Microbiologisch onderzoek in levensmiddelen 2005
|
|
- Ludo van Doorn
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Microbiologisch onderzoek in levensmiddelen 2005 Voedsel en Waren Autoriteit Signalering & Ontwikkeling Samengestelde Producten Postbus 2168, 5600 CD Eindhoven Samenvatting Deze rapportage geeft de resultaten van het onderzoek naar aanwezigheid van een aantal pathogene microorganismen en het onderzoek naar hygiëneparameters zoals totale aëroob/anaërob kiemgetal en Enterobacteraceae in verschillende levensmiddelen, bemonsterd en in onderzoek genomen in Wat betreft het onderzoek naar pathogenen werd, afhankelijk van het product, onderzoek verricht naar de aanwezigheid van de volgende pathogene: Bacillus cereus, Clostridium perfringens, Staphylococcus aureus, Escherichia coli O157, Listeria monocytogenes, Campylobacter spp. en/of Salmonella spp. De onderzochte producten en het bijbehorende percentage besmette producten zijn: koelverse maaltijden (0,3%), komkommers (0%), kruiden / specerijen (3,9%), tahin (0,9%) en loempiavellen (40,9%). Opvallend is dat het besmettingsniveau van kruiden en specerijen in 2005 beduidend lager is dan in Blijkbaar hebben de betreffende bedrijven meer aandacht besteed aan de microbiologische kwaliteit van kruiden en specerijen. Naast de studie op de specifieke pathogenen is ook, zoals vermeld, nagegaan of het mogelijk is om via microbiologisch verificatieonderzoek de bereidingsprocessen te beoordelen van de zorgsector en van de industriële banketbakkerijen. Overschrijdingen van dergelijke criteria is in het algemeen geen directe gevaar voor de volksgezondheid. Bij de zorgsector zijn de normen uit de hygiënecode voor de voedingsverzorging in zorginstellingen gebruikt en bij de banketbakkerijen zijn normen uit de hygiënecode van de ambachtelijke sector gehanteerd. Op basis van de resultaten kan worden geconcludeerd dat de resultaten nagenoeg gelijk zijn. In beide gevallen geldt dat 96% van de onderzochte bereidingsprocessen worden beheerst. Ook is van verschillende levensmiddelen (water uit dispensers, koelverse maaltijden, blik) nagegaan wat de mogelijke uitgroei is van het aantal micro-organismen in het product bij normaal gebruik. Voor water afkomstig uit dispensers geldt dat 2% van de producten een hoog aantal micro-organismen bevat, voor ingeblikte levensmiddelen is dit percentage 1,9%. Dit betreft producten die opzicht niet steriel behoeven te zijn, maar op basis van intrinsieke factoren, geen verdere uitgroei mogelijk maken. 21,7% van de koelverse maaltijden heeft een te hoge aëroob kiemgetal op de THT-datum. Met name voor dit laatste geldt dat hiervoor extra aandacht nodig is. Dit mede gezien de nieuwe wettelijke verplichting in het kader van Verordening (EG) nr. 2073/2005. Overeenkomstig artikel 3 van Verordening (EG) nr. 2073/2005 inzake microbiologische criteria voor levensmiddelen moeten exploitanten van levensmiddelenbedrijven studies verrichten om na te gaan of gedurende de hele houdbaarheidstermijn aan de in de verordening genoemde criteria wordt voldaan. 1. Inleiding Jaarlijks worden door de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) verschillende productgroepen onderzocht op de aanwezigheid van ziekteverwekkende bacteriën (pathogene micro-organismen) in voedingsmiddelen. In dit rapport zijn resultaten weergegeven van onderzochte producten, komkommer, kruiden / specerijen, tahin, loempiavellen, groentesalades, op het voorkomen van bacteriën als Bacillus cereus, Clostridium perfringens, S.aureus, Salmonella spp., Campylobacter spp., E. coli O157 en Listeria monocytogenes. VWA Pagina 1
2 Doel van dit onderzoek was of er ten aanzien van de onderzochte producten sprake was van een microbiologisch gezondheidsrisico's bij consumptie. Dit risico wordt o.a. bepaald door de aanwezigheid en het besmettingsniveau van pathogene micro-organismen en de ernst van mogelijke symptomen bij voedselinfecties of -vergiftiging. Door de bemonsterde producten te onderzoeken op relevante pathogene micro-organismen wordt inzicht verkregen in de besmettingspercentages en -niveaus van deze micro-organismen. Naast deze studie is nagegaan of het mogelijk is om via verificatieonderzoek in bepaalde sectoren (zorginstellingen, foodfabrieken) de bereidingsprocessen te beoordelen. Ook is van verschillend levensmiddelen (water, koelverse maaltijden, blik) nagegaan wat de mogelijke uitgroei is van het aantal micro-organismen in het product bij normaal gebruik. 2. Materiaal en methode De onderzoeksmethoden zijn uitgevoerd volgens normmethoden of via gevalideerde eigen methodes: B. cereus conform ISO 7932; 1998, C. perfringens conform ISO 7937; 2002, S.aureus conform ISO ; 2002 L. monocytogenes conform ISO ; 1998, E. coli O157 conform eigen gevalideerde methode, Campylobacter spp. conform eigen gevalideerde methode, Salmonella spp. conform eigen gevalideerde methode. Het 95%-betrouwbaarheidsinterval van de resultaten werd bepaald volgens de methode van Evers (2001). 3. Resultaten en Discussie 3.1 Algemeen In onderstaande tabel zijn de resultaten weergegeven voor die producten waarbij het besmettingsniveau van pathogene micro-organismen is nagegaan. Tabel 1. Resultaten van het onderzoek naar aanwezigheid van pathogenen in verschillende levensmiddelen. Weergegeven zijn het aantal onderzochte monsters per product (N), het aantal besmette monsters per product en de onder- en bovengrenzen van het bijbehorende 95%-betrouwbaarheidsinterval. Besmette of risicovolle Product N monsters 95%-betrouwbaarheidsinterval Aantal % ondergrens bovengrens Komkommers ,0 0,0 0,0 Koelverse maaltijden ,3 0,1 1,1 Tahin ,9 0,2 5,0 Kruiden en specerijen import ,9 1,4 11 Loempiavellen ,9 36,2 45,7 In zijn algemeenheid kan worden gesteld dat naarmate het percentage besmette producten toeneemt, ook het risico voor de volksgezondheid toeneemt. In de praktijk, niet alleen de mate van microbiologische besmetting speelt een rol bij de gezondheidsrisico's, ook andere aspecten zoals bij voorbeeld de hoeveelheid geconsumeerd product en de manier waarop de consument met het product omgaat spelen een belangrijke rol. VWA Pagina 2
