ontwerpstudie Noorderbioscoop Filmtheater Station Bergweg

Transcriptie

1 ontwerpstudie Noorderbioscoop Filmtheater Station Bergweg schetsplan Noorderbioscoop, Filmtheater Station Bergweg - architectenbureau Popma en ter Steege, 2 juli 2010 architectenbureau Popma en ter Steege, 2 juli 2010

2 inhoud p. 3 - inleiding p. 5 - uitgangspunten p conclusies analyse p ontwerpstudie p gebouw en omgeving p herbestemming van het station p het gebouw als bioscoop p slot p colofon inhoud 1

3 station bergweg Midden in Rotterdam Noord staat een prachtig klein station uit 1960: Station Bergweg. Het station is deel van de Hofpleinlijn, een treinverbinding tussen het Rotterdamse stadscentrum en het strand van Scheveningen, dat in 1907 in bedrijf werd genomen. Door Rotterdam reden de treinen hoog boven de straten, over de karakteristieke hofbogen, gebouwd van het toen zeer moderne gewapend beton. De hofbogen vormen het langste gebouw van Rotterdam, met een afwisselend gebruik en uitstraling. Het Station Bergweg is sinds 2006 niet meer in functie en wacht op een nieuwe bestemming. Nu deze zomer de treindiensten over de hofbogen gestaakt zullen worden, ontstaan er kansen voor een ander gebruik van de lijn. draagkracht De nieuwe eigenaren van de hofbogen, verenigd in de Hofbogen B.V., zien in herbestemming van de lijn een mogelijke impuls voor de omliggende wijken. De Gemeente wenst de voormalige spoorlijn om te vormen tot een park voor de stad. Waarbij de stations als stijgpunten kunnen dienen. Omwonenden fantaseren mee over talloze opties voor verbetering van hun straat. initiatief De Stichting Filmvertoning Rotterdam Noord, opgericht door Revelino Heskes, zet zich in voor een filmtheater in het voormalige Bergwegstation. Zij zijn er van overtuigd dat een bioscoop goed past in het gebouw, dat het een aanwinst zal zijn voor de directe omgeving, en dat het idee goed zal passen binnen de toekomstige ontwikkelingen in en om de bogen. mogelijkheden Om hun plannen te onderbouwen vroeg de stichting ons, architectenbureau Popma en ter Steege, de ruimtelijke mogelijkheden voor een bioscoop in het station te onderzoeken. De hier volgende studie heeft als doel een basis te bieden voor gesprekken tussen de verschillende betrokken partijen. Het getoonde schetsplan is vanzelfsprekend geen vaststaand ontwerp maar kan gezien worden als een startpunt voor de ontwikkeling van Station Bergweg tot filmtheater met horeca en een springlevend gebouw voor Rotterdam Noord. Josse Popma & Jan Willem ter Steege Architectenbureau Popma & ter Steege 2 huidige situatie Eudokiaplein inleiding 3

4 uitgangspunten 5

5 N positie in stad functies op straatniveau: 3. Eudokiapassage (o.a. supermarkt) 1. Station Bergweg 4. Kijkshop 2. Eudokiaplein 5. Stadswinkel Noord (deelgemeente) 6. kantoren, grootschalig 7. bedrijfsruimtes, kleinschalig 8. gemengde functies, kleinschalig 8 9. gemengde functies, grootschalig N. nieuwbouwplannen positie in wijk 7

6 hoogte buiten 6,5 m Het station maakt vanwege zijn jonge leeftijd geen deel uit van het Rijksmonument Hofpleinlijn. Na de sloop van Station Blaak, Station Hofplein en binnenkort Rotterdam Centraal is dit station echter een van de laatste voorbeelden van Van Ravensteyns Rotterdamse stijl. Deze modernistische stijl is op zich bijzonder omdat hij na de oorlog elders overging op een traditionalistische en historiserende stijl. Speciaal voor Rotterdam ontwierp hij dus nog een aantal modernistische stationsgebouwen. Dit zijn belangrijke argumenten om Station Bergweg toch als monument te behandelen. 5 m 4 m hoogte binnen Uit De Hofbogen, Cultuurhistorische verkenning, CRIMSON architectural historians, juni m ca. 850 m2 b.v.o.* oppervlakte * begane grond 17,5 m 41 m 8 monumentale status afmetingen gebouw 9

