Digitaal vertellen. Je stem ontdekken en didactisch exploiteren.

Transcriptie

1 Digitaal vertellen. Je stem ontdekken en didactisch exploiteren. 07 doelgroep BaKO BaLO BaSO SLO tijdperspectief : week maand semester opleiding traject regulier werk opleidingsonderdeel: vak ped stage Uitdaging Binnen de lerarenopleiding verdienen zowel mondeling als schriftelijk taalgebruik bijzondere aandacht. Een belangrijke vraag hierbij: hoe gebruiken we onze stem?. Denk aan articulatie, stemvolume, spreekritme, ademhaling, intonatie Het gebruik van ICT biedt extra mogelijkheden om het leerproces van de student te faciliteren en te versterken. Met de digitale media kan men zaken realiseren die zonder deze hulpmiddelen niet of minder haalbaar zijn. Doel Aanpak/oplossing Door ICT te gebruiken als ondersteunende tool bij het leerproces van de student kan men een echte synergie realiseren tussen opleidingscomponenten. Meer oefenkansen creëren voor stemgebruik, kansen bieden tot zelfevaluatie en algemene ICT-vaardigheden breed inzetten. Op die manier zowel de taalvaardigheid als de ICT-vaardigheden ondersteunen en als hefboom gebruiken bij stage. Via een reeks initiatieven wordt naar deze doelen toe gewerkt. De module digitaal geluidsmateriaal Bij het eerste initiatief wordt er gewerkt rond digitaal geluidsmateriaal. De studenten oefenen digitaal opnemen, afspelen en bewerken van de eigen stem, spelen met geluiden en het samenbrengen van stem en muziek. Hierbij wordt beroep gedaan op laagdrempelige software, relevante websites en de nodige ondersteunende handleidingen.

2 Doelstellingen bij deze module Geluidssoftware kunnen downloaden en installeren, plus bijhorende VST-plugin en MP3-encoder Via gebruikservaring een minimum aan theoretische kennis verwerven rond digitaal geluidsmateriaal Algemene geluidsinstellingen correct kunnen instellen, aanpassen bij de eigen PC Geluidsmateriaal kunnen verzamelen door het rippen van een CD Geluidsmateriaal kunnen verzamelen door het gericht zoeken op internet naar geluidsmateriaal Geluidsmateriaal kunnen verzamelen door het zelf inspreken en opnemen van tekst Geluidssoftware (Audacity) gebruiken om geluidsmateriaal op te nemen, te bewerken, samen te voegen, effecten toe te voegen Geluidssoftware (Audacity) gebruiken om geluidsmateriaal op te slaan, te bewaren, te exporteren als MP3 en/of WAV De module digitaal beeldmateriaal Het tweede initiatief draait rond digitaal beeldmateriaal. Studenten leren gericht zoeken naar passende filmfragmenten, foto s en prenten op het internet. Ze leren criteria hanteren en leren selecteren in functie van de doelgroep. Naast het zoeken is er ook de nodige aandacht voor de basisbewerkingen van digitaal beeldmateriaal met eenvoudige en laagdrempelige software. Via deze module ervaren de studenten de kracht en de noodzaak van de beeldtaal in het basisonderwijs. Doelstellingen bij deze module Via gebruikservaring een minimum aan theoretische kennis verwerven rond digitaal beeldmateriaal Kennis met betrekking tot resolutie, bestandsformaat en bestandsgrootte van digitaal beeldmateriaal verwerven. Beeldmateriaal kunnen verzamelen door het gebruiken van een digitale camera Beeldmateriaal kunnen verzamelen door het gebruiken van een scanner Beeldmateriaal kunnen verzamelen door het gericht zoeken op internet. Digitaal beeldmateriaal integreren in MS-Word Andere gratis beeldsoftware verkennen De module PowerPoint en het digitale vertelboek In een derde module gaan de studenten aan de slag met PowerPoint. Hier worden de voorgaande sessies rond beeld en

