X.5 Protocol omgaan met agressie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "X.5 Protocol omgaan met agressie"

Transcriptie

1 X.5 Protocol omgaan met agressie 1. Waarom dit protocol? In 1999 hebben veel medewerkers een training omgaan met agressie gevolg. Uit de evaluatie van deze trainingen zijn veel vragen en suggesties gekomen. Deze zijn in twee groepen onder te verdelen: vragen en suggesties over (verbetering van) de huisvesting, fysieke beveiliging, en andere praktische maatregelen aan de ene kant, en vragen en suggesties over hoe onze organisatie moet omgaan met agressie aan de andere kant. Dit protocol wil antwoord geven op de tweede categorie vragen en suggesties. Doel van dit protocol is: Duidelijk te maken wat de houding is van de organisatie ten aanzien van agressief gedrag; Gedragsregels te geven voor medewerkers en management over het omgaan met agressief gedrag; Regels over registratie en sancties vast te leggen. De andere categorie vragen en suggesties (waaronder met name verbetering van de fysieke beveiliging) worden meegenomen in de herhuisvestingsoperatie die in de tweede helft van 2000 plaatsvindt. 2. Relatie naar Arbozorg. De werkgever is verplicht om werknemers zoveel mogelijk te beschermen tegen agressie en geweld, en tegen de mogelijke nadelige gevolgen daarvan. Dit staat in artikel 3, lid 2 van de Arbeidsomstandighedenwet. De werkgever is verplicht om hieraan aandacht te besteden in de verplichte risico-inventarisatie en evaluatie, het jaarplan en het jaarverslag. Dit protocol bedoelt een invulling te geven aan deze werkgeversverplichting. 3. Wat is agressie? Veelal wordt onderscheid gemaakt tussen frustratieagressie en instrumentele agressie. Frustratieagressie is agressie die wordt veroorzaakt doordat een persoon die een bepaald doel nastreeft hierin wordt geblokkeerd (reactief). Instrumentele agressie is agressie die (min of meer) bewust wordt toegepast als hulpmiddel om een bepaald doel te bereiken (actief). Voor de gemeente als dienstverlenende instelling zal het in het algemeen gaan om frustratieagressie. Het is belangrijk dat de organisatie zich realiseert dat agressief gedrag vaak voortkomt uit teleurgestelde verwachtingen. De mate en frequentie van agressieve gedragingen zegt dus iets over de kwaliteit van de dienstverlening van de organisatie. Zie verder onder: nazorg en evaluatie. 4. Preventie staat voorop Uiteraard staat voorop dat agressief gedrag zoveel mogelijk moet worden voorkomen. Aspecten die van invloed zijn op agressieve uitingen zijn: 4.a. fysieke aspecten: Zorg voor lichte en ruime (vriendelijke) ontvangst- en wachtruimten; Geef de ontvangst- en wachtruimten een nette en verzorgde uitstraling; Zorg voor een goede bewegwijzering in het gebouw; Zorg dat de privacy van bezoekers voldoende gewaarborgd is; Zorg ervoor dat in de balie-, wacht- en spreekruimten geen apparatuur aanwezig is die als wapen kan worden gebruikt; Zorg voor een adequate beveiliging van het gebouw, de werkruimten en de spreekruimten. 4.b. organisatorische aspecten: Bevorder dat de dienstverlenende medewerkers duidelijk en eerlijk zijn, goed kunnen luisteren en invoelend vermogen bezitten; Zorg dat de dienstverlenende medewerkers inzicht hebben in gedragsbeïnvloedend vermogen en kunnen omgaan met agressie; Pleeg kritische zelfevaluatie. protocol omgaan met agressie sup.11/2006 1

2 4.c. aspecten rond klantgerichtheid: Zorg voor adequate telefonische bereikbaarheid en openingstijden en geef daar duidelijke voorlichting over; Voorkom lange wachttijden; Geef duidelijke en uniforme informatie; Wees deskundig, betrouwbaar en respectvol; Benader de klant integraal; help hem verder; Zorg voor duidelijk informatiemateriaal; Handel verzoeken, aanvragen enzovoorts voortvarend af; Kom afspraken na en doe geen valse beloften; Informeer ontevreden klanten over de klachtenregeling en help waar nodig bij het indienen van de klacht; Geef bezoekers tijd en aandacht. 5. Agressief gedrag wordt niet geaccepteerd. Van medewerkers wordt een klantvriendelijke en servicegerichte opstelling verwacht. Sommigen menen dat hieruit volgt dat alles van de klant moet worden geaccepteerd ( dat hoort nou eenmaal bij mijn werk ). Dat is uiteraard niet het geval. Belangrijk is dat de organisatie vaststelt en (in- en extern) kenbaar maakt dat agressieve gedragingen niet worden getolereerd. Daar hoort dan wel bij dat de organisatie in gevallen waarin deze norm wordt overschreden ook daadwerkelijk optreedt. Agressie is een ruim begrip en heeft vele verschijningsvormen. Een concretisering van welke gedragsvormen niet worden geaccepteerd is dus op zijn plaats. De volgende gedragingen worden niet geaccepteerd: Het niet aanspreekbaar zijn door alcohol- en/of druggebruik; Het bezit van slag- of steekwapens of andere gevaarlijke voorwerpen; Het meehebben van huisdieren (uitgezonderd blindengeleidehond); Het verschijnen zonder afspraak en terstond geholpen willen worden; Het uitschelden van medewerkers of andere klanten; Het maken van denigrerende of discriminerende opmerkingen over andere groepen in de samenleving; Het bedreigen van medewerkers en/of volgen van medewerkers of hun huisgenoten in de privésituatie; Het bedreigen van medewerkers of klanten door met voorwerpen te gooien of hiertoe aanstalten te maken; Het moedwillig vernielen van spullen die in of buiten het gebouw aanwezig zijn; Het bedreigen van medewerkers of andere klanten door fysiek contact (duwen, spugen, slaan, schoppen); Het toebrengen van persoonlijk letsel aan medewerkers of andere klanten. Al deze vormen van agressief gedrag worden niet getolereerd en leiden dus tot tegenreacties van de kant van de organisatie. 6. Optreden tegen agressie. Een draaiboek over het omgaan met agressieve klanten is uit te splitsen in de volgende fasen: Voorbereiding Uitvoering Nazorg en evaluatie Registratie Sancties protocol omgaan met agressie sup.11/2006 2

