VESTIGINGENREGISTER PARKSTAD LIMBURG

Transcriptie

1 Rapportage door bureau Onderzoek en Statistiek van de gemeente Heerlen Telefoon: Limburg, februari 27 VESTIGINGENREGISTER PARKSTAD LIMBURG METING 26

2

3 INHOUD INLEIDING ONDERZOEKSVERANTWOORDING Doelstelling Opzet en uitvoering van het onderzoek Definities en begrippen BEDRIJVIGHEID EN WERKGELEGENHEID IN REGIO PARKSTAD LIMBURG Bedrijvigheid Limburg Werkgelegenheid Limburg Bedrijvigheid Limburg naar grootteklasse Werkgelegenheid Limburg naar grootteklasse Bedrijvigheid Limburg in toerisme en recreatie Werkgelegenheid Limburg in toerisme en recreatie BEDRIJVIGHEID EN WERKGELEGENHEID IN GEMEENTEN PARKSTAD LIMBURG Brunssum Heerlen Kerkrade Landgraaf Onderbanken Voerendaal MANAGEMENT SUMMARY BIJLAGEN: 1 Standaard bedrijfsindeling 1993 naar sectie, subsectie en afdeling 2 Bedrijvigheid en werkgelegenheid naar CBS-wijk en -buurt in 26 3 Bedrijvigheid en werkgelegenheid naar bedrijventerrein in 26 4 Enquêteformulier vestigingenonderzoek 26 5 Afbakening sector toerisme en recreatie 6 Verhouding tussen het aantal werkzame personen en de omvang van de potentiële beroepsbevolking in Limburg, 26 7 Werkzame personen (alle) in Limburg in totaal en naar bedrijfssectie, 22-25

4

5 5 INLEIDING Voor de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van lokaal en regionaal economisch beleid is het noodzakelijk om te kunnen beschikken over complete en actuele gegevens over de bedrijfs- en werkgelegenheidsstructuur in Limburg en de gemeenten in dit gebied. Deze rapportage van het Vestigingenregister Limburg (VRPL) 26 voorziet in deze informatiebehoefte. Het rapport presenteert de actuele bedrijvigheids- en werkgelegenheidsgegevens van 26 voor zowel Limburg in totaliteit als voor zes van de zeven afzonderlijke gemeenten in deze regio, te weten Brunssum, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Onderbanken en Voerendaal. Doordat ook gegevens over de jaren 22, 23, 24 en 25 zijn opgenomen kunnen daarnaast korte- en middellange termijnontwikkelingen op het gebied van bedrijvigheid en werkgelegenheid in beeld worden gebracht. De gegevensverzameling heeft plaatsgevonden door middel van het werkgelegenheidsonderzoek dat Etil jaarlijks in het kader van het Vestigingen Register Limburg (VRL) uitvoert. Bureau Onderzoek en Statistiek van de gemeente Heerlen heeft zorggedragen voor de databewerking en gegevensanalyse en voor de samenstelling en productie van deze VRPL-rapportage. Opdrachtgever is Regio Limburg. Het is de bedoeling om jaarlijks een VRPL-rapportage samen te stellen zodat steeds actuele bedrijvigheids- en werkgelegenheidsgegevens beschikbaar zijn en trends en ontwikkelingen op dit gebied gevolgd kunnen worden. De gemeente Simpelveld participeert (net als in 25) niet in het VRPL 26. De totalen in deze rapportage zijn daarom aangevuld met de totalen van de gemeente Simpelveld. De in deze papieren rapportage opgenomen gegevens zijn straks overigens ook digitaal beschikbaar via de monitor op internet (zie In deze publiek toegankelijke databank worden de in deze rapportage gepresenteerde gegevens nog verder gedetailleerd en zijn ook andere te combineren gegevens opgenomen, zie bijvoorbeeld bijlage 6. Op deze manier vullen deze papieren VRPL-rapportage en de digitale monitor elkaar dus goed aan. De opbouw van dit rapport is als volgt: Hoofdstuk 1 bevat de onderzoeksverantwoording. Hoofdstuk 2 behandelt de bedrijvigheid en werkgelegenheid in Limburg en de gemeenten in totaal en naar bedrijfssectie. Voor de jaren 22, 23, 24, 25 en 26 worden absolute aantallen en indexcijfers gepresenteerd. In de grafieken worden ook percentages gebruikt om aandelen in een totaal uit te drukken. Verder wordt informatie gepresenteerd over grootteklasse, mutaties, toerisme/recreatie en vergelijking met provinciale totaalcijfers. De thema s grootteklasse en toerisme/recreatie worden uitvoerig gepresenteerd met ook informatie op gemeenteniveau. Hoofdstuk 3 behandelt voor de afzonderlijke gemeenten van Limburg de bedrijvigheid en werkgelegenheid, in totaal en naar bedrijfssectie. Voor de jaren 22, 23, 24, 25 en 26 worden absolute aantallen en indexcijfers gepresenteerd. In de grafieken worden ook weer percentages gebruikt om aandelen in een totaal uit te drukken; ook mutatiesaldo s en vergelijking van het gemeentetotalen met totalen van Limburg zijn opgenomen. Hoofdstuk 4 bevat de management summary. Bij deze rapportage zijn verder nog een vijftal bijlagen opgenomen. Voor meer informatie over deze rapportage kunt u zich wenden tot het bureau Onderzoek en Statistiek van de gemeente Heerlen. Contactpersoon is dhr. F. Schurer (tel ).

