A. Samenvatting van het dossier. A.1. Situering. A.2. Ontwerp

Transcriptie

1 ADVIES VLAAMSE COMMISSIE VOOR RUIMTELIJKE ORDENING Ontwerp gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Afbakening van de gebieden van de natuurlijke en agrarische structuur Regio Kust-Polders- Westhoek Natuurgebieden Strand Middenkust-Oost Gemeenten Blankenberge, Bredene, De Haan, Oostende A. Samenvatting van het dossier A.1. Situering Het voorliggend gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan werd voorlopig vastgesteld door de Vlaamse Regering op 21 maart Het kadert in het besluit van de Vlaamse Regering van 13 juli 2001 houdende de definitieve vaststelling van het plan tot gedeeltelijke wijziging van het gewestplan Oostende Middenkust. Het afbakeningsproces voor de gebieden van de natuurlijke en de agrarische structuur voor de buitenregio Kust-Polders-Westhoek werd opgestart in juni Het plangebied Strand Middenkust-Oost ligt binnen de deelruimte Vlaams Kust, het omvat de stranden duinengordel gemeenten Oostende, Bredene, Blankenberge en De Haan. A.2. Ontwerp Het ontwerp van RUP bestaat uit 13 geselecteerde deelgebieden die gelegen zijn tussen de havengeul van Oostende en de woonkern van Wenduine (deelgemeente De Haan). Aan de zeezijde van de grens van dit RUP valt de begrenzing van het plangebied samen met deze van het Vlaamse gewest, deze begrenzing wordt indicatief weergegeven op de plandocumenten. Het plangebied bestaat uit strand en kustduinen met daarbij aansluitend duin-polderovergangszones. Vanuit de gewenste ruimtelijke structuur wordt met het voorliggende gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan de versterking van het buitengebied beoogd, meer bepaald de versterking van de waardevolle strand-duincomplexen. Er worden stedenbouwkundige voorschriften opgemaakt waarbij 1 bestemmingsgebied wordt onderscheiden: Natuurgebied (art. 1); met volgende overdrukken: Grote Eenheid Natuur (GEN-gebied) (art. 1.4.); Natuurverwevingsgebied (art. 2). 1/7

2 A.3. Overeenstemming met het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen Voorliggend gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan geeft uitvoering aan de ruimtelijke visie op landbouw, natuur en bos zoals die in het kader van de uitvoering van het RSV voor de buitenregio Kust-Polders-Westhoek werd uitgewerkt, het is één van de acties van het operationeel uitvoeringsprogramma. De met dit afbakeningsproces verbonden ruimtelijke visie kadert in de ontwikkelingsperspectieven van de gewenste ruimtelijke structuur van het RSV (p. 391/392). A.4. Openbaar onderzoek Het ontwerp van gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan werd onderworpen aan een openbaar onderzoek gedurende 60 dagen van 25/04/08 tot 23/06/08. Conform het DRO art. 42 kunnen bezwaren worden bezorgd aan Vlacoro of aan de betrokken gemeente uiterlijk op de laatste dag van het openbaar onderzoek. De gemeente bezorgt de bij haar ingediende bezwaren aan Vlacoro binnen de drie werkdagen na het afsluiten van het openbaar onderzoek, in casu ten laatste op 26/06/08. Alle bezwaarschriften worden opgenomen in een databank 1 zodat in het advies van Vlacoro ieder bezwaar kan worden geïdentificeerd. Bij het openbaar onderzoek werden in het totaal 5 bezwaarschriften ingediend door 5 bezwaarindieners. Bezwaarschriften die niet tijdig aan Vlacoro werden bezorgd, worden conform art van het decreet van 18 mei 1999 houdende de organisatie van de ruimtelijke ordening niet behandeld door Vlacoro. Er werden geen laattijdige bezwaren ingediend. Vlacoro dient over dit ontwerp van RUP advies uit te brengen binnen de 90 dagen na het afsluiten van het openbaar onderzoek. Bij MB van 14 augustus 2008 heeft Vlacoro termijnsverlenging bekomen met 30 dagen zodat het advies dient te worden verleend binnen de 120 dagen na het afsluiten van het openbaar onderzoek. A.5. Adviezen Er werden 3 adviezen van gemeenten en provincies tijdig aan Vlacoro overgemaakt en eveneens opgenomen in de databank: advies van de gemeenteraad van Oostende (02/06/2008); advies van de provincieraad van West-Vlaanderen (05/06/2008). advies van de gemeenteraad van De Haan (24/06/2008); Adviezen die niet tijdig aan Vlacoro werden bezorgd, worden conform art van het decreet van 18 mei 1999 houdende de organisatie van de ruimtelijke ordening niet behandeld door Vlacoro. B. Advies van Vlacoro B.1. Bespreking van de bezwaren en opmerkingen De nummers tussen [] verwijzen naar de bezwaarschriften zoals zij opgenomen zijn in de databank. 1. ELIA Noord [B1] 1 Uittreksel van de databank in bijlage. 2/7