7 conform opgave Stichting Filmvertoning Rotterdam Noord installatieruimte stijgpunt park horeca bioscoop kantoor 2 zalen pers. 2 projectiecabines a 20m2 kaartverkoop opslag toiletten 8 beeld: Joop Reijngoud, uit: Toekomstvisie de Hofbogen, Crimson 10 visie Hofbogen B.V.: spoor herbestemmen tot park schematisch programma van eisen: station herbestemd tot bioscoop 11

8 conclusies analyse Aan de basis van dit schetsplan ligt een analyse van het gebouw in zijn omgeving en de mogelijkheden met het gegeven programma. We kunnen de analyse (zie verderop in deze studie) samenvatten tot 4 hoofdconclusies. 1. De bestaande gebouwstructuur dient niet aangetast te worden. Wij zijn van mening dat het stationsgebouw, binnen de grotere hofpleinlijn, een dusdanig uniek gebouw is dat er zeer zorgvuldig mee omgegaan dient te worden. Het gebouw ontleent zijn kracht aan een robuuste maar zorgvuldige vormgeving en sterke constructieve en ruimtelijke structuur. Beiden zijn sterk gerelateerd aan de voormalige functie als station, en daardoor mogelijk kwetsbaar bij hergebruik. Aan de andere kant biedt de ruimte en de structuur van het gebouw veel mogelijkheden voor verschillende programmatische invullingen. Behoud van dit sterke karakter van het gebouw zal, naar ons idee, helpen bij een succesvolle herbestemming. 2. Een bioscoop in het gebouw is mogelijk. De hamvraag kunnen we gelukkig positief beantwoorden. Binnen de bogen zijn mooie, bescheiden filmzalen te realiseren. Het gebouw is ruim genoeg om het overige programma een goede plek te bieden, waarbij gekozen kan worden voor verschillende indelingsmogelijkheden. Ook is het een optie om voor een model met toekomstige uitbreidingsmogelijkheid te kiezen. 3. Het gebouw kan een gezicht naar de omgeving krijgen. De combinatie van de bestaande structuur en het voorgestelde programma kunnen een gevarieerd, levendig en transparant gebouw opleveren. Van verschillende kanten te benaderen, door verschillende doelgroepen te gebruiken. Het gesloten gebouw biedt de mogelijkheid om geopend te worden en uit te kijken op naastgelegen straten en plein. Waarmee het een enigszins slaperig deel van de wijk wakker zou kunnen schudden. 4.Het gebouw kan een schakel worden. Door zijn voormalige functie als station (zijn locatie en bestaande stijgpunten) biedt het gebouw een ideale mogelijkheid een schakel te gaan vormen. Met name tussen de bestaande openbare ruimte en het toekomstige park. Maar ook binnen het functioneren van het park, en het op gang te brengen daarvan. Als startpunt, tussenstation of doel. Ideaal gezien zou de herbestemming, het nieuw leven inblazen van een te lang verwaarloosde, bekende plek in de wijk, ook een schakel kunnen zijn binnen het grotere doel, een algehele opwaardering van de omliggende buurt. 12 huidige situatie Voorburgstraat conclusies analyse 13

9 bestaande gebouwstructuur dient niet aangetast te worden gebouw kan gezicht naar omgeving krijgen een bioscoop in het gebouw is mogelijk gebouw kan schakel worden 14 conclusies conclusies 15