6 6 1 ONDERZOEKSVERANTWOORDING In dit hoofdstuk wordt kort ingegaan op de doelstelling van het onderzoek (paragraaf 1.1) en de opzet en uitvoering ervan (paragraaf 1.2). Daarnaast komen in paragraaf 1.3 een aantal begrippen en definities aan de orde die in het onderzoek en de rapportage zijn gehanteerd. 1.1 Doelstelling Het onderzoek stelt zich ten doel een compleet en actueel beeld te geven van de bedrijvigheid en werkgelegenheid in Limburg. Op basis van de onderzoeksgegevens komt een Vestigingenregister Limburg (VRPL) tot stand dat in de komende jaren verder zal worden doorontwikkeld. In deze rapportage VRPL 26 worden de gegevens gepresenteerd voor Limburg als geheel en per afzonderlijke gemeente. De presentatie gebeurt in een jaarreeks (22 t/m 26) zodat ook trends en ontwikkelingen op het gebied van bedrijvigheid en werkgelegenheid in Limburg kunnen worden gevolgd. Zo wordt invulling gegeven aan de beleidsmonitoring van dit beleidsterrein. 1.2 Opzet en uitvoering van het onderzoek De gegevensverzameling ten behoeve van het VRPL heeft in opdracht van Regio Limburg plaatsgevonden door Etil BV. Daarbij is gebruik gemaakt van een integrale werkgelegenheidsenquête onder de bedrijvenpopulatie in Limburg (zie bijlage 3), aangevuld met andere methoden van gegevensverzameling zoals deskresearch en gebruik van registratiebestanden. Voor meer informatie over de gegevensverzameling e.d. zij verwezen naar de Etil-notitie Vestigingenregister Limburg (VRL). Inhoud, Werkwijze en definities (23). Op basis van het door Etil tot en met 31 december 25 geactualiseerde bestand heeft bureau Onderzoek en Statistiek, eveneens in opdracht van Regio Limburg, de gegevensanalyse verzorgd en deze rapportage samengesteld. Met betrekking tot de inhoud van het VRPL moeten nog de volgende technische opmerkingen worden gemaakt: 1. Door Etil worden geen landbouwbedrijven geënquêteerd. De gegevens daarover worden daarom door Etil verkregen uit de zgn. Landbouwtellingen van het CBS. Ze worden elk jaar in het VRPL geïntegreerd. De gegevens van de CBS-Landbouwtelling 26 waren niet tijdig beschikbaar voor de analyse en rapportage van dit VRPL 26; daarom is op basis van de trend in de voorgaande jaren voor 26 door Etil een schatting (ophoging) van de landbouwtellingen gemaakt en in het VRPL-bestand 26 geïntegreerd. De cijfers voor de sectie Landbouw zijn derhalve voorlopig. 2. Er moet op gewezen worden dat de gepresenteerde cijfers voor Limburg en de gemeente Brunssum zijn berekend zonder de gegevens van het militaire personeel bij AFNORTH. In het VRPL worden geen werkzame personen met militaire taken meegerekend.

7 7 1.3 Definities en begrippen Hieronder volgt een aantal definities en begrippen die in deze rapportage worden gebruikt. Vestiging Het begrip vestiging is voor het VRPL, analoog aan het VRL c.q. LISA (Landelijk Informatie Systeem voor Arbeidsplaatsen en vestigingen) als volgt gedefinieerd: Een locatie van een onderneming, instelling of zelfstandige beroepsbeoefenaar; dat wil zeggen elke fabriek, werkplaats, winkel of andere bedrijfsruimte, dan wel elk complex daarvan, waarin of van waaruit een economische activiteit, andere (niet-economische) activiteit of zelfstandig (vrij) beroep ter verkrijging van inkomsten wordt uitgeoefend. Dat betekent dat er (meestal 12 uur of meer per week) betaald werk wordt verricht. Een besloten vennootschap zonder werkzame personen wordt dus niet als een vestiging beschouwd. Werkzame personen en urengrens Als werkzame persoon zijn in het VRPL geteld: meewerkende eigenaren en gezinsleden, zelfstandige beroepsbeoefenaren, werknemers in loondienst, personen op bedrijfsscholen en thuiswerk(st)ers voorzover zij voorkomen op de loonlijst van de vestiging, op-/afroepkrachten voor zover feitelijk werkzaam op de vestiging en overig ingeleend/ingehuurd personeel. Uitzendkrachten, I/D-banen, WIW-ers en overig ingeleend/ingehuurd personeel worden geregistreerd bij de inlenende vestiging als uitzendkracht. WSW-ers worden bij de SW-bedrijven als uitzendkracht geregistreerd. De aantallen werkzame personen zijn berekend inclusief de op een vestiging geregistreerde uitzendkrachten. In de rapportage wordt afhankelijk van o.a. de beschikbaarheid van gegevens in een aantal gevallen het totaal aantal werkzame personen vermeld (ongeacht het aantal gewerkte uren) en in een aantal gevallen het aantal werkzame personen dat 12 uur of meer per week werkt. Deze grens is voor een aantal gemeentelijke en landelijke beleidsterreinen van belang. Bedrijfsclassificatie In vrijwel alle economische statistieken staan gegevens geordend naar economische activiteit. Bij dit onderzoek is hiervoor de standaardbedrijfsindeling (SBI) van het CBS gebruikt. In bijlage 1 treft u een overzicht aan van de secties, subsecties en afdelingen die in deze SBI worden onderscheiden. De indeling vindt plaats op basis van de hoofdactiviteit van de onderneming: die activiteit waarin de meeste mensen werkzaam zijn. Deze activiteit kan afwijken van de activiteit van de gehele onderneming of andere overkoepelende organisaties waarvan een vestiging deel kan uitmaken. Gebruikte benamingen voor bedrijfssecties in grafieken en tabellen In deze rapportage worden de gegevens gepresenteerd in grafiek en tabellen. De daarin gehanteerde beknopte aanduidingen voor secties zijn veelal minder uitgebreid dan de volledige omschrijving voor de secties conform de standaardbedrijfsindeling van het CBS. Het overzicht op de volgende bladzijde geeft weer welke omschrijving in de grafieken en tabellen wordt gebruikt. De volledige omschrijving van de secties is aan de hand van de betreffende hoofdletter te vinden in bijlage 1.

