ADVIES VLAAMSE COMMISSIE VOOR RUIMTELIJKE ORDENING

Transcriptie

1 ADVIES VLAAMSE COMMISSIE VOOR RUIMTELIJKE ORDENING Ontwerp gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan zonevreemde en deels zonevreemde terreinen voor openluchtrecreatieve verblijven, opgemaakt in toepassing van art. 188bis. Provincie Antwerpen Gemeente Kasterlee: camping Korte Heide A. Samenvatting van het dossier A.1 Situering Oppervlakte van het terrein: m² Totaal aantal plaatsen: 245 vaste plaatsen en 50 toeristische plaatsen (totaal = 295) Stedenbouwkundige vergunning: ja Ligging gewestplan: De camping is bijna volledig gelegen in zone voor verblijfsrecreatie. Slechts een smalle strook in het noorden is natuurgebied met wetenschappelijke waarde (of natuurreservaat), een zeer smal westelijk stukje is eveneens natuurgebied. Een deel van de camping is ingericht als groenzone. De camping werd opgenomen op vraag van de eigenaar om enkele grenscorrecties aan te duiden zodat de camping volledig in orde zou zijn. De camping ligt op de grens van de Kempische heuvelrug met de vallei van de Kleine Nete en loopt door tot aan de oevers van de Kleine Nete. Dit gebied wordt gekenmerkt door een grote toeristische aantrekkingskracht. Kasterlee staat in het RSPA aangeduid als toeristisch knooppunt, gelegen in het toeristisch netwerk Kempen (RSV). Samen met Herentals en Geel maakt Kasterlee deel uit van een gebied van primair toeristischrecreatief belang. Het gebied waarin de campings Bergheide en Korte Heide gelegen zijn wordt gekenmerkt door een bundeling van harde toeristische infrastructuren. De camping vormt een cluster met Bobbejaanland en een nabij gelegen discotheek. De camping grenst aan de vallei van de Kleine Nete. De vallei is structuurbepalend op Vlaams niveau (RSV). Dit gebied is aangeduid als biologisch waardevol op de biologische waarderingskaart. De zone van de Kleine Nete is ter hoogte van Lichtaart aangegeven als natuuraandachtsgebied. A.2 Ontwerp Het grootste deel van de camping blijft zone voor openluchtrecreatieve verblijven. Twee delen, één in het westen en een ander in het noordwesten, worden aangeduid als natuurreservaat. Het deel tussen de Kleine Nete en de oude meanders wordt aangeduid als zone voor openluchtrecreatieve verblijven met bijzondere bepalingen. In deze zone moet voor nieuwe vaste constructies advies ingewonnen worden bij de Afdeling Water om de potenties voor het duurzaam waterbeleid niet te verhinderen. Langs de Kleine Nete wordt een buffer voorzien van 2 meter breed die bestaat uit een dichte rij inheemse gewassen. De provincie dringt erop aan om samen met de eigenaar te zoeken naar een combinatie tussen kamperen en duurzaam waterbeleid. 1

2 A.3 Openbaar onderzoek Het ontwerp van gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan werd onderworpen aan een openbaar onderzoek gedurende 60 dagen van 20 augustus 2001 tot 18 oktober Er werden 4 bezwaren ingediend. Bezwaren: 4: Toerisme Provincie Antwerpen (10), BVBA Korte Heide (Georges van der Vennet, exploitant) (11), Afdeling Natuur-Antwerpen (12), Natuurreservaten vzw/natuurpunt (39) Bezwaren die niet aan de vormvereiste voldoen: geen Opmerkingen: geen A.4 Adviezen Gemeenteraad Kasterlee (advies 2): gunstig advies (25 september 2001) B. Advies van VLACORO B.1 Antwoord op de bezwaren en opmerkingen De hoogdringendheid voor het toepassen van art. 188bis is het bekomen van een juiste ruimtelijke zonering waardoor de exploitant een exploitatievergunning kan aanvragen. Door een strook (westen) zone voor verblijfsrecreatie om te zetten naar natuurgebied en een ander deel sterk te beperken in zijn mogelijkheden (de zone tussen de Kleine Nete en de oude Nete-armen), gaat het RUP hier zijn doel voorbij (10,11). VLACORO treedt het bezwaaar niet bij. Alhoewel de Vlaamse regering met de opmaak van de RUP s m.b.t. de openluchtrecreatieve verblijven ondermeer, waar mogelijk, het zone-eigen maken van deze verblijven nastreeft, is haar bevoegdheid daartoe niet beperkt. Naar aanleiding van de opmaak van de RUP kan de zonering en de inrichting van het gehele plangebied herbekeken worden. De camping werd opgenomen op vraag van de eigenaar. Zijn voorstel was een ruil van twee percelen natuurgebied (in gebruik als camping sinds ± 1962) tegen twee percelen verblijfsrecreatie (met een groene invulling). De ruil is ook doorgevoerd, maar er werden meer wijzigingen/beperkingen doorgevoerd, waardoor de uitbating gehypothekeerd wordt (10,11). Bezwaarschrift 11 zegt dat minder dan 5% van de totale oppervlakte zonevreemd is. Er is bezwaar tegen (10,11): - Het herbestemmen van recreatiegebied in natuurgebied van de zeer smalle streep grond in noord zuidelijke richting gelegen langs de Boterpottenloop. De lijn is puur theoretisch getrokken en houdt geen rekening met de bestaande indeling van de camping (10,11). - Het herbestemmen in natuurgebied van de zuidwestelijk gelegen Nete-arm (10,11). Het behoud van de zone voor verblijfsrecreatie is hier belangrijk om de afstand te bepalen waarop recreatieve verblijven gelegen moeten zijn van een aangrenzend natuurgebied (11). - De vestiging van een speciale zone voor openluchtrecreatieve verblijven met bijkomende bepalingen tussen de Kleine Nete en de oude Nete-armen op de camping (10,11). Het oprichten van vaste constructies wordt hier bemoeilijkt door de strengere maatregelen: het noodzakelijk advies van de Afdeling Water en de vermelding dat het oprichten van vaste constructies de potenties van een duurzaam waterbeleid niet in gedrang mogen brengen (11). 2

