Biologische beschikbaarheid van stikstof en fosfaat in effluent: Kunnen algen nog wel groeien op nagezuiverd effluent van rwzi Leiden Zuid-West?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Biologische beschikbaarheid van stikstof en fosfaat in effluent: Kunnen algen nog wel groeien op nagezuiverd effluent van rwzi Leiden Zuid-West?"

Transcriptie

1 Biologische beschikbaarheid van stikstof en fosfaat in effluent: Kunnen algen nog wel groeien op nagezuiverd effluent van rwzi Leiden Zuid-West? Kees Bruning, Jaap Postma en Richard Jonker 1

2 Biologische beschikbaarheid alg licht Anorganisch N, P Organisch N, P 2

3 Metingen aan stikstof en fosfaat fosfaat stikstof opgelost Filter niet-opgelost opgelost Filter niet opgelost anorganisch ortho-fosfaat Omzetting organisch naar anorganisch Omzetting organisch naar anorganisch anorganisch nitriet, nitraat, ammonium 3

4 Invloed van biologische beschikbaarheid Bacteriën en algen nemen stikstof en fosfaat op uit oppervlaktewater Stikstof en fosfaat zijn vaak de limiterende factoren voor algengroei Normen voor N- en P zijn veelal voor totale hoeveelheid N- en P ontwikkeld Afwenteling van N- en P zijn gebaseerd op vrachten totaal-n en totaal-p Nemen algen alle N- en P op? Wat betekent dit voor normstelling? 4

5 Hoge investeringen in waterzuivering van stikstof en fosfaat Welk effect hebben investeringen op waterkwaliteit? Welk effect hebben nieuwe zuiveringstechnieken op kwaliteit van stikstof en fosfaat in effluent? Welke bijdrage heeft effluent nog aan eutrofiering? Rwzi verwijdert verschillende vormen van stikstof en fosfaat met verschillende efficiënties. 5

6 Assay voor biologische beschikbaarheid Algen groeien in medium zonder P- en N Toevoegen van effluent Meten van algengroei Met effluent Referentie effluent 1/3 blanco P 30 µgp/l blanco P chlorofyl-fluorescentie chlorofyl-fluorescentie Percentage Biologisch beschikbaar P dagen dagen 6

7 STOWA-project: methode om biologische beschikbaarheid van stikstof en fosfaat te kwantificeren Methode: in hoeverre zijn algen in staat te groeien op stikstof en fosfaat in effluent? Vergelijken met referentie stikstof en fosfaat Welke fractie is bruikbaar/ opneembaar? Welke fractie is biologisch niet beschikbaar? dagen: lange tijd voor beschikbaar maken van N- en P Invriezen en ontdooien, verhitten tot 120 o C als extra methode om N- en P beschikbaar te maken 7

8 Oedenrode Dinther Leiden afl nbt Tilburg Biest-Houtakker Leiden afl nbt Leiden afl nbt Land van Cuijk Totaal opgelost P Biobeschikbaar P totaal opgelost P (TDP) biobeschikbaar P 92% 77% 63% 86% 33% 93% 41% 47% Biobeschikbaar P als percentage van totaal P biobeschikbaar P als % van TDP Leiden afl nbt Leiden na vbf mgp/l 77% 3% 0% 100% 8

9 Oedenrode Tilburg Land van Cuijk Biest-Houtakker Dinther Leiden afl nbt Leiden afl nbt Leiden afl nbt Leiden afl nbt Totaal opgelost N Biobeschikbaar N totaal opgelost N (TDN) biobeschikbaar N 76% 83% 69% 87% 50% 78% 53% 72% 102% Biobeschikbaar N als percentage van totaal N biobeschikbaar N als % van TDN Leiden na vbf mgn/l 33% 0% 100% 9

10 Lineaire relatie tussen organisch N- en P en biobeschikbaarheid 100% 100% % niet-biobeschikbaar % N N 75% 50% 25% 0% 0% 25% 50% 75% 100% % organisch N (DON) % P % niet-biobeschikbaar P 75% 50% 25% 0% 0% 25% 50% 75% 100% % organisch N % organisch P % organisch P (DOP) 10

11 Relatie totaal N- P en biologische beschikbaarheid 100% 100% % DON organisch als % van TDN N 75% 50% 25% DOP als % van TDP % organisch P 75% 50% 25% 0% TDN (mgn/l) Totaal stikstof (mg/l) 0% Totaal fosfaat TDP (mgp/l) (mg/l) Weinig N en P in effluent, dan hoog aandeel organische fractie 11

12 Dataset 22 rwzi s bevestigt dit beeld Organisch fosfaat: 4-63%, gemiddeld 24% Organisch stikstof: 15-90%, gemiddeld 30% Lage concentratie N, P: hoog percentage organisch N, P Begeleidingscommissie STOWA-project: R. van Dalen (Waterschap Veluwe) C.A. Uijterlinde (STOWA) J. de Jonge (Waterschap De Dommel) M. Ouboter (Waternet) G. Eugelink (Waterschap Regge en Dinkel) 12

13 Welke fractie wordt gezuiverd? totaal-n of -P anorganisch N of P 'organisch' N of P conventionele technieken nageschakelde technieken 13

14 Persistente stoffen EDTA Vlamvertragers benzothiazole en N-bevattende pharmaceutica fosfororganische herbiciden insecticiden en fungiciden, brandbeveiligingsmiddelen weekmakers en bestanddelen van lakken en lijm 14

15 Biologische beschikbaarheid (2) alg licht Anorganisch N, P bacterie Organisch N, P 15

16 Conclusies Biologische beschikbaarheid van N- en P in effluent kan gemeten worden Biologisch niet-beschikbaar N- en P is gecorreleerd met organisch N- en P Bij vergaande zuivering: Lage concentraties totaal N- P Hoge bijdrage organisch N- P in restant Lage bioschikbaarheid N- en P Lage directe ecologische activiteit Win- win situatie 16

17 Wat betekent dit? Garantie tot de hoek? Wat is het lot van de biologisch niet-beschikbare fractie? Mogelijk verdere afbraak bij lange verblijftijden Onderzoek in oppervlaktewater Brongericht beleid op persistente stoffen Ook in marien onderzoek, Atlantische Oceaan, 7-55% van P niet biologisch beschikbaar Als niet-biologisch beschikbare fractie laag is, heeft verdere zuivering weinig toegevoegde waarde Invloed op normstelling? Verder onderzoek? 17

Onderzoek waterkwaliteit en waterzuivering

Onderzoek waterkwaliteit en waterzuivering Onderzoek waterkwaliteit en Onderzoek waterkwaliteit en waterzuivering Met behulp van kiezel, grof en fijn zand, actieve kool en wat watten werd het natuurlijk zuiveringssysteem van de bodem nagebootst.