8 8 Overzicht van gebruikte benamingen voor bedrijfssecties in grafieken en tabellen: Sectiecode A C D E F G H I J K L M N O Beknopte omschrijving Landbouw Delfstofwinning Industrie Nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten

9 9 2 BEDRIJVIGHEID EN WERKGELEGENHEID IN REGIO PARKSTAD LIMBURG In dit hoofdstuk worden voor Limburg als geheel de belangrijkste gegevens uit het Vestigingenregister Limburg 26 gepresenteerd in de vorm van tabellen en grafieken. Op de pagina links wordt de informatie over vestigingenaantallen weergegeven, op de pagina rechts de informatie over de werkgelegenheid. Op die manier kunnen de gegevens over bedrijvigheid en werkgelegenheid naast elkaar worden bekeken. Centraal op de pagina s staan de tabellen. Daarbij wordt door middel van enkele grafieken aanvullende informatie gepresenteerd. Onder 2.1 Bedrijvigheid Limburg wordt een beeld gegeven van de structuur en dynamiek van de bedrijvigheid in Limburg. De tabel toont het aantal bedrijfsvestigingen in de jaren 22 tot en met 26, zowel in totaal als uitgesplitst naar bedrijfssectie. Verder laten indexcijfers zien hoe de bedrijvigheid zich gedurende de periode in relatieve zin heeft ontwikkeld, ook hiervoor zowel in totaal als naar sectie. Voor alle jaren is 22 het basisjaar. In de grafiek links boven zien we voor het jaar 26 de absolute aantallen vestigingen van Limburg en de provincie Limburg. Daarnaast wordt voor 26 de verdeling van de vestigingen over de secties in een cirkeldiagram weergegeven; in deze grafiek wordt het aandeel van een sectie op het totaal met percentages vermeld. Onder de tabel links zien we in de grafiek de mutatiesaldo s voor Limburg voor de periode Onder mutaties verstaan we in dit kader wijzigingen in de bedrijvigheid als gevolg van oprichting en opheffing van vestigingen (binnen de grenzen van de regio) alsmede vestiging en vertrek van vestigingen (dus inkomend en uitgaand; over de grenzen van de regio heen). De grafiek daarnaast laat voor de periode de ontwikkeling van de (geïndexeerde) vestigingenaantallen zien van zowel de regio Limburg als de provincie Limburg. Onder 2.2 Werkgelegenheid Limburg wordt op dezelfde wijze een beeld gegeven van de structuur en dynamiek van de werkgelegenheid in Limburg. De werkgelegenheid wordt uitgedrukt in werkzame personen. Meegerekend worden daarbij werkzame personen die 12 uur of meer per week werkzaam zijn op een vestiging. De tabel toont het aantal werkzame personen in de jaren 22 tot en met 26, zowel in totaal als uitgesplitst naar bedrijfssectie. Verder laten indexcijfers zien hoe de werkgelegenheid zich gedurende de periode relatief heeft ontwikkeld, ook hiervoor zowel in totaal als naar sectie. Daarvoor is 22 het basisjaar voor alle jaren. In de grafiek links boven de tabel zien we de absolute aantallen werkzame personen van Limburg en de provincie Limburg in 26. Daarnaast wordt voor 26 de verdeling van de werkzame personen over de secties in een cirkeldiagram weergegeven; in de grafiek wordt het aandeel van een sectie op het totaal met percentages vermeld. Onder de tabel links zien we in de grafiek de mutatiesaldo s voor Limburg voor de periode Onder mutaties verstaan we in dit kader wijzigingen in de werkgelegenheid als gevolg van oprichting en opheffing van vestigingen (binnen de grenzen van de regio) alsmede vestiging en vertrek van vestigingen (dus inkomend en uitgaand; over de grenzen van de regio heen). De grafiek daarnaast laat voor de periode de ontwikkeling van de (geïndexeerde) aantallen werkzame personen zien van zowel de regio Limburg als de provincie Limburg. Verder worden een tweetal aspecten van het VRPL voor Limburg thematisch gepresenteerd, te weten het thema grootteklasse en het thema toerisme en recreatie. Ook voor de thema s geldt dat op de pagina links de informatie over vestigingenaantallen wordt weergegeven, op de pagina rechts de informatie over de werkgelegenheid. Op die manier kunnen de gegevens over bedrijvigheid en werkgelegenheid naast elkaar worden bekeken. Centraal op de pagina s staan weer de tabellen. De daarin gepresenteerde gegevens worden aangevuld met enkele grafieken.

