Emile Keuter, neuroloog Meppel

Transcriptie

1 Emile Keuter, neuroloog Meppel

2

3

4 neurotraumatologie Contusio cerebri (gravis) Focale contusio cerebri Commotio cerebri Trauma capitis (epiduraal) haematoom Contusio/commotio medullae Wortel-, plexus en zenuwletsel Whiplash?

5

6

7

8

9

10 Boismare, 1985 Groepen van 10 ratten onder ethernarcose wel/geen whiplash 30 km/uur 5x10 conditioned avoidance response (CAR) 2x3 labyrinth tests na 48 uur dorsten Brain assay on dopamine and noradrenaline 48 h post whiplash Hemodynamische metingen

11 Resultaten (selectie) Verminderd leervermogen? Veranderde reactie op orthostase en i.v. noradrenaline Veranderde monoamineconcentraties Agressie na whiplash

12 Functioneel hersenonderzoek Conclusie Niveau 3 Er zijn aanwijzingen dat met behulp van PET, SPECT en P300 onderzoek een veranderde hersenfunctie in het chronische whiplash stadium kan worden aangetoond. C Otte 1997, Bicik 1998, Radanov 1999, Lorberboym 2002

13 Whiplash associated disorders WAD (Quebec) O geen nekklachten, geen afwijkingen I nekklachten, geen afwijkingen II nekklachten, tendomyogene afw. III nekklachten, neurologische afwijkingen IV nekklachten, fractuur of dislocatie

14 Er is sprake van gevolgen behorende bij WAD graad I of II: waarbij pijn, stijfheid en gevoeligheid van de nek en andere klachten van het houdings -en bewegingsapparaat aanwezig kunnen zijn, maar waarbij objectieve afwijkingen ontbreken. In de tijd na het ongeval worden drie perioden onderscheiden: acuut ( tot 3 weken); subacuut ( 3 weken tot 3 maanden) langdurig ( langer dan 3 maanden na het ongeval)

15

16

17 Aanbevelingen Een röntgenfoto van de halswervelkolom (Xcwk) maakt men om fracturen en dislocaties uit te sluiten. Wanneer er sprake is van een ongeval met hoog risico of wanneer de kliniek hiertoe aanleiding geeft (zie de tekst), dient een Xcwk te worden vervaardigd. Een Xcwk voor een betere inschatting van de prognose wordt afgeraden. Het vastleggen van de stand van de wervels of het meten van de breedte van het spinale kanaal; en de mate van spondylarthrose heeft geen nut.

18 MRI Niveau 3 Er zijn aanwijzingen dat met een MRI scan van de hersenen na een whiplash ongeval in zeldzame gevallen voorbijgaande afwijkingen in het hersenparenchym kunnen worden aangetoond. C Karlsborg 1997

19 mri Aanbeveling Het is niet zinvol om in de dagelijkse praktijk een MRI scan van het hoofd te maken na een whiplash ongeval.

20 Een Magnetic Resonance Imaging (MRI) scan van de cervicale wervelkolom bij een patiënt met langdurige klachten van WAD I of II heeft geen waarde.

21 behandeling Belangrijke behandeldoelen zijn: het verminderen van klachten (pijn, functioneren), het verminderen van ziekteverzuim, het toenemen van activiteiten, werkhervatting en participatie in het dagelijks leven.

22 Vroege behandeling Een weekje rust.

23 McKinney, 1989

24 Development of attention factor, scale 0-5, Borchgrevink, ,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 act as usual immobilized 0,1 0 at intake 14 days 6 weeks 6 months

25 behandeling Niveau 1: Er is beperkt bewijs dat actieve behandelstrategieën effectiever zijn dan passieve behandelstrategieën en dat behandelen (passief dan wel actief) effectiever is dan niet behandelen voor klachtenvermindering op de korte termijn. Er is geen duidelijke aanwijzing welke behandeling te prefereren is. A1 Verhagen 2004

26 aanbeveling Bij de behandeling van acute WAD patiënten dienen met name behandelstrategieën gekozen te worden die een duidelijke actieve component hebben, zoals het advies om actief te blijven. Passieve behandelstrategieën, zoals het gebruik van een halskraag, worden afgeraden.

27 Sympathische reflex dystrofie crps1

28 Jänig en Baron, The Lancet Neurology nov 2003

29 Jänig en Baron, The Lancet Neurology nov 2003

30 sensitisatie In de extremiteit In het ruggenmerg In de hersenen C.P.van Wilgen, D.Keizer: Het sensitisatiemodel, Ned Tijdschr Geneeskd december;148(51),

31

32

33 Pierre Flourens, 1824

34

35 Wilder Penfield somatotopy

36

37

38 NEUROLOGY

39

40 Maihöfner, neurology 2003;61:

41 Maihöfner, neurology 2004;63:

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54 Optional extension for Learned Helplessness testing

55

56

57

58

59

60

61 Transcraniele magnetische stimulatie (TMS)

62

63

64

65

66 "Mysteriously and in ways that are totally remote from normal experience, the gray drizzle of horror induced by depression takes on the quality of physical pain... it is entirely natural that the victim begins to think ceaselessly of oblivion. WILLIAM STYRON Darkness Visible

67

68 Neuropsychologisch onderzoek In het algemeen kan gesteld worden dat een NPO zinvol is (Kovács 2004): om vast te stellen of er sprake is van objectiveerbare cognitieve stoornissen. Het NPO moet daarbij kunnen corrigeren voor stoorfactoren zoals aggraveren of onderpresteren (Schmand 1998).

69 Belgie Denemarken India Nieuw Zeeland Griekenland

70 India Griekenland Frankrijk

71 ASTM Amsterdam short term memorytest For the detection of malingering (simulatie) Gevalideerd m.b.v. Traumapatienten Amnestisch syndroom Simulerende vrijwilligers

72 underperformance Keuring Polikliniek wel verzekeringskwestie Polikliniek geen verzekeringskwestie Aantal aantal ASTM te laag % ASTM te laag % 33% 8%

73 In het geval van een letselschadeprocedure dient altijd onderzoek gedaan te worden naar de symptoomvaliditeit.

74 prognose Conclusie Niveau 1 Het is aangetoond dat veel pijn direct na het ongeval een prognostische factor is voor vertraagd herstel. Tevens is aangetoond dat leeftijd, vrouwelijk geslacht, knikstand van de nek (Rö), en een achteraanrijding geen relatie hebben met vertraagd herstel. A Scholten-Peeters 2003

75 aanbeveling De werkgroep is van mening dat een duidelijke uitleg aan de patiënt met WAD over de klachten en het te verwachten natuurlijk beloop noodzakelijk is. Ook is de werkgroep van mening dat het een behandelaar vrij staat mensen te adviseren pijnmedicatie te gebruiken

76 Werk en prognose Niveau 3 Werkhervatting bij mensen met WAD is moeizamer bij lichamelijk belastend werk en lagere professionele status. C Gozzard 2001, Holm 1999

77 werkhervatting Aanbeveling De benadering van acute WAD patiënten is gebaat bij strategieën die actieve componenten hebben (zie hoofdstuk 4). De werkgroep wil beklemtonen dat deze actieve benadering niet alleen slaat op de vorm van de behandeling, maar ook op het moment van werkhervatting.

78