wrakken Introductie Scheepvaartroutes op de Noordzee

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "wrakken Introductie Scheepvaartroutes op de Noordzee"

Transcriptie

1 Scheeps wrakken Introductie De Noordzee is een van de drukst bevaren zeeën ter wereld. In het Nederlandse deel alleen al varen 340 schepen per dag (dus per jaar!). En dat is nog afgezien van de visserij, de bevoorrading van booreilanden, en gebruik door marine en recreatie. Schepen bezoeken de Nederlandse havens of passeren de Noordzee op weg naar andere bestemmingen. Van alle handel die van en naar Nederland wordt vervoerd (430 miljoen ton per jaar), gaat ongeveer de helft per zeeschip. Scheepvaartroutes op de Noordzee Om alle schepen op de Noordzee veilig en snel te kunnen laten varen, zijn eind jaren zestig vaarroutes ingesteld. Eigenlijk is een vaarroute net een snelweg. Je moet er ook rechts houden om niet tegen anderen op te botsen.

2 Introductie 2 1 Noem 3 producten die jij gebruikt die hoogstwaarschijnlijk per schip naar Nederland zijn gekomen. 2 Noem 2 Nederlandse zeehavens waar schepen hun lading kunnen lossen. 3 Het vervoer van vracht per schip is goedkoper en minder slecht voor het milieu dan andere vormen van vervoer. Maar er zitten ook nadelen aan de scheepvaart, noem er

3 Vragen bij de film 3 1 Vragen bij de film Ongeveer de helft van alle handel naar Nederland gaat over zee? Wereldwijd is dat een meer. Hoeveel procent van de wereldhandel gaat over zee? 2 Waarom moest de Michelle worden opgeruimd? 3 Hoeveel wrakken liggen er op het Nederlands deel van de Noordzee? 4 Op een wrak leven veel zeedieren. Hoe lang duurt het voor een wrak begroeid is, nadat het schip gezonken is?

4 door denkers 4 Doordenkers Schoon varen Noem minstens 3 voordelen en minstens 3 nadelen van scheepvaart op de Noordzee. Denk ook aan wat je net in het filmpje gezien hebt! Of kijk op bij dossier schoon varen. Voordelen van scheepvaart op de Noordzee Nadelen van scheepvaart op de Noordzee Wat zou je kunnen doen aan de genoemde nadelen? Wrak opruimen of niet? De overheid heeft besloten een gezonken schip te laten liggen. Een milieuorganisatie protesteert hier tegen. Bedenk minstens 2 argumenten die milieuorganisatie kan gebruiken bij haar protest en bedenk er ook minstens 2 die de overheid kan gebruiken tegen het protesten. milieu organisatie overheid

5 door denkers 5 Wrakken oases in zee Niet alle scheepswrakken worden opgeruimd zoals de Michelle. Sterker nog de Noordzeebodem is bezaaid met duizenden wrakken; hele oude, maar ook vrij jonge. Het zijn vaak een soort oases van zeeleven op de grote zandbodem van de zee. De wrakken zijn geweldige schuilplaatsen voor vissen als kabeljauw. Zeedieren die een harde ondergrond nodig hebben om ergens te kunnen leven, zoals anemonen bedekken al gauw het hele schip. Krabben, kreeften en andere dieren komen daar weer op af. Hieronder staan enkele Noordzeedieren. Geef aan welke soorten vooral op en bij wrakken voorkomen. Als je het niet weet kan een boek of internet je misschien helpen. zeeanjelier noordzeekreeft kabeljauw schol kwal dodemansduim mossel haring Waarom hebben de wrakbewoners het zo naar hun zin op een vergaan schip? Noem minstens 2 redenen.

6 door denkers 6 Soorten schepen Om alle lading goed te kunnen vervoeren zijn er verschillende soorten vrachtschepen: Werkschepen zijn schepen voor speciale werkzaamheden op zee. Voorbeelden zijn boeien-, pijpen- en kabelleggers, hef- en kraanschepen, sleepboten, patrouillevaartuigen, vissersschepen en baggerschepen. Tankers zijn zeeschepen die zijn ingericht voor het transport van grote hoeveelheden vloeibare stoffen. Zij vervoeren ruwe aardolie, plantaardige olie of chemicaliën. 3. Bulkcarriers zijn zeeschepen die grote hoeveelheden als losse lading ( bulk ) vervoeren. Het gaat daarbij voornamelijk om erts, graan, veevoer, steenkool en bruinkool containerschepen 4. Spullen die niet in bulk (als losse, droge lading) kunnen worden geladen worden in containers gestopt. Deze containers worden op containerschepen geladen. De meeste containerschepen varen met drie of vier lagen containers aan dek. Hieronder zie je 4 foto s van de verschillende schepen. Als je goed kijkt kun je zien wat voor soort schip het is. Schrijf de juiste naam bij de juiste foto: werkschip, containerschip, bulkcarrier, tanker