3 3.2 Water uit dispensors Dit product wordt steeds vaker aangetroffen op diverse locaties. Om vast te stellen wat de microbiologische gesteldheid is van dit product is er een onderzoek uitgevoerd naar het aëroob kiemgetal. Er zijn 387 monsters onderzocht. Omdat er geen toetsingscriteria zijn opgenomen in de warenwet of in één van de hygiënecodes is het onderzoek op diverse niveaus uitgevoerd. Tabel 2. Overzicht van het aantal (N) onderzochte watermonsters, weergegeven in percentage met verschillende niveaus besmette producten (kve/g). Besmettingsniveau (kve/g) in % Micro-organisme N < > 10 5 Aëroob kiemgetal In de dispensers waarin dit water ter beschikking wordt gesteld voor consumptie, kan uitgroei van microorganismen plaatsvinden. Dit is te beschouwen als normale flora. Indien de uitgroei hoger is dan kve/ml dan is er sprake van onvoldoende schoonmaak. Bij 2% van de producten is dit het geval. Het risico voor de gezondheid bij consumptie van water uit dispensers is beperkt. 3.3 Koelverse maaltijden THT onderzoek Op basis van eerdere studies gedurende waarbij koelverse maaltijden uit het winkelkanaal werden onderzocht is gebleken dat deze producten een risico kunnen vormen voor de volksgezondheid. Een groot aantal van de producten die toen zijn onderzocht bevatte (lage aantallen) pathogene micro-organismen. In 2005 is nader onderzoek gedaan naar koelverse maaltijden, die bemonsterd zijn bij de producent. Het doel van dit project was om vast te stellen of de houdbaarheidstermijn, die is vastgesteld door producenten, voldoende garantie biedt tegen de uitgroei van pathogenen en L. monocytogenes in het bijzonder. In 2005 zijn in totaal 647 maaltijden onderzocht op zowel hygiëne parameters (aëroob kiemgetal en Enterobacteriaceae) als op pathogene micro-organismen. Van 235 producten was het mogelijk om de resultaten van direct onderzoek te combineren met resultaten van onderzoek op THT datum. Direct onderzoek vindt plaats voor de THT datum, zo snel mogelijk na ontvangst op het laboratorium. THT onderzoek vindt plaats op (de laatste werkdag voor) de THT datum. Tabel 3. Het percentage onderzochte monsters met verschillende besmettingsniveaus (kve/g) (N=647) < > 10 5 Aëroob kiemgetal 59,0 14,9 8,0 6,7 11,4 Enterobacteriaceae 95,6 1,7 1,4 1,2 B.cereus 99,7 0 0,2 0,2 L. monocytogenes 100 S.aureus 100 C.perfringens 100 VWA Pagina 3
4 Tabel 4. Betrouwbaarheidsinterval van het besmettingspercentage verschillende parameters. Aantal onderzocht Aantal Besmet = >100 kve/g Gemiddeld % 95 % betrouwbaarheidsgrens Ondergrens bovengrens B.cereus ,3 0,1 1,1 L. monocytogenes ,0 0,0 0,6 S.aureus ,0 0,0 0,6 C.perfringens ,0 0,0 0,6 Tabel 5. Het percentage producten met verschillende besmettingsniveaus van Aëroob kiemgetal(kve/g) bij producten na direct onderzoek en onderzoek op (laatste werkdag voor)tht datum. Categorieën < > 10 5 Rijstmaaltijden Direct 64,1 16,7 11,9 4,8 2,4 (N=42) Tht 38,1 7,1 9,5 11,9 33,3 Pasta / Bami / Deegwaar/ e.d. Direct 78,0 0,0 9,8 7,3 4,9 (N=41) Tht 36,6 12,2 14,6 7,3 29,3 (Pluimvee) Vleesgerechten Direct 68,4 19,7 6,6 2,6 2,6 (N=76) Tht 56,6 13,2 6,6 7,9 15,8 Stamppot / groentegerechten Direct 66,7 15,2 9,1 4,5 4,5 (N= 66) Tht 54,5 18,2 3,0 4,5 19,7 Overig Direct 50,0 20,0 20,0 10,0 0,0 (N=10) Tht 50,0 50,0 0,0 0,0 0,0 Totale groep Kant en klaar maaltijden (N=235) Direct 68,1 14,5 9,4 4,7 3,4 Tht 48,9 14,9 7,2 7,2 21,7 Tabel 6. Het percentage producten met verschillende besmettingsniveaus Enterobacteriaceae na direct onderzoek en onderzoek op (laatste werkdag voor)tht datum. Categorieën < > 10 4 Rijstmaaltijden Direct 97,1 2,9 0,0 (N=42) Tht 91,2 5,9 2,9 Pasta / Bami / Deegwaar/ e.d. Direct 97,4 0,0 2,6 (N=41) Tht 97,4 0,0 2,6 (Pluimvee) Vleesgerechten Direct 100 (N=76) Tht 96,8 0,0 0,0 3,2 Stamppot / groentegerechten Direct 94,3 3,8 0,0 1,9 (N= 66) Tht 96,2 1,9 0,0 1,9 Overig Direct 86,7 0,0 0,0 13,3 (N=10) Tht 93,3 0,0 0,0 6,7 Totale groep Kant en klaar Direct 96,6 1,5 0,5 1,5 maaltijden (N=235) Tht 95,6 1,5 1,0 2,0 Om een algemeen beeld te krijgen is uitgegaan van een norm van kve/g voor aëroob kiemgetal en voor Enterobacteriaceae en norm van 100 kve/g voor alle producten. Deze norm is overgenomen van de hygiënecode voor de voedingsverzorging in zorginstellingen voor producten als stampotten, verhitte rijst en deegwaren. Voor de totale onderzochte groep koelverse maaltijden geldt dat 11,4% meer aërobe kiemen bevatte dan de richtwaardennorm van kve/g. Voor Enterobacteriaceae, richtwaardennorm 100 kve/g, was het afwijkingspercentage 4,4%. Bij vergelijking van de resultaten tussen onderzoek van het aëroob kiemgetal bij producten direct na ontvangst en op de (de laatste werkdag voor) THT datum blijkt dat er sprake is van een toename van het aantal afwijkende producten van 3,4% naar 21,7%. Dit is een forse stijging en duidt op een te VWA Pagina 4
5 hoge besmetting aan het begin van de bewaartijd of een te lange bewaartijd. Voor de parameter Enterobacteriaceae, indicator voor nabesmetting, is het percentage afwijkende producten bij direct onderzoek 3,4% en bij onderzoek op THT datum 4,4%. Hierbij is nauwelijks sprake van een verandering. Dit kan er op duiden dat in de meeste gevallen de koelketen niet onderbroken is geweest en dat uitgroei van deze organismen daardoor niet heeft kunnen plaatsvinden. In twee producten (0,3%) werd Bacillus cereus aangetoond onder het niveau van de warenwettelijke grens (< kve/g). In geen van de maaltijden is Staphylococcus aureus, Clostridium perfringens of Listeria monocytogenes op een niveau meer dan 100 kve/g aangetoond. 3.4 Food fabrieken: industriële banketbakkerij Het doel van deze studie was vaststellen of het mogelijk is om op basis van microbiologisch onderzoek de effectiviteit van de beheersmaatregelen te kwalificeren. Hierbij worden kritische punten van de verschillende processtappen in de industrie beoordeeld. Bij industriële banketbakkerijen werden 263 verschillende producten nat gebak bemonsterd en geanalyseerd. Als toetsingscriteria voor de microbiologische richtwaarden, aëroob kiemgetal en Enterobacteriacea, zijn normen uit de Hygiënecode voor de brood- en banketbakkerij als uitgangspunt genomen waarbij is uitgegaan van een vers product, direct na bereiding. Om een algemeen beeld te krijgen is uitgegaan van een norm van kve/g voor aëroob kiemgetal en voor Enterobacteriaceae en norm van kve/g. Tabel 7. Het percentage onderzochte monsters met verschillende besmettingsniveaus (kve/g) < > 10 5 Aëroob kiemgetal 54,1 22,0 13,5 6,2 4,2 Enterobacteriaceae 96,9 1,6 1,2 0,4 Uit de resultaten blijkt dat 4,2 % van de monsters een overschrijding van het aëroob kiemgetal vertoonde en 1,6% gaf een overschrijding van de norm van Enterobacteriaceae te zien. Op basis hiervan blijkt dat de bakkerijsector over het algemeen de bereidingprocessen beheerst worden. Aangezien dit een van de eerste keren is dat op deze wijze onderzoek is verricht kunnen er geen conclusies worden getrokken over de beheersing van de bereidingsprocessen ten opzichte van andere jaren. 