4 november 2014 Y. de Graaf OV-chippoortjes 2

Transcriptie

1 De gemeenteraad van Oss Stedelijke Ontwikkeling Raadhuislaan 2, Oss Telefoon Fax [0412] Postbus BA Oss Wilt u bij uw reactie de datum van deze brief en ons kenmerk vermelden? Datum Behandeld door Doorkiesnummer 4 november 2014 Y. de Graaf Onderwerp Aantal bijlagen OV-chippoortjes 2 Geachte leden van de gemeenteraad, De gemeente en de NS overleggen sinds 2008 over een gebiedsontwikkeling van de spoorzone, bij het NS-station Oss. De eerste verkenning is opgenomen in de Visie Dynamisch Stadscentrum (2010). Er is onder andere gesproken over kantoorontwikkeling op het P&Rterrein, een mogelijke onderdoorgang onder het spoor in combinatie met een vernieuwd station, de aanpak van de Gasstraat en uitbreiding van de fietsenstalling. Vanaf 2010 is gestart met het opstellen van een Masterplan Spoorzone, maar dit is in overleg met NS stilgelegd, gelet op de huidige kantorenmarkt. Wel zijn onderdelen opgepakt, zoals de uitbreiding van de fietsenstalling, de aanpak van het P&R-terrein en de opwaardering van de Gasstraat tot een gebiedsontsluitingsweg. Deze onderdelen zijn nu in uitvoering. Vanaf 2012 is ook gesproken over de plaatsing van zogenoemde OV-chippoortjes. Deze toegangspoortjes zorgen voor een gecontroleerde toegang tot de perrons met een OVchipkaart. Het plaatsen van de poortjes moet zwartrijden tegengaan. Landelijk komt het onderwerp van de OV-chippoortjes met enige regelmaat in het nieuws. Wij vinden het belangrijk om u als raad tijdig te informeren over de stand van zaken in Oss. Resultaat overleg OV-chippoortjes in Oss tot nu toe Sinds 2012 zijn met de NS concrete voorstellen voor de plaatsing van de poortjes besproken. Er is geen overeenstemming.

2 2 Er is gesproken over het plaatsen van de poortjes op de perrons dan wel aan beide zijden van de spoorwegovergang. Plaatsing op de perrons is volgens een studie van de NS niet mogelijk, omdat de perrons te smal zijn. Er ontstaan dan opstoppingen. Dit is gevaarlijk, omdat mensen dan andere routes gaan zoeken en misschien over het spoor gaan lopen. Bij plaatsing van de poortjes aan beide zijden van de spoorwegovergang wordt de openbare wandel- en fietsverbinding 1 (overgang Spoorlaan/Gasstraat bij NS-station) afgesloten. Alleen wie een OV-chipkaart heeft kan de overgang nog passeren. De NS wil de poortjes graag op deze manier realiseren. Voor- en nadelen van poortjes aan beide zijden van de spoorwegovergang Er zijn belangrijke voor- en nadelen te noemen van het plaatsen van de poortjes aan beide zijden van de spoorwegovergang. Grootste voordeel is dat de kosten van deze oplossing voor de NS relatief laag zijn (de kosten zijn veel lager dan bij het verbreden van de perrons). Nadeel is het al genoemde feit dat de openbare wandel- fietsverbinding als doorgaande route wordt afgesloten. Dit is niet alleen nadelig voor de dagelijkse gebruikers van deze route, maar ook voor de hulpdiensten. De politie heeft aangegeven tegenstander te zijn van de afsluiting. De politie gebruikt de route nu met de motor, fiets en surveillanceauto. Verder is de afsluiting in strijd met de openstelling van het Pivot Park. De hekken rond deze life sciences -campus worden verwijderd om de bereikbaarheid en de toegankelijkheid van de campus te vergroten. Het afsluiten van de vlakbij gelegen verbindingsroute over het spoor doet afbreuk aan deze doelstelling. De door de NS voorgestelde passagepassen op naam bieden geen oplossing voor de vele (internationale) gasten van MSD. Vanwege de nadelen zijn wij geen voorstander van plaatsing van de poortjes aan beide zijden van de spoorwegovergang. 1 Met fietsverbinding wordt hier niet bedoeld dat op de gehele (doorgaande) route gefietst mag worden. Er is bij het NS-station deels sprake van voetgangersgebied. Met fietsverbinding wordt hier (en verderop in de brief) alleen bedoeld dat sprake is van een doorgaande verbindingsroute voor fietsers, die voor een klein deel over voetgangersgebied loopt. Hier moet de fietser dus afstappen.

