Horeca in Lansingerland

Transcriptie

1 Horeca in Lansingerland Achtergronddocument Auteur: Arjan Koopman Afdeling: Team Economische Zaken Versienummer: 2.0 Datum: 4 november 2013 Corsanummer: T

2 Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 2/48 T

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Leeswijzer Analyse Ligging en kenmerken Draagvlakontwikkeling Aanbodontwikkeling Ruimtelijke verdeling en functie Huidig beleid Samenvattend Trends en ontwikkelingen Algemene trends Ontwikkelingen Lansingerland Bevolkingsontwikkeling Horecaontwikkelingen Regelgeving en juridisch kader Bijlage A Branche-indeling horeca Bijlage B Overzicht horecavestigingen Lansingerland Bijlage C Horecastappenplan Bijlage D Definities Bijlage E Horeca indeling bestemmingsplan Bijlage F Nadere regels terrassen Bijlage F Nadere regels terrassen Bijlage G Overzicht commerciële horeca Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 3/48

4 Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 4/48 T

5 1 Inleiding 1.1 Leeswijzer De horecavisie bestaat uit twee delen. Dit is het achtergronddocument behorende bij de ruimtelijkeconomische horecavisie Horeca in Lansingerland. Dit achtergronddocument begint met een analyse van horeca in Lansingerland. De ligging en kenmerken, draagvlakontwikkeling, aanbodontwikkeling, ruimtelijke verdeling en functie komen in hoofdstuk 2 aan bod. In hoofdstuk 3 worden de relevante trends en ontwikkelingen besproken. De wet- en regelgeving en het juridisch kader staan in hoofdstuk 4 centraal. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 5/48

6 Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 6/48 T

7 2 Analyse 2.1 Ligging en kenmerken Lansingerland ligt centraal in de Zuidvleugel van de Randstad tussen de gemeenten Rotterdam, Zoetermeer, Pijnacker-Nootdorp, Rijnwoude en Zuidplas. De gemeente wordt omgeven door groen- en recreatiegebieden. Deze groen- en recreatiegebieden kleuren het beeld van Lansingerland. Met de ontwikkeling van parken en groengebieden (onder andere Annie MG Schmidtpark, Groenzoom, Vlinderstrik) gaat dit beeld op termijn verder versterkt worden. De gemeente Lansingerland bestaat uit de kernen Berkel en Rodenrijs, Bergschenhoek en Bleiswijk. De kernen Berkel en Rodenrijs en Bergschenhoek zijn tegen elkaar aangegroeid. De kern Bleiswijk ligt op enige afstand van de andere twee kernen. De onderstaande kaart positioneert Lansingerland in de regio. Kaart 2.1 Kaart ligging Lansingerland Bron: Google Maps, bewerking Lansingerland In de afgelopen jaren zijn veel woningen opgeleverd als onderdeel van de Vinex-opgave. Ook op het gebied van bedrijventerreinen heeft Lansingerland een majeure opgave. De bedrijvenparken Oudeland, Bleizo en Prisma zijn bovenregionale bedrijventerreinen waar zich in de afgelopen jaren veel bedrijven gevestigd hebben. De komende jaren zal de bedrijvigheid verder toenemen als meer bedrijven zich op deze bedrijventerreinen gaan vestigen. Deze ontwikkeling zorgt voor verbreding van de economie in Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 7/48

8 Lansingerland. De belangrijkste sector voor Lansingerland is de greenport met zowel de primaire glastuinbouw als aanverwante dienstverlening, transport en distributie. 2.2 Draagvlakontwikkeling In het algemeen geldt voor gemeenten als Lansingerland dat de horeca voor een groot deel afhankelijk is van de consument uit de eigen gemeente en directe omgeving. Dit in tegenstelling tot gemeenten als Rotterdam en Den Haag die een grote (boven)regionale functie hebben. Het is daarom goed om te kijken naar het aanwezige draagvlak en de ontwikkeling hiervan. Het aantal inwoners in Lansingerland is de afgelopen jaren aanzienlijk gestegen. In totaal is de gemeente in de periode 2000 tot en met 2013 met ongeveer inwoners gegroeid tot ruim inwoners. De bevolking van Lansingerland bestaat voor een groot deel uit (jonge) gezinshuishoudens. Het aantal ouderen in de bevolking van Lansingerland is fors gestegen en daarmee eveneens de gemiddelde leeftijd. De groep 15 tot 30 jarigen is met ruim inwoners toegenomen en de groep inwoners van middelbare leeftijd (30 tot 50 jarigen) is met ruim mensen toegenomen. Dit is een aanzienlijke stijging van de groep inwoners die in potentie veel gebruik maken van horecafaciliteiten. De groep inwoners ouder dan 50 jaar is echter het meest gegroeid in deze periode en zal naar verwachting de komende jaren nog verder doorgroeien. In vergelijking met de gemiddelde groei in Nederland en de provincie Zuid-Holland is de groei van het aantal inwoners bovengemiddeld met 42,8%. Gemiddeld is de groei in Nederland 5,8% geweest en in de provincie Zuid-Holland lag de groei nog lager (4,9%) tussen 2000 en Andere groeigemeenten als Barendrecht, Pijnacker-Nootdorp en Houten zijn nog harder gegroeid. Woerden heeft een vergelijkbare sprong als Lansingerland gemaakt. Zuidplas is in dezelfde periode nauwelijks in omvang gegroeid, maar bestaat net als Lansingerland uit meerdere kernen. Deze gemeenten gebruiken we hier als referentiegemeenten. Tabel 2.1 Ontwikkeling aantal inwoners (peildatum 1 januari) Gemeente groei Lansingerland ,8% Barendrecht ,2% Pijnacker ,9% Nootdorp Zuidplas ,2% Houten ,4% Woerden ,2% Zuid-Holland ,9% Nederland ,8% Bron: CBS en gemeenten Analyse van de inwoners van Lansingerland leert dat in Lansingerland verhoudingsgewijs veel levensgenieters wonen, veel inwoners met een dynamisch leven en dat een groot deel van de inwoners op zoek is naar bijzondere ervaringen 1. Deze inwoners beschikken vaak over meer budget en maken hier gebruik van om zich te vermaken. Het horeca-aanbod sluit hier onvoldoende op aan, is onvoldoende verrassend en onderscheidend en laat het aanwezig potentieel onbenut. Naast de opbouw van het verzorgingsgebied is het tevens raadzaam om te kijken naar het besteedbaar inkomen. Dit is een belangrijk gegeven voor het bepalen van de ontwikkelingsmogelijkheden van horeca. 1 Leefstijlatlas dagrecreatie Provincie Zuid-Holland (2011) Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 8/48

9 In de onderstaande tabel staat het gemiddeld besteedbaar inkomen naar huishouden voor Lansingerland, de referentiegemeenten, de provincie Zuid-Holland en Nederland. Tabel 2.2 Ontwikkeling gemiddeld besteedbaar inkomen per huishouden Gemeente Lansingerland Barendrecht Pijnacker-Nootdorp Zuidplas Houten Woerden Zuid-Holland Nederland Bron: CBS In de periode is het gemiddeld besteedbaar inkomen per huishouden in Nederland met euro gestegen tot euro. In Lansingerland is het gemiddeld besteedbaar inkomen per huishouden in deze periode zelfs gestegen met euro tot euro. Hiermee ligt het gemiddeld besteedbaar inkomen per huishouden in Lansingerland aanzienlijk boven het gemiddelde. In vergelijking met de referentiegemeenten heeft Lansingerland na Houten het hoogste gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen. Dit zegt dat in Lansingerland relatief veel inkomen beschikbaar is om te besteden. Recentere gegevens zijn nog niet beschikbaar. Als gevolg van de economische crisis zal de groei van het besteedbaar inkomen hoogstwaarschijnlijk niet tot nauwelijks doorgezet zijn. De verwachting is dat desondanks in Lansingerland het gemiddeld besteedbaar inkomen bovengemiddeld is gebleven ten opzichte van de provincie Zuid-Holland en Nederland als geheel. Bestedingen in horeca Het bestedingenpatroon in de Nederlandse horeca is mede als gevolg van de economische crisis aan verandering onderhevig. Gegevens van het Bedrijfschap Horeca en Catering laten zien dat de gemiddelde besteding van een consument in de drankensector tussen 2006 en 2011 met 1% toenam. In de fastserviceen restaurantsector stegen in deze periode de gemiddelde bestedingen per gast met ruim 12%. Als we inzoomen op de verschillende subsectoren dan valt op dat de bestedingen in discotheken en themacafés is afgenomen. Deze sectoren bevinden zich echter niet in Lansingerland. De bestedingen per gast zijn vooral gestegen bij ijssalons, lunchrooms, fastfood restaurants en eetcafés. Uitgesplitst naar enkele leeftijdsgroepen valt op dat de bestedingen per bezoek bij alle leeftijdsgroepen is toegenomen met minstens 0,8% tot maximaal 2,5%. Mensen in de leeftijdsgroep jaar besteden per bezoek het meeste in de drankensector. De groep jaar besteedt het meest per bezoek in de restaurant- en fastservicesector. De uitgaven van horecabezoekers in de leeftijdsgroep jaar zijn in deze periode het meest toegenomen. De leeftijdsgroep jarigen besteed in alle sectoren het minste per bezoek. Dit is overigens niet vreemd, aangezien deze leeftijdsgroep over het algemeen nog niet beschikt over een groot besteedbaar inkomen. Bedrijfsleven Lansingerland De werkgelegenheid in Lansingerland is met circa werkzame personen aanzienlijk. Door de ontwikkeling van een aanzienlijk areaal aan bedrijventerreinen zijn bedrijven naar Lansingerland gekomen en is de werkgelegenheid in de afgelopen jaren fors gestegen. De werkgelegenheid is sinds 2000 gestegen met ruim 35%. Het aantrekkelijk, groene en ruime wonen in Lansingerland trekt veel mensen die hier wonen, maar elders werken. Zeker ook omdat Lansingerland omgeven wordt door grote steden als Rotterdam, Den Haag, Delft en Zoetermeer. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 9/48

10 2.3 Aanbodontwikkeling Het Bedrijfschap Horeca en Catering houdt veel gegevens bij over de horecasector. Zij definiëren horeca als het bedrijfsmatig aanbieden van dranken, spijzen, maaltijden en/of logies voor verbruik ter plaatse en zij verdelen de horeca in de volgende (sub)sectoren: - drankensector (o.a. cafés, bars, horeca bij sportaccommodaties, partycentra); - fastservicesector (o.a. snackbars, lunchrooms); - restaurantsector (o.a. bistro s, restaurants); - hotelsector (o.a. hotels) en - partycatering. De volledige indeling is te vinden in bijlage A. Ontwikkeling horeca in Lansingerland Vanaf 2000 is het aantal horecabedrijven in Lansingerland met ongeveer een kwart gestegen tot 59 bedrijven. Het vloeroppervlak aan horeca is in dezelfde periode met bijna 10 % gestegen tot ongeveer m 2. De groei zit vooral in de restaurantsector en partycatering. De overige sectoren vertonen gedurende de periode wel enige ontwikkeling, maar de groei of afname is gering. De gemeente is in deze periode aanzienlijk sneller gegroeid dan het aantal horecabedrijven. Per inwoners is het gemiddeld aantal horecabedrijven namelijk afgenomen van 11,9 tot 10,4. In de gemeente Lansingerland bevinden zich verder vier Bed & Breakfasts. Tabel 2.3 Ontwikkeling horeca in Lansingerland, (peildatum 1 juli) Lansingerland Drankensector Fastservicesector Restaurantsector Hotelsector Partycatering Horecabedrijven totaal Gemiddeld per ,9 10,3 10,4 10,6 10,3 10,4 10,1 10,4 inwoners Vloeroppervlak (m 2 ) Vloeroppervlak per inwoner (m 2 /inwoner) 0,22 0,18 0,18 0,18 0,18 0,17 0,16 0,16 Bron: Bedrijfschap Horeca en Catering Het hoge aantal horecagelegenheden bij de drankensector wordt verklaard, doordat een deel van de horeca bij sportaccommodaties en horeca bij leisure/recreatie voorzieningen in deze groep vallen. Sportaccommodaties (sportverenigingen) zijn paracommerciële horecagelegenheden. Paracommercie betreft instellingen die weliswaar bedrijfsmatig of anders dan om niet alcoholhoudende dranken verstrekken, maar dit doen als nevenactiviteit. De hoofdactiviteit is een activiteit van recreatieve, sportieve, sociaal- culturele, educatieve, levensbeschouwelijke of godsdienstige aard. Horeca bij leisure/recreatievoorzieningen zijn ondersteunend aan de hoofdfunctie. Voorbeelden hiervan zijn het Elysium, Outdoor Valley, golfbaan De Rottebergen en Sport- en Recreatiecentrum Rottemeren. Naast deze horecagelegenheden bieden ook verschillende winkels horeca-activiteiten aan. Deze vorm van horeca wordt ook semi-horeca genoemd. De horeca-activiteiten staan ten dienste van de detailhandelsfunctie (bijvoorbeeld bakker, slager, etc.) en kennen meestal een beperkt oppervlak. Deze Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 10/48