3 - Een bijkomend probleem is de erfenis uit het verleden van enkele chalets zonder bouwvergunning. Er is een regularisatieprocedure opgestart, maar de eigenaar vreest dat de constructies op lange termijn toch zullen moeten verdwijnen door de strenge voorschriften en het noodzakelijk advies van de Afdeling Water (11). Voor de uitbating worden er problemen gemaakt i.p.v. opgelost (11). De eigenaar vreest dat op termijn in de zone tussen de Kleine Nete en de oude Nete-armen niets meer mogelijk is. Hierdoor zou 20% (60 op 300 plaatsen) verloren gaan. Dit betekent een zwaar financieel verlies voor de uitbating. Er is ook geen enkele compensatie voorzien voor dit mogelijke verlies. Bijgevolg is het RUP onrechtvaardig. De andere campings krijgen een beter statuut door het RUP, Korte Heide daarentegen gaat er op achteruit en krijgt zware beperkingen opgelegd voor goed gezoneerde percelen (11). Zowel de exploitant als Toerisme Provincie Antwerpen vinden het RUP onaanvaardbaar en vragen enkel de ruil van de twee percelen, zoals oorspronkelijk voorgesteld werd (10,11). VLACORO neemt kennis van de vaststellingen. Ze merkt op dat slechts een klein deel van de camping zonevreemd is, maar dat een deel van de camping gelegen is in de vallei van de Kleine Nete, die structuurbepalend is op Vlaams niveau (RSV). Een camping hypothekeert de natuurwaarden van de riviervallei. De natuurwaarden van dit deel moeten op termijn immers primeren. VLACORO erkent dat de bijkomende beperkingen in de zone tussen de Kleine Nete en de oude Nete-armen een exploitatieverlies kunnen meebrengen voor de uitbater. VLACORO wijst erop dat onderzocht zal moeten worden of hiervoor planschade of schadevergoeding wegens buitengewone schade (bij de Raad van State) kan bekomen worden. VLACORO wijst erop dat de bewering dat andere campings er alleen maar op vooruit gaan door het zone-eigen worden van zonevreemde delen niet met de werkelijkheid strookt. De eigenaar merkt op dat Kasterlee gelegen is in een gebied van primair toeristisch belang. In zulke gebieden is hoogdynamische infrastructuur mogelijk (11). VLACORO neemt kennis van de vaststellingen, Kasterlee is inderdaad een gebied van primair toeristisch belang. Hoogdynamische infrastructuur is echter enkel mogelijk indien de draagkracht van de omgeving niet overschreden wordt. De camping ligt hier in een structuurbepalende riviervallei op Vlaams niveau, waar het behoud van een camping de natuurwaarden ervan hypothekeert. De bestemming verblijfsrecreatie is niet alleen opgenomen in het gewestplan, maar ook in een stedenbouwkundig attest nr. 1 d.d. 15 juli 1997 (10,11). VLACORO treedt het bezwaar niet bij. Een stedenbouwkundig attest kan geen bestemmingswijziging inhouden ten aanzien van de plannen van aanleg. In het RUP wordt niet vermeld of het aan te vragen advies van de Afdeling Water bindend is (11). VLACORO treedt het bezwaar niet bij. Aan een aan te vragen advies mag niet worden voorbijgegaan, maar het advies is niet bindend. De Afdeling Natuur-Antwerpen meldt dat de camping in het overstromingsgebied van de Kleine Nete ligt. Zij gaan akkoord met de bestemmingswijziging, maar vragen als compensatie voor het verlies aan natuurgebied om de meest westelijke meander een groene bestemming te geven waarin geen kampeeractiviteiten mogelijk zijn. Verder vragen ze om naar de toekomst toe de resterende zone tussen de Kleine Nete en de oude Nete-armen een natuurbestemming te geven zodat er een natuurlijke buffer ontstaat tussen de camping en de kwetsbare Netevallei (12). 3