3.5 Komkommer Dit onderzoek is een vervolg op de studies uitgevoerd in 2003, een gecoördineerde EU actie en tevens in het kader van project ZD05 I 110 Risico evaluatie van rauw te consumeren groente en fruit waarbij wordt samengewerkt met het RIVM. Uit de resultaten van de eerdere studie bleek dat komkommers incidenteel besmet kunnen zijn met Campylobacter. Bij de huidige studie is tevens het besmettingsniveau voor E.coli O157 nagegaan. Er werden in totaal 1048 producten bij supermarkten en ambachtelijke AGF-bedrijven bemonsterd. In geen van de komkommers werd Campylobacter spp. of E. coli 0157 aangetoond. 3.6 Blik import / industrie Dit is een studie gericht op het verkrijgen van inzicht naar de microbiologische status van ingeblikte levensmiddelen. In deze studie wordt nagegaan of in ingeblikte voedingsmiddelen bacteriën kunnen uitgroeien. Er zijn 255 monsters in de detailhandel bemonsterd en 589 monsters (suikermaïs, champignons en tomaten) bij importeurs. VWA Pagina 5
6 Tabel 8. Het percentage onderzochte monsters op aëroob kiemgetal met verschillende besmettingsniveaus (kve/g) Aëroob kiemgetal N < > 10 4 Supermarket ,4 0,4 0,0 1,2 Import ,1 0,3 0,3 1,2 Totaal ,2 0,4 0,2 1,2 Tabel 9. Het percentage onderzochte monsters op anaërobe kiemgetal met verschillende besmettingsniveaus (kve/g) Anaëroob kiemgetal N <5.x10 2 > 5 x Supermarket ,6 0,4 Import ,0 0,0 Totaal ,9 0,1 In 16 (1,9%) van de 844 producten werden micro-organismen aangetoond op een niveau meer 100 kve/g. Bij 15 producten ging het om (facultatieve) aërobe bacteriën en bij één monster ging het om anaërobe microorganismen. De omstandigheden in het blik zijn echter dusdanig dat uitgroei van micro-organismen onwaarschijnlijk is. 3.7 Kruiden / specerijen import In de afgelopen jaren is meerdere malen onderzoek uitgevoerd op de aanwezigheid van pathogenen in kruiden en specerijen. Hierbij betrof het vaak monsters uit het winkelkanaal. De resultaten toonden veelvuldig hoge besmettingsniveaus. Op basis van deze ervaringen is onderzoek verricht naar deze producten, eerder in de keten. In 2005 heeft het onderzoek zich geconcentreerd op importeurs en groothandelaren. Hierbij is partijbemonstering toegepast, waarbij direct ook een vervolg werd gegeven aan een EU onderzoek van Er werden 76 partijen kruiden en specerijen onderzocht. Hierbij werd van elke partij 5 producten bemonsterd. Tabel 10. Resultaten partijbemonstering kruiden / specerijen bij importeurs Aantal Parameter Product Salmonella spp. n=5 c=0 Afwezig in 25 g Bacillus cereus n=5 c=1 m = cfu/g M= cfu/g Clostridium perfringens Resultaten 2 monsters 1 Goed Voldoende Onvoldoende Capsicum spp Peper spp. (zwart / wit) Piment 8 8 Nootmuskaat 9 9 Kaneel 8 8 Kurkuma 4 4 Capsicum spp Peper spp. (zwart / wit) Piment Nootmuskaat 9 9 Kaneel Kurkuma 4 4 Capsicum spp Peper spp. (zwart / wit) Piment 8 8 Nootmuskaat 9 9 Kaneel 8 8 n=5 c=1 m = cfu/g M= cfu/g Kurkuma Elk monster bestaat uit 5 submonsters 2 De criteria zijn gebaseerd op Europese voorstellen voor dit onderzoek VWA Pagina 6
7 Voor deze specifiek studie in 2005, naar aanleiding van de gecoördineerde Europese onderzoek, is voor Bacillus cereus en Clostridium perfringens een norm van kve/g gehanteerd. Echter de Nederlandse norm, zoals gesteld in artikel 4 van het Warenwetbesluit Bereiding en Behandeling van levensmiddelende, is voor Bacillus cereus en Clostridium perfringens, maximaal kve/g. Het besmettingsniveau ligt voor alle onderzochte kruiden onder de Nederlandse norm. Salmonella spp. is in geen van de specerijen aangetoond. In geen van de onderzocht kruiden is C.perfringens aangetoond op een niveau van meer dan kve/g. Bij 1 partij kaneel is het resultaat op B. cereus onvoldoende volgens de criteria van dit specifiek onderzoek. In 3 partijen werden meer dan kve/g B.cereus aangetoond. Dit is 3,9% met een 95%- betrouwbaarheidsinterval van 1,4% -11,0%. Hoewel het risico van de besmettingen klein lijkt, kan een paar procent besmette kruiden grote invloed hebben.. De literatuur laat zien dat lage besmettingen van B. cereus, door overschrijding van de vastgestelde bevaartemperatuur van de producten, verantwoordelijk zijn voor veel voedselvegiftigigen. 3.8 Tahin (notenpasta) In de afgelopen jaren zijn in Europa diverse partijen tahin met Salmonella besmettingen aangetroffen. Tevens blijkt dat het aantal Rapid Alert meldingen (RASFF) stijgt. In 2005 waren er 20 meldingen over Salmonella in deze notenpasta. In het kader van deze studie werden in totaal 109 monsters Tahin (sesampasta) en witte Tahin (gepelde sesampasta) onderzocht op de aanwezigheid van Salmonella en op het besmettingsniveau van B. cereus. In geen van de monsters werd B. cereus aangetoond boven de detectiegrens van 100 kve /g. In één monster Tahin werd Salmonella spp. aangetoond. Dit is via het RASFF-systeem gemeld. Tabel 11. Betrouwbaarheidsinterval van het besmettingspercentage Salmonella Aantal Aantal Gemiddeld 95 % betrouwbaarheidsgrens onderzocht besmet % Ondergrens bovengrens Salmonella ,9 0,2 5,0 3.9 Groentesalade Deze studie werd uitgevoerd op verzoek van de EU, met als doel om de microbiologische status van deze producten vast te stellen en dan met name de aanwezigheid van Campylobacter spp. en Salmonella spp. Hierbij wordt het risico vastgesteld bij consumptie van een specifiek product voor de volksgezondheid waarna eventueel een strategie kan worden ontwikkeld voor reductie van dit gezondheidsrisico. Er werden 977 monsters groentesalade (rauwkost consumptiegereed zonder dressing) bemonsterd in supermarkten, markten en speciaalzaken, en geanalyseerd op Bacillus spp., Campylobacter, Salmonella, E.coli O157, Listeria monocytogenes. In het kader van onderzoek naar mogelijke indicatoren voor de verschied is eveneens nagegaan wat de besmettingsniveaus zijn voor de parameters gisten en schimmels. Tabel 12. Het percentage onderzochte monsters met verschillende besmettingsniveaus Bacillus spp. (kve/g) N < > 10 5 B.species ,3 1,8 0,6 0,2 VWA Pagina 7
