Koepel van Nederlandse Verenigingen Van Gepensioneerden

Transcriptie

1 Koepel van Nederlandse Verenigingen Van Gepensioneerden Secretariaat: Hogeschoorweg 21, 5911 EJ Venlo / secretariaat@knvg.nl 4 april 2017 DVDW/MVE/ Bestuursverslag Secretaris over Inleiding Ook 2016 was een bewogen jaar op het vlak van de pensioenen. Niet alleen bleef de dekkingsgraad hangen op een (te) laag niveau waardoor opnieuw kortingen dreigden, ook de discussie over de wenselijkheid en opzet van een nieuw pensioenstelsel golfden door het jaar. Onze koepel heeft zich in veel van deze discussies duidelijk gemanifesteerd en waar het mogelijk bleek met andere seniorenorganisaties. Een goed voorbeeld daarvan is het Manifest van februari waarin duidelijke eisen werden gesteld aan de politiek zoals het zicht bieden op indexatie en in ieder geval het voorkomen van kortingen en er werd gepleit voor gelijke fiscale behandeling van jong en oud. Eind 2015 spraken we de vrees uit dat het uitkeringsstelsel geen faire kans zou krijgen en dat zonder meer gekozen zou worden voor meer geïndividualiseerde stelsels. Mede door onze hardnekkige inzet voor het huidige uitkeringsstelsel is het inmiddels weer terug op tafel. 2. Bestuur Het bestuur vergaderde 13 keer in het verslagjaar. Daarnaast zijn er twee heidagen georganiseerd rond de SER-verkenningen. Aan deze discussies werd ook deelgenomen door ons smaldeel in de Pensioencommissie. De KNVG is formeel opgericht in september Van het oorspronkelijke oprichtingsbestuur maakten voorzitter Martin van Rooijen en algemeen bestuurslid Bernard van Praag nog steeds deel uit van het huidige bestuur. In september 2016 was hun bestuurstermijn verstreken; beiden stelden zich herkiesbaar, beiden werden in september herbenoemd. 1

2 Voor de voorzitter bleek dat voor korte duur: aansluitend aan zijn lidmaatschap van de Eerste Kamer werd hij verkiesbaar gekandideerd voor de Tweede Kamer. Na de aankondiging hiervan trad hij terug als voorzitter. In de ALV van november lichtte hij zijn besluit toe. In deze vergadering werd hij unaniem benoemd tot Erelid van de KNVG. Het bestuur heeft penningmeester Joep Schouten voorgedragen als voorzitter maar op zijn uitdrukkelijke verzoek ad interim. De ALV ging bij acclamatie akkoord. Gelijktijdig werd het penningmeesterschap overgedragen aan Willem van Someren Gréve. Naar een definitieve opvolger voor de voorzitter wordt gezocht. De KNVG is nog altijd een vereniging die vrijwel volledig draait op de inzet van vrijwilligers. Dat geldt voor de leden van het bestuur, de leden van de verschillende commissies maar bovenal voor onze onvolprezen Marij Verlinden, hoofd van ons secretariaat. 3. Lidverenigingen Per ultimo 2016 zijn er 40 verenigingen lid (2015: 40) Gezamenlijk vertegenwoordigen zij een kleine gepensioneerden. Aan het eind van het verslagjaar werd duidelijk dat de provincie Brabant niet langer bereid bleek ons geassocieerd lid VBOB financieel te steunen. Hierop is de VBOB ontbonden. De afgevaardigde van de VBOB in ons bestuur, de voorzitter van KBO-Brabant, deelde mee dat KBO-Brabant bereid is het lidmaatschap voort te zetten. Een bestuursdelegatie is in gesprek met KBO-Brabant over de voorwaarden waaronder het lidmaatschap kan worden gecontinueerd. 4. Algemene Ledenvergaderingen De algemene ledenvergaderingen zijn van wezenlijke betekenis zowel voor de onderlinge uitwisselingsmogelijkheden als voor het bestuur om na te gaan of de lijn van het bestuur voldoende steun ondervindt en om feedback te krijgen. In 2016 zijn er 4 algemene ledenvergaderingen gehouden die gemiddeld door ca. 75 personen werd bijgewoond. 4.1 In de februari-vergadering was Gerard Riemen, directeur van de Pensioenfederatie, op bezoek. Hij houdt een somber getoonzet verhaal over het huidige stelsel en de verschillende invloeden die daarop inspelen. De ontgroening werkt tegen; de vertraging van de groei in China en een dekkingsgraad die maar niet wegkomt van de 100% waardoor er geen indexatie mogelijk is en korting dichterbij komt. Een alternatief moet solidair zijn, een rechtvaardige verdeling tussen de generaties bewerkstelligen en gender- en levensduurproof. Maar ook nu geldt: de rekenrente blijft en DNB ook. 4.2 De mei-vergadering staat in het teken van acties. Samen met de andere seniorenbonden worden acties voorbereid en uitgevoerd. Een goed voorbeeld is het al eerder genoemde Manifest en de kaartenactie richting Tweede Kamerleden. Er wordt gediscussieerd in verschillende groepen. Eén conclusie is duidelijk: senioren krijg je het Malieveld niet op. 2