11 Lansingerland Barendrecht Pijnacker- Nootdorp Zuidplas Houten Woerden Zuid-Holland Nederland Gemeenten inwoners T mengvorm van horeca en detailhandel vergroot de diversiteit aan keuzemogelijkheden en levert een bijdrage aan de aantrekkelijkheid van de winkelgebieden. Vergelijking met andere gemeenten In Woerden zijn er verhoudingsgewijs veel horecabedrijven. In vergelijking met de andere referentiegemeenten zijn er in Lansingerland qua aantal meer horecabedrijven. Per inwoners van de bevolking ligt het aantal horecabedrijven in Lansingerland echter onder het landelijk gemiddelde en het gemiddelde van de provincie Zuid-Holland. Ook ten opzichte van de referentiegemeenten zijn er in Lansingerland minder horecabedrijven per inwoners. In Lansingerland is een horecabedrijf gemiddeld genomen iets groter dan in Nederland, maar aanzienlijk kleiner dan in Houten. In Pijnacker- Nootdorp is de gemiddelde omvang van een horecabedrijf groter dan in Lansingerland, terwijl in Barendrecht en Zuidplas de gemiddelde omvang aanzienlijk lager is. Tabel 2.4 Horeca Lansingerland en referentiegemeenten, 2013 (peildatum 1 juli) Drankensector Fastservicesector Restaurantsector Hotelsector Partycatering Totaal aantal bedrijven Aantal bedrijven per ,4 10,6 11,5 12,3 11,6 19,7 23,5 26,6 22,5 inwoners Totaal vloeroppervlakte (in m 2 ) Gemiddeld oppervlak in m 2 181,5 154,8 201,8 161,2 416,0 183,5 155,3 175,4 170,0 (excl partycatering) Aantal inwoners (per /1/2012) Vloeroppervlak per inwoner 0,16 0,15 0,20 0,17 0,44 0,32 0,34 0,44 - (m 2 /inwoners) Bron: Bedrijfschap Horeca en Catering De horeca in Lansingerland bood begin 2013 aan circa 375 mensen werk. Een groot deel hiervan betreft parttime werk. Ten opzichte van 2000 is het aantal werkzame personen met ruim 80% gestegen. Combineren we het relatief lage aantal horecabedrijven in Lansingerland ten opzichte van de huidige bevolkingsomvang en de verwachte groei van de bevolking, dan wordt duidelijk dat er nog ruimte is voor meer horeca in Lansingerland. Dit komt overeen met geluiden vanuit het bedrijfsleven en de bewoners die vragen om meer horeca, maar ook om meer kwaliteitshoreca. 2.4 Ruimtelijke verdeling en functie De horeca in Lansingerland zit verspreid door alle kernen en daarbuiten. Het aanbod is echter weinig onderscheidend van elkaar. De grootste diversiteit is te vinden in Berkel en Rodenrijs. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 11/48

12 In Berkel en Rodenrijs zit het grootste aanbod aan horeca. Met name in en om het winkelcentrum zit een groot aantal horecagelegenheden met (winkelondersteunende) daghoreca (o.a. ijssalon, lunchroom) en avond- en nachthoreca (restaurants, cafés, cafetaria s). Aan de Esdoornlaan zit nog een klein voorzieningencluster met een eetcafé en pizzeria/snackbar. Verder zit de horeca verspreid over de kern Berkel en Rodenrijs. In Bergschenhoek zit de horeca verspreid over het centrum en het buitengebied (Lage en Hoge Bergse Bos). In het centrum wordt het aanbod gevormd door dag-, avond- en nachthoreca met een tweetal restaurants, een café, lunchroom en shoarmazaak. Ook zit hier een bezorgservice voor pizzeria s. Het aanbod richt zich voor een groot deel op dezelfde doelgroep en zorgt daarmee voor weinig differentiatie in het aanbod. In het buitengebied zit een drietal restaurants, verschillend van kwaliteit. In het zwembad in het AMG Schmidtpark zit een restaurant waar ook zonder zwembadbezoek gegeten kan worden. Het aanbod aan horeca in Bleiswijk is verspreid over het recreatiegebied Rottemeren, aan de Kruisweg en in het centrum. Het aanbod in het centrum is weinig onderscheidend met twee pizzeria s, een restaurant, cafetaria en eetcafé en bevindt zich in hetzelfde marktsegment. In het recreatiegebied Rottemeren zitten eetcafés en restaurants. Retraiterie Rottemeren onderscheidt zich ten opzichte van het andere horeca-aanbod door de mogelijkheden voor vergaderen en conferenties. Deze gelegenheid is echter niet openbaar toegankelijk. Aan de Kruisweg zit een pannenkoekenrestaurant en een eetcafé. Bijlage G geeft een overzicht en de spreiding van horeca in Lansingerland. Het aanbod aan horeca richt zich veelal op dezelfde doelgroepen en onderscheidt zich daarmee onvoldoende van elkaar. In Lansingerland wonen veel jongeren. Ongeveer een kwart van de inwoners in Lansingerland is jonger dan 15 jaar. Kijkend naar het aanbod van horeca valt op dat hier nauwelijks op ingespeeld wordt. Kindvriendelijke restaurants zijn beperkt aanwezig en buitenspeeltuinen bij restaurants schaars. Ook voor jongeren (15 tot 20 jaar) die willen uitgaan zijn de mogelijkheden niet aanwezig. Deze groep jongeren is nu aangewezen op voorzieningen in buurtgemeenten. Hoogwaardige en luxe horecagelegenheden zijn niet aanwezig in Lansingerland. Dit zijn horecagelegenheden waar bedrijven veelal gebruik van maken voor het ontvangen van relaties. Het aanbod van horeca met zalen, vergadervoorzieningen, etc. zijn uiterst beperkt. Ondernemers zijn voor horecagelegenheden, waar zij met hun zakelijke relaties heen kunnen, veelal aangewezen op de steden rondom ons. Zeker gezien de groei aan bedrijvigheid in de komende jaren ligt hier een markt die nog vrijwel onontgonnen is. Zowel voor zakelijke als recreatieve bezoekers zijn er geen overnachtingsmogelijkheden in Lansingerland. Uitzondering hierop vormen de vier bed & breakfast gelegenheden. Gezien het recreatieve aanbod aan voorzieningen en de groeiende zakelijke markt zou je deze voorzieningen wel verwachten in Lansingerland. 2.5 Huidig beleid Eind 2006 is een horecanota opgesteld voor de kern Berkel en Rodenrijs. In deze nota is bewust gekozen om de horecanota alleen voor deze kern op te stellen en niet voor de overige kernen en het buitengebied. De kernen Berkel en Rodenrijs, Bergschenhoek en Bleiswijk zijn op 1 januari 2007 gefuseerd tot de gemeente Lansingerland. De Wet Algemene Regels Herindeling (wet Arhi) schrijft voor dat binnen 2 jaar na fusie beleid van de gemeente geharmoniseerd moet worden om rechtskracht te behouden. Dit is niet gebeurd, waardoor dit horecabeleid niet meer geldt. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 12/48

13 De horecanota voor Berkel en Rodenrijs bevat echter goede bouwstenen voor de nieuwe horecavisie. Daarom gaan we hier nader op de uitgangspunten in. Voor de ontwikkeling van de horeca in Berkel en Rodenrijs is het uitgangspunt dat de juiste horeca op de juiste plek komt, horeca in hoeveelheid en kwaliteit past bij de omvang van de gemeente (Berkel en Rodenrijs) en kleinstedelijk is met behoud van de dorpse identiteit. Er wordt met een alternatieve horeca-indeling gewerkt: daghoreca, avondhoreca, nachthoreca en verblijfshoreca. In het centrum is clustering voorzien in een aantal zones. Nachthoreca concentreert zich aan twee zijden van het plein aan de Kerkstraat en in een nog nader te bepalen zone in de uitbreiding van het centrum aan de Westersingel. Avondhoreca concentreert zich in de Nieuwstraat, aan de Kerksingel, in de Herenstraat (tussen Nieuwstraat en Terpstraat) en in een nog nader te bepalen zone in de uitbreiding van het centrum over de Westersingel heen. Daghoreca is toegestaan daar waar ook de winkels en consument gerichte dienstverlening zich mag vestigen en in het bestaande deel van het centrum op die locaties waar ook avondhoreca is toegestaan. Vestiging is in principe alleen op de begaande grond toegestaan. De hoeveelheid horeca in de voorzieningenclusters aan de Esdoornlaan, Krugerlaan en Wilhelminastraat wordt bevroren en waar de kans zich voordoet op vrijwillige basis afgebouwd naar avond- en daghoreca. Op bedrijventerrein Oudeland is daghoreca mogelijk aan de oostzijde van de N471. Hier is ook vestiging van nachthoreca mogelijk, mits als onderdeel van een totaalconcept voor deze locatie. Verder zijn diverse vormen van horeca mogelijk in de boerderijcluster op Oudeland. Ieder nieuw horeca-initiatief in het buitengebied (of elders in de kern Berkel en Rodenrijs) wordt op zijn merites beoordeeld. De veranderende omgeving van het café aan de Noordeindseweg kan leiden tot een spanningsveld in de toekomst. In dat geval is het goed, om waar de kans zich voordoet, ook hier op vrijwillige basis nachthoreca af te bouwen naar avond- en daghoreca. Onderstaand figuur geeft de vestigingsmogelijkheden voor de horeca in het bestaande en uit te breiden deel van het centrum in Berkel en Rodenrijs weer. Figuur 2.2 Overzichtskaart vestigingsmogelijkheden horeca Bron: Horecanota Berkel en Rodenrijs, Op eikenhout gerijpt Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 13/48

14 2.6 Samenvattend Lansingerland is in de afgelopen jaren aanzienlijk gegroeid. De bevolkingsomvang is sinds 2000 met ongeveer 40% toegenomen. Ondanks dat het aantal horecavestigingen in Lansingerland in deze periode is toegenomen, is dit niet in dezelfde mate als de bevolkingsgroei gebeurd. Dit uit zich doordat het gemiddeld aantal horecabedrijven per inwoners aanzienlijk is gedaald. De sterkste toename is te zien in de restaurantsector. Uit de analyse naar de kwaliteit van de het aanwezige aanbod blijkt dat er relatief weinig horeca uit het hogere segment in Lansingerland is. Dit biedt mogelijkheden voor groei van zowel het aantal, als de kwaliteit van horecabedrijven. De vorige horecanota voor de kern Berkel en Rodenrijs biedt aangrijpingspunten voor de horecavisie. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 14/48

