Het maakbare kind? Jij mag zijn zoals je bent. Om te worden wie je bent, Maar nog niet kunt zijn; En je mag het worden. Op jouw manier. In jouw tijd.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Het maakbare kind? Jij mag zijn zoals je bent. Om te worden wie je bent, Maar nog niet kunt zijn; En je mag het worden. Op jouw manier. In jouw tijd."

Camiel Claessens
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

2 Het maakbare kind? Jij mag zijn zoals je bent Om te worden wie je bent, Maar nog niet kunt zijn; En je mag het worden Op jouw manier In jouw tijd.

3 Veel politieke druk Taal en rekenen zijn de zuurstof van het onderwijs ( van Bijsterveld, 2 september 2011) Als gevolg van ICT- tijdperk nadruk leggen op het kunnen maken van keuzes. Niemand werkt meer 40 jaar bij dezelfde baas.

gevolg van ICT- tijdperk nadruk leggen op het kunnen

4 Opbouw verhaal Eerst algemene informatie Daarna pedagogische aspecten

5 Cito scores in groep 8 De lat moet omhoog Marja Van Bijsterveld Taalonderwijs voor peuters vanaf 2;6 jaar ( groep 0) Hugo de Jonge

6 Centrale vragen Hoe kunnen kinderen uitgroeien tot mensen die zelfstandig keuzes kunnen maken? Leidt taalonderwijs aan peuters tot betere Ciotoscores voor taal in groep 8?

7 Antwoorden vinden in de neurobiologische ontwikkeling Bij de geboorte zijn de hersenen nog niet af. 0-7 jaar: primair sensorische gebieden 7-12 jaar: associatiegebieden Puberteit: prefrontale cortex.

8 Opbouw van de hardware: primair sensorische gebieden Deels algemeen mijlpalen in motorische en taalontwikkeling Deels specifiek een of tweetalig waarden/normen Niet even snel Ontwikkeling gaat lang door

taalontwikkeling Deels specifiek een of tweetalig

9 Ontwikkeling van de associatiegebieden Installatie soft ware: lezen, schrijven, rekenen, aardrijkskunde, geschiedenis etc. Didactische aansturing van groot belang

10 Kind Interactie Omgeving Temperament, karakter en tempo van ontwikkeling. Hier valt voor de ouders niet te kiezen Kindvolgend Hier valt voor het kind niet te kiezen Taalontwikkeling Motorische ontwikkeling Denkontwikkeling Emotionele stabiliteit Taal - keuze Waarden/normen Geloof

11 Spontane ontwikkeling Didactische aansturing versus vrij spel Führen oder Wachsen lassen Biologie versus educatie

12 Wat is opvoeding Twee fouten mogelijk: De ouderwetse fout om kinderen klein te houden De nieuwerwetse fout om kinderen op te jagen

13 Opvoeding is Vanzelfsprekende omgang en Inleiden in betekenissen (cultuur)

14 Spraak- en taalontwikkeling deel van de totale ontwikkeling Gehoor Motorische ontwikkeling Denkontwikkeling Sociaal-emotionele ontwikkeling

15 Neerslag op de hersenschors

16 Start taalontwikkeling Communicatie door kijken, lachen en vocaliseren Luisteren, liedjes zingen, benoemen

17 Eerste levensjaar Klankherkenning (1) vanaf 6 maanden taalspecifieke klankherkenning en intonatiepatronen Klankproduktie (4) vanaf 6 maanden Voorwaarden: Gehoor Emotionele stabiliteit taalspecifiek brabbelen de tongval

Klankproduktie (4) vanaf 6 maanden Voorwaarden: Gehoor

18 Bewegingsspel Kruipen, lopen Omrollen 3-7 maanden Lopen maanden

19 Het tweede levensjaar Luisteren, kijken, bewegen en voelen hebben de denkontwikkeling op gang gebracht Objectconstantie en symboolbewustzijn