10 1 In 2.3 en 2.4 is de bedrijvigheid en de werkgelegenheid naar tien gebruikelijke grootteklassen het thema. Deze grootteklassen worden vaak ingedikt tot de voor het beleid relevante categorieën klein, midden en groot. Voor die indeling hanteren we de grenzen zoals die ook door het CBS worden gebruikt: - klein : vestigingen met minder dan 1 werkzame personen (meer dan 12 uur per week); - midden : vestigingen met 1 tot 1 werkzame personen; - groot : vestigingen met 1 of meer werkzame personen. Eerst wordt in 2.3 Grootteklasse, Bedrijvigheid een beeld gegeven van de verdeling van de vestigingen in Limburg naar grootteklasse. De tabel boven aan de pagina toont de aantallen bedrijfsvestigingen in het jaar 26 uitgesplitst naar grootteklasse, zowel voor Limburg (exclusief gemeente Simpelveld) als voor de gemeenten Brunssum, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Onderbanken en Voerendaal. De tabel onder aan de pagina geeft voor Limburg (exclusief gemeente Simpelveld) de aantallen bedrijfsvestigingen naar grootteklasse weer voor 22 tot en met 26. Indexcijfers laten zien hoe de bedrijvigheid, uitgesplitst naar grootteklasse, zich gedurende de periode in relatieve zin heeft ontwikkeld. Voor alle jaren is 22 het basisjaar. In de grafiek links midden op de pagina zien we voor het jaar 26 de verdeling van de vestigingen over de grootteklassen in een cirkeldiagram; in deze grafiek wordt het aandeel van een grootteklasse op het totaal met percentages vermeld. Op grond van de indexcijfers van de vestigingenaantallen per grootteklasse toont de grafiek rechts in het midden van de pagina de relatieve ontwikkeling van de categorieën klein, midden en groot in vergelijking met de relatieve ontwikkeling van de vestigingen met 1 werkzame persoon. In 2.4 Grootteklasse, Werkgelegenheid wordt op dezelfde wijze inzicht gegeven in de verdeling van de werkgelegenheid naar grootteklasse van de bedrijfsvestigingen. De tabel boven aan de pagina toont de aantallen werkzame personen in het jaar 26 uitgesplitst naar grootteklasse, zowel voor Limburg (exclusief gemeente Simpelveld) als voor de gemeenten Brunssum, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Onderbanken en Voerendaal. De tabel onder aan de pagina geeft voor Limburg (exclusief gemeente Simpelveld) de aantallen bedrijfsvestigingen naar grootteklasse weer voor de periode Indexcijfers laten zien hoe de bedrijvigheid, uitgesplitst naar grootteklasse, zich gedurende de periode in relatieve zin heeft ontwikkeld. Voor alle jaren is 22 het basisjaar. In de grafiek links midden op de pagina wordt voor het jaar 26 de verdeling van de werkzame personen over de grootteklassen in een cirkeldiagram weergegeven. Het aandeel van een grootteklasse op het totaal wordt met percentages in de grafiek vermeld. Op grond van de indexcijfers van de werkgelegenheid per grootteklasse toont de grafiek rechts in het midden van de pagina de relatieve ontwikkeling van de categorieën klein, midden en groot in vergelijking met de relatieve ontwikkeling van de vestigingen met 1 werkzame persoon. Het tweede thema dat in deze rapportage wordt uitgewerkt is Toerisme en recreatie. Hoe staat het met de bedrijvigheid en de werkgelegenheid in de sector toerisme en recreatie en hoe heeft deze zich in de afgelopen jaren ontwikkeld? We presenteren het antwoord op deze vraag op twee manieren: eerst uitgesplitst naar gemeente en vervolgens naar de aard van de economische activiteit. De gehanteerde afbakening van de toerisme en recreatie is overgenomen uit een studie van het Ministerie van Economische Zaken (zie bijlage 5 voor een gedetailleerd overzicht van de bedrijfsactiviteiten die tot toerisme en recreatie worden gerekend). Die afbakening is voor het VRPL uitgebreid met de SBI-code voor onder andere dierentuinen, zodat ook het Gaiapark deel uitmaakt van de vestigingen die in deze rapportage tot de activiteit toerisme en recreatie worden gerekend.

