Meten: essenties en leerlijn. OE Bijeenkomst 3: hoorcollege Mariëlle van der Borgh Ortwin Hutten
|
|
- Marina van den Broek
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Meten: essenties en leerlijn OE Bijeenkomst 3: hoorcollege Mariëlle van der Borgh Ortwin Hutten
2 Opzet van de bijeenkomsten 1. Hoorcollege meetkunde 2. Werkcollege meetkunde 3. Hoorcollege meten 4. Werkcollege meten 5. Werkcollege meten 6. Werkcollege meten
3 Terugblik: meten of meetkunde? Rekenrijk, groep 4
4 Meten <> meetkunde METEN: Bij meten draait het om het getalsmatig greep krijgen op eigenschappen (grootheden) van de wereld om ons, zoals lengte, oppervlakte en inhoud. Meten betreft het afpassen met een maat. Een meting levert een meetgetal op. (Hutten e.a., 2014, p. 10)
5 Meten <> meetkunde MEETKUNDE: Meetkunde gaat om het verklaren en beschrijven van de ons omringende ruimte. Meetkunde is op te vatten als ruimtelijke oriëntatie in wiskundige zin. (Hutten e.a., 2014, p. 10)
6 Maten in het dagelijks leven
7 Meten in het dagelijks leven
8 Essentie: ontwikkeling van maatbesef 8
9 Essentie: ontwikkeling van maatbesef Kinderen krijgen zicht op de verschillende maten Ze kunnen zich bij die maten een voorstelling maken Ze begrijpen de samenhang tussen die maten
10 Grootheden in de basisschool lengte inhoud oppervlakte gewicht tijd geld temperatuur en de samengestelde grootheid snelheid.
11 Meten komt vooral terug in de volgende kerndoelen: 23: De leerlingen leren wiskundetaal gebruiken. 24: De leerlingen leren praktische en formele rekenwiskundige problemen op te lossen en redeneringen helder weer te geven. 25: De leerlingen leren aanpakken bij het oplossen van reken-wiskundeproblemen te onderbouwen en leren oplossingen te beoordelen. 33: De leerlingen leren meten en leren te rekenen met eenheden en maten, zoals bij tijd, geld, lengte, omtrek, oppervlakte, inhoud, gewicht, snelheid en temperatuur. Zie: tule.slo.nl
12 Leerlijn meten groep 1-8 Fase Stap in de leerlijn Wanneer? Ontluikend maatbesef Vergelijken en ordenen Vanaf groep 1 Afpassen Inzicht in meten en maten Standaardmaten en meetreferenties Hanteren van meetinstrumenten Maatverfijning Meetnauwkeurigheid +/- vanaf groep 3/4 Formeel redeneren en rekenen met maten en grootheden Inzicht in het metriek stelsel Herleiden en omrekenen van maten Samengestelde grootheden +/- vanaf groep 6/7 Schets van een leerlijn: zie PDF (= p. 67 boek Meten en meetkunde)
13 Leerlijn meten: stap 1 Vergelijken en ordenen: Vergelijken is meest elementaire vorm van meten Er wordt nog geen getal aan toegekend Als je méér dan twee voorwerpen vergelijkt, kun je ze ordenen van klein naar groot (= seriëren). Verschillende grootheden worden onderscheiden Welke doos is groot? hangt gewicht altijd samen met inhoud?
14 Leerlijn meten Welk stuk inpakpapier voor welk boek? Welk stuk is het grootst?
15 Leerlijn meten: stap 2 Afpassen (met een maat): Er wordt wél een getal toegekend Eerst wisselende, natuurlijke maten, daarna vaste, afgesproken maten Behoefte aan standaardisering Pluspunt, groep 3.
16 Meetlied Ik wilde wel eens weten: Hee, hoe lang is onze gang? Ik heb hem opgemeten. Hij was dertien stappen lang. Dat wilde ik noteren, maar toen zei de meester: Wacht, laat mij het eens proberen. En bij hem was het maar acht! Cd Rondje rekenliedjes (groep 3)
17 Meetlied Wat gek! Hoe zit dat dan? Snap jij hier soms wat van? Kun jij me even helpen en vertellen hoe dit kan?
18 Essentie Effectiviteit van standaardmaten Kinderen verwerven het inzicht dat het effectief is om standaardmaten te gebruiken. Om meetresultaten te kunnen delen met anderen, moet je afspraken maken over de maten die je gebruikt. Door zelf aan de slag te gaan komen kinderen hier al snel achter.
19 Essentie: grootheden kwantificeren Kinderen verwerven het inzicht dat je grootheden kunt kwantificeren om situaties in de omgeving te beschrijven. Het koppelen van een getal aan een grootheid: kwantificeren Nodig: maateenheid of maat Meten: afpassen met een maat Door afpassen met een maat een getal aan een grootheid toekennen
20 (Alles Telt, Ideeën en suggesties 1-2) Keuze van een passende maat Kinderen meten verschillende voorwerpen en afstanden in het lokaal op en ervaren daarbij de verschillen tussen de gekozen maten.
21 Afpassen met een maat Eerst nog tellend afpassen Er moet voldoende materiaal zijn om de afstand vol te leggen/te overbruggen Kinderen moeten resultatief kunnen tellen (en/of dat leren ze hiermee ook)
22 (Hutten e.a., 2014, p. 73) Inzicht in de meethandeling Kinderen verwerven inzicht wat een goede aanpak is om een grootheid te meten (meetstrategie):
23 Afpassen in de methode (Pluspunt groep 3)
24 Afpassen in de methode (Wereld in getallen groep 3)
25 Afpassen met een maat Maar wat nu als er niet genoeg materiaal is (bijvoorbeeld stroken) om de afstand vol te leggen? Het HERHAALD gebruiken van een maat is een cruciaal leermoment in de leerlijn! We bekijken een videofragment: Hoe besteedt de leerkracht aandacht aan dat cruciaal leermoment? Hoe bereidt de leerkracht voor op het meten met een standaardmaat en hanteren van meetinstrumenten?
