Jaarverslag 2014 Algemene Bezwaarschriftencommissie

Transcriptie

1 Jaarverslag Algemene Bezwaarschriftencommissie april 2015

2 Uitgave : Juridische Zaken en Inkoop Telefoonnummer : Mail : j.schut.van.wijk@deventer.nl 1

3 Inhoud 1. Voorwoord 3 2. Samenvatting 5 3. De Algemene bezwaarschriftencommissie Positie Algemene bezwaarschriftencommissie Onafhankelijk Afbakening werkterrein Andere Aanpak Werkwijze van de commissie 7 4. De cijfers Cijfers algemeen Stand van zaken De typen bezwaarschriften nader bezien Bijstand, burgerzaken e.d Zorg e.d Vergunningen e.d Procedure Termijnen Afhandelingspercentages bezwaarschriften Verweertermijnen Opstellen commissieadvies De Andere Aanpak Contrair Aanbevelingen Uitvoering eerdere aanbevelingen Aanbeveling Jaarverslag 2013: onderzoek grote aantal intrekkingen en ambtshalve herzieningen Nieuwe aanbeveling: het beter communiceren met een bijstandsgerechtigde bij veranderingen Bijlagen 17 2

4 1 Voorwoord Gedurende een aantal jaren mocht ik, namens de leden van de commissie, via dit voorwoord aandacht vragen voor één of meer algemene tendensen die in het afgelopen jaar in de Kamers werden waargenomen bij het adviserende werk. Al tamelijk vroeg in het verslagjaar kwam in dat verband de gedachte op aandacht te vragen voor de toepassing van de Wet Aanscherping Handhaving- en Sanctiebeleid SZW-wetgeving (de zogeheten Fraudewet). In de Kamers viel namelijk op, dat deze per 1 januari 2013 in werking getreden wet in de gemeente Deventer nogal straf werd toegepast. Telkens werd de Kamers voorgehouden dat deze wet geen of nauwelijks ruimte liet voor nuancering. Dat zette zich ook in door, totdat in november van dat jaar de Centrale Raad van Beroep in een niet mis te verstane uitspraak de vinger legde bij deze te ongenuanceerde toepassing. Overigens in een zaak die niet de gemeente Deventer raakte. Deze uitspraak was van zodanige aard, dat het de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vrijwel onmiddellijk daarna aanleiding gaf de diverse uitvoeringsorganen, waaronder de gemeenten, te verzoeken de uitvoering meer in lijn te brengen met deze uitspraak. Hij werkt intussen aan een wijzigingsvoorstel van de wet. Ook de Nationale Ombudsman sprak, in een in december uitgebracht rapport over de toepassing van de Fraudewet, een hard oordeel uit over de disproportionele boetes die werden opgelegd. Daaraan veelzeggend toevoegend, dat de waarborgen in het strafrecht groter zijn, dan in het bestuursrecht. In het strafrecht dient namelijk opzet aangetoond te worden. In de waargenomen bestuursrechtelijke praktijk werd dit omgedraaid. De uitkeringsgerechtigde moest maar aantonen dat er geen of verminderde verwijtbaarheid aan zijn kant was. Ook de Kamers uit de commissie werden hiermee regelmatig geconfronteerd. En dat veelal in situaties waarbij bezwaarmakers toch al in een kwetsbare positie verkeerden. Uit het voorgaande blijkt duidelijk dat de gemeente Deventer niet de enige instantie was die op deze manier met de wet om ging. Ongetwijfeld zal de praktijk nu ook in Deventer meer nuance laten zien. Waarom dan toch nog in dit voorwoord hieraan aandacht besteed? Het antwoord daarop ligt in het gegeven, dat de gemeenten wederom met grote aanpassingen in de wetgeving te maken hebben gekregen in de zorgsfeer. Het is de Kamers gebleken, dat de gemeente Deventer zich veel moeite heeft getroost om zich daarop goed voor te bereiden. Ondanks alle uitvoerings- en beleidsregels die zijn opgesteld, dient echter de toepassing ook hier te berusten op maatwerk. 3

