BESCHRIJVING BESTUURLIJKE ORGANISATIE VERENIGING GEREFORMEERD ONDERWIJS MIDDEN BRABANT BASISSCHOOL IMMANUËL BEST

Transcriptie

1 BESCHRIJVING BESTUURLIJKE ORGANISATIE VERENIGING GEREFORMEERD ONDERWIJS MIDDEN BRABANT BASISSCHOOL IMMANUËL BEST Versie 10.0 / revisie datum 16/09/2012

2 INHOUD 1 Inleiding 2 Bestuurlijke organisatie 2.1 Missie en visie 2.2 Goed onderwijs goed bestuur 2.3 Keuze bestuursmodel Best 3 Onderdelen bestuurlijke organisatie 3.1 De ALV 3.2 De MR 3.3 De bestuurder 3.4 De toezichthouders 4 De bestuurlijke organisatie in de praktijk 4.1 Tijdslijnen 4.2 Conflicten 5 Bijlagen

3 1. Inleiding In dit document beschrijven wij de bestuurlijke organisatie van de vereniging van Gereformeerd onderwijs in Midden Brabant. Deze beschrijving is primair bedoeld voor de leden van de vereniging, maar dit document zal ook verhelderend kunnen zijn voor andere geinterresseerden. In deze beschrijving van de de bestuurlijke organisatie schetsen wij de samenhang tussen de verschillende organen binnen het model. Daarnaast schetsen we de verhouding tussen de verschillende onderdelen van de bestuurlijke organisatie van de school. Dit document is een kapstok waaraan we door middel van bijlagen een overzichtelijk beeld geven van de beleidsdocumenten die betrekking hebben op de bestuurlijke organisatie. De bijlage zullen regelmatig worden herzien en vernieuwd worden. Derhalve hebben zowel het hoofddocument als de bijlagen een versienummer en een revisiedatum. Het beheer van dit document inclusief de bijlagen is belegd bij de secretaresse van het bestuur. 2. Bestuurlijke organisatie 2.1 Missie en visie Onze school, de Immanuël-school is een gereformeerde basisschool die in de ruit kerk-gezin-schoolmaatschappij kinderen kwalitatief goed onderwijs biedt en hen als zelfstandige christenen opvoedt, vanuit het besef dat ieder kind uniek is en naar Gods beeld is geschapen. Deze missie wordt uitgewerkt in onze visie waarbij de rol van en relatie met achtereenvolgens de kinderen, het onderwijs, de ouders, het personeel en de omgeving worden beschreven (zie bijlage a). In 2009 heeft het bestuur ervoor gekozen om vanuit deze visie en het destijds gemaakte strategisch beleidsplan steeds meer beleidsbepalend en toezichthoudend te gaan besturen. In deze nieuwe bestuursfilosofie stellen de bestuurders/toezichthouders kaders vanuit haar visie op het onderwijs. De bestuurder/directeur werkt hierin beleid uit. Over de uitvoering van het goedgekeurde beleid legt de bestuurder/directeur verantwoording af aan de bestuurders/toezichthouders. Binnen de gestelde kaders heeft de bestuurder/directeur de eigen professionele verantwoordelijkheid en vrijheid om beleid uit te voeren en in te vullen. 2.2 Goed onderwijs goed bestuur Deze filosofie is inmiddels ingehaald door de overheid middels de wetgeving Goed Onderwijs - Goed Bestuur 1 en daarmee werd de reeds ingezette koers nu ook verplicht gesteld. Per 1 augustus 2010 is een aantal wijzigingen in de onderwijswetten van kracht geworden ten aanzien van zowel de onderwijsopbrengsten (de leerresultaten ) als bestuurlijke aspecten. Wijzigingen t.a.v. de leerresultaten: Schoolbesturen hadden uiteraard altijd al een zorgplicht voor de kwaliteit van het onderwijs. Maar via de actuele wetswijziging wordt die zorgplicht nu geoperationaliseerd. In het nieuwe artikel 10a van de WPO staat nu dat een bevoegd gezag dient te voorkomen dat de leerresultaten op een school aan het eind van het 7e of 8e leerjaar ernstig of langdurig tekortschieten. 1 wet GO GB / Koninklijk Besluit 16 juli 2010

