bedrijven, werkgelegenheid, werkzoekenden

Transcriptie

1 81 bedrijven werkgelegenheid werkzoekenden 7

2 82 Bedrijven, werkgelegenheid, werkzoekenden Bedrijven: minder bedrijven, veel detailhandel, minder agrariërs Na jaren van groei is het aantal bedrijven in Hengelo in 2002 licht afgenomen (-1,4%) waarmee de gemeente vestigingen telt in april Grootste aandeel in de bedrijvigheid heeft de reparatie van consumentenartikelen en handel met in totaal 1155 bedrijven in Binnen deze sectie verdwenen vorig jaar in absolute zin de meeste bedrijven (-16). Ook binnen de financiële instellingen (-15) en de industrie (-10) zijn bedrijven verdwenen. Het aantal bedrijven daarentegen nam toe in de bouwnijverheid (+14) en de afdelingen cultuur, sport en recreatie (+12) en computerserviceburo s (+7). Driekwart van de bedrijven in Hengelo heeft minder dan 5 werknemers. Deze kleine bedrijven zitten in absolute zin met name in de detailhandel en reparatie t.b.v. particulieren. In relatieve zin zijn het met name milieu, cultuur, recreatie en overige dienstverlening (87%), zakelijke dienstverlening (80%) en horeca (78%) die overwegend uit kleine bedrijven bestaan. Ruim 1,5 procent van de bedrijven heeft 100 medewerkers of meer. Met name de winning van delfstoffen (100%), productie en distributie van elektriciteit, gas en water (50%) en openbaar bestuur/overheid (40%) bestaan overwegend uit grote bedrijven. Het aantal agrarische bedrijven is de afgelopen jaren sterk afgenomen. Ook in 2002 is het aantal verder geslonken tot in totaal 139 bedrijven. Detailhandel: sterke groei verkoopvloeroppervlak door komst IKEA, grotere winkels In oktober 2002 heeft Hengelo 594 detailhandelsvestigingen met een totaal oppervlak van bijna m 2. Een gemiddelde vestiging heeft een grootte van 271 m 2. Sinds april 2002 is het verkoopvloeroppervlak voor de detailhandel met 18 procent toegenomen. Dit komt met name door de komst van IKEA op bedrijventerrein Westermaat. De Zweedse firma neemt met zijn m 2 ruim 14 procent van het totale verkoopvloeroppervlak van alle detailhandel in Hengelo voor zijn rekening. Verder valt op dat de detailhandelsvestigingen groter worden: een gemiddelde vestiging is op dit moment bijna een kwart groter dan in Grootste vestigingen zijn die voor in- en om het huis (met name wonen) en kleinste zijn die voor antiek en kunst. Werkgelegenheid: daling werkgelegenheid, toenemend belang bedrijventerreinen Na een lange periode van groei is de werkgelegenheid in Hengelo het afgelopen jaar met 1,5 procent afgenomen. Het aantal arbeidsplaatsen bleef in april 2002 steken op werkzame personen. Het grootste verlies aan arbeidsplaatsen deed zich voor in vervoer, opslag en communicatie waar het afgelopen jaar bijna 1000 arbeidsplaatsen verloren gingen. In absolute zin ging de meeste werkgelegenheid verloren in de post en telecommunicatie (-540) en het vervoer over het land (-340). Daarnaast nam het aantal arbeidsplaatsen binnen reisorganisaties af. De industrie zorgt voor de grootste werkgelegenheid (een kwart) binnen de stad. Ook de handel (19%), zakelijke diensten (14%) en de zorg (12%) leveren een aanzienlijke bedrage. Bedrijventerreinen zorgen voor ruim 43 procent van de werkgelegenheid. Het belang van bedrijventerreinen is de afgelopen jaren sterk toegenomen: in 1990 namen de bedrijventerreinen nog 35 procent voor hun rekening. Steeds meer vrouwen nemen deel aan het arbeidsproces. Hun aandeel is toegenomen tot bijna 39 procent in Relatief veel vrouwen zijn werkzaam in de gezondheids- en welzijnszorg en het onderwijs. Vrouwen werken met name in deeltijd (68%) d.w.z. minder dan 12 uur per week. Van alle werkzame personen werkt 87 procent voltijds (12 uur per week of meer). Het aantal mensen dat voltijds werkt is het afgelopen jaar licht afgenomen (-2%) terwijl het aantal deeltijders juist toenam (+1,4%). Uitzendkrachten vormen een beperkt deel van het aantal werkzame personen (3-4%). Werkzoekenden: fors meer werkzoekenden Het aantal mensen zonder werk in Hengelo dat een baan zoekt is het afgelopen jaar met 37 procent toegenomen. Per 1 januari 2003 stonden bij het Centrum voor Werk en Inkomen in totaal niet-werkende werkzoekenden ingeschreven. Iets meer mannen dan vrouwen zoeken een baan. Grootste groei deed zich in absolute zin voor onder de Hengeloërs die korter dan een half jaar staan ingeschreven (+317). De meeste werkzoekenden zijn er in de leeftijdsgroep jaar en onder lager opgeleiden. In relatieve zin verloren het afgelopen jaar meer Nederlanders (+41%) dan niet-nederlanders (+30%) hun baan.