26 Allerlei maten om mee af te passen Natuurlijke maten: Een schepje Een lepel Een stap Een handje Een mespuntje Een scheutje Standaardmaten: Een meterlat Een literpak melk Een kilo (suiker)
27 Leerlijn meten: stap 3 Standaardmaten en meetreferenties Standaardmaten meter, centimeter, kilogram, liter worden verkend En gekoppeld aan referenties. Pluspunt, groep 3.
28 Standaardmaten in de methode (Alles telt groep 4) Voorbeeld van een referentiemaat : 1 kilo = 1 pak suiker. Voorbeeld van een meetreferentie : een netje sinaasappels weegt 2 kilo.
29
30 Leerlijn meten: stap 4 Hanteren van meetinstrumenten Liniaal, meetlint, weegschaal, maatbeker, thermometer etc. Pluspunt, groep 4.
31 Aflezen van een meetinstrument Als kinderen standaardmaten leren kennen, kunnen ze ook gebruik gaan maken van meetinstrumenten, zoals bijvoorbeeld een weegschaal of een liniaal. De te meten grootheid wordt niet langer afgepast, maar afgelezen van het meetinstrument. Rekenrijk 4A
32 Ook: leren aflezen van meetwaarden
33 Ook: kiezen van het juiste meetinstrument
34 In het meten ontstaat behoefte (Alles telt, groep 5) aan maatverfijning :
35 Maatverfijning Leerlijn meten: stap 5 Ervaren dat kleinere/grotere maten kunnen worden gekozen Begrijpen wat dat betekent voor de maatgetallen Rekenrijk, groep 6.
36 De Wereld in getallen, groep 4.
37 Leerlijn meten: stap 6 Meetnauwkeurigheid Ervaren dat meetgetallen binnen een meetinterval liggen Rekenrijk, groep 6.
38 Meetnauwkeurigheid Atleet A loopt de 100 m. sprint in 9,80 sec. Atleet B heeft een tijd van 9,8 sec. Wie heeft er gewonnen? Er is sprake van een meetinterval waarbinnen de meetresultaten liggen.
39 Leerlijn meten: stap 7 Inzicht in het metriek stelsel Begrijpen wat de onderlinge relaties betekenen Alles telt, groep 8.
40 Leerlijn meten: stap 8 Herleiden en omrekenen van maten In toepassingssituaties en als kale sommen Pluspunt, groep 8.
41 Leerlijn meten: stap 9 Samengestelde grootheden Bijvoorbeeld: Snelheid: afstand (lengte) per tijdseenheid Dichtheden: hoeveelheid per oppervlakte- of inhoudsmaat De wereld in getallen, groep 8.
42 Leerlijn meten Vragen? Bedankt voor je aandacht!
Tussendoelen ontwikkeling van het logisch denken
Tussendoelen ontwikkeling van het logisch denken 3 4 4;6 5 5;6 6 6,6 7 7;6 1. herkent begrippen als lang-korthoog-laag- klein-groot 1. kan verschillende grootheden onderscheiden en in betekenisvolle 1.
Nadere informatieMeten en meetkunde Bijeenkomst 1
INHOUD bijeenkomst 1: Meten en meetkunde Bijeenkomst 1 Onderwijseenheid 1.4.2 Taal, techniek en rekenen-wiskunde in de onderbouw Mariëlle van der Borgh - Konstant Ciach Jolien van Heerde - Ortwin Hutten
Nadere informatieMeten in de methode Rekenrijk
Meten in de methode Rekenrijk J. Bokhove & N. Eigenhuis Wolters-Noordhoff, Groningen 1 inleiding Meten is vooral actief bezig zijn met meetactiviteiten. Dit idee is door de auteurs van de methode Rekenrijk
Nadere informatieOp weg naar een leerlijn rekenen.
Op weg naar een leerlijn rekenen. Rekentoets in het nieuws. En wij? Hoe gaan wij om met rekenen? Hoe bereiden we voor? Weten we wat we doen en moeten doen? Wat is een leerlijn? Inhoudslijn. wat is de leerstof.
Nadere informatieOpleiding docent rekenen MBO. 11 december 2015 vierde bijeenkomst Groep Nova 3
Opleiding docent rekenen MBO 11 december 2015 vierde bijeenkomst Groep Nova 3 Inhoud 1. Introductie 2. Zwakke rekenaars & ERWD ceciel borghouts 3. Lunch 4. Meten 5. Onderzoek 6. Huiswerk en afsluiting
Nadere informatieOpleiding docent rekenen MBO. 28 oktober 2016 Bijeenkomst 4 Groep Nova 4
Opleiding docent rekenen MBO 28 oktober 2016 Bijeenkomst 4 Groep Nova 4 Inhoud 1. Introductie 2. Zwakke rekenaars & ERWD ceciel borghouts 3. Lunch 4. Meten 5. Onderzoek 6. Huiswerk en afsluiting 1 Introductie
Nadere informatieCursus voor Rekenondersteuners rekenen de 3 e slag. Bijeenkomst 3 28 februari 2012 Ceciel Borghouts & Monica Wijers Freudenthal Instituut
Cursus voor Rekenondersteuners rekenen de 3 e slag Bijeenkomst 3 28 februari 2012 Ceciel Borghouts & Monica Wijers Freudenthal Instituut deel 0 EVEN DE KRANT 1. Huiswerk Programma 16 februari doen
Nadere informatieBuiten leren rekenen leuk en zinvol!