4 Wijzigingen t.a.v. de bestuurlijke aspecten / intern toezicht: De wijzigingen met betrekking tot de bestuurlijke aspecten hebben tot doel de scheiding tussen bestuur en toezicht te formaliseren. Scheiding van bestuur en toezicht is een belangrijk principe van goed bestuur. Binnen een onderwijsorganisatie moet enerzijds het besturen (in de zin van het nemen van besluiten en het voorbereiden, vaststellen en uitvoeren van beleid) belegd worden bij personen of organen die over de vereiste deskundigheden, vaardigheden en tijd beschikken om die bevoegdheden goed uit te oefenen. Maar besturen geeft een bepaalde vorm van macht. Vandaar dat het voor een gezond evenwicht van waarde is dat anderzijds personen of organen aangewezen worden om intern toezicht op dat bestuur uit te oefenen. Zodoende kan worden bewaakt dat de bestuurlijke bevoegdheden worden gebruikt op een manier die past bij de doelstelling en maatschappelijke positie van de onderwijsorganisatie. De wetswijzigingen benoemen intern toezicht als nieuw fenomeen binnen schoolbesturen. De interne toezichthouders dienen onafhankelijk van het bestuur te kunnen functioneren. Benoeming dient plaats te vinden op basis van een vooraf openbaar gemaakt profiel. De Medezeggenschapsraad heeft een adviesrecht ten aanzien van deze profielen 2. De minimale taken van het intern toezicht worden in de wet met name genoemd: Goedkeuren van begroting, jaarverslag en strategisch meerjarenplan; Toezien op naleving door het bestuur van wettelijke verplichtingen en code goed bestuur Toezien op rechtmatige verwerving en doelmatige besteding van middelen Aanwijzing van de accountant (dus niet: goedkeuring!) Afleggen van verantwoording over de eigen taakuitoefening 2.3 Keuze bestuursmodel Best Het bestuur in Best heeft in 2010 besloten om het model van feitelijke scheiding te adopteren (tabel 1). In dit model wordt de scheiding scheiding van bestuur en toezicht geborgd doordat de functie van bestuur door de schooldirecteur wordt verricht op basis van een mandaat en het stichtingsbestuur zich richt op de uitoefening van intern toezicht. Het mandaat voor de bestuurder/directeur is in algemene termen beschreven in het managementstatuut (bijlage b). De mandaten worden heel specifiek beschreven in de taakvelden (zie bijlagen c t/m g). In de taakvelden (die de vertaling vormen van het strategisch beleidsplan naar het schoolplan) worden de taken en verantwoordelijkheden van de bestuurder/directeur en bestuurders/toezichthouders beschreven. Organieke scheiding Functionele scheiding Feitelijke scheiding Schoolbestuur door college van bestuur of bestuurder. Schoolbestuur door uitvoerende bestuursleden. Schoolbestuur door (algemeen) directeur. Intern toezicht door raad van toezicht. Intern toezicht door toeziende bestuursleden. Intern toezicht door stichtingsbestuur. Functiescheiding via statuten. Functiescheiding via statuten. Functiescheiding via managementstatuut (mandaat of delegatie). CvB/Bestuurder eindverantwoordelijk voor bestuurlijk handelen. (RvT eindverantwoordelijk voor goed toezicht.) RvT heeft geen bestuurlijke bevoegdheden. Tabel 1: bron LVGS Gehele bestuur eindverantwoordelijk voor bestuurlijk handelen. Toeziende bestuursleden hebben geen bestuurlijke bevoegdheden. Stichtingsbestuur eindverantwoordelijk voor bestuurlijk handelen. Stichtingsbestuur blijft bevoegd tot instructies, vernietiging en zelf besturen. 2 artikel 11, sub q Wet Medezeggenschap