10 ontwerpstudie 17

11 plattegrond laag -1, 1:200 19

12 plattegrond laag 0, 1:200 21

13 plattegrond laag 1, 1:200 23

14 plattegrond laag 2, 1:200 25

15 gevel oostzijde 1:200 27

16 doorsnede 1, 1:200 29

17 doorsnede 2, 1:200 31

18 32 doorsnede a, 1:200 doorsnede b, 1:200 33

19 34 model vanaf oostzijde model vanaf westzijde 35

20 gebouw en omgeving 37

21 eudokiaplein bergweg hofpleinlijn gebouw centraal binnen stedelijke hoofdstructuur 39

22 oorspronkelijk; entree als deel straatwand huidige situatie; plein met twee wanden mogelijk; station in relatie met straat en plein 40 oorspronkelijke situatie Station Bergweg station, plein en straat 41

23 bestaande relatie: gezicht naar Vijverhofstraat bestaande relatie: achterzijde station is afgesloten van bouwblok mogelijke relatie: ook duidelijk gezicht geven aan Voorburgstraat mogelijke relatie: nieuwe bestemming station kan relatie aangaan met nieuwbouw plannen* binnen bouwblok. *Op het moment dat deze studie gemaakt is, waren deze plannen ons niet duidelijk genoeg om in de studie te betrekken. 42 kopse zijdes station achterzijde station 43

24 bestaande publieke ruimte; op straatniveau huidige situatie: eudokiaplein onduidelijk ingericht, plein geen duidelijke begrenzing, station afzijdig (gesloten), geen deel van plein. toekomstige publieke ruimte; op straatniveau en op spoorniveau mogelijk: hoogwaardige publieke ruimte rondom gebouw realiseren mogelijk: eudokiaplein helder inrichten, heldere begrenzing plein (o.a.geen parkeerplaatsen langs plein), station(sgevel) ter completering plein(wanden). 44 station en publieke ruimte herinrichten eudokiaplein 45

25 herbestemming van het station 47

26 oorspronkelijke funtie; structuur voor treinlijn toekomstige functie; park en stijgpunten mogelijke functie; bioscoop, stijgpunt en park versterken elkaar 48 situatie Voorburgstraat tot 2006 samenwerking bioscoop en park 49

27 bestaand boogstructuur nieuwe functies niet ten koste van bestaande structuur oorspronkelijk: Ravesteyns routing naar de perrons, verankeren gebouw in omgeving. boogstructuur als uitgangspunt voor inpassing mogelijk: Ravesteyns routing doorzetten in gehele gebouw 50 werken met bestaande structuur werken met bestaande routing 51

28 oorspronkelijk: twee zelfstandige delen mogelijk: delen ruimtelijk koppelen publiek deel en bioscoop mogelijk: gebouwdelen, ruimtelijke potenties en functies vormen sterke eenheid horeca als lijm 52 gebouw ruimtelijk uit twee delen gebouw programmatisch uit drie delen 53

29 huidige situatie; naar binnen gekeerd zuid-west, opgang perron hergebruiken als opgang naar park zuid-oost, opgang perron hergebruiken als opgang naar park mogelijk; open naar directe omgeving oost, toegang tot de bogen positie toegang horeca en bioscoop noord, toegang tot de bogen positie toegang kantoor 54 bestaande entrees gebouw openen naar directe omgeving 55

30 keuken 12:00-24:00 kijkt uit op Bergweg foyer 15:00-24:00 kijkt uit op Voorburgstraat en Eudokiaplein horeca 15:00-1:00 kijkt uit op Voorburgstraat en Eudokiaplein kantoor 9:00-17:00 kijkt uit op Voorburgstraat * gebruikte tijden zijn fictief en dienen enkel ter illustratie 56 plaatsing van progrmma t.b.v. expressie * gebruikte tijden zijn fictief en dienen enkel ter illustratie plaatsing van progrmma t.b.v. expressie 57