inhoud blz. Inleiding 1. De haven 2. Soorten havens 3. Soorten vracht 4. Lossen en laden 5. Werken in de haven 6. Filmpjes Pluskaarten

inhoud blz. Inleiding 1. De haven 2. Soorten havens 3. Soorten vracht 4. Lossen en laden 5. Werken in de haven 6. Filmpjes Pluskaarten De haven inhoud blz. Inleiding 3 1. De haven 4 2. Soorten havens 5 3. Soorten vracht 7 4. Lossen en laden 10 5. Werken in de haven 12 6. Filmpjes 14 Pluskaarten 16 Bronnen en foto s 18 Colofon en voorwaarden

Nadere informatie

Drie massagraven voor de Nederlandse kust

Drie massagraven voor de Nederlandse kust Nederlandse kust biologie van Learning by Action en Stichting De Noordzee deze les werd mogelijk gemaakt door het Prins Bernard Cultuurfonds Doel Materialen Vak Niveau Duur Werkwijze De leerlingen kunnen

Nadere informatie

Bewoners. Noordzee. Introductie. Als de Noordzee een paspoort zou hebben dan zou het er zo uitzien:

Bewoners. Noordzee. Introductie. Als de Noordzee een paspoort zou hebben dan zou het er zo uitzien: Gemiddelde: diepte 94 meter Oppervlak: 572.000 km2 Bodem: hoofdzakelijk zand Bewoners van de Noordzee Introductie Als de Noordzee een paspoort zou hebben dan zou het er zo uitzien: De Noordzee is natuurlijk

Nadere informatie

Bewoners van de Noordzee

Bewoners van de Noordzee Bewoners van de Noordzee Doel Materialen Vak Niveau Duur Werkwijze De leerlingen kunnen: verschillende groepen dieren noemen die in de Noordzee leven (vissen, anemonen, kwallen,kreeftachtigen); uitleggen

Nadere informatie

Schatten. noordzee. In deze handleiding vindt u een toelichting op de 4 lessen:

Schatten. noordzee. In deze handleiding vindt u een toelichting op de 4 lessen: Docentenhandleiding lessenserie Schatten van de noordzee Het lespakket Schatten van de Noordzee is gebaseerd op de 3 delige documentaire serie van Stichting De Noordzee en Feller Media. Het pakket bestaat

Nadere informatie

Naam HAVEN ROTTERDAM import en export

Naam HAVEN ROTTERDAM import en export Naam HAVEN ROTTERDAM import en export Als er één plek is die duidelijk maakt waarom Nederland in de moderne tijd zo n belangrijk handelsland is, dan is het Rotterdam wel. De haven ligt in de delta van

Nadere informatie

Les Aardrijkskunde & Geschiedenis

Les Aardrijkskunde & Geschiedenis C Deze les bestaat uit 16 vragen over de zeescheepvaart. De meeste vragen hebben ook met aardrijkskunde en geschiedenis te maken. Als je deze les af hebt, weet je alles over de scheepvaart! eerkeuzevragen

Nadere informatie

voor de Nederlandse kust

voor de Nederlandse kust Introductie Drie massagraven voor de Nederlandse kust In de Noordzee liggen zo n tienduizend scheepswrakken en ieder wrak is bijzonder. Waarom zijn de schepen gezonken? Oorlog? Brand? Een aanvaring? Elk

Nadere informatie

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS ONDERBOUW OPDRACHTEN DE ROTTERDAMSE HAVEN GROEIT! Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM BOUWEN OPDRACHT 1 - WAT IS DAT, DUURZAAMHEID?

Lesbrief DUURZAAM BOUWEN OPDRACHT 1 - WAT IS DAT, DUURZAAMHEID? Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW DUURZAAM BOUWEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Introductie. Havens als belangrijk knooppunt

Introductie. Havens als belangrijk knooppunt Les 3. Havens Introductie De onderdelen voor de pennen van Pennenland bv komen uit de Verenigde Staten. De bedrijven die deze onderdelen aan Pennenland verkopen (leveranciers) verschepen hun onderdelen

Nadere informatie

SCHEEPVAART OP DE WESTERSCHELDE. 23 Maart 2016

SCHEEPVAART OP DE WESTERSCHELDE. 23 Maart 2016 SCHEEPVAART OP DE WESTERSCHELDE Een duurzame toekomst Ir. Thijs de Boer 23 Maart 2016 2 Introductie Beroepsvaart Visserij Recreatie (vaart) Toerisme Veerdiensten Binnenvaart Natuurlijk systeem Omgeving

Nadere informatie

Werkboek. voor PORT RANGERS. Ontdek en beleef de wereld van de Rotterdamse haven!