15 3 Trends en ontwikkelingen 3.1 Algemene trends Diverse trends en ontwikkelingen zijn van invloed op de horeca. In deze paragraaf gaan we in op de voor Lansingerland meest relevante trends en ontwikkelingen. Consumentenvertrouwen Het consumentenvertrouwen geeft aan in hoeverre huishoudens vinden dat het economisch gezien beter of slechter gaat. Het vertrouwen van de Nederlandse consument in de economie staat al geruime tijd onder druk, mede door de economische crisis. Dit vertaalt zich ook naar de eigen financiële situatie van huishoudens. De koopbereidheid voor het doen van grote aankopen is de afgelopen periode aanzienlijk gedaald. Gebruik van social media De opkomst van social media heeft de horecasector doen veranderen. Social media is een verzamelnaam voor alle internet toepassingen waarmee het mogelijk is om informatie met elkaar te delen op een gebruiksvriendelijke wijze. Facebook, Twitter, Hyves, Youtube, Groupon, Foursquare en andere websites worden steeds vaker ingezet om bedrijven te promoten. Het boeken en boordelen van horecagelegenheden via social media is de laatste jaren sterk toegenomen. Op diverse internetsites worden horecagelegenheden beoordeeld, vergeleken en informatie over ervaringen uitgewisseld. Daarnaast besteden horecagelegenheden steeds meer aandacht aan de eigen website. Een goede website is hét visitekaartje en daarmee van groot belang. Ook bestelsites worden steeds populairder. Met een paar klikken is op internet (al dan niet via de mobiele telefoon) eten te bestellen. Verandering van eetpatronen Het eetpatroon van mensen is de laatste jaren aanzienlijk veranderd. Ondanks de lichte terugval als gevolg van de economische crisis, is in de afgelopen jaren de consumptie buitenshuis toegenomen. Diversiteit in menu s, gebruik van lokale producten, gezondheid en duurzaamheid hebben aan belang gewonnen en consumenten zijn bereid meer te betalen voor kwaliteit en luxe. Consumenten nemen de tijd voor eten buiten de deur, maar hier staat tegenover dat thuis steeds meer gemaksmaaltijden worden bereid. Dit heeft gezorgd voor een toename van het gebruik van diepvries- en convenienceproducten. Toenemende aandacht voor koken De aandacht voor koken is de laatste jaren flink toegenomen. Diverse tv-zenders zenden programma s uit die met koken van doen hebben. Voorbeelden hiervan programma s als zijn Masterchef, Herrie in de keuken, Top chef: de 12 provincies en Hermans passie voor eten. Inmiddels is er ook een televisiekanaal (24 Kitchen) dat zich volledig richt op food en aandacht besteed aan eten kopen, koken en bereiden. Naast tijdschriften die zich specifiek op koken en eten richten wordt er ook steeds mee in andere tijdschriften aandacht besteed aan eten. Schaalvergroting De horecasector wordt steeds zakelijker en professioneler. Als resultaat daarvan zijn schaalvergroting en ketenvorming in bijna alle deelsectoren aan de orde. Het aantal bedrijven neemt af, maar tegelijkertijd neemt de verkoopoppervlakte per horecagelegenheid toe. Het starten of overnemen van een bedrijf vraagt steeds meer creativiteit van ondernemers om succesvol te worden en te blijven. Aansluiten bij een keten, of gebruik maken van een keten, biedt vaak meer financiële zekerheid en resulteert in meer bekendheid. Veelal wordt gewerkt met managementcontracten of franchiseformules. Steeds vaker wordt gebruik gemaakt van bruikleenovereenkomsten en huurkoopconstructies. Dit lijkt een goede tussenoplossing ten tijde van opgedroogde geldstromen op de kapitaalmarkt, maar zorgt er ook voor dat een ondernemer niet voor eigen rekening en risico onderneemt. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 15/48

16 Nieuw aanbod Op het gebied van horeca zijn de laatste jaren nieuwe concepten ontstaan. Dit komt onder andere doordat het aantal panden in eigendom of (tussen)huur bij brouwerijen of drankengroothandels zijn afgenomen. Daardoor is het onderscheidend vermogen van horecaconcepten steeds belangrijker geworden. De opkomst van koffiewinkels en horeca, waarin eten, drinken en dansen zijn gecombineerd, zijn hier voorbeelden van. Maar ook nieuwe spelers uit de detailhandel, leisure en internationale foodfabrikanten betreden de horecamarkt. Nieuwe en zich vernieuwende spelers zullen moderne concepten en grootschalige geïntegreerde projecten willen realiseren waarin horeca in omvang toeneemt, filialiseert en thematiseert. Deze nieuwe horecabedrijven zullen zich vanwege de omgeving, de bezoekersstromen en de parkeerfaciliteiten graag in de binnenstad, in moderne/eigentijdse centra en op aantrekkelijke perifere locaties willen vestigen. In een markt met een groeiend aanbod wordt onderscheidend vermogen door formulemanagement en branding steeds belangrijker. Branchevervaging Niet alleen in de detailhandel, maar ook in de horeca is sprake van branchevervaging. Horeca neemt detailhandel en vermaak in zich op en winkels en leisurevoorzieningen introduceren horeca in hun formules. De begrenzing tussen de sectoren vervaagt. Door de integratie van functies ontstaan steeds vaker cross-over of hybride vormen van detailhandel en horeca. Denk daarbij aan de introductie van bepaalde vormen van horeca als ondersteunde functie in een zaak met als hoofdfunctie detailhandel (bijvoorbeeld IKEA, Bijenkorf, V&D). Ook supermarkten, warenhuizen en tankstations bieden steeds vaker maaltijden aan. Onderscheidend en gericht op horecabezoeker Het horecagedrag van de consumenten hangt sterk af van het moment, maar ook van zijn/haar leeftijd, gezinssamenstelling en lifestyle (expressietype) en is nog steeds sterk inkomensafhankelijk. De wensen en behoeften van de hedendaagse horecaconsument zijn niet meer te vangen in de meer traditionele vormen van horeca. Voor horecaondernemers wordt het steeds belangrijker zich te onderscheiden ('beter en origineler') en zorg te besteden aan bedrijfsvoering gericht op een bepaald type consument en de horecagelegenheid regelmatig te updaten. Daarbij is service, entertainment en ambiance steeds belangrijker voor de consument. Beleving en welbevinden zijn belangrijk voor consumenten. De horecabezoeker is prijsgevoelig, kwaliteitsbewust en veeleisender geworden, wat zich uit in een kritische opstelling. Veel wisseling personeel en een tekort aan gekwalificeerd personeel De horecasector kent relatief veel parttime medewerkers en een groot personeelsverloop. Veel jongeren en studenten hebben een bijbaan in de horeca. Voordeel voor horecaondernemers is dat zij zorgen voor flexibiliteit bij het inzetten van personeel. Tegelijkertijd veranderen zij ook veel vaker van baan. Hier staat tegenover dat er een toenemend tekort is aan vakkundig keukenpersoneel. Dit leidt tot extra werkdruk. Preventie, re-integratie en goede ziekteverzuimverzekeringen zijn in de sector steeds belangrijker, ook omdat de sector te maken heeft met een aantal specifieke beroepsziekten (bijvoorbeeld rugklachten). Het voorkomen van ziekte en het geven van deskundige begeleiding zijn daarom steeds belangrijker voor horecaondernemers om goed te regelen. Rookverbod In 2008 is het rookverbod in de horeca ingevoerd. Het doel van het rookverbod is dat werknemers in de horeca in een rookvrije ruimte kunnen werken. Uitzondering hierop zijn kleine cafés zonder personeel waar wel gerookt mag worden. Door het rookverbod zijn de brandrisico s lager en bovendien zorgt het voor minder gezondheidsrisico s. Steeds meer (kleinere) cafés negeren het rookverbod. Door het rookverbod neemt het gebruik van het terras toe, doordat bezoekers buiten gaan roken. Voor omwonenden kan dit tot extra overlast leiden. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 16/48

17 Veiligheid Veiligheid is een blijvend belangrijk item. Niet alleen binnen de bedrijven, maar ook in de openbare ruimte. De veiligheidsperceptie vanuit de consument is mede bepalend voor het beeld dat gevormd wordt over horecagelegenheden of horecagebieden. 3.2 Ontwikkelingen Lansingerland Naast de algemene trends zijn er ontwikkelingen die specifiek voor Lansingerland gelden. Het gaat hierbij om de ontwikkelingen van de bevolking en de ontwikkeling van (toekomstige) horecalocaties. In deze paragraaf gaan we in op de ontwikkeling van de bevolking en beschrijven we de locaties waar ontwikkelruimte is voor horeca Bevolkingsontwikkeling Lansingerland is een groeigemeente en de verwachting is dat de bevolking zal doorgroeien tot een omvang van tot inwoners. Dit betekent een groei van ongeveer 10 tot 15 duizend inwoners in de komende jaren. Mede als gevolg van de economische crisis neemt het aantal inwoners in Lansingerland minder snel toe dan enkele jaren geleden werd voorzien. De groei zal vooral plaatsvinden in de kernen Berkel en Rodenrijs en Bergschenhoek. De groei van de gemeente heeft veel gezinnen met kinderen naar Lansingerland gebracht. Met de nog op stapel zijnde uitbreidingen zal het aantal gezinnen met kinderen toenemen. Het aantal kinderen en jongeren zal tot 2025 blijven groeien. Tegen 2025 is het aantal 65+-ers echter aanzienlijk toegenomen. De samenstelling van de bevolking heeft zijn weerslag op de behoefte aan horeca Horecaontwikkelingen In Lansingerland vinden, ondanks de economische crisis, nog steeds vele ruimtelijke ontwikkelingen plaats. In diverse ontwikkelingen is ruimte voor horeca. Hieronder wordt kort aangegeven welke ontwikkelingen er zijn en wat de positie van horeca hierin is. Winkelgebied Berkel centrum Het winkelgebied in Berkel en Rodenrijs ontwikkelt zich tot hoofdwinkelcentrum van Lansingerland. Aan beide zijden (oost en west) gaan toevoegingen van het winkelareaal plaatsvinden van in totaal maximaal m 2. Een deel hiervan wordt op dit moment al gerealiseerd. Horeca speelt een rol ter versterking van het verblijfsklimaat. Winkelgebied Bergschenhoek In het winkelgebied van Bergschenhoek vindt een kwaliteitsverbetering plaats met revitalisering en uitbreiding van het winkelaanbod. Toevoeging van horeca is niet direct voorzien in deze ontwikkeling. Winkelgebied Bleiswijk Het openbaar gebied in Bleiswijk heeft een aanzienlijke impuls gekregen met de revitalisering en herinrichting van de Dorpsstraat. Dit draagt bij aan verbetering van het verblijfsklimaat. De pleinen zijn zo ingericht dat ze gebruikt kunnen worden voor horeca (terrassen). Op de locatie De Vluchtheuvel is een beperkte uitbreiding van winkels voorzien, waar eventueel ook horeca gevestigd kan worden. Op termijn gaat mogelijk herontwikkeling van het vastgoed op de kruising van de Dorpsstraat en De Plaats plaatsvinden. Naast de huidige horeca kan hier een kwaliteitstoevoeging gedaan worden. Bedrijventerreinen In Lansingerland zijn op het gebied van bedrijventerreinen grootschalige ontwikkelingen gepland. Ook diverse horecafuncties zullen op bedrijventerreinen landen. Onlangs heeft de McDonald s zich gevestigd op bedrijvenpark Oudeland en wordt gewerkt aan de ontwikkeling van een horeca-eiland op dit Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 17/48