Buiten leren rekenen leuk en zinvol! Rekenopdrachten buiten en aansluiting op de rekenmethodes Geschikt voor groep 3/4 van de basisschool Samengesteld door: Lisa van Suntenmaartensdijk In samenwerking
Nadere informatieCurriculum Leerroute 4 Rekenen, meten, tijd en geld
Curriculum Leerroute 4 Rekenen, meten, tijd en geld Dit curriculum is van 4 t/m 16 jaar gebaseerd op de ZML SO en VSO leerlijn Rekenen met uitstroom dagbesteding, CED- groep 2012. Vanaf 17 jaar is de leerlijn
Nadere informatieverder aan de slag met meten te lijf
verder aan de slag met meten te lijf 180 www.rekenweb.nl Grote Rekendag 2010 meten te lijf en verder inleiding leerlijn vergelijken en ordenen natuurlijke maten referentiematen Ook na de Grote Rekendag
Nadere informatieBuiten leren rekenen leuk en zinvol!
Buiten leren rekenen leuk en zinvol! Rekenopdrachten buiten en aansluiting op de rekenmethodes Geschikt voor groep 3/4 van de basisschool Samengesteld door: Lisa van Suntenmaartensdijk In samenwerking
Nadere informatieVSO Leerlijn met uitstroom dagbesteding - Rekenen (Rekenboog)
VSO Leerlijn met uitstroom dagbesteding - Rekenen (Rekenboog) VSO LEERLIJN MET UITSTROOM DAGBESTEDING - REKENEN (REKENBOOG) Leerlijnen Kerndoelen 1.1. Aangeven van aantallen en het uitvoeren van bewerkingen
Nadere informatieZML SO en VSO (Uitstroom Dagbesteding) Leerlijnen Rekenen (Rekenboog.ZML) Tijd, meten en wegen, geld
ZML SO en VSO (Uitstroom Dagbesteding) Leerlijnen Rekenen (Rekenboog.ZML) Tijd, meten en wegen, geld REKENEN 1 CED-Groep 2012 Leerlijnen Kerndoelen ZML SO Kerndoelen VSO Dagbesteding Tijd 3.1. Klokkijken
Nadere informatieVSO Leerlijn met uitstroom dagbesteding - Rekenen (Rekenboog)
VSO Leerlijn met uitstroom dagbesteding - Rekenen (Rekenboog) VSO LEERLIJN MET UITSTROOM DAGBESTEDING - REKENEN (REKENBOOG) Leerlijnen Kerndoelen 1.1. Aangeven van aantallen en het uitvoeren van bewerkingen
Nadere informatieVervolgcursus Rekenen Tweede bijeenkomst 4 februari 2015 vincent jonker & monica wijers
Vervolgcursus Rekenen Tweede bijeenkomst 4 februari 2015 vincent jonker & monica wijers Krant Programma 1. Terugblik en huiswerk 2. Kommagetallen 3. Meten 4. Huiswerk Deel 1 HUISWERK Huiswerk Neem een
Nadere informatieGroepsplan groep Vakgebied Rekenen Tijdsvak
Groepsplan groep Vakgebied Rekenen Tijdsvak Namen Evaluatie Niveau leerlijn 1 2 3 Functioneringsniveau
Nadere informatieHet Grote Rekenboek. Kerndoelanalyse SLO
Het Grote Rekenboek Kerndoelanalyse SLO Mei 2014 Verantwoording 2014 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Mits de bron wordt vermeld, is het toegestaan zonder voorafgaande toestemming
Nadere informatieGetallen. Onderdeel 1: Optellen en aftrekken. Onderdeel 1 van Getallen sluit aan op de leerlijnen Rekenboog.zml bij de Kerndoelen 1 en 2
Doel document: De leerlijnen Rekenboog.ZML en Leerlijn Rekenen en Wiskunde VSO Arbeidsgericht, welke gekoppeld is aan de methodiek VOx, hanteren beide een eigen indeling. Rekenboog ZML gaat uit van de
Nadere informatieVSO Leerlijn Rekenen met uitstroom dagbesteding (Rekenboog.ZML)
VSO Leerlijn Rekenen met uitstroom dagbesteding (Rekenboog.ZML) VSO LEERLIJN MET UITSTROOM DAGBESTEDING - REKENEN (REKENBOOG) Leerlijnen Kerndoelen Rekenhandelingen 1.1 Aangeven van aantallen en het uitvoeren
Nadere informatieAlles telt tweede editie. Kerndoelanalyse SLO
Alles telt tweede editie Kerndoelanalyse SLO Maart 2012 2012 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om zonder
Nadere informatieVervolgcursus Proeftuin Rekenen Tweede bijeenkomst 3 februari 2016 vincent jonker & monica wijers
Vervolgcursus Proeftuin Rekenen Tweede bijeenkomst 3 februari 2016 vincent jonker & monica wijers 1 league is. miles 1 mile is.. furlongs 1 furlong is. chains 1 foot is.. inches 1 yard is inches 1 league
Nadere informatieDoelenlijst 9: METEN onderdeel LENGTE, INHOUD, GEWICHT en OPPERVLAKTE
Doelenlijst 9: METEN onderdeel LENGTE, INHOUD, GEWICHT en OPPERVLAKTE Doel: Enkele referentiematen mbt lengte en inhoud kennen en kunnen gebruiken 81 Passende Perspectieven rekenen Doelenlijst 9: Meten,
Nadere informatietussendoelen: Hoeveelheden & getallen: Koppelen van hoeveelheden aan getallen (tot en met 20) Hoeveelheden d.m.v. getallen (tot en met 20) noteren
Kerndoel: 1. De leerlingen leren hoeveelheidbegrippen gebruiken en herkennen. 1.1. ze leren begrippen toepassen voor het aangeven van aantallen en het uitvoeren van bewerkingen. 1.2. ze leren hoeveelheden
Nadere informatieVervolgcursus Rekenen. bijeenkomst 4 26 januari 2012 vincent jonker, monica wijers Freudenthal Instituut
Vervolgcursus Rekenen bijeenkomst 4 26 januari 2012 vincent jonker, monica wijers Freudenthal Instituut bron Rapport Landelijk onderzoek naar gemeentelijk hondenbeleid 2011 Volkskrant, 19-2-2012 Overheidssubsidie
Nadere informatieREKENEN. Kerndoel 1: De leerlingen herkennen hoeveelheden en kunnen deze vergelijken. 1.1. Ordeningsbegrippen kennen 1.2. Ordenen van hoeveelheden
REKENEN Kerndoel 1: De leerlingen herkennen hoeveelheden en kunnen deze vergelijken. 1.1. Ordeningsbegrippen kennen 1.2. Ordenen van hoeveelheden Kerndoel 2: De leerlingen kunnen in alledaagse situaties