Werkboek. voor PORT RANGERS. Ontdek en beleef de wereld van de Rotterdamse haven! Werkboek voor PORT RANGERS Haven Taaltocht Ontdek en beleef de wereld van de Rotterdamse haven! Tekst 1: Wat is een haven? De Haven van Rotterdam Rotterdam is een havenstad. Maar wat is een haven eigenlijk?

Nadere informatie

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS GROEP 7-8 OPDRACHTEN DE ROTTERDAMSE HAVEN GROEIT! Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven in

Nadere informatie

Kijktocht Een koffer vol scherven bij de tentoonstelling Vergane Schepen

Kijktocht Een koffer vol scherven bij de tentoonstelling Vergane Schepen Kijktocht Een koffer vol scherven bij de tentoonstelling Vergane Schepen Deze opdracht maak je aan het begin van de tentoonstelling. Daar hangt een groot wit doek met de tekst Vergane Schepen. Ga er naar

Nadere informatie

Provinciaal blad van Noord-Brabant

Provinciaal blad van Noord-Brabant Provinciaal blad van Noord-Brabant ISSN: 0920-1408 Onderwerp Publicatie van de verordening van de eerste wijziging van de Verordening haven- en kadegelden Havenschap Moerdijk 2014 Bijlage(n) - Gedeputeerde

Nadere informatie

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS BOVENBOUW HAVO/VWO OPDRACHTEN DE HAVEN VAN ROTTERDAM Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven

Nadere informatie

Drie massagraven voor de Nederlandse kust

Drie massagraven voor de Nederlandse kust Drie massagraven voor de Nederlandse kust biologie van Learning by Action en Stichting De Noordzee deze les werd mogelijk gemaakt door het Prins Bernard Cultuurfonds Drie massagraven voor de Nederlandse

Nadere informatie

Deel 2 Opdrachtfiches hoekenwerk. in de klas. schooljaar

Deel 2 Opdrachtfiches hoekenwerk. in de klas. schooljaar Deel 2 Opdrachtfiches hoekenwerk in de klas schooljaar 2017-2018 www.havencentrum.be Opdrachtfiches In dit bestand vind je de opdrachtfiches en andere documenten om je hoekenwerk vorm te geven. De fiches

Nadere informatie

Bijlage 1 bij de Verordening Haven- en Kadegelden Tarieventabel Zeehavengeld 2015, als bedoeld in artikel 1.6, eerste lid

Bijlage 1 bij de Verordening Haven- en Kadegelden Tarieventabel Zeehavengeld 2015, als bedoeld in artikel 1.6, eerste lid Bijlage 1 bij de Verordening Haven- en Kadegelden 2014 Tarieventabel Zeehavengeld 2015, als bedoeld in artikel 1.6, eerste lid a. Lijndienst Van een Lijndienst is sprake als aan alle volgende voorwaarden

Nadere informatie

Welk nut heeft de zee? Onderzoek aan gebruiksvoorwerpen

Welk nut heeft de zee? Onderzoek aan gebruiksvoorwerpen Onderzoek aan gebruiksvoorwerpen Doel: Materialen: Groepsgrootte: Duur: De leerlingen ontdekken dat de zee invloed heeft op veel gebruiksvoorwerpen en andere zaken in hun dagelijkse leven. Afbeeldingen

Nadere informatie

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO DUURZAAM PRODUCEREN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS BOVENBOUW HAVO/VWO ANTWOORDEN DE HAVEN VAN ROTTERDAM Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven

Nadere informatie

Beide rekenregels (a) en (b) per type Zeeschip moeten worden toegepast en uitgerekend.

