Jaarverslag BPP Overheid en sociale partners blijven in gebreke

Transcriptie

1 Belangenvereniging Pensioengerechtigden Pensioenfonds Zorg en Welzijn Jaarverslag BPP 2018 Overheid en sociale partners blijven in gebreke Voorwoord Via het ledenblad, de website facebook en de nieuwsbrieven geven wij doorlopend aandacht aan de actuele ontwikkelingen op pensioenterrein. Dit betreft zowel specifieke zaken van ons eigen pensioenfonds PFZW als ook de discussies die landelijk spelen rondom het pensioenstelsel. Ook van onze inbreng in de organen, waarin wij als BPP zijn vertegenwoordigd, de Pensioenraad van PFZW, de Ledenraad van PGGM, de pensioencommissie van NVOG/KNVG, wordt voortdurend verslag gedaan in deze publicaties. Daarnaast onderhouden wij contacten met de afdeling emeriti van de Bond van Nederlandse Predikanten (BNP). Ook de bestuurlijke contacten met de NVOG en enkele van haar commissies moeten hier worden vermeld. Reacties van leden op deze berichten worden vanzelfsprekend meegenomen en betrokken bij onze verdere oordeelsvorming. Als wij terugzien op 2018 dan is de positie van de BPP door een actieve opstelling van het bestuur sterk gebleven op het punt van onze belangenbehartiging. Maar het ledental is opnieuw gedaald door een groot aantal beëindigingen, veelal als gevolg van natuurlijk verloop, hetgeen samenhangt met de gemiddeld hoge leeftijden van onze leden, De instroom van nieuwe leden blijft daarbij achter, reden waarom het bestuur een focus legt op ledenwerving en daarmee samenhangende communicatie. Met een ledenaantal van ruim zijn wij wel nog steeds een factor van betekenis. Bovendien weten wij dit te versterken door onze inhoudelijke inbreng en een goede samenwerking met andere organisaties. Echter, met een groei van het aantal leden zou dat echt nog veel beter kunnen. Dit is een probleem waarmee overigens alle verenigingen van pensioengerechtigden bij bedrijfstakpensioenfondsen te maken hebben. De werving van nieuwe leden is een serieus probleem. Wij zijn nog steeds van oordeel dat pensioenfondsen en werkgevers meer zouden moeten en kunnen doen om mensen, die de pensioengerechtigde leeftijd naderen, te wijzen op het belang om lid te worden van de specifieke belangenverenigingen die hiervoor zijn. Meer aandacht voor ons werk op de website van PFZW en in hun gedrukte publicaties vinden wij dringend gewenst.

2 In dit jaarverslag beperken we ons tot de hoofdlijnen van het bestuursbeleid. Voor alle andere activiteiten verwijzen we graag naar ons periodiek Ons Pensioen, de nieuwsbrieven de website en facebook. Op onze website zijn de nieuwsbrieven en de gepubliceerde nummers van OP uit voorgaande jaren terug te vinden. Onderstaand overzicht van de activiteiten, waaraan bestuursleden van de BPP hebben deelgenomen in 2018, geeft een goed beeld dat wij een actieve vereniging zijn met het oog op de belangen van onze leden, die de laatste jaren erg onder druk staan. Bestuursvergaderingen BPP 8 Pensioenraad PFZW 10 Ledenraad PGGM&CO 6 ALV NVOG en overige 6 Pensioencommissie NVOG 10 Overleg organisaties van gepensioneerden bij (semi) overheidsinstellingen Samenwerking met BNP en bijwonen ALV 6 2 Aantal nieuwsbrieven 6 Aantal Ons Pensioen 4 Hoorzittingen Tweede Kamer 5 Behandeling individuele pensioenvragen leden 39 Enkele beleidsonderwerpen, die in 2018 van belang zijn geweest en die ook in de komende jaren nog volop de aandacht zullen vragen, willen wij hieronder expliciet aan de orde stellen. 1. De ledenwerving 2. De koopkrachtontwikkeling van ouderen. 3. De discussie over ons toekomstig pensioenstelsel. 4. De samenwerking met andere organisaties. 5. De communicatieactiviteiten van de BPP.