5 De toepassing van de Fraudewet heeft geleerd, dat er pas sprake is van maatwerk, als het besef aanwezig is, dat alle omstandigheden goed zijn onderzocht en in het juiste perspectief zijn meegewogen. En die afweging, die lang niet altijd makkelijk is, moet vervolgens in de besluitvorming zichtbaar zijn gemaakt. De Kamers van de commissie zijn ongetwijfeld bereid daarbij via de uit te brengen adviezen behulpzaam te zijn. Verder merk ik op, dat de jaarlijkse overleggen tussen de voorzitters van de verschillende Kamers en de burgemeester en gemeentesecretaris altijd tot genoegen van de voorzitters hebben plaatsgevonden. Via dit voorwoord wil ik mijn mede commissieleden en de secretarissen van de commissie van harte bedanken voor hun inzet in het afgelopen jaar en voor de uiterst prettige samenwerking. Omdat ik per 1 april 2015 mijn functies van voorzitter van de commissie en voorzitter van Kamer 3 neerleg, wil ik dit voorwoord ook graag gebruiken om het gemeentebestuur van Deventer en al haar medewerkers waarmee ik in die hoedanigheden te maken heb gehad, zeer hartelijk te bedanken voor het in mij gestelde vertrouwen.. Het was een voorrecht dit werk te mogen doen. Deventer, 31 maart 2015 Marinus Snijder 4

6 2 Samenvatting De Algemene Bezwaarschriftencommissie Deventer is een adviescommissie van de gemeente Deventer die bezwaarschriften van burgers en bedrijven tegen besluiten van de gemeente behandelt. De commissie is samengesteld uit personen die onafhankelijk zijn van de gemeente. De meest voorkomende zaken hebben betrekking op uitkeringen en omgevingsvergunningen. Naar aanleiding van een bezwaarschrift wordt in veel gevallen eerst een informeel gesprek belegd in het kader van de Andere Aanpak. Wordt een bezwaarschrift vervolgens niet ingetrokken dan hoort de commissie partijen, onderzoekt zij de zaak en adviseert zij over de te nemen beslissing op bezwaar. In het verslagjaar zijn in totaal 418 bezwaarschriften ingediend. Ter vergelijking: in 2013 werden 476 bezwaarschriften ontvangen. In de bezwaarprocedure als geheel kreeg 34% van de bezwaarmakers alsnog geheel of gedeeltelijk gelijk, de ambtshalve herzieningen zijn hierbij inbegrepen. Dit percentage is iets lager dan in het vorige verslagjaar. De commissieadviezen worden in het merendeel van de gevallen door het beslissende bestuursorgaan meestal het college van burgemeester en wethouders overgenomen. In tien gevallen werd door burgemeester en wethouders afgeweken van het commissieadvies. De commissie stelt vast dat het in vier gevallen om zogenaamde boete bezwaarschriften ging, waar de commissie meer maatwerk wilde zien. Inmiddels wordt meer rekening gehouden met onder meer de omstandigheden, mede naar aanleiding van een recente uitspraak van de Centrale Raad van Beroep. Verder betreffen het vier wob-zaken waarbij de Rechtbank uiteindelijk in lijn met het commissieadvies heeft beslist. Hetzelfde geldt voor de contraire zaak waarbij het ging om het buiten behandeling stellen van een aanvraag om een exploitatievergunning. Ook in die kwestie heeft de Rechtbank de beslissing op bezwaar vernietigd en conform het commissieadvies besloten. In het jaarverslag kijkt de commissie terug op de aanbevelingen die zij vorig jaar heeft gedaan. Voorts doet de commissie een nieuwe aanbeveling. 5

7 3 De Algemene Bezwaarschriftencommissie 3.1 Positie Algemene Bezwaarschriftencommissie Op grond van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) kan tegen een schriftelijk besluit van een bestuursorgaan een bezwaarschrift bij dat bestuursorgaan worden ingediend. Hiermee beoogt de indiener een algehele heroverweging van dat besluit. Artikel 7:13 Awb geeft de mogelijkheid voor de behandeling van bezwaarschriften een adviescommissie in te stellen. Dit is in Deventer de Algemene Bezwaarschriftencommissie, ingesteld op basis van de Verordening inzake de behandeling van beroep- en bezwaarschriften Deventer Volgens artikel 8 van deze verordening brengt de commissie jaarlijks een verslag uit dat in ieder geval ter kennis wordt gebracht van de gemeenteraad, het college en de burgemeester. Het nu voorliggende jaarverslag dient ter uitvoering van deze opdracht. 3.2 Onafhankelijk De commissie is volledig extern samengesteld. De leden maken geen deel uit van - en zijn niet werkzaam onder de verantwoordelijkheid van een van de Deventer bestuursorganen. De Algemene Bezwaarschriftencommissie telde in het verslagjaar 11 commissieleden waaronder begrepen drie Kamervoorzitters. Het secretariaat van de commissie is ambtelijk samengesteld. Dit secretariaat is ondergebracht bij de sectie rechtsbescherming van het team Juridische Zaken en Inkoop. De samenstelling van de Kamers en van het secretariaat treft u in de bijlagen aan. 3.3 Afbakening werkterrein Sinds 1 september 2002 kent de gemeente Deventer voor bezwaarschriftbehandeling twee onafhankelijke adviescommissies, te weten de Bezwarencommissie Personele Aangelegenheden en de Algemene Bezwaarschriftencommissie. Eerstgenoemde commissie behandelt bezwaarschriften tegen besluiten die een bestuursorgaan van de gemeente neemt als werkgever ten aanzien van ambtenaren of daarmee gelijk te stellen werknemers. De Algemene Bezwaarschriftencommissie behandelt alle overige bezwaarschriften met uitzondering van de bezwaarschriften betreffende belastingen en leges die ambtelijk zonder commissie worden afgehandeld. Te denken valt aan bezwaarschriften betreffende uitkeringen, omgevingsvergunningen voor bijvoorbeeld de activiteit bouw of kap, subsidies, etc. De gemeente Deventer heeft in 2013 voor de verwerking van huisvuil Diftar ingevoerd. Hieruit vloeiden in het verslagjaar een groot aantal bezwaarschriften inzake kostenverhaal voor spoedeisende bestuursdwang voort, te weten als burgers hun huisvuil verkeerd aanboden. 6