Beide rekenregels (a) en (b) per type Zeeschip moeten worden toegepast en uitgerekend. Haventarieven 1 Tarieven voor zeehavengeld 1.1 Definities a) Lijndienst Van een Lijndienst is sprake als aan alle volgende voorwaarden wordt voldaan: 1) Het Zeeschip vaart in overeenstemming met de door

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2002 2003 28 816 Scheepvaartroutes boven de Waddeneilanden Nr. 1 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der

Nadere informatie

Gemeente Harlingen. Besluit van de gemeenteraad van Harlingen. De Raad van de gemeente Harlingen

Gemeente Harlingen. Besluit van de gemeenteraad van Harlingen. De Raad van de gemeente Harlingen Gemeente Harlingen Besluit van de gemeenteraad van Harlingen Onderwerp: De Zeehavengeldverordening 2016 De Raad van de gemeente Harlingen Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 10 november

Nadere informatie

Tarieventabel Zeehavengeld 2016

Tarieventabel Zeehavengeld 2016 Tarieventabel Zeehavengeld 2016 Definities a) Lijndienst Van een Lijndienst is sprake als aan alle volgende voorwaarden wordt voldaan: 1) Het Zeeschip vaart in overeenstemming met de door de Cliënt aan

Nadere informatie

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW ZAND BOVEN WATER Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer spullen reizen via Rotterdam. Sinds 2008 wordt hard gewerkt om de haven uit te breiden.

Nadere informatie

Provinciaal blad van Noord-Brabant

Provinciaal blad van Noord-Brabant Provinciaal blad van Noord-Brabant ISSN: 0920-1408 Onderwerp Verordening tot tweede wijziging van de verordening op heffing en invordering van haven- en kadegelden Havenschap Moerdijk 2014 Gedeputeerde

Nadere informatie

ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN

ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer spullen reizen via Rotterdam. Sinds 2008 is de haven uitgebreid met Maasvlakte 2. Zodat

Nadere informatie

Inhoud 1. De zee is groot 2. Zonder zee geen leven 3. Golven 4. De zee is zout 5. De zee en rivieren 6. De kleur van de zee

Inhoud 1. De zee is groot 2. Zonder zee geen leven 3. Golven 4. De zee is zout 5. De zee en rivieren 6. De kleur van de zee De zee Inhoud. 1. De zee is groot 3 2. Zonder zee geen leven 4 3. Golven 5 4. De zee is zout 6 5. De zee en rivieren 7 6. De kleur van de zee 8 7. De kust en de branding 9 8. Sporten op zee 10 9. Werken

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN ZAND BOVEN WATER LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer containers, grondstoffen en andere spullen worden via Rotterdam

Nadere informatie

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. VISSERIJ 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. VISSERIJ 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse

Nadere informatie

Groep 7 - Varen over de Westerschelde

Groep 7 - Varen over de Westerschelde Leerkrachtinformatie Groep 7 - Varen over de Westerschelde Lesduur:90 minuten (in tweetallen) DOEL De leerlingen weten welke type schepen er over de Westerschelde varen; hebben onderzocht hoe de stabiliteit

Nadere informatie

... Hoe ziet een Rijke Noordzee eruit?

... Hoe ziet een Rijke Noordzee eruit? ... Hoe ziet een Rijke Noordzee eruit? Samen voor een gezonde zee!... Stichting De Noordzee is de onafhankelijke natuur- en milieuorganisatie die zich inzet voor een duurzaam gebruik van de Noordzee en

Nadere informatie

Onderwerp : Verordening zeehavengelden De raad van de gemeente Beverwijk;

Onderwerp : Verordening zeehavengelden De raad van de gemeente Beverwijk; Raadsbesluit *Z0222C3920A* Aan de raad Raadsbesluit : INT-15-21576 Documentnummer : INT-15-21614 Afdeling : Bedrijfsvoering Onderwerp : Verordening zeehavengelden 2016 De raad van de gemeente Beverwijk;

Nadere informatie

Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 10 november 2015

Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 10 november 2015 GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Harlingen. Nr. 1611 7 januari 2016 De Zeehavengeldverordening 2016 De Raad van de gemeente Harlingen Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d.

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in

Nadere informatie

2016 HOOFDDOEL LEZEN

2016 HOOFDDOEL LEZEN 46 2016 HOOFDDOEL LEZEN Je leert in deze les meer over het onderwerp schepen en scheepswrakken. Een leesstrategie die je hierbij kan helpen is het stellen van vragen over het onderwerp. NEDERLANDS Schitterend

Nadere informatie

WERKBUNDEL SEAFRONT ZEEBRUGGE Niveau 2 (3-6 de leerjaar)

WERKBUNDEL SEAFRONT ZEEBRUGGE Niveau 2 (3-6 de leerjaar) GEBOUW 1 1. De cyclus van water 1.1 Vul de volgende tekst aan. Maak gebruik van onderstaande woorden: rivieren wolken zee regen afkoeling zon beken ondergronds wind 1. Water verdampt door de warmte van

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde vwo 2006-II

Eindexamen aardrijkskunde vwo 2006-II Vervoer en ruimtelijke inrichting Opgave 4 Het Project Mainportontwikkeling Rotterdam bron 4 Den Haag Rotterdam Legenda: zandwinningsgebied landaanwinningsgebied (Tweede Maasvlakte) haven- en industriegebied

Nadere informatie

Welkom! Leuk dat je toela/ng komt doen op Het Lyceum Ro7erdam bij de rich/ng Wetenschap.