3 3 Vervolgproces Wij willen een goede afweging maken bij de besluitvorming over de poortjes. Dit doen we samen met betrokken partijen (NS, Prorail, voetgangers, fietsers, politie, brandweer, etc.) en u als gemeenteraad. Rol gemeente in besluitvormingsproces Er is enige onduidelijkheid over de invloed die de gemeente op de plaatsing van de poortjes kan uitoefenen. Hierover willen wij u nu alvast informeren. Geen vergunningplicht Voor het plaatsen van de poortjes is geen omgevingsvergunning nodig op grond van het Besluit omgevingsrecht. Dit Besluit is zeer recent nog aangepast. Dit om elke onduidelijkheid over het vergunningvrij zijn van de poortjes te voorkomen. Het aangepaste Besluit is op 1 november 2014 in werking getreden. De NS kan de poortjes op eigen terrein dus zonder toestemming van de gemeente plaatsen als wordt gekeken naar de geldende bouwregels. Voor nadere juridische uitleg over het vergunningvrij zijn van de poortjes, verwijzen wij u naar bijlage 1 bij deze brief. De wandel- en fietsroute over de spoorweg is een openbare weg De NS moet echter ook rekening houden met andere regels zoals de regels in de Wegenwet. Volgens de Wegenverkeerswet is de wandel- en fietsverbinding over het spoor een openbare weg. Dit omdat de verbinding al langer dan 30 jaar voor iedereen toegankelijk is geweest (voor nadere juridische uitleg verwijzen wij u opnieuw naar bijlage 1). Als de NS de OV-toegangspoortjes plaatst, kunnen alleen personen met een geldig vervoersof ander toegangsbewijs door de poortjes (bijlage 2). Hierdoor is de wandel- en fietsverbinding niet meer openbaar. De gemeente kan op basis hiervan afdwingen dat poortjes niet worden geplaatst. Dit omdat de openbaarheid van de weg wordt belemmerd. Artikel 2.10 van de APV bepaalt namelijk dat het verboden is de weg of een weggedeelte anders te gebruiken dan overeenkomstig de publieke functie daarvan: als dit gevaar oplevert voor de bruikbaarheid van de weg of voor het doelmatig en veilig gebruik daarvan. Of de poortjes inderdaad kunnen worden tegengehouden, is pas zeker na een uitspraak van de rechter. We komen bij de rechter terecht als de NS toch zonder toestemming van de

4 4 gemeente tot plaatsing van de poortjes overgaat (of dreigt over te gaan). Wij denken dat de kans groot is dat de gemeente de poortjes kan tegenhouden, omdat de openbare verbinding al lang bestaat. Opstelling NS De NS weet dat wij de openbare wandel- en fietsverbinding belangrijk vinden. De NS wil in goed overleg met de gemeente tot een oplossing komen. Hierbij is ook het volgende nog belangrijk. Moties Tweede Kamer en brief Minister Op 1 april 2014 is een motie aangenomen door de Tweede Kamer over de OV-chippoortjes. Deze motie zegt dat de regering de NS moet aanspreken om in overleg met de betrokken gemeenten maatwerk te bieden om de toegankelijkheid van de stations voor iedereen te waarborgen. De Minister schrijft verder in haar brief van 8 april 2014: Mede onder verwijzing naar het algemeen overleg van 6 maart jl., dat uw Kamer voerde met Staatssecretaris Mansveld over het openbaar vervoer, de ov-chipkaart en het taxivervoer, wil ik tegelijkertijd benadrukken dat het uitgangspunt is dat de NS in nauw overleg met de betrokken gemeenten lokaal tot gepaste oplossingen komt voor de plaatsing en de toegankelijkheid van de ovtoegangspoortjes. Op 16 oktober 2014 heeft de Tweede Kamer opnieuw een motie aangenomen over de OVchippoortjes. Deze zegt dat de regering met partijen een oplossing moet proberen te bereiken over de plaatsing van de poortjes en de kamer moet informeren daar waar de NS en gemeenten, na deze zorgvuldige procedure, onverhoopt geen overeenstemming bereiken over de plaatsing van de OV-poortjes. Er is dus duidelijk ook sprake van politieke druk op de NS om het probleem samen met de gemeente op te lossen. Dit staat echter los van de vraag wie formeel mag beslissen. Af te wachten ontwikkelingen Er volgt een landelijke proef met de interwijkstations (stations die twee of meer wijken met elkaar verbinden). Belangrijk onderdeel van de proef is de werking van zogenaamde passagepassen voor niet-reizigers om stations te kunnen passeren. Doel is te komen tot een maatwerkoplossing per gemeente. Er wordt gestart met een proef op station Rotterdam Zuid. Er is nog niet bekend of nog meer stations gaan deelnemen aan de proef. Op de website van

5 5 de NS staat dat de proef in samenwerking met consumentenorganisaties en gemeenten zal plaatsvinden. Voor de gemeente Oss is het van belang de uitkomsten van deze proef in ieder geval af te wachten. Overleg Vereniging Openbaar Vervoer Centrumgemeenten Naast het overleg met de NS, neemt de gemeente Oss ook deel aan het overleg met de Vereniging Openbaar Vervoer Centrumgemeenten (VOC) over de poortjes. De VOC behartigt de belangen van steden met een centrumfunctie op het gebied van openbaar vervoer. De gemeente Oss heeft zich in 2012 aangesloten bij de VOC en blijft zo op de hoogte van de ontwikkelingen in andere gemeenten. Hoe nu verder? Wij informeren u zodra er meer bekend is. Wij vertrouwen er op u hiermee voorlopig voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Oss. De secretaris, De burgemeester, Drs. M.J.H. van Schaijk Drs. W.J.L. Buijs-Glaudemans