8 In 2013 heeft het college van burgemeester en wethouders besloten dat dit type bezwaarschriften via ambtelijk horen buiten de commissie om dient te worden afgehandeld. In de actualisering van de verordening in is deze wijziging van het werkterrein van de commissie meegenomen. 3.4 Andere Aanpak Sinds 2009 start de bezwaarprocedure in veel gevallen met een zogenaamd informeel gesprek in het kader van de Andere Aanpak. De commissie is hier niet zelf bij betrokken, maar zij merkt wel de effecten daarvan. Dat is dan ook de reden dat de commissie er in haar jaarverslag enige aandacht aan besteedt. Deze Andere Aanpak beoogt een snelle informele interventie na de indiening van een bezwaarschrift om te bezien of er wellicht een oplossing buiten de formele bezwaarprocedure om kan worden bereikt. De commissiesecretarissen van het team JZI en de ambtelijke verweerders van de teams Ondernemen & Vergunningen en Kwaliteitszorg en Ontwikkeling voeren dit uit. Incidenteel nemen ook verweerders van andere teams deel. De interventie houdt in dat indieners van bezwaarschriften (en eventueel andere betrokkenen) snel na ontvangst van het bezwaarschrift worden gebeld door een medewerker van het team JZI om uit te vinden wat er aan de hand is en welke problemen er spelen. Indien de zaak daarvoor geschikt wordt geacht en indien partijen daarmee instemmen wordt vervolgens een informeel gesprek belegd met een juridisch medewerker van de vakafdeling en eventuele andere betrokkenen onder voorzitterschap van een secretaris. Daarin worden de bezwaren doorgesproken, wordt het bestreden besluit toegelicht en wordt bezien welke mogelijke andere oplossingen er zouden kunnen zijn. Ook evidente fouten kunnen worden hersteld. De officiële bezwaarprocedure via de commissie wordt met instemming van de indiener gedurende de Andere Aanpak aangehouden. Acht de bezwaarmaker de uitkomst van het informele gesprek onbevredigend dan heeft hij/zij altijd de mogelijkheid om de bezwaarprocedure via de commissie voort te zetten. Eén van de consequenties van de Andere Aanpak is overigens dat voor de commissie de relatief meer complexe zaken overblijven. 3.5 Werkwijze van de commissie De bezwaarschriftprocedure van de Awb beoogt een volledige heroverweging van het bestreden besluit naar aanleiding van de daartegen ingebrachte bezwaren. Getoetst dient te worden aan zowel rechtmatigheid als doelmatigheid, dus niet alleen aan de wettelijke regels, 7

