Verslaving als vrouwenzaak Over de werking, kracht en uitdagingen van een specifieke behandelgroep voor vrouwen met afhankelijkheidsproblemen.

Transcriptie

1

2 22 oktober 2015 Verslaving als vrouwenzaak Over de werking, kracht en uitdagingen van een specifieke behandelgroep voor vrouwen met afhankelijkheidsproblemen.

3 Inleiding

4 Groep B een therapiegroep voor vrouwen met afhankelijkheidsproblemen Structuur en werking

5 Inleiding 1. Er zijn gender specifieke verschillen in de types en de prevalantie van psychische stoornissen 2. Vrouwen krijgen meer psychotrope medicatie voorgeschreven. 3. Vrouwen gebruiken minder illegale drugs en minder alcohol maar ontwikkelen desgevallend sneller problemen.

6 Inleiding Depressieve stoornis Gezondheidsenquête, Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Interactieve analyse

7 Inleiding % van personen met depressieve stoornis die laatste 12 maanden GGZ werker opzochten Gezondheidsenquête, Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Interactieve analyse

8 Inleiding Angststoornis Gezondheidsenquête, Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Interactieve analyse

9 Inleiding Eetstoornis Gezondheidsenquête, Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Interactieve analyse

10 Inleiding Psychotrope middelen

11 Inleiding Meer specifiek sedativa Gezondheidsenquête, Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Interactieve analyse

12 Inleiding Overmatig alcoholgebruik Gezondheidsenquête, Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Interactieve analyse

13 Inleiding Overmatig alcoholgebruik bij wekelijkse drinkers Gezondheidsenquête, Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Interactieve analyse

14 Inleiding Problematisch alcoholgebruik Gezondheidsenquête, Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Interactieve analyse

15 Inleiding Andere drugs dan cannabis Gezondheidsenquête, Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Interactieve analyse

16 Inleiding Cannabisgebruik Gezondheidsenquête, Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Interactieve analyse

17 Een drinkende man is stoer, een drinkende vrouw is marginaal

18 Afdeling Ter Dennen

19 Groep B Uitsluitend vrouwen maximum 14 Afhankelijkheidsproblemen: alcohol, medicatie, drugs Opnameduur: 6 à 8 weken Open therapieprogramma (cyclisch programma van 6 weken) Groepstherapeutisch programma Zowel therapieprogramma als leefgroepwerking gescheiden van mannen

20 Verhalen uit de vrouwengroep Patiënte A 44 jaar - alcohol en medicatie Patiënte B 26 jaar - alcohol en drugs Patiënte C 52 jaar - alcohol en medicatie

21 Ervaringen uit de vrouwengroep het schrok me eerst wat af, ik had schrik dat het een gekakel zou worden (wat het soms ook is) met veel achterbaksheid, maar het valt me enorm mee, de sfeer is zeer gemoedelijk en zelfs warm, aanmoedigend en dan de mensen, de lotgenoten, de collega s ik startte in de overtuiging ik ga me niet te zeer aan hen hechten, want na Tienen zie ik die mensen toch nooit meer, maar dat moest ik wel loslaten, want wat een steun, wat een warmte mocht ik ervaren het gevoel van samenhorigheid en het besef dat ik geen weirdo ben, waren een heel grote stimulans voor mij om door te zetten

22 Wat valt op? Vaak geen partner meer Gebruik van alcohol in combinatie met medicatie Aanwezigheid van depressiviteit, angst, lichamelijke klachten Fysiek geweld in relaties met mannen Introductie tot middelen door mannen Zorgende rol als vrouw Specifieke elementen of niet? Warmte en verbinding met andere vrouwen in therapie Verbinding cruciaal element in therapie?

23 Wat zegt wetenschappelijk onderzoek? Vrouwen krijgen minder sociale en familiale steun tijdens verslaving en opname Eerste contact met middelen vaak via een man Vrouwen met geschiedenis van seksueel en/of fysiek geweld zijn kwetsbaar voor verslaving Hogere comorbiditeit met depressie, angst Frequenter medicatiemisbruik Vrouwen vormen identiteit door verbinding met anderen Helping women find their identity is done by helping them connect both to others and to the parts of themselves they love Cook, Epperson & Gariti, 2005; Gordon, 2002; Covington, 2008; Brigss & Pepperell, 2009; Gilligan, Ward & Tayler, 1988

24 Groep B een therapiegroep voor vrouwen met afhankelijkheidsproblemen Kracht en specificiteit

25 Veiligheid en verbinding Herkenning en identificatie met andere verslaafde vrouwen Ruimte om thema s zoals seksualiteit, intimiteit, relaties en lichaamsbeleving te bespreken als vrouwen onder elkaar Laagdrempeliger om gevoelige, kwetsbare kant bloot te leggen Vrouwen met traumatische voorgeschiedenis voelen zich meer op hun gemak

26 Eigen identiteit als vrouw Herwaarderen van vrouwelijke taken en rollen Helpt om uit typische man-vrouw patronen te blijven zichzelf wegcijferen / zorgende dynamieken gevoelens niet bespreekbaar durven maken rationaliseren zelfwaardering afhankelijk van mannen Emancipatorisch Verscheidenheid = rijkdom

27 Specifieke vrouwenthema s Functie van gebruik (emotieregulatie) Zelfopoffering en onverbiddelijke normen (YSQ) Lege nest syndroom Autonomie versus afhankelijkheid Zelfwaardering Assertiviteit Lichaamsbeleving Eetgedrag gastric bypass Huishouden Rol als vrouw (bilan) Godinnen in elke vrouw

28 Groep B een therapiegroep voor vrouwen met afhankelijkheidsproblemen Uitdagingen en discussie

29 Een drinkende man is stoer, een drinkende vrouw is marginaal

30 Therapie in een groep met vrouwen is drama en emotie

31 Vrouwen gebruiken om te vergeten, mannen gebruiken om te weten

32 Ik ben vrouw, dochter, echtgenote, moeder, vriendin, werkneemster En dat maakt me kwetsbaar voor stress en verslaving

33 Verschuivingen tussen problematisch eetgedrag en gebruik van verslavende middelen zijn een vrouwenzaak

34 Referenties Women, girls and addiction. Celebrating the feminine in counseling treatment and recovery. Cynthia A. Briggs and Jennifer L. Pepperell Therapiegroepen voor vrouwen. Van actie naar professie. Hanneke Rijken en Janny van Hulst