Tieners vieren samen carnaval, ontdekken waar dit feest vandaan komt en wat het feest te maken heeft met de vastentijd (veertigdagentijd).

Transcriptie

1 Vast en zeker! voor de Rooms-Katholieke Kerk THEMA Carnaval DOEL Tieners vieren samen carnaval, ontdekken waar dit feest vandaan komt en wat het feest te maken heeft met de vastentijd (veertigdagentijd). INHOUD TOTAAL 64. Online Opener Verkleedkleren-estafette min. Spel 1 Prins Carnaval min. Spel 2 Pimp my Kar-naval min. Aankondigingen Confetti-estafetti! min. Starter Ballonbroek min. Weerwoord Carnavaller 6 min. Praatje Van Carnaval tot Pasen 6 min. Doe Wat wanneer? min. Preek van de week Ja, vast.. 6 min. Mega Bite Vast en zeker! 6 min. Re:flect Vastentrommeltjes min. Uitsmijter Snoepverzameling min. Chill Out INTRODUCTIE Iedereen kent carnaval. Het wordt niet overal in Nederland even uitbundig gevierd, maar iedereen heeft wel eens iets gehoord of gezien van Carnaval. Het is een leuk en gezellig feest, maar wat is het eigenlijk voor een feest? In dit programma ontdekken tieners waar carnaval vandaan komt en dat het niet gaat om het feest op zich, maar om de weg naar Pasen. 13

2 Vast en zeker! ONLINE 8 Maak een grappige foto van jullie als leiders, helemaal verkleed en geschminkt. Je kunt ook een plaatje van internet afhalen van verklede mensen en daarop jullie gezichten plakken. Stuur deze foto mee als je de tieners via uitnodigt voor de Rock Solid bijeenkomst. Nodig de tieners uit om verkleed te komen. OPENER VERKLEEDKLEREN-ESTAFETTE Verzamel van te voren verkleedkleren. Verdeel de kleren over vier of vijf vuilniszakken. Zorg ervoor dat in alle zakken evenveel kledingstukken zit. Maak op de grond met tape een begin- en een eindlijn. Tieners maken kennis met het thema van de avond. Activiteit Verdeel de tieners in vier of vijf groepjes. Zet de zakken met verkleedkleren achter de eindlijn. De groepjes staan achter de beginlijn. Op jouw teken lopen de teams in polonaise naar de zakken met verkleedkleren. De voorste tiener in de polonaise mag een kledingstuk uit de zak pakken en achter de beginlijn neerleggen. De andere tieners hebben hun handen op elkaars schouders en mogen niet loslaten! Nadat de voorste tiener het kledingstuk achter de lijn heeft gelegd, sluit hij achteraan in de polonaise, waarna de volgende tiener aan de beurt is om een kledingstuk te pakken. Het groepje dat als eerste alle kledingstukken uit de zak op de lijn heeft gelegd, wint het spel. Leiderstip: Zorg tijdens dit programma voor gezellige carnavalsmuziek. SPEL 1 PRINS CARNAVAL Hetzelfde als in de opener. Tieners vieren samen carnaval. Activiteit De tieners blijven in hetzelfde groepje zoals samengesteld voor de opener. Elk groepje kiest één 'prins of prinses carnaval' uit. 14

3 Na het startsein kleden de groepjes hun 'prins of prinses carnaval' zo snel mogelijk aan met de kledingstukken die ze verzameld hebben in de opener. Alle kledingstukken moeten gebruikt worden! Het groepje wat als eerste hun prins of prinses heeft aangekleed, neemt hem/ haar op de schouders en zijn de winnaars van het spel. Leiderstip: Je kan ook zorgen voor papier, stiften, scharen en plakband, zodat ze hun prins of prinses compleet met kroon of sjerp kunnen aankleden! (Mocht je deze niet tussen de verkleedkleren hebben.) SPEL 2 PIMP MY KAR-NAVAL Zorg voor speelgoedauto's, slingers, ballonnen, plakband enz. Tieners maken samen praalwagens. Activiteit Vertel: Tijdens carnaval worden er vaak optochten gehouden met versierde 'praalwagens'. Verdeel de tieners in groepjes. Geef elk groepje een speelgoedauto, slingers, ballonnen enz. om de auto mee te versieren. De tieners krijgen vijf minuten om de praalwagen zo mooi mogelijk te maken. De leiders kiezen de mooiste wagen uit en dat groepje wint. Leiderstip: Je kunt de teams ook levende praalwagens laten maken. De teams moeten dan zichzelf versieren met slingers en ballonnen en daarna achter elkaar een rondje kruipen door de ruimte. De leiders kiezen de mooiste wagen uit. AANKONDIGINGEN CONFETTI-ESTAFETTI! Vul een grote bak met confetti. Verstop tussen de confetti strookjes met de aankondigingen. Tieners zoeken de aankondigingen tussen confetti. Activiteit Maak groepjes van vier tieners. Elk groepje gaat in een rij achter de bak confetti staan. 1