Welkom! Leuk dat je toela/ng komt doen op Het Lyceum Ro7erdam bij de rich/ng Wetenschap. Welkom! Leuk dat je toela/ng komt doen op Het Lyceum Ro7erdam bij de rich/ng Wetenschap. Om toegelaten te worden moet je een toela/ng doen. Op de volgende pagina s staat de toela/ngsopdracht uitgelegd.

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW OPDRACHTEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW OPDRACHTEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Opdracht 1b. Welk soort afval is het meest schadelijk voor de natuur?

Opdracht 1b. Welk soort afval is het meest schadelijk voor de natuur? Opdracht 1a. In de tabel hieronder staan een aantal materialen. Bedenk per type materiaal 3 soorten afval die je tegenkomt onderweg naar school of op het schoolplein. Zoek per categorie van 1 soort afval

Nadere informatie

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse

Nadere informatie

DE ZEE IS OOK. TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS. GP/Amendolia

DE ZEE IS OOK. TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS. GP/Amendolia DE ZEE IS OOK TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS GP/Amendolia Wilkins/GP Deze toolkit is voor alle Greenpeace-vrijwilligers. Hij bevat tips en ideeën om met het onderwerp levende oceanen aan de

Nadere informatie

Landschappen in onze omgeving havenlandschap industrielandschap verkeerslandschap

Landschappen in onze omgeving havenlandschap industrielandschap verkeerslandschap Haven van Antwerpen - 1 - Werkbundeltje Excursie Landschappen in onze omgeving havenlandschap industrielandschap verkeerslandschap Haven van Antwerpen - 2-1. Opdrachten bij het ALGEMEEN PLAN a) Overtrek

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 1995 398 Besluit van 17 augustus 1995, houdende voorschriften voor het verstrekken van informatie met betrekking tot schepen die bepaalde schadelijke

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Beach Clean-up 2013. Naam: Klas: Mentor: Vakgroep Biologie (2013-2014) Penta college CSG Scala Rietvelden

Beach Clean-up 2013. Naam: Klas: Mentor: Vakgroep Biologie (2013-2014) Penta college CSG Scala Rietvelden Beach Clean-up 2013 Naam: Klas: Mentor: Vakgroep Biologie (2013-2014) Penta college CSG Scala Rietvelden Inhoudsopgave Inleiding 3 1. De zee: een bron van plezier 4 2. Eten en gegeten worden 5 3. Vervuiling

Nadere informatie

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK MAASVLAKT 2 I GRUIK LSRIF PRIMAIR ODRWIJS GROP 7-8 ATWOORD D ROTTRDAMS HAV GROIT! Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven in ederland. De handel

Nadere informatie

Nederland transportland (VHBO klas 2) CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Nederland transportland (VHBO klas 2) CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Nederland transportland (VHBO klas 2) Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Ivar Prins 18 August 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/64705 Dit lesmateriaal is gemaakt

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl I

Eindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl I TRANSPORT EN INFRASTRUCTUUR figuur 4 Goederenvervoer over het Amsterdam-Rijnkanaal Amsterdam Oranjesluizen IJ-meer Aantal containers in beide richtingen van het Amsterdam-Rijnkanaal 250000 200000 Prinses

Nadere informatie

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg December 2017

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg December 2017 Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg December Algemeen omschrijving december december tonkilometer (tonkm) 312.16.449 334.895.472-6,8% 4.353.421.767 4.97.483.598 +6,25% tonnage (ton) 5.125.85 5.328.264-3,81%

Nadere informatie

5 - Transport naar supermarkt. 3 - Transport vloeibare chocolade. 4 - Transport verpakte chocolade. 1 - Transport over zee

5 - Transport naar supermarkt. 3 - Transport vloeibare chocolade. 4 - Transport verpakte chocolade. 1 - Transport over zee bijlage 1 In de chocoladefabriek worden de cacaobonen verwerkt tot vloeibare chocolade. 1 - Transport over zee (in bulk, containers of jute zakken) 2 - Aangepast vrachtwagentransport 3 - Transport vloeibare

Nadere informatie

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS ONDERBOUW ANTWOORDEN DE ROTTERDAMSE HAVEN GROEIT! Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven

Nadere informatie

LESINSTRUCTIE GROEP 5/6

LESINSTRUCTIE GROEP 5/6 LESINSTRUCTIE GROEP 5/6 Bij Samsam nr. 5 2017 De zee Burgerschap Samsam komt 5 x per jaar uit met een magazine, en een werkblad. Daarbij hoort een website met filmpjes en aanvullende informatie: samsam.net

Nadere informatie

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg + W&Z Februari 2017

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg + W&Z Februari 2017 Algemeen omschrijving Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg + W&Z Februari februari februari tonkilometer (tonkm) 332.379.614 327..14 +1,65% 757.171.937 658.7.244 +15,7% tonnage (ton) 5.59.538 5.285.87

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE OPDRACHTEN

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE OPDRACHTEN ZAND BOVEN WATER LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer containers, grondstoffen en andere spullen worden via Rotterdam

Nadere informatie

Mainport Rotterdam. (Naam leerling) (Klas leerling)

Mainport Rotterdam. (Naam leerling) (Klas leerling) Mainport Rotterdam (Naam leerling) (Klas leerling) NAAM: KLAS: Waar moet je zijn? OPDRACHT 1 OPDRACHT 2 OPDRACHT 4 OPDRACHT 3 OPDRACHT 3 OPDRACHT 1 FILM Ga zitten op de buizen en bekijk de film op de grote

Nadere informatie

Introductie. Transportmiddelen. Opdracht 1

Introductie. Transportmiddelen. Opdracht 1 Les 4. Transport Introductie De onderdelen voor de pennen in de fabriek van Pennenland bv moeten van de Verenigde Staten naar de fabriek in Nederland worden verplaatst. We noemen het verplaatsen van deze

Nadere informatie

Cijfers over de haven + verschillende functies en jobs in een haven

Cijfers over de haven + verschillende functies en jobs in een haven Cijfers over de haven + verschillende functies en jobs in een haven Cijfers over de haven? Kan je spelen met de cijfers van de haven van Antwerpen? Bekijk de volgende documenten en ook het brochuurtje

Nadere informatie

Overzicht Indeling Bibliotheek. Vanaf juli 2012

Overzicht Indeling Bibliotheek. Vanaf juli 2012 Overzicht Indeling Bibliotheek Vanaf juli 2012 Data Comp. Kast 1 О 1 Recreatievaart О 1A 1 Wyt s О 1A2 Het Nederlands Zeewezen О 1B Moormans Jaarboek О 1C Jaarboeken Scheepvaart О 1D Jaarboeken О 1E Jaarboeken

Nadere informatie

Besluit Aanwijzing Operationele Ruimte

Besluit Aanwijzing Operationele Ruimte Besluit Aanwijzing Operationele Ruimte Besluitnummer: 034 / RHN / 2015 Besluit tot het intrekken van het besluit d.d. 30-11-2012 en het opnieuw en gewijzigd aanwijzen van een operationele ruimte en de

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW OPDRACHTEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW OPDRACHTEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

besluit: 1. vast te stellen de volgende VERORDENING tot wijziging van de Verordening Binnenhavengeld 1995 (16 e wijziging)

besluit: 1. vast te stellen de volgende VERORDENING tot wijziging van de Verordening Binnenhavengeld 1995 (16 e wijziging) DORDRECHT Nr. 536197 De RAAD van de gemeente Dordrecht; Raadsgriffie Spuiboulevard 300 3311 GR DORDRECHT gezien het voorstel van het college van Burgemeester en Wethouders van 22 februari 2011, Nr. SBH/529377;

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW ANTWOORDEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW ANTWOORDEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Kraan- en Straddle carrier simulator trainingen

Kraan- en Straddle carrier simulator trainingen Kraan- en Straddle carrier simulator trainingen WWW.STC-BV.NL STC B.V. is een onderdeel van de STC-Group en voorziet in trainingen en opleidingen voor alle transportmodaliteiten en haven gerelateerde werkgebieden,

Nadere informatie

VMBO Haven & Vervoer Werkboek 5 MODALITEITEN

VMBO Haven & Vervoer Werkboek 5 MODALITEITEN VMBO Haven & Vervoer Werkboek 5 MODALITEITEN Naam Klas VMBO BLOK 5 Haven en vervoer blz. 2 H&V/K10 Ladingbehandeling en fysieke distributie BB / KB Vervoermodaliteiten SBU Eindterm 14 Auteur : RS van Rijn

Nadere informatie

Behouden Vaart! Speurtocht door het Noordelijk Scheepvaartmuseum leeftijd: 10-12 jaar

Behouden Vaart! Speurtocht door het Noordelijk Scheepvaartmuseum leeftijd: 10-12 jaar Behouden Vaart! Speurtocht door het Noordelijk Scheepvaartmuseum leeftijd: 10-12 jaar Welkom in het Noordelijk Scheepvaartmuseum! Op de 1 e verdieping begint deze speurtocht die je langs alle zalen van

Nadere informatie

Hup. haven! naar de. Hoe een loods ervoor zorgt dat jouw nieuwe schoenen netjes aankomen. speel ook de digibordquiz op. www.loodswezen.