3 1. De ledenwerving Ondanks de verhoogde inspanningen van het bestuur en ondanks het gegeven dat sociale partners in gebreke blijven als het gaat om noodzakelijke wijzigingen in het huidige pensioenstelsel stagneert de ledenontwikkeling van de BPP. Dit is overigens een problematiek die ook voor de meeste andere gepensioneerdenorganisaties geldt zeker als die actief zijn op het terrein van de bedrijfstakpensioenfondsen. Naast het gegeven dat vele organisaties de gevolgen ervaren van de individualisering in de maatschappij, waarbij het zich spontaan aanmelden als lid van een belangenverenigingen niet vanzelfsprekend is, speelt daarbij de relatieve onbekendheid van onze vereniging een rol. Natuurlijk presenteren wij onze activiteiten en de inhoud van het beleid op diverse wijze hetgeen voor een goed draagvlak onder de bestaande leden leidt. Ook de bekendheid van onze vereniging bij diverse andere stakeholders zoals het bestuur van het pensioenfonds, de sociale partners en bij politieke partijen is daarmee gediend. Maar het uitdragen van al deze zaken naar potentiele leden toe wordt daarmee nog steeds onvoldoende bereikt omdat de aandacht en waardering voor onze activiteiten te weinig door diezelfde stakeholders wordt gecommuniceerd. Het bestuur heeft een aantal concrete plannen ontwikkeld om in 2019 ten uitvoer te brengen en zo mogelijk zullen wij bij de opening van onze ALV de voorzitter deze plannen laten toelichten. Met het bestuur van ons eigen pensioenfonds PFZW hebben wij hierover constructief overleg, maar concrete resultaten kunnen op dit moment helaas nog niet worden gemeld.

4 2.De koopkrachtontwikkeling van ouderen. De koopkrachtontwikkeling van ouderen Is ook in 2018 achtergebleven bij die van de actieven. Dat blijkt al uit de officiële cijfers zoals die worden gepubliceerd door de overheid. Het wordt onderschreven door onderzoeken van het NIBUD in opdracht van de NVOG jaarlijks gepubliceerd. Maar ze worden bovenal aan den lijve ervaren door de gepensioneerden. De officiële cijfers zijn al jaren gunstiger dan de praktijk waar velen mee te maken hebben. Omdat zaken als gemeentelijke belastingen, heffingen van nutsbedrijven, toegenomen kosten van de gezondheidszorg en tal van andere elementen niet of onvoldoende in die officiële zaken worden meegenomen. Des te schrijnender is het dat de indexatie van onze pensioenen al jarenlang niet mogelijk is. De indexatie achterstand bij ons en menig ander fonds ligt ruim boven de 10%. En dat op basis van regelgeving die geen recht doet aan wat pensioenfondsen daadwerkelijk zouden kunnen. Immers de vermogensontwikkeling van de fondsen is heel positief. Desondanks blijven de vooruitzichten op indexatie ongunstig zolang de noodzakelijke wijzigingen in het pensioenstelsel niet worden doorgevoerd. Dit omdat overheid, toezichthouders en sommige hoogleraren zich blijven verzetten tegen aanpassing van de rekenregels als tegelijkertijd andere in hun en onze ogen noodzakelijke wijzigingen in het stelsel niet worden doorgevoerd. Ook de vakbonden en werkgevers hebben daarbij te weinig oog voor de specifieke belangen van de huidige gepensioneerden.