9 maar ook aan beleid en effectiviteit. Ook de menselijke maat, de hardheidsclausule en coulance overwegingen kunnen dus aan de orde komen. Omdat op een bezwaarschrift op grond van de Awb moet worden beslist door het bestuursorgaan dat ook het eerste, bestreden, besluit heeft genomen kan de bezwaarschriftprocedure als geheel niet als onafhankelijk worden aangemerkt. Door de inschakeling evenwel van een extern samengestelde adviescommissie heeft Deventer toch een onafhankelijk element in de bezwaarschriftprocedure ingebracht. De Algemene Bezwaarschriftencommissie is onderverdeeld in drie Kamers die elk afzonderlijk bezwaarschriften behandelen. Er is geen specialisatie naar onderwerp. Elke Kamer van de commissie past hoor en wederhoor toe: de standpunten van partijen worden zowel schriftelijk als mondeling ingewonnen. De adviezen van een Kamer vatten de bestreden besluitvorming en de daartegen ingebrachte bezwaren samen, geven een beknopt verslag van de hoorzitting, schetsen het juridisch kader van het bestreden besluit, en geven beargumenteerd aan welk besluit het bestuursorgaan naar de mening van de Kamer op het bezwaarschrift zou moeten nemen. Van adviezen van een Kamer mag het bestuursorgaan overigens afwijken, mits deze afwijking terdege wordt beargumenteerd. Mogelijke uitspraken op een bezwaarschrift zijn nietontvankelijkheid, ongegrondverklaring, dan wel gehele of gedeeltelijke gegrondverklaring. Zowel bij gehele als bij gedeeltelijke gegrondverklaring dient het bestreden besluit te worden herroepen en inhoudelijk te worden gewijzigd. Daarnaast heeft een Kamer dan wel de commissie als geheel de mogelijkheid om aan een bestuursorgaan aanbevelingen te doen. Bij uitzondering kan dit in een concreet geval geschieden, gebruikelijk is dat deze aanbevelingen worden gedaan in het jaarverslag. De commissie kan in dit verband omstandigheden die het indienen van bezwaarschriften in de hand werken signaleren en kan voorstellen doen om gebleken gebreken in de organisatie of in procedures te verbeteren. Bezwaarschriften worden behandeld in hoorzittingen die door de drie Kamers van de Algemene Bezwaarschriftencommissie worden belegd. Ter voorbereiding van deze hoorzittingen wordt namens het bestuursorgaan meestal burgemeester en wethouders, soms de burgemeester of de gemeenteraad door het betrokken team dat het bestreden besluit heeft voorbereid een verweerschrift uitgebracht. De adviezen van een Kamer worden na uitbrengen aan partijen ter kennisneming toegezonden. Met het uitbrengen van haar advies is het werk van de commissie gedaan. Vervolgens worden de adviezen ter besluitvorming aan het bestuursorgaan dan wel aan een gemandateerde portefeuillehouder aangeboden. Indien het advies afwijkt van het standpunt van het verwerende team krijgt dit team altijd de gelegenheid een schriftelijke reactie op het advies te geven (de zogenaamde contraire procedure). 8

10 Het bestuursorgaan maakt vervolgens een keuze uit beide voorliggende adviezen en neemt de beslissing op het bezwaarschrift, waarna deze beslissing aan partijen wordt toegezonden met daarbij de verwijzing naar de beroepsmogelijkheid bij de rechter. 4 De cijfers 4.1 Cijfers algemeen Dit hoofdstuk bevat een samenvatting van de aantallen ingekomen bezwaarschriften, de verschillende soorten, de uitspraken die daarop zijn gedaan en de eventuele conclusies daaruit. In de bijlagen treft u een gedetailleerder overzicht aan. De peildatum voor de cijfers is 8 maart In zijn 418 bezwaarschriften bij de commissie ingekomen. Een lichte afname vergeleken met de 476 bezwaarschriften uit TABEL 1: VERDELING BEZWAARSCHRIFTEN /2013/ Bijstand, burgerzaken Zorg Vergunningen c.a. Subsidies Bron: Gemeente Deventer 4.2 Stand van zaken Van de 418 zaken (2013: 476) die in het verslagjaar zijn ingekomen, zijn er 106 (132) ingetrokken. Dit is voornamelijk te danken aan de gesprekken die in het kader van de Andere Aanpak zijn gevoerd. Op 8 maart 2015 waren 42 (49) bezwaarschriften nog in behandeling. 9