Nadere informatieWis en reken. Kerndoelanalyse SLO
Wis en reken Kerndoelanalyse SLO April 2011 Verantwoording 2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om
Nadere informatieMeten in de me. De wereld in getallen. Sjoerd Huitema, Ans Veltman, Joop Bokhove, Marike Verschoor, Yvonne Gerridzen, Anneke van Gool, Sietske Zagers
Sjoerd Huitema, Ans Veltman, Joop Bokhove, Marike Verschoor, Yvonne Gerridzen, Anneke van Gool, Sietske Zagers Meten in de me Veel scholen zijn toe aan de aanschaf van een nieuwe rekenmethode. In januari
Nadere informatieTussendoelen rekenen-wiskunde voor eind groep 5
Domein GETALLEN, subdomein Getalbegrip beheerst de doelen van groep 2 t/m 4, ook op het niveau van groep 5 en HELE GETALLEN kan willekeurige delen van de telrij tot ten minste 1000 opzeggen en vanuit elk
Nadere informatieGroep 3-4 HELE JAAR REKENEN 1
Groep 3-4 HELE JAAR REKENEN 1 Met de hele klas Nodig: niets LENGTE ORDENEN Wie is het grootste, wie het kleinste? Hoe kun je in één keer zien wie er het kleinste is, wie groter en uiteindelijk het grootste?
Nadere informatiePassende Perspectieven. Bij Rekenrijk 3 e editie
Passende Perspectieven Bij Rekenrijk 3 e editie 0 Dit document is de beschrijving van de Passende perspectieven Rekenen leerroutes van de SLO binnen de methode Rekenrijk 3 e editie. De uitwerking betreft
Nadere informatieTussendoelen domein METEN & MEETKUNDE, subdomein Meten 51
METEN: LENGTE EN OMTREK kent de standaardmaat hectometer en weet dat 1 km = 10 hm en 1 hm = 100 m. kent enkele referentiematen voor lengte (bv.: Hoe lang is 1 km ongeveer? Is de afstand van school naar
Nadere informatie2A LEERLIJN. leerjaar 1. tellen. optellen en aftrekken GROEPEREN VERMENIGVULDIGEN EN DELEN. plaats en waarde. handig rekenen 1 ORDENEN EN UITSPREKEN
2A LEERLIJN leerjaar 1. 1. tellen 1.1 Tellen in groepjes 1.2 Vooruittellen en terugtellen 7. optellen en aftrekken 7.1 Optellen 7.2 Aftrekken 2. GROEPEREN 2.1 Groeperen en inwisselen 2.2 Springen met grotere
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE. HOOFDSTUK 6 AFRONDEN Inleiding Cijfers Verstandig afronden 48 BLZ
INHOUDSOPGAVE BLZ HOOFDSTUK 1 DOMEIN A: GETALLEN 15 1.1. Inleiding 15 1.2. Cijfers en getallen 15 1.3. Gebroken getallen 16 1.4. Negatieve getallen 17 1.5. Symbolen en vergelijken van getallen 19 HOOFDSTUK
Nadere informatieTOELICHTING METRIEK STELSEL
TOELICHTING METRIEK STELSEL 2 3 642_rv_wb_metriek_stelsel_bw.indd 2 8-03-3 23: liter ml 00 4 5 6 642_rv_wb_metriek_stelsel_bw.indd 3 8-03-3 23: Rekenvlinder Metriek stelsel Toelichting Uitgeverij Zwijsen
Nadere informatieVerdiepingsmodule Meten Eerste bijeenkomst maandag 13 mei 2013 monica wijers en vincent jonker
Verdiepingsmodule Meten Eerste bijeenkomst maandag 13 mei 2013 monica wijers en vincent jonker deel 0 WIE ZIJN WIJ Wie doen er mee? Francisca Beitler Marian van Brandenburg Hanneke Broere George Cooke
Nadere informatieCursus rekenen gevorderden. ROC Nijmegen vierde bijeenkomst 4 oktober 2011
Cursus rekenen gevorderden ROC Nijmegen vierde bijeenkomst 4 oktober 2011 Programma Huiswerk Domein meten Domein meetkunde Domein verbanden deel 1 HUISWERK Huiswerk Werk een eigen voorbeeld van rekenen
Nadere informatieREKENEN. Kerndoel 1: De leerlingen herkennen hoeveelheden en kunnen deze vergelijken. 1.1. Ordeningsbegrippen kennen 1.2. Ordenen van hoeveelheden
REKENEN Kerndoel 1: De leerlingen herkennen hoeveelheden en kunnen deze vergelijken. 1.1. Ordeningsbegrippen kennen 1.2. Ordenen van hoeveelheden Kerndoel 2: De leerlingen kunnen in alledaagse situaties
Nadere informatieDe functie van een rekenconflict
ebook De functie van een rekenconflict Inleiding Om het rekenaanbod te verrijken brengt de leerkracht regelmatig bewust een conflictsituatie in. Het inbrengen van rekenconflicten is een werkwijze waarbij
Nadere informatieDoelenkaart SO en VSO
[Geef tekst op] Doelenkaart SO en VSO Domein Rekenen Schoolstandaard van de Waterlelie A Plus Speciaal Onderwijs (SO) Uitstroom profiel vervolg onderwijs Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) Oriëntatiefase
Nadere informatieCurriculum Leerroute 5 Rekenen, meten, tijd en geld
Curriculum Leerroute 5 Rekenen, meten, tijd en geld Dit curriculum is gebaseerd op de PO Basisleerlijn Rekenen, CED- groep. Leerlingen die niveau 4/5 van de PO Basisleerlijn behalen, kunnen uitstromen
Nadere informatieBijlage Wiskunde vmbo
Bijlage Wiskunde vmbo IJking Referentiekader Rekenen versus Examenprogramma's Victor Schmidt April 2010 Verantwoording 2010 Stichting leerplanontwikkeling (SLO), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits
Nadere informatieRekenwonders. Kerndoelanalyse SLO
Rekenwonders Kerndoelanalyse SLO November 2014 Verantwoording 2014 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Mits de bron wordt vermeld, is het toegestaan zonder voorafgaande toestemming
Nadere informatieGETALLEN Onderdeel: Getalbegrip Doel: Je bewust zijn dat getallen verschillende betekenissen hebben.