5 3. De discussie over ons toekomstig pensioenstelsel Opnieuw zijn sociale partners, maar ook de overheid en de politiek, in gebreke gebleven als het gaat om besluitvorming over de toekomst van ons pensioenstelsel. Voor een deel begrijpelijk, maar gelet op de specifieke belangen van de gepensioneerden onaanvaardbaar en onnodig. Voor een groot deel zijn de onderhandelingen vastgelopen op vraagstukken rondom de AOW-leeftijd en de positie van de zelfstandigen zonder personeel (ZZP-ers). Natuurlijk belangrijke onderwerpen waarvan het belang ook in relatie tot het pensioenstelsel niet is te onderschatten. Kijkend naar de stand van zaken in de onderhandelingen was over de hoofdlijnen van het tweede pijler pensioen feitelijk in hoge mate sprake van overeenstemming. Natuurlijk zaken als de te hanteren rekenrente en de afschaffing van de doorsneeopbouw waren nog niet definitief rond, maar had men de onderhandelingen op alleen deze punten voortgezet dan hebben wij de overtuiging dat overeenstemming mogelijk was en dat daarmee de belangen van actieven en gepensioneerden gediend zouden zijn met het oog op herstel van de indexatiemogelijkheden. De andere eveneens belangrijke elementen als de AOW leeftijd en de positie van de ZZP-ers hadden dan in de tijd gezien later geregeld kunnen worden op basis van een wederzijds overigens noodzakelijke vertrouwensbasis waaraan het nu leek te ontbreken. Dat de organisaties van gepensioneerden nog steeds niet ten volle bij die discussie worden betrokken is zowel onaanvaardbaar als ook onbegrijpelijk. Kijkend naar de verantwoordelijkheid van de politiek geldt dat vooral voldoende draagvlak onder alle burgers van belang is om de noodzakelijke wijzigingen te realiseren. Zij zouden zeker de gepensioneerden dus moeten betrekken bij het overleg. Natuurlijk de sociale partners zijn als enige verantwoordelijk als het gaat om de arbeidsvoorwaarde pensioen en dus de toekomstige opbouw van de rechten. Maar voor alle andere zaken, zoals indexatieruimte, herverdeling van de middelen binnen het fonds en het beleggingsbeleid ligt de verantwoordelijkheid niet en zeker niet uitsluitend bij de sociale partners maar bij alle deelnemers en daarmee ook bij de organisaties van gepensioneerden. Het bestuur van de BPP wordt niet moe dit standpunt met verve uit te dragen zowel in de pensioenraad van PFZW als ook, via de NVOG, in de contacten met de politiek.

6 4. De samenwerking met andere organisaties Naast de kracht van het argument telt bij belangenbehartiging ook de macht van het getal. Bij een evenwichtige belangenafweging hoort weliswaar de nadruk te liggen op de kracht van de argumentatie, maar ook dan geldt dat altijd geïnvesteerd moet worden in een zo breed mogelijk draagvlak. Dat is een eis die wij aan ons zelf stellen maar ook aan die organisaties waarmee wij in de praktijk structureel of incidenteel samenwerken. Structureel werken wij samen met de koepelorganisatie NVOG, waarbij wij als BPP participeren in de verschillende commissies die het beleid voorbereiden voor het bestuur van de NVOG. Natuurlijk spelen wij daarnaast een actieve rol op de algemene ledenvergaderingen van de NVOG. Primair speelt daarbij de belangenbehartiging voor de pensioenen en nemen wij dus deel aan het overleg in de pensioencommissie. Die commissie kent overigens een bredere samenstelling omdat ook andere koepels van ouderenorganisaties daarin participeren. Waar de BPP zich bij de belangenbehartiging vooral richt op de belangenbehartiging op het beleidsterrein pensioenen, en meer specifiek op de belangen binnen het eigen pensioenfonds PFZW, heeft de NVOG een bredere scoop. Zo worden zaken als koopkrachtontwikkeling zorg en wonen voor ouderen nadrukkelijk ook als belangrijke beleidsterreinen behandeld. Met PFZW en PGGM onderhoudt de BPP goede contacten. Voor PFZW middels een actieve participatie in de Pensioenraad en met PGGM in het kader van PGGM & Co. PGGM & Co is een zelfstandig onderdeel dat zich richt op diensten en services richting de leden van de coöperatie. Een lidmaatschap dat open staat voor actieve deelnemers zowel als gepensioneerden van PFZW en geheel kosteloos is. Veel leden van de BPP maken gebruik van deze mogelijkheid en daarom maakt een lid van ons bestuur deel uit van de Ledenraad van deze coöperatie. Voor 2018 had de ledenraad, samen met het coöperatiebestuur, het thema Vitaal met Pensioen uitgekozen. De focus lag op drie onderwerpen: 1) Studenten en starters laten kiezen voor Zorg en Welzijn 2) Verlaging van de werkdruk 3) Gebalanceerd toewerken naar pensioen De Pensioenraad is het orgaan waaraan het bestuur van PFZW verantwoording aflegt over het gevoerde beleid en in een aantal zaken ook advies vraagt. In de pensioenraad is de BPP vertegenwoordigt met een lid vanuit het bestuur van de BPP benoemd. Jaarlijks geeft de Pensioenraad in het jaarverslag van het fonds een oordeel over het functioneren van het bestuur. Daartoe werkt de Pensioenraad nauw samen met de Raad van

7 Toezicht. Dit allemaal conform de regelgeving in de Pensioenwet. In 2018 heeft de nadruk gelegen op de onderwerpen verantwoord beleggingsbeleid, een uitvoerige studie naar het meest verantwoorde beleid in het kader van de huidige regelgeving, maar ook op een duidelijke positionering in het pensioendebat. In dat kader zijn wij verheugd dat PFZW samen met de besturen van de 4 andere grootste fondsen, net als wij aandringen op spoedige afronding van de onderhandelingen teneinde een meer toekomstbestendig pensioenbeleid te kunnen vormgeven.