3 Bezwaarindiener is beheerder van de hoogspanningsinstallaties in het betrokken plangebied. Zij vraagt rekening te houden met de aanwezigheid van de ondergrondse hoogspanningsleiding die momenteel in ontwerp is (thv de Godtschalckstraat). Bezwaarindiener stelt uitdrukkelijke voorwaarden die betrekking hebben zowel op de exploitatie van de hoogspanningsinstallatie als op de veiligheid van de mensen. Zij vraagt met aandrang rekening te willen houden met de richtlijnen ter zake die door de beheerder van de hoogspannings-installatie worden voorgehouden. Vlacoro kan de door deze bezwaarindiener geformuleerde bemerkingen en voorwaarden met vraag bijtreden. Zij is evenwel van oordeel dat, over het in acht nemen van deze voorwaarden en bepalingen nodig voor de exploitatie van de hoogspanningsinstallatie alsook over de veiligheidsvoorschriften, door de vergunningenverlenende overheden strikt moet worden gewaakt ter gelegenheid van zowel de stedenbouwkundige als de milieutechnische aanvragen die zich situeren binnen het plangebied. 2. Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust [B2] Op p.8 van de 'bijlage III:toelichtingnota' staat vermeld: 'Het strand en de duinen hebben op zich een zeer belangrijke betekenis als zeewering. De aanleg van allerlei infrastructuren als strandhoofden, duinvoetversterkingen, rijshoutaanplantingen evenals zandsuppleties belemmeren de natuurlijke geomorfologische processen zoals zandtransport vanuit de zee, embryonale duinvorming, spontane kustaanwassen en afslag, zeedoorbraken. In deze dichtbevolkte kustzone is het niet mogelijk deze processen volledig natuurlijk te laten verlopen, maar alternatieve vormen moeten onderzocht en toegepast worden zodat de natuurlijke zoveel mogelijk kunnen plaatsvinden.' De bewering dat zandsuppleties de natuurlijke geomorfologische processen belemmeren is onjuist. Hiervoor kan bvb. verwezen worden naar de publicatie 'Leidraad Zandige Kust' van de Nederlandse Adviescommissie voor de Waterkeringen, december Deze Nederlandse adviescommissie behoort uiteraard tot de wereldtop inzake adviezen kustverdediging. Op p.125 van die publicatie staat over zandsuppleties het volgende vermeld: 'Zandsuppleties passen bij het natuurlijke karakter van de zandige kust. De natuurlijke processen worden nauwelijks verstoord en er zijn geen nadelige gevolgen voor naburige kustvakken, wat bij andere kustverdedigingsmaatregelen vaak wel het geval is.' De afdeling Kust vraagt dan ook de woorden 'evenals zandsuppleties' uit bovenstaande tekst op p. 8 van de toelichtingnota te schrappen. Vlacoro spreekt zich niet uit over de invloed en de gevolgen die zandsuppleties kunnen teweeg brengen op de natuurlijke geomorfologische processen. Vlacoro stelt evenwel vast dat in het kader van de zeewerende functie van de strand- en duinengordel en de kustverdediging in het algemeen, in de voorziene verordenende stedenbouwkundige voorschriften (art. 1.3.), zandsuppleties waarvan sprake wel degelijk te overwegen zijn en dat zij aldus niet uitgesloten zijn. Met het betreffende gewestelijke RUP wordt uitvoering gegeven aan de afbakening van de natuurlijke en agrarische structuur, meer bepaald aan het optimaliseren van het de waardevolle strand- en duincomplexen waarbij de ruimtelijke visie die kadert in de ontwikkelingsperspectieven van de gewenste ruimtelijke structuur van het RSV voor de buitengebiedregio Kust-Polders-Westhoek wordt uitgewerkt. Dit dient volgens Vlacoro uiteraard te gebeuren zonder afbreuk te doen aan de zeewerende functie. De veiligheid van de kustzone is hierbij van het grootste belang. Bijgevolg kan Vlacoro het betreffende bezwaar niet bijtreden. 3. Vzw Natuurpunt [B3] Het bezwaar handelt meer bepaald over de inkleuring van de zone 6 te Bredene. Bij herhaling heeft Natuurpunt gewezen op de bijzonder dubbelzinnige besluitvorming rond natuurbehoud op de strand-duinovergang in zone 6 te Bredene. 3/7

