onsburo afval =! verspilling van! grondstoffen, energie en geld Pieter Reus

Transcriptie

1 onsburo afval = verspilling van grondstoffen, energie en geld Pieter Reus

2 Ecologische voetafdruk Nederlander is 630% De gemiddelde Nederlander verbruikt 6 keer meer dan de aarde jaarlijks aan grondstoffen kan leveren In 2010 werd de aardbol al 1,5 maal overvraagd. En het verslechtert door de groeiende wereldbevolking Bron: Wereld Natuur Fonds

3 Extra hulpstoffen nodig voor 3 miljard extra mensen welvaartsgroei Brazilië Rusland, India, China

4 Wat kan onze regio doen met een groeiende schaarste aan grondstoffen? Minimaliseren materiaalbehoefte Verlengen productleven Hergebruik Substitutie Bufferen Welke kansen biedt deze bedreiging?

5 Kansen in de afvalbak van Netersel slechts een bodempje is onvermijdbaar restafval, maar gemiddeld zet men 7 maal een grijze bak aan de straat met als inhoud: - 47% GFT - 4% papier - 4% luiers - 3% brikken - 12% plastics - 3% glas - 6% textiel - 5% blik - 2% hout - % - 4,9% Restafval

6 Wat troffen onderzoekers aan in 60 grijze bakken? GFT Papier Textiel Apparaten KCA Artikelen Het aandeel etensresten, brood, groente, fruit en overdata producten is zeer hoog. Het aandeel tuinafval is hoog. Er zijn 4 huisvuilzakken met tuinafval aangetroffen. Hoofdzakelijk kleine verpakkingen en post-, school- en schrijfpapier. Er is 1 volle huisvuilzak met textiel aangetroffen. Het textiel bestaat uit kleding en linnen. Er zaten 2 gordijnen en 2 kussens in het sorteermonster. 1x adapter, 4x oplader, 1x fietslamp, 2x huistelefoon, 2x mobiel, 3x muis, 3x oortelefoon, 1x scheerapparaat, 5x speelgoed item, 3x stekkerdoos met schakelaar, 1x boormachine, 1x bankpasreader, 1x handsfree, 4x tuinlamp, 1x wekkerradio, 1x zaklamp. 21x batterij, 1x strip medicatie, 5x astmaverstuiver met vulling, 1x flacon houtlijm. 2x koekenpan, 5x aansteker, 65x speelgoed item, 1x wc borstel, 2x pen.

7 aangeboden bakken in Netersel (2013) 26 containers 13 containers 0 containers GFT : 745 stuks REST: stuks gemiddeld 7 groene bakken per adres gemiddeld 2 grijze bakken per adres 63 nulaanbieders grijs (normaal voor diftar) 199 nulaanbieders groen (hoog voor diftar)

8 kosten Netersel 2013 en verwachting afvalproef 2013: vaste heffing betaald: 360 adressen á 70,05 = variabele heffing betaald: 745 stuks á 4,14 = variabele heffing betaald: stuks á 5,21 = totaal betaald door inwoners Netersel = gemiddeld per adres: = 116,23 laagste kosten gemaakt: = 70,05 hoogste kosten gemaakt: = 263,12 afvalproef: vaste heffing (ongewijzigd): = variabele heffing groen (1.490 stuks) á 3,91 = variabele heffing grijs (4.950 zakken) á 1,05 = totaal geraamd voor inwoners Netersel = gemiddeld per adres: = 100,70

9 aanpak voor de 5 Kempen gemeenten 1) Huidige 3kamervoertuig en diftar zijn vertrekpunt 2) Samen proeven doen in de Kempengemeenten Aanpak zonder grijze bak in Netersel en Hulsel: wk1 wk2 wk3 wk4 wk5 wk6 wk7 wk8 etc. Aanpak met grijze bak in Westerhoven en gem. Eersel: wk1 wk2 wk3 wk4 wk5 wk6 wk7 wk8 etc.