20 Objectconstantie Zoeken naar iets dat niet in het blikveld is. Kiekeboespel

21 Symboolbewustzijn Verwijzende functie van taal Taal: Appel Uitdrukking Verwijzing Kijk! Au! Bloem

22 Tweede levensjaar Woordbegrip (2) persoonlijk woordenboek Woordproductie (5) Voorwaarden Leervermogen Taalinput

23 Taalontwikkeling Tractor, amen Sherry, tapas Acuoor, fufa, hame

24 De doorgaande leerlijn: 1-2;6 jaar Woordenschatontwikkeling Benoemen, aanwijzen, vertellen. Eenvoudige prentenboeken.

25 Woordenschatontwikkeling Ingebed in een context Eh-eh-eh wat is er? Ebbe wat moet jij hebben? die de zakdoek? A-oe alsjeblieft, de zakdoek Aste zo, nu gaan we lekker slapen Lape?, tuste? Ja lekker slapen en wel terusten! Tuste!

26 Derde levensjaar Zinsbegrip (3) Zinsproductie (6) Voorwaarden Leervermogen; taalinput Medisch gezond

27 Zinsproductie Tweewoordzin papa auto; mij boek; tevisie niet ca. 2 2;6 jaar Drie- tot vijfwoordzin ik ben so dorst ik doe zo laten staan mama vin ik lastig ben?

28 Woordenschatontwikkeling Bij, zoem ( ja, de bijen zoemen) Bij weg ( ja, de bij is naar de bloemetjes toe) Bloemen? ( ja, de bijen gaat honing halen) Honing, lekker brood ( is de honing lekker op brood?) ja en beschuit ( en ook op de beschuit?) (wil jij een beschuit met honing? Dan gaan we daarna slapen) Ja. De volgende dag: (wil jij een beschuit?) Ja, niet honing. Niet slapen Pindakaas!

29 Moedertaalontwikkeling Spontaan proces Bloemenwaterzeef Monden Draaiwater Heb jij die gebrookt? Jij hebt een foute mond Doe je hoofd eens open.

30 Doorgaande leerlijn: 2;6 3;6 jaar Start literaire beleving Eén boekje moet vaak voorgelezen worden

31 Verarming taalaanbod Expressief en uitgebreid taalgebruik alleen in fantasiespel en in interacties met groepsgenoten.

32 Verarming taalaanbod Meer benoemd bezig zijn Meer responsief Minder literaire beleving

33 Fantasiespel Opa is een leeuw! En die hebben we gevangen! Belangrijk bij overwinnen van angsten. Fantaseren / liegen

34 Spelen Sociale ontwikkeling (waarden en normen) Ontwikkeling van de motoriek Ontwikkeling van probleemoplossend vermogen

35 Doorgaande leerlijn: 3;6 6 jaar Rijmen, zingen Voorlezen, vertellen Ik wil geen woordjes, ik wil een verhaal!

36 Prentenboeken lezen als literatuur Goed voorlezen er spanning in brengen Interactief voorlezen, maar dan anders (achteraf) Beleving, identificatie en verbeelding

37 Cognitieve ontwikkeling Vragen Waarom is dit dichtbij en dat ver weg? Als dit en dat dicht bij elkaar is, is het dan hetzelfde? Waarom zit er haar op je hoofd? Dat is lekker warm, dan kan je goed denken. Kunnen mensen die kaal zijn niet denken?