18 bedrijvenpark. Daar komt horeca dat zich richt op zowel passanten als op het bedrijvenpark gevestigde bedrijven, maar het gaat ook een voorziening zijn voor de bevolking. Op bedrijvenpark Prisma wordt gesproken over een clustering van enkele horecavestigingen op de oostelijke entreekavel. Deze horeca is met name een voorziening voor de bedrijven op Prisma (en Bleizo) en voor de passanten van de A12 en N209. Op Bleizo wordt gewerkt aan de realisatie van diverse leisurevoorzieningen met (interne gerichte) horeca. Parken en buitengebieden In het Annie MG Schmidtpark is een horeca- en uitgaansgelegenheid voorzien. In de Groenzoom wordt eveneens gedacht aan diverse vormen van horeca in combinatie met andere voorzieningen. Hetzelfde geldt voor de Vlinderstrik. Stationsgebieden Lansingerland heeft 2 Randstadrail stations. Bij halte Rodenrijs is horeca aanwezig op de standplaats. Ideeën zijn er om in de stationshal ruimte voor kiosken te creëren. Hier kan een op de passanten gerichte horecafunctie in gevestigd gaan worden. Bij halte Westpolder wordt een wijkwinkelcentrum ontwikkeld met ruimte voor horeca aan het plein voor het station. Onderdeel van de gebiedsontwikkeling Bleizo is het Stedenbaanstation Bleizo. Dit wordt een hoogwaardig openbaarvervoer knooppunt. Hier zullen horecafuncties, gericht op passanten, een plek krijgen. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 18/48

19 4 Regelgeving en juridisch kader In dit hoofdstuk schetsen we een beeld van alle landelijke en lokale regels en wetten die rondom horeca een rol spelen en hoe Lansingerland hier op dit moment mee omgaat. Drank- en horecawet De Drank- en horecawet schept randvoorwaarden voor een verantwoorde distributie van alcohol in de samenleving en bevat regels voor zowel verstrekkers van alcohol als voor overheden. Kern van de wet is dat alcoholgebruik kan leiden tot gezondheidsschade, overlast en ongevallen. De wet bepaalt dat voor het schenken van alcohol in horecagebieden en voor de verkoop van sterke drank in slijterijen een vergunning verplicht is. Voor de verkoop van zwakalcoholica voor gebruik elders dan ter plaatse, zoals in winkels, is geen vergunning vereist. De Drank- en Horecawet regelt de verstrekking van alcoholhoudende drank vanuit een sociaalhygiënische en sociaal-economische optiek. In de wet zijn met name kwalitatieve eisen ten aanzien van de ondernemer en leidinggevenden opgenomen. De wet biedt op dit punt geen enkele beleidsvrijheid. Indien de ondernemer en de leidinggevende voldoen aan de in de wet gestelde eisen die betrekking hebben op vakbekwaamheid, betrouwbaarheid en de inrichting van het pand, dan moet de drank en horecavergunning worden afgegeven. In 2000 is de Drank- en Horecawet gewijzigd. De nieuwe en/of gewijzigde bepalingen hebben met name betrekking op alcoholmatiging en preventie van misbruik. Verstrekkers van alcoholhoudende dranken zijn bijvoorbeeld verplicht om aan de hand van een leeftijdsdocument vast te stellen of de vereiste leeftijd van 16 (voor zwakalcoholhoudende dranken) en 18 (voor sterke drank) is bereikt. De verstrekker is ook verplicht in zijn bedrijf melding te maken van deze leeftijdsgrenzen. Verder is de verkoop van alcohol in niet-levensmiddelenzaken en tankshops verboden en heeft de gemeente de mogelijkheid om de verkoop van alcohol in bijvoorbeeld supermarkten en snackbars tijdelijk (in een bepaald gebied) te verbieden, bijvoorbeeld rondom risicovolle voetbalwedstrijden. Sportkantines en andere niet-commerciële inrichtingen zijn op grond van de Drank- en Horecawet verplicht om met huisregels te werken. Daarin moet onder andere worden opgenomen op welke tijden alcohol wordt verstrekt. In de Drank- en Horecawet is tevens een ontheffingsmogelijkheid voor het vergunningvereiste opgenomen. Dit artikel geeft aan dat de burgemeester op aanvraag ontheffing kan verlenen voor de verstrekking van zwakalcoholhoudende drank. Het gaat daarbij om bijzondere gelegenheden van zeer tijdelijke aard (bijvoorbeeld een festival, culturele manifestaties). Dit kan voor een aaneengesloten periode van ten hoogste twaalf dagen, mits de verstrekking geschiedt onder onmiddellijke leiding van een persoon die voldoet aan de eisen zoals deze in de Drank- en Horecawet zijn opgenomen (> 21 jaar, geen slecht levensgedrag, enz.). Nieuwe Drank- en Horecawet in aantocht De huidige Drank- en Horecawet is van 2000 en toe aan aanpassing aan nieuwe maatschappelijke inzichten en politieke wensen. De Tweede Kamer heeft op 30 juni 2011 ingestemd met het voorstel tot wijziging van de Drank- en Horecawet. Na instemming door de Eerste Kamer treden per 1 januari 2013 enige wijzigingen in de wet in werking. De burgemeester wordt verantwoordelijk voor handhaving van de Drank- en Horecawet (is nu het college). De aanpassingen zitten vooral op het vlak van beperken van schadelijk alcoholgebruik onder jongeren, het aanpakken van alcoholgerelateerde verstoringen van de openbare orde en het verminderen Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 19/48

20 van administratieve lasten voor ondernemers en gemeenten. De nieuwe wet schrijft gemeenten voor dat uiterlijk 1 januari 2014 een verordening opgesteld is, waarbij zowel aspecten van oneerlijke mededinging als de bescherming van de jeugd gereguleerd worden. Dat betekent onder meer dat in deze verordening regels moeten worden opgenomen over verantwoorde alcoholverstrekking en de dagen en tijdstippen gedurende welke in paracommerciële inrichtingen alcohol mag worden verstrekt. Gemeenten krijgen meer bevoegdheden om op lokaal niveau beter invulling te geven aan het alcoholbeleid en dan met name gericht op jongeren. Wet Milieubeheer/Activiteitenbesluit De Wet Milieubeheer is uitgewerkt in het Activiteitenbesluit. Dit besluit beoogt gevaar, schade en hinder vanuit de horeca-inrichting te voorkomen en milieubelasting zoveel mogelijk te beperken. Hierbij volgen we de richtlijnen van de VNG en de wettelijke eisen in de milieuwetgeving. Bij milieubelasting kan bijvoorbeeld gedacht worden aan geluidsoverlast, afvalstoffen of stankoverlast. Vrijwel alle horeca-inrichtingen in onze gemeente vallen onder het Activiteitenbesluit. Het besluit bevat een groot aantal standaard voorschriften waar de horeca-inrichtingen aan moeten voldoen. Op grond van dit besluit wordt bijvoorbeeld gekeken of het horecapand aan geluidswerende eisen moet voldoen of dat de ondernemer maatregelen moet nemen tegen stankoverlast. De afhandeling en handhaving van dit besluit vindt mede plaats door de DCMR. Als het gaat om horeca-inrichtingen betreft de overlast veelal de geluidsbelasting van de omgeving. Paracommercie Een paracommerciële rechtspersoon is een rechtspersoon (geen NV of BV) die zich naast activiteiten van recreatieve, sportieve, sociaal-culturele, educatieve, levensbeschouwelijke of godsdienstige aard richt op de exploitatie in eigen beheer van een horecabedrijf. Het betreft veelal instellingen die weliswaar bedrijfsmatig of anders dan om niet alcoholhoudende dranken verstrekken, maar dit doen als nevenactiviteit. Denk hierbij aan sportkantines, dorps- en buurthuizen of kerkelijke centra. Als de nevenactiviteit de overhand krijgt, gaan de paracommerciële instellingen concurreren met andere horecagelegenheden. Op dat moment is sprake van oneerlijke mededinging en dat is in strijd met de wet. Reguliere, commercieel-economisch opererende, horeca ondervindt nadeel van bedrijven/instellingen die onder aanzienlijk gunstigere voorwaarden kunnen functioneren. De gunstigere voorwaarden, waaronder paracommerciële-instellingen worden geëxploiteerd, kunnen onder meer bestaan uit: het krijgen van subsidies; het niet als bedrijf ingeschreven (hoeven) staan in het handelsregister; het in beginsel niet-inschrijfplichting zijn bij het Bedrijfschap Horeca en catering, zodat men zich niet behoeft te houden aan de horeca CAO; het dikwijls (mogen) werken met vrijwilligers; het van toepassing zijn van fiscaal gunstiger voorwaarden. Ook in paracommerciële instellingen is voor de verstrekking van alcohol een drank- en horecavergunning vereist. In een paracommerciële instelling mogen zowel zwakalcoholische als sterke dranken worden verkocht voor gebruik ter plaatse. Gemeenten kunnen in de vergunning van paracommerciële instellingen aangeven of sterke alcoholische dranken geschonken mogen worden. Dit omdat in paracommerciële instellingen veel jeugdige bezoekers komen. In Lansingerland wordt op dit moment geen gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. Onderdeel van de nieuwe drank- en horecawet is dat de gemeente een verordening moet opstellen, waarbij zowel de aspecten van oneerlijke mededinging als de bescherming van de jeugd moeten worden meegenomen. Dat betekent onder meer dat in deze verordening regels moeten worden opgenomen over verantwoorde alcoholverstrekking en de dagen en tijdstippen gedurende welke in paracommerciële inrichtingen alcohol mag worden verstrekt. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 20/48

21 Slijterijen Een slijterij versterkt zowel zwakalcoholhoudende als sterke dranken. Voor sterke dranken hebben slijterijen wel een drank- en horecavergunning nodig. Gebruik ter plaatse van dranken is in een slijterij niet toegestaan. Horeca exploitatievergunning In de APV van Lansingerland is bepaald dat het verboden is een horecabedrijf te exploiteren zonder vergunning van de burgemeester. De burgemeester weigert een vergunningsaanvraag als deze in strijd is met het bestemmingsplan. De burgemeester kan een aanvraag weigeren wanneer naar zijn oordeel de woon- en leefsituatie in de omgeving van het te vestigen horecabedrijf en/of openbare orde ontoelaatbare wijze nadelig wordt beïnvloed door de aanwezigheid van het horecabedrijf. Recentelijk is in het kader van deregulering en vermindering van administratieve lasten besloten dat horecaondernemers de burgemeester kunnen verzoeken een vrijstelling van deze (gemeentelijk) exploitatievergunning te geven. Horecaondernemers zullen hier zelf om moeten vragen. Dit houdt overigens niet in dat de horeca exploitatievergunning volledig is afgeschaft. Horecaondernemers waar in een periode van zes maanden geen incidenten hebben voorgedaan, komen in aanmerking voor een vrijstelling. Voor nieuwe horeca-inrichtingen geldt in eerste instantie een vrijstelling voor de (proef)periode van zes maanden. Na deze periode en zonder incidenten kan een vrijstelling voor onbepaalde tijd verleend worden. Bij incidenten of andere overtredingen kan de burgemeester de vrijstelling weer intrekken. Winkels (met ondergeschikte horeca), zorginstellingen, musea en bedrijfskantines of restaurants hebben geen horeca exploitatievergunningen nodig. Sluitingstijden De gemeente Lansingerland heeft in de APV bepaald dat de sluitingstijden van horecagelegenheden uur is. Voor horecagelegenheden die deelnemen aan het convenant veilig uitgaan in Lansingerland geldt een aangepaste sluitingstijd voor de vrijdag- en zaterdagavond. De aan het convenant deelnemende (commerciële) horecaondernemingen mogen op vrijdag- en zaterdagavond na 1.00 uur geen bezoekers meer toelaten, maar het reeds aanwezige publiek mag tot uiterlijk 3.00 uur in de horeca-inrichting verblijven. De burgemeester heeft de bevoegdheid om voor één of meerdere horecabedrijven een tijdelijk sluitingsuur vast te stellen indien hij dit vanuit oogpunt van openbare orde, veiligheid, zedelijkheid of gezondheid wenselijk acht. Terrassenbeleid Lansingerland kent geen terrasvergunningsplicht. Dit houdt in dat er geen specifieke vergunning voor terrassen hoeft te worden aangevraagd. Het hebben van een terras moet nog wel steeds opgenomen worden in de drank- en horecavergunning en voldoen aan de nadere regels voor terrassen. Deze nadere regels zijn er voor het waarborgen van de toegankelijkheid van de openbare ruimte en veiligheid. In de nadere regels wordt onder andere ingegaan op de locatie van het terras, de afmetingen, terrasmeubilair en veiligheidseisen. De nadere regels zijn te vinden in bijlage F. Precario De gemeente Lansingerland heft per 1 september 2012 precario op het gebruik van de openbare ruimte voor terrassen. Precario is de belasting die gemeenten heffen voor gebruik van gemeentegrond (openbare ruimte). Aan de hand van een evaluatie is onderzocht of het proces van inning en controle goed verloopt en de kosten niet hoger zijn dan de opbrengsten. Inmiddels heeft een evaluatie plaatsgevonden. Naar aanleiding van deze evaluatie is door de gemeenteraad besloten het tarief voor precario op terrassen op 0 euro/m2 per jaar vast te stellen Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 21/48