8 5. De communicatieactiviteiten van de BPP De communicatie van de BPP richt zich primair op de eigen leden. Daarbij proberen wij natuurlijk ook zo veel mogelijk potentiele leden te bereiken teneinde hen te interesseren in het lidmaatschap van onze vereniging. Gelijktijdig is de communicatie vanuit de vereniging ook een belangrijk hulpmiddel om gehoor t vinden voor onze standpunten bij organisaties waarmee wij samenwerken, bij de politiek en andere maatschappelijke organisaties. Op zich al geen eenvoudige opgave, maar daar waar het gaat om het beleidsterrein pensioenen extra moeilijk, omdat het daar gaat om complexe en vaak technische zaken die voor de niet deskundigen weinig transparant zijn. Zowel met ons ledenblad OP als op de website en de nieuwsbrieven proberen wij alle genoemde doelgroepen te bereiken. In zo helder mogelijke taal, met weglating daar waar mogelijk van jargon, en zo mogelijk met een getrapte berichtgeving. Dat wil zeggen dat wij proberen steeds te starten met een beknopte samenvatting, daaraan verdieping en verbreding geven in een aanvullend documenten tenslotte voor de geïnteresseerden die niet al te bang zijn voor techniek te verwijzen naar meer technische notities. We hebben daarmee in 2018 naar ons oordeel en gelet op de reacties van velen goede vorderingen gemaakt maar zijn er zeker nog niet. Uw reacties op onze publicaties helpen ons om daarin steeds wat vaardiger te worden en alert te blijven, dus wij hopen ook in 2019 op uw medewerking wat dat betreft. Het ledenblad OP verschijnt 4 keer per jaar, de nieuwsbrief 6 keer of zo veel meer als de actualiteit dat nodig maakt en de website is bijna wekelijks met nieuwe informatie te raadplegen. Sinds 2018 maken wij ook gebruik van de mogelijkheid via Facebook om aandacht te vragen voor onze vereniging en onze standpunten. Daarbij spelen wij direct in op hetgeen op enig moment in de media over pensioenen aan de orde is. Dit vooral om potentiele leden te bewegen lid te worden van onze vereniging en mogelijk ook afgeleide vrije publiciteit in de media te krijgen. Aan de ene kant zijn wij tevreden met de tot nu toe bereikte resultaten omdat we op korte termijn reeds 200 actieve volgers op dit medium hebben gekregen. Veel nieuwe leden heeft het echter aantoonbaar (nog) niet opgeleverd. En negatief ervaren wij de veelal weinig subtiele reacties die deze berichten ook oproepen. Vaak wordt zonder enige terughoudendheid gescholden, agressief en ongenuanceerd een reactie gegeven, waarbij van opbouwende kritiek nauwelijks sprake is. Nader onderzoek toont weliswaar aan dat dit vooral, of zelfs bijna

9 uitsluitend, reacties betreft van niet leden, maar toch. Het komende jaar zal het bestuur een andere evaluatie plegen op dit punt en een besluit nemen of hier wel of niet mee moet worden voortgegaan.

10 7 De Samenstelling van het bestuur In het jaar 2018 was het bestuur samengesteld uit de volgende personen: a. Liesbeth Schaap voorzitter b. Jaap van der Spek vicevoorzitter en redactielid OP, plaatsvervangend lid Pensioenraad PFZW en voorzitter NVOG c. Cees Michielse secretaris, webredacteur, lid Pensioenraad PFZW en lid pensioencommissie NVOG/KNVG d. Jan van Pijkeren 2 e secretaris en ledenadministratie contactpersoon Bond van Nederlandse Predikanten (BNP) e. Jaap Dijkstra penningmeester f. Baukje Vegter ledenwerving en lid Ledenraad PGGM&CO en eindredacteur Nieuwsbrieven

11 Verklaring veel gebruikte afkortingen ALV BNP PGGM&CO NVOG OP PFZW SER Algemene ledenvergadering Bond Nederlandse predikanten Ledenorganisatie van PGGM voor individuele diensten Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden Periodiek Ons Pensioen van BPP Pensioenfonds Zorg en Welzijn Sociaal Economische Raad