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR DE WATERKWALITEIT

ONDERZOEK NAAR DE WATERKWALITEIT ONDERZOEK NAAR DE WATERKWALITEIT Naam: Klas: Datum: 1 Situering van het biotoop Plaats: Type water: vijver / meer / ven / moeras/ rivier / kanaal / poel / beek / sloot / bron Omgeving: woonkern / landbouwgebied

Nadere informatie

Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2015

Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2015 Vlaanderen is milieu Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2015 VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ www.vmm.be DOCUMENTBESCHRIJVING Titel Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2015 Samenstellers Afdeling

Nadere informatie

Bert Bellert, Waterdienst. 5 september 2011

Bert Bellert, Waterdienst. 5 september 2011 Ammonium in de Emissieregistratie?! Natuurlijke processen, antropogene bronnen en emissies in de ER Bert Bellert, Waterdienst Ammonium als stof ook in ER??: In kader welke prioritaire stoffen, probleemstoffen,

Nadere informatie

Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal)

Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal) LTO42 Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal) Biologie voor het MLO. (zesde druk) H17, pag 347 t/m 350 H17, pag 354 t/m 357 H17, pag 362 t/m 373 (dit is hoofdstuk 16 van de vijfde druk,

Nadere informatie

Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2016

Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2016 Vlaanderen is milieu Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2016 VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ www.vmm.be DOCUMENTBESCHRIJVING Titel Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2016 Samenstellers

Nadere informatie

Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2014

Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2014 Vlaanderen is milieu Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2014 Vlaamse MilieuMaatschappij www.vmm.be DOCUMENTBESCHRIJVING Titel Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2014 Samenstellers Afdeling

Nadere informatie

Eindrapport analyses controle van de kwaliteit van viswaters in het Brussels Hoofdstedelijk gewest

Eindrapport analyses controle van de kwaliteit van viswaters in het Brussels Hoofdstedelijk gewest eindrapport : BIM-2005 aantal blz. : 5 blz : 1 Eindrapport analyses controle van de kwaliteit van viswaters in het Brussels Hoofdstedelijk gewest - 2005 1. Staalname Staaknames werden uitgevoerd op: 19/05/05;

Nadere informatie

Stroomgebiedsafstemming Rijnwest. ER in combinatie met meetgegevens

Stroomgebiedsafstemming Rijnwest. ER in combinatie met meetgegevens Stroomgebiedsafstemming Rijnwest ER in combinatie met meetgegevens Stroomgebiedsafstemming Rijn-West 2 Opdrachtgever: Rijn West Begeleidingsgroep / beoordelingsgroep: Provincies, RAO, KRW-Kernteam Rijn

Nadere informatie

Praktijk : Voorschrift bacterieel wateronderzoek

Praktijk : Voorschrift bacterieel wateronderzoek LTO42 Toets 5.1 Boek: Biologie voor het MLO. (zesde druk) H17, pag 347 t/m 350 H17, pag 354 t/m 357 H17, pag 362 t/m 373 (dit is hoofdstuk 16 van de vijfde druk, Blz 321-324, Blz 328-332, Blz 336-345)

Nadere informatie

OOST NUTRIENTEN EN KRW FRISIA ZOUT B.V.

OOST NUTRIENTEN EN KRW FRISIA ZOUT B.V. NUTRIENTEN EN KRW FRISIA ZOUT B.V. 29 september 2010 Inhoud 1 Tekstdelen uit van 5 varianten naar 2 alternatieven 3 1.1 Referentiesituatie 3 1.2 Effecten waterkwaliteit KRW 5 2 Nieuw tekstdeel 7 ARCADIS

Nadere informatie

Particles Matter: Transformation of Suspended Particles in Constructed Wetlands B.T.M. Mulling

Particles Matter: Transformation of Suspended Particles in Constructed Wetlands B.T.M. Mulling Particles Matter: Transformation of Suspended Particles in Constructed Wetlands B.T.M. Mulling Zwevende stof vormt een complex mengsel van allerlei verschillende deeltjes, en speelt een belangrijke rol

Nadere informatie

! Afvalwaterproject.Drielanden!!!!!Januari!2016!!!!!!

! Afvalwaterproject.Drielanden!!!!!Januari!2016!!!!!! Afvalwaterproject.Drielanden Januari2016. Inopdrachtvan 2 44 Inhoud 1. Inleiding 5 2. Decontextvanhetproject 5 2.1. HetbeleidvandegemeenteGroningen 6 2.1.1 Internationalesamenwerking 7 2.2. LandelijkeontwikkelingenrondNieuweSanitatie

Nadere informatie

Model gebaseerd regelen voor biologische rioolwaterzuivering

Model gebaseerd regelen voor biologische rioolwaterzuivering Model gebaseerd regelen voor biologische rioolwaterzuivering Eindrapport Eindrapport BWI Stage Floris Beltman Juni 2008 Model gebaseerd regelen voor biologische rioolwaterzuivering Eindrapport Eindrapport

Nadere informatie

DEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING

DEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING DEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING INLEIDING Landustrie Sneek BV bezit een ruime hoeveelheid kennis en ervaring in het transporteren en behandelen van riool-

Nadere informatie

MIRA-T Kwaliteit oppervlaktewater. Belasting van het oppervlaktewater met zuurstofbindende stoffen en nutriënten DPSIR

MIRA-T Kwaliteit oppervlaktewater. Belasting van het oppervlaktewater met zuurstofbindende stoffen en nutriënten DPSIR Belasting van het oppervlaktewater met zuurstofbindende stoffen en nutriënten belasting oppervlaktewater (1995=100) 120 100 80 60 40 P landbouw N landbouw N huishoudens P huishoudens CZV huishoudens N

Nadere informatie

Basisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media

Basisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media Zie Basisscheikunde voor het hbo bij https://www.syntaxmedia.nl/basisscheikunde-voor-het-hbo Uitwerkingen van de opgaven uit: Hoofdstuk 15 Milieu en veiligheid bladzijde 1 Opgave 1 Welke schade veroorzaakt

Nadere informatie

Onderhoud RWZI Amstelveen

Onderhoud RWZI Amstelveen Onderhoud RWZI Amstelveen Erwin Meijers 25 juli 2017 Versie 3 Onderzoeksvraag: De effectiviteit van RWZI Amstelveen gaat achteruit. De meetdata van het effluent laat zien dat de totaal stikstofconcentratie

Nadere informatie

2 Achtergrondinformatie van het EssDe -proces Het EssDe -proces is een alternatief voor de conventionele stikstofverwijderingsroute 1.