22 Speelautomaten De Wet op kansspelen biedt de gemeente weinig beleidsvrijheid. In APV is vastgelegd dat in hoogdrempelige inrichtingen (cafés en restaurants) maximaal drie speelautomaten zijn toegestaan, waarvan maximaal 2 kansspelautomaten. In laagdrempelige inrichtingen zijn twee speelautomaten toegestaan waarvan geen van beide speelautomaten een kansspelautomaat mag zijn. Wet Bibob (Wet Bevordering Integriteitbeoordelingen door het Openbaar Bestuur) De Wet Bevordering Integriteitbeoordelingen door het Openbaar Bestuur (Wet Bibob) geeft bestuurlijke instrumenten aan gemeentebesturen. Hiermee kan voorkomen worden dat criminele activiteiten ongewild en onbewust door gemeenten worden gefaciliteerd. Bestuursorganen kunnen vergunningen weigeren indien blijkt dat achter een aanvraag een criminele activiteit schuilgaat. Bijvoorbeeld indien het vermoeden bestaat dat een aanvrager of financiers met de vergunning geld gaan witwassen, er criminelen feiten mee gaan plegen en of sprake is van een stromanconstructie. In aanvulling op de vereisten van een drank- en horecavergunning kunnen gemeentebesturen met deze wet extra informatie vragen aan de vergunningaanvrager. Met deze informatie krijgt het gemeentebestuur meer zicht op de persoon achter de aanvraag, de zakelijke en financiële omgeving en de bedrijfsstructuur. Het gemeentebestuur kan op basis van deze informatie zelf onderzoek doen. Als dit onvoldoende informatie oplevert, kan een advies aangevraagd worden bij het Ministerie van Justitie. Dit kan uiteindelijk leiden tot weigering van een aangevraagde beschikking of tot intrekking van een gegeven beschikking. De beslissing om al dan niet een Bibob-onderzoek te doen ligt bij het gemeentebestuur. De Bibobbeleidslijn voor horeca-inrichtingen 2013 is op 9 mei 2013 in werking getreden. Horecaconvenant De gemeente Lansingerland heeft eind 2008 samen met de politie Rotterdam-Rijnmond (district Noord), het openbaar Ministerie (arrondissementsparket Rotterdam), Koninklijke Horeca Nederland afdeling Lansingerland en horecaondernemers een convenant gesloten. Inmiddels hebben zeven horecaondernemers het convenant ondertekend. Met het convenant wordt ingezet op een veilig woon- en leefklimaat en bevat de afspraken en de inspanningsverplichting die de betrokken partijen met elkaar hebben afgesproken. Het convenant heeft als doelstelling om verschillende vormen van onveiligheid, overlast en verstoring van de openbare orde te voorkomen en zorgt tevens voor afstemming van het toelatingstijdstip. Bestemmingsplan Het bestemmingsplan is een belangrijk instrument om gewenste ontwikkelingen te stimuleren en ongewenste ontwikkelingen tegen te gaan. Bij de beoordeling of horeca op een bepaalde locatie mogelijk is, wordt getoetst aan het dan geldende bestemmingsplan. Horeca kan altijd gevestigd worden in een pand met bestemming horeca of met horeca als subbestemming. Binnen die bestemming kan de gemeente horeca differentiëren naar categorie. Zo kunnen ongewenste horecatypen worden uitgesloten op bepaalde locaties en wordt voorkomen dat bijvoorbeeld een lunchroom in een discotheek kan veranderen. Het bestemmingsplan vormt de primaire beslissingsgrond om vestiging, uitbreiding en functie van horecabedrijven te reguleren. Als de aanvraag niet past binnen het dan geldende bestemmingsplan, moet worden besloten of wordt meegewerkt aan een afwijking of bestemmingsplanherziening. Bij dat besluit zal worden getoetst aan het dan geldende beleidskader. In de huidige bestemmingsplannen is geen eenduidige verwoording van horecatypen opgenomen. Onderscheid naar daghoreca, avondhoreca, nachthoreca en verblijfshoreca komt het meeste voor in de bestemmingsplannen. Ook de mogelijkheid voor terrassen is meestal niet opgenomen in de bestemmingsplannen. Met de actualisatie van de bestemmingsplannen wordt dit meegenomen. Handhaving Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 22/48

23 Handhaving speelt een belangrijke rol bij het doen slagen van het (horeca)beleid. Onder handhaving verstaan we het geheel aan activiteiten dat gericht is op de naleving van de regels. Uitvoering van de handhaving is in protocollen vastgelegd. De feitelijke handhaving vindt in nauwe samenwerking met de verschillende gemeentelijke afdelingen en politie plaats. Er zijn diverse juridische sanctiemiddelen. Bestuursrechtelijke sanctiemiddelen zijn dwangsom, preventieve dwangsom, bestuursdwang, intrekking van de vergunning, sluiting van een horecabedrijf en de bestuurlijke boete. Daarnaast zijn er ook strafrechtelijke sanctiemiddelen. De hantering van de strafsanctie is geen zaak voor de gemeente. Over de strafvervolging beslist het Openbaar Ministerie. De eventuele strafoplegging geschiedt door de strafrechter. Voor een groot aantal bijzondere wetten zijn de sancties uit de Wet Economische Delicten (WED) van toepassing. De straffen en maatregelen die in het kader van de WED kunnen worden opgelegd, zijn in hoofdzaak geldboetes, gevangenisstraffen en hechtenissen. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 23/48

24 Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 24/48 T

25 Bijlage A Branche-indeling horeca Branche-indeling Bedrijfschap Horeca en Catering Branchegroep Branche Drankensector - Café/bar - Discotheek - Coffeecorner (ook tearoom, koffiehuis, coffeeshop) - Kiosk - Horeca bij recreatiebedrijf - Horeca bij sportaccommodatie - Strandbedrijf - Ontmoetingscentrum - Zalen-/partycentrum (ook congrescentrum zonder logies) Fastservicesector - IJssalon - Cafetaria (ook snackbar) - Fastservicerestaurant - Shoarmazaak/grillroom - Lunchroom - Pannenkoekenrestaurant (hieronder vallen ook de crêperies en poffertjeszaken) - Restauratie - Spijsverstrekkers n.e.g. (Hieronder vallen met name afhaalbedrijven die (beperkt) zijn ingericht voor verbruik ter plaatse. Denk hierbij aan toko's en afhaalchinezen.) Restaurantsector - Bistro (ook petit-restaurant, pizzeria) - Restaurant - Café-restaurant - Wegrestaurant Hotelsector - Hotel-garni - Hotel-café - Hotel-restaurant - Hotel-café-restaurant - Pension (ook bed & breakfast) Partycatering - Partycatering Bron: Bedrijfschap Horeca en Catering Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 25/48

26 Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 26/48 T

27 Bijlage B Overzicht horecavestigingen Lansingerland Kern Berkel en Rodenrijs Horecagelegenheid Locatie Sector/Assortiment Pannenkoe Buitengebied Pannenkoekenrestaurant Olympus Centrum Grieks restaurant La Strada Centrum Italiaans/mediterraans Edelweiss Centrum Lunchroom Golden Garden Centrum Aziatisch restaurant De Steelpan Wijkwinkelcentrum Restaurant, eetcafé, pizzeria, bezorging en cafetaria Japans Restaurant Mei Centrum Sushi, teppanyaki, buffet, feesten The Mandarin Buurtwinkelcentrum Chinees restaurant La Mamma Centrum Italiaans restaurant en pizzeria Snackbar Berkel Centrum Cafetaria Mangér Centrum Restaurant, bistro Café t Vierkantje Centrum Café Café het Centrum Centrum Café Charlie s Café Bij sporthal Eetcafé/Restaurant Chinees Restaurant Mei Centrum Chinees restaurant en afhaalservice Anders Buitengebied Restaurant, podiumcafe, partycentrum De Gastronoom Centrum Cafetaria t Manneke Buitengebied Zalencentrum, congressen, feesten McDonald s Bedrijventerrein Fastservicerestaurant Pizzeria Leonardo Wijkwinkelcentrum Pizzeria Domino s Centrum Pizzeria bezorging Berkel Döner Centrum Fastfood Naar Beneden Centrum Restaurant Verhage Fastfood Centrum Fastfood Kern Bergschenhoek Horecagelegenheid Locatie Sector/Assortiment Bergsche Plas Buitengebied Eetcafé/Restaurant Restaurant Restaurant t Hoekse Buitengebied Restaurant, Hollandse kaart Hout Restaurant De Buitengebied Restaurant, Franse kaart Lindehoeve Masada-Tivoli Bergschenhoek centrum Pizzeria en grillroom, eveneens afhalen en bezorgen Green Garden Bergschenhoek centrum Internationaal Café Braaf Bergschenhoek centrum Café Asya Döner & Kebab Bergschenhoek centrum Shoarmazaak/grillroom Bon Chef Bergschenhoek centrum Lunchroom, cafetaria New York Pizza Bergschenhoek centrum Pizzeria bezorging Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 27/48

28 Horecagelegenheid Locatie Sector/Assortiment De Salon AMG Schmidtpark Restaurant Kern Bleiswijk Horecagelegenheid Locatie Sector/Assortiment Het Zeeltje Buitengebied Eetcafé/Restaurant Retraiterie Rottemeren Buitengebied Conferenties, congres, zakelijke markt Meerenbos Buitengebied Restaurant, Hollandse kaart t Kruispunt Buitengebied Eetcafé/Restaurant, feesten en partijen Pannenkoe Buitengebied Pannenkoekenrestaurant Kwalitaria t Pleintje Bleiswijk centrum Cafetaria Eetcafé Jofel Bleiswijk centrum Eetcafé/Restaurant Boedha Beer Bleiswijk centrum Eetcafé/Restaurant Kam Po Bleiswijk centrum Chinees restaurant Shoarma en Pizza Service Bleiswijk Bleiswijk centrum Pizzeria en grillroom, afhaal en bezorging Pizzeria Deliziosa Bleiswijk centrum Pizzeria, eveneens afhaal en bezorging Paracommerciële horeca Naam Badmintonvereniging Combat Gereformeerde Kerk Bleiswijk Hockeyvereniging Bleiswijk Bleiswijkse Jeu de Boeulesclub Jeugdsoos Pecto s Korfbalvereniging de Weidevogels Volleybalvereniging LTV Bleiswijk Soccer Boys Sportzaal Sportpalet Voetbalvereniging B.V.C.B. St. Nationaal Noords Centrum Hink- en softbal vereniging The Orioles Postduivenvereniging De Vrijheid Kynologenclub L.T.C. Triomf Volley 2B Muziekvereniging Concordia St. Jeugd en Jongerenwerk Midden-Holland (The Point) Gereformeerde Kerk Anthony van Dijklaan Jongerensoos t JOR St. Parochiehuis ATV Berkenrode CVV Berkel Gereformeerde Kerk De Bron Hockeyvereniging Berkel St. Rotonde Voetbalvereniging TOGB Locatie Bleiswijk Bleiswijk Bleiswijk Bleiswijk Bleiswijk Bleiswijk Bleiswijk Bleiswijk Bleiswijk Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Berkel en Rodenrijs Berkel en Rodenrijs Berkel en Rodenrijs Berkel en Rodenrijs Berkel en Rodenrijs Berkel en Rodenrijs Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 28/48