31 gebouw als bioscoop 59

32 1 2 3 foto: Johannes Odé entree aan achterzijde 2. vluchtwegen 3. verkeersruimte 4. postie projector en verhouding zaal 5. juiste afstanden stoelen 6. goede zichtlijnen 7. juiste verhouding doek 60 bestaand interieur basis voor bioscoopzaal 61

33 twee gelijke zalen; - geheel binnen boogstructuur, - toekomstige uitbreiding mogelijk drie gelijke zalen - geheel binnen boogstructuur twee verschillende zalen - zalen binnen boogstructuur - toekomstige uitbreiding mogelijk drie verschillende zalen - zalen binnen boogstructuur stoelen 56 stoelen 99 stoelen 62 varianten zalen varianten indeling 63

34 Voldoende ruimte voor horecagelegenheid, aan meest publieke deel van gebouw. laag 2 uitzicht over wijk Getekend plan is ter illustratie. Ruimte is met inzicht van uitbater in te delen. laag1 overzicht vanaf bordes doorzicht over volle lengte 360 m2 laag 0 doorzicht over volle lengte doorzicht over volle diepte 64 ruimte voor horeca doorzichten door gebouw 65

35 park, oorspronkelijk stijgpunt bioscoop, aan straat horeca, middelpunt toiletten, verdekt en centraal 66 routing routing 67

36 slot foto: Mick Otten potentie Station Bergweg is een bijzonder gebouw op een bijzondere plek. Het heeft een bijzondere geschiedenis en, volgens ons, de potentie een bijzondere toekomst tegemoet te gaan. Het gebouw biedt vele mogelijkheden om, met respect voor het oorspronkelijke karakter en uiterlijk, hergebruikt te worden. De omgeving van het gebouw lijkt mogelijke aanpassingen van het gebouw als vanzelfsprekend aan te wijzen. En aan draagvlak vanuit wijkbewoners lijkt geen gebrek. Afgaande op het grote succes van het recente film event Noorder Bioscoop Episode 1.0 (zie hiernaast en volgende pagina) dat Stichting Filmvertoning Rotterdam Noord in april van dit jaar organiseerde in het gebouw, lijken vele Rotterdammers het idee voor een nieuwe bioscoop in het voormalige station toe te juichen. aanjager De reeds bestaande plannen voor de lijn en de omgeving zijn gebaat bij een juiste ontwikkeling van het station. De nieuwe bestemming kan als aanjager van deze plannen een belangrijke rol spelen. In onze ogen zou een bioscoop, zoals voorgesteld, hier zeer geschikt voor zijn. Ook als zelfstandig plan, als eerste fase van de grootschalige renovatie, zal de bioscoop kunnen functioneren en mee kunnen groeien in de ontwikkelingen. startpunt Wij hopen dat dit schetsplan tot de verbeelding spreekt en de gedachten over de mogelijkheden tot herbestemming van het station Bergweg zal stimuleren. Niet als vaststaand plan, maar als schets, als startpunt voor de ontwikkeling van concrete plannen. Deze aanzet tot een plan heeft ons en de Stichting Filmvertoning Rotterdam Noord enthousiast gemaakt over het station en zijn mogelijke toekomst als bioscoop. Wij hopen dat u daar net zo over denkt, met ons verder wil denken over de ontwikkeling van het station, bioscoop en zijn omgeving. Josse Popma en Jan Willem ter Steege, Juni 2010 Architectenbureau Popma en ter Steege 68 Noorder Bioscoop Episode 1.0 slot 69

37 Stichting Filmvertoning Rotterdam Noord Revelino Heskes Architectenbureau Popma en ter Steege Josse Popma en Jan Willem ter Steege Pelgrimstraat 5b 3029 BH Rotterdam foto: Mick Otten Op deze publicatie is het recht van copyright vastgelegd. Niets van deze gegevens mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van architectenbureau Popma en ter Steege. 70 Noorder Bioscoop Episode 1.0 colofon 71