Hup. haven! naar de. Hoe een loods ervoor zorgt dat jouw nieuwe schoenen netjes aankomen. speel ook de digibordquiz op. www.loodswezen. Hup naar de haven! speel ook de digibordquiz op www.loodswezen.nl Hoe een loods ervoor zorgt dat jouw nieuwe schoenen netjes aankomen. Loodsen in de praktijk Helpende hand in de Je nieuwe schoenen, je

Nadere informatie

Sanitair afval Olie Huisvuil Chemicaliën AFGIFTE SCHEEPSAFVAL IN. zeehavens Amsterdam. 1 november 2004 start uitvoering Haven Afvalstoffen Plan (HAP)

Sanitair afval Olie Huisvuil Chemicaliën AFGIFTE SCHEEPSAFVAL IN. zeehavens Amsterdam. 1 november 2004 start uitvoering Haven Afvalstoffen Plan (HAP) Sanitair afval Olie Huisvuil Chemicaliën AFGIFTE SCHEEPSAFVAL IN zeehavens Amsterdam 1 november 2004 start uitvoering Haven Afvalstoffen Plan (HAP) Schonere zee, goed geregeld Een schonere zee via een

Nadere informatie

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg + W&Z Oktober 2017

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg + W&Z Oktober 2017 Algemeen omschrijving Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg + W&Z Oktober oktober oktober tonkilometer (tonkm) 386.237.18 369.987.917 +4,39% 3.664.45.572 3.414.36.196 +7,32% tonnage (ton) 6.612.6 6.15.395

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - BIOLOGIE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - BIOLOGIE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - BIOLOGIE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam

Nadere informatie

antwoordblad Mainport rotterdam naam: _ KLaS:

antwoordblad Mainport rotterdam naam: _ KLaS: ANTWOORDBLAD Mainport Rotterdam NAAM: (Naam leerling) KLAS: _(Klas leerling) Mainport Rotterdam WERKBLAD Waar moet je zijn? OPDRACHT 1 OPDRACHT 2 OPDRACHT 4 OPDRACHT 3 OPDRACHT 3 OPDRACHT 1 FILM Ga zitten

Nadere informatie

Overzicht Tarieven en heffingen 2014

Overzicht Tarieven en heffingen 2014 PORT OF MOERDIJK Overzicht Tarieven en heffingen 2014 2014 TARIEVENREGLEMENT 2014 I. Voor door het Havenschap Moerdijk (HM) in rekening te brengen vergoedingen voor verleende vergunningen voor het hebben

Nadere informatie

Port Rangers Haven TaalTrip Locatie: Educatief Informatie Centrum te Rozenburg

Port Rangers Haven TaalTrip Locatie: Educatief Informatie Centrum te Rozenburg Port Rangers Haven TaalTrip Locatie: Educatief Informatie Centrum te Rozenburg Algemene informatie Locatie: EIC Noordzeew eg 6, 3181 ML Rozenburg Duur: 09.30 tot 12.00 uur of 13.00 tot 15.30 uur (2,5 uur)

Nadere informatie

PIRATEN. WAT LEERT DE LEERLING? Nadenken over hoe ze er uit zien.

PIRATEN. WAT LEERT DE LEERLING? Nadenken over hoe ze er uit zien. LES 1 Jullie hebben net een filmpje gekeken over piraten. Bedenk hoe je zelf zou zijn als je een piraat was. Wat is je naam? Hoe zie je er uit? Bedenk een eigen piraten naam die echt bij jou past. Het

Nadere informatie

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg December 2018

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg December 2018 Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg December Algemeen omschrijving december december tonkilometer (tonkm) 325.577.16 312.16.449 +4,32% 4.425.619.625 4.353.421.767 +1,66% tonnage (ton) 5.26.239 5.125.85

Nadere informatie

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg Maart 2019

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg Maart 2019 Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg Maart Algemeen omschrijving maart maart tonkilometer (tonkm) 371.553.312 39.663.512-4,89% 1.85.667.275 1.96.392.372 -,98% tonnage (ton) 6.154.927 6.534.647-5,81%