3 83 Tabel 7.01 Aantal vestigingen per sectie en afdeling,, sinds ) sectie / afdeling code LANDBOUW, JACHT EN BOSBOUW A WINNING VAN DELFSTOFFEN C INDUSTRIE D w.v. vervaardiging van voedings- en genotmiddelen D vervaardiging van textiel en textielproducten D vervaardiging van leer en lederwaren D houtindustrie (inclusief kurk en riet) D verv. van papier, karton e.d. / uitgeverijen en drukkerijen D vervaardiging van chemische producten D vervaardiging van producten van rubber en kunststof D verv.van glas, aardewerk, cement-, kalk- en gipsproducten D vervaardiging van metaal en metaalproducten D vervaardiging van machines en apparaten D vervaardiging van electrische en optische apparaten D vervaardiging van transportmiddelen D verv. van meubels / ov. goederen niet eerder genoemd D PROD. EN DISTRIBUTIE VAN ELECTR., AARDGAS EN WATER E BOUWNIJVERHEID F REPARATIE VAN CONSUMENTENARTIKELEN EN HANDEL G w.v. handel in en reparatie van auto's / benzineservicestations G groothandel en handelsbemiddeling G detailhandel en reparatie t.b.v. particulieren G HORECA H VERVOER, OPSLAG EN COMMUNICATIE I w.v. vervoer over land I vervoer over water I dienstverlening ten behoeve van het vervoer I post en telecommunicatie I FINANCIËLE INSTELLINGEN J w.v. financiële instellingen J verzekeringswezen en pensioenfondsen J activiteiten t.b.v. financiële instellingen J ZAKELIJKE DIENSTVERLENING / ONROEREND GOED K w.v. verhuur van en handel in onroerend goed K verhuur van transportmiddelen en machines K computerserviceburo's K speur- en ontwikkelingswerk K overige zakelijke dienstverlening K OPENBAAR BESTUUR / OVERHEID L ONDERWIJS M GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSZORG N MILIEU, CULTUUR, RECREATIE EN OV. DIENSTVERLENING O w.v. milieudienstverlening O werkgevers-, werknemers- en beroepsorganisaties O cultuur, sport en recreatie O overige dienstverlening O totaal ) - Exclusief CBS-landbouwtellingen, zie tabel Gegevens tot en met 1999 hebben betrekking op de maand mei, vanaf 2000 op de maand april. Bron: Bedrijven- en Instellingenregister Overijssel (BIRO).