3 7. De voorbereiding. In veel gevallen komt een agressieve reactie niet uit de lucht vallen : Een klant komt op een afspraak waarin hem slecht nieuws moet worden verteld; Een klant heeft een negatief bericht gehad en belt dat hij er meteen aan komt. In zulke gevallen is het uiteraard verstandig om voorbereidende maatregelen te treffen. De voorbereiding vraagt om een inschatting van de ernst van de situatie: Soms is het voldoende om collega s te vragen stand by te zijn, in de meest ernstige situaties wordt bijstand van de politie gevraagd. Bedenk dat voor de klant zichtbare voorzorgsmaatregelen een sterk escalerend effect op hem of haar kunnen uitoefenen. Voorzorgsmaatregelen die, afhankelijk van de inschatting van de situatie, kunnen worden ingezet zijn: Bereid het gesprek goed voor, eventueel samen met een collega; Informeer het afdelingshoofd (zie verder onder 12: verantwoordelijkheden ); Informeer de receptie- en (indien van toepassing) baliefunctionarissen; Informeer collega s en vraag hen stand by te zijn zodat zij te hulp kunnen schieten; Maak afspraken wie welke actie onderneemt als het gesprek escaleert; Voer het gesprek samen met een collega; Neem het gesprek op (dit moet gemeld worden aan de betrokkene; denk aan mogelijke escalerende uitwerking van deze mededeling); Vraag de politie stand by te zijn, en weeg af of de aanwezigheid zichtbaar of juist niet zichtbaar moet zijn; Vraag de politie betrokkene s toegang tot het gemeentehuis te beletten (alleen als betrokkene hierover vooraf schriftelijk is gewaarschuwd). 8. De uitvoering Uiteraard staat bij een escalatie van een gesprek met een klant voorop dat de medewerker probeert de klant tot bedaren te brengen, en uitingen van agressie af te wenden. In de training omgaan met agressie hebben medewerkers vaardigheden voor houding en gespreksvoering gekregen. Zie de opleidingsmap van de training. Lukt het niet de agressie af te dempen dan wordt als volgt gehandeld: Niet meer ingaan op de inhoudelijke argumenten of discussie, maar de klant waarschuwen dat het gesprek wordt beëindigd als hij een agressieve houding blijft aannemen; Rustig blijven en de boodschap zo nodig herhalen; Als de klant hierop niet reageert het gesprek beëindigen en de klant vragen te vertrekken; Als de klant een dreigende houding aanneemt collega s en afdelingshoofd waarschuwen/alarmeren; Als het gesprek plaatsvindt in een spreekruimte of andere afzonderlijke ruimte het gesprek proberen te verplaatsen naar daarbuiten; De klant in principe niet alleen achterlaten (tenzij sprake is van fysieke geweldpleging of acute dreiging daarmee), en er op toezien dat hij het gebouw verlaat. Doet hij dit niet hem dan sommeren dit te doen. Dit herhalen. Met collega s proberen verdere escalatie te voorkomen. In geval van gewelddadigheid met collega s proberen betrokkene onder controle te houden; Als betrokkene ondanks herhaalde sommatie weigert te vertrekken en/of een acuut dreigende situatie ontstaat zo snel mogelijk de politie inschakelen. protocol omgaan met agressie sup.11/2006 3

4 8a. Agressie buiten het gemeentehuis Agressieve confrontaties vinden niet altijd binnen de muren van het gemeentehuis plaats. Agressieve uitingen kunnen telefonisch plaatsvinden, en medewerkers kunnen buiten het gemeentehuis met agressief gedrag worden geconfronteerd. Voor wat betreft telefonische agressie geldt in principe hetzelfde als hierboven onder punt 8: Niet meer ingaan op de inhoudelijke argumenten of discussie, maar de klant waarschuwen dat het gesprek wordt beëindigd als hij een agressieve houding blijft aannemen; Rustig blijven en de boodschap zo nodig herhalen; Als de klant hierop niet reageert het gesprek beëindigen. Als deze telefonische agressie bij herhaling plaatsvindt en sprake is van bedreiging met geweldpleging kan worden overwogen deze gesprekken te laten opnemen. Met deze opname kan aangifte worden gedaan. Voor wat betreft agressieve confrontaties buiten het gemeentehuis (denk aan het werk van de invorderingsambtenaar, inspecteurs en handhavers en consulenten SZW) is een belangrijk verschil met de beschreven situatie dat de medewerker niet kan terugvallen op hulp van collega s en afdelingshoofd, en er dus alleen voor staat. Daarom geldt in dit soort gevallen de volgende gedragslijn: Ga potentieel gevaarlijke confrontaties niet alleen aan maar neem een collega mee; Ga in elk geval geen risico aan maar kies voor zekerheid, verlaat de scene zolang het nog veilig kan. 9. Nazorg en evaluatie. Agressieve confrontaties kunnen leiden tot psychische en lichamelijke klachten, en gaan in elk geval ten koste van het plezier in het werk. Opvang en nazorg moeten dus goed geregeld zijn (dit is overigens ook expliciet voorgeschreven in de Arbeidsomstandighedenwet). Goede opvang houdt in het voeren van gesprekken met de getroffen medewerkers (slachtoffer en getuigen) over het gebeurde en de emoties die daarvan het gevolg zijn. Nazorg omvat (waar nodig) actieve begeleiding naar hulpverlenende instanties, en begeleiding bij de afwikkeling van het incident. Enkele aandachtspunten zijn: Opvang is luisteren, begrip tonen en het slachtoffer ondersteunen en weer tot rust brengen. Eerste opvang vindt plaats op de afdeling: stuur de medewerker niet naar huis. Mogelijk is daar geen opvang aanwezig, en betrokkene kan het wegsturen opvatten als persoonlijk falen. Schakel collega s met wie het slachtoffer een vertrouwensband heeft in; Begeleid het slachtoffer actief bij de afwikkeling van de zakelijke aspecten van het incident (aangifte, schadeclaim). Naast nazorg is evaluatie van het incident van belang. Deze evaluatie vindt plaats in het werkoverleg, zodat ook collega s betrokken worden bij het nadenken over en leren van het gebeurde. In de evaluatie worden twee vragen behandeld: Hebben de voorbereidingsmaatregelen doel getroffen, Is het protocol goed nageleefd; wat ging er mis en moet in de toekomst anders; Hoe kan de kwaliteit van de dienstverlening worden verbeterd zodat agressieve reacties op dit onderdeel van de dienstverlening niet meer voorkomen. 10. Registratie. Een agressie-incident dat schade aan de gezondheid of geestelijke schade heeft veroorzaakt of had kunnen veroorzaken, en er toe heeft geleid dat de medewerker de arbeid heeft gestaakt en niet meer heeft hervat is een bedrijfsongeval of bijna-bedrijfsongeval in de zin van de Handleiding bedrijfsongevallen. Dit brengt met zich mee dat de ernstiger incidenten (in ieder geval gewelddadigheden, vernielingen en ernstige bedreigingen) moeten worden gemeld op het daarvoor bestemde formulier. Deze meldingen vormen de basis voor de risico-inventarisatie en evaluatie. Aan de hand hiervan kan gerichter vorm worden gegeven aan een anti-agressiebeleid als onderdeel van het Arbeidsomstandighedenbeleid. protocol omgaan met agressie sup.11/2006 4