3 geluid geïntegreerd in combinatie met kinder- en jeugdboeken. Studenten ontwikkelen met de PowerPoint-software een digitaal vertelboek. Aan deze module gaan sessies vooraf rond kinder- en jeugdliteratuur, het hanteren van de juiste selectiecriteria en de algemene rol van literatuur in het basisonderwijs. De module rond het digitale vertelboek verloopt als volgt. De studenten krijgen eerst enkele sessies rond voorlezen en vertellen in het basisonderwijs. Hierbij wordt dieper ingegaan op alle aspecten die met dit onderwerp te maken hebben. Zowel sessies rond het selecteren van goede kinder- en jeugdboeken als sessies rond uitspraak, articulatie, mimiek en pantomimiek en andere bijkomende, relevante inhouden. Nadien volgen de studenten de ondersteunende sessies in verband met de nodige ICTvaardigheden. Hierbij krijgen ze tevens een ondersteunende website aangeboden met videohandleidingen. Na deze sessie gaan studenten op zoek naar een waardevol kinder- of jeugdboek volgens de hen aangeleerde selectiecriteria. Ze zorgen er wel voor dat het gekozen boek zowel tekst- als beeldmateriaal bevat. Dit is essentieel om tot een digitaal vertelboek te komen. Het geselecteerde boek wordt aangeboden aan een lerarenopleider ter controle. Eenmaal goedgekeurd, wordt het gekozen boek door de student geregistreerd op het digitaal leerplatform. Studenten gaan door deze werkwijze verder kijken dan hun neus lang is. Nadien gaat elke student individueel aan de slag met het gekozen boek. Prenten inscannen, teksten inspreken, extra ondersteunende geluiden opzoeken, de opdracht uitvoeren volgens de gestelde eisen. Het afgewerkte product wordt op een cd-rom gebrand en ingediend bij de betrokken lector. Het eindproduct zal enerzijds door de student zelf geëvalueerd worden via een zelfevaluatiedocument en anderzijds geëvalueerd en voorzien van feedback worden door de betrokken lector. Deze feedback gaat zowel over de ICT-aspecten als over de talige en expressie kant van het voorlezen. Daarnaast gebruikt de student het ook in zijn of haar stageklas. Dit zorgt voor een hogere motivatie bij de studenten. Ze zien hoe leerlingen met zo n digitaal vertelboek omgaan en denken samen met hun stagementor na over hoe dit digitaal materiaal geïntegreerd kan worden in de klaswerking. Op die manier speelt de lerarenopleiding ook een beetje haar voorbeeldfunctie: door het zien van dit materiaal bij de studenten in hun klas, krijgen mentoren ook meer zicht op hoe ICT een plaats kan krijgen in hun klas. Doelstellingen bij deze module Via gebruikservaring een minimum aan theoretische/technische kennis verwerven rond presentatiesoftware, MS PowerPoint Kennis met betrekking tot algemene principes i.v.m. presenteren op digitale wijze.

4 PowerPoint gebruiken in een relevante context De mogelijkheden binnen de context van de lagere school verkennen Digitaal fotomateriaal verzamelen d.m.v. een digitaal fototoestel Digitaal geluidsmateriaal opnemen met Audacity en omzetten naar WAVE-bestanden De tijdens de workshop aangeleerde mogelijkheden, interactieve elementen integreren in MS PowerPoint Mogelijkheden i.v.m. navigatie en passende navigatiestructuur toepassen binnen MS PowerPoint Digitaal beeld- en geluidsmateriaal integreren in MS- PowerPoint Komen tot een interactief en creatief geheel Andere gratis online presentatiesoftware verkennen Bijkomende info Internetlinks tm Equipe/instelling/persoon Arteveldehogeschool, Gent Geert Kraeye contact:

5 TPACK-analyse Vakinhoudelijke kennis Binnen een lectorenteam worden de competenties van de verschillende personeelsleden optimaal aangeboord. De synergie tussen de taalleerkrachten en de ICT-lectoren leveren een stevige kennisbasis op. Technische kennis Er komt heel wat kijken bij het organiseren van deze modules. De klassieke cursus wordt vervangen door een website en door screencasts. Dit type tutorials verhoogt het leertempo bij de studenten. Didactische kennis De visie op opleiden vertrekt van synergie tussen collega s en resultaatsgericht werken. De studenten werken zelfstandig binnen een duidelijk kader aan zinvolle opdrachten met de lector als inspirator en coach. Leerprocesanalyse Actief Studenten uit de professionele opleiding zijn vaak doeners. Dit type opdracht sluit aan bij hun leerstijl. Doelgericht De studenten zijn goed op de hoogte waaraan ze werken. Ze zijn niet zomaar bezig maar trainen hun stem, verdiepen hun ICT-kennis en ontwerpen een didactisch waardevol en hanteerbaar eindproduct. Betekenisvol Er wordt een breed forum aangeboden waarin een brede waaier reeds ontworpen voorbeelden kunnen gevonden worden. Dit werkt inspirerend. Deze voorbeelden blijven beschikbaar op de site van de lector.

6 Constructief en cumulatief Bij de introductie van de opdracht wordt gewezen op het brede rendement van het leerproces. Eenmaal de studenten een luisterboek kunnen maken kunnen ze met PowerPoint ook andere analoge interactieve leerobjecten maken zoals puzzels of demo s. De cd met door de kinderen ingesproken versjes voor vaderdag bv. ligt ook om de hoek. Zelfregulerend Bij de evaluatie van de stemoefeningen werkt men op een dubbel spoor. De studenten moeten zelf hun mp3 beoordelen (zelfevaluatie). Deze zelfregulatie wordt aangevuld door feedback van de collega moedertaal. Individueel verschillend Elk verhaal kan slechts één keer gekozen worden. Hierdoor vermijdt men herhaling, eenzijdige keuzes en plagiaat. Om de keuzes in kaart te brengen wordt gebruik gemaakt van Google Docs. SWOT -analyse Sterktes: De resultaten zijn zowel naar product toe als procesmatig op hoog niveau. De studenten werken intens aan de opdrachten en leveren mooie resultaten binnen; Zowel taalvaardigheden, ICTvaardigheden als didactische competenties komen versterkt uit de opdracht. Het gepresteerde werk in het luisterboek wordt niet als de zoveelste opdracht ervaren. Eerst is er de stemtraining, vervolgens is er de keuze van het boek, de uitwerking en de try-out in de stage. Bedreigingen De valkuil waarin kleine vakken tuimelen, zoals vaak het geval is met inleiding ict wordt vermeden door te benadrukken dat kinderen van de lagere school digital natives zijn en weinig moeite hebben met praktische ict-toepassingen het vak te linken aan andere vakken uit de opleiding in casu moedertaal goede praktijkvoorbeelden te tonen. De lessen starten met het tonen van enkele van de vele voorbeelden die studenten de vorige jaren hebben uitgewerkt. Het zien van afgewerkte producten werkt motiverend en inspirerend de opdracht te relateren aan lespraktijk. De studenten kunnen hun eigen product ook meedoen op stage; vaak krijgen ze dan enthousiaste reacties van de kinderen. Dit ondersteunt hun motivatie. De complimentjes van de mentor rond het gepresteerde werk zijn extra versterkend. Bovendien apprecieert de mentor de return vanuit de opleiding. Sommige studenten zijn ook erg fier dat ze hun werk eens kunnen tonen aan hun ouders

7 Collega s Nederlands worden op elk moment betrokken bij het proces: bij de feedback op de stemtraining, bij de keuze van het boek dat zal gedigitaliseerd worden,.. De mogelijke onbetrouwbaarheid van computers thuis bij de student wordt opgelost. De studenten kunnen op school de nodige materialen ontlenen en daar ook werken in eigen studieruimtes. Vaak wijst de student op het belang van zelfredzaamheid als basisattitude bij omgaan met ict; meestal vinden de studenten zelf een oplossing voor allerlei problemen en probleempjes in de peergroep. Alle info rond de initiatieven of modules staan gebundeld op één plek (de website Wonderwijsweb). Dit maakt de info toegankelijker. Naar hardware moet zal in de toekomst ook aandacht besteed worden aan de (weinige) Macgebruikers!