2 Achtergrondinformatie van het EssDe -proces Het EssDe -proces is een alternatief voor de conventionele stikstofverwijderingsroute 1. Notitie Referentienummer Datum Kenmerk Versie 5 12 juli 2015 334159 Betreft Beschrijving EssDe en energiebalans t.b.v. MER oplegnotitie 1 Inleiding Vanwege het feit dat de gekozen oplossing voor de renovatie

Nadere informatie

III.1. Algemeen Deze bijlage is een detaillering van de beschrijving van de actuele waterkwaliteit die in paragraaf 2.10.

III.1. Algemeen Deze bijlage is een detaillering van de beschrijving van de actuele waterkwaliteit die in paragraaf 2.10. III.1. Algemeen Deze bijlage is een detaillering van de beschrijving van de actuele waterkwaliteit die in paragraaf 2.10. is opgenomen III.2. Waterkwaliteit De meetpunten van het chemische meetnet liggen

Nadere informatie

Bezoek Hoogheemraadschap van Delfland aan Waterpark Groote Beerze, 17 oktober Oscar van Zanten, okt. 2014

Bezoek Hoogheemraadschap van Delfland aan Waterpark Groote Beerze, 17 oktober Oscar van Zanten, okt. 2014 Bezoek Hoogheemraadschap van Delfland aan Waterpark Groote Beerze, 17 oktober 2014 Oscar van Zanten, okt. 2014 Waterschap De Dommel Missie Waterschap De Dommel is dé waterpartner in Midden-Brabant. Samen

Nadere informatie

Effecten van lozingen op de Dommel door Eindhoven

Effecten van lozingen op de Dommel door Eindhoven Effecten van lozingen op de Dommel door Eindhoven Michel Moens ARCADIS N Kerkhoef Kosmoslaan Landgoed Soeterbeek Eindhoven RWZI Vd Heuvellaan Kleine Dommel spoorlijn Dommel Tongelreep riooloverstortput

Nadere informatie

Vraagstelling Vraag van Steven Marijnissen aan Jaap Oosthoek is of de lozing van het effluent op het KRW waterlichaam Mark en Vliet toelaatbaar is.

Vraagstelling Vraag van Steven Marijnissen aan Jaap Oosthoek is of de lozing van het effluent op het KRW waterlichaam Mark en Vliet toelaatbaar is. Zaaknr. : 11.ZK56591 Kenmerk : 12IT002508 Barcode : *12IT002508* memo Van : Jaap Oosthoek Via : Hermen Keizer Aan : Steven Marijnissen Onderwerp : Toelaatbaarheid tijdelijke lozing effluent Nieuwveer op

Nadere informatie

LEIDENS ONTZET: resultaten van nageschakelde zuiveringstechnieken in beeld!

LEIDENS ONTZET: resultaten van nageschakelde zuiveringstechnieken in beeld! LEIDENS ONTZET: resultaten van nageschakelde zuiveringstechnieken in beeld! vrijdag 3 oktober Hotel De Gouden Leeuw, Veurseweg 180, 2252 AG Voorschoten met excursie naar de AWZI Leiden Zuid-West Georganiseerd

Nadere informatie

Evaluatie zelfzuiverend vermogen van gecontroleerd overstromingsgebied Bernissem (Sint-Truiden)

Evaluatie zelfzuiverend vermogen van gecontroleerd overstromingsgebied Bernissem (Sint-Truiden) Evaluatie zelfzuiverend vermogen van gecontroleerd overstromingsgebied Bernissem (Sint-Truiden) 2 DOCUMENTBESCHRIJVING Titel Evaluatie zelfzuiverend vermogen van gecontroleerd overstromingsgebied Bernissem

Nadere informatie

Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2017

Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2017 Vlaanderen is milieu Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2017 VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ www.vmm.be DOCUMENTBESCHRIJVING Titel Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2017 Samenstellers Afdeling

Nadere informatie

ECOLOGISCHE EFFECTMETINGEN IN OPPERVLAKTEWATER

ECOLOGISCHE EFFECTMETINGEN IN OPPERVLAKTEWATER ECOLOGISCHE EFFECTMETINGEN IN OPPERVLAKTEWATER Medicijnenresten uit Drents water 22 maart 2018 Arjan Verhoeff Beleidsadviseur waterkwaliteit Waterschap Drents Overijsselse Delta Wat komt aan bod? 1. Wat

Nadere informatie

Onderzoek naar vergaande zuiveringstechnieken

Onderzoek naar vergaande zuiveringstechnieken Hoogheemraadschap van Rijnland Archimedesweg 1 postbus 156 2300 AD Leiden telefoon (071) 30 63 063 fax (071) 51 23 916 post@rijnland.net Meer weten Kijk op: www.rijnland.net/wet-project of www.stowa.nl

Nadere informatie

Waterplanten en Waterkwaliteit

Waterplanten en Waterkwaliteit Waterplanten en Waterkwaliteit Leon van den Berg Moni Poelen Monique van Kempen Laury Loeffen Sarah Faye Harpenslager Jeroen Geurts Fons Smolders Leon Lamers Platform Ecologisch Herstel Meren Vrijdag 11

Nadere informatie

Samenvatting, conclusies en aanbevelingen

Samenvatting, conclusies en aanbevelingen Samenvatting, conclusies en aanbevelingen De laatste jaren worden in toenemende mate geneesmiddelen voor mens en dier a aangetroffen in het milieu. Van enkele van die middelen is bekend dat ze bij vissen,

Nadere informatie

1-STEP filter rwzi Horstermeer

1-STEP filter rwzi Horstermeer 1-STEP filter rwzi Horstermeer Eén jaar ervaring Manon Bechger Waternet 21 November 2013 Openingssymposium 1-STEP Een nieuwe generatie effluent Inhoud Aanleiding bouw 1-STEP op Horstermeer Wat is 1-STEP?