Leerroute 3 Jaargroep: 8 GETALLEN Onderdeel: Getalbegrip Doel: Je bewust zijn dat getallen verschillende betekenissen hebben. Je bewust zijn dat getallen verschillende betekenissen kunnen hebben. (hoeveelheidsgetal,
Nadere informatieModellen onderlinge relaties cruciale leermomenten
Modellen onderlinge relaties cruciale leermomenten Totstandkoming Afgelopen maanden zijn interviews gehouden met rekenspecialisten en schoolleiders van de Sterrenscholen in Apeldoorn, Zevenaar en Almere
Nadere informatieReferentieniveaus uitgelegd. 1S - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1S rekenen. 1F - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1F rekenen
Referentieniveaus uitgelegd De beschrijvingen zijn gebaseerd op het Referentiekader taal en rekenen'. In 'Referentieniveaus uitgelegd' zijn de niveaus voor de verschillende sectoren goed zichtbaar. Door
Nadere informatieTussendoelen rekenen-wiskunde voor eind groep 4
Domein GETALLEN, subdomein Getalbegrip beheerst de doelen van groep 2 en 3, ook op het niveau van groep 4 en HELE GETALLEN kan verder tellen en terugtellen tot ten minste 100 met sprongen van 2, 5 (de
Nadere informatieKennis van de telrij De kinderen kunnen tellen en terugtellen tot 10 met sprongen van 1 en van 2.
Rekenrijk doelen groep 1 en 2 De kinderen kunnen tellen en terugtellen tot 10 met sprongen van 1 en van 2. Aantallen kunnen tellen De kinderen kunnen kleine aantallen tellen. De kinderen kunnen eenvoudige
Nadere informatieMaatwerk rekenen. Kerndoelanalyse SLO
Maatwerk rekenen Kerndoelanalyse SLO November 2011 2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om zonder
Nadere informatieRichting geven aan het onderwijs in meten en meetkunde in de bovenbouw
Richting geven aan het onderwijs in meten en meetkunde in de bovenbouw Situatieschets In het reken-wiskundeonderwijs in de bovenbouw van de basisschool is meetkunde een beetje het stiefkindje. Er is nauwelijks
Nadere informatieZML SO en VSO (Uitstroom Dagbesteding) Leerlijnen Rekenen (Rekenboog.ZML)
ZML SO en VSO (Uitstroom Dagbesteding) Leerlijnen Rekenen (Rekenboog.ZML) REKENEN 1 CED-Groep 2012 Leerlijnen Kerndoelen ZML SO Kerndoelen VSO Dagbesteding 1.1. Aangeven van aantallen en het uitvoeren
Nadere informatieVervolgcursus Rekenen Tweede bijeenkomst 26 februari 2014 vincent jonker & monica wijers
Vervolgcursus Rekenen Tweede bijeenkomst 26 februari 2014 vincent jonker & monica wijers Krant Programma 1. Terugblik en huiswerk 2. Kommagetallen 3. Meten 4. Huiswerk Deel 1 HUISWERK Huiswerk Neem een
Nadere informatieAanpassingen Leer- en ontwikkelingslijnen jonge kind (4-7 jaar)
Aanpassingen Leer- en ontwikkelingslijnen jonge kind (4-7 jaar) Juni 2018 Rekenen In onderstaande tabellen is te zien welke wijzigingen er zijn in het leergebied Rekenen. Ongewijzigde doelen staan niet
Nadere informatieVervolgcursus Rekenen. bijeenkomst 3 4 december 2012 vincent jonker, monica wijers Freudenthal Instituut
Vervolgcursus Rekenen bijeenkomst 3 4 december 2012 vincent jonker, monica wijers Freudenthal Instituut DE KRANT PROGRAMMA Programma 4 december 1. Huiswerk 2. Kommagetallen 3. Meten 4. Vooruitblik en
Nadere informatieKerninzicht Matrix (cel) Kerndoel
1 2 In bovenstaande afbeeldingen kunt u zien welke kerninzichten (Oonk, W. et al., 2011) verband houden met de verschillende competenties in Matrix 1 (getalverkenning, optellen, aftrekken, meten en geld)
Nadere informatieMETEN EN METEND REKENEN TWEEDE LEERJAAR
LEERPLANDOELEN METEN EN METEND REKENEN TWEEDE LEERJAAR Legende: - - - aanzet klemtoon === opbouw herhalen en verdiepen VET GEDRUKTE TEKST... zorgdoelen deze doelen komen niet (letterlijk) aan bod in de
Nadere informatieLeerlijnen groep 4 Wereld in Getallen
Leerlijnen groep 4 Wereld in Getallen 1 REKENEN Boek 4a: Blok 1 - week 1 - optellen en aftrekken t/m 10 (3 getallen, 4 sommen) 5 + 4 = / 4 + 5 = 9 5 = / 9 4 = - getallen tot 100 Telrij oefenen met kralenstang
Nadere informatieREKENEN. Kerndoel 1: De leerlingen herkennen hoeveelheden en kunnen deze vergelijken. 1.1. Ordeningsbegrippen kennen 1.2. Ordenen van hoeveelheden
