De jury. De uitreiking. De Prijzen

Transcriptie

1 JURYRAPPORT 2016

2 De jury Arjen Berendse, voorzitter (directeur Theater Aan de Slinger), Raoul Boer (directeur Rabotheater Hengelo), Annette Embrechts (Theater- en dansrecensent), Gonny Gaakeer (actrice), Anoek Jentjens (Educatie & Publiciteit SSBU), Hillechien Steenbruggen (Programmering & marketing Schouwburg Het Park), Colette van Wees (Programmering Jeugdtheater de Krakeling) De uitreiking Tijdens het Nederlands Theater Festival en TF Jong van 1 11 september 2016 worden de genomineerde voorstellingen, indien mogelijk, gepresenteerd in Jeugdtheater de Krakeling. Het festival wordt afgesloten met het Gala van het Nederlands Theater waar onder meer de Gouden Krekels 2016 voor de meest indrukwekkende productie en de meest indrukwekkende podiumprestatie worden uitgereikt. Op zondag 11 september ontvangen de genomineerden hun Zilveren Krekel in Jeugdtheater De Krakeling. De Prijzen Gouden Krekel voor de indrukwekkendste jeugdtheaterproductie Gouden Krekel voor de indrukwekkendste podiumprestatie in het jeugdtheater Alle genres binnen de podiumkunsten voor jeugd en jongeren komen in aanmerking voor de prijzen. Door het jaar heen reikt de jury Zilveren Krekels uit. Deze winnaars vormen de genomineerden voor de Gouden Krekels. De Gouden Krekel is een abstract in brons gegoten Krekel, gemaakt door beeldend kunstenaar Vincent de Kooker.

3 WINNAARS ZILVEREN KREKEL 2016 MEEST INDRUKWEKKENDE JEUGDTHEATERPRODUCTIE Bezoek voor Beer (4+) van Het Laagland: Een heerlijke muzikale komedie, voor kleuters en zeker ook ouder, en meer dan alleen maar leuk. Onder het slapstickverhaal over Beer die weigert bezoek te ontvangen, schuilt een diepere laag over moeite met sociaal gedrag, de angst om onaardig gevonden te worden en de (zeer actuele) schrik voor het onbekende. De strijd tussen de norse, behoudzuchtige Beer en de slimme, charmante Muis (naar het gelijknamige prentenboek van Bonny Becker en Kady MacDonald Denton) wordt fraai van ritme en melodie voorzien door muzikant Joris Erwich, in de rol van ondeugende koekoeksklok. De chemie tussen de acteurs Gijs Nollen (Muis) en Folmer Overdiep (Beer) werkt meer dan aanstekelijk en zorgt voor even ontroerende als hilarische situaties. Lennart Monaster maakt met Bezoek voor Beer een uitstekend regiedebuut en zet met Het Laagland een prachtig gelaagde voorstelling neer. Het mooie decor en de liedjes (waaronder het mooi verwoorde thema Ik ben alleen, alleen met mij) geven extra kleur aan deze voorstelling die iedereen met een big smile neuriënd de zaal uitstuurt. Bromance (15+) van Toneelgroep Oostpool & Theater Sonnevanck: Een knappe voorstelling, over een gevoelig onderwerp, die broeit vanaf de eerste seconde tot de laatste minuut, en niet alleen vanwege de oplopende temperatuur in de Oostpool-trailer. In Bromance komen vriendschap en loyaliteit tussen twee jongens in een dorp onder druk te staan door de komst van een vrijgevochten stadse leeftijdsgenoot. Tijdens een gezamenlijke kampeervakantie komen onderhuidse gevoelens bloot te liggen, die eerder nog verboden en vuil leken. De ogen van deze drie bijzondere acteurs verraden meer dan machogedrag: onder hun stoere poses ontluikt broeierige en ontroerende intimiteit. Tekstschrijver Joachim Robbrecht, regisseur Timothy de Gilde, vormgeefster Janne Sterke en componist Bart Rijnink blijken weer een