Nadere informatie

Vroeger was niet alles beter.

Vroeger was niet alles beter. Vroeger was niet alles beter. Waterkwaliteit Drentsche Aa vanaf 1933 in beeld gebracht. Martijn Sikkens, Saxion Hogeschool, Deventer Guus Soppe, Waterlaboratorium Noord, Glimmen Herman Wanningen, Waterschap

Nadere informatie

Bepaling van het Biochemisch Zuurstofverbruik (BZV) in oppervlaktewater

Bepaling van het Biochemisch Zuurstofverbruik (BZV) in oppervlaktewater Bepaling van het Biochemisch Zuurstofverbruik (BZV) in oppervlaktewater april 2005 One Cue Systems Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder schriftelijke toestemming

Nadere informatie

m\-yj% I I I I I I toelichting op de anaiyces,welke worden uitgevoerd van het polderwater nota I I I I' I I I

m\-yj% I I I I I I toelichting op de anaiyces,welke worden uitgevoerd van het polderwater nota I I I I' I I I ' m\-yj% toelichting op de anaiyces,welke worden uitgevoerd van het polderwater nota 25-7 ., '* 7 neutraal reagerend 7-4 alkalisch reagerend De meeste micro-organismen in water eijn aangepast aan een milieu

Nadere informatie

RWZI s-hertogenbosch - renovatie

RWZI s-hertogenbosch - renovatie Rapport datum: 17 juli 2015 RWZI s-hertogenbosch - renovatie MER oplegnotitie Gegund ontwerp & Groen gas project Aanvullingen Projectnummer 7341.09.08 Rapport titel : Project nummer : 7341.09.08 Rapport

Nadere informatie

Stikstofeis noodzaakt rwzi Dokhaven tot innovatie Waterkwaliteit > Afvalwaterbehandeling > Beschrijving van r.w.z.i.

Stikstofeis noodzaakt rwzi Dokhaven tot innovatie Waterkwaliteit > Afvalwaterbehandeling > Beschrijving van r.w.z.i. Page 1 of 5 home actualiteiten evenementen bedrijvengids archief zoeken adverteren abonneren colofon Redactie R. van Dalen Kopij Neerslag zenden aan: NVA, t.a.v. redactie Neerslag Postbus 70, 2280 AB Rijswijk

Nadere informatie

INTERN MEMO. Aan: Algemeen Bestuur Van: Dagelijks Bestuur Datum: 10 november 2015 Onderwerp: Voedingsstoffen in het oppervlaktewater

INTERN MEMO. Aan: Algemeen Bestuur Van: Dagelijks Bestuur Datum: 10 november 2015 Onderwerp: Voedingsstoffen in het oppervlaktewater Intern memo INTERN MEMO Aan: Algemeen Bestuur Van: Dagelijks Bestuur Datum: 0 november 205 Onderwerp: Voedingsstoffen in het oppervlaktewater Bijlage: Bestuursnotitie wfn40342 in DB april 204 Inleiding

Nadere informatie

Totale verwerking van mest en/of digestaat

Totale verwerking van mest en/of digestaat Totale verwerking van mest en/of digestaat Verwerking van slib, mest en/of digestaat is geen eenvoudige zaak. Zeker niet wanneer het doel is deze te verwerken tot loosbaar water en fracties die een toegevoegde

Nadere informatie

Stofstromen in de keten Effecten op lokaal oppervlaktewater. Hans Aalderink & Jeroen Langeveld ARCADIS & Royal Haskoning

Stofstromen in de keten Effecten op lokaal oppervlaktewater. Hans Aalderink & Jeroen Langeveld ARCADIS & Royal Haskoning Stofstromen in de keten Effecten op lokaal oppervlaktewater Hans Aalderink & Jeroen Langeveld ARCADIS & Royal Haskoning Insteek afgelopen decennia Basisinspanning gemengde riolering 7 mm + 2 mm + 0,7 mm/h

Nadere informatie

Invloed Waterkwaliteit op de Onderwater Flora en Fauna

Invloed Waterkwaliteit op de Onderwater Flora en Fauna Invloed Waterkwaliteit op de Onderwater Flora en Fauna Gezond en voedselrijkwater waarborgt een diversiteit aan Flora en Fauna. Een wankel evenwicht tussen de biologische elementen. Index. De voedselketen.

Nadere informatie

Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Rijksinstituut voor Kust en Zee/RIKZ. L. Peperzak (31) (0)

Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Rijksinstituut voor Kust en Zee/RIKZ. L. Peperzak (31) (0) Werkdocument Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Rijksinstituut voor Kust en Zee/RIKZ Aan Veerse Meer projectgroep Contactpersoon Doorkiesnummer L. Peperzak (31) (0)

Nadere informatie

De prestatie-indicatoren genoemd in de presentaties maken onderdeel uit van de begroting 2017, welke is geagendeerd voor de VV van november 2016.

De prestatie-indicatoren genoemd in de presentaties maken onderdeel uit van de begroting 2017, welke is geagendeerd voor de VV van november 2016. De prestatie-indicatoren genoemd in de presentaties maken onderdeel uit van de begroting 2017, welke is geagendeerd voor de VV van november 2016. Mede ook naar aanleiding van de presentaties in de commissies,

Nadere informatie

Chemisch wateronderzoek 1. klimaatstad. water leeft 2. Abio. klimaatstad

Chemisch wateronderzoek 1. klimaatstad. water leeft 2. Abio. klimaatstad Chemisch wateronderzoek 1 water leeft 2 Abio Chemisch wateronderzoek 2 Chemisch wateronderzoek 3 WATER LEEFT Chemisch wateronderzoek Een goede waterkwaliteit is van groot belang voor het leven van waterdieren

Nadere informatie

Kennisvraag: Wat zijn de fysisch chemische effecten van de wateroverlast voor de maand juni in vergelijking met andere jaren?