REKENEN Kerndoel 1: De leerlingen herkennen hoeveelheden en kunnen deze vergelijken. 1.1. Ordeningsbegrippen kennen 1.2. Ordenen van hoeveelheden Kerndoel 2: De leerlingen kunnen in alledaagse situaties
Nadere informatieGroep 3. Getalbegrip hele getallen. Optellen en aftrekken. Geld
Groep 3 Getalbegrip hele getallen De leerlingen werken de eerste periode in het getallengebied tot 20 en 40. De tweede helft van het jaar ook tot 100. De leerlingen leren het verder- en terugtellen, tellen
Nadere informatieBruggen. elsmarlon smithuis. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/60956
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres elsmarlon smithuis 30 april 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/60956 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieUit De Ophaalbrug, werkmateriaal bij de overstap basisonderwijs voortgezet onderwijs, sept. 2003
Uit De Ophaalbrug, werkmateriaal bij de overstap basisonderwijs voortgezet onderwijs, sept. 2003 REKENEN-WISKUNDE VERSLAG Samenstelling De BOVO-kwaliteitsgroep rekenen-wiskunde bestond uit: Sira Kamermans,
Nadere informatieRekenen Oefenboek (2) Geschikt voor LVS-toetsen van CITO 3.0 Groep 6
Rekenen Oefenboek (2) Geschikt voor LVS-toetsen van CITO 3.0 Groep 6 2019 Junior Einstein bv Enschede, the Netherlands Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets
Nadere informatieReferentieniveaus Rekenen Kansen met perspectief, ook voor zwakkere rekenaars
Referentieniveaus Rekenen Kansen met perspectief, ook voor zwakkere rekenaars Anneke Noteboom (SLO) Gea Spaans (PO-Raad) Tijn Bloemendaal (HCO) Steunpuntpo@poraad.nl Inhoud Wensen en verwachtingen Aanleiding
Nadere informatieLeerlijnen rekenen: De wereld in getallen
Leerlijnen rekenen: De wereld in getallen Groep 7(eerste helft) Getalbegrip - Telrij tot en met 1 000 000 - Uitspraak en schrijfwijze van de getallen (800 000 en 0,8 miljoen) - De opbouw en positiewaarde
Nadere informatieEen Meet- en Ontdekpad gemaakt door Maaike Kuijer. Pabo De Eekhorst Assen.
METEN Een meet- en ontdekpad www.rekenhoek.nl 5 6 Een Meet- en Ontdekpad gemaakt door Maaike Kuijer. Pabo De Eekhorst Assen. Inhoudsopgave meet- en ontdekpad Samenvatting 2 Verantwoording 4 Gebruiksaanwijzing
Nadere informatieNiveau 2F Lesinhouden Rekenen
Niveau 2F Lesinhouden Rekenen LES 1 Begintest LES 2 Getallen Handig optellen en aftrekken Handig vermenigvuldigen en delen Schattend rekenen Negatieve getallen optellen en aftrekken Decimale getallen vermenigvuldigen
Nadere informatieOpleiding docent rekenen MBO. Groep ID- 1 9 januari 2015 Bijeenkomst 4
Opleiding docent rekenen MBO Groep ID- 1 9 januari 2015 Bijeenkomst 4 Inhoud 1. IntroducBe 2. Zwakke rekenaars & ERWD 3. Lunch 4. Onderzoek 5. Meten 6. Huiswerk en afsluibng 1 Introduc)e PorPolio s Feedback
Nadere informatieMETEN EN METEND REKENEN EERSTE LEERJAAR
Geen zorgdoelen ontvangen LEERPLANDOELEN METEN EN METEND REKENEN EERSTE LEERJAAR Legende: - - - aanzet klemtoon === opbouw herhalen en verdiepen VET GEDRUKTE TEKST... zorgdoelen deze doelen komen niet
Nadere informatieTussendoelen rekenen-wiskunde voor eind groep 6
Domein GETALLEN, subdomein Getalbegrip beheerst de doelen van groep 2 t/m 5, ook op het niveau van groep 6 en HELE GETALLEN kan getallen tot ±100.000 lezen, uitspreken en schrijven en weet dat grote hele
Nadere informatieOpleiding docent rekenen MBO. 23 november 2018 vierde bijeenkomst Groep Nova 5
Opleiding docent rekenen MBO 23 november 2018 vierde bijeenkomst Groep Nova 5 Inhoud 1. Introductie 2. Meten 3. Tijd 4. Lunch 5. Verbanden 6. Onderzoek 7. Huiswerk en afsluiting Meten 5 referentiematen
Nadere informatieRekenen en wiskunde ( 1F 1S )
Tussendoelen Rekenen en wiskunde ( 1F 1S ) Rekenen en wiskunde primair onderwijs Inzicht en handelen Vaksubkernen Inhouden 1F 1S kerndoelen Vaktaal wiskunde Vaktaal Reken- en wiskundetaal (notatie, taal,
Nadere informatieKerndoelen Rekenen. 2006, JAS, Echten. Kerndoelen Rekenen november 2006
Kerndoelen Rekenen 2006, JAS, Echten Kerndoelen Rekenen 2 Inhoudsopgave Kerndoelen rekenen... 4 Karakteristiek... 4 Kerndoelen... 4 Wiskundige ontwikkeling n.a.v. de Rekenavonturenkist (groep 1 en 2)...