10 Hoeveel van wat komt wanneer vrij? ltr/inw/wk waar wanneer probleem GF 2,7 keuken dagelijks snel stank INCO/luiers 3,0 badkamer/wc dagelijks snel stank, ruimte Plastics 25,0 keuken dagelijks stank, ruimte Metalen 1,3 keuken regelmatig stank Drankkarton 0,5 keuken regelmatig stank Glas 2,1 keuken regelmatig ruimte RESTafval 0,5 badkamer/wc incidenteel hygiëne Papier/Karton 18,8 huis incidenteel ruimte Voorwerpen 0,5 huis incidenteel ruimte KCA 0,01 huis incidenteel ongewoon Kringloop veel huis incidenteel ruimte, zwaar Bouwafval veel huis incidenteel ruimte, zwaar Tuinafval veel tuin incidenteel ruimte, zwaar

11 2x per wk voedselresten = 260 ltr/jr 1x per wk verpakkingen = ltr/jr Hoeveel van wat komt wanneer vrij? (gemeten in 10 ltr emmers) voorbeeld: man en vrouw, 45 jaar, voorkeur voor sappakken 1x per maand oud papier = 720 ltr/jr 1x per kwartaal restafval = 40 ltr/jr week

12 experiment Soerendonk Afvalloos (2010) Aanpak innovatief experiment Elke maandag, woensdag en/of vrijdag alles mag aan de straat worden gezet: resultaat na 10 weken: 130 kg Afgedankte spullen 150 kg Textiel 500 kg Glas kg Plastics, blik en drankkartons kg Voedselresten 100 kg Luiers/Incontinentiemateriaal 400 kg Papier/Karton 165 kg Hygiënisch afval (REST) >>>> -96% restafval 50 gezinnen / 118 deelnemers maakten 7 kg restafval per jaar per persoon ofwel 99% afvalscheiding

13 kort beeldverslag op youtube: Soerendonk Afvalloos

14 nieuwe nr 1 sorteerkampioen NL (2012) Horst aan de Maas inwoners, 16 dorpen, 8% hoogbouw gemeentebrede start per kg/inw/jr restafval (was 175 kg/inw) afvalscheiding: 91% (was 73%) kosten: 80% (was 100%) 26x/jr Plastics 104 x/jaar GF+ luiers 26 x/jaar restafval 26 x/jaar blik+ tetra s kenmerken: TARIEFZAK restafval hoogfrequent nat laagfrequent droog alles aan huis ophalen

15 Experimenteren, hoe doe je dat? Lessen uit andere experimenten: 1. Bepaal niet voor burgers, dat doen ze zelf wel 2. Maar maak een begin, anders blijven we praten 3. Betrek politiek en burgers vanaf het begin bij de omslag - via wijk/dorpsraden en klankbordgroepen (cocreatie) - juist met dwarsliggers voorkom je ontsporing 4. De gemeente als hulp en achtervang ipv aanvoerder 5. Communiceer open en gericht en voorkom spam - informatieavonden, inloopuurtje voor tips/vragen - een KCC dat goed luistert en direct actie neemt

16 Netersel Afvalloos: alle inwoners gaan aan de slag Bladel wil inzamelproef op beperkte schaal in samenwerking met alle betrokken burgers (en ook afgestemd met de overige 4 Kempen gemeenten) Eerste stappen worden genomen binnen de huidige mogelijkheden van de inzamelaar. - De gemeente heeft een contract tot Wat kan nu en levert veel winst? - Wat zijn de knelpunten daarbij? - Wat kan er extra worden gedaan met de inzamelaar? Inbreng van inwoners cruciaal voor succes: - Wat sorteren we thuis voor opslag in een wijkcontainer? - Wat sorteren we thuis om te laten ophalen? - Hoe vaak moet gesorteerd afval worden opgehaald? - Is er een beter alternatief voor elke afvalbak of zak?

17 Kansen in de afvalbak van Netersel slechts een bodempje is onvermijdbaar restafval, maar gemiddeld zet men 7 maal een grijze bak aan de straat. proef: inwoners gaan meedenken over inzamelmethoden stap 1: 26x/jr grijze bak vervangen door 13x/jr tariefzak 13x/jr gele zak invoeren voor blik en sappakken 26x/jr groene bak en oranje zak ongemoeid laten inwoners goed informeren over nieuwe maatregelen stap 2: effect meten en rapporteren aan deelnemers stap 3: evalueren met deelnemers (wat kan beter/anders?) stap 1: andere en/of nieuwe maatregelen invoeren stap 2: effect meten en rapporteren aan deelnemers stap 3: enzovoort overleg deelnemers samen met gemeente en inzamelaars