11 11 In 2.5 Toerisme en recreatie, Vestigingen wordt in de bovenste tabel voor de periode voor zowel Limburg (exclusief gemeente Simpelveld) als voor de gemeenten Brunssum, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Onderbanken en Voerendaal weergegeven hoeveel vestigingen op het gebied van toerisme en recreatie zijn geteld in het VRPL. De indexcijfers van de vestigingenaantallen tonen per gemeente de relatieve ontwikkeling van de toeristische bedrijvigheid. De onderste tabel laat de vestigingenaantallen zien op het gebied van toeristische en recreatieve bedrijvigheid uitgesplitst naar de economische activiteit. In de tabel zien we rechts indexcijfers die de relatieve ontwikkeling van de toeristische bedrijvigheid naar economische activiteit weergeven (basisjaar is 22). Het cirkeldiagram links midden op de pagina toont voor het jaar 26 het aandeel van de afzonderlijke gemeenten in het totaal aantal vestigingen op toeristisch-recreatief gebied. Het aandeel van een gemeente op het totaal wordt ook met percentages in de grafiek vermeld. Het rechtse cirkeldiagram laat zien hoe groot het aandeel van de verschillende toeristisch-recreatieve activiteiten is. Het aandeel van een activiteit op het totaal aantal vestigingen wordt ook met percentages in de grafiek vermeld. De werkgelegenheid op het gebied van toerisme en recreatie komt aan de orde in 2.6 Toerisme en recreatie, Werkgelegenheid. In de bovenste tabel wordt voor de periode voor zowel Limburg (exclusief gemeente Simpelveld) als voor de gemeenten Brunssum, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Onderbanken en Voerendaal het aantal werkzame personen weergegeven. De indexcijfers rechts tonen per gemeente de relatieve ontwikkeling van de toeristische bedrijvigheid in de genoemde periode. De onderste tabel toont de werkgelegenheid op het gebied van toerisme en recreatie uitgesplitst naar de economische activiteit. In de tabel zien we rechts indexcijfers die de relatieve ontwikkeling van de werkgelegenheid in de sector Toerisme en recreatie uitgesplitst naar economische activiteit weergeven (basisjaar 22). Het cirkeldiagram links midden op de pagina toont voor het jaar 26 het aandeel van de afzonderlijke gemeenten in het totaal aantal werkzame personen op toeristisch-recreatief gebied. Het aandeel van een gemeente op het totaal wordt weer met percentages in de grafiek vermeld. Rechts in het cirkeldiagram wordt de verdeling van het aantal werkzame personen naar toeristisch-recreatieve activiteit gepresenteerd. Het aandeel van een activiteit in het totaal aantal werkzame personen wordt ook met percentages in de grafiek vermeld.

12 Bedrijvigheid Regio Limburg Totaal aantal vestigingen in 26 Verdeling vestigingen naar sectie in 26, in % % % 7% 12% 3% % 5% % 1% Landbouw Delfstofwinning Industrie Nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten 2 19% 28% 1521 Limburg 2% 3% 7% Vestigingen in Limburg in totaal en naar bedrijfssectie, absoluut index Landbouw Delfstofwinning Industrie Nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten Totaal Mutaties vestigingen* Ontwikkeling vestigingen Limburg -15 vestiging/vertrek opgericht/opgeheven * inclusief vestigingen waar minder dan 12 uur per week betaald werk wordt verricht en exclusief CBS landbouwtelling

13 Werkgelegenheid* Regio Limburg Totaal aantal werkzame personen in 26 Verdeling werkzame personen naar sectie in 26, in % % 19% 4% 1% % 17% % 5% Landbouw Delfstofwinning Industrie Nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten 1 1% 15% 8445 Limburg 9% 5% 5% 3% Werkzame personen in Limburg in totaal en naar bedrijfssectie, absoluut index Landbouw Delfstofwinning Industrie Nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten Totaal Mutaties werkzame personen Ontwikkeling werkzame personen Limburg -23 vestiging/vertrek opgericht/opgeheven * werkgelegenheid wordt uitgedrukt in werkzame personen die 12 uur of meer per week werkzaam zijn

14 Grootteklasse Regio Bedrijvigheid Limburg Bedrijfsvestigingen* in Limburg** in totaal en naar grootteklasse, 26 absoluut Brunssum Heerlen Kerkrade Landgraaf Onderbanken Voerendaal Totaal* vestigingen met 1 w.p vestigingen met 2-4 w.p vestigingen met 5-9 w.p vestigingen met 1-19 w.p vestigingen met 2-49 w.p vestigingen met 5-99 w.p vestigingen met w.p vestigingen met w.p vestigingen met w.p vestigingen met 1 w.p. 4 4 niet ingedeeld (<12 uur per week) Totaal Vestigingen naar grootteklasse in 26, in % Ontwikkeling vestigingen % 3% % 1% 1% 41% 1 w.p. 2-4 w.p. 5-9 w.p w.p w.p w.p w.p w.p w.p. >1 w.p. niet ingedeeld w.p. Klein (1-9 w.p.) Midden (1-99 w.p.) Groot (>=1 w.p.) 9% % Bedrijfsvestigingen* in Limburg** in totaal en naar grootteklasse, absoluut index vestigingen met 1 w.p vestigingen met 2-4 w.p vestigingen met 5-9 w.p vestigingen met 1-19 w.p vestigingen met 2-49 w.p vestigingen met 5-99 w.p vestigingen met w.p vestigingen met w.p vestigingen met w.p vestigingen met 1 w.p niet ingedeeld Totaal* * exclusief CBS-Landbouwtelling ** exclusief Simpelveld