5 11. Sancties. Zoals gezegd heeft dit protocol alleen zin als daadwerkelijk wordt opgetreden tegen agressie. Welke maatregel in welke geval op zijn plaats is is niet in zijn algemeenheid aan te geven. Dit is een kwestie van maatwerk, waarbij naast de ernst van de gedraging en de aard en omvang van de schade ook de persoon van de agressor een rol speelt. De volgende maatregelen staan de organisatie ter beschikking: Ordegesprek: Gesprek van het afdelingshoofd met de klant en de medewerker. Doel van het gesprek is de klant aan te spreken op zijn gedrag en duidelijkheid te krijgen over zijn motieven. Het gesprek moet uitmonden in afspraken die schriftelijk worden vastgelegd en aan de klant worden toegestuurd of overhandigd. Schriftelijke waarschuwing: Brief van het afdelingshoofd aan de klant waarin hem wordt meegedeeld dat zijn gedrag niet getolereerd wordt en wat hij of zij kan verwachten als hij zijn agressieve gedraging herhaalt. Ontzegging van de toegang tot het gemeentehuis: In geval van herhaalde incidenten of ernstige confrontaties of bedreiging kan worden besloten betrokkene de toegang tot het gemeentehuis te ontzeggen. Dit besluit wordt genomen door het college en wordt betrokkene schriftelijk meegedeeld. Aangifte: Van fysiek geweld, ernstige of herhaalde bedreigingen en van vernielingen wordt altijd aangifte gedaan. De aangifte wordt gedaan door het slachtoffer en getuigen, van vernielingen doet het afdelingshoofd aangifte (met de medewerker als getuige). De meest in aanmerking komende aangiftegronden zijn: lokaalvredebreuk, vernieling of beschadiging, afpersing, bedreiging en mishandeling. Schadeclaim: Materiële schade aan persoon of goed (inrichting, PC s etc.) wordt op de dader verhaald. Zo nodig en wenselijk wordt hiertoe een juridische procedure gevoerd. 12. Verantwoordelijkheden. De centrale rol bij de uitvoering van dit protocol rust bij het afdelingshoofd: Hij bereidt verwachte confrontaties voor, schakelt de politie in, springt in bij zich voordoende incidenten, pleegt nazorg, begeleidt de slachtoffers naar hulpverlenende instanties en bij de zakelijke afwikkeling van het incident, evalueert het incident, meldt het en treft sancties. Een belangrijke rol spelen de collega s: Uiteraard wordt een collega die wordt geconfronteerd met agressief gedrag niet aan zijn lot overgelaten maar bijgestaan. Collega s hebben een aandeel in de voorbereiding, zijn stand by en grijpen in tijdens het incident, helpen met de nazorg en de evaluatie, en doen als getuige aangifte. Inschakeling van de politie moet worden gezien als laatste redmiddel. In principe besluit het afdelingshoofd tot het inschakelen van de politie, maar dit neemt uiteraard niet weg dat in geval van acuut optredende gewelddadigheid of dreiging daarmee een ieder gerechtigd is de politie in te schakelen. De bedrijfshulpverleners verlenen eerste hulp in geval van verwondingen. De bedrijfsarts wordt uiteraard ingeschakeld bij ziekteverzuim als gevolg van een agressieincident. Deze zal zich richten op verantwoorde terugkeer van het slachtoffer. Bij ernstige incidenten kan voor nazorg een beroep worden gedaan op het Bureau Slachtofferhulp. De Arbo-werkgroep inventariseert en evalueert de meldingen van agressie-incidenten en doet aanbevelingen over het agressiebeleid als onderdeel van het Arbeidsomstandighedenbeleid. 13. Communicatie. Dit protocol zal na behandeling in de OR en in de Arbo-werkgroep en vaststelling door het college worden verspreid over de afdelingen met het verzoek dit in de werkoverleggen te behandelen. Niet alleen voor de medewerkers, maar ook voor de bezoekers is het van belang te weten wat het beleid is van de gemeente ten aanzien van agressief gedrag, en met name waar de grenzen worden getrokken en hoe wordt opgetreden. Het is daarom wenselijk om voor een flyer te ontwikkelen waarin de hoofdlijnen van dit protocol uiteen worden gezet ( huisregels ) en deze bij de publieksbalies te leggen. De flyers kunnen ook als basis dienen voor de ordegesprekken, de waarschuwingen en de andere sanctiemaatregelen. protocol omgaan met agressie sup.11/2006 5

INHOUDSOPGAVE: 1. Voorwoord 2 3. Wat verstaan wij onder agressie 3 4. Agressiebeleid: 4 Bijlage I; Introductiebrief 5

INHOUDSOPGAVE: 1. Voorwoord 2 3. Wat verstaan wij onder agressie 3 4. Agressiebeleid: 4 Bijlage I; Introductiebrief 5 Agressieprotocol Omnia Wonen INHOUDSOPGAVE: Hfd.stuk Paginanr. 1. Voorwoord 2 3. Wat verstaan wij onder agressie 3 4. Agressiebeleid: 4 Bijlage I; Introductiebrief 5 2 1. VOORWOORD Van tijd tot tijd is

Nadere informatie

Eigen Regie Friesland

Eigen Regie Friesland Protocol Agressie en Geweld Belang van dit protocol. Medewerkers van Eigen Regie Friesland kunnen doordat zij werken met een kwetsbare doelgroep in aanraking komen met gevoelens van onmacht welke bij deelnemers

Nadere informatie

Gedragsregels - voor patiënten en bezoekers

Gedragsregels - voor patiënten en bezoekers Gedragsregels - voor patiënten en bezoekers De Sint Maartenskliniek verwacht van u dat u zich gedraagt als gast en dat u respectvol en vriendelijk met elkaar omgaat. Behandel de ander zoals u zelf behandeld

Nadere informatie

Veiligheidsprotocol bij agressie-incidenten

Veiligheidsprotocol bij agressie-incidenten Veiligheidsprotocol bij agressie-incidenten Veiligheidsprotocol, procedure 8.0.2 Pagina 1 van 5 vastgesteld: 29-05-2008 Procedure 8.0.2 Veiligheidsprotocol Versie: 1 Hoofdproces: werkapparaat (8) Subproces:

Nadere informatie

AGRESSIE PROTOCOL Gemeente Rijswijk

AGRESSIE PROTOCOL Gemeente Rijswijk AGRESSIE PROTOCOL Gemeente Rijswijk DEFINITIE Onder agressie en geweld worden voorvallen verstaan, waarbij een medewerker psychisch of fysiek wordt lastiggevallen, bedreigd of aangevallen onder omstandigheden

Nadere informatie

Protocol Omgaan met agressie. Stichting Woningbouw Slochteren

Protocol Omgaan met agressie. Stichting Woningbouw Slochteren Protocol Omgaan met agressie Stichting Woningbouw Slochteren September 2010 1. Inleiding Voor je ligt het protocol omgaan met agressie van de Stichting Woningbouw Slochteren. Dit protocol is een verlengde

Nadere informatie

Protocol omgangsvormen klanten

Protocol omgangsvormen klanten Inleiding Agressief gedrag in de vorm van intimidatie en fysiek geweld is een veel voorkomend verschijnsel geworden in onze samenleving. Vanuit het oogpunt van de Arbowet heeft Patrimonium als werkgever

Nadere informatie

Gegevens dader : Naam: Voorletters: Geb. datum:

Gegevens dader : Naam: Voorletters: Geb. datum: Bijlagen Omgangsprotocol (2013) BIJLAGE 1. REGISTRATIEFORMULIER INCIDENTEN in te leveren bij P&O Datum voorval :... Naam medewerker : Gegevens dader : Naam: Voorletters: Geb. datum:... 1. Om welk soort

Nadere informatie

d. Noteer de 7 W s voor eventuele aangifte bij de politie. Zie bijlage 2.

d. Noteer de 7 W s voor eventuele aangifte bij de politie. Zie bijlage 2. Doel: Het creëren van een veilige werkomgeving. Onder agressie verstaan wij elke vorm van ongewenst gedrag zowel verbaal als ook fysiek. Zie bijlage 1. Handelwijze bij telefonisch ongewenst gedrag: 1.

Nadere informatie

De gedragscode voor patiënten/cliënten, bezoekers, klanten en derden

De gedragscode voor patiënten/cliënten, bezoekers, klanten en derden De gedragscode voor patiënten/cliënten, bezoekers, klanten en derden In het onderstaande kader staan de gedragsregels in het kort samengevat en omschreven. Op de volgende pagina s staan de regels een voor

Nadere informatie

Agressie op de werkvloer. Themadag LOMOZ 26 maart 2014 Agnes Vissers

Agressie op de werkvloer. Themadag LOMOZ 26 maart 2014 Agnes Vissers Agressie op de werkvloer Themadag LOMOZ 26 maart 2014 Agnes Vissers Programma Inleiding Inventarisatie Wettelijke kaders Rol en taak ondernemingsraad Naar een duurzame inzetbaarheid Agressie en geweld:

Nadere informatie

OMGAAN MET AGRESSIE EN GEWELD. Samenvatting

OMGAAN MET AGRESSIE EN GEWELD. Samenvatting OMGAAN MET AGRESSIE EN GEWELD Samenvatting 1. Definitie, aard en oorzaak van agressie. Onder agressie en geweld worden voorvallen verstaan, waarbij een medewerker psychisch of fysiek wordt lastiggevallen,

Nadere informatie

*Z0060F12823* 14 april 2015

*Z0060F12823* 14 april 2015 *Z0060F12823* 14 april 2015 Agressieprotocol 2015 Aanleiding Agressie en geweld tegen publieke dienstverleners is de afgelopen jaren meer en meer onderwerp geworden van het politieke en publieke debat.