8 Tabel 13.Het percentage onderzochte monsters met verschillende besmettingsniveaus (kve/g) < > 10 5 Gisten 13,4 33,7 38,5 14,3 Schimmels 83,3 15,1 1,2 0,4 In 2,6% van de onderzochte producten werden Bacillus species aangetoond. In 0,2% zelfs meer dan kve/g. Dit kan mogelijk veroorzaakt zijn door het gebruik van het biologische bestrijdingsmiddel (B.thuringiensis) in de landbouw. Andere micro-organismen, Salmonella, E.coli O157, Campylobacter en L. monocytogenes werden niet aangetoond. De resultaten van onderzoek op gisten en schimmels tonen aan dat onverhitte gesneden groente grote aantallen van deze parameters kunnen bevatten. Het is nu niet duidelijk of het mogelijk is om deze parameters te gebruiken als indicator voor de versheid van het product. Daarvoor zal meer studie moeten worden verricht Zorginstelling Bij deze studie werden naar verificatiemogelijkheden van de bereidingsprocessen gekeken. Dit werd gedaan op basis van de microbiologische status van producten bemonsterd in de zorgsector. Hiervoor werden 404 monsters genomen en geanalyseerd. Als toetsingscriteria zijn de normen voor de producten na verhitting (aëroob kiemgetal en Enterobacteriaceae) uit de hygiënecode voor de voedingsverzorging in zorginstellingen gehanteerd. Voor aëroob kiemgetal is de norm niet meer dan kve/g voor Enterobacteriaceae 100 kve/g. Tabel 14. Het percentage onderzochte monsters met verschillende besmettingsniveaus (kve/g) < 10 2 > 10 2 < > 10 6 Aëroob kiemgetal 98,8 1,9 1,4 Enterobacteriaceae 96,4 3,6 In 1,4% voor het aëroob kiemgetal en 3,6% voor het aantal Enterobacteriaceae van de onderzochte producten is er sprake van een overschrijding van de gehanteerde richtwaarden normen. Er zal verder onderzoek moeten worden gedaan naar de mogelijke oorzaken van de overschrijdingen Loempiavellen Dit onderzoek werd uitgevoerd binnen het raamproject Voedselveiligheid in horeca bedrijven. Op basis van de gegevens van de reguliere Handhaving blijkt dat deze producten met regelmaat besmet zijn met Bacillus cereus. Naast deze parameter werden bij 411 monsters loempiavellen ook nog een aantal andere microbiologische parameters bekeken. Tabel 15. Het percentage onderzochte monsters met verschillende besmettingsniveaus (kve/g) < > 10 6 Aëroob kgt 15,3 12,8 13,8 31,9 26,2 Enterobacteriaceae 48,7 13,8 37,4 VWA Pagina 8
9 Tabel 16. Het percentage onderzochte monsters met verschillende besmettingsniveaus (kve/g) < > 10 6 Bacillus cereus 64,0 5,8 9,0 12,2 6,1 2,9 Staphylococcus aureus 95,9 1,2 1,0 0,7 1,2 Listeria monocytogenes 99,3 0,0 0,0 0,7 Tabel 17. Betrouwbaarheidsinterval 95 % Aantal Aantal Gemiddeld betrouwbaarheidsgrens onderzocht besmet % Ondergrens bovengrens Bacillus cereus ,5 40,8 Staphylococcus aureus ,1 2,6 6,5 Listeria monocytogenes ,7 0,3 2,1 Ruim een kwart van de monsters bevat meer dan kve/g aërobe kiemen en de helft van de monsters bevat meer dan kve/g Enterobacteriaceae. Dit duidt op een onbeheerst bereidingsproces. In 36% van de monsters werd B. cereus aangetoond (meer dan 100 kve/g). In 9% van de monsters was er zelfs sprake van meer dan kve/g B. cereus. In 4% van de producten werd S.aureus aangetoond (meer dan 100 kve/g) en in 1,2% van de monsters er werden zelfs meer dan kve/g aangetond. In bijna 1% werd een groot aantal L. monocytogenes aangetoond (meer dan kve/g). Aangezien het hier gaat om een product dat nogmaals wordt verhit voor consumptie zou, in het geval van een goede verhitting het gezondheidsrisico als gevolg de besmetting met L.monocytogenes beperkt zijn. Echter in de praktijk zijn deze soort producten niet altijd gaar van binnen. De aanwezigheid voor hoge aantallen B.cereus en S. aureus vormen een mogelijk groter risico. Deze microorganismen kunnen bij uitgroei boven de kve/g hittestabiele toxines ontwikkelen. De toxines kunnen dus actief blijven gedurende het verdere bereidingsproces. Naast het gezondheidsrisico bij consumptie van deze producten bestaat ook nog een risico van kruisbesmetting. Loempiavellen liggen vaak ergens op een stapel in de keuken. Er bestaat dan ook een reële kans dat loempiavellen via andere producten worden besmet en dat daarna weer producten worden besmet. In dat geval vormt ook de verspreiding van Listeria monocytogenes een gezondheidsrisico. Bij de evaluatie van de hygiënecode voor de Horeca zal deze problematiek worden meegenomen. 4. Conclusie Om het percentage besmette producten met pathogene micro-organismen te reduceren is het noodzakelijk dat voor de verschillende producten verschillende acties worden ondernomen. Met name voor loempiavellen geldt dat hiervoor extra aandacht nodig is, bij de evaluatie van de hygiënecode. Voor de verificatiestudies geldt dat deze op termijn moeten worden herhaald om na te gaan of er verbeteringen dan wel verslechteringen in de beheersing van de voedselbereiding optreedt. Voor koelverse maaltijden geldt dat er extra aandacht voor producten op de THT datum nodig is. Voor water en producten in blik geldt dat deze met regelmaat onderwerp van een monitor studie moeten zijn om na te gaan dan wel vast te stellen dat het huidige percentage van besmettingen niet verder oploopt. VWA Pagina 9
10 5. Literatuur Anoniem. (2003). Warenwetbesluit Bereiding en Behandeling van Levensmiddelen A-11, Warenwet, Koninklijke Vermande B.V., Lelystad. Evers, E.G. (2001). Statistische schatting van positieve fractie en concentratie van micro-organismen in voedingsmiddelen in relatie tot steekproefomvang. RIVM, Bilthoven. Jansen, H.A.P.M, en Veld, P. H. in t. (2004). Voedsel en Waren Autoriteit, Pathogene micro-organismen in voedingsmiddelen 2004 VWA Pagina 10
Pathogene micro-organismen in voedingsmiddelen Voedsel en Waren Autoriteit
Pathogene micro-organismen in voedingsmiddelen 2004 Voedsel en Waren Autoriteit Samenvatting en conclusie Jaarlijks worden de Voedsel en Waren Autoriteit () verschillende productgroepen onderzocht op de
Nadere informatieMicrobiologisch onderzoek in levensmiddelen 2006
Microbiologisch onderzoek in levensmiddelen 2006 Augustus 2007 Voedsel en Waren Autoriteit Zuid Signalering & Ontwikkeling VWA Pagina 1 van 8 Samenvatting en conclusie Deze rapportage geeft de resultaten
Nadere informatieKeuringsdienst van Waren Zuid Afdeling signalering samengestelde producten Sector: Laboratorium
Keuringsdienst van Waren Zuid Afdeling signalering samengestelde producten Sector: Laboratorium MICROBIOLOGISCH ONDERZOEK VAN KANT EN KLAAR MAALTIJDEN IN NEDERLAND 2001 H.A.P.M. Jansen P. H. in t Veld
Nadere informatiePathogene micro-organismen in voedingsmiddelen 2002.