4 Vast en zeker! Om de beurt rennen de tieners naar de bak met confetti en zoeken de strookjes met de aankondigingen. Let op: ze mogen hun handen niet gebruiken! Het groepje dat de meeste strookjes heeft verzameld wint. STARTER BALLONBROEK Maak van tevoren twee ballonbroeken. Handig is om twee regenbroeken te gebruiken. Vul 20 ballonnen met confetti en plak op elke broek 10 ballonnen. Gebruik het werkblad met de quizvragen. Tieners denken na wat ze weten over carnaval. Activiteit Verdeel de groep in twee teams. Beide teams krijgen een broek met daarop de ballonnen met confetti. Laat elk team in een kring staan. Stel de vraag. Wie het antwoord weet trekt de ballonbroek aan en zorgt ervoor dat er een ballon knalt zonder gebruik van handen. Het team waar de ballon als eerst knalt, mag het antwoord geven. Wie heeft de meeste punten gescoord? WEERWOORD CARNAVALLER 6 Schrijf van tevoren met een dikke stift op een groot gekleurd vel de volgende vragen: Heb jij wel eens carnaval gevierd? Hoe heb je toen carnaval gevierd? Weet je waarom we carnaval vieren? Wat vind je van carnaval? Versier het vel met ballonnen, gekleurde slierten papier enz. Hang het vel op de muur. Tieners denken na over hun eigen ervaring met carnaval en wat ze daarvan vinden. Activiteit Maak groepjes van vier tieners. In de groepjes gaan de tieners praten over de vragen die op het vel papier staan. Geef ze hier ongeveer vijf minuten de tijd voor. Bespreek daarna met de hele groep welke antwoorden ze gegeven hebben. PRAATJE VAN CARNAVAL TOT PASEN 6 Vertel Tieners ontdekken wat carnaval te maken heeft met de vastentijd. We hebben net een quiz gedaan, waarin we al het één en ander over carnaval te weten zijn gekomen. Een aantal van jullie heeft vast wel eens carnaval gevierd. Het is een heel leuk en gezellig feest en iedereen is verkleed. 16

5 Helaas heeft carnaval ook een keerzijde, zoals iedereen wel weet. Het lijkt er tegenwoordig meer op dat het één groot drinkfestijn is in plaats van een leuk en gezellig feestje, terwijl daarna de vastentijd ingaat. We weten vaak helemaal niet (meer) waarom we carnaval vieren. Het verhaal begint niet bij carnaval, maar met Pasen. We herdenken met Pasen het lijden en sterven van Jezus. Voor de Kerk is het een heel belangrijk moment om ons hierop voor te bereiden. Het is de bedoeling dat we 40 dagen sober leven en ons voorbereiden op Pasen. Vroeger aten de mensen tijdens de 40-dagentijd geen vlees en dronken ze geen alcohol. Op zondag hoefde men niet te vasten. Dat laatste is nog steeds zo, omdat zondag een feestdag is en we dan de verrijzenis van Jezus vieren. In de veertigdagentijd staan vasten, aalmoes (iets goeds doen voor je naaste) en gebed centraal. Alleen voel je het op een andere manier. Vasten voel je in je buik, het geven van aalmoezen in je portemonnee en gebed in je agenda. In onze samenleving kan vasten op verschillende manieren worden opgevat. Denk aan de moslims die de ramadan hebben. Ook vasten mensen omdat ze denken dat ze er mooier, slanker of gezonder van worden. Dit vasten is heel wat anders dan dat je als christen vast. Als het goed is voelen wij het vasten in onze maag, portemonnee en in onze tijd. De eerste vastendag van de 40-dagentijd is As-woensdag. We gaan dan naar de kerk om een 'askruisje' te halen. Het 'askruisje' laat zien dat wij spijt hebben van onze fouten. De dagen voor As-woensdag vieren we carnaval. We bereiden ons erop voor dat we 40 dagen sober zullen leven en eten. Carnaval is het laatste moment om nog even lekker gek te doen en te genieten. Het is van oorsprong een goed feest, Jezus hield ook van feesten, maar bedenk wel dat overal grenzen zijn en dus ook met carnaval. Houd het dus gezellig! DOE WAT WANNEER Vergroot de plaatjes op het werkblad tot A4 formaat. Hang een leuke gekleurde slinger midden in de ruimte. Zorg voor wasknijpers. Tieners snappen de volgorde van carnaval naar Pasen. Activiteit Maak vijf groepjes. Elk groepje krijgt een A4 met daarop een plaatje en een wasknijper. Vraag de tieners de acht plaatjes op de juiste volgorde aan de lijn te hangen. Let op: ze mogen niet praten. Gebarentaal mag wel. De juiste volgorde is: - een plaatje van mensen die carnaval vieren - een plaatje van een tafel vol lekker eten - een plaatje van een 'askruisje' - een combiplaatje van een tafel vol lekker eten, tv, mobiel, computer met een groot kruis erdoor - een plaatje met Jezus en zijn leerlingen aan het laatste avondmaal - een plaatje van het kruis met Jezus 17