Nadere informatie

Protocol Hulp aan leerling en personeel

Protocol Hulp aan leerling en personeel Protocol Hulp aan leerling en personeel IV PROTOCOL Agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten binnen de school (Dit protocol is gebaseerd op het beleidsplan in bijlage I) Hieronder

Nadere informatie

Veiligheidsprotocol Team Leerlingzaken 2013

Veiligheidsprotocol Team Leerlingzaken 2013 Veiligheidsprotocol Team Leerlingzaken 2013 Gemaakt door Nadia en Patrick dd: 15-03-2013 1 Inhoudsopgave 1. Vormen van agressie en geweld p. 3 2. Voorkomen van agressie en geweld p. 3 3. Gedragsregels

Nadere informatie

Protocol Agressie, Geweld en Diefstal RK Bs De Duinsprong

Protocol Agressie, Geweld en Diefstal RK Bs De Duinsprong Protocol Agressie, Geweld en Diefstal RK Bs De Duinsprong Agressie En Geweld... 2 Richtlijn... 2 Verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid... 3 Stappenplan bij agressief gedrag van:... 3 De medewerker...

Nadere informatie

Agressiebeleid inclusief agressieprotocol vastgesteld MT: 24-07-2013 OR: 04-11-2013 def. vastgesteld MT 13-11-2013. 4,9 x 5,25 mm

Agressiebeleid inclusief agressieprotocol vastgesteld MT: 24-07-2013 OR: 04-11-2013 def. vastgesteld MT 13-11-2013. 4,9 x 5,25 mm Agressiebeleid inclusief agressieprotocol vastgesteld MT: 24-07-2013 OR: 04-11-2013 def. vastgesteld MT 13-11-2013 4,9 x 5,25 mm 1 Beleidsmatige aanpak agressie Op de werkvloer geconfronteerd worden met

Nadere informatie

Protocol Agressie januari Inhoud

Protocol Agressie januari Inhoud Inhoud 1 Voorwoord... 2 2 Agressie... 2 3 Integraal beleid... 3 3.1 Medewerkers... 3 3.2 Organisatie... 3 3.3 (on)roerende zaken... 3 3.4 repressieve maatregelen... 3 3.5 Draaiboek en registratie van agressieve

Nadere informatie

Toolboxmeeting Agressie & Geweld

Toolboxmeeting Agressie & Geweld Agressie en geweld, seksuele intimidatie en pesten op het werk vormen een aanzienlijk probleem. Uit onderzoek blijkt dat het ziekteverzuim onder slachtoffers van seksuele intimidatie en agressie en geweld

Nadere informatie

Voorbeeld Protocol Omgaan met agressie

Voorbeeld Protocol Omgaan met agressie Voorbeeld Protocol Omgaan met agressie Dit is een geanonimiseerd protocol van een corporatie. 1 Inleiding... 3 2 Omgaan met agressief gedrag... 4 2.1 Reageren op frustratieagressie... 4 2.2 Reageren op

Nadere informatie

Agressie protocol. Wst Buitenlust

Agressie protocol. Wst Buitenlust Agressie protocol Wst Buitenlust INHOUDSOPGAVE 1. Omgaan met agressief gedrag p.3 1.2 Procedures bij agressie p. 4 1.3 Extreme incidenten p. 7 2 Opvang en nazorg p. 8 2.1 Opvangmodel in drie stappen p.

Nadere informatie

PROTOCOL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG

PROTOCOL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG PROTOCOL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Op de Lidwinaschool gelden algemene gedragsregels voor leerlingen, leerkrachten, ouders, schoolleiding en andere medewerkers. Die staan beschreven in een gedragscode.

Nadere informatie

Molenstraat 25 8331 HP Steenwijk Tel/fax 0521-512820 directie@clemensschool.nl. Protocol voor opvang bij ernstige incidenten. Sint Clemensschool

Molenstraat 25 8331 HP Steenwijk Tel/fax 0521-512820 directie@clemensschool.nl. Protocol voor opvang bij ernstige incidenten. Sint Clemensschool Molenstraat 25 8331 HP Steenwijk Tel/fax 0521-512820 directie@clemensschool.nl Protocol voor opvang bij ernstige incidenten Sint Clemensschool School Sint Clemensschool Bevoegd gezag Stichting Catent Bestuursnummer

Nadere informatie

Bijlage 2 Agressieprotocol (inclusief gebruik alarmknop) Versie 0.1. 1. Aandachtspunten bij reageren op agressieve situaties

Bijlage 2 Agressieprotocol (inclusief gebruik alarmknop) Versie 0.1. 1. Aandachtspunten bij reageren op agressieve situaties Bijlage 2 Agressieprotocol (inclusief gebruik alarmknop) Versie 0.1 Inleiding Voor je ligt het protocol omgaan met agressie. R&B Wonen wil haar medewerkers zoveel mogelijk beschermen tegen agressie en

Nadere informatie

Vragenlijst monitor VPT Provincie Zeeland. Nulme&ng

Vragenlijst monitor VPT Provincie Zeeland. Nulme&ng Vragenlijst monitor VPT Provincie Zeeland Nulme&ng Nulme7ng. In het landelijk programma Veilige Publieke Taak worden er door het ministerie van Binnenlandse Zaken acht maatregelen genoemd die belangrijk

Nadere informatie

Verbetercheck ongewenst gedrag VVT Workshop ongewenst gedrag

Verbetercheck ongewenst gedrag VVT Workshop ongewenst gedrag Verbetercheck ongewenst gedrag VVT Workshop ongewenst gedrag Vul deze verbetercheck in om zicht te krijgen op waar uw organisatie staat met de aanpak rond ongewenst gedrag. Aan de hand van de scores kunt

Nadere informatie

Agressieprotocol. Voor als je je bedreigd voelt. Oosterhout, april 2001 (Inc. Aanvulling juni 2006)

Agressieprotocol. Voor als je je bedreigd voelt. Oosterhout, april 2001 (Inc. Aanvulling juni 2006) Agressieprotocol Voor als je je bedreigd voelt Oosterhout, april 2001 (Inc. Aanvulling juni 2006) 1 Hoofdstuk 2. Hoe te handelen in het geval van: 1. Vooraf te verwachten problemen. In het geval van

Nadere informatie

Agressieprotocol. Veilig en respectvol werken, met klanten en met elkaar

Agressieprotocol. Veilig en respectvol werken, met klanten en met elkaar Agressieprotocol Veilig en respectvol werken, met klanten en met elkaar Publieksversie, April 2014 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 De norm: agressie wordt niet geaccepteerd... 3 3 Het voorkomen van agressie...

Nadere informatie

Protocol veilig klimaat

Protocol veilig klimaat Protocol veilig klimaat Onze school wil een veilige school zijn voor iedereen. Kernwoorden hierbij zijn respect voor en acceptatie van elkaar. Een goede samenwerking tussen personeel, ouders/verzorgers

Nadere informatie

Protocol Ongewenste Omgangsvormen. Van. De Banketgroep. en haar dochtervennootschappen

Protocol Ongewenste Omgangsvormen. Van. De Banketgroep. en haar dochtervennootschappen Protocol Ongewenste Omgangsvormen Van De Banketgroep en haar dochtervennootschappen van toepassing vanaf 1 december 2013 Inleiding De Banketgroep wil ongewenste omgangsvormen zoals seksuele intimidatie,

Nadere informatie

GEDRAGSCODE voor patiënten en bezoekers

GEDRAGSCODE voor patiënten en bezoekers GEDRAGSCODE voor patiënten en bezoekers de regels, de toelichting, de actie bij overtreding juni 2010 Bergen op Zoom, juni 2010 Het Lievensberg ziekenhuis wil graag een gastvrij ziekenhuis voor zijn patiënten

Nadere informatie

Training Omgaan met Agressie en Geweld

Training Omgaan met Agressie en Geweld Training Omgaan met Agressie en Geweld 2011 Inleiding In veel beroepen worden werknemers geconfronteerd met grensoverschrijdend gedrag, waaronder agressie. Agressie wordt door medewerkers over het algemeen

Nadere informatie

PROCEDURE M.B.T. HET HANDELEN TEGEN AGRESSIE EN GEWELD. 1. Inleiding Deze procedure is een onderdeel van het ARBO-beleid van het Esdal College.