4 gouden kwartet: taalgebruik, regie, vormgeving en soundscape zijn strak, snel, efficiënt, raak en to the point. Opvallend is de klassiek-theatrale structuur van Bromance: een ongrijpbare indringer ontregelt bestaande sociale structuren en verdwijnt even plots als hij opduikt; zijn komst werkt splijtend alsook helend. In Bromance krijgt deze vertrouwde vorm een verrassend pittige uitwerking: de heftige driehoeksverhouding vol bravoure kruipt stiekem onder je huid, om daar venijnig te jeuken als ook zacht te strelen. Falling Dreams (10+) van Het Filiaal theatermakers: Een razend knap gemaakte voorstelling die het ongrijpbare (val)moment voordat je in slaap soest, probeert te vangen en tegelijkertijd te ontrafelen. In live gemaakte videobeelden komen wonderlijke miniatuurwerelden uitvergroot tot leven en spelen acteurs met filmisch gezichtsbedrog. Alsof je in een droom belandt en tegelijkertijd van een afstand bekijkt hoe die vreemde droomlogica tot stand komt. Een moeder blijft raaskallen over maandzaadbollen, een raaf lijkt uit een schilderij van Jheronymus Bosch gestapt, blauwe poppen graaien in een berg draden (de hersenen!) die weer zijn geprojecteerd in het hoofd van het dromende meisje. Bent u daar nog? Wij wel, en jongeren zeker ook, te meer daar de creatieve vondsten en technische trucjes elkaar in hoog tempo afwisselen. De prettige liedjes van Gabór Tarján maken deze droom, geregisseerd door Monique Corvers, compleet. Bijna jammer om wakker te worden. Het Hamiltoncomplex (13+) van HETPALEIS: Hoe krijg je het voor elkaar om 13 meisjes van 13 jaar (waarvan één fysiek en mentaal beperkt), samen met één danser annex bodybuilder een beeldend en verbluffend overgangsritueel te laten spelen, dat alle kleurrijke facetten toont van die beruchte fase uit het leven van een tienermeisje waarin alles gaat schuiven (lichaam, bewustzijn, vriendschap, (on)afhankelijkheid, affectie en seksualiteit). Chapeau voor theatermaakster Lies Pauwels die 13 onbevangen en onervaren meiden anderhalf uur lang laat spelen met het aura van hun

5 leeftijd. Het dertiental balanceert uitdagend op de grens van kind-zijn en adolescentie: ze goochelen met schoonheid, onzekerheid, uiterlijk, vervorming, verleiding, dromen, fantasie en lichaamsbewustzijn. Danser/bodybuilder Stefan Gota fungeert als vaderfiguur, partner en begeleider maar ook ordebewaker, voyeur en hopeloos figuur. Hij pakt in en laat zich inpakken, met soms unheimische associaties. Bijzonder is ook de rol van Queen, vertolkt door de meervoudig beperkte Robine Goedheid. Haar lichaam wordt ondersteund, haar afwijkend gedrag omarmd. Het is allemaal pure, dubbelzinnige theaterpoëzie: ongrijpbaar én brutaal, onschuldig én vilein, ode én aanklacht, bedwelmend én bevreemdend. In mijn hoofd ben ik een dun meisje (12+) van NTjong: In een grimmig kermisdecor becommentariëren vijf jonge actrices de wrange, actuele beeldvorming rond vrouwenlichamen, met speciale aandacht voor pijnlijke vooroordelen en dwangmatig gedrag. Ze wisselen uitzinnige scènes fraai af met ingetogen ontboezemingen. Regisseur Noël Fischer creëert met een cast van vijf uiteenlopende actrices een stoet aan veelzeggende personages. De bonte performance, vol overgave gespeeld, maakt voelbaar hoe jonge vrouwen (kunnen) worstelen met de sociale (na)druk op schoonheid, rolmodellen en seksualiteit en laat zien welke rol daarin is weggelegd voor mannelijk commentaar op vrouwelijke vormen. Hoe extreem de performance ook, de mimische improvisaties en het autobiografisch materiaal culmineren in voor iedereen herkenbaar materiaal: verontrustend, scherp, hilarisch en ontroerend. Hoogepunt is de scène waarin de kleine actrice Tessa Jonge Poerink als aandachtsgeile televisiepresentatrice een kabouter interviewt en haar impertinente vragen stelt die zij vanwege haar afwijkende lengte regelmatig zelf te verstouwen krijgt. Ook de verontrustende monoloog van Kaatje Kooij over zelfmutilatie hakt erin. Een brutale, excessieve en ontregelende voorstelling die aan het denken zet over één van de meest belangrijke thema s onder jongeren: hoe denk ik dat ik er uitzie, hoe wil ik er uitzien en hoe zien anderen mij?