29 Slijterijen met drank en horeca vergunning Bedrijf Soekhlall Toussaint Wijnblad uw wijnpartner Plus Koelhuis Wijnhuys Santé Slijterij Wooning Locatie Berkel en Rodenrijs Berkel en Rodenrijs Berkel en Rodenrijs Bergschenhoek Bergschenhoek Bleiswijk Drank- en horecavergunning Bedrijf Zalencentrum Rehoboth Cozmic Poolacademy St Zorgcompas Hergerborch St. Zorgcompas Oudelandsehof Zalencentrum De Ark Bon Bon Royale (Golfclub de Rottebergen) Outdoor Valley Ski- en skatecentrum Manege Hillegersberg Manege Lansbergen Sporthal de Ackers Sporthal Berghonk Zwembad de Windas Sportcafé Rijneveen Woonzorgcentrum De Tuinen Woonzorgcentrum De Leeuwerik V.O.F. Hippisch Centrum Sport en Recreatiecentrum Rottemeren Wellnescentrum Elysium Fleuresto (FloraHolland) Locatie Berkel en Rodenrijs Berkel en Rodenrijs Berkel en Rodenrijs Berkel en Rodenrijs Berkel en Rodenrijs Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Bergschenhoek Bleiswijk Bleiswijk Bleiswijk Bleiswijk Bleiswijk Bleiswijk Bleiswijk Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 29/48

30 Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 30/48 T

31 Bijlage C Horecastappenplan De gemeente Lansingerland heeft in samenwerking met Koninklijke Horeca Nederland afdeling Lansingerland een horecastappenplan ontwikkeld. Horecaondernemers kunnen met behulp van dit stappenplan snel nagaan welke vergunningen ze nodig hebben voor hun horecabedrijf. Horeca stappenplan De gemeente Lansingerland vindt dat de horeca een grote bijdrage levert aan de leefbaarheid en gezelligheid in Lansingerland en wil daarom een horecavriendelijke gemeente zijn. De gemeente Lansingerland heeft daarom een horecastappenplan ontwikkeld. Met behulp van dit stappenplan komt u snel te weten aan welke verplichtingen u moet voldoen als u een horecabedrijf wilt starten. Het is mogelijk dat u nog andere verplichtingen hebt. Heeft u voor of na het doorlopen van het horeca stappenplan vragen over vestiging van horeca binnen de gemeente Lansingerland? Neem dan contact op met de accountmanager bedrijven, of stuur een . Het stappenplan bestaat uit 10 stappen: Stap 1 Inschrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel Stap 2 Inschrijven bij het Bedrijfschap Horeca en Catering en de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit Stap 3 Bestemmingsplan inzien en indien nodig toetsing aan beleid Stap 4 Omgevingsvergunning voor bouwen aanvragen Stap 5 Gebruiksmelding doen of omgevingsvergunning aanvragen Stap 6 Melding milieubeheer doen of omgevingsvergunning aanvragen Stap 7 Exploitatievergunning horecabedrijf aanvragen Stap 8 HACCP-plan opstellen of hygiënecode volgen Stap 9 Drank- en horecavergunning aanvragen Stap 10 Risico-inventarisatie en evaluatie opstellen Stap 1: Inschrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel Als startende ondernemer moet u zich inschrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (KvK). Dit kan vanaf een week voor de start, tot een week na de start van uw onderneming. Bij de start van een eenmanszaak, vennootschap onder firma (vof), commanditaire vennootschap (CV) of (stille) maatschap moet u persoonlijk langsgaan bij de Kamer van Koophandel. Bij de start van een rechtspersoon, zoals een besloten vennootschap (BV) of stichting, regelt de notaris uw inschrijving. Als u uw onderneming inschrijft in het Handelsregister, geeft de KvK uw gegevens door aan de Belastingdienst. U hoeft zich niet apart aan te melden bij de Belastingdienst. Stap 2: Inschrijven bij het Bedrijfschap Horeca en Catering en de NVWA Een productschap of bedrijfschap behartigt de collectieve belangen van bedrijven binnen een bepaalde branche. Ook stelt het regels op voor die bedrijven. U hoeft zich niet zelf in te schrijven. Inschrijving volgt automatisch uit uw inschrijving in het handelsregister. Het is mogelijk dat uw bedrijf onder verschillende schappen valt. Lidmaatschap en contributie Valt uw bedrijf binnen een branche met een bedrijf- of productschap, dan is lidmaatschap verplicht. U moet contributie betalen en u moet zich aan de regels van het schap houden. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 31/48

32 Stap 3: Bestemmingsplan inzien Bestemmingsplan In een bestemmingsplan staat voor een specifiek stuk grond beschreven wat er met de ruimte mag gebeuren. Er staat bijvoorbeeld in waar woningen, winkels, horeca en bedrijven mogen komen en wat de maximale afmetingen van bouwwerken mogen zijn. Tussen bedrijven en woningen moet voldoende afstand zijn conform landelijke richtlijnen. De vestiging van uw horecabedrijf moet passen in het bestemmingsplan. Als dat niet het geval is, dan kunt u de gemeente verzoeken het bestemmingsplan te wijzigen of om een omgevingsvergunning voor het handelen in strijd met regels ruimtelijke ordening af te geven. Of daaraan wordt meegewerkt is afhankelijk van bepaalde onderzoeken (hinder bijvoorbeeld) en de toetsing aan beleid. Geldende bestemmingsplannen en bestemmingsplannen in procedure kunt u inzien in het gemeentehuis. Ook zijn de meeste bestemmingsplannen te vinden op Stap 4: Omgevingsvergunning voor bouwen aanvragen Omgevingsvergunning voor bouwen Als u wilt bouwen, verbouwen of renoveren, hebt u meestal een omgevingsvergunning voor bouwen nodig van uw gemeente. Via Omgevingsloket online kunt u met de vergunningcheck bepalen of u een omgevingsvergunning voor bouwen nodig hebt. Vergunningvrij bouwen In sommige gevallen hebt u geen omgevingsvergunning voor bouwen nodig, maar moet u zich wel houden aan de regels in het Bouwbesluit. Hierin staan minimale bouwtechnische eisen met het oog op veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid en energiezuinigheid. Bovendien moet u zich houden aan de gemeentelijke voorschriften van de bouwverordening, welstandseisen en het bestemmingsplan. Stap 5: Gebruiksmelding doen of omgevingsvergunning aanvragen Voor het brandveilig gebruiken van een gebouw of ander bouwwerk, moet u een aantal maatregelen nemen. Daarbij moet u zich altijd houden aan de algemene voorschriften uit het Besluit brandveilig gebruik bouwwerken (Gebruiksbesluit). Voor de meer risicovolle soorten gebruik moet u een omgevingsvergunning brandveilig gebruiken aanvragen of een gebruiksmelding doen. Via het Omgevingsloket online kunt u nagaan welke situatie op u van toepassing is. Omgevingsvergunning voor brandveilig gebruiken Voor bepaalde gebouwen is een omgevingsvergunning voor brandveilig gebruiken nodig (de vroegere gebruiksvergunning ). In zo n vergunning stelt de gemeente nadere eisen aan het brandveilig gebruik van een gebouw. De eisen dragen bij aan het voorkomen, beperken en bestrijden van brand, brandgevaar en ongevallen bij brand. Gebruiksmelding Voor sommige gebouwen is alleen een gebruiksmelding nodig. Bijvoorbeeld een gebouw waar meer dan 50 personen tegelijk aanwezig zijn. Voor een gebruiksmelding betaalt u geen leges. Bovendien kunt u 4 weken nadat de melding bij de gemeente is ingediend, het gebouw in gebruik nemen (als de melding overeenkomt met het gebruik). Het gaat bijvoorbeeld om middelbare scholen, kantoren, restaurants, sportaccommodaties, discotheken, winkelcentra en supermarkten. Als u een gebruiksmelding moet doen, mag dit tegelijk met de aanvraag van de omgevingsvergunning voor andere activiteiten. U bent dit niet verplicht. Stap 6: Melding milieubeheer doen of omgevingsvergunning aanvragen Omgevingsvergunning voor milieu of melding milieubeheer (activiteitenbesluit) Als horecaondernemer hebt u te maken met milieuvoorschriften. Meestal is het niet nodig om een omgevingsvergunning voor het oprichten of veranderen van een milieu-inrichting aan te vragen, maar Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 32/48

33 kunt u volstaan met een melding van uw bedrijf bij de gemeente. Ondernemingen hebben te maken met milieuvoorschriften op het gebied van bijvoorbeeld geluid, energie, afvalstoffen, lucht en bodem. Veranderingen Als u binnen uw bedrijf of bedrijfsvoering iets verandert, kan het zijn dat deze verandering niet in overeenstemming is met uw omgevingsvergunning. In dat geval moet u een veranderingsvergunning aanvragen. Als de verandering niet tot andere of grotere gevolgen voor het milieu leidt dan al is toegestaan op grond van de geldende vergunning, geldt in de meeste gevallen een reguliere voorbereidingsprocedure met een beslistermijn van 8 weken. Stap 7: Exploitatievergunning horecabedrijf aanvragen In het kader van deregulering en vermindering van administratieve lasten hebben niet alle horecainrichtingen een exploitatievergunning meer nodig. Tot voor kort was voor het exploiteren van een horecabedrijf in Lansingerland een exploitatievergunning noodzakelijk. Inmiddels is de Algemene Plaatselijke Verordening van Lansingerland aangepast. De nieuwe situatie De exploitatievergunning wordt niet afgeschaft, maar de burgemeester heeft nu wel de mogelijkheid om aan horecaondernemers een vrijstelling te verlenen van die vergunningplicht. Bestaande inrichtingen Voor de horecaondernemers waar in of bij hun inrichting zich in de zes maanden voorafgaand aan de inwerkingtreding van deze bepaling geen incidenten gepaard gaande met geweld, overlast op straat of drugsgebruik en -handel hebben voorgedaan. Nieuwe inrichtingen Voor nieuwe inrichtingen als: 1. er geen strijdigheid is met het bestemmingsplan; 2. de woon- en leefsituatie in de nabijheid van de horeca-inrichting door de vestiging niet nadelig wordt beïnvloed; 3. de openbare orde, de openbare veiligheid, de volksgezondheid of de bescherming van het milieu niet nadelig worden beïnvloed. De vrijstelling voor nieuwe inrichtingen wordt verleend voor de duur van zes maanden. Na deze proefperiode kan de vrijstelling voor onbepaalde tijd verleend worden. Aanvragen vrijstelling Een aanvraag tot een vrijstelling kan worden aangevraagd bij de burgemeester. Een aanvraag kunt u aan hem richten, ter attentie van de afdeling Vergunningverlening & Handhaving, team APV, Postbus 1, 2650 AA Berkel en Rodenrijs. Afschaffing Een aantal horeca-inrichtingen hoeft niet langer over een exploitatievergunning te beschikken. Er is voortaan geen vergunning meer vereist voor een horeca-inrichting die zich bevindt in: een winkel als bedoeld in artikel 1 van de Winkeltijdenwet voor zover de activiteiten van de openbare inrichting een nevenactiviteit vormen van de winkelactiviteit (bijvoorbeeld lunchhoekjes bij een bakker); een zorginstelling; een museum; een bedrijfskantine of restaurant. Intrekken vrijstelling De vrijstelling kan worden ingetrokken als zich in of bij de horeca-inrichting incidenten gepaard gaande Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 33/48