11 Verder zijn 40 (30) bezwaarschriften niet-ontvankelijk verklaard, 93 (141) ongegrond, waarvan 10 (5) afwijkend van een voor de indiener gunstig commissieadvies, en 37 (25) zaken zijn conform het advies van de commissie geheel of gedeeltelijk gegrond verklaard. Hierbij merkt de commissie op, dat zij het aantal gevoerde contraire procedures hoog acht ten aanzien van het aantal (gedeeltelijk) gegronde commissieadviezen. Voorts zijn 69 (99) bezwaarschriften ambtshalve herzien (dit zijn zaken waarvan op voorhand duidelijk is dat de burger gelijk heeft. Ambtshalve herzieningen doen zich ook voor in de Andere Aanpak als een informeel gesprek daartoe aanleiding geeft). Van het totaal van 418 zaken is 25% (26%) geheel of gedeeltelijk gegrond verklaard waarbij de ambtshalve herzieningen als gegrond worden meegeteld. Als enkel wordt gekeken naar de geheel of gedeeltelijk gegrondverklaarde zaken via de commissieprocedure dan betreft dit 37 (25) zaken, dus op een totaal van 418 bezwaarschriften is dit 9% (5%). Meer realistisch is echter om te kijken naar het aantal zaken dat de commissie heeft beoordeeld en waar een advies op is uitgebracht. In waren dat 166 zaken (192). Dan komt het percentage geheel of gedeeltelijk gegrond op 19%. Daarnaast zijn er 106 bezwaarschriften ingetrokken. 4.3 De typen bezwaarschriften nader bezien In deze paragraaf worden de belangrijkste clusters bezwaarschriften nader bekeken. Zie voor meer details het cijferoverzicht in bijlage 7.2. TABEL 2: RESULTAAT BIJSTAND EN BURGERZAKEN Bijstand, burgerzaken ,4% 9,4% Nog in behandeling Ambtshalve herzien Gedeeltelijk gegrond 1,3% 5,4% 31,3% Gegrond Ingetrokken Kennelijk niet ontvankelijk 23,7% Niet ontvankelijk Ongegrond 2,7% 4,9% Bron: Gemeente Deventer 10

12 4.3.1 Bijstand, burgerzaken e.d. Het team Kwaliteitszorg en Ontwikkeling behandelt naast de bezwaarschriften die binnenkomen op grond van de Wet werk en Bijstand (WWB) eveneens de bezwaarschriften op grond van de Wet basisregistratie personen (WBP) en de Vergunning Ingebruikname Openbare Grond (VIOG). In het verslagjaar zijn er 224 (249) bezwaarschriften op dit gebied ingediend. De belangrijkste besluitcategorieën zijn daarnaast besluiten op aanvragen, heronderzoeken, en terugvordering. De categorie aanvragen is te onderscheiden in levensonderhoud, bijzondere bijstand, langdurigheidtoeslag e.d. Daarnaast was sprake van een nieuwe categorie, namelijk het opleggen van een boete. Bij de categorie levensonderhoud (dus aanvragen, beëindigingen etc.) blijft het aantal ambtshalve herzieningen en intrekkingen opvallend hoog. Dit jaar in 43 van de 123 zaken, met name als gevolg van de Andere Aanpak. Voor de totale categorie geldt, dat in 55% van de gevallen sprake was van ambtshalve herziening of een ingetrokken bezwaarschrift Zorg e.d. Ongeveer de helft van de WMO bezwaarschriften in deze categorie heeft betrekking op aanvragen voor huishoudelijke hulp. Het aantal bezwaarschriften Wmo is in het verslagjaar aanzienlijk gedaald in vergelijking met dat van het jaar ervoor: 32 bezwaarschriften in tegenover 56 zaken in TABEL 3: RESULTAAT ZORG Zorg 32 3,1% 21,9% Nog in behandeling Ambtshalve herzien 9,4% 37,5% Gedeeltelijk gegrond Gegrond Ingetrokken 0,0% 21,9% Kennelijk niet ontvankelijk Niet ontvankelijk Ongegrond 3,1% 3,1% Bron: Gemeente Deventer 11

13 De Andere Aanpak blijkt ook hier te werken: het aantal ambtshalve herziene en ingetrokken bezwaarschriften ligt in deze categorie op 19 van de 32 bezwaarschriften: 60%. In 2013 bedroeg dit nagenoeg hetzelfde percentage, namelijk 61% Vergunningen c.a. Omgevingsvergunningen -bouw, -kap, omzettingsvergunningen, verkeersbesluiten, e.d. waren in samen goed voor 105 (155) bezwaarschriften, een flinke afname ten opzichte van Het aantal ambtshalve herzieningen dan wel ingetrokken bezwaarschriften betreft in 40 van de 105 zaken, dat is 42%. In het voorgaande jaar lag dit percentage nog rond de 28%. Hoewel dit percentage altijd nog lager is dan bij zaken op het gebied van de bijstand en zorg e.d., stelt de commissie vast dat dit een aanzienlijke toename betreft in vergelijking tot het jaar daarvoor. TABEL4: RESULTAAT VERGUNNINGEN C.A. Vergunningen c.a ,3% Nog in behandeling 30,5% 8,6% Ambtshalve herzien Gedeeltelijk gegrond 6,7% 6,7% 2,9% Gegrond Ingetrokken Kennelijk niet ontvankelijk Niet ontvankelijk 1,0% 29,5% Ongegrond Bron: Gemeente Deventer 12