6 Toen wij van Rotterdam vertrokken van Maas theater en dans: Een indringende voorstelling van kilometers lengte, die zich live op de kade voltrekt, terwijl toeschouwers op een boot voorbijvaren. Toen wij van Rotterdam vertrokken van Maas theater en dans moet een productionele uitdaging zijn geweest. Hoe krijg je al die gezichten, al die boten, al dat vervoer en al die voorbijgangers met de neus dezelfde kant op? Zo dus. Maar Toen wij van Rotterdam vertrokken is meer dan een fraaie locatievoorstelling met indrukwekkende logistiek, politiek spel en aardse dans. Regisseur Floris van Delft vertelt een belangrijk, actueel verhaal, waarin hij de confronterende vluchtelingenproblematiek slinks verbindt met de moderne ontwikkelingen in de Rotterdamse haven, zonder drammerig, uitleggerig of voorspelbaar te worden. Community-theater, in de ware geest van het woord: theater midden in de stad, voor jong en oud, en toch opgetild, interfererend met en uitstijgend boven het leven van alledag. Van een nat pak in de Schie tot een dansje op het kadebankje, van havenbaron tot zakenvrouw, in Toen wij uit Rotterdam vertrokken ontmoet je mensen die worstelen met de harde wetten van handel en water. Knap werk. De VSCD jeugdtheaterjury kent de Gouden Krekel 2016 voor de meest indrukwekkende jeugdproductie toe aan Bromance van Toneelgroep Oostpool & Theater Sonnevanck.

7 WINNAARS ZILVEREN KREKEL 2016 MEEST INDRUKWEKKENDE PODIUMPRESTATIE Sanne Danz voor haar decorontwerp van Alice in Wonderland (8+) door Maas theater en dans: De golf van bewondering die door de zaal heen gaat, houdt de hele voorstelling aan: het zwart-wit geblokte decor van de grote zaal productie Alice in Wonderland van Maas theater en dans verschiet bedwelmend knap van perspectief en kleur. En toch blijft het ontwerp helder, in de geest van Mondriaan. Decorontwerpster Sanne Danz geeft met regisseur Moniek Merkx een duidelijke boodschap af: in deze imposante voorstelling over de wonderlijke wereld van Alice (uit Alice in Wonderland van Lewis Carroll) draait het om de verbeelding, de binnenwereld, de fantasie en dat gaan de makers ten volle benutten. Het telkens van uitzicht verspringende, geometrische decor van Danz speelt met het schier onmogelijke gegeven dat Alice van lengte verandert. Danz jongleert secuur met doorkijkjes, gezichtsbedrog en perspectief doordat wanden verschuiven, draaien en in hoogte verspringen. Dat levert met de kleurrijke, carnavaleske kostuums van Carly Everaert en het licht van Gé Wegman een betoverende, filmische beeldervaring op. Als een kijkdoos zuigt het decor je mee het avontuur in, van Alice en alle wonderlijke wezens die ze ontmoet in die gekke wereld achter dat kleine deurtje en die wonderlijke draaispiegel. Morgana Machado Marques voor haar inventieve vormgeving van Wij gaan op berenjacht (4+) van Theater Sonnevanck & Silbersee: Het mag een uitdaging worden genoemd: een levendige voorstelling maken van het klassieke, ritmische prentenboek We gaan op berenjacht van Helen Oxenbury en Michael Rosen. Dit geliefde voorleesboek zit vol herhaling en kent weinig handeling; het is het landschap dat steeds wisselt. Menig ouder en kind kan de zinnen dromen: O jee modder, hele dikke vieze modder. We kunnen

8 er niet bovenover, we kunnen er niet onderdoor. We moeten er wel dwars doorheen. Slikkerdeslik. Maar hoe verbeeld je dit geploeter door modder, water, grot, bos en sneeuwstorm? Hoe doe je recht aan het sterke origineel en voeg je toch iets theatraals toe? Regisseur Flora Verbrugge brengt deze gezinsberenjacht zinderend tot leven met de zangers van Silbersee, de muziek van David Dramm en de acrobatiek van danser Cherif Zaouali. Het is echter bovenal het ingenieuze decor van Morgana Machado Marques dat grote bewondering afdwingt. Als een magische trukendoos ploppen vanuit een strak vormgegeven speelvlak (zwart/wit) alle hindernissen tevoorschijn: het hoge, zwiepende gras, de kleverige modder die aan laarzen plakt en de angstaanjagende grot van goudfolie. De inventiviteit van Marques is de stuwende kracht achter vertelling én verbeelding. Ze maakt het schier onmogelijke mogelijk. De VSCD jeugdtheaterjury kent de Gouden Krekel 2016 voor de meest indrukwekkende podiumprestatie toe aan Sanne Danz voor haar decorontwerp van Alice in Wonderland (8+) door Maas theater en dans.