Kennisvraag: Wat zijn de fysisch chemische effecten van de wateroverlast voor de maand juni in vergelijking met andere jaren? Juni 2016 in vergelijking tot voorgaande jaren Kennisvraag: Wat zijn de fysisch chemische effecten van de wateroverlast voor de maand juni in vergelijking met andere jaren? Antwoord: Er zijn in verschillende

Nadere informatie

I feel goo o d! De wetenschap achter helder water voor tropische zoetwateraquaria

I feel goo o d! De wetenschap achter helder water voor tropische zoetwateraquaria I feel goo o d! De wetenschap achter helder water voor tropische zoetwateraquaria Philips ontwikkelde dit Zuiveringsapparaat voor tropische aquaria in samenspraak met aquarium- en waterexperts. Wetenschappelijke

Nadere informatie

Vlaanderen is milieu. Jaarverslag Water 2016 syntheserapport VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ.

Vlaanderen is milieu. Jaarverslag Water 2016 syntheserapport VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ. Vlaanderen is milieu Jaarverslag Water 2016 syntheserapport VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ www.vmm.be DOCUMENTBESCHRIJVING Titel Jaarverslag water 2016 Samenstellers Afdeling Rapportering Water, VMM Inhoud

Nadere informatie

Belasting van het oppervlaktewater met zuurstofbindende stoffen en nutriënten

Belasting van het oppervlaktewater met zuurstofbindende stoffen en nutriënten 21 3.12 KWALITEIT OPPERVLAKTEWATER P Belasting van het oppervlaktewater met zuurstofbindende stoffen en nutriënten belasting oppervlaktewater (2=1) 12 P landbouw N landbouw P huishoudens N huishoudens

Nadere informatie

Verkorte ZAHN- WELLENS test voor afvalwaters

Verkorte ZAHN- WELLENS test voor afvalwaters Verkorte ZAHN- WELLENS test voor afvalwaters februari 2010 Pagina 1 van 7 WAC/V/B/005 INHOUD 1 INLEIDING... 3 2 PRINCIPE... 3 3 BIODEGRADATIEVOORWAARDEN... 3 4 TESTVOORWAARDEN... 3 5 MATERIAAL... 4 5.1

Nadere informatie

PACCO-PARAMETERS DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR. PaccoParameters

PACCO-PARAMETERS DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR.   PaccoParameters PACCO-PARAMETERS PH DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR PH De ph geeft de zuurtegraad van het water weer. Ze varieert doorgaans op een schaal

Nadere informatie

STIKSTOF & FOSFOR CURSUSBOEK NIEUWEGEIN

STIKSTOF & FOSFOR CURSUSBOEK NIEUWEGEIN STIKSTOF & FOSFOR CURSUSBOEK NIEUWEGEIN 2017 Stichting Wateropleidingen, Oktober 2017 Nieuwegein Versie 6.1 Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk,

Nadere informatie

Epilimnion 100. Waterkwaliteit in Diepe Putten: Voorbeelden uit Rijnlands beheersgebied. Dood/mineralisatie. Primaire productie.

Epilimnion 100. Waterkwaliteit in Diepe Putten: Voorbeelden uit Rijnlands beheersgebied. Dood/mineralisatie. Primaire productie. Waterkwaliteit in Diepe Putten: oorbeelden uit Rijnlands beheersgebied Bruce Michielsen en Harm Gerrits Temperatuurgradient vs diepte Rijnlands Diepe Putten. Hoe onderscheiden DP n zich van overig water?

Nadere informatie

Nereda. Kosteneffectief, duurzaam, robuust en eenvoudig. Wie de technologie heeft, heeft de toekomst.

Nereda. Kosteneffectief, duurzaam, robuust en eenvoudig. Wie de technologie heeft, heeft de toekomst. Nereda Kosteneffectief, duurzaam, robuust en eenvoudig. Wie de technologie heeft, heeft de toekomst. Nationaal Nereda Onderzoeks Programma Werking Nereda is een innovatieve technologie voor biologische

Nadere informatie

Afwenteling mede bepalend voor het niet halen van KRW- doelstellingen

Afwenteling mede bepalend voor het niet halen van KRW- doelstellingen Afwenteling mede bepalend voor het niet halen van KRW- doelstellingen Aniel Balla, Rob van de Boomen (Wi2eveen+Bos), Marcel Tonkes (provincie Overijssel) Met een afwentelingsonderzoek is in Rijn- Oost

Nadere informatie

Kwaliteit oppervlaktewater, 2009

Kwaliteit oppervlaktewater, 2009 Indicator 6 maart 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De meeste waterlichamen voldoen

Nadere informatie

Bijlage 1 - PARAMETERS EN PARAMETERWAARDEN. Het betreft de te analyseren parameters en hun parameterwaarden.

Bijlage 1 - PARAMETERS EN PARAMETERWAARDEN. Het betreft de te analyseren parameters en hun parameterwaarden. Bijlage 1 - PARAMETERS EN PARAMETERWAARDEN Het betreft de te analyseren parameters en hun parameterwaarden. PARAMETERS GROEP A 1. Microbiologische minimumvereisten Escherichia coli (E. Coli) 0 Aantal /100

Nadere informatie

LMM e-nieuws 12. Inhoud. Inleiding. Geen seizoenseffecten op nitraat- en anorganisch fosforconcentraties in het grondwater.

LMM e-nieuws 12. Inhoud. Inleiding. Geen seizoenseffecten op nitraat- en anorganisch fosforconcentraties in het grondwater. LMM e-nieuws 12 April 2010 Heruitgave november 2017 Inhoud Inleiding Geen seizoenseffecten op nitraat- en anorganisch fosforconcentraties in het grondwater - Eke Buis, RIVM Evaluatie van het LMM-programma

Nadere informatie

WATER LEEFT Chemisch wateronderzoek

WATER LEEFT Chemisch wateronderzoek Chemisch wateronderzoek 1 WATER LEEFT Chemisch wateronderzoek Een goede waterkwaliteit is van groot belang voor het leven van waterdieren en waterplanten. Biologisch leven in het water is afhankelijk van

Nadere informatie

algemeen Deze bijlage is een detaillering van de beschrijving actuele waterkwaliteit die in paragraaf 2.9. is opgenomen

algemeen Deze bijlage is een detaillering van de beschrijving actuele waterkwaliteit die in paragraaf 2.9. is opgenomen algemeen Deze bijlage is een detaillering van de beschrijving actuele waterkwaliteit die in paragraaf 2.9. is opgenomen 2. Waterkwaliteit De zomergemiddelden voor 2008 van drie waterkwaliteitsparameters

Nadere informatie

Vanuit achtergrondbelasting naar KRW doelen biologie. Gert van Ee Utrecht emissiesymposium 13 maart 2014

Vanuit achtergrondbelasting naar KRW doelen biologie. Gert van Ee Utrecht emissiesymposium 13 maart 2014 Vanuit achtergrondbelasting naar KRW doelen biologie Gert van Ee Utrecht emissiesymposium 13 maart 2014 Referentie: ongestoorde staat 1580 1700 2014 1980-1989 2010-2013 www.hnk-water.nl 1980-1989 2010-2013

Nadere informatie

55e Vakantiecursus in Drinkwatervoorziening & 22e Vakantiecursus in Riolering en Afvalwaterbehandeling URINE APART INZAMELEN? Introductie Afvalwaterzuivering vindt zijn oorsprong in de behoefte om de stedelijke

Nadere informatie

Het dagelijks bestuur van het waterschap Hunze en Aa's besluit op het verzoek tot gedogen van waterschap Hunze en Aa s te Veendam.

