VÓÓR HET LEZEN Bekijk samen met de juryleden de cover van het boek. Wat vertelt de illustratie? Waarover zou het verhaal kunnen gaan? Wat betekent de titel volgens hen? TIJDENS HET LEZEN Lees het boek voor aan de juryleden en laat hen genieten van de poëtische taal. Durf afwijken van de tekst die er staat, want er zit een hele wereld achter. De juryleden zullen zelf aangeven wanneer ze nood hebben aan concrete beelden. Zoek samen woorden die dichter bij hun leefwereld liggen wanneer iets niet duidelijk is. NA HET LEZEN Thema Vraag de juryleden waar het verhaal over gaat en bespreek het thema met hen: de moeder van Pomme vlucht uit haar land en gaat op zoek naar een nieuw begin. Kennen de juryleden mensen die dit echt gedaan hebben? Elke dag komen in België mensen aan die hopen op een beter leven net zoals de moeder van Pomme. Maar alle verhalen zijn anders. Verwijs naar voorbeelden uit de actualiteit en peil of de juryleden hiervan op de hoogte zijn. Wat weten ze erover te vertellen? Vul zelf aan met extra informatie over het thema. Praat met de juryleden over wat het kan betekenen om in een nieuw land een nieuw leven op te bouwen: - Geef hen een concreet voorbeeld en vraag hoe ze zich zelf zouden voelen, wat ze zouden doen, Bijvoorbeeld: je wordt morgen wakker en je ligt in een tent midden in de woestijn, je doet een deur open en iedereen praat een vreemde taal. - Leg hen deze vraag voor: Als je morgen je nieuwe leven zou beginnen, hoe zou je dan willen dat het er uit ziet? Hoe zou je je daarbij voelen? Wat zou je doen?

22 Vertelperspectief Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Pomme. Als haar moeder of vader het zouden vertellen, klinkt het vast heel anders. Laat de juryleden het verhaal vertellen vanuit het perspectief van de vader of de moeder, aan de hand van de illustraties en van wat ze weten over Pomme.

23 WERKMODEL GROEP 3 De spokenjagers Cornelia Funke (door Frederic Vercaemst) AUTEURSINFO (ZIE OOK Cornelia Funke is op 10 december 1958 in Dorsten (Duitsland) geboren. Ze studeerde onderwijskunde aan de universiteit van Hamburg en stond een tijdlang voor de klas. Door haar diploma illustreren, een opleiding die ze volgde aan de kunstacademie, werd ze gevraagd om boeken te gaan illustreren. Dat inspireerde haar om zelf ook te gaan schrijven. naam staan. In 1999 verscheen het eerste boek van Cornelia in het Nederlands: Ridderverhalen, een bundel verhalen over ridders en andere figuren uit ridderverhalen. Later volgde De dievenbende van Scipio, waarvoor ze een Zilveren Griffel ontving. Ondertussen heeft ze meer dan 40 boeken op haar Cornelia woont inmiddels met haar twee kinderen in de Verenigde Staten. KORT SAMENGEVAT Op een avond doet Tom een afschuwelijke ontdekking. Er zit een spook in de kelder! Tom is vreselijk bang van het spook. Op de koop toe wil de rest van de familie hem niet geloven. Iedereen lacht hem uit. Behalve oma, zij gelooft Tom en stuurt hem naar Hedwig Kummelsap. Die heeft veel ervaring als spokenjager en weet precies waar spoken bang voor zijn. Het spook, dat Hugo heet, blijkt helemaal niet zo eng te zijn. Hugo is vooral heel verdrietig omdat hij uit zijn spookhuis verjaagd is door een veel groter en enger spook. Tom, Hugo en Hedwig Kummelsap gaan de stijd aan om het VES (Vreselijk Eng Spook) te verjagen. Maar dat is niet zonder gevaar. THEMA S, TIPS EN VERWERKINGSMOGELIJKHEDEN Grappig of eng?