34 met geweld, overlast op straat of drugsgebruik en -handel hebben voorgedaan. Er zal dan opnieuw een exploitatievergunning moeten worden aangevraagd. Zolang de exploitatievergunning niet is verleend, moet de horeca-inrichting gesloten zijn. Drank- en Horecawet De vrijstelling geldt alleen voor de (gemeentelijke) exploitatievergunning. De vergunningplicht op grond van de Drank- en Horecawet is niet gewijzigd. Als u op grond van deze wet over een drank- en Horecavergunning moet beschikken, dan treedt daar geen verandering in. Stap 8: HACCP-plan opstellen of hygiënecode volgen Alle ondernemingen die eet- en drinkwaren bereiden, verwerken, behandelen of vervoeren, moeten veilig met voedsel omgaan. Wettelijke voorschriften over de hygiëne van levensmiddelen zijn gebaseerd op Europese wetgeving. U moet volgens HACCP-principes werken. HACCP staat voor Hazard Analysis Critical Control Points. Dit is een analyse van kritische punten waarop u extra goed moet letten. HACCP benoemt de gevaren voor de voedselveiligheid in het hele productieproces. HACCP en hygiënecodes Als u werkt volgens een goedgekeurde hygiënecode, voldoet u automatisch aan de wet. Een overzicht van de hyigiënecodes vindt u op de website van de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA). Over het algemeen zijn de hygiënecodes op te vragen bij de brancheorganisaties die de codes hebben opgesteld. U kunt ook zelf een HACCP-plan (voedselveiligheidsplan) opstellen. Een zelf opgesteld HACCPplan is proces- of bedrijfsgebonden. Stap 9: Drank- en horecavergunning aanvragen Drank- en horecavergunning Als in uw horecabedrijf alcoholische dranken verstrekt en genuttigd worden, moet u een drank- en horecavergunning van de gemeente hebben. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt in 4 categorieën: 1. Alcohol schenken commercieel horecabedrijf 2. Alcohol schenken paracommercieel horecabedrijf 3. Alcohol verkoop, slijterij 4. Alcohol schenken buiten horecabedrijf Wijzigingen in uw horecabedrijf Als de leidinggevende of de rechtsvorm van uw horecabedrijf verandert, moet u een nieuwe drank- en horecavergunning aanvragen. Als uw horecabedrijf bouwtechnisch zodanig verandert dat deze niet meer overeenkomt met de omschrijving in de drank- en horecavergunning, moet u dit binnen een maand melden bij de gemeente. Stap 10: Risico-inventarisatie en -evaluatie opstellen Als u personeel in dienst neemt, moet u bij de start van uw horecabedrijf een risico-inventarisatie en - evaluatie (RI&E) hebben. U kunt het model Horeca RI&E gebruiken. Risico-inventarisatie en -evaluatie De risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) is verplicht voor iedere ondernemer met personeel. Uw werknemers moeten de RI&E kunnen inzien. Bij de start van uw onderneming moet u een RI&E hebben. Als u een RI&E maakt, gaat u na: welke risico's er zijn voor uw personeel en uw onderneming; welke maatregelen u inmiddels hebt getroffen om schade aan de gezondheid van u en uw werknemers te voorkomen; welke maatregelen u van plan bent te nemen (Plan van Aanpak). Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 34/48

35 U kunt gebruik maken van een erkend RI&E-instrument dat vaak door een brancheorganisatie voor een specifieke branche is ontwikkeld. Een overzicht vindt u op Rie.nl. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 35/48

36 Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 36/48 T

37 Bijlage D Definities Daghoreca Daghoreca is winkelondersteunende horeca dat zich met name richt op het winkelend publiek en in de basis dezelfde sluitingstijden hebben als winkels. In de avonduren kan de daghoreca zich eventueel ook richten op het uitgaand publiek. Onder de daghoreca vallen onder andere croissanteries, ijssalons, tearooms en lunchrooms. Avondhoreca Avondhoreca is horeca dat zich in hoofdzaak richt op het ter plaatse nuttigen van ter plaatse bereide etenswaren en voor gebruik van ter plaatse verstrekken van alcoholische dranken. Tot avondhoreca rekenen we restaurants, grandcafés, brasserie, grillrooms, etc.. Nachthoreca Horeca dat zich in hoofdzaak richt op het verstrekken van dranken voor gebruik ter plaatse en/of gelegenheid bieden voor dansen. Onder deze horecavorm vallen met name de cafés, bars, dancings, discotheken en partycentra. Verblijfshoreca Verblijfshoreca is horeca gericht op het verstrekken van nachtverblijf, waarbij het verstrekken van voedsel en dranken van ondergeschikt belang is. Hotels en pensions vallen in deze categorie. In de visienota Visie op overnachten in Lansingerland wordt ingegaan op de visie van de gemeente op verblijfshoreca. In paragraaf is een korte samenvatting van deze visie opgenomen. Semi-horeca Horeca als ondersteunde functie bij de hoofdfunctie detailhandel. Maaltijdverstrekkers Horecabedrijven waar bedrijfsmatig overwegend ter plaatse bereide maaltijden worden verstrekt, al dan niet in combinatie met het bedrijfsmatig verstrekken van alcoholhoudende drank, en die in het algemeen gedurende de avonduren zijn geopend. Bedrijven die onder deze categorie vallen zijn: restaurants, petit restaurants, bistro s, pizzeria s, snelbuffet en afhaalcentra. Logiesverstrekkers Horecabedrijven waar bedrijfsmatig gelegenheid wordt gegeven tot overnachting met als hoofddoel het verschaffen van logies en, ondergeschikt aan het hoofddoel, eventueel bedrijfsmatig verstrekken van maaltijden en/of (niet)alcoholhoudende dranken. Spijsverstrekkers Horecabedrijven waar in hoofdzaak bedrijfsmatig kleinere etenswaren worden verstrekt en waar naast de etenswaren in hoofdzaak alcoholvrije drank wordt verstrekt. Bedrijven die onder deze categorie vallen zijn: broodjeszaken, automatieken, lunchrooms, ijssalons, crêperies, patisserieën croissanteries, traiteurs, pannenkoekenhuizen, shoarmazaken, cafetariaʹ s en konditoreien. Drankverstrekkers Horecabedrijven waar in hoofdzaak bedrijfsmatig (alcoholhoudende) drank worden verstrekt, al dan niet in combinatie met het bedrijfsmatig verstrekken van kleinere etenswaren waar al dan niet muziek (mechanisch of niet mechanisch) ten gehore wordt gebracht. Deze bedrijven hebben in het algemeen hoge bezoekersaantallen gedurende de avond en de nacht. Bedrijven die onder deze categorie vallen zijn: cafés, bars, pubs, taveernes, sociëteiten en danscafés. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 37/48

38 Discotheken en nachtzaken Horecabedrijven waar in hoofdzaak bedrijfsmatig gelegenheid wordt geboden tot dansen op mechanische en/of levende muziek al dan niet in combinatie met het verstrekken van (alcoholhoudende) drank en/of etenswaren en/of horecabedrijven die ook gedurende (een deel van) de nacht geopend zijn. Deze bedrijven hebben in het algemeen hoge bezoekersaantallen gedurende de avond en nacht. Bedrijven die onder deze categorie vallen zijn: discotheken, dancings, nachtclubs, nachtcafés, bardancings. Coffeeshops Horecabedrijven die als hoofddoel hebben het verstrekken van softdrugs met als nevenactiviteit het verstrekken van niet alcoholhoudende drank. Jongerencentrum Een inrichting met een sociaal-cultureel doel ten behoeve van jongeren, waarin naast sociaal-culturele activiteiten, al dan niet bedrijfsmatig, alcoholhoudende- en/of alcoholvrije dranken en/of maaltijden voor gebruik ter plaatse worden verstrekt. Discotheek/Bar-Dancing Een inrichting waarin men zich bedrijfsmatig richt op het geven van gelegenheid tot dansen, al dan niet met livemuziek, alsmede het bedrijfsmatig verstrekken van alcoholhoudende- en/of alcoholvrije dranken voor gebruik ter plaatse al of niet gepaard gaand met het verstrekken van kleine eetwaren- en of maaltijden voor gebruik ter plaatse. Automatiek Een inrichting van waaruit bedrijfsmatig door middel van automaten kleine eetwaren worden verstrekt. Café/Eetcafé Een inrichting waarin bedrijfsmatig voor het gebruik ter plaatse alcoholhoudende- en/of alcoholvrije dranken worden verstrekt, eventueel gepaard gaande met het voor gebruik ter plaatse verstrekken van in dezelfde onderneming bereide en/of opgewarmde maaltijden Restaurant Een inrichting waarin bedrijfsmatig voor gebruik ter plaatse maaltijden worden verstrekt, gepaard gaande met het bedrijfsmatig voor het gebruik ter plaatse verstrekken van alcoholhoudende- en/of alcoholvrije dranken. Cafetaria/Croissanterie/Broodjeszaak/Lunchroom/Konditorei/Shoarmazaak/Crêperie e.d. Een inrichting waarin bedrijfsmatig kleine eetwaren voor gebruik ter plaatse en elders dan ter plaatse worden verstrekt, al dan niet in combinatie met het verstrekken van alcoholhoudende en/of alcoholvrije dranken. Seizoenhorecabedrijf Een seizoen gebonden inrichting waarin alcoholhoudende en/of alcoholvrije dranken voor gebruik ter plaatse worden verstrekt en/of eetwaren worden verkocht voor gebruik ter plaatse en/of elders dan ter plaatse. Afhaalcentrum/Bezorgdienst Een inrichting waarin bedrijfsmatig maaltijden cq kleine eetwaren worden verstrekt voor gebruik elders dan ter plaatse en/of van waaruit maaltijden cq kleine eetwaren aan huis worden bezorgd. Alcoholvrij café Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 38/48