PROCEDURE M.B.T. HET HANDELEN TEGEN AGRESSIE EN GEWELD. 1. Inleiding Deze procedure is een onderdeel van het ARBO-beleid van het Esdal College. PROCEDURE M.B.T. HET HANDELEN TEGEN AGRESSIE EN GEWELD 1. Inleiding Deze procedure is een onderdeel van het ARBO-beleid van het Esdal College. Het Esdal College is een veilige school. Dit betekent dat

Nadere informatie

Wat te doen als een leerling verbaal agressief of handtastelijk wordt tegen een leerkracht?

Wat te doen als een leerling verbaal agressief of handtastelijk wordt tegen een leerkracht? Inleiding: De school dient aandacht te schenken aan en beleid te ontwikkelen op het gebied van veiligheid tegen agressie en geweld op school. Dit moet resulteren in een plan welk bedoeld is om de veiligheid

Nadere informatie

Protocol Agressie januari 2013. Inhoudsopgave. 1. Voorwoord blz. 1. 2. Agressie blz. 2

Protocol Agressie januari 2013. Inhoudsopgave. 1. Voorwoord blz. 1. 2. Agressie blz. 2 Inhoudsopgave 1. Voorwoord blz. 1 2. Agressie blz. 2 3. Integraal beleid blz. 3 3.1 Medewerkers blz. 3 3.2 Organisatie blz. 3 3.3 Bouwkundige voorzieningen blz. 4 3.4 Lik op stuk beleid blz. 4 3.5 Draaiboek

Nadere informatie

7.10 REAGEREN OP AGRESSIEF GEDRAG IN DIVERSE WERKSITUATIES

7.10 REAGEREN OP AGRESSIEF GEDRAG IN DIVERSE WERKSITUATIES 7.10 REAGEREN OP AGRESSIEF GEDRAG IN DIVERSE WERKSITUATIES Onderdeel van de Arbocatalogus Agressie en Geweld 2.0, sector Gemeenten Doelgroep Inhoud Coördinator agressie en geweld, hoger management, leidinggevenden,

Nadere informatie

Gedragsprotocol obs. de Duizendpoot

Gedragsprotocol obs. de Duizendpoot Gedragsprotocol obs. de Duizendpoot Inhoudsopgave Inleiding... 3 Kapstokregels... 4 Overige afspraken... 6 Gevolgen van het niet houden aan afspraken... 6 STOP-methode... 7 Opvangprotocol personeelsleden

Nadere informatie

Agressieprotocol«1» 1. Vooraf

Agressieprotocol«1» 1. Vooraf Agressieprotocol«1» 1. Vooraf 1.1. Definities Onder agressie wordt verstaan het gehele scala van voorvallen of situaties waarbij een werknemer psychisch of fysiek wordt lastiggevallen, bedreigd of aangevallen

Nadere informatie

Klachten als gevolg van ongewenst gedrag

Klachten als gevolg van ongewenst gedrag Klachten als gevolg van ongewenst gedrag 1. Inleiding In deze nota zal ongewenst gedrag op het gebied van seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten en discriminatie aangeduid worden als ongewenst

Nadere informatie

af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang

af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang Grensoverschrijdend gedrag Klik Kinderopvang wijst alle vormen van grensoverschrijdend gedrag af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang grensoverschrijdend gedrag voorkomen

Nadere informatie

Gedragscode. Toepassing door:

Gedragscode. Toepassing door: Parochiebureau: Dorpsstraat 26 2712 AL Zoetermeer Telefoon: 079 316 30 Gedragscode Toepassing door: alle beroepskrachten, vrijwilligers en stagiaires die werkzaamheden en activiteiten verrichten binnen

Nadere informatie

Omgaan met ongewenst gedrag in de thuiszorg

Omgaan met ongewenst gedrag in de thuiszorg Inleiding: Ongewenst gedrag, zoals in dit document beschreven wordt, is een veel voorkomend verschijnsel geworden in onze samenleving. Het veroorzaakt in het algemeen gevoelens van onveiligheid en machteloosheid.

Nadere informatie

OPVANG LEERLINGEN BIJ INCIDENTEN M.B.T. AGRESSIE, GEWELD OF (SEKSUELE) INTIMIDATIE

OPVANG LEERLINGEN BIJ INCIDENTEN M.B.T. AGRESSIE, GEWELD OF (SEKSUELE) INTIMIDATIE OPVANG LEERLINGEN BIJ INCIDENTEN M.B.T. AGRESSIE, GEWELD OF (SEKSUELE) INTIMIDATIE Apeldoorn, 1 december 2006 Auteur M.H. Luikinga Afdeling Personeel & Organisatie December 2006 INHOUD blz. 1 Inleiding...

Nadere informatie

STICHTING SCHOLENGROEP PRIMATO

STICHTING SCHOLENGROEP PRIMATO STICHTING SCHOLENGROEP PRIMATO OPENBAAR PRIMAIR ONDERWIJS HENGELO OV. PROTOCOL AGRESSIE EN GEWELD (TUSSEN OUDERS EN SCHOOL) Indien er sprake is van een calamiteit in de zin van geweld op school kan het

Nadere informatie

Om goed te definiëren wat we bedoelen met agressie wordt een onderscheid gemaakt tussen enerzijds boosheid en anderzijds agressie

Om goed te definiëren wat we bedoelen met agressie wordt een onderscheid gemaakt tussen enerzijds boosheid en anderzijds agressie 1 AGRESSIEPROTOCOL. 1. Inleiding. Agressief gedrag, in al zijn verschijningsvormen is een regelmatig terugkerend verschijnsel in onze samenleving. Dit stopt niet aan de deur van het OCMW. Ook binnen de

Nadere informatie

Protocol voor melding (dreigen met) agressie en/of geweld (verbaal en fysiek) of seksuele intimidatie

Protocol voor melding (dreigen met) agressie en/of geweld (verbaal en fysiek) of seksuele intimidatie Molenstraat 25 8331 HP Steenwijk Tel/fax 0521-512820 directie@clemensschool.nl Protocol voor melding (dreigen met) agressie en/of geweld (verbaal en fysiek) of seksuele intimidatie Sint Clemensschool School

Nadere informatie

1. Voorwoord... 2. 2. Wat verstaan we onder agressie?... 3. 3. Wie kunnen te maken krijgen met agressief gedrag?... 4

1. Voorwoord... 2. 2. Wat verstaan we onder agressie?... 3. 3. Wie kunnen te maken krijgen met agressief gedrag?... 4 Inhoudsopgave 1. Voorwoord... 2 2. Wat verstaan we onder agressie?... 3 3. Wie kunnen te maken krijgen met agressief gedrag?... 4 4. Rol van de verschillende partijen... 5 5. Hoe kan agressie worden voorkomen?...