4 Natuurpunt vraagt voor een maximale toepassing van de principes van integraal waterbeheer voor de Kleine Nete en de oude meanders (waarvan er één gebruikt wordt als visvijver). De Kleine Nete is een structuurbepalend element in het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen, de vallei van de Kleine Nete is een natuuraandachtsgebied volgens het RSPA en zal waarschijnlijk worden opgenomen in het VEN. Het bekkenbeheersplan zal bijgevolg erg natuurgericht zijn. De voorschriften voor de zone voor openluchtrecreatieve verblijven met bijkomende bepalingen en de bufferstrook zijn ontoereikend (geen uitdoofbeleid, geen saneringen, geen herstelmaatregelingen). Via een actief uitdoofbeleid van de vaste constructies in deze zones en het enkel mogelijk maken van toeristische plaatsen kan er toch nog een verwevenheid zijn tussen openluchtrecreatie en natuur. Natuurpunt vraagt om de zone tussen de meanders met inbegrip van de meanders op te nemen als natuurgebied, met de mogelijkheid tot dagrecreatie (op te nemen in de voorschriften) (39). VLACORO treedt het bezwaar bij. De meest westelijke meander is op het bestemmingsplan ingekleurd als natuurgebied met wetenschappelijke waarde. VLACORO is van oordeel dat de natuurwaarden van de vallei van de Kleine Nete gevrijwaard moeten blijven. VLACORO stelt voor om voor de bestemming zone voor openluchtrecreatieve verblijven met bijkomende bepalingen een uitdoving op te leggen van 15 jaar met nabestemming natuurgebied. Bezwaarschrift 39 steunt het standpunt NATUURPUNT van 30/08/2001 inzake zonevreemde campings. - er mag geen hypotheek komen te liggen op het gebiedsgerichte natuurbeleid, met in eerste instantie aandacht aan hoogwaardige natuurwaarden; - maximaal behoud van natuurwaarden; landschappelijke integratie; opname van bestemmingswijzigingen in de ruimtebalans; - stopzetting van permanente bewoning met een sociaal verantwoorde oplossing voor de betrokkene; - handhavingsbeleid: de keuze voor uitdoving ook hard maken; - overwegingen van ruimtelijke ordening moeten centraal staan: herwaarderen van stedelijke gebieden als volwaardig ontspanningsmilieu. Campings in kwetsbaar open ruimtegebied overbrengen naar randstedelijke multifunctionele groengebieden; - alternatief toerisme ontwikkelen; - RUP s dreigen te verworden tot regelingen ad hoc voor gewestplanwijziging. De gebiedsgerichte visie van de structuurplanning mag niet zoek raken. Omdat de provinciale structuurplanning (inclusief het deel toerisme) niet af is en voort evolueert, wordt gevraagd de stedenbouwkundige voorschriften in de dossiers eng te interpreteren.) VLACORO neemt kennis van de inhoud van het standpunt NATUURPUNT, dat vooral pleit voor een zorgzame evaluatie van de RUP s en de voorschriften ervan, een bezorgdheid die ook die van VLACORO is. B.2 Opmerkingen VLACORO B.2.1. Algemene opmerkingen Zie document: Algemene opmerkingen vanwege VLACORO m.b.t. de 46 ontwerp gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen over zonevreemde en deels zonevreemde terreinen voor openluchtrecreatieve verblijven. B.2.2. Opmerkingen over het dossier Geen 4

5 B.3 Besluit VLACORO geeft gunstig advies over het ontwerp-rup, mits: - er een uitdovingsregeling wordt opgelegd voor de zone voor openluchtrecreatieve verblijven met bijkomende bepalingen. VLACORO stelt voor om voor de zone voor openluchtrecreatieve verblijven met bijkomende bepalingen een uitdoving van 15 jaar op te leggen. De nabestemming wordt natuurgebied. Nieuwe vaste constructies zijn hier niet gewenst. Binnen de 15 jaar moeten alle bestaande vaste constructies verwijderd zijn. De beslissing wordt genomen omwille van de belangrijke natuurwaarden van de vallei van de Kleine Nete (principes integraal waterbeheer) en de aanduiding als structuurbepalende riviervallei in het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen. maar merkt op dat: - de nabestemming zal worden verrekend in de ruimtebalans. Verleend op 8 januari 2002 te Brussel, De Vaste Secretaris, De Voorzitter, Lieve Reenaers Prof.dr. Boudewijn Bouckaert 5