Nadere informatie

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg augustus 2019

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg augustus 2019 Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg augustus Algemeen omschrijving augustus augustus tonkilometer (tonkm) 339.772.359 349.932.892-2,9% 2.856.742.48 2.915.229.284-2,1% tonnage (ton) 5.582.396 5.587.711

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Besluit Aanwijzing Operationele Ruimte

Besluit Aanwijzing Operationele Ruimte Besluit Aanwijzing Operationele Ruimte Besluitnummer: 039 / RHN / 2014 Besluit tot het aanwijzen van operationele ruimte en de daar voor geldende voorschriften en beperkingen voor de ligplaatsen van de

Nadere informatie

Vissen op prehistorische botten

Vissen op prehistorische botten Doel Materialen Vak Niveau Duur Werkwijze Veldwerktip De leerlingen kunnen: vertellen hoe de Noordzee er 10.000 jaar geleden uitzag, vertellen waarom er botten van prehistorische zoogdieren in de Noordzee

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000

Nadere informatie

Rijkswaterstaat Hydro Meteo centrum Noordzee. Marc Philippart adviseur Meet- en informatiedienst

Rijkswaterstaat Hydro Meteo centrum Noordzee. Marc Philippart adviseur Meet- en informatiedienst Hydro Meteo centrum Noordzee Marc Philippart adviseur Meet- en informatiedienst 17 juni 2009 Inhoud presentatie 1 Introductie Hydro Meteo centra 2 Getijmodellen => Matroos getij op de Noordzee specifieke

Nadere informatie

PORT OF MOERDIJK OVERZICHT TARIEVEN EN HEFFINGEN

PORT OF MOERDIJK OVERZICHT TARIEVEN EN HEFFINGEN PORT OF MOERDIJK OVERZICHT TARIEVEN EN HEFFINGEN 2016 Tarievenreglement 2014 2016 I. Voor door het Havenschap Moerdijk (HM) in rekening te brengen vergoedingen voor verleende vergunningen voor voor het

Nadere informatie

Verkeersanalyse scheepvaart Noordzeekustzone

Verkeersanalyse scheepvaart Noordzeekustzone Verkeersanalyse scheepvaart Noordzeekustzone Eindrapport M AR IN P.O. Box 28 Rapport Nr. Datum : 26147-1-MSCN-rev.2 : 6 augustus 2012 Paraaf Management : 6700 AA Wageningen The Netherlands T +31 317 47

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE OPDRACHTEN

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE OPDRACHTEN NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam

Nadere informatie

Uitgangspunten depositieberekeningen

Uitgangspunten depositieberekeningen Passende Beoordeling Verruiming Vaarweg Eemshaven Noordzee 3 december 2013 Bijlage E. Uitgangspunten depositieberekeningen 177 van 181 Passende Beoordeling Verruiming Vaarweg Eemshaven Noordzee 3 december

Nadere informatie

Eindexamen m&o vwo 2008-II

Eindexamen m&o vwo 2008-II Opgave 5 Bij deze opgave horen vijf informatiebronnen (de informatiebronnen 4 tot en met 8) en een uitwerkbijlage. In informatiebron 4 staat informatie over de soorten bevrachtingscontracten in de scheepsvaart.

Nadere informatie

Besluit Aanwijzing Operationele Ruimte

Besluit Aanwijzing Operationele Ruimte Besluit Aanwijzing Operationele Ruimte Besluitnummer: 010 / RHN / 2016 Besluit tot het aanwijzen van een operationele ruimte en de daar voor geldende beperkingen en voorschriften voor de ligplaatsen van

Nadere informatie

Wil jij dit helpen voorkomen? Kruis aan wat volgens jou bijdraagt tot een beter milieu.

Wil jij dit helpen voorkomen? Kruis aan wat volgens jou bijdraagt tot een beter milieu. Welkom in SEAFRONT, hét themapark over zee en zeevaart, over vis en visserij! Ik ben de mascotte van SEAFRONT. Vandaag gaan wij samen op stap. Kijk straks goed rond tijdens je bezoek, als je mij ziet is

Nadere informatie

Beet! 1. Aanzetten. 1a. Beet! Jij gaat aan de slag met het dossier Beet!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent.

Beet! 1. Aanzetten. 1a. Beet! Jij gaat aan de slag met het dossier Beet!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. 1. Aanzetten Beet! 1a. Beet! Jij gaat aan de slag met het dossier Beet!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. GA IK DOEN 2 UITNODIGING 15 minuten 3 UITZOEKEN 30 minuten

Nadere informatie