De rol van (speciale) toetsen bij opbrengstrijk werken

Transcriptie

1 De rol van (speciale) toetsen bij opbrengstrijk werken Landelijke SBO Conferentie Wat maakt SBO onderwijs Opbrengstrijk? 5 november 2012 Gerben Veerbeek Cito

2 Opbrengstgericht onderwijs Focus op leeropbrengsten: Observaties Toetsen methode-afhankelijk Methode-onafhankelijk (voortgangsregistratie) à Toetsen speciale leerlingen

3 Van toetsscore naar vaardigheidsniveau Ruben Rekenen M5 Aantal goed: 38 Rekenen E5 Aantal goed: 58

4 Van toetsscore naar vaardigheidsscore toets E5 toets M

5 Vergelijking niveau-aanduidingen A-E I-V hoogst scorend A 25% I 20% ver boven het gemiddelde net boven tot ruim boven het landelijk gemiddelde B 25% II 20% boven het gemiddelde landelijk gemiddelde III 20% gemiddelde net onder tot ruim onder het landelijk gemiddelde C 25% IV 20% onder het gemiddelde ruim onder het landelijk gemiddelde laagst scorend D 15% E 10% V 20% ver onder het gemiddelde

6 Vergelijking met andere leerlingen 85 Ruben I II III 49 IV V E4 M5 E5 M6

7 Mogelijkheden vaardigheidsscore Vaststellen groei leerling Voortgangsregistratie ontwikkeling tijdens de gehele schoolperiode Vergelijken met andere leerlingen uit het land (op eigen niveau) Interpreteren van inhoudelijke gegevens Ontwikkelingsperspectief

8 Passende toets voor elke leerling M3 E3 M4 E4

9 Toetsen voor speciale leerlingen

10 Veelgehoorde opmerkingen Toetsen te moeilijk voor leerlingen met vertraagde ontwikkeling: 2x dezelfde toets afnemen Terugtoetsen Leerlingen met specifieke stoornissen: Toetsen te lang Plaatjes leiden af Interpreteren toetsresultaten Categorie A t/m E en I t/m V voldoet niet

11 Gebruiksmogelijkheden Begrijpend lezen, Spelling, Rekenen- Wiskunde Functioneringsniveaus groep 3-8 Nieuw 2012/2013: digitaal, voor functioneringsniveaus groep 6-8 Zowel los als in combinatie met de reguliere toetsen te gebruiken (uitwisselbaar)

12 Aanpassingen Andere opbouw/duidelijker structuur: Opgaven van eenzelfde type worden geclusterd aangeboden Instructie steeds vooraf aan opgavetype Andere samenstelling: Minder opgaven in één taak Bepaalde opgavetypen niet of pas later Andere rapportagewijze: functioneringsniveaus Heldere lay-out: minder prikkels Aangepaste vraagstelling Meer toetsen: opeenvolgende toetsen beslaan kleinere leerstappen (tussentoetsen)

13 Meer toetsen, kleinere stapjes I II III IV V Tussentoetsen: = 2 x per jaar toetsen = voor elke leerling een toets passend bij zijn niveau 4 x per jaar toetsen E4 M5 E5 M6 E4/M5 M5/E5 E5/M6

14 Meten wat we willen meten Zoek de eerste zin. A Daar gaat hij iedere week naar toe. B Maar vandaag gaat hij niet. C Mijn broer zit op judo. D Want hij heeft hoge koorts.

15 Meten wat we willen meten

16 Meten wat we willen meten Oom Frits rijdt van Dudam naar Stopwijk en weer terug. Hoeveel kilometer rijdt hij in totaal?

17 Opbrengstgericht werken: de leerling

18 Kwaliteitszorg leerling Doel: optimale ontwikkeling van de leerling - Bepalen niveau+groei leerling - Zone van naaste ontwikkeling bepalen - Voortgangsregistratie - Plannend onderwijzen (OPP)

19 Leerlingniveau: regulier leerlingrapport

20 Niveau bepalen + vooruitgang vaststellen E3/M4

21 Alternatief leerlingrapport Voordelen van het alternatieve rapport: - Groei in beeld - Ontwikkeling van de individuele leerling staat centraal - Geen achterstand maar vooruitgang - Vergelijking met leeftijdsgenoten blijft mogelijk - Basis voor ontwikkelingsperspectief

22 Toetsgegevens inhoudelijk interpreteren 95 Bonga Fiets Toneel Ruben M6 Ruben E5 Ruben M5 Ruben E Computer

23 Categorieënanalyse leerling

24 Ontwikkelingsperspectief Elementen: Verwacht uitstroomniveau/uitstroombestemming Leerrendementsverwachting per vakgebied Overzicht factoren die de ontwikkeling en het leren van de leerling stimuleren en belemmeren

25 Leerrendementsverwachting Doel: Voorspelling maken van leerresultaten van leerlingen met ontwikkelingsachterstanden op basis van toetsresultaten.

26 Ontwikkelingsperspectief

27 Opbrengstgericht werken: de groep

28 Kwaliteitszorg groep Doel: optimale afstemming van het onderwijs op de groep - Leerlingen in kaart (groepsoverzicht) - Clusteren leerlingen (groepsplan) - Differentiatie niveaus/onderwijsbehoefte - Ontwikkelingsperspectief: hoeveel leerlingen bereiken het vastgestelde OPP - IJkpunten: gemiddelde vaardigheidsscores / gemiddelde groei

29 Alternatief groepsprofiel

30 Vaardigheidsgroei Is de groei per leerling (of groep leerlingen) op een bepaald leergebied bevredigend ook gezien het landelijke beeld van de groei?

31 Opbrengstgericht werken: de school

32 Regulier onderwijs: Trendanalyse leerlingen Hoe deden de leerlingen van groep X het in voorgaande jaren op een bepaald leergebied?

33 Speciaal basisonderwijs SBO andere populatie IJkpunten populatie afhankelijk: per cluster Landelijke ijkpunten SBO?

34 OGW in 3 stappen screenshot

35 Stap 1: Kijken naar niveau leerling en groep

36 Stap 2: Kijken naar groei

37 Stap 3: Kijken naar specifieke aandachtsgebieden Categorieënanalyse Foutenanalyse Toekomst: IJkpunten Ontwikkelingsperspectieven

38 Praktijkvoorbeeld SBO Het Tangram Purmerend

39 Dank voor uw aandacht