15 Grootteklasse Regio Werkgelegenheid* Limburg Werkzame personen in Limburg** in totaal en naar grootteklasse, 26 absoluut Brunssum Heerlen Kerkrade Landgraaf Onderbanken Voerendaal Totaal* vestigingen met 1 w.p vestigingen met 2-4 w.p vestigingen met 5-9 w.p vestigingen met 1-19 w.p vestigingen met 2-49 w.p vestigingen met 5-99 w.p vestigingen met w.p vestigingen met w.p vestigingen met w.p vestigingen met 1 w.p Totaal* Werkzame personen naar grootteklasse in 26, in % Ontwikkeling werkzame personen % 8% 5% 1% 7% 1 w.p. 2-4 w.p. 5-9 w.p w.p w.p w.p w.p w.p w.p. >1 w.p w.p. Klein (1-9 w.p.) Midden (1-99 w.p.) Groot (>= 1 w.p.) 1 8% 16% 9 1% 13% % Werkzame personen in Limburg** in totaal en naar grootteklasse, absoluut index vestigingen met 1 w.p vestigingen met 2-4 w.p vestigingen met 5-9 w.p vestigingen met 1-19 w.p vestigingen met 2-49 w.p vestigingen met 5-99 w.p vestigingen met w.p vestigingen met w.p vestigingen met w.p vestigingen met 1 w.p Totaal* * werkgelegenheid wordt uitgedrukt: werkzame personen >= 12 uur of meer per week **.exclusief Simpelveld

16 Toerisme en recreatie* Regio Vestigingen Limburg Toerisme en recreatie: bedrijfsvestigingen in Limburg** en in de gemeenten, absoluut index Brunssum Heerlen Kerkrade Landgraaf Onderbanken Voerendaal Totaal Verdeling vestigingen naar gemeente in 26, in % Verdeling vestigingen naar activiteit in 26, in % 13% 4% 7% 12% Brunssum Heerlen Kerkrade Landgraaf Onderbanken Voerendaal 6% 6% 1% % 2% 2% 3% 18% hotel-restaurants hotels campings restaurants cafetaria's e.d. ijssalons cafés e.d. transport reisbranche en -info verhuur recreatieartikelen attracties overige 4% 32% 24% 27% 1% Toerisme en recreatie: bedrijfsvestigingen in Limburg** naar activiteit, absoluut index hotel-restaurants hotels campings restaurants cafetaria's e.d ijssalons cafés e.d transport reisbranche en -info verhuur recreatie-art attracties overige Totaal * definitie toerisme in bijlage ** exclusief Simpelveld

17 Toerisme en recreatie Regio Werkgelegenheid* Limburg Toerisme en recreatie: werkzame personen in Limburg** naar activiteit, absoluut index Brunssum Heerlen Kerkrade Landgraaf Onderbanken Voerendaal Totaal Verdeling werkzame personen naar gemeente in 26, in % Verdeling werkzame personen naar afdeling in 26, in % 13% 2% 4% 13% Brunssum Heerlen Kerkrade Landgraaf Onderbanken Voerendaal 25% % 4% 8% 1% 8% 3% 1% 18% hotel-restaurants hotels campings restaurants cafetaria's e.d. ijssalons cafés e.d. transport reisbranche en -info verhuur recreatieartikelen attracties overige 26% 41% 14% 16% 1% Toerisme en recreatie: werkzame personen in Limburg** naar activiteit, absoluut index hotel-restaurants hotels campings restaurants cafetaria's e.d ijssalons cafés e.d transport reisbranche en -info verhuur recreatie-art attracties overige Totaal * werkgelegenheid wordt uitgedrukt: werkzame personen >= 12 uur of meer per week **.exclusief Simpelveld

18 18 3 BEDRIJVIGHEID EN WERKGELEGENHEID IN GEMEENTEN PARKSTAD LIMBURG De gemeenten die deelnemen aan het Vestigingenregister Limburg 26 zijn Brunssum, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Onderbanken en Voerendaal. In dit hoofdstuk worden voor de afzonderlijke gemeenten van Limburg de belangrijkste gegevens uit het VRPL 26 uit het gepresenteerd in de vorm van tabellen en grafieken. Voor deze afzonderlijke gemeenten hanteren we dezelfde opzet als voor Regio Limburg. Per gemeente komt de bedrijvigheid en werkgelegenheid aan bod. Er worden verder geen thema s uitgewerkt. Een van de redenen daarvoor is dat er dan in de meeste gemeenten te kleine aantallen optreden. Op de pagina links wordt de informatie over vestigingenaantallen weergegeven, op de pagina rechts de informatie over de werkgelegenheid. Op die manier kunnen per gemeente de gegevens over bedrijvigheid en werkgelegenheid naast elkaar worden bekeken. Centraal op de pagina s staan de tabellen. Daarbij wordt door middel van enkele grafieken aanvullende informatie gepresenteerd. Onder de noemer Bedrijvigheid wordt voor elke gemeente een beeld gegeven van de structuur en dynamiek van de bedrijvigheid. De tabel toont het aantal bedrijfsvestigingen in een gemeente in de jaren 22 tot en met 26, zowel in totaal als uitgesplitst naar bedrijfssectie. Verder laten indexcijfers zien hoe de bedrijvigheid zich gedurende de periode in relatieve zin heeft ontwikkeld, ook hiervoor zowel in totaal als naar sectie. Voor alle jaren is 22 het basisjaar. In de grafiek links boven zien we voor het jaar 26 de absolute aantallen vestigingen van de betreffende gemeente en de regio Limburg. Daarnaast wordt voor 26 de verdeling van de vestigingen over de secties in een cirkeldiagram weergegeven; in deze grafiek wordt het aandeel van een sectie op het totaal met percentages vermeld. Onder de tabel zien we links in de grafiek de mutatiesaldo s voor de betreffende gemeente voor de periode Onder mutaties verstaan we in dit kader wijzigingen in de bedrijvigheid als gevolg van oprichting en opheffing van vestigingen (binnen de grenzen van de gemeente) alsmede vestiging en vertrek van vestigingen (dus inkomend en uitgaand; over de grenzen van de gemeente heen). De grafiek onderaan rechts op de pagina laat voor de periode de ontwikkeling van de (geïndexeerde) vestigingenaantallen zien van zowel de betreffende gemeente als van de regio Limburg. Onder de noemer Werkgelegenheid wordt op dezelfde wijze een beeld gegeven van de structuur en dynamiek van de werkgelegenheid in de afzonderlijke gemeenten in Limburg. De werkgelegenheid wordt uitgedrukt in werkzame personen. Meegerekend worden daarbij werkzame personen die 12 uur of meer per week werkzaam zijn op een vestiging. De tabel toont het aantal werkzame personen in de jaren 22 tot en met 26, zowel in totaal als uitgesplitst naar bedrijfssectie. Verder laten indexcijfers zien hoe de werkgelegenheid zich gedurende de periode relatief heeft ontwikkeld, ook hiervoor zowel in totaal als naar sectie. Daarvoor is 22 het basisjaar voor alle jaren. In de grafiek links boven de tabel worden voor het jaar 26 de absolute aantallen werkzame personen weergegeven van zowel de betreffende gemeente als van de provincie Limburg. Rechts daarnaast wordt voor 26 de verdeling van de werkzame personen over de bedrijfssecties in een cirkeldiagram weergegeven; in de grafiek wordt het aandeel van een sectie op het gemeentelijke totaal met percentages vermeld.