14 5 Procedure 5.1 Termijnen Ingevolge artikel 7:10 Awb moet binnen twaalf weken op een bezwaarschrift zijn beslist, gerekend vanaf de dag na die waarop de termijn voor het indienen van het bezwaarschrift is verstreken. Deze termijn kan nog met zes weken worden verdaagd. Volgens constante jurisprudentie zijn dit termijnen van orde: ook na afloop kan nog rechtsgeldig op een bezwaarschrift worden beslist. Bij overschrijding van de beslistermijn kan de indiener van een bezwaarschrift na gedane ingebrekestelling een dwangsom eisen. De gemeente Deventer streeft overigens naar een afhandeltermijn van maximaal 12 weken (netto). Er kan onderscheid gemaakt worden tussen bruto en netto termijnen. In het verslagjaar was de afhandeltermijn van de bezwaarschriften personen (zie Bijlage 7.2 Bijstand, Burgerzaken en Zorg) bruto gemiddeld 9,6 weken (11,3). Indien de aanhoudingen niet worden meegerekend is de gemiddelde netto afhandeltermijn in voor deze bezwaarschriften 6,2 weken (6,8). De bruto afhandeltermijn van bezwaarschriften algemeen (zie Bijlage 7.2 Vergunningen en Subsidies) was in : 14,9 weken (12,6) en netto 10,7 weken (9,3) Afhandelingpercentages bezwaarschriften. Het bruto afhandelingpercentage binnen 12 weken bedroeg in : 68%. Netto lag dit op 83%. Voor 2013 was dit respectievelijk 60% en 74% Verweertermijnen De overeengekomen termijn voor het opstellen van een verweerschrift bedraagt maximaal vier weken. In het verslagjaar bedroeg de bruto termijn voor het opstellen van een verweer inzake Bijstand, Burgerzaken en Zorg 4,6 weken. De netto termijn was bij dit type verweerschrift 3,6 weken (2,7 weken in 2013). De bruto termijn voor het opstellen van een verweer inzake Vergunningen c.a. bedroeg in : 5,4 weken. Netto was deze termijn 5,1 weken (7,3 weken in 2013). Hoewel het verweer bij dit type bezwaarschrift gemiddeld niet binnen de afgesproken termijn van vier weken wordt opgesteld, constateert de commissie dat in het jaar een aanzienlijk beter resultaat is behaald dan het jaar daarvoor. De belangrijkste verweerders zijn het team Ondernemen & Vergunningen voor het opstellen van verweer inzake Vergunningen c.a. en het team Kwaliteitszorg en Ontwikkeling voor het opstellen van verweer inzake Bijstand, Burgerzaken en Zorg. 13

15 5.1.3 Opstellen commissieadvies In het verslagjaar heeft het commissiesecretariaat gemiddeld 3,1 weken bruto over het opstellen van een commissieadvies gedaan. Netto bedroeg deze termijn 2,3 weken (2,7 weken in 2013). De afgesproken termijn bedraagt drie weken. De commissie vindt dit een mooi resultaat. 5.2 De Andere Aanpak In zijn 296 van de 418 bezwaarschriften (dwz 71%) geschikt geacht voor De Andere Aanpak. Dit percentage is iets hoger dan vorig jaar (66%). Daarvan hebben inmiddels 213 deze procedure doorlopen. In 143 gevallen werd hierin succes geboekt, dat wil zeggen dat de zaak niet door de commissie behandeld hoefde te worden omdat deze ambtshalve herzien of ingetrokken werd. Van de zaken waarin voor de werkwijze van de Andere Aanpak is gekozen, blijkt dus 67% succesvol. Het voorgaande jaar lag dit percentage iets lager, te weten 63%. 5.3 Contrair Zoals reeds eerder opgemerkt is de Algemene Bezwaarschriftencommissie een adviescommissie als bedoeld in artikel 7:13 Awb. Het bestuursorgaan dat moet beslissen op het bezwaarschrift is bevoegd af te wijken van een advies van de commissie, maar moet dit dan wel uitdrukkelijk motiveren. In het verslagjaar is in 11 (2012 en 2013 eveneens 11) zaken de contraire procedure doorlopen. Daarbij is in tien zaken contrair gegaan en is in één zaak alsnog het commissieadvies gevolgd. De contraire zaken betroffen vier boetebezwaarschriften, vier wob-zaken, één exploitatievergunning en één omgevingsvergunning, de niet-contraire betrof één reclamezaak. Ten aanzien van de vier boetebezwaarschriften merkt de commissie op, dat op grond van een recente uitspraak van de Centrale Raad van Beroep de Minister heeft besloten dat er genuanceerder dient te worden omgegaan met het opleggen van een boete. De commissieadviezen liggen reeds in de lijn hiervan. Wat betreft de vier wob-zaken stelt de commissie vast, dat het college op het aspect van de geadviseerde proceskostenvergoeding contrair is gegaan. Echter, de commissie is gebleken dat in alle vier de zaken door gemachtigde tegen de beslissingen op bezwaar beroep is ingesteld. De Rechtbank heeft vervolgens bepaald dat de gevraagde proceskostenvergoeding alsnog dient te worden toegekend. Dit in overeenstemming met de commissieadviezen. Tot slot constateert de commissie, dat de Rechtbank in de kwestie van de exploitatievergunning de gemeente in het ongelijk heeft gesteld en heeft opgedragen om alsnog de aanvraag in behandeling te nemen. Dit conform het commissieadvies. 14