39 Een inrichting waarin bedrijfsmatig alcoholvrije dranken en/of kleine eetwaren voor gebruik ter plaatse worden verstrekt en waarin eventueel softdrugsverkoop gedoogd wordt volgens door B&W nader in te vullen beleid. Overige inrichting Een inrichting waarin bedrijfsmatig alcoholhoudende- en/of alcoholvrije dranken en/of maaltijden en/of kleine eetwaren voor gebruik ter plaatse worden verstrekt, niet omschreven in de categorie 1.1 t/m 1.4, 2.1 t/m 2.6 of 3.1 t/m 3.9. Buffetexploitatie in bioscoop etc. (geen restaurant) Een inrichting waarin bedrijfsmatig kort voor, tijdens en kort na de voorstelling alcoholhoudende- en/of alcoholvrije dranken en/of kleine eetwaren voor gebruik ter plaatse worden verstrekt. Buurthuis/Clubhuis Een inrichting waarin in verband met buurt- c.q. verenigingsactiviteiten alcoholhoudende- en/of alcoholvrije dranken en/of kleine eetwaren voor gebruik ter plaatse worden verstrekt. Buffetexploitatie in sporthal/kantine sportvereniging Een inrichting waarin, al dan niet bedrijfsmatig, gedurende bepaalde tijden in verband met sportactiviteiten of sportevenementen alcoholhoudende- en/of alcoholvrije dranken en/of kleine eetwaren voor gebruik ter plaatse worden verstrekt. Hotel/Pension Een inrichting waarin aan personen, tegen vergoeding, nachtverblijf gedurende en of meerdere nachten wordt verleend en/of alcoholhoudende- en/of alcoholvrije dranken en/of maaltijden voor gebruik ter plaatse worden verstrekt. Recreatieve instelling (bijv. dansschool, manege) Een inrichting waarbij het doel van het bezoek gericht is op recreatieve activiteiten en waarin alcoholhoudende- en/of alcoholvrije dranken en/of kleine eetwaren voor gebruik ter plaatse worden verstrekt. Zalenverhuur Een inrichting met meerdere lokaliteiten, die bedrijfsmatig als receptie- en/of vergaderruimte etc. worden gebruikt, al dan niet in combinatie met het verstrekken van alcoholhoudende- en/of alcoholvrije dranken en/of maaltijden voor het gebruik ter plaatse. Sociaal-cultureel centrum Een inrichting ten behoeve van een vereniging of stichting met een sociaal-cultureel doel, waarin naast sociaal-culturele activiteiten alcoholhoudende- en/of alcoholvrije dranken en/of maaltijden voor gebruik ter plaatse worden verstrekt. Sociale instelling Een inrichting waarin, tegen vergoeding, onderdak voor de nacht wordt verschaft aan daklozen, eventueel gepaard gaande met het verstrekken van alcoholhoudende- en/of alcoholvrije dranken en/of maaltijden voor gebruik ter plaatse. IJssalon/Koffie- en theehuis Een inrichting waarin ijs en/of alcoholvrije dranken voor gebruik ter plaatse worden verstrekt. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 39/48

40 Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 40/48 T

41 Bijlage E Horeca indeling bestemmingsplan Horeca: Een bedrijf, dat in zijn algemeenheid is gericht op het verstrekken van nachtverblijf, op het ter plaatse nuttigen en/of afhalen van voedsel en dranken en/of op het exploiteren van zaalaccommodatie. In deze regels wordt de volgende indeling in categorieën aangehouden. 1. Horecabedrijven met geen of beperkte invloed op de woon- en leefomgeving, waaronder: a. daghoreca: winkelondersteunende horecabedrijven, die zich richten op het winkelend publiek, zoals croissanteries, ijssalons, tearooms en daarmee gelijk te stellen bedrijven; b. avondhoreca: restaurants, bedrijven die zich in hoofdzaak richten op het ter plaatse nuttigen en/of afhalen van ter plaatse bereide etenswaren en voor gebruik ter plaatse verstrekken van alcoholische dranken. 2. Nachthoreca: horecabedrijven die zich in hoofdzaak richten op het verstrekken van dranken voor gebruik ter plaatse en/of gelegenheid bieden voor dansen, waaronder cafés, bars, zalencentrum, partycentra, dancings, discotheken en daarmee gelijk te stellen bedrijven; 3. Verblijfshoreca: horecabedrijven die zich in hoofdzaak richten op het verstrekken van nachtverblijf en waarbij het verstrekken van voedsel en dranken (daaraan) ondergeschikt is, zoals hotels en pensions. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 41/48

42 Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 42/48 T

43 Bijlage F Nadere regels terrassen Besluit *T * Registratienummer T Onderwerp Nadere regels terrassen 2012 De burgemeester van de gemeente Lansingerland; Overwegende dat op grond van de Algemeen plaatselijke verordening gemeente Lansingerland 2010 de terrasvergunningplicht is afgeschaft; het vanuit veiligheid en de toegankelijkheid van de openbare ruimte wenselijk is nadere regels te stellen met betrekking tot het hebben van een terras als bedoeld in artikel 2:10 van de Algemene plaatselijke verordening gemeente Lansingerland 2010; de winkeliersverenigingen in Berkel en Rodenrijs, Bergschenhoek en Bleiswijk en de Koninklijke Horeca Nederland, afdeling Lansingerland bij de voorbereiding van de nadere regels in de gelegenheid zijn geweest om hun zienswijzen hierover kenbaar te maken; zij hiervan gebruik hebben gemaakt; de zienswijze kortheidshalve als volgt kan worden samengevat: 1. De nadere regels m.b.t. tot terrassen zullen een voorziening moeten hebben voor het Kranenburgplein in de kern Bleiswijk. Een zgn. eilandterras moet hier mogelijk zijn. de zienswijze aanleiding geeft het volgende op te merken: Ad1.De inrichting van de openbare ruimte op het Kranenburgplein is zodanig dat het plaatsen van een zogenaamd eilandterras mogelijk is. De nadere regels zullen hieraan worden aangepast. Gelet op de Gemeentewet, de Algemene wet bestuursrecht en artikel 2:10 van de Algemene Plaatselijke Verordening Lansingerland 2010; Besluit vast te stellen de navolgende Nadere regels terrassen 2012: Artikel 1. Begripsomschrijvingen In deze nadere regels wordt verstaan onder: 1. openbare inrichting: de voor het publiek toegankelijke, besloten ruimte waarin bedrijfsmatig, of in een omvang alsof zij bedrijfsmatig was, logies wordt verstrekt of Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 43/48

44 dranken worden geschonken of rookwaren of spijzen voor directe consumptie worden verstrekt of bereid. 2. terras: een buiten de besloten ruimte van de openbare inrichting liggend deel daarvan waar sta- of zitgelegenheid kan worden geboden en waar tegen vergoeding dranken kunnen worden geschonken of spijzen voor directe consumptie kunnen worden bereid of verstrekt of genuttigd. 3. openbaar plaats hetgeen wordt bedoeld in artikel 1:1 van de Algemene Plaatselijke Verordening Lansingerland 2010; 4. terrasmeubilair: hieronder wordt verstaan stoelen, banken, tafels, parasols, terrasschermen, andere objecten, waaronder reclameborden, plantenbakken en alle overige objecten die op het terras geplaatst zijn ten dienste van het terras en/of het overige deel van de openbare inrichting. Artikel 2. Locatie terras 1. Afhankelijk van de ligging van de inrichting mag een terras alleen direct grenzend aan de voor-, zij- en/of achtergevel van de eigen inrichting worden ingenomen. 2. Wanneer een terras op eigen terrein is gelegen mag van het eerste lid van dit artikel, met uitzondering van het bepaalde in het Activiteitenbesluit, worden afgeweken. 3. Op het Kranenburgplein in de kern Bleiswijk kan worden afgeweken van hetgeen is bepaald in lid 1 van dit artikel. Artikel 3. Maximale afmetingen van een terras 1. Een terras mag, inclusief de uitklapbreedte van de aanwezige parasols, niet breder zijn dan de voor-, zij- of achtergevel van de inrichting, waartoe het terras behoort. 2. Ten aanzien van de diepte van het terras geldt dat: a. Een terras mag worden geplaatst als er voor voetgangers en rolstoelgebruikers een vrije doorgang van minimaal 1,50 meter overblijft op het trottoir tussen het terras en de fysieke dan wel visueel aangegeven rijbaan. b. De diepte, gemeten vanaf de voor-, zij- en/of achtergevel, van terrassen niet meer dan 6 meter mag bedragen. 3. Aan het Westerwater (brasserie Edelweiss) in de kern Berkel en Rodenrijs wordt afgeweken van het bepaalde in lid 2 onder b. Artikel 4. Schoonhouden terras en directe omgeving 1. De exploitant van een openbare inrichting waar een terras wordt ingenomen moet het terras en de directe omgeving van het terras te allen tijde in een nette staat houden. 2. Het terrasmeubilair op het terras dient van een deugdelijke kwaliteit te zijn en dient in een goede staat van onderhoud te verkeren. Artikel 5. Hinder en overlast 1. De exploitant van een openbare inrichting waar een terras wordt ingenomen is gehouden te doen en na te laten hetgeen redelijkerwijs gevergd kan worden om hinder en overlast, veroorzaakt door op het terras aanwezige bezoekers, te voorkomen. 2. Het gebruik van het terras mag niet leiden tot hinder, schade of overlast voor derden. Artikel 6. Veiligheidseisen 1. De ingang(en), nooduitgang(en), uit- en inritten van zowel het eigen als alle omliggende panden en percelen dienen vrij te zijn en te blijven van obstakels en mogen niet op enigerlei wijze worden belemmerd of geblokkeerd. 2. Het terras dient tijdens het gebruik voldoende verlicht te zijn. 3. Brandkranen en andere waterwinplaatsen moeten goed zichtbaar zijn en worden vrijgehouden en bereikbaar zijn voor hulpvoertuigen. Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 44/48

45 4. De onbelemmerde doorgang (minimale breedte 3.50 meter en minimale hoogte 4.20 meter) voor voertuigen van brandweer, ambulance en politie, dient te allen tijde te worden gewaarborgd. 5. Tafels, stoelen, meubels en losse voorwerpen moeten zo zijn geplaatst dat een snelle en veilige ontruiming is gewaarborgd. Artikel 7. Terrasmeubilair 1. Parasols moeten worden uitgevoerd in stof/zeildoek van brandvertragend materiaal en inklapbaar zijn. 2. Losse elementen zijn toegestaan mits gemakkelijk verplaatsbaar. 3. Het terrasmeubilair mag niet in de grond verankerd worden. Artikel 8. Aansprakelijkheid exploitant 1. De exploitant van een openbare inrichting moet de redelijkerwijs mogelijke maatregelen nemen om te voorkomen, dat de gemeente en derden ten gevolge van het plaatsen en/of het aanwezig hebben van het terras en terrasmeubilair schade lijden. 2. Schade aan eigendommen van gemeente en/of derden moet op eerste aanzegging, binnen de daarbij te stellen termijn, door de exploitant worden vergoed. Artikel 9. Overig 1. Drank- en voedselverstrekking moet direct vanuit de openbare inrichting plaatsvinden. Tappunten en dergelijke op terrassen zijn niet toegestaan, tenzij hiervoor separaat een ontheffing voor is verleend. 2. Het verstrekken van alcoholhoudende drank op het terras is slechts toegestaan gedurende de tijden dat de openbare inrichting geopend mag zijn. 3. Het innemen van terras is toegestaan vanaf uur tot en met uur. 4. Tussen uur en uur dient het terrasmeubilair op zodanige wijze te worden opgeslagen en/of vastgelegd dat er geen gevaar of overlast ontstaat en zijn er geen bezoekers op het terras toegestaan (sluitingstijd terras). 5. Op 31 december vanaf uur tot 1 januari uur dient al het terrasmeubilair verwijderd te zijn van de openbare plaats. 6. De burgemeester kan het terras (of een gedeelte daarvan) sluiten op dagen of uren, waarop in verband met (weg)werkzaamheden of bijzondere gebeurtenissen (zoals bijvoorbeeld evenementen) over de desbetreffende openbare plaats beschikt moet kunnen worden. Artikel 10. Toezicht Aanwijzingen door of vanwege een gemeentelijke opsporingsambtenaar, de politie, dan wel de brandweer, gegeven in het belang van de openbare orde en veiligheid, dienen door de exploitant van de openbare inrichting direct te worden opgevolgd. Artikel 11. Inwerkingtreding Deze nadere regels treden in werking een dag na bekendmaking. Artikel 12. Citeertitel Deze nadere regels kunnen worden aangehaald als "Nadere regels terrassen 2012". Aldus vastgesteld door de burgemeester van de gemeente Lansingerland 1 maart 2012, De burgemeester van Lansingerland, Ewald van Vliet Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 45/48

46 Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 46/48 T

47 Bijlage G Overzicht commerciële horeca Buitengebied Bergschenhoek Buitengebied Bleiswijk Bergschenhoek centrum Bleiswijk centrum Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 47/48

48 Berkel en Rodenrijs Berkel en Rodenrijs centrum Horeca in Lansingerland - Achtergronddocument Pagina 48/48