5 3 Onderdelen bestuurlijke organisatie 3.1 De ALV De Algemene Ledenvergadering (ALV) is het hoogste orgaan van de vereniging. Tenminste eens per jaar legt het bestuur (bestuurder/directeur plus bestuurders/toezichthouders) verantwoording af over het gevoerde beleid en overlegt de jaarrekening. De belangrijkste taak van de Vereniging is het benoemen van bestuurders/toezichthouders, het goedkeuren van de begroting en vaststellen van de jaarrekening. De ALV fungeert ook als een toezichthouder maar dan meer op afstand dan de interne toezichthouder. In bijlage h staat vermeld welke wettelijke bevoegdheden de ALV heeft volgens het Burgelijk Wetboek. 3.2 De MR De Medezeggenschapsraad heeft vijf bevoegdheden of rechten die zijn vastgelegd in de Wet medezeggenschap op scholen (WMS). Het gaat om drie algemene en twee bijzondere bevoegdheden: informatierecht, recht op overleg, initiatiefrecht, instemmingsrecht en adviesrecht. De scheiding tussen bestuur en toezicht heeft geen wezenlijke verandering aangebracht in de rol van de MR. In bijlage i staat vermeld welke wettelijke taken en bevoegdheden de MR heeft volgens de WMS. 3.3 De bestuurder/directeur De rol van de bestuurder/directeur is beschreven in bijlage j: de taakomschrijving van de directeur van de GBS Immanuel te Best. De directeur functioneert namelijk in het model feitelijke scheiding als bestuurder met taken die door het bestuur zijn gemandateerd. 3.4 De bestuurders/toezichthouders De rollen, verantwoordelijkheden en gewenste competenties van de bestuurders/toezichthouders zijn te vinden in bijlage k. De MR heeft een adviesbevoegdheid ten aanzien van vaststellen van de competentie profielen van de bestuurders/toezichthouders (zie ook paragraaf 2.2).

6 4. De bestuurlijke organisatie in de praktijk 4.1 Tijdslijnen Na de keuze voor het bestuursmodel, zijn de volgende beslissingen genomen: 1) Per 1 augustus 2011 is het bestuur gaan besturen conform het gekozen model, feitelijke scheiding. 2) Met ingang van 1 augustus 2011 is het bestuur een jaar gaan oefenen met deze nieuwe bestuursvorm. 3) Daarnaast zijn de volgende ambities beschreven: tussen 1 augustus 2011 en 1 augustus 2012: a) het formaliseren van de functiescheiding via aanpassing van het managementstatuut; b) concretiseren van de mandaten; c) volledige duidelijkheid met betrekking tot de gebieden waarop het bestuur toezicht houdt en de gebieden waarop het bestuur beleid vaststelt d) optimaliseren van de thermometers in de taakvelden; e) vaststellen van de criteria aan de hand waarvan de manier van besturen regelmatig wordt geëvalueerd (bijlage m). 4) In juni 2012 wordt het nieuwe model definitief geevalueerd. 5) Per 1 augustus 2012 wordt de werkwijze conform het nieuwe model geformaliseerd. 6) Na 1 augustus 2012 bepalen de thermometers structureel de jaaragenda van het bestuur. 7) Tijdens de ALV van november 2012 wordt instemming gevraagd aan de leden ten aanzien van het gekozen bestuursmodel en de geformuleerde samenhang en inhoud van visie, missie, taakvelden en bestuurlijke organisatie. 8) Aanvankelijk was de planning om tijdens een extra ALV voor de zomervakantie van 2013 instemming te vragen aan de leden voor een vernieuwing van de statuten en huishoudelijk reglement. In de loop van 2013 is door het bestuur besloten om over de identiteit van de school na te denken. Over niet al te lange tijd kunnen hierover besluiten worden verwacht. Deze besluiten hebben waarschijnlijk gevolgen voor de statuten en het huishoudelijk reglement. Een voorstel tot wijziging van de statuten en huishoudelijk reglement is daarom uitgesteld totdat de consequenties van besluiten over de identeit voor de statuten duidelijk zijn. 4.2 Conflicten De volgende uitgangspunten gelden: Wanneer mensen binnen de school een conflict of probleem met elkaar hebben, streven zij ernaar om hier onderling uit te komen. Het heeft de voorkeur om conflicten in de hierarchische lijn op te lossen. Wanneer er geen oplossing in de hierarchische lijn mogelijk is, bestaat altijd de mogelijkheid om een externe partij te betrekken bij het oplossen van het probleem. Dit is in eerste instantie de vertrouwenspersoon. In sommige instanties kan dit bijvoorbeeld ook de vakbond, een advocaat of een andere instantie zijn. Bij een misdrijf moet direct aangifte gedaan worden bij de politie en moet het bestuur/toezichthouder worden geïnformeerd. Bij een klacht van ouders over mogelijke strafbare feiten kan de vertrouwenspersoon de ouders helpen bij het doen van aangifte bij politie of justitie. Beschrijving van mogelijk voorkomende conflicten inclusief escalatiemogelijkheden: Als een leerkracht een conflict heeft met de bestuurder/directeur en er na 1 of meer gesprekken niet uitkomt, dan kan de leerkracht zich wenden tot de externe vertrouwenspersoon. Echter, wanneer een leerkracht er de voorkeur aan geeft eerst met een of meerdere bestuurders/toezichthouders te spreken, dan is dit procedureel ook mogelijk. Het bestuur is namelijk de werkgever van de directeur; het personeelsbeleid is een gemandateerde bevoegdheid van het bestuur aan de directeur.