6 Vast en zeker! - een plaatje van een leeg kruis - een plaatje van het lege graf met de zwachtels PREEK VAN DE WEEK JA, VAST 6 Tieners ontdekken wat vasten voor hen kan betekenen. Lees samen Lucas 4:1-13 Leg uit In dit verhaal lezen we over de vastentijd van Jezus zelf. De veertigdagentijd is niet zomaar ontstaan. Jezus heeft zelf veertig dagen gevast. En door onze veertigdagentijd voor Pasen proberen we Jezus te volgen. Nadat Jezus veertig dagen niet had gegeten probeerde de duivel hem te verleiden. De duivel trachtte Jezus te verleiden om een steen te veranderen in brood. Toch heeft Jezus ervoor gekozen om dat niet te doen, ook al had hij ongetwijfeld ontzettende honger. Het is Jezus gelukt om het vasten vol te houden en zich te blijven focussen op God. In onze tijd is het soms ook moeilijk om verleidingen te weerstaan tijdens de vastentijd. Stel je voor dat je op school met je klasgenoten in de kantine zit en er trakteert iemand omdat hij jarig is. Het is dan heel moeilijk om nee te zeggen. Of wat als je vast door minder computer spelletjes te doen. En je bent bij een vriend of vriendin en hij of zij vraagt jou om mee te doen met een computerspel. Wat doe je dan? Als je besluit om te gaan vasten is het goed om terug te denken aan wat Jezus heeft doorgemaakt. Jezus heeft veel heftiger gevast dan wij dat tegenwoordig doen, maar ondanks dat heeft hij alle verleidingen weerstaan en is Hij blijven vasten. We mogen Jezus als voorbeeld nemen. Zeker als we het in de vastentijd een keer moeilijk hebben kan Jezus ons ten voorbeeld zijn. Jezus kan je helpen om de traktatie van je klasgenootje af te slaan of het computerspel met je vriend of vriendin. Wij zullen niet zo heftig vasten als Jezus zelf en veertig dagen lang niet eten. We kunnen wel proberen om Jezus te volgen door ons te onthouden van luxe en iets soberder te leven, zodat we daardoor ons meer kunnen focussen op God. Als je heel veel computergames speelt kun je in de vastentijd ervoor kiezen om bijvoorbeeld alleen op zondag te spelen of als je het echt heel lastig vindt een afspraak met jezelf te maken en alleen s avonds een half uurtje te gamen. Terwijl je dat misschien normaal gesproken s middags en s avonds (een paar uur) doet. Ga bijvoorbeeld in de tijd die je over hebt een bezoekje brengen aan je oma of eenzame buurvrouw, help een klasgenoot die moeite heeft met een bepaald vak op school of help je moeder iets vaker met de vaat. Als je je tijd goed besteedt is het ook minder moeilijk om het vasten vol te houden! 18