Het dagelijks bestuur van het waterschap Hunze en Aa's besluit op het verzoek tot gedogen van waterschap Hunze en Aa s te Veendam. Gedoogbeschikking Nummer HAS2013_4258 Het dagelijks bestuur van het waterschap Hunze en Aa's besluit op het verzoek tot gedogen van waterschap Hunze en Aa s te Veendam. Aanvraag Op 1 november 2013 heeft

Nadere informatie

Chemisch wateronderzoek

Chemisch wateronderzoek Handleiding Chemisch wateronderzoek 2 e en 3 e graad Secundair onderwijs NMEC 'De Helix' Chemisch wateronderzoek: 14 18 jaar (handleiding) 1 Handleiding: Doelgroep Periode Chemisch wateronderzoek 14 18

Nadere informatie

Afvalwater zuiveren Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014

Afvalwater zuiveren Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014 Afvalwater zuiveren 1970-2030 Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014 Even voorstellen: Mathijs Oosterhuis (T32, 1993) Specialisatie: milieutechnologie 1999-2003 TNO-MEP 2003-heden Waterschap

Nadere informatie

WATERKWALITEIT VAN DE DEMER

WATERKWALITEIT VAN DE DEMER WATERKWALITEIT VAN DE DEMER WATERKWALITEIT VAN DE DEMER Waterkwaliteitsparameters worden beoordeeld per waterlichaam Fysisch-chemische kwaliteit Gevaarlijke stoffen Hydromorfologische kwaliteit Biologische

Nadere informatie

Brug tussen chemische en biologische beoordeling waterkwaliteit

Brug tussen chemische en biologische beoordeling waterkwaliteit Brug tussen chemische en biologische beoordeling waterkwaliteit Bioassays meten de risico s van stoffen voor het ecosysteem in oppervlaktewater 1 Brug tussen chemische en biologische beoordeling waterkwaliteit

Nadere informatie

Eindrapport Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma

Eindrapport Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma Eindrapport Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma Uitgevoerd door de werkgroep Palingkweek van de Hogeschool Zeeland. 15 December 2005 Damian Baselmans Kris Jochems Sebastiaan Moedt Erik

Nadere informatie

Geneesmiddelen in het Utrechtse milieu. Janco van Gelderen (Provincie Utrecht) Marc Vissers (SWECO)

Geneesmiddelen in het Utrechtse milieu. Janco van Gelderen (Provincie Utrecht) Marc Vissers (SWECO) Geneesmiddelen in het Utrechtse milieu Janco van Gelderen (Provincie Utrecht) Marc Vissers (SWECO) Welkom & Wie zit er in de zaal? Wie zijn wij: Janco van Gelderen, projectleider provincie Utrecht Marc

Nadere informatie

Geneesmiddelen in de afvalwaterketen

Geneesmiddelen in de afvalwaterketen Geneesmiddelen in de afvalwaterketen Barry Pieters Grontmij B.V., Team Ecologie, Amsterdam Barry.Pieters@grontmij.nl 1 Geneesmiddelen in milieu: veel aandacht 2 Geneesmiddelen in Nederland Grote diversiteit:

Nadere informatie

Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie

Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Prof. ir. Hans van Dijk 1 Afdeling Watermanagement Sectie Gezondheidstechniek Inhoud hydrologische kringloop kwalitatief 1. regenwater 2. afstromend/oppervlaktewater. infiltratie

Nadere informatie

AGENDAPUNT 9 ONTWERP. Onderwerp: Krediet renovatie rwzi De Meern Nummer: 568495. Voorstel. Het college stelt u voor om

AGENDAPUNT 9 ONTWERP. Onderwerp: Krediet renovatie rwzi De Meern Nummer: 568495. Voorstel. Het college stelt u voor om VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR AGENDAPUNT 9 Onderwerp: Krediet renovatie rwzi De Meern Nummer: 568495 In D&H: 16-07-2013 Steller: Tonny Oosterhoff In Cie: BMZ 03-09-2013 Telefoonnummer: (030) 6345726

Nadere informatie

2 september Van Wet bodembescherming.. De handreiking beoordeling waterbodems: ook voor nutriënten! ... naar Waterwet

2 september Van Wet bodembescherming.. De handreiking beoordeling waterbodems: ook voor nutriënten! ... naar Waterwet Van Wet bodembescherming.. De handreiking beoordeling waterbodems: ook voor nutriënten! Leonard Osté Huidige praktijk: Sanering van Waterbodem vindt plaats in het kader van de Wet Bodembescherming (gewijzigd

Nadere informatie

Extra zuiveren? Strategie Vechtstromen. René Nij Bijvank 22 maart 2018

Extra zuiveren? Strategie Vechtstromen. René Nij Bijvank 22 maart 2018 Extra zuiveren? Strategie Vechtstromen René Nij Bijvank 22 maart 2018 Concentratie bij lozingspunt Vechtstromen staat er gekleurd op. Eerst: inzoomen Verspreiding per RWZI Voorbeeld: Enschede Voorbeeld:

Nadere informatie

Onderzoeksresultaten peilgestuurde drainage, stroomgebied Hupselse Beek

Onderzoeksresultaten peilgestuurde drainage, stroomgebied Hupselse Beek Onderzoeksresultaten peilgestuurde drainage, stroomgebied Hupselse Beek Laurens Gerner Annemarie Kramer Marga Limbeek Bob van IJzendoorn Hans Peter Broers Wybe Borren Joachim Rozemeijer Ate Visser 14 oktober