4 Deze zone, onmiddellijk palend aan het natuurreservaat De Paelsteenpanne (R-gebied op het gewestplan, habitatrichtlijn, ven-gebied), is de enige strandzone in Bredene waar de interactie zeestrand-voorduinen-duinen-binnenduinen zich in principe nog ongestoord kan ontwikkelen. De achterliggende motivatie van zowel het gewestplan, de habitatrichtlijn en het VEN naar natuur toe, is juist deze unieke interactie te behouden en te versterken. Ook in de toelichtingnota staat ondubbelzinnig dat het versterken van de waardevolle strand-duincomplexen een belangrijk punt is. Als dit inderdaad zo is, is de enige plaats te Bredene waar dit nog kan, deze zone 6. Op de overige kuststroken van de gemeente is dit niet meer mogelijk door de aanwezigheid van een zeedijk, het plaatsen van strandcabines en het massatoerisme voor het toeristische hart van de gemeente. Zowat 87,5 % van de Bredense kuststrandlijn is recreatief ontwikkeld en is in concessie van de gemeente en ligt tevens voor het toeristische hart van de gemeente. Dit behelst de zone vanaf de gemeentegrens met Oostende in het westen tot en met de strandtoegang Bredene Renbaan (reddingspost 6). De overige 12,5 % ten oosten van de strandtoegang Bredene Renbaan (post 6) tot de gemeentegrens met De Haan is niet in concessie. Volgens het reeds goedgekeurde Provinciaal Ruimtelijk uitvoeringsplan Strand en Dijk Bredene, werden deze laatste 12,5 % nagenoeg volledig opgenomen in overgangsgebied, met andere woorden ten grabbel gegooid aan de recreatie door een feitelijke erkenning van het naaktstrand op deze locatie. Voor de goede orde het doet er voor Natuurpunt in principe niet toe of het gaat om een textiel- of naaktstrand, maar door het feit dat het om een naaktstrand gaat, is de druk groot omdat het enkel hier kan! Natuurpunt afdeling Middenkust verwerpt derhalve het geformuleerde voorstel voor deze zone ten oosten van de strandtoegang Bredene Renbaan (zone 6), daar hierdoor ieder duurzaam natuurherstel en ontwikkeling voorgoed onmogelijk wordt. De honderden opeengepakte recreanten in de embryonale duintjes, onmiddellijk palend aan het strand en het Natuurreservaat De Paelsteenpanne, maken het unieke samenspel van zee, strand en duinen, met de specifieke fauna en flora, immers onmogelijk. Tevens is de druk veroorzaakt door dit ontwikkeld recreatief naaktstrand groot, niet enkel in het aanpalend zeereepduin (permanent mensen in het afgesloten duingedeelte) maar ook qua mobiliteit (parkeren in de meest waardevolle berm van de Koninklijke Baan met o.a. orchideën, dit in weerwil van het goedgekeurde natuurrichtplan). Iedere vorm van recreatie in deze kuststrook moet daarentegen ontmoedigd worden : dit betekent geenszins het afsluiten van het strand en/of de embryonale strandduintjes (deze kunnen gerust vrij toegankelijk blijven!), dit betekent echter wel dat de georganiseerde recreatie aldaar (het naaktstrand), dient geherlokaliseerd. Wanneer de gemeentelijke overheid deze in Bredene wenst te behouden, kan dit voor ons zonder probleem ten westen van de strandtoegang Bredene Renbaan (reddingspost 6) in de aldaar voorziene overgangsgebieden, kortom in de 87,5 % reeds door het toerisme en recreatie ingenomen kustgedeelte. Vanuit de natuurbehoudsvisie, is het inplanten van een recreatief naaktstrand in deze zone, door de gemeente doorgevoerd zonder het minste voorafgaandelijk overleg, bij eenvoudig politiereglement, precies hetzelfde als zou het huidige voorstel inhouden dat een strandreservaat uitgebouwd zou worden... aan het einde van de voetgangerstunnel aan het Duinengat, voor het hart van toeristisch Bredene! Als dit GRUP echt ernstig werk wil maken van een duurzaam ruimtegebruik, is het ongemeen duidelijk dat in deze kuststrook, de natuur de bovenhand dient te behouden, dit in