Nadere informatie

P70 Omgaan met agressie

P70 Omgaan met agressie P70 Omgaan met agressie Eerstverantwoordelijke Tim olde Hartman, HA Datum vaststelling 2013 Datum herziening 2016 Inleiding In huisartspraktijk Oosterhout komen dreigende, beledigende of agressieve patiënten

Nadere informatie

Vragenlijst: Omgaan met agressie en geweld in het werk

Vragenlijst: Omgaan met agressie en geweld in het werk Vragenlijst: mgaan met agressie en geweld in het werk Als. willen wij graag meer inzicht krijgen in de mate waarin onze medewerkers met agressie en geweld in aanraking komen en de manier waarop hiermee

Nadere informatie

GEDRAGSCODE AGRESSIE, GEWELD EN SEKSUELE INTIMIDATIE

GEDRAGSCODE AGRESSIE, GEWELD EN SEKSUELE INTIMIDATIE GEDRAGSCODE AGRESSIE, GEWELD EN SEKSUELE INTIMIDATIE Wat te doen op scholen bij incidenten waarbij agressie een rol speelt? Aanleiding In de afgelopen jaren hebben zich diverse incidenten voorgedaan op

Nadere informatie

GSR Protocol Melding, Klacht of Incident 2015

GSR Protocol Melding, Klacht of Incident 2015 GSR Melding, Klacht of Incident 2015 1. Op het moment dat een incident van welke aard dan ook heeft plaatsgevonden, dient de betrokkene (klager) dit te melden bij de manager onderwijs van de eigen afdeling.

Nadere informatie

Protocol Agressie en geweld

Protocol Agressie en geweld Protocol Agressie en geweld Januari 2005 1 I Inleiding Steeds vaker worden ambtenaren van de gemeente met publiekscontacten geconfronteerd met tegen hen gerichte vormen van agressie en geweld, zowel fysiek

Nadere informatie

Sanctiereglement. Het sanctiereglement CBR augustus 2014 1

Sanctiereglement. Het sanctiereglement CBR augustus 2014 1 reglement Het sanctiereglement geeft aan welke sancties wij zullen treffen indien een bezoeker de huisregels overtreedt of strafbare feiten pleegt. 1 Niet voldoen aan huisregels - Schriftelijke 3 maanden

Nadere informatie

20.1 SLACHTOFFER VAN MENSELIJKE AGRESSIE

20.1 SLACHTOFFER VAN MENSELIJKE AGRESSIE 20.1 SLACHTOFFER VAN MENSELIJKE AGRESSIE In deze beknopte analyse van arbeidsgerelateerde ongevallen, gaat het over ongevallen waarbij sprake is van slachtoffers van agressie en geweld door mensen. De

Nadere informatie

Sanctiereglement. << [of] >>

Sanctiereglement. << [of] >> reglement Het sanctiereglement geeft aan welke sancties wij zullen treffen indien een bezoeker de huisregels overtreedt of strafbare feiten pleegt. 1 oktober 2017 > Niet voldoen aan huisregels

Nadere informatie

In deze factsheet worden vier vormen van agressie en de daarbij behorende acties door personeel uitgewerkt:

In deze factsheet worden vier vormen van agressie en de daarbij behorende acties door personeel uitgewerkt: Agressie overzicht In deze factsheet worden vier vormen van agressie en de daarbij behorende acties door personeel uitgewerkt: Verbale agressie Bedreiging Fysieke agressie en geweld Opschaling personeel

Nadere informatie

Protocol agressie en geweld

Protocol agressie en geweld Protocol agressie en geweld Juni 2015 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Verantwoordelijkheden... 4 Definitie agressie en geweld... 5 Preventie... 6 Huisregels... 7 Handelingsprotocollen... 8 Protocol 1: Verbale

Nadere informatie

Melding ongewenst gedrag

Melding ongewenst gedrag Melding ongewenst gedrag Wat zijn agressie en geweld? De definitie van agressie en geweld, zoals die door Veilige Publieke Taak gehanteerd wordt, luidt: Het welbewust verbaal uiten, gebruiken van fysieke

Nadere informatie

Protocol Sociale Veiligheid. Onderwerp: agressie & geweld

Protocol Sociale Veiligheid. Onderwerp: agressie & geweld Versie 2010-11-29 Protocol Sociale Veiligheid Onderwerp: agressie & geweld Aanvullend op het handboek van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Op 2 maart 2010 is het Handboek agressie en

Nadere informatie

G E D R A G S C O D E V O O R C W Z - M E D E W E R K E R S

G E D R A G S C O D E V O O R C W Z - M E D E W E R K E R S G E D R A G S C O D E V O O R C W Z - M E D E W E R K E R S Hoe gaan we om met onze klant en met elkaar? U als medewerker draagt bij aan het professionele en klantgerichte karakter van het ziekenhuis.

Nadere informatie

Agressie en geweld buitendienstfuncties

Agressie en geweld buitendienstfuncties Agressie en geweld buitendienstfuncties 1. Inleiding In de nieuwe Arbowet (Arbowet 2007) wordt agressie en geweld geschaard onder het begrip psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Onder PSA wordt in de

Nadere informatie

Moeilijke patiënten (agressie, intimidatie, veelbellers)

Moeilijke patiënten (agressie, intimidatie, veelbellers) Dit document geldt voor: Huisartsenposten Oost-Brabant Moeilijke patiënten (agressie, intimidatie, veelbellers) 1. Agressie/intimidatie Als een medewerker of huisarts een incident meemaakt met een agressieve,

Nadere informatie

AGRESSIEPROTOCOL GEMEENTE ACHTKARSPELEN, GEMEENTE TYTSJERKSTERADIEL EN WERKMAATSCHAPPIJ 8KTD

AGRESSIEPROTOCOL GEMEENTE ACHTKARSPELEN, GEMEENTE TYTSJERKSTERADIEL EN WERKMAATSCHAPPIJ 8KTD AGRESSIEPROTOCOL GEMEENTE ACHTKARSPELEN, GEMEENTE TYTSJERKSTERADIEL EN WERKMAATSCHAPPIJ 8KTD AGRESSIEPROTOCOL GEMEENTE ACHTKARSPELEN, GEMEENTE TYTSJERKSTERADIEL EN WERKMAATSCHAPPIJ 8KTD INHOUD Inleiding...2

Nadere informatie

OPVANG PERSONEEL BIJ INCIDENTEN M.B.T. AGRESSIE, GEWELD OF (SEKSUELE) INTIMIDATIE

OPVANG PERSONEEL BIJ INCIDENTEN M.B.T. AGRESSIE, GEWELD OF (SEKSUELE) INTIMIDATIE OPVANG PERSONEEL BIJ INCIDENTEN M.B.T. AGRESSIE, GEWELD OF (SEKSUELE) INTIMIDATIE Apeldoorn, 1 december 2006 Auteur M.H. Luikinga Afdeling Personeel & Organisatie December 2006 INHOUD blz. 1 Inleiding...