Nadere informatie

Regelgeving effluent en restmateriaal uit biobedden. H.A.E. de Werd

Regelgeving effluent en restmateriaal uit biobedden. H.A.E. de Werd Regelgeving effluent en restmateriaal uit biobedden H.A.E. de Werd Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Bloembollen, Boomkwekerij & Fruit PPO nr. 3261074007_3 december 2007 2007 Wageningen, Praktijkonderzoek

Nadere informatie

Illlllllllllllllllllll

Illlllllllllllllllllll Illlllllllllllllllllll 2IN00872 C VAN WATHRSCHAPPÜN Bezoekadres O. De leden-waterschappen t.a.v. het dagelijks bestuur fk. UI - ~ CK > > (MT A(N@EIM 0 MEI 202 Koningskade 40 29 AA Den Haag Postadres Postbus

Nadere informatie

Blauwalgenbestrijding met waterstofperoxide Resultaten experimenten 2009. Bart Reeze (ARCADIS) Hans Matthijs en Petra Visser (UvA)

Blauwalgenbestrijding met waterstofperoxide Resultaten experimenten 2009. Bart Reeze (ARCADIS) Hans Matthijs en Petra Visser (UvA) Blauwalgenbestrijding met waterstofperoxide Resultaten experimenten 2009 Bart Reeze (ARCADIS) Hans Matthijs en Petra Visser (UvA) 1 Inhoud presentatie Waar komt dit idee vandaan? Ontwikkelingsgeschiedenis

Nadere informatie

Werkt kwaliteitsbaggeren ook voor de chemische toestand van de KRW? Wat is de chemische toestand?

Werkt kwaliteitsbaggeren ook voor de chemische toestand van de KRW? Wat is de chemische toestand? Werkt kwaliteitsbaggeren ook voor de chemische toestand van de KRW? Dr. Jaap Postma Wat is de chemische toestand? Er zijn meerdere beschermingsdoelen voor oppervlaktewater i) Normen voor microverontreinigingen

Nadere informatie

PRAKTIJK ONDERZOEK M O ERASS YSTEEM RWZI LAND V AN CUIJK 2004 RAPPORT 45 2004 45

PRAKTIJK ONDERZOEK M O ERASS YSTEEM RWZI LAND V AN CUIJK 2004 RAPPORT 45 2004 45 RAPPORT 2004 45 PRAKTIJKONDERZOEK MOERASSYSTEEM RWZI LAND VAN CUIJK RAPPORT 2004 45 ISBN 90.5773.295.5 stowa@stowa.nl WWW.stowa.nl TEL 030 232 11 99 FAX 030 232 17 66 Arthur van Schendelstraat 816 POSTBUS

Nadere informatie

Hoe werkt de rioolwaterzuivering. Amersfoort? Waterschap zuivert afvalwater uit: Amersfoort Leusden Bunschoten

Hoe werkt de rioolwaterzuivering. Amersfoort? Waterschap zuivert afvalwater uit: Amersfoort Leusden Bunschoten Hoe werkt de rioolwaterzuivering Amersfoort? Waterschap zuivert afvalwater uit: Amersfoort Leusden Bunschoten Waterschap Vallei & Eem werkt aan schoner water Tot het begin van de jaren zeventig ging de

Nadere informatie

1 8 MEI Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Inhoudsopgave

1 8 MEI Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Inhoudsopgave Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu beschikking 1 8 MEI 2015 RWS-2015/19542 M Onderwerp Maatwerkvoorschrift op grond van artikel 3.5 e, zevende lid, van het Activiteitenbesluit milieubeheer

Nadere informatie

Innovatieve zuiveringstechnologie voor duurzame en kosteneffectieve productie van maatwerkwater

Innovatieve zuiveringstechnologie voor duurzame en kosteneffectieve productie van maatwerkwater Innovatieve zuiveringstechnologie voor duurzame en kosteneffectieve productie van maatwerkwater Delft Blue Water SAMENVATTING Het innovatieproject Delft Blue Water is een demonstratieonderzoek naar hergebruik

Nadere informatie

RWS-2017/328 M. Inhoudsopgave. 1. Aanhef 2. Besluit 3. Voorschrift 4. Overwegingen 5. Ondertekening 6. Mededelingen. 1. Aanhef

RWS-2017/328 M. Inhoudsopgave. 1. Aanhef 2. Besluit 3. Voorschrift 4. Overwegingen 5. Ondertekening 6. Mededelingen. 1. Aanhef Onderwerp Maatwerkvoorschrift op grond van artikel 3.5e van het Activiteitenbesluit milieubeheer voor RWZI Piershil, voor het lozen van fosfor op het Spui. Zaaknummer RWSZ2016-00018059 Inhoudsopgave 1.

Nadere informatie

Vermesting van regionaal water,

Vermesting van regionaal water, Indicator 20 april 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De vermesting van het regionale

Nadere informatie

AFLEIDEN ECOLOGISCHE STIKSTOF EN FOSFAAT EFFLUENTEISEN VOOR RWZI S

AFLEIDEN ECOLOGISCHE STIKSTOF EN FOSFAAT EFFLUENTEISEN VOOR RWZI S GENERIEKE BESLISMETHODIEK Final l report AFLEIDEN ECOLOGISCHE STIKSTOF EN FOSFAAT EFFLUENTEISEN VOOR RWZI S RAPPORT 2013 19 Afleiden ecologische stikstof en fosfaat effluenteisen voor RWZI s Generieke

Nadere informatie

WATERKWALITEITSSPOOR GRIFT/APELDOORNS KANAAL INCLUSIEF MAATSCHAPPELIJKE KOSTEN BATENANALYSE

WATERKWALITEITSSPOOR GRIFT/APELDOORNS KANAAL INCLUSIEF MAATSCHAPPELIJKE KOSTEN BATENANALYSE WATERKWALITEITSSPOOR GRIFT/APELDOORNS KANAAL INCLUSIEF MAATSCHAPPELIJKE KOSTEN BATENANALYSE WATERSCHAP VELUWE EINDRAPPORT 13 februari 2006 110305/OF6/081/000008/LE 110305/OF6/081/000008/LE ARCADIS 2 Inhoud