tegenstelling met de rest van het Bredense strand, waar recreatie en toerisme nu reeds de bovenhand heeft en waar ook wij grif toegeven dat dit niet meer bij te sturen is omwille van het economisch belang. Het is derhalve voor het natuurbehoud onaanvaardbaar dat deze 12,5 % van de Bredense kust, via dit voorliggende GRUP slechts een overdruk natuurverwevingsgebied krijgt, terwijl op zijn minst GEN aangewezen is! In dit voorstel wordt duidelijk onvoldoende rekening gehouden met natuurbehoud en natuurontwikkeling. Het voorliggende ontwerp lijkt de bezegeling te gaan worden van de recreatie-machtsgreep op wat eens Bredene s mooiste en enige waardevolle strand-duinovergang was. Sinds de komst van het recreatieve (naakt)strand is de natuur, in weerwil van alle papieren beschermingen, ontstellend verarmd : alle broedvogels van het aanpalende zeereepduin zijn verdwenen (graspieper, roodborsttapuit, kneu...), de vegetatie kan zich niet meer ontwikkelen en gaat jaar na jaar achteruit. Dit is de harde realiteit. De voortdurende retoriek van het vrijwaren en versterken van de natuurwaarden in de diverse ruimtelijke plannen van de overheid en ook in deze bewuste zone moet dan ook maar eens ophouden. 4/7

5 Voor de verduidelijking van het bezwaar is Vlacoro van mening dat het natuurreservaat De Paelsteenpanne het best op het kaartmateriaal van de toelichtingnota wordt benoemd. Vlacoro is van mening dat met het voorliggende ontwerp van RUP, naast de beoogde versterking van de waardevolle strand- en duincomplexen in het geheel van plangebied, ook rekening dient te worden gehouden met bepaalde recreatieve functies van de strandzone. Volgens de met het ontwerp van RUP voorziene stedenbouwkundige voorschriften van Natuurverwevingsgebied (Art. 2) zijn beide functies, natuurbehoud en recreatie, in betreffende zone nevengeschikt. Precies dit nevengeschikt zijn van de bestemming natuur maakt dat de recreatie in de zone 6 beperkt dient te zijn tot een zeer passieve vorm van recreatie. Bovendien maakt de zone 7 de interactie waarvan sprake in het bezwaar dan weer meer mogelijk. Vlacoro merkt op dat de ontwerper in de toelichtingnota (Bijlage III, p. 9) stelt dat met de overdruk natuurverweving precies die onderdelen van het strand werden opgenomen die te beschouwen zijn als overgangszones natuur-recreatie, zoals deze werden vastgelegd in het met het goedgekeurde PRS W-Vl ontwikkelde en eveneens goedgekeurde ruimtelijk uitvoeringsplan Strand en Dijk. Hierbij maakt Vlacoro de ontwerper er attent op de tekst op p.9 spreekt van de ruimtelijke structuurplannen Strand en Dijk, daar waar wellicht uitvoeringsplannen bedoeld wordt. Vlacoro merkt hierbij ook op dat het plangebied zich situeert over het grondgebied van vier gemeenten en dat het realiseren van een interactie zee-strand-voorduinen-duinen-binnenduinen niet noodzakelijk per afzonderlijke gemeente, en dan nog in een al dan niet even grote mate, dient te worden voorzien. Niettegenstaande de hiervoor vermelde argumenten van Vlacoro en om reden dat de vraag van de bezwaarindiener om in de betreffende zone de natuurwaarden te versterken vanuit de sectorale benadering natuur werd gemotiveerd, vraagt Vlacoro aan de ontwerper om deze vraag alsnog te willen onderzoeken en ze in voorkomend geval te willen in overweging nemen. 4. College van burgemeester en schepenen van De Haan [B4] Het college stelt enkel vast dat er bij haar bestuur geen bezwaren werden ingediend tijdens de duur van het openbaar onderzoek. Vlacoro neemt kennis van de vaststelling dat bij het gemeentebestuur van De Haan geen bezwaren werden ingediend tijdens de duur van het openbaar onderzoek. 5. College van burgemeester en schepenen van Oostende [B5] Het college stelt enkel vast dat er bij haar bestuur geen bezwaren werden ingediend tijdens de duur van het openbaar onderzoek. Vlacoro neemt kennis van de vaststelling dat bij het gemeentebestuur van Oostende geen bezwaren werden ingediend tijdens de duur van het openbaar onderzoek. 5/7