3 4.3 In september is de Perspectiefnota van Staatssecretaris Klijnsma onderwerp van gesprek. In deze nota schetst het kabinet de verschillende mogelijkheden zonder een duidelijke keuze te maken. Eén keuze wordt wel gemaakt: de doorsneepremie gaat eraan, als het aan het kabinet ligt. Het grote pijnpunt, de rekenrente, wordt niet aangepakt. Evenmin wordt van de gelegenheid gebruik gemaakt om een dam op te werpen tegen de onjuiste beeldvorming dat jong wordt gedupeerd door oud. Dit is ook de vergadering waarin Martin van Rooijen en Bernard van Praag worden herkozen. 4.4 De laatste ALV (30 november) werd opgeluisterd door emeritus-hoogleraar Jaap van Duijn die een helder, soms scherp maar steeds boeiende inleiding hield. Hij doet een frontale aanval op de rekenrente die kunstmatig laag gehouden wordt en bovendien niet op mondiale leest is geschoeid. In deze vergadering wordt op emotionele wijze afscheid genomen van Martin van Rooijen. Voor zijn grote verdienste wordt hij met algemene instemming benoemd tot Erelid. In de vacature van voorzitter wordt voorzien in een ad interim benoeming van bestuurslid Joep Schouten 5. Samenwerking met de NVOG De kleine bestuursdelegatie (Jos Werner, Dick van der Windt) hebben gedurende het verslagjaar een aantal malen gesproken met een delegatie uit het bestuur van de NVOG. Doel was vooral de lucht te klaren en ook bij verschillen van inzicht te de-escaleren onder handhaving van het uitgangspunt: Samen waar het kan, gescheiden waar onontkoombaar. Hoewel niet altijd vlekkeloos is toch de conclusie gerechtvaardigd dat gemeenschappelijkheid sneller wordt gezocht en waar het onmogelijk blijkt blijven verwijten achterwege. Eind 2016 is de werkgroep uitgebreid met de beide voorzitters. 6. Communicatie Naast informatievoorziening door middel van Nieuwsbrieven is de focus gericht op de publieke opinie en afgeleid daarvan de politiek. Deze beïnvloeding loopt via de website Loon voor later die zich mag verheugen op een groeiende belangstelling onder meer van journalisten. De meer populair getoonzette site Pensioenleugen trekt eveneens regelmatig de aandacht. 7. Regio bijeenkomsten Naast de ALV zijn de meeste verenigingen aangesloten bij een regiovergadering. Recent is de vraag opgeworpen de regiovergaderingen een grotere rol te laten spelen bij de beleidsvaststelling. Het bestuur pakt die vraag graag op om te onderzoeken op welke wijze aan dit verlangen kan worden tegemoetgekomen. Momenteel functioneren er 3 regio's: 3