4 84 Tabel 7.02 Aantal werkzame personen per sectie en afdeling,, sinds ) sectie / afdeling code LANDBOUW, JACHT EN BOSBOUW A WINNING VAN DELFSTOFFEN C INDUSTRIE D w.v. vervaardiging van voedings- en genotmiddelen D vervaardiging van textiel en textielproducten D vervaardiging van leer en lederwaren D houtindustrie (inclusief kurk en riet) D verv. van papier, karton e.d. / uitgeverijen en drukkerijen D vervaardiging van chemische producten D vervaardiging van producten van rubber en kunststof D verv.van glas, aardewerk, cement-, kalk- en gipsproducten D vervaardiging van metaal en metaalproducten D vervaardiging van machines en apparaten D vervaardiging van electrische en optische apparaten D vervaardiging van transportmiddelen D verv. van meubels / ov. goederen niet eerder genoemd D PROD. EN DISTRIBUTIE VAN ELECTR., AARDGAS EN WATER E BOUWNIJVERHEID F REPARATIE VAN CONSUMENTENARTIKELEN EN HANDEL G w.v. handel in en reparatie van auto's / benzineservicestations G groothandel en handelsbemiddeling G detailhandel en reparatie t.b.v. particulieren G HORECA H VERVOER, OPSLAG EN COMMUNICATIE I w.v. vervoer over land I vervoer over water I dienstverlening ten behoeve van het vervoer I post en telecommunicatie I FINANCIËLE INSTELLINGEN J w.v. financiële instellingen J verzekeringswezen en pensioenfondsen J activiteiten t.b.v. financiële instellingen J ZAKELIJKE DIENSTVERLENING / ONROEREND GOED K w.v. verhuur van en handel in onroerend goed K verhuur van transportmiddelen en machines K computerserviceburo's K speur- en ontwikkelingswerk K overige zakelijke dienstverlening K OPENBAAR BESTUUR / OVERHEID L ONDERWIJS M GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSZORG N MILIEU, CULTUUR, RECREATIE EN OV. DIENSTVERLENING O w.v. milieudienstverlening O werkgevers-, werknemers- en beroepsorganisaties O cultuur, sport en recreatie O overige dienstverlening O totaal ) - Betreft fulltimers, parttimers en uitzendkrachten. - Exclusief CBS-landbouwtellingen, zie tabel Gegevens tot en met 1999 hebben betrekking op de maand mei, vanaf 2000 op de maand april. Bron: Bedrijven- en Instellingenregister Overijssel (BIRO).

5 85 Tabel 7.03 Aantal vestigingen naar sectie en grootteklasse,, april ) grootteklasse 2) sectie code >=100 totaal landbouw, jacht en bosbouw A winning van delfstoffen C industrie D prod. en distributie van electr., gas en water E bouwnijverheid F reparatie van consumentenartikelen en handel G horeca H vervoer, opslag en communicatie I financiële instellingen J zakelijke dienstverlening / onroerend goed K openbaar bestuur / overheid L onderwijs M gezondheids- en welzijnszorg N milieu, cultuur, recreatie en ov. dienstverlening O totaal ) Exclusief CBS-landbouwtellingen, zie tabel ) De grootteklasse is bepaald o.b.v. het aantal personen dat 12 uur per week of meer werkzaam is (inclusief uitzendkrachten). Bron: Bedrijven- en Instellingenregister Overijssel (BIRO). Tabel 7.04 Aantal werkzame personen naar sectie, arbeidsduur en geslacht,, april ) <12 uur per week >=12 uur per week totaal sectie code m. v. t. m. v. t. m. v. t. landbouw, jacht en bosbouw A winning van delfstoffen C industrie D prod. en distributie van electr., gas en water E bouwnijverheid F reparatie van consumentenartikelen en handel G horeca H vervoer, opslag en communicatie I financiële instellingen J zakelijke dienstverlening / onroerend goed K openbaar bestuur / overheid L onderwijs M gezondheids- en welzijnszorg N milieu, cultuur, recreatie en ov. dienstverlening O totaal ) - Exclusief CBS-landbouwtellingen, zie tabel Inclusief uitzendkrachten. Bron: Bedrijven- en Instellingenregister Overijssel (BIRO).