Pathogene micro-organismen in voedingsmiddelen 2002. Herman A.P.M. Jansen, Paul H. in 't Veld, Voedsel en Waren Autoriteit, Keuringsdienst van Waren Zuid Signalering Samengestelde Producten. Postbus 2280,
Nadere informatieKeuringsdienst van Waren Zuid Afdeling signalering samengestelde monsters Sector: Laboratorium
Keuringsdienst van Waren Zuid Afdeling signalering samengestelde monsters Sector: Laboratorium MICROBIOLOGISCH ONDERZOEK VAN GEBAK IN NEDERLAND in 2001 H.A.P.M. Jansen A.M.H..v. Lith P. H. in t Veld Keuringdienst
Nadere informatiePathogene micro-organismen in voedingsmiddelen 2003
Pathogene micro-organismen in voedingsmiddelen 2003 Herman A.P.M. Jansen Voedsel en Waren Autoriteit, Keuringsdienst van Waren Zuid Signalering Samengestelde Producten Postbus 2168, 5600 CD Eindhoven Samenvatting
Nadere informatiePublicatieblad van de Europese Unie COMMISSIE
10.1.2004 L 6/29 II (Besluiten waarvan de publicatie niet voorwaarde is voor de toepassing) COMMISSIE AANBEVELING VAN DE COMMISSIE van 19 december 2003 betreffende een gecoördineerd programma voor 2004
Nadere informatieRIVM-RIKILT FRONT OFFICE VOEDSELVEILIGHEID
RIVM-RIKILT FRONT OFFICE VOEDSELVEILIGHEID Ad hoc vragen over bederfelijke producten Risicobeoordeling aangevraagd door: NVWA-BuRO Risicobeoordeling opgesteld door: RIVM Datum aanvraag: 30-01-2014 Datum
Nadere informatieInhoudsopgave. Afkortingenlijst / 11. Inleiding / 13
Inhoudsopgave Afkortingenlijst / 11 Inleiding / 13 1 Micro-organismen / 17 1.1 Micro-organismen / 17 1.1.1 Positieve eigenschappen van micro-organismen / 17 1.1.2 Gewenste werking van micro-organismen
Nadere informatieSURVEY MICROBIOLOGISCHE GESTELDHEID ONVERPAKTE GEROOKTE PALING
SURVEY MICROBIOLOGISCHE GESTELDHEID ONVERPAKTE GEROOKTE PALING H. van der Zee E. de Boer K. M. Jonker B. Wit KEURINGSDIENST VAN WAREN OOST AFDELING SIGNALERING SECTOR: LABORATORIUM Postbus 202 7200 AE
Nadere informatieKeuringsdienst van Waren Zuid Afdeling signalering samengestelde producten Sector: Laboratorium
Keuringsdienst van Waren Zuid Afdeling signalering samengestelde producten Sector: Laboratorium MICROBIOLOGISCH ONDERZOEK VAN SUSHI IN NEDERLAND H.A.P.M. Jansen P. H. in t Veld Keuringdienst van Waren
Nadere informatieCEAG MICROBIOLOGISCHE RICHTWAARDEN VOEDINGSMONSTERS LEVERANCIERS tbv PVE
Datum : 30 September 2016 Auteur : Ministerie van Defensie CDC/ DGO/Coördinatiecentrum Expertise Arbeidsomstandigheden en Gezondheid (CEAG) Versie : 1.0 Status : Definitief Doel Dit defensie richtwaarden
Nadere informatieMICROBIOLOGISCHE GESTELDHEID VAN ZOUTE HARING
MICROBIOLOGISCHE GESTELDHEID VAN ZOUTE HARING K.M. Jonker E. de Boer KEURINGSDIENST VAN WAREN OOST AFDELING SIGNALERING SECTOR: LABORATORIUM Postbus 202 7200 AE Zutphen tel. 0575-588100 fax 0575-588200
Nadere informatieVoedselinfectie, versie 6. Voldoet de melding aan het bovenstaande meldingscriterium. Wat is de reden dat u toch wilt melden?
Voedselinfectie, versie 6 lblvoedcontact1 lblmeldcrit lblvoed1 Contactpersoon: Ingrid Friesema Ingrid.Friesema@rivm.nl Meldingscriterium Voedselinfectie(inclusief voedselvergiftiging): Twee of meer patiënten
Nadere informatieMicrobiologische specificaties/richtwaarden.
Microbiologische specificaties/richtwaarden. In de 'Hygiënecode voor de voedingsverzorging in zorginstellingen' zijn in bijlage XI microbiologische richtwaarden richtwaarden gegeven voor diverse grondstoffen
Nadere informatieSurveillance gefermenteerde buitenlandse worst, jaar 2001
Surveillance gefermenteerde buitenlandse worst, jaar 2001 H. van der Zee B. Wit E. de Boer KEURINGSDIENST VAN WAREN OOST AFDELING SIGNALERING SECTOR: LABORATORIUM Postbus 202 7200 AE Zutphen tel. 0575-588100
Nadere informatieOmzendbrief met betrekking tot de microbiologische analyses van gehakt vlees en vleesbereidingen in de detailhandel
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Omzendbrief met betrekking tot de microbiologische analyses van gehakt vlees en in de detailhandel Referentie PCCB/S3/VCT/1424950 Datum 29/03/2018
Nadere informatieProject Oliva. Oliva B.V. Molenveld CK Millingen aan de Rijn
Project Oliva Oliva B.V. Molenveld 26-28 6566 CK Millingen aan de Rijn Opgesteld door: Fédor van den Bos MicroCare Foodlab & Research B.V. Rapportagedatum: 26--2016 Inhoudsopgave 1. Achtergrond... 3 2.
Nadere informatieBevindingen inspecties in centrale keukens en afdelingskeukens in ziekenhuizen 2007-2008
Bevindingen inspecties in centrale keukens en afdelingskeukens in ziekenhuizen 2007-2008 Factsheet Domein Ziekenhuizen Voedsel en Waren Autoriteit Juni 2008 (Deel)projectnummer: Thema: ZD07C270 Veilig
Nadere informatieLookworst per 10 niet gerookt
Specificatie Eindproduct Lookworst per 10 niet gerookt Artikelnr : 402.131.0 Blad ¼ Datum : 10/03/2017 1 Leverancier Naam : NOYEN NV Telefoon : 09/226.15.80 Fax : 09/227.82.91 E-mail : info@noyen.be Adres
Nadere informatieBellenblaas Onderzoek veiligheidseisen. Status hygiëne, imitatieproduct en etiket
Bellenblaas 2016 Onderzoek veiligheidsen Status hygiëne, en Bellenblaas moet aan de Europese hygiëne-en voldoen. Ook mag een kind het product niet kunnen verwarren met een levensmiddel. Zo worden risico
Nadere informatieBijlage. Micro-organismen
Bijlage Micro-organismen 1 Bijlage: Micro-organismen In deze bijlage vindt u vrijblijvend meer specifieke informatie over enkele belangrijke micro-organismen en de producten waarin ze vaak worden teruggevonden.