4 West I en II en Zuid. Op dit moment wordt gewerkt aan de oprichting van een platform dat zich specifiek richt op de Bedrijfstakpensioenfondsen. Er blijken 13 verenigingen te zijn die niet bij een der regio's is aangesloten. Het bestuur betreurt dat en heeft de verenigingen recent via een brief opgeroepen te gaan deelnemen aan de regio bijeenkomsten. 8. Commissies Er zijn vier commissies werkzaam die zich bezighouden met de verschillende beleidsgebieden. Commissies fungeren als denktank voor het bestuur. De vraagstukken waarover men zich buigt worden soms door een commissie zelf op de agenda geplaatst; soms is het een verzoek van het bestuur. De beleidsterreinen waarop de commissies zich begeven zijn de volgende: a. Pensioencommissie. Deze commissie wordt gevormd door vertegenwoordigers van NVOG en KNVG maar ook Unie KBO en de PCOB; sinds kort is ook de ANBO vertegenwoordigd. Een breed samengestelde commissie die het bereiken van gemeenschappelijke standpunten vergemakkelijkt. b. Zorg & Wonen. Ook dit is een gemengde commissie zij het hier beperkt tot NVOG en KNVG. Met name het onderwerp Zorg is een hot issue waarbij vooral betaalbaarheid en toegankelijkheid belangrijke thema's zijn. Senioren verlangen woonvormen die beter aansluiten bij hun levensfase. c. Koopkracht. Eveneens een gemengde commissie met representatie van NVOG en KNVG. Deze commissie en de pensioencommissie zijn de twee zijden van de munt. Deze commissie onderzoekt vooral de effecten van overheidsbeleid: fiscaliteit en kosten op de koopkracht. d. Communicatiecommissie. Deze commissie is niet gemengd hoewel er wel contacten zijn met de NVOG-communicatievertegenwoordiging die zich nog maar sinds kort nadrukkelijker op externe communicatie richt. Deze commissie maakt gebruik van externe deskundigen en is verantwoordelijk voor de Nieuwsbrieven, de KNVG-website en de berichtgeving in het publieke domein via de websites, Loon voor Later en Pensioenleugen. Tevens worden persberichten uitgebracht en geprobeerd mediaplaatsing van KNVG-standpunten te bewerkstelligen. 9. Resultaten De discussie in 2016 werd gedomineerd door het rapport van de SER waarin een aantal stelselmogelijkheden werd besproken. De SER kwam niet met een harde aanbeveling maar sprak een voorkeur uit voor een variant waarin sprake zou zijn van een persoonlijk pensioenpotje met meer of minder vergaande risicodeling. De uitkeringsovereenkomst kreeg een stiefmoederlijke behandeling. De KNVG heeft zich in haar reacties laten leiden door twee uitgangspunten: de uitkeringsovereenkomst is prima maar wordt door onverstandige maatregelen ontwricht 4

5 geen 'one size fits all': er mogen meer mogelijkheden zijn en het is aan de sociale partners om een keuze te maken. Het in februari uitgebrachte gemeenschappelijke manifest had deze teneur. Ook in hoorzittingen bij de SER en in het overleg met bewindspersonen is dit steeds naar voren gebracht. Wij zien inmiddels een geleidelijke herwaardering voor de uitkeringsovereenkomst. Dat is zeker mede aan ons te danken. De stormloop tegen de rekenrente heeft tot nu toe geen succes gehad. Zo ooit dan geldt hier de uitspraak van Willem van Oranje: "Het is niet nodig enige hoop te hebben om aan iets te beginnen noch te slagen om er mee door te gaan". Als ouderenbonden hebben we steeds een rol bij de SER bepleit. Mede met hulp van staatssecretaris Klijnsma is een modus gevonden waarbij een vertegenwoordiging van Jong en Oud directe toegang heeft tot de voorzitter van de Pensioencommissie van de SER. 10. Vooruitzichten Naar algemene verwachting zal de SER in de loop van maart een Rapport van bevindingen uitbrengen. Er zijn signalen die wijzen op de introductie van een hybride variant: Gedurende de opbouwfase een premiestelsel: eigen potje met gedeelde risico's. In de gepensioneerdenfase wordt het potje omgezet in een uitkeringsovereenkomst. Grote vraag zal zijn welk toetsingskader van toepassing wordt met onder andere de vraag welke rekenrente wordt gehanteerd. Ook de doorsneepremie zal een onderwerp van gesprek blijven. Als ouderenorganisaties zijn we strikt genomen geen partij in deze discussie. We moeten echter wel erg oppassen dat we geen partij worden bij de betaling van de kosten bij een transitie. Wij hebben met alle ouderenbonden samen een gemeenschappelijke set aan criteria vastgesteld waaraan een eventueel gewijzigd stelsel zou moeten voldoen. Deze criteria zullen leidend zijn bij de reacties op toekomstige bevindingen van de SER en verder daaruit voorvloeiende voorstellen. Dick van der Windt (secretaris) 5