6 86 Grafiek 26 Percentage werkzame personen per sectie en afdeling,, april sectie afdeling (vervaardiging van) GH 22,2% F 5,6% overige industrie 20,2% I 3,4% chemische producten 7,7% machines en apparaten 12,4% JK 16,0% CDE 25,3% metaal en metaalproducten 19,8% electrische en optische apparaten 39,9% A 0,5% LMNO 27,1% A = landbouw CDE = industrie F = bouwnijverheid GH = handel en horeca I = vervoer en communicatie JK = zakelijke dienstverlening LMNO = overige dienstverlening Tabel 7.05 Aantal agrarische bedrijven naar grondgebruik en aantal werkzame personen in de land- en tuinbouw, Tabel 1.04, sinds ) totaal aantal agrarische bedrijven w.v. aantal bedrijven met cultuurgrond w.v. in gebruik voor akkerbouw gewassen in gebruik voor gras in gebruik voor tuinbouwgewassen open grond in gebruik voor tuinbouwgewassen onder glas w.v. aantal bedrijven zonder cultuurgrond totaal aantal werkzame personen in de land- en tuinbouw: w.v. mannen vrouwen w.v. gezinsarbeidskrachten niet-gezinsarbeidskrachten 2) ) Gebaseerd op de landbouwtelling gehouden in april, mei of juni. 2) Exclusief de arbeidskrachten die niet iedere week op een land- of tuinbouwbedrijf gewerkt hebben. Bron: CBS.

7 87 Tabel 7.06 Aantal agrarische bedrijven met vee,, sinds ) aantal graasdierbedrijven aantal hokdierbedrijven totaal aantal bedrijven met vee 2) w.v. bedrijven met rundvee aantal runderen gemiddeld aantal runderen per bedrijf 61,3 65,2 63,9 64,9 58,9 65 bedrijven met varkens aantal varkens gemiddeld aantal varkens per bedrijf 398,9 415,4 429,0 435,3 487,1 505 bedrijven met paarden/pony's aantal paarden/pony's gemiddeld aantal paarden/pony's per bedrijf 4,9 5,1 5,3 5,3 6,7 7 bedrijven met schapen aantal schapen gemiddeld aantal schapen per bedrijf 42,5 39,7 36,3 33,5 23,3 50 bedrijven met kippen 6 4 x x 5 x aantal kippen gemiddeld aantal kippen per bedrijf 3.854, ,5 x x 4.552,0 x 1) Gebaseerd op de landbouwtelling gehouden in april, mei of juni. 2) Exclusief combinaties van graasdier- en hokdierbedrijven. Bron: CBS. Grafiek 27 Aantal agrarische bedrijven met veestapel,, sinds aantal bedrijven rundvee varkens paarden/pony's schapen

8 88 Tabel 7.07 Aantal detailhandelsvestigingen naar groep, hoofdbranche en grootteklasse van het Tabel 8.07 verkoopvloeroppervlak (vvo),, oktober ) gem. grootteklasse verkoopvloeroppervlak (vvo) in m 2 totaal vvo per groep / hoofdbranche < >= 500 totaal vvo vestiging dagelijkse artikelen w.v. levensmiddelen persoonlijke verzorging mode en luxe artikelen w.v. antiek en kunst huishoudelijke- en luxe artikelen juwelier en optiek kleding en mode schoenen en lederwaren warenhuis vrije tijd w.v. hobby media sport en spel in / om het huis w.v. auto- en fietsaccessoires bruin- en witgoed doe-het-zelf plant en dier wonen overige detailhandel totaal w.v. dagelijks niet-dagelijks ) - Exclusief leegstand. - Door een andere registratiemethode van de Databank detailhandel, alsmede door een andere peildatum verschilt het aantal - vestigingen ten opzichte van tabel Bron: Locatus Databank Detailhandel.