Nadere informatieDe nieuwe Europese hygiënerichtlijn en microbiologische criteria
Inleiding De nieuwe Europese hygiënerichtlijn en microbiologische criteria Op 1 januari 2006 treedt de nieuwe EU hygiënerichtlijn - de zogenaamde General Food Law - in werking. In samenhang hiermee ontwikkelde
Nadere informatieBorging van voedselveiligheid in de levensmiddelenketen met betrekking tot de gevaren verbonden aan inkoop van consumptiegerede producten
Contact info@vwa.nl 65 Titel Borging van voedselveiligheid in de levensmiddelenketen met betrekking tot de gevaren verbonden aan inkoop van consumptiegerede producten Inleiding Volgens de Algemene Levensmiddelenverordening
Nadere informatieOnderzoek naar de microbiologische veiligheid van ballenbakken. Februari 2010
Onderzoek naar de microbiologische veiligheid van ken Februari 2010 1. Inleiding In 2002 heeft de VWA een oriënterend onderzoek uitgevoerd naar de hygiëne van ken 1. Uit dat onderzoek is gebleken dat de
Nadere informatieAan de directeur van de directie Keuren van de NVWA. Advies van de directeur bureau Risicobeoordeling & onderzoek
> Retouradres Postbus 43006 3540 AA Utrecht Aan de directeur van de directie Keuren van de NVWA Advies van de directeur bureau Risicobeoordeling & Advies over de microbiologische gevaren van haren op karkassen
Nadere informatie*PDOC01/268847* PDOC01/ De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA 's-gravenhage
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 's-gravenhage Cluster Prins Clauslaan 8 2595 AJ DEN HAAG Postbus 20401 2500 EK DEN
Nadere informatieHuisverkoop van rauwe melk
. Huisverkoop van rauwe melk Voedsel en Waren Autoriteit regio Oost Project nr: OT05H010-16 Rauwe melk December 2005 OT05H010-16 Rauwe melk 17-01-2006 pagina 1 van 7 INHOUD SAMENVATTING...3 SUMMARY...3
Nadere informatieWETENSCHAPPELIJK COMITE VAN HET FEDERAAL AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN
WETENSCHAPPELIJK COMITE VAN HET FEDERAAL AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN ADVIES 49-2006 Betreft: Bewaring van viennoiserie met gebakken banketbakkersroom (dossier Sci Com 2006/41). Het
Nadere informatieRiskplaza Identificatie en beheersing gevaren in grondstoffen 14 april 2016 Sjoerd Kanters
Riskplaza Identificatie en beheersing gevaren in grondstoffen 14 april 2016 Sjoerd Kanters Inhoud Organisatie Aanleiding Riskplaza Gebruik van databank Wat biedt Riskplaza? Vragen Organisatie Riskplaza
Nadere informatieMicrobiologisch onderzoek in levensmiddelen 2007
Microbiologisch onderzoek in levensmiddelen 2007 Januari 2009 Voedsel en Waren Autoriteit SAMENVATTING Deze rapportage geeft de resultaten weer van het onderzoek naar de microbiologische status van verschillende
Nadere informatieArtikelnummer: EAN: Risoni 1kg
Bieze Foodservice Rijstvormige pastasalade met diverse groenten en het zoete van cranberries en abrikoos in een kruidige curry dressing. EAN: 8711145008739 (CE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke
Nadere informatieDe accreditatie werd uitgereikt aan/ L'accréditation est délivrée à/ The accreditation is granted to/ Die akkreditierung wurde erteilt für:
Bijlage bij accreditatie-certificaat Annexe au certificat d'accréditation Annex to the accreditation certificate Beilage zur Akkreditatierungszertifikat 179-TEST NBN EN ISO/IEC 17025:2005 Versie/Version/Fassung
Nadere informatie8799 Mini Loempia 20x5x20g
Mora Flensproduct gevuld met groenten, voorgefrituurd, diepvries. Inhoud: ca. 20 x 5 x 20 gram + 20 pockets. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. EAN: 5410341971368
Nadere informatieWETENSCHAPPELIJK COMITÉ VAN HET FEDERAAL AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN ADVIES 12-2008
WETENSCHAPPELIJK COMITÉ VAN HET FEDERAAL AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN ADVIES 12-2008 Betreft : Consumptiebloed: microbiologische procesnormen en temperatuursvoorschriften (dossier
Nadere informatieSpecificatie Eindproduct. Minigrillworst Mix. Geproduceerd in een bedrijf waar ook schaalvruchten, vis, schaaldieren en weekdieren worden verwerkt
Specificatie Eindproduct Minigrillworst Mix Artikelnr : 402.431.0 Blad 1/4 Datum : 15/03/2013 1 Leverancier Naam : NOYEN NV Telefoon : 09/226.15.80 Fax : 09/227.82.91 E-mail : info@noyen.be Adres : Noorwegenstraat
Nadere informatieFAQ Microbiologisch Onderzoek en Food Compass
FAQ Microbiologisch Onderzoek en Food Compass A. m.b.t. het onderzoek microbiologisch onderzoeksprogramma Food Compass 2013-2018 Waarom heeft Food Compass dit microbiologisch onderzoek uitgevoerd? De EHEC-crisis
Nadere informatie8045 Kant en klaar maaltijd Nasi-Goreng 8x400g
Welten Kant en klare maaltijd met varkensvlees, groenten en rijst, voorgegaard, diepvries. Inhoud: 8 x 400 gram. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. Namen Artikelnummer:
Nadere informatieAn apple a. Dr. Ir. Aarieke de Jong NVWA - Utrecht
An apple a day Dr. Ir. Aarieke de Jong NVWA - Utrecht Mythe: Goed groenten en fruit eten voorkomt infecties Inhoud Uitbraken / recalls Onderzoek NVWA E. coli O104:H4 Fenegriek kiemen DE & EU en VS Zieken
Nadere informatieSciCom FAVV Symposium 25 november 2016 Voedselveiligheid binnen een duurzame voedselketen Voorbeelden uit de zuivelindustrie
SciCom FAVV Symposium 25 november 2016 Voedselveiligheid binnen een duurzame voedselketen Voorbeelden uit de zuivelindustrie Dr. Ir. Lien Callewaert, Food Law manager BCZ-CBL Belgische Confederatie Zuivelindustrie
Nadere informatieBourbon Whisky BBQ sauce 670 ml
Apollo Bourbon Whisky barbecuesaus EAN: 8713056143639 (CE), 8713056559461 (HE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke naam Functionele naam Bourbon Whisky barbecuesaus Bourbon Whisky barbecuesaus Variant
Nadere informatieDiagnostiek voor bronopsporing bij voedselinfecties of - vergiftigingen
Diagnostiek voor bronopsporing bij voedselinfecties of - vergiftigingen Aarieke de Jong Expertisecentrum Voedselvergiftiging Alimentair consulent 1 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieKippets. (Ad van Geloven)
Kippets (Ad van Geloven) Kipsnack als gegaard kippenvlees met een krokant laagje, diepvries. Inhoud: 120 x 18 gram. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. 8550 8710861008559
Nadere informatieWETENSCHAPPELIJK COMITE VAN HET FEDERAAL AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN
WETENSCHAPPELIJK COMITE VAN HET FEDERAAL AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN ADVIES 27-2007 Betreft: Actielimieten voor microbiologische contaminanten met betrekking tot Vibrio cholerae,
Nadere informatieArtikelnummer: 171 EAN: Hoemoes rode biet
Maza Pasta van kikkererwten en rode bieten EAN: 8714779000728 (CE), 8714779000735 (HE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke naam Functionele naam kikkererwtenpasta Variant Merk Maza Het verhaal Kikkererwten
Nadere informatie7980 Nasiballen 20x100g
Welten Nasibal gevuld met groenten en rijst omhuld in een paneerlaag, diepvries. Inhoud: 20 x 100 gram. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. EAN: 8712634001071 (CE)
Nadere informatieVerpakken Conserveren VW41
Verpakken Conserveren VW41 Vorige keer Wat hebben we al gedaan? Deze week Soorten bederf Voedselinfectie en voedselvergiftiging Pathogene micro-organsimen Conserveringstechnieken Verpakkingsproces Als
Nadere informatieArtikelnummer: EAN: Rode kool salade 3kg
Bieze Foodservice Frisse salade met een zoetzure smaak op basis van rode kool. EAN: 8711145230352 (CE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke naam Functionele naam Rauwkost salades Rode kool Rode kool
Nadere informatieBacteriële toxinen: Contaminanten van bacteriële oorsprong? 4 november 2015
Klantendag TLR Henk Heijthuijsen Bacteriële toxinen: Contaminanten van bacteriële oorsprong? 4 november 2015 Klanten seminar 2015 1 WHO: Bewerkt vlees kankerverwekkend! METRO: Bacon is net zo kankerverwekkend
Nadere informatieGroepsopdracht Van Boerderij tot bord
Groepsopdracht Van Boerderij tot bord Interessante Internet pagina s over voedsel en microbiële voedselveiligheid http://www.voedsel.net/ Informatieve site over voedsel en voeding met mogelijkheid om vragen
Nadere informatieLoempia kip. (Ad van Geloven) Loempia Flensproduct gevuld met groenten en 12% gekookt kippenvlees, diepvries. Inhoud: 12 x 175 gram.
