Jaarverslag Medisch Ethische Toetsingscommissie van. Wageningen University

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaarverslag Medisch Ethische Toetsingscommissie van. Wageningen University"

Transcriptie

1 Jaarverslag 2018 van de Medisch Ethische Toetsingscommissie van Wageningen University

2 INHOUDSOPGAVE WOORD VOORAF 1. SAMENSTELLING en SCHOLING 1.1 Samenstelling METC-WU op 31 december Aftredende leden in Nieuwe leden in Herbenoemingen in Ambtelijke ondersteuning in Bevoegd gezag en reglement 1.7 Scholingsactiviteiten in ALGEMENE ONTWIKKELINGEN 2.1