6 B.2. Bespreking van de adviezen 6. De gemeenteraad van Oostende [A1] De gemeenteraad van de stad Oostende heeft beslist dit gewestelijk RUP gunstig te adviseren, mits: - de verdere uitbouw van watersportrecreatie aan het strand van de Oosteroever van Oostende, zoals voorzien in het richtinggevend gedeelte van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Oostende is voorzien, kan gerealiseerd worden; - de bunkers op het plan Bijlage I, Verordenend Grafisch Plan 1 worden aangeduid. Deze bunkers mogen geen deel uitmaken van het verwevingsgebied. Vlacoro neemt kennis van dit advies met de daarin gestelde voorwaarden. Zij vraagt de ontwerper deze voorwaarden te willen in overweging nemen en in voorkomend geval haar ontwerp van gewestelijk RUP aan te passen. 7. De provincieraad van West-Vlaanderen [A2] GUNSTIG Overwegingen: De gewenste ruimtelijke structuur van het PRS-WV dtreeft voor het strand naar een verweving van toeristisch-recreatieve activiteiten met de natuurlijke structuur. De toeristisch-recreatieve gebieden werden door de Provincie vastgelegd in de provinciale RUPS Strand en Dijk. De niet opgenomen gebieden hebben een sterke natuurfunctie en zijn daardoor gewestelijke bevoegdheid. Het voorliggende gewestelijke RUP legt de bepalingen vast van deze gebieden. De visie van het gewestelijk RUP ondersteunt hiermee de verweving van toeristisch-recreatieve activiteit met natuurfunctie, vooropgesteld in de gewenste ruimtelijke structuur van het PRS-WV. In het plangebied zijn de duinen Oostkust tussen Oostende en Blankenberge door het PRS-WV geselecteerd als open-ruimte-verbinding. Hiermee wordt aan het gebied een belangrijke verbindingsfunctie toegeschreven. De continuïteit in de open ruimte dient gevrijwaard te blijven. De bepalingen van het ontwerp van gewestelijk RUP beperken deze doelstelling niet. De Provincieraad betreurt evenwel dat de stedenbouwkundige voorschriften niet gebiedsgericht opgemaakt zijn waardoor de viesie van de verschillende structuurplannen niet geconcretiseerd wordt. De stedenbouwkundige voorschriften voor de overdruk in functie van natuurverweving (art. 3) bevatten bepalingen opdat de mogelijkheden van de onderliggende provinciale RUP s Strand en Dijk mogelijk blijven. De bestaande feitelijke toestand is beperkt tot de opname van orthofoto s. Dit heeft het nadeel dat functies en activiteiten in het plangebied niet voldoende concreet worden geduid. Besluit: Enig artikel: De Provincieraad van West-Vlaanderen adviseert het ontwerp gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Afbakening van de gebieden van de natuurlijke en agrarische structuur, regio Kust- Polders-Westhoek: natuurgebieden Strand Middenkust-Oost, gunstig. Vlacoro neemt akte van dit gunstig advies. Zij brengt de bedenking, waarbij wordt gesteld dat de stedenbouwkundige voorschriften van het ontwerp van gewestelijke RUP niet gebiedsgericht opgemaakt zijn waardoor de visies van de verschillende gemeentelijke en/of provinciale structuurplannen niet geconcretiseerd worden, onder de bijzondere aandacht van de ontwerper. 6/7

7 8. De gemeenteraad van De Haan [A3] VOORWAARDELIJK GUNSTIG De gemeenteraad van De Haan stelt als enige voorwaarde, dat het onderscheid duidelijker moet worden aangeduid op de grafische plannen tussen de overdruk GEN en Natuurverwevings-gebied. Vlacoro neemt kennis van dit in essentie gunstig advies. Vlacoro merkt op de beide overdrukken waarvan sprake wel degelijk in overeenstemming zijn met de desbetreffende typebepalingen inzake planologische bestemmingszone voor gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen. In het kader van de eenvormigheid is het volgens haar niet wenselijk dat in dit gewestelijk RUP andere aanduidingen zouden worden aangewend. B.3. Opmerkingen Vlacoro Geen bemerkingen B.4. Besluit Vlacoro geeft gunstig advies over het ontwerp gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Natuurgebieden Strand Middenkust-oost, mits rekening wordt gehouden met de gestelde opmerkingen en voorwaarden. Verleend te Brussel op 4 november 2008, Lieve Reenaers, vaste secretaris Filiep Loosveldt, voorzitter Bijlage: overzicht van de ingediende bezwaarschriften en adviezen 7/7