16 6 Aanbevelingen Artikel 8, lid 3, van haar Verordening geeft de commissie het recht aanbevelingen te doen, incidenteel bij een concrete zaak en meer structureel in haar jaarverslag. In het jaarverslag kunnen omstandigheden worden gesignaleerd die het indienen van beroep- of bezwaarschriften in de hand werken. Daarbij kunnen ook voorstellen worden gedaan om gebleken gebreken in de organisatie of in procedures te verbeteren. Op deze aanbevelingen dient het bevoegde bestuursorgaan een beslissing nemen. 6.1 Uitvoering eerdere aanbevelingen In deze paragraaf gaat de commissie na wat er met haar aanbevelingen uit het verslagjaar is gebeurd. Er is in het Jaarverslag 2013 één structurele aanbeveling gedaan. Dat jaarverslag is overigens besproken in gezamenlijk overleg tussen de voorzitters van de Kamers en burgemeester en gemeentesecretaris Aanbeveling jaarverslag 2013: onderzoek grote aantal intrekkingen en ambtshalve herzieningen In 2013 achtte de commissie het aantal ambtshalve herzieningen en ook intrekkingen van bezwaarschriften erg hoog. Deze herzieningen en intrekkingen vinden voornamelijk plaats in de Andere Aanpak en zouden volgens de commissie een indicatie kunnen zijn voor de kwaliteit van de aangevochten besluiten. De commissie beval u aan hiernaar onderzoek te doen en al naar gelang de uitkomst hiervan te bezien of deze aantallen kunnen worden teruggedrongen. De commissie ziet de uitkomst van dit onderzoek met belangstelling tegemoet. Naar aanleiding van de aanbeveling is door het Team Kwaliteitszorg en Ontwikkeling een onderzoek ingesteld naar de ambtshalve herzieningen en intrekkingen. Zo zijn bezwaarmakers tijdens een informeel gesprek bevraagd over het feit of er voorafgaande aan het door hen bestreden besluit door de consulent telefonisch contact met hen is opgenomen. Geconcludeerd is dat het vooraf informeren van de klant aan te bevelen is en men ervan overtuigd is dat dit bij zal dragen aan een vermindering van het aantal bezwaarschriften en/of ambtshalve herzieningen c.q. intrekkingen. Om lering te trekken uit ambtshalve herzieningen en intrekkingen wordt met ingang van 1 januari 2015 door het Team Kwaliteitszorg en Ontwikkeling geregistreerd of sprake is van een (juridisch) foutief besluit óf dat op basis van nieuwe feiten en omstandigheden een nieuw besluit genomen dient te worden. 15