39 Effecten Schatkist/Startblokken 123 kinderen Alleen allochtone kinderen gaan vooruit (44% met taalachterstand) Autochtone kinderen blijven op hun eigen ontwikkelingslijn (5% met taalachterstand)

41 Peuters en kleuters zijn nog geen leerlingen Sensomotorisch denken 1 e levensjaar Pre-reflexief denken meedoen en zeker weten Peuters Magisch denken en aarzelende reflexie Kleuters Concreet operationeel denken Leerlingen groep 3

42 Leerlijn Lezen Spellen Rekenen etc. Drijfvermogen Taal, denken, motoriek, sociaal-emotionele ontwikkeling als ondeelbaar geheel in spontane ontwikkeling bij voldoende uitdaging Tot 7 jaar andere ontwikkeling dan daarna

43 Goed geschoolde leiding Spelen Aanmoedigen Steunen Creativiteit!

44 Huidige VVE Opbrengst gericht Lees- en rekenprestaties moeten omhoog Maar: vooronderstellingen die nadere aandacht vragen

45 Vooronderstellingen VVE Taalachterstand allochtoon = taalachterstand autochtoon met lage SES Een rijk taalaanbod lost het probleem op

46 Vooronderstellingen VVE Normhantering CITO-scores A B,C D bovengemiddeld gemiddeld benedengemiddeld Normhantering AC E onvoldoende quotiëntscore<80

47 Eigen dynamiek in de taalontwikkeling Ontwikkelingsvariatie kan wel twee jaar bedragen verhaaltje navertellen:21-42 maanden (10) Lange zinnen: maanden(12) 100% verstaanbaar: maanden (13)

48 Relatieve stabiliteit Zink (1999): de meeste kinderen functioneren tussen 2 en 6 jaar op hetzelfde niveau: gemiddeld, laaggemiddeld of bovengemiddeld Keegstra & Goorhuis (2009): 70% stabiel. Allochtone kinderen uitgezonderd

49 Vooronderstellingen VVE Verwerven van gesproken Nederlands Directe relatie met lezen en schrijven en CITO scores in groep 8

50 At risk for dyslexia Oefenen van: fonologische vaardigheden Benoemsnelheid Letterkennis Niet bijdragend aan de snelheid en accuraatheid van het leren lezen in groep 3

51 Leessnelheid en leesniveau Literaire beleving Concentratievermogen Methodiek

52 Gevolgen VVE Te veel kinderen worden risicokinderen Speels leren in plaats van spelend leren Het gaat om opbrengsten, niet om het kind.

53 De rol en de plek van spelen in groep 1 en 2 Bevorderen van probleemoplossend denken Opmaat tot de verbeelding Kunstzinnig denken en doen

54 Hardware ontwikkeling Basis voor stabiele persoonlijkheid Doorwerkend naar gedrag in puberteit Doorwerkend naar mogelijkheid tot democratisch burgerschap

55 Modern onderwijs Zelf verantwoordelijke zelfbepaling begint bij vrij spel. Onderscheid maken tussen leren praten en leren lezen Peuters en kleuters zijn nog geen leerlingen

56 Integratie kinderopvang, psz en basisschool Wat moeten kinderen leren Op welk moment Hoe Waarom

57 Kinderopvang 0-2 jaar Hechting Emotionele stabiliteit Bewegingsmogelijkheden grove en fijne motoriek Start taalontwikkeling benoemen, zingen Ontwikkeling sensomotorische intelligentie

58 Peuterspeelzalen 2-4 jaar Taalontwikkeling voorlezen, rijmen, zingen Sociaal-emotionele ontwikkeling: meedoen en zeker weten Egocentrische denkfase Spel- en bewegingsmogelijkheden

59 Kleuter 4-6 jaar Taalontwikkeling literaire beleving Fantasiespel met leeftijdgenootjes Bewegingsmogelijkheden. Magisch en pre-operationeel denken

60 Schoolkind 6-12 jaar Lezen Schrijven Rekenen Operationeel denkniveau is bereikt.

Vergelijkbare documenten

TOE MAAR, JE KAN HET!

TOE MAAR, JE KAN HET! Prof.dr. Sieneke Goorhuis-Brouwer Wat moet er bereikt zijn in 2020? PEDAGOGISCH MODEL In plaats van ECONOMISCH MODEL 1 Van meedoen naar leren Pedagogisch kader voor een persoonlijkheid