19 Onder de tabel links zien we in de grafiek de mutatiesaldo s voor de betreffende gemeente in de periode Onder mutaties verstaan we in dit kader wijzigingen in de werkgelegenheid als gevolg van oprichting en opheffing van vestigingen (binnen de grenzen van de betreffende gemeente) alsmede vestiging en vertrek van vestigingen (dus inkomend en uitgaand; over de grenzen van de gemeente heen). De grafiek daarnaast laat voor de periode de ontwikkeling van de (geïndexeerde) aantallen werkzame personen zien van zowel de betreffende gemeente als van de regio Limburg. 19

20 2 3.1 Bedrijvigheid Gemeente Brunssum Totaal aantal vestigingen in 26 Verdeling vestigingen naar sectie in 26, in % % 1% 6% 13% 1% % 5% 12% Landbouw Delfstofwinning Industrie Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten % 29% Brunssum 3% 3% 8% Bedrijfsvestigingen in Brunssum in totaal en naar bedrijfssectie, absoluut index Landbouw Delfstofwinning Industrie Nutsbedrijven..... Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten Totaal Mutaties vestigingen* Ontwikkeling vestigingen Brunssum 4 vestiging/vertrek opgericht/opgeheven * inclusief vestigingen waar minder dan 12 uur per week betaald werk wordt verricht en exclusief CBS landbouwtelling

21 Werkgelegenheid* Gemeente Brunssum Totaal aantal werkzame personen in 26 Verdeling werkzame personen naar sectie in 26, in % 4% % % 17% 7% Landbouw Delfstofwinning Industrie Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten % 2 16% 8% 618 Brunssum 7% 1% 4% 4% Werkzame personen in Brunssum in totaal en naar bedrijfssectie, absoluut index Landbouw Delfstofwinning Industrie Nutsbedrijven..... Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten Totaal Mutaties werkzame personen* Ontwikkeling werkzame personen Brunssum -6 vestiging/vertrek opgericht/opgeheven * werkgelegenheid wordt uitgedrukt: werkzame personen >= 12 uur of meer per week

22 Bedrijvigheid Gemeente Heerlen Totaal aantal vestigingen in 26 Verdeling vestigingen naar sectie in 26, in % % % 8% 11% 1% % 5% % 8% Landbouw Delfstofwinning Industrie Nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten 4 3% % Heerlen 2% 3% 7% Bedrijfsvestigingen in Heerlen in totaal en naar bedrijfssectie, absoluut index Landbouw Delfstofwinning Industrie Nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten Totaal Mutaties vestigingen* Ontwikkeling vestigingen Heerlen -19 vestiging/vertrek opgericht/opgeheven * inclusief vestigingen waar minder dan 12 uur per week betaald werk wordt verricht en exclusief CBS landbouwtelling

23 Werkgelegenheid* Gemeente Heerlen Totaal aantal werkzame personen in 26 Verdeling werkzame personen naar sectie in 26, in % 3% % % 14% % 3% 14% Landbouw Delfstofwinning Industrie Nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten % % 12% 4% Heerlen 1% 8% Werkzame personen in Heerlen in totaal en naar bedrijfssectie, absoluut index Landbouw Delfstofwinning Industrie Nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten Totaal Mutaties werkzame personen Ontwikkeling werkzame personen Heerlen 365 vestiging/vertrek opgericht/opgeheven * werkgelegenheid wordt uitgedrukt: werkzame personen >= 12 uur of meer per week