Loempia kip (Ad van Geloven) Loempia Flensproduct gevuld met groenten en 12% gekookt kippenvlees, diepvries. Inhoud: 12 x 175 gram. 7100 8710861007101 Ingrediënten declaratie water, tarwebloem, taugé,
Nadere informatieBorging van voedselveiligheid in de levensmiddelenketen betreffende de gevaren verbonden aan inkoop van consumptiegerede producten
Borging van voedselveiligheid in de levensmiddelenketen betreffende de gevaren verbonden aan inkoop van consumptiegerede producten Informatieblad 65 / maart 2009 Inleiding Volgens de Algemene Levensmiddelenverordening
Nadere informatieArtikelnummer: 871 EAN: Hoemoes rode biet
Maza Pasta van kikkererwten en rode bieten EAN: 8714779009967 (CE), 8714779009974 (HE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke naam Functionele naam Merk kikkererwtenpasta Maza Het verhaal Kikkererwten
Nadere informatie1 Productspecificatie Lendelede 07/11/2014. Oudstrijderslaan Lendelede BELGIE Tel +32 (0) Fax +32 (0)
1 Naam Producent Volys Star n.v. Adres Oudstrijderslaan 11 8860 Lendelede BELGIE Tel +32 (0)51 33 50 20 Fax +32 (0)51 31 37 28 E-mail info@volysstar.be Erkenningsnrs B 529, B 529-H, E 1060 Artikelnuer
Nadere informatieBEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT OPDRACHTENFICHE 3 HET MICROBIËLE GEVAAR
BEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT OPDRACHTENFICHE 3 HET MICROBIËLE GEVAAR Waarom bederft voedsel en hoe kunnen we dit bederf tegengaan? Als je weet dat bederf ontstaat door de aanwezigheid van micro-organismen
Nadere informatie37273 Frikadel Friendly 40x85g
Van Oers Frikadel met biologisch vlees t.b.v. oven. EAN: 8712404055587 (CE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke naam Functionele naam Merk Frikadel Friendly Frikadellen Frikadellen Van Oers Geschiktheden
Nadere informatieBijlage 2: Resultaten van analyses in de korte keten (Bron: Steunpunt Hoeveproducten)
Bijlage 2: Resultaten van analyses in de korte keten (Bron: Steunpunt Hoeveproducten) NC = niet-conform Voorjaar 2011 Yoghurt Enterobacteriën Magere yoghurt > 110 18 3,00 X 10 1 Kaas E. coli Magere platte
Nadere informatieArtikelnummer: 4407 EAN: BASIS witte crèmebouillon
Fijnko gebonden romige basissoep op basis van een traditioneel getrokken groentebouillon en gezette roux EAN: 8711134206191 (CE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke naam Functionele naam BASIS witte
Nadere informatie7100 Loempia Kip 12x175g
Ad van Geloven Flensproduct gevuld met gekookte kip en groenten, voorgefrituurd, diepvries. Inhoud: 12 x 175 gram. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. Namen Artikelnummer:
Nadere informatieAppel-peer konfijt met kaneel 1.5 kg
NV DIDDEN SA Gentsestwg 617-619 Chée de Gand Brussel 1080 Bruxelles Appel-peer konfijt met kaneel 1.5 kg (Art. nr 184101) Leverancier Didden nv Adres van leverancier : Genstesteenweg 617-619 1080 Brussel
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 23 november 2012 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres: Postbus 20350, 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX DEN HAAG T 070 340 79 11 F 070
Nadere informatie8724 Frikandel 40x85g
ora Voorgegaarde vleessnack, diepvries. Inhoud: 40 x 85 gram. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. Namen Commerciele naam Wettelijke benaming Functionele naam Ingrediënten
Nadere informatieEIND RAPPORT PROFICIENCY TEST VOOR MATRIX: VERSE KAAS TELLING LEVENSMIDDELENMICROBIOLOGIE JUNI 2014
EIND RAPPORT PROFICIENCY TEST VOOR LEVENSMIDDELENMICROBIOLOGIE JUNI 2014 MATRIX: VERSE KAAS TELLING Dienst:Voedselpathogenen Polet Marie Nadine Botteldoorn J. Wytsmanstraat 14 1050 Brussel België www.wiv-isp.be
Nadere informatieInterventiebeleid VWA m.b.t. Verordening (EG) Nr. 2073/2005 inzake microbiologische criteria voor levensmiddelen
Interventiebeleid VWA m.b.t. Verordening (EG) Nr. 2073/2005 inzake microbiologische criteria voor levensmiddelen Voedsel en Waren Autoriteit Juli 2007 1 Inhoudsopgave 1. INLEIDING...3 2. IMPLEMENTATIE
Nadere informatieFrikandel Horeca Exclusief 40x100g
ora Voorgefrituurde vleessnack, diepvries. Inhoud: 40 x 100 gram. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. Namen Artikelnummer: 9109 EAN: 5410341011507 Commerciele naam
Nadere informatieGriekse witte kool salade
Bieze Foodservice Frisse witte koolsalade, op smaak gebracht met authentieke Griekse kruiden. EAN: 8711145231397 (CE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke naam Rauwkost salades Griekse witte kool
Nadere informatieCarrero. (Mora) Ingrediënten declaratie
Carrero (ora) Voorgegaarde vleessnack Voorgegaarde vleessnack, diepvries. Inhoud: 15 x 140 gram. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. 9032 8711681032120 Ingrediënten
Nadere informatieHete hap. (Ad van Geloven)
Hete hap (Ad van Geloven) deegsnack gevuld met pittig gekruid varkensvlees Knapperige deegsnack gevuld met pittig gekruid varkensvlees, diepvries. Inhoud: 18 x 110 gram. 6080 8710861006081 Ingrediënten
Nadere informatie4170 Kaaskroketten 24x50g
Ad van Geloven Kroket met een ragout van 9% kaas, diepvries. Inhoud: 24 x 50 gram. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. Namen Artikelnummer: 4170 EAN: 8710861004179
Nadere informatieG'ackie Gehaktbal. (Mora) Gehaktbal Voorgegaarde vleessnack, diepvries. Inhoud: 20 x 125 gram. Ingrediënten declaratie
G'ackie Gehaktbal (ora) Gehaktbal Voorgegaarde vleessnack, diepvries. Inhoud: 20 x 125 gram. 9201 5410341031505 Ingrediënten declaratie 57% varkensvlees, water, varkensvet, 6% rundvlees, paneermeel (tarwebloem,
Nadere informatieBamischijf 36x100g
ora Bamischijf gevuld met groenten omhuld in een paneerlaag, diepvries. Inhoud: 36 x 100 gram. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. Namen Artikelnummer: 9321 EAN:
Nadere informatie20% Vleeskroket. (Ad van Geloven) Kroket Kroket met een ragout van 20% gekookt paardenvlees, diepvries. Inhoud: 28 x 100 gram. Ingrediënten declaratie
20% Vleeskroket (Ad van Geloven) Kroket Kroket met een ragout van 20% gekookt paardenvlees, diepvries. Inhoud: 28 x 100 gram. 3870 8710861003875 Ingrediënten declaratie 29% paardenvlees,, paneermeel (tarwebloem,
Nadere informatieHygiëne en voedselinfecties Factsheet
Voedingscentrum De erkende autoriteit op het gebied van gezond, veilig en duurzaam eten Hygiëne en voedselinfecties Factsheet Voedselveiligheid is naast gezondheid en duurzaamheid één van de drie centrale
Nadere informatieTomaat soet o zon gekruid op olie (G) (Oliva) Auteur informatie. Telefoon Versie , 09:09:58
Tomaat soet o zon gekruid op olie (G) (Oliva) Auteur informatie Auteur han1 Email info@oliva.nl Telefoon 048 143 26 79 Versie 08122014, 09:09:58 Specificatie Algemeen Productnaam Artikelnummer Doelgroep
Nadere informatieDeze bijlage is geldig van: tot Vervangt bijlage d.d.:
Locatie(s) waar activiteiten onder accreditatie worden uitgevoerd Hoofdkantoor Burgstraat 12 4283 iessen Nederland Locatie Afkorting Hoofdlocatie Burgstraat 12 4283 iessen Nederland Deze bijlage is goedgekeurd
Nadere informatieArtikelnummer: V4068 EAN: Gebonden Preisoep
JongSoep Romige witte cremebouillon op basis van een groentebouillon met soepballetjes en verse groente. EAN: 8711134201677 (CE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke naam Functionele naam Variant
Nadere informatieLoempia speciaal kip. (Mora)
Loempia speciaal kip (ora) Loempia met kip Flensproduct gevuld met groenten en kip, diepvries. Inhoud: 12 x 175 gram. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. 9714 5410341971498
Nadere informatieFactsheet sulfiet, sorbinezuur en histamine in wijn.