9 89 Tabel 7.08 Aantal standplaatsen en handelaren op de Hengelose markt, naar artikelgroep, per 1 juli aantal standplaatsen aantal handelaren woensdag verkoopmeters zaterdag verkoopmeters w.v. uit gemeente artikelgroep aantal abs. % aantal abs. % totaal Hengelo voedings- en genotmiddelen (v.g.m.): , , w.v. aardappelen/groente/fruit , , zuidvruchten/noten/koek/snoep/snacks e.d , ,7 9 1 eieren/zuivel , ,0 6 2 vis , ,2 4 - vleeswaren/poelier , ,2 4 3 brood/banket , ,5 1 1 duurzame en overige goederen (d.o.g.): , , w.v. vitrage/(gordijn)stoffen/meubelstoffering e.d , , kleding/textiel/lingerie/slaapmode e.d , , bloemen/(tuin)planten/zaden e.d , ,6 6 2 fournituren , ,4 3 2 boeken/lectuur/wenskaarten , ,7 2 - bijouterieën/lederwaren/tassen , ,6 4 - overig , ,8 3 1 totaal , , Bron: Gemeente Hengelo, Beleids- en Bedrijfsondersteuning. Grafiek 28 Aantal werkzoekenden,, per 1 januari, sinds aantal werkzoekenden aantal niet-werkende werkzoekenden aantal werkende werkzoekenden

10 90 Tabel 7.09 Kerncijfers beroepsbevolking, arbeidsmarktparticipatie en werkloosheid,, Tabel 7.xx sinds 1994/ ) totale bevolking jaar 2) w.v. beroepsbevolking w.v. werkzaam werkloos niet beroepsbevolking werkzame beroepsbevolking w.v. basisonderwijs mavo/vbo havo/vwo/mbo hbo wo bruto participatiegraad 3) 63,6 64,5 64,8 64,8 66,3 67,2 netto participatiegraad 3) 57,3 59,2 59,6 60,4 62,7 64,4 mannen 68,6 70,6 72,1 74,1 74,8 74,3 vrouwen 45,3 47,4 46,6 46,1 49,9 53, jaar 33,2 35,3 35,9 39,4 42,9 45, jaar 71,4 75,0 77,1 79,3 83,2 84, jaar 73,8 73,9 74,0 72,1 72,4 73, jaar 66,2 68,6 67,3 66,5 67,4 68, jaar 23,9 23,9 20,9 22,8 28,2 31,7 basisonderwijs 23,7 22,6 22,5 23,9 29,9 30,3 mavo/vbo 37,9 42,0 41,6 43,7 44,1 46,9 havo/vwo/mbo 66,5 67,5 68,7 66,6 68,0 69,5 hbo 77,7 78,1 77,0 79,8 81,5 83,2 wo 84,0 83,7 85,6 89,4 85,3 87,8 werkloosheidspercentage 4) 9,9 8,2 8,1 6,8 5,4 4,1 mannen 7,8 7,4 5,9 4,6 3,2 3,3 vrouwen 12,9 9,6 11,3 10,3 8,8 5,2 1) - Voor definities zie pagina 14 en De gegevens zijn gebaseerd op de Enquête beroepsbevolking (EBB). De aantallen en percentages betreffen driejaarsgemiddelen. 2) Alle personen van jaar woonachtig in de, exclusief personen in inrichtingen, instellingen en tehuizen. 3) bruto participatiegraad = totale beroepsbevolking x 100% netto participatiegraad = werkzame beroepsbevolking x 100% totale bevolking jaar totale bevolking jaar 4) werkloosheidspercentage = werkloze deel van de beroepsbevolking x 100% beroepsbevolking Bron: CBS.

11 91 Tabel 7.10 Aantal niet-werkende werkzoekenden per 1 januari,, sinds ) totaal geslacht mannen vrouwen leeftijdsgroep <20 jaar jaar jaar jaar jaar >=60 jaar jaar jaar >=50 jaar duur inschrijving in jaren <0,5 jaar ,5-1 jaar jaar jaar >=3 jaar opleiding basisonderwijs LBO/MAVO MBO/HAVO/VWO HBO/WO niet bekend etniciteit 2) Nederland niet-nederlands (westers + niet-westers + niet bekend) w.v. Marokko Nederlandse Antillen en Aruba Suriname Turkije overige niet-westerse landen westerse landen niet bekend totaal niet-westerse landen ) De cijfers hebben betrekking op het aantal jarige werkzoekenden zonder werk (of met werk van minder dan 12 uur per week) dat staat ingeschreven voor een baan van ten minste 12 uur per week. 2) De etniciteit is bepaald door het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI). Bron: Centrum voor Werk en Inkomen (CWI).

12 92