7 Als een ouder een klacht heeft ten aanzien van de leerkracht en er met de leerkracht niet uitkomt kan hij zich wenden tot de bestuurder/directeur. o Als een ouder vervolgens na 1 of meer gesprekken niet uitkomt met de bestuurder/directeur er niet uitkomt, dan kan de ouder zich wenden tot de externe vertrouwenspersoon. Als de vertrouwenspersoon reeds is benaderd en als hij niet kan bemiddelen in het probleem, dan hebben de ouders het recht om een klacht in te dienen. De klacht moet worden ingediend bij de Klachtencommissie. De vertrouwenspersoon helpt hier zo nodig bij. Als een kind een conflict heeft met de leerkracht en er met de leerkracht niet uitkomt, kan hij zich wenden tot de interne vertrouwenspersoon. o Als een kind er met de interne vertrouwenspersoon niet uitkomt, dan worden de ouders/verzorgers van het kind in de discussie betrokken. Vervolgens geldt de procedure zoals beschreven voor ouders. Als de bestuurder/directeur een conflict heeft met het bestuurders/toezichthouders kan hij zich wenden tot (een deel van) de ledenvergadering. Meestal zal dit niet passend zijn en zullen andere externen betrokken moeten worden voor bemiddeling, mediation, e.d. De actuele contactgegevens van de vertrouwenspersonen en de klachtencommissie zijn op school in te zien in de Schoolwijzer

8 5 BIJLAGEN Bijlage a) Bijlage b) Bijlage c) Bijlage d) Bijlage e) Bijlage f) Bijlage g) Bijlage h) Bijlage i) Bijlage j) Bijlage k) Bijlage l) Visie en missie document Management statuut Taakveld Identiteit Taakveld Personeel Taakveld Onderwijs Taakveld Financien en materieel Taakveld Communicatie Wettelijke bevoegdheden van de ALV volgens het Burgelijk Wetboek Bevoegdheden MR volgens WMS Taakomschrijving algemeen directeur De eisen aan en de competenties van de bestuursleden/toezichthouder Evaluatiecriteria bestuursmodel