17 Voorts is besloten om consulenten meer te attenderen op het bellen met de klant voorafgaande aan het nemen van een negatief besluit (1), wordt hierover een notitieveld opgenomen in de rapportage (2), wordt er in bepaalde andere gevallen eveneens door de consulent met de klant gebeld (3), wordt er voortaan geregistreerd wat de oorzaak van de ambtshalve herziening is (4), worden er tussen leidinggevenden en consulenten concrete afspraken gemaakt omtrent het bellen (5) en worden er tot slot door de verweerders van Team Kwaliteitszorg en Ontwikkeling gedurende een bepaalde periode de belacties van de consulenten gemonitord (6). Daarnaast is naar aanleiding van het jaarverslag 2013 in besloten de beschikkingen aan te passen, waarbij de klant bij een afwijzende beschikking gewezen wordt op het feit dat eerst de consulent gebeld kan worden voor het inwinnen van nadere informatie. Verder is met de consulenten afgesproken, dat zij de klant eerst informeren alvorens er een afwijzende beschikking genomen wordt. 6.2 Nieuwe aanbevelingen In de lijn van het voorwoord, waarbij is ingezoomd op het soms rigide toepassen van de Fraudewet, beveelt de commissie u aan bijstandsklanten beter te informeren over veranderingen en meer aandacht te bestreden aan deze kwetsbare groep. Zo is de commissie onder meer gebleken dat u in het verslagjaar bent gaan werken met nieuwe statusformulieren, maar dat u hierover op voorhand niet met uw klanten heeft gecommuniceerd. Echter, wanneer het statusformulier niet tijdig werd geretourneerd en er geen gehoor werd gegeven aan de hersteltermijn, is de commissie gebleken dat het recht op bijstand werd ingetrokken en de ten onrechte verstrekte bijstand wordt teruggevorderd. Hierbij werd dan door de consulent verwezen naar de eigen verantwoordelijkheid van een bijstandsgerechtigde. Een ander aspect is, dat de commissie is gebleken dat er niet meer gewerkt wordt met een vast contactpersoon, waardoor er soms onvoldoende rekening wordt gehouden met iemands omstandigheden. Een vast contactpersoon is hier immers beter van op de hoogte. Ook is het hierdoor voor cliënten niet altijd duidelijk waar ze terecht kunnen. De commissie zou graag zien dat er meer aandacht komt voor deze toch al kwetsbare groep mensen en dat in bepaalde gevallen er een keer extra wordt gebeld of een tweede hersteltermijn wordt gestuurd. 16

18 7 Bijlagen 7.1 Samenstelling Algemene Bezwaarschriftencommissie Kamer 1: De heer mr. L.P.A. van Kats, Kamervoorzitter; Mevrouw F.M. Balk - Westen, lid; De heer L.W. van Voorst, lid; De heer mr. H.A. Lassche, lid. Kamer 2: De heer A.J. Afink, Kamervoorzitter Mevrouw mr. M. Engelen, lid; Mevrouw mr. M.P. Reeuwijk, lid. Kamer 3: De heer M. Snijder mpm, Kamervoorzitter en Commissievoorzitter; De heer drs. J. Haijtink, lid; Mevrouw mr. P. Weggemans, lid; Mevrouw mr. E.E. Erkelens - Ham, lid. Secretariaat: Het secretariaat van de commissie is ondergebracht bij het team Juridische Zaken en Inkoop. In waren de navolgende secretarissen voor de commissie werkzaam: Mevrouw mr. H.M. Ouwehand - den Hartog, secretaris; Mevrouw mr. J.D.M. Schut-van Wijk, secretaris; De heer mr. B. Vermaas, secretaris. 17

19 Nog in behandeling Ambtshalve herzien Gedeeltelijk gegrond Gegrond Ingetrokken Kennelijk niet ontvankelijk Niet ontvankelijk Ongegrond 7.2 Jaaroverzicht bezwaarschriften ALGEMENE BEZWAARSCHRIFTENCOMMISSIE TOTAAL AANTAL ZAKEN PER JAAR DETAILS Status per 8 maart TOTAAL Bijstand, burgerzaken maatregel levensonderhoud bijzondere bijstand minimabeleid WIJ arbeidsverplichting/trajectplan terugvordering bijstand zelfstandigen langdurigheidstoeslag GBA inburgering boete op bijstandsuitkering uitblijven beslissing Zorg gehandicaptenparkeerkaart leerlingenvervoer verhuiskosten vervoersvoorziening woonvoorziening rolstoelen huishoudelijke hulp

20 Nog in behandeling Ambtshalve herzien Gedeeltelijk gegrond Gegrond Ingetrokken Kennelijk niet ontvankelijk Niet ontvankelijk Ongegrond Status per 8 maart 2015 Vergunningen c.a bestemmingsplan bestuursdwang bestuursdwang Diftar dwangsom bouw planschade sloop wet BAG kap parkeervergunning gehandicaptenparkeerplaats verkeersbesluit omzettingsvergunning APV ontheffing sluitingsuur exploitatievergunning handhaving standplaatsvergunning ligplaatsvergunning reclamevergunning melding uitrit wet openbaarheid bestuur milieu monumenten huisnummering Subsidies onderwijs subsidie diversen