Nadere informatie

Basisdocumentatie probleemstoffen KRW

Basisdocumentatie probleemstoffen KRW Basisdocumentatie probleemstoffen KRW De bronnenanalyse Hannie Maas RWS-WVL Emissiesymposium 5 april 2018 Project In opdracht van I&W en RWS Projectleiding RWS-WVL Hannie Maas, John Hin Uitvoerders: Deltares

Nadere informatie

Ir. Anke Grefte. NOM in de waterzuivering. Introductie

Ir. Anke Grefte. NOM in de waterzuivering. Introductie Ir. Anke Grefte Introductie Drinkwaterbehandeling bestaat uit verschillende stappen, afhankelijk van de kwaliteit van het ruw water. De aanwezigheid van natuurlijk organisch materiaal (NOM) kan problemen

Nadere informatie

Organische vracht continue on-line bewaken. Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein

Organische vracht continue on-line bewaken. Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein Organische vracht continue on-line bewaken Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein Waardeketen Organische stoffen TOC/CZV correlatie Inhoud Afvalwater karakteristiek zuivel-industrie Redenen om

Nadere informatie

I feel goood! presenteert het Zuiveringsapparaat voor tropische aquaria. Liter/Litres. Liter/Litres. Liter/Litres. Liter/Litres.

I feel goood! presenteert het Zuiveringsapparaat voor tropische aquaria. Liter/Litres. Liter/Litres. Liter/Litres. Liter/Litres. I feel goood! presenteert het Zuiveringsapparaat voor tropische aquaria 10-30 40-110 120-240 200-400 400-700 Nu in het assortiment NIEUW met VENTURI Met beluchter Ozonapparaat met venturi voor nanoaquaria

Nadere informatie

Onderwerp: Eindrapport analyses controle van de kwaliteit van de viswaters in het Brussels Hoofdstedelijk gewest

Onderwerp: Eindrapport analyses controle van de kwaliteit van de viswaters in het Brussels Hoofdstedelijk gewest Verslag : BIM :eindverslag Datum : 26/2/29 Pag. : 1/6 BIM Mevrouw Sandrine Dutrieux Gulledulle 98 12 Brussel Uw ref. : afd NWB/SDU/viswaters 28 Uw gegevens: Contact via: Onze ref. : T 2/775 76 87 T 9/342.81.18

Nadere informatie

Forum relinen 2014. "Renoveren als instrument voor verbeteren doelmatigheid" Huidige situatie. Opbouw. Visitatiecommissie.

Forum relinen 2014. Renoveren als instrument voor verbeteren doelmatigheid Huidige situatie. Opbouw. Visitatiecommissie. Forum Relinen & Rioolbeheer 2014 Datum: 20 november 2014 in Hotel Vianen Organisatie: Stichting Kenniscentrum Rioolrenovaties "Renoveren als instrument voor verbeteren doelmatigheid" Wat is doelmatigheid?

Nadere informatie

Voortgang KRW: maatregelen, doelbereik en innovatie. 13 december 2012; Frank van Gaalen

Voortgang KRW: maatregelen, doelbereik en innovatie. 13 december 2012; Frank van Gaalen Voortgang KRW: maatregelen, doelbereik en innovatie 1 Rapport Evaluatie waterkwaliteit Op 21 december beschikbaar (www.pbl.nl) Samenvatting opgenomen in KRW-rapport Belangrijke waterbeheerkwesties Bijdragen

Nadere informatie

De afvalwaterzuivering als energiefabriek

De afvalwaterzuivering als energiefabriek De afvalwaterzuivering als energiefabriek Joop Colsen Energiebesparing op RWZI s anno 2010 www.colsen.nl info@colsen.nl Introductie (1) Afvalwaterzuivering levert energie op: Door vergisting van biomassa

Nadere informatie

Bijlage 4: Milieu en energieprestaties: Emissies van de toekomstige rwzi Utrecht (DM 851139)

Bijlage 4: Milieu en energieprestaties: Emissies van de toekomstige rwzi Utrecht (DM 851139) Notitie HASKONINGDHV NEDERLAND B.V. WATER TECHNOLOGY Bijlage 4: Milieu en energieprestaties: Emissies van de toekomstige rwzi Utrecht (DM 851139) Aan : E. Rekswinkel, M. Boersen Van : Wim Wiegant Controle

Nadere informatie

Geneesmiddelen uit afvalwater halen: is het praktisch haalbaar?

Geneesmiddelen uit afvalwater halen: is het praktisch haalbaar? Geneesmiddelen uit afvalwater halen: is het praktisch haalbaar? Roberta Hofman-Caris, Wolter Siegers (KWR Watercycle Research Institute), Kevin van de Merlen (AWWS), Ad de Man (WBL) Geneesmiddelen die

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Inleiding Diffuse verontreiniging van oppervlaktewater met nutriënten en pesticiden afkomstig uit landbouwgebieden is een groot knelpunt in het waterbeheer. Nutriënten als stikstof

Nadere informatie

Evaluatie van het project. Milieubewust medicijnen voorschrijven door huisartsen in Meppel

Evaluatie van het project. Milieubewust medicijnen voorschrijven door huisartsen in Meppel Evaluatie van het project Milieubewust medicijnen voorschrijven door huisartsen in Meppel Geschreven door Datum 25 april 2017 Revisidatum versie Definitief documentnaam Afdeling Strategie en Beleid bestemd

Nadere informatie

FrieslandCampina Nederland Holding B.V. Postbus 1551 3818 LE AMERSFOORT. Leeuwarden, 12 juli 2013 Verzonden,

FrieslandCampina Nederland Holding B.V. Postbus 1551 3818 LE AMERSFOORT. Leeuwarden, 12 juli 2013 Verzonden, FrieslandCampina Nederland Holding B.V. Postbus 1551 3818 LE AMERSFOORT Leeuwarden, 12 juli 2013 Verzonden, Ons kenmerk : 01066552 Afdeling : Omgevingsvergunningen en Toezicht Behandeld door : Uw kenmerk

Nadere informatie

Themabijeenkomst Innovatie 8 november 2012

Themabijeenkomst Innovatie 8 november 2012 Themabijeenkomst Innovatie 8 november 2012 BEOORDELINGSGRONDSLAG VOOR AFVALWATERSYSTEMEN Hans Korving Witteveen+Bos Waar gaan we het over hebben? Motivatie Context Aanpak Zelf aan de slag Uitwerking grondslag

Nadere informatie