24 Bedrijvigheid Gemeente Kerkrade Totaal aantal vestigingen in 26 Verdeling vestigingen naar sectie in 26, in % % % 6% 13% 1% 6% 9% Landbouw Industrie Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten % 3% Kerkrade 2% 4% 8% Bedrijfsvestigingen in Kerkrade in totaal en naar bedrijfssectie, absoluut index Landbouw Delfstofwinning..... Industrie Nutsbedrijven..... Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten Totaal Mutaties vestigingen* Ontwikkeling vestigingen Kerkrade 9 vestiging/vertrek opgericht/opgeheven * inclusief vestigingen waar minder dan 12 uur per week betaald werk wordt verricht en exclusief CBS landbouwtelling

25 Werkgelegenheid* Gemeente Kerkrade Totaal aantal werkzame personen in 26 Verdeling werkzame personen naar sectie in 26, in % % 15% 6% % 28% Landbouw Industrie Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten % 2 7% 7% 1495 Kerkrade 1% 6% 4% 16% Werkzame personen in Kerkrade in totaal en naar bedrijfssectie, absoluut index Landbouw Delfstofwinning..... Industrie Nutsbedrijven..... Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten Totaal Mutaties werkzame personen Ontwikkeling werkzame personen Kerkrade -543 vestiging/vertrek opgericht/opgeheven * werkgelegenheid wordt uitgedrukt: werkzame personen >= 12 uur of meer per week

26 Bedrijvigheid Gemeente Landgraaf Totaal aantal vestigingen in 26 Verdeling vestigingen naar sectie in 26, in % % % 8% 13% 2% % 5% % 11% Landbouw Delfstofwinning Industrie Nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten % 28% 1548 Landgraaf 2% 3% 6% Bedrijfsvestigingen in Landgraaf in totaal en naar bedrijfssectie, absoluut index Landbouw Delfstofwinning Industrie Nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten Totaal Mutaties vestigingen* Ontwikkeling vestigingen Landgraaf -5 vestiging/vertrek opgericht/opgeheven * inclusief vestigingen waar minder dan 12 uur per week betaald werk wordt verricht en exclusief CBS landbouwtelling

27 Werkgelegenheid* Gemeente Landgraaf Totaal aantal werkzame personen in 26 Verdeling werkzame personen naar sectie in 26, in % % 6% 1% % 16% 4% 1% Landbouw Delfstofwinning Industrie Nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten % 2 4% 8895 Landgraaf 8% 2% 4% 3% 18% Werkzame personen in Landgraaf in totaal en naar bedrijfssectie, absoluut index Landbouw Delfstofwinning Industrie Nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten Totaal Mutaties werkzame personen** Ontwikkeling werkzame personen Landgraaf -31 vestiging/vertrek opgericht/opgeheven * werkgelegenheid wordt uitgedrukt: werkzame personen >= 12 uur of meer per week ** inclusief vestigingen waar minder dan 12 uur per week betaald werk wordt verricht en exclusief CBS landbouwtelling

28 Bedrijvigheid Gemeente Onderbanken Totaal aantal vestigingen in 26 Verdeling vestigingen naar sectie in 26, in % % % 8% 14% 11% 5% 12% Landbouw Industrie Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten % 19% Onderbanken 1% 2% 9% Bedrijfsvestigingen in Onderbanken in totaal en naar bedrijfssectie, absoluut index Landbouw Delfstofwinning..... Industrie Nutsbedrijven..... Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten Totaal Mutaties vestigingen* Ontwikkeling vestigingen Onderbanken -4 vestiging/vertrek opgericht/opgeheven * inclusief vestigingen waar minder dan 12 uur per week betaald werk wordt verricht en exclusief CBS landbouwtelling

29 Werkgelegenheid* Gemeente Onderbanken Totaal aantal werkzame personen in 26 Verdeling werkzame personen naar sectie in 26, in % % 15% 7% 7% 4% 12% Landbouw Industrie Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten % 19% 818 1% Onderbanken 1% 3% 8% Werkzame personen in Onderbanken in totaal en naar bedrijfssectie, absoluut index Landbouw Delfstofwinning..... Industrie Nutsbedrijven..... Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten Totaal Mutaties werkzame personen Ontwikkeling werkzame personen Onderbanken 1 vestiging/vertrek opgericht/opgeheven * werkgelegenheid wordt uitgedrukt: werkzame personen >= 12 uur of meer per week

30 3 3.6 Bedrijvigheid Gemeente Voerendaal Totaal aantal vestigingen in 26 Verdeling vestigingen naar sectie in 26, in % % % 6% 1% 14% 5% 9% Landbouw Industrie Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten % 2 21% 73 Voerendaal 1% 2% 7% Bedrijfsvestigingen in Voerendaal in totaal en naar bedrijfssectie, absoluut index Landbouw Delfstofwinning..... Industrie Nutsbedrijven..... Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten Totaal Mutaties vestigingen Ontwikkeling vestigingen Voerendaal -1 vestiging/vertrek opgericht/opgeheven

31 Werkgelegenheid Gemeente Voerendaal Totaal aantal werkzame personen in 26 Verdeling werkzame personen naar sectie in 26, in % % 16% 5% 1% 9% 11% Landbouw Industrie Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten % 2 12% % Voerendaal 2% 3% 5% Werkzame personen ( 12 uur per week) in Voerendaal in totaal en naar bedrijfssectie, absoluut index Landbouw Delfstofwinning..... Industrie Nutsbedrijven..... Bouwnijverheid Handel Horeca Transport Financieel Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten Totaal Mutaties werkzame personen Ontwikkeling werkzame personen Voerendaal -4 vestiging/vertrek 9-15 opgericht/opgeheven