Nadere informatie

Carolien Schalenbourg Yasmine Sterckx

Carolien Schalenbourg Yasmine Sterckx Carolien Schalenbourg Yasmine Sterckx 3 Vragen Is er een definitie van agressie die gehanteerd wordt? Worden agressie-incidenten geregistreerd? Is er een agressiebeleidsplan? Prikkeldraadoefening XL Wat

Nadere informatie

6.13 Agressieprotocol Versiedatum Juli 2013 Vervaldatum/revisiedatum Juli 2014. Goedgekeurd Directeur/Adjunct-directeur

6.13 Agressieprotocol Versiedatum Juli 2013 Vervaldatum/revisiedatum Juli 2014. Goedgekeurd Directeur/Adjunct-directeur 6.13 Agressieprotocol Versiedatum Juli 2013 Vervaldatum/revisiedatum Juli 2014 Status MR Eigenaar Goedgekeurd Goedgekeurd Directeur/Adjunct-directeur 1 Inhoud Algemeen -context-... 3 1. Inleiding... 4

Nadere informatie

Dit document is als volgt opgebouwd: 1. Afbakening 2. Beleid 3. Preventie 4. Hantering 5. Melden 6. Werkwijze 7. Relatie met andere documenten

Dit document is als volgt opgebouwd: 1. Afbakening 2. Beleid 3. Preventie 4. Hantering 5. Melden 6. Werkwijze 7. Relatie met andere documenten Inleiding Binnen Heliomare kunnen cliënten en medewerkers worden geconfronteerd met agressie en ander ongewenst gedrag. Dit beleidsdocument beschrijft het beleid van Heliomare met betrekking tot het voorkomen

Nadere informatie

Workshop Up to date agressiebeleid

Workshop Up to date agressiebeleid 1 Workshop Up to date agressiebeleid Van beleid naar praktijk 27 mei 2015 William Bertrand w.bertrand@radarvertige.nl Programma Introductie Feiten en cijfers enquête Knelpunten uit de praktijk Kijk op

Nadere informatie

Protocol Agressie januari 2013. Inhoudsopgave. 1. Voorwoord blz. 1. 2. Agressie blz. 2

Protocol Agressie januari 2013. Inhoudsopgave. 1. Voorwoord blz. 1. 2. Agressie blz. 2 Inhoudsopgave 1. Voorwoord blz. 1 2. Agressie blz. 2 3. Integraal beleid blz. 3 3.1 Medewerkers blz. 3 3.2 Organisatie blz. 3 3.3 Bouwkundige voorzieningen blz. 4 3.4 Lik op stuk beleid blz. 4 3.5 Draaiboek

Nadere informatie

Handelingsprotocollen veiligheid Mill-Hillcollege

Handelingsprotocollen veiligheid Mill-Hillcollege Handelingsprotocollen veiligheid Mill-Hillcollege 2014 INSPIREREND BETROKKEN - ONDERNEMEND Inhoudsopgave Voorwoord 3 Wat is wat 4 Handelingskaart wapenbezit 6 Handelingskaart opname maken zonder toestemming

Nadere informatie

Protocol ongewenst gedrag Stichting Mensen Met Mogelijkheden.

Protocol ongewenst gedrag Stichting Mensen Met Mogelijkheden. Protocol ongewenst gedrag Stichting Mensen Met Mogelijkheden. 1. DOEL Deze procedure is bedoeld om zorgvuldig handelen te waarborgen bij constatering van ongewenst gedrag op de werkplek. 2. REIKWIJDTE

Nadere informatie

4.1.1 CHECKLIST EVALUATIE BELEID AGRESSIE EN GEWELD OP ORGANISATIENIVEAU

4.1.1 CHECKLIST EVALUATIE BELEID AGRESSIE EN GEWELD OP ORGANISATIENIVEAU 4.1.1 CHECKLIST EVALUATIE BELEID AGRESSIE EN GEWELD OP ORGANISATIENIVEAU Onderdeel van de Arbocatalogus Agressie en Geweld 2.0, sector Gemeenten Doelgroep Inhoud Coördinatoren agressie en geweld, management,

Nadere informatie

7.5 HANDELINGSINSTRUCTIES AGRESSIE AAN DE TELEFOON

7.5 HANDELINGSINSTRUCTIES AGRESSIE AAN DE TELEFOON 7.5 HANDELINGSINSTRUCTIES AGRESSIE AAN DE TELEFOON Onderdeel van de Arbocatalogus Agressie en Geweld 2.0, sector Gemeenten Doelgroep Inhoud Coördinator agressie en geweld, leidinggevenden en medewerkers

Nadere informatie

SCHOOLVEILIGHEIDSPLAN MONTESSORISCHOOL ELZENEIND

SCHOOLVEILIGHEIDSPLAN MONTESSORISCHOOL ELZENEIND SCHOOLVEILIGHEIDSPLAN MONTESSORISCHOOL ELZENEIND Inhoudsopgave Inleiding Onderzoek Visie schoolveiligheidsplan Montessorischool Elzeneind Doelstelling beleidsplan Preventief beleid Curatief beleid Registratie

Nadere informatie

Omgaan met emotioneel en agressief gedrag

Omgaan met emotioneel en agressief gedrag Omgaan met emotioneel en agressief gedrag RadarVertige training & opleiding Emotie mag, agressie niet! Dit boekje bevat informatie, tips en aandachtspunten uit de training Omgaan met emotioneel en/of agressief

Nadere informatie

RI&E agressie en geweld

RI&E agressie en geweld Bijlage H RI&E agressie en geweld De Arbeidsomstandighedenwet verplicht werkgevers tot het opstellen van een risico inventarisatie en evaluatie (RI&E). Onderdeel van deze RI&E zijn agressie en geweldsrisico

Nadere informatie

MET ALLE RESPECT. 1. Inleiding blz Definities blz Verantwoordelijkheid van het management blz. 3

MET ALLE RESPECT. 1. Inleiding blz Definities blz Verantwoordelijkheid van het management blz. 3 MET ALLE RESPECT OMGANGSPROTOCOL BURGERS EN MEDEWERKERS A. Inhoud 1. Inleiding blz. 2 2. Definities blz. 2 3. Verantwoordelijkheid van het management blz. 3 4. Wat is niet-acceptabel gedrag blz. 3 Fysiek

Nadere informatie

HANDLEIDING OPZETTEN BELEID TER VOORKOMING EN BESTRIJDING VAN ONGEWENST GEDRAG

HANDLEIDING OPZETTEN BELEID TER VOORKOMING EN BESTRIJDING VAN ONGEWENST GEDRAG HANDLEIDING OPZETTEN BELEID TER VOORKOMING EN BESTRIJDING VAN ONGEWENST GEDRAG INHOUD 0. ALGEMEEN 3 Wat is de bedoeling van het beleid voor ongewenst gedrag? 3 Voor wie? 3 Hoe pak je het aan? 3 1. MAATREGELEN

Nadere informatie

Informatie voor huurders van Vidomes. Onze huisregels. Emotie mag, agressie niet

Informatie voor huurders van Vidomes. Onze huisregels. Emotie mag, agressie niet Informatie voor huurders van Vidomes Onze huisregels Emotie mag, agressie niet Inhoudsopgave Emotie mag, agressie niet 3 Geen criminaliteit, geweld en agressie 3 Schoon, heel en veilig 4 Respectvol met

Nadere informatie

Protocol Opvang en nazorg na schokkende gebeurtenissen

Protocol Opvang en nazorg na schokkende gebeurtenissen Protocol Opvang en nazorg na schokkende gebeurtenissen Doel Door een goede opvang en nazorg bij schokkende gebeurtenissen wordt het risico op psychische overbelasting verminderd. Er is sprake van een schokkende

Nadere informatie

Agressieprotocol pagina 1 van 12. Agressieprotocol ISD Kop van Noord-Holland

Agressieprotocol pagina 1 van 12. Agressieprotocol ISD Kop van Noord-Holland Agressieprotocol pagina 1 van 12 Agressieprotocol ISD Kop van Noord-Holland Inhoudsopgave 1. Algemeen... 3 1.1 Wat verstaan we onder agressie en geweld... 3 1.2 Beleid agressie als deel van integrale visie

Nadere informatie

Protocol Omgaan met agressie. Onderdeel RI&E

Protocol Omgaan met agressie. Onderdeel RI&E Protocol Omgaan met agressie Onderdeel RI&E Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Omgaan met agressief gedrag... 4 2.1 Preventie van en reactie op agressie... 4 2.2 Procedure... 5 3 Opvang en nazorg... 6 4