7 MEGA BITE VAST EN ZEKER! 6 Vertel Zorg voor een zak ballonnen. Tieners ontdekken dat het soms heel lastig is om verleidingen te weerstaan. Als je ervoor kiest om te vasten is het handig om voor jezelf te bedenken waarop je wilt vasten. De een is heel erg gek op drop, de ander op toetjes, en weer een ander op sms'en. Als voorbeeld nemen we drop. Eerder kon je de hele dag door wel drop eten. Je nam een zak drop mee naar school, je at drop als je 's middags thuis kwam, en 's avonds na het warme eten was het eerste wat je deed een paar dropjes eten. In de vastentijd heb je besloten om geen drop meer te eten en dat is heel erg moeilijk. Je moet ineens iets anders gaan verzinnen en dat haalt het natuurlijk nooit bij drop. Drop is toch wel het lekkerste wat er is. Wat je ook verzint om geen trek te krijgen in drop, het lukt niet. Activiteit We doen even een oefening. Iedereen bedenkt voor zichzelf een kleur en daarna een dier. Vraag de tieners de komende tijd niet te denken aan hun gekleurde dier. Maak groepjes van drie en geef elk groepje twee ballonnen om mee over te gooien. Ook tijdens het overgooien mogen de tieners niet denken aan hun gekleurde dier. Zet tijdens het overgooien de muziek hard aan. Stop het spel na twee minuten en vraag de tieners of het gelukt is om niet aan hun gekleurde dier te denken. Het zal de meeste tieners niet gelukt zijn om tijdens het spel niet aan hun gekleurde dier te denken. In de vastentijd is dit net zo. Je blijft denken aan sms'en, computergames enz. Maar de tijd die je nu vrijmaakt kun je gebruiken om je te focussen op God. Je kunt een stukje lezen uit de Bijbel, naar de kerk gaan, bidden, een eindje wandelen enz. Je zult het sms'en niet vergeten, maar je hebt er dan wel iets moois voor teruggekregen. Het is dus de moeite waard om te vasten en je extra te richten op God. Lees samen Mat 6, om de tieners te bemoedigen als ze vasten. RE:FLECT VASTENTROMMELTJES Vertel Zorg voor een plastic bekertje voor elke tiener, een stapel vouwblaadjes en pennen. Tieners denken na hoe ze kunnen vasten in de 40-dagentijd. Vroeger hadden alle kinderen een vastentrommeltje. Hierin bewaarden ze al het snoep wat ze tijdens de 40-dagentijd kregen. Tegenwoordig is het niet meer zo dat we alleen vasten op snoep, maar op verschillende dingen. Sommige mensen gebruiken hun mobiele telefoon minder, spelen minder computergames, drinken minder cola, kijken minder tv enz. 19

8 Vast en zeker! Activiteit Maak groepjes van vier tieners.. Geef elke tiener een bekertje en geef elk groepje een stapel vouwblaadjes en pennen. Op de vouwblaadjes schrijven de tieners dingen waarop zij willen vasten in de 40-dagentijd. De blaadjes stoppen ze in hun eigen vastentrommeltje (plastic bekertje). Leiderstip: Als de tieners voornemens zijn om te gaan vasten, help hen dan om het vol te houden! Stuur ze een keer een extra sms-je/ tje met een bemoediging! UITSMIJTER SNOEPVERZAMELING Vul één grote schaal met verschillende soorten snoep. Zet die schaal achter de eindstreep. Zorg voor een schaal en een lepel voor elk groepje. Zorg ook voor een weegschaal. Tieners verzamelen zoveel mogelijk snoep om carnaval mee te vieren. Activiteit Maak groepjes van vijf tieners. Geef elk groepje een lepel. Elk groepje gaat achter elkaar in een rij achter de lijn staan. Om de beurt rennen de tieners met hun lepel naar de grote schaal met snoep. Ze pakken een lepel snoep en doen het snoep in hun eigen schaal. Na vijf minuten worden alle schalen gewogen en het groepje dat de zwaarste schaal heeft wint het spel en is klaar om carnaval te vieren! CHILL OUT 8 Om het feest helemaal compleet te maken voor de vastentijd begint, kun je de tieners hun eigen eetbare carnavaller laten maken. Geef ze allemaal een plak cake en zorg voor messen, slagroom, snoepjes (hagelslag, M&M s, dropveters enz.) en laat ze een carnavaller uitsnijden en hun carnavalsvierder versieren. 160

9 BALLONBROEK 1 Hoe heet carnaval eigenlijk? A. Vastenavond B. Verkleedavond C. Verstopavond De quizvragen 2 Wat betekent carnaval? A.Vlees Vaarwel B.Vastenfeest C.Verkleedfeest 3 Hoe lang duurt carnaval? A. 4 Weken B. 3 Dagen C. 1 Avond 4 Hoe moet je je verkleden met carnaval? A. Als een familielid B. Als een dier C. Dat moet iedereen zelf weten Waar wordt carnaval het meest gevierd? A. In het noorden van Nederland B. In het midden van Nederland C. In het zuiden van Nederland 6 Waarom wordt carnaval gevierd? A. Om nog even te genieten en te feesten B. Omdat het leuk is om je te verkleden C. Om te vieren dat het mooi weer wordt 7 Wat komt er na carnaval? A. Vakantie B. De vastentijd C. Mooi weer 8 Waarmee begint de vastentijd? A. Met Aswoensdag B. Met Pasen C. Met Kerstfeest 9 Hoe lang duurt de vastentijd? A. Het hele jaar B. 40 dagen C. 4 dagen 10 Wat is er aan het eind van de vastentijd? A. Dierendag B. Koninginnedag C. Pasen 11 Welke dagen die binnen de vastentijd vallen hoeven we niet te vasten? A.Verjaardagen B.Zondagen C.1 april 161

10 Wat wanneer? Vast en zeker! 162

11 Wat wanneer? 163

12 Wat wanneer? Vast en zeker! 164

13 Wat wanneer? 16