24 Cornelia Funke vertelt dit spookverhaal luchtig en met veel humor. Door haar schrijfstijl wordt het verhaal op geen enkel moment echt griezelig of eng. Vraag de juryleden of ze bang geweest zijn toen ze het boek lazen. Vinden ze de spoken in het boek er grappig of eng uitzien? Wordt vervolgd Door het succes van dit boek is er ondertussen een vervolg verschenen: De spokenjagers en het vuurspook. De spokenjagers gaan in dit verhaal de strijd aan met een vuurspook. Bedenk met de juryleden nog meer vervolgverhalen op De spokenjagers. Tegen welke spoken zouden ze het nog kunnen opnemen? Hoe moet je die spoken verjagen? Voorzie (kleur)potloden of stiften en papier en teken samen met de juryleden allerlei spoken. Achteraan in het boek staat een lijst van afkortingen uit het grote spokenboek. Bekijk de lijst samen met de juryleden. Zitten er grappige afkortingen bij? Misschien vinden jullie in deze lijst ideeën voor volgende avonturen van de spokenjagers? AFSLUITER Sfeer Breng vóór de bijeenkomst groen slijm aan in het lokaal: op tafel, op de stoelen, op de grond. Dergelijk slijm kan je kopen in de winkel. Op deze manier krijg je meteen de juiste sfeer om het boek te bespreken. Schutbladen Bekijk de schutbladen waarop Hugo, het spook, in verschillende houdingen getekend is. Laat de juryleden hun eigen enge spoken tekenen. Teken de spoken met witte potloden op zwart papier. Je kan ook een krastekening maken: kleur op voorhand een blad helemaal vol met witte wasco. Daarna beschilder je het met zwarte verf. Als de verf droog is, kunnen de juryleden er spoken in krassen met een kraspen of een ander scherp voorwerp. Het Spokenjagerdiploma In de lijst van afkortingen blijkt dat er spokenjagersdiploma's bestaan: SD-A, SD-B en SD-C. Stel een aantal proeven op en laat de juryleden zelf deze diploma s behalen: - SD-A behaal je door de betekenis van de afkortingen te kennen - SD-B behaal je door verschillende soorten spoken te herkennen (bijvoorbeeld de spoken die de juryleden zelf getekend hebben) - SD-C behaal je door de juiste handelingen te kennen die je nodig hebt om een spook te verjagen WIST JE DAT je Cornelia Funke ook de Inkt-trilogie (Hart van inkt, Web van inkt, Nacht van inkt) schreef? Van Hart van inkt werd een film gemaakt: Inkheart. Cornelia Funke astronaut, piloot en vrouw van een Indianen-opperhoofd wilde worden, vóór ze schrijfster werd?... in Duitsland deel 3 en deel 4 van de spokenjagers al verschenen zijn: Gespensterjäger in der gruselburg en Gespensterjäger in großer gefahr?

25

26 WERKMODEL GROEP 3 Om acht uur bij de ark Ulrich Hub & Jörg Mühle (ill.) (door Ilse Trimborn) AUTEURSINFO (ZIE OOK Ulrich Hub is in 1963 geboren in het Duitse Tübingen en woont vandaag in Berlijn. Hij is theaterregisseur, -acteur en -auteur. Om acht uur bij de ark is zijn eerste boek, dat voorafgegaan werd door het gelijknamige theaterstuk. Voor dit boek kreeg hij in Duitsland de Kinderliteraturpreis De Duitse Jörg Mühle ( 1973) studeerde aan de Design School in Offenbach en de École Nationale Supérieure des Arts Décoratifs in Parijs. Sinds 2000 is hij free lance illustrator. Behalve Om acht uur bij de ark, illustreerde hij bijvoorbeeld ook het informatieve kinderboek Meer weten over piratenschepen. KORT SAMENGEVAT Drie pinguïns leven samen in een wereld van ijs en sneeuw, tot een duif hun leventjes overhoop gooit. Er is een zondvloed op komst en er mogen maar twee pinguïns aan boord van de ark. Maar wat dan met de derde? De pinguïns besluiten de kleinste pinguïn aan boord te smokkelen. Dat is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan. En wat als hun geheim ontdekt wordt?