Nadere informatie

REACTIEPLAN LOKAAL NIVEAU. groen geel rood zwart Inschatten mate van ernst bij vermoeden, onthulling of vaststelling

REACTIEPLAN LOKAAL NIVEAU. groen geel rood zwart Inschatten mate van ernst bij vermoeden, onthulling of vaststelling WAT? Dit plan beschrijft de stappen die een lokale groep kan zetten bij een vermoeden, onthulling of vaststelling van seksueel (grensoverschrijdend) gedrag of seksueel misbruik t.a.v. de leden. Het is

Nadere informatie

Protocol Agressie januari 2013. Inhoud

Protocol Agressie januari 2013. Inhoud Inhoud 1 Voorwoord... 2 2 Agressie... 2 3 Integraal beleid... 3 3.1 Medewerkers... 3 3.2 Organisatie... 3 3.3 (on)roerende zaken... 3 3.4 repressieve maatregelen... 3 3.5 Draaiboek en registratie van agressieve

Nadere informatie

Korte handreiking melden en registreren agressie-incident binnen huisartsenzorg

Korte handreiking melden en registreren agressie-incident binnen huisartsenzorg Korte handreiking melden en registreren agressie-incident binnen huisartsenzorg Gezond, veilig en met plezier werken SSFH staat voor je klaar www.ssfh.nl Na het melden van een incident door een medewerker

Nadere informatie

Agressie, geweld en ongewenst gedrag

Agressie, geweld en ongewenst gedrag Agressie, geweld en ongewenst gedrag Inleiding Iedereen heeft belang bij een goede behandel- en leefsfeer. Voorwaarde voor een goede behandelsfeer is de bejegening. Revant heeft daarom een beleidsnotitie

Nadere informatie

Agressieprotocol. Hoofddorp, 7 juni 2017 Vastgesteld door de OR: 2 mei 2017 Jolanda de Jong

Agressieprotocol. Hoofddorp, 7 juni 2017 Vastgesteld door de OR: 2 mei 2017 Jolanda de Jong Agressieprotocol Hoofddorp, 7 juni 2017 Vastgesteld door de OR: 2 mei 2017 Jolanda de Jong Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Doel 4 3. Agressie en geweld Arbowet (art. 1 lid 3 sub f) 5 4. Protocol 6 4.1

Nadere informatie

Algemene huisregels Rijnstate

Algemene huisregels Rijnstate Algemene huisregels Rijnstate Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Inleiding Wij vinden het belangrijk dat iedereen zich prettig voelt in ons ziekenhuis. Een prettige omgeving

Nadere informatie

Protocol Omgaan met agressie. 26 januari 2009

Protocol Omgaan met agressie. 26 januari 2009 Protocol Omgaan met agressie 26 januari 2009 Inhoudsopgave 1 Inleiding...3 2 Omgaan met agressief gedrag...4 2.1 Preventie van en reactie op agressie...4 2.2 Procedure...5 3 Opvang en nazorg...6 4 Corrigerende

Nadere informatie

Basisinspectiemodule Agressie & Geweld

Basisinspectiemodule Agressie & Geweld Basisinspectiemodule Agressie & Geweld Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand der wetenschap en professionele dienstverlening en is geschreven voor intern gebruik bij de

Nadere informatie

Geweld op het werk tegen zorgverleners. Resultaten ledenpeiling NVDA

Geweld op het werk tegen zorgverleners. Resultaten ledenpeiling NVDA Geweld op het werk tegen zorgverleners Resultaten ledenpeiling NVDA Utrecht, 15 februari 2019 Inhoud 1. Samenvatting... 3 2. Onderzoek... 4 3. Resultaten... 5 3.1. Aantal meldingen... 5 3.2. Soort geweld...

Nadere informatie

PROTOCOL AGRESSIE EN GEWELD. Hoe gaan wij in de gemeente Renswoude om met agressie en geweld

PROTOCOL AGRESSIE EN GEWELD. Hoe gaan wij in de gemeente Renswoude om met agressie en geweld PROTOCOL AGRESSIE EN GEWELD Hoe gaan wij in de gemeente Renswoude om met agressie en geweld Versie: 6 januari 2014 Agressie en geweld komen in de hedendaagse maatschappij in toenemende mate voor. Steeds

Nadere informatie

Kenmerken BedrijfsMaatschappelijk Werk:

Kenmerken BedrijfsMaatschappelijk Werk: De bedrijfsmaatschappelijk werker helpt bij het tot stand laten komen van gezondere arbeidsverhoudingen en meer welzijn binnen het bedrijf of de instelling. Op die manier ontstaat bij werknemers een grotere

Nadere informatie

Handboek Agressie- en geweldprotocol Gemeente Roermond

Handboek Agressie- en geweldprotocol Gemeente Roermond Handboek Agressie- en geweldprotocol Gemeente Roermond Uitgave mei 2011 Voorwoord Dit is een handzaam naslagwerk voor eenieder die te maken krijgt met of een rol vervult bij een agressie- of geweldincident.

Nadere informatie

6.21. Gedragscode THUIS met zorg Zaanstreek B.V.

6.21. Gedragscode THUIS met zorg Zaanstreek B.V. 6.21. Gedragscode THUIS met zorg Zaanstreek B.V. Inleiding Wij willen graag dat de cliënten van THUIS met zorg Zaanstreek thuiszorg tevreden zijn over de zorg die aan hen wordt geboden. Ook vinden we het

Nadere informatie

Frontline. Versterken van mentale weerbaarheid! Talent & Result. Vitaliteit Activering Loopbaan

Frontline. Versterken van mentale weerbaarheid! Talent & Result. Vitaliteit Activering Loopbaan Frontline Versterken van mentale weerbaarheid! Talent & Result Vitaliteit Activering Loopbaan 2012 Talent & Result 03/10/2012 2 1 Frontline, versterken van mentale weerbaarheid Onze aanpak: Spiegelen (MWI)

Nadere informatie

OCMW OUDENBURG Ettelgemsestraat 18-20 8460 Oudenburg. Protocol Agressie en geweld

OCMW OUDENBURG Ettelgemsestraat 18-20 8460 Oudenburg. Protocol Agressie en geweld OCMW OUDENBURG Ettelgemsestraat 18-20 8460 Oudenburg Protocol Agressie en geweld 1 Inhoudstabel I. INLEIDING 2 II.UITGANGSPUNTEN...3 III. PREVENTIE...7 IV. SANCTIEBELEID...10 Bijlagen 1. De huisregels

Nadere informatie

Aangifte doen binnen het onderwijs

Aangifte doen binnen het onderwijs Aangifte doen binnen het onderwijs Hoe een duidelijk aangiftebeleid bijdraagt aan schoolveiligheid Iedereen die werkt binnen het onderwijs weet dat een veilige omgeving voor leerlingen en personeel van

Nadere informatie

Pesten. Wie heeft welke rol

Pesten. Wie heeft welke rol Pesten Wie heeft welke rol Wat zegt de wet Doelvoorschriften t.a.v. PSA Psychosociale arbeidsbelasting Seksuele intimidatie Agressie en geweld Pesten Discriminatie Werkdruk Werkgever verplicht beleid te

Nadere informatie

SPSB (STICHTING PEUTERSPEELZALEN BRONCKHORST) AGRESSIE PROTOCOL

SPSB (STICHTING PEUTERSPEELZALEN BRONCKHORST) AGRESSIE PROTOCOL SPSB (STICHTINGPEUTERSPEELZALENBRONCKHORST) AGRESSIEPROTOCOL INLEIDING 3 PREVENTIE 4 Inleiding 4 Handelen 4 Informatie 4 Veiligheid 4 Zichtbaarheid 4 Fouten 4 Tijdigheid 4 Hoffelijkheid 4 Privacy 4 Gesprekken

Nadere informatie