Factsheet sulfiet, sorbinezuur en histamine in wijn. Voedsel en Waren Autoriteit Oktober 2008 1 1. Inleiding Wijn is in Nederland een product dat door veel mensen wordt genuttigd. Volgens verordening 1493/1999
Nadere informatieKipburger excellent 24x85g
Mora Voorgefrituurde kipsnack, diepvries. Inhoud: 24 x 85 gram. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. EAN: 8711681071082 (CE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke
Nadere informatiePRODUCTINFORMATIEBLAD. Artikelnaam: barbecuekruiden z/z a 475gr Artikelcode: Dosering en/of toepassing: 15 gr/kg. Land van oorsprong:
Dosering en/of toepassing: 15 gr/kg Land van oorsprong: Statistieknummer: 21039090 Ingredienten: kruiden en specerijen paprika (Capsicum annuum L.) peper (Piper nigrum L.) koriander (Coriandrum sativum
Nadere informatieHandhaving voedingclaims 2010. Datum: oktober 2010
Handhaving voedingclaims 2010 Datum: oktober 2010 Samenvatting In de tweede helft van 2010 heeft de nvwa een handhavingsactie uitgevoerd op het gebruik van voedingsclaims. Voor voedingsclaims gelden de
Nadere informatie4720 Meestercroquetten Kaas 24x70g
4720 eestercroquetten Kaas 24x70g Van Geloven Kroket met een ragout van 14% kaas, diepvries. Inhoud: 24 x 70 gram. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. Namen Artikelnummer:
Nadere informatieOnderzoek naar de aanwezigheid van lood in rijst afkomstig uit het Verre Oosten, met name Thailand
Onderzoek naar de aanwezigheid van lood in rijst afkomstig uit het Verre Oosten, met name Thailand Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit Divisie C&V, Laboratorium voeder & voedselveiligheid Project OWNT1364
Nadere informatieDeze specificaties komen uit de databank van PS in foodservice. De leverancier van dit product is verantwoordelijk voor de juistheid van de gegevens.
Spablo (Ad van Geloven) Spaghettiblok Spaghettiblok gevuld met groenten en spaghetti omhuld in een paneerlaag, diepvries. Inhoud: 18 x 125 gram. 8700 8710861008702 Ingrediënten declaratie gekookte spaghetti
Nadere informatieSpicemix butter chicken
Apollo EAN: 8713056154482 (CE), 8713056562638 (HE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke naam Functionele naam Spicemix butter chicken Mix met gedroogde groenten, kruiden en specerijen Mix met gedroogde
Nadere informatieIVde gamma producten: productie en gevareninschatting
IVde gamma producten: productie en gevareninschatting 25 november 2004 Dr. Ir. Liesbeth Jacxsens Prof. Dr. Ir. Johan Debevere Laboratorium voor levensmiddelenmicrobiologie en -conservering Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen
Nadere informatieGrillworst Naturel Halffabrikaat
Luiten vleeswaren Gekookte ambachtelijke grillworst, nog af te grillen. Namen Artikelnummer: GWNH EAN: 8713911098760 Commerciele naam Wettelijke benaming Grillworst naturel Ingrediënten informatie Varkensvlees
Nadere informatieNederlandse Voedsel- en Warenautoriteit FOUT: BRON VAN VERWIJZING NIET GEVONDEN
Ministerie van Economische Zaken > Retouradres Postbus 43006 3540 AA Fout: Bron van verwijzing niet gevonden De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directie
Nadere informatieRASFF Peter Gysegom RASFF contactpunt BE. Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen RASFF 2011 Peter Gysegom RASFF contactpunt BE Inleiding Rapid Alert System for Food and Feed = Systeem voor snelle waarschuwingen mbt levensmiddelen
Nadere informatieArtikelnummer: VD00400 EAN: roggesnacks
Van der Meulen EAN: 8710649000959 (CE), 8710649008504 (HE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke naam Functionele naam Roggebrood 1-sneetje Roggebrood Roggebrood Variant Merk Van der Meulen Ingrediënteninformatie
Nadere informatieViandelle. (Mora) Ingrediënten declaratie
Viandelle (ora) Viandel Voorgegaarde vleessnack in een krokante korst, diepvries. Inhoud: 27 x 100 gram. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. 9129 8711681011293 Ingrediënten
Nadere informatieOlijven konings knoflook op olie (G) (Oliva) Auteur informatie. Telefoon 048 143 26 79 Versie 08-07-2014, 14:10:30
Olijven konings knoflook op olie (G) (Oliva) Auteur informatie Auteur han1 Email info@oliva.nl Telefoon 048 143 26 79 Versie 08072014, 14:10:30 Specificatie Algemeen Productnaam Artikelnummer Doelgroep
Nadere informatieOVENGEBRADEN ROSBIEF BN 5/25G
Kraak - Vers - Direct te gebruiken als broodbeleg. Dit product is niet bedoeld voor een specifieke doelgroep. EAN: 8714555037368 (CE), 8714555038242 (HE) Basisgegevens Commerciële naam Wettelijke naam
Nadere informatie% Vleeskroketten GS 28x100g
Ad van Geloven Kroket met een ragout van 10% gekookt paardenvlees, diepvries. Inhoud: 28 x 100 gram. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. Namen Artikelnummer: 3420
Nadere informatieEvenementenhamburger. (Van Lieshout Snacks)
Evenementenhamburger (Van Lieshout Snacks) Hamburger Voorgegaard vleesproduct, diepvries. Inhoud: 30 x 100 gram. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. 5158 8710861051586
Nadere informatieZWANENBERG KN-AKWORST DIEPVRIES 50 X 40G
ZWANENBERG KN-AKWORST DIEPVRIES 50 X 40G 1/2000G Zwanenberg Direct te gebruiken als broodbeleg of snack. Dit product is niet bedoeld voor een specifieke doelgroep. EAN: 8710581131698 (CE) Basisgegevens
Nadere informatie9714 Loempia speciaal kip 12x175g
ora Flensproduct gevuld met groenten en kip, diepvries. Inhoud: 12 x 175 gram, per stuk verpakt. Voor de meest actuele productinformatie verwijzen we u naar de verpakking. Namen Artikelnummer: 9714 EAN:
Nadere informatieSWEET MARTIQUE SAUS Art. Nr: 101531 (3l)/ 101551(5l)/ 101561 (10l)
NV DIDDEN SA Gentsestwg 617-619 Chaussée de Gand Brussel 1080 Bruxelles SWEET MARTIQUE SAUS Art. Nr: 101531 (3l)/ 101551(5l)/ 101561 (10l) Leverancier Didden nv Adres van leverancier : Genstesteenweg 617-619
Nadere informatieZeestick/picknicker. (Mora) Vissnack Voorgegaarde vissnack, diepvries. Inhoud: 24 x 110 gram. Ingrediënten declaratie
eestick/picknicker (ora) Vissnack Voorgegaarde vissnack, diepvries. Inhoud: 24 x 110 gram. 9410 5410341410225 Ingrediënten declaratie 60% vis, bloem (tarwe), paneermeel (tarwebloem, plantaardige olie,
Nadere informatieNutritionele kwaliteit kant-en-klaarmaaltijden (2)
Nutritionele kwaliteit kant-en-klaarmaaltijden (2) Voedsel en Waren Autoriteit Thema Voeding & Gezondheid Augustus 2007 Samenvatting In 2006 heeft de VWA een rapport gepubliceerd over de nutritionele kwaliteit
Nadere informatie