Nadere informatieLeerlijnen groep 6 Wereld in Getallen
Leerlijnen groep 6 Wereld in Getallen 1 REKENEN Boek 6a: Blok 1 - week 1 - buurgetallen - oefenen op de getallenlijn Geld - optellen van geldbedragen - aanvullen tot 10 105 : 5 = 2 x 69 = - van digitaal
Nadere informatieLEERPLANDOELEN METEN EN METEND REKENEN 3E LEERJAAR
LEERPLANDOELEN METEN EN METEND REKENEN 3E LEERJAAR Geen zorgdoelen ontvangen Legende: - - - aanzet klemtoon === opbouw herhalen en verdiepen VET GEDRUKTE TEKST... zorgdoelen deze doelen komen niet (letterlijk)
Nadere informatieGroep 5 Leerroute 3< 1F Leerroute 2= 1F (maatschrift) Leerroute 1 = 1S Periode 1
Groep 5 Leerroute 3< 1F Leerroute 2= 1F (maatschrift) Leerroute 1 = 1S Periode 1 Normgerichte doelen: De kinderen behalen op de methodegebonden toetsen Maatschrift een 60% score. Blok 1: De kinderen kennen/kunnen/beheersen:
Nadere informatieToetsen en evalueren in het rekenonderwijs op de basisschool? Miniconferentie,26 maart 2013 Wilmad Kuiper Anneke Noteboom
Toetsen en evalueren in het rekenonderwijs op de basisschool? Miniconferentie,26 maart 2013 Wilmad Kuiper Anneke Noteboom Inhoud Toetsen en evalueren Rekenonderwijs anno 2013 Evaluatiemiddelen binnen rekenonderwijs
Nadere informatieRekenen en wiskunde ( bb kb gl/tl )
Tussendoelen Rekenen en Rekenen en ( bb kb gl/tl ) vmbo = Basis Inzicht en handelen Vaktaal Vaktaal herkennen en voor het ordenen van herkennen en voor het ordenen van herkennen en voor het ordenen van
Nadere informatiePreventie rekenproblemen door effectief rekenonderwijs in de groepen 1-2 28 januari 2015
Preventie rekenproblemen door effectief rekenonderwijs in de groepen 1-2 28 januari 2015 Arlette Buter info@rekenadviesbuter.nl 1 Goede rekenstart Beredeneerd aanbod Inhoud Rekenactiviteiten in de (kleine)
Nadere informatieInleiding. Nog beter Rekenen, waarom eigenlijk? Geen methode maar didactische aanpak. 10 - Nog beter Rekenen
Inleiding Nog beter Rekenen, waarom eigenlijk? Geen methode maar didactische aanpak Nog beter Rekenen biedt u de mogelijkheid op een gestructureerde en interactieve manier met de rekenoefenstof aan de
Nadere informatie1 Inleiding 2 Lengte en zijn eenheden 3 Omtrek 4 Oppervlakte 5 Inhoud. Meten is weten. Joke Braaksma. November 2010
November 2010 Wat kunnen we allemaal meten? Wat kunnen we allemaal meten? 1. Lengte / breedte / hoogte / omtrek / oppervlakte / inhoud en volume 2. Tijd 3. Gewicht 4. Geld 5. Temperatuur Wij gaan ons
Nadere informatieDomein A: Inzicht en handelen
Tussendoelen wiskunde onderbouw vo vmbo Preambule Domein A is een overkoepeld domein dat altijd in combinatie met de andere domeinen wordt toegepast (of getoetst). In domein A wordt benoemd: Vaktaal: het
Nadere informatieRekenen en wiskunde ( bb kb gl/tl )
Tussendoelen Rekenen en wiskunde Rekenen en wiskunde ( bb kb gl/tl ) vmbo = Basis Inzicht en handelen Vaktaal wiskunde Vaktaal wiskunde gebruiken voor het ordenen van het eigen denken en voor uitleg aan
Nadere informatieARRANGEMENTKAART REKENEN SO- AFDELING
ARRANGEMENTKAART REKENEN SO- AFDELING Standaarden Rafael Leeftijd 5 6 7 8 9 10 11 12 Gevorderd 25% 5 5 6 6 7 7 8 9 Voldoende 75% 3 3 4 4 5 5 6 6 Minimum 90% 1 2 2 2 2 2 3 3 Arrangementen Rafael Leerjaar
Nadere informatieLes Rekenen en BVO De pakjes van Sinterklaas
Les Rekenen en BVO De pakjes van Sinterklaas In deze twee lessen gaan de leerlingen rekenen. Het thema rondom deze lessen zijn de pakjes van Sinterklaas. Dit is meteen de belevingswereld van de leerlingen
Nadere informatieTULE inhouden & activiteiten Rekenen/wiskunde (Meten en meetkunde) Kerndoel 33. Toelichting en verantwoording
TULE - REKENEN/WISKUNDE KERNDOEL 33 170 TULE inhouden & activiteiten Rekenen/wiskunde (Meten en meetkunde) Kerndoel 33 De leerlingen leren meten en leren te rekenen met eenheden en maten, zoals bij tijd,
Nadere informatieLesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Persoonlijk leerdoel: Tijdens deze les activeer ik de leerlingen om van elkaar te leren.
Nadere informatieDe leraar als regisseur
Harm van Son, 6 december 2011 De leraar als regisseur Opbrengstgericht werken met de referentieniveaus rekenen Programma Welkom Inleiding: kennis en leren en de rol van de leraar de leerlijn meten en meetkunde
Nadere informatieTussendoelen ontwikkeling van beginnende gecijferdheid
Tussendoelen ontwikkeling van beginnende gecijferdheid 3 4 4;6 5 5;6 6 6,6 7 7;6 Telrij Telrij Telrij Telrij 1. kan de telrij opzeggen vanaf 1 als liedje of versje 1. kan de telrij opzeggen tot tenminste
Nadere informatieDOELEN METEN EN METEND REKENEN 4 E LEERJAAR
DOELEN METEN EN METEND REKENEN 4 E LEERJAAR Legende: - - - aanzet klemtoon === opbouw herhalen en verdiepen VET GEDRUKTE TEKST... zorgdoelen deze doelen komen niet aan bod in de handleiding 3.2.1 VERGELIJKEN
Nadere informatieOpleiding docent rekenen MBO. 20 april 2016 ID-entree vincent jonker & monica wijers
Opleiding docent rekenen MBO 20 april 2016 ID-entree vincent jonker & monica wijers Inhoud 1. Introductie 2. Ontwikkelingen in het vak rekenen en in het bijbehorende onderzoek Kees Hoogland 3. Lunch
Nadere informatieTussendoelen wiskunde onderbouw vo vmbo
Tussendoelen wiskunde onderbouw vo vmbo Domein A: Inzicht en handelen Subdomein A1: Vaktaal wiskunde 1. vmbo passende vaktaal voor wiskunde herkennen en gebruiken voor het ordenen van het eigen denken
Nadere informatieNovum, wiskunde LTP leerjaar 1. Wiskunde, LTP leerjaar 1. Vak: Wiskunde Leerjaar: 1 Onderwerp: In de Ruimte H1 Kerndoel(en):
Wiskunde, LTP leerjaar 1 Onderwerp: In de Ruimte H1 26 De leerling leert te werken met platte en ruimtelijke vormen en structuren, leert daarvan afbeeldingen te maken en deze te interpreteren, en leert
Nadere informatieklas 2-3 - 4 "Eenheden"
Naam: klas 2-3 - 4 "Eenheden" Klas: Het woord eenheid betekent dat dingen hetzelfde zijn. In de natuurkunde, scheikunde en techniek kan van alles gemeten worden. Iedereen kan elkaars metingen pas gebruiken
Nadere informatieLeerlijnenpakket STAP incl. WIG. Rekenen Rekenen. Datum: 08-05-2014. Schooltype BAO (Regulier) Herkomst Landelijk Periode DL -20 t/m 200
Leerlijnenpakket STAP incl. WIG Schooltype BAO (Regulier) Herkomst Landelijk Periode DL -20 t/m 200 Rekenen Rekenen 1.1 Getallen - Optellen en aftrekken tot 10 - Groep 3 BB/ KB GL + PRO 1.1.1 zegt de telrij
Nadere informatieLEERPLANDOELEN METEN EN METEND REKENEN 6 E LEERJAAR
LEERPLANDOELEN METEN EN METEND REKENEN 6 E LEERJAAR Legende: - - - aanzet klemtoon === opbouw herhalen en verdiepen VET GEDRUKTE TEKST... zorgdoelen deze doelen komen niet (letterlijk) aan bod in de handleiding
Nadere informatieInleiding tot de natuurkunde
OBC Inleiding tot de Natuurkunde 01-09-2009 W.Tomassen Pagina 1 Inhoud Hoofdstuk 1 Rekenen.... 3 Hoofdstuk 2 Grootheden... 5 Hoofdstuk 3 Eenheden.... 7 Hoofdstuk 4 Evenredig.... 10 Inleiding... 10 Uitleg...
Nadere informatieMeten. Kirsten Nederpel. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Kirsten Nederpel 24 June 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73382 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieOverig nieuws Hulp ouders bij rekenen deel 3.
Overig nieuws Hulp ouders bij rekenen deel 3. Het rekenonderwijs van tegenwoordig ziet er anders uit dan vroeger. Dat komt omdat er nieuwe inzichten zijn over hoe kinderen het beste leren. Vroeger lag
Nadere informatieEindtermen wiskunde. 1. Getallen. Nr. Eindterm B MB NB Opm. B = behaald MB = meer behaald NB = niet behaald Opm. = opmerking
Eindtermen wiskunde B = behaald MB = meer behaald NB = niet behaald Opm. = opmerking 1. Getallen 1.1 Tellen en terugtellen met eenheden, tweetallen, vijftallen en machten van tien 1.2 Functies van natuurlijke
Nadere informatieInleiding tot de natuurkunde
OBC Inleiding tot de Natuurkunde 01-08-2010 W.Tomassen Pagina 1 Hoofdstuk 1 : Hoe haal ik hoge cijfers. 1. Maak van elke paragraaf een samenvatting. (Titels, vet/schuin gedrukte tekst, opsommingen en plaatsjes.)
Nadere informatieHoofdstuk 12 TUINWERK. 2 Zelf plannen maken voor de schooltuin in fase 2. 1 Met ouder of leraar in het tuintje van de klas in fase 1
Hoofdstuk 12 TUINWERK In de schooltuin is veel werk te doen. Leerzaam werk. Gezond ook. En het werken in de tuin is aanleiding tot tal van activiteiten op het gebied van Levend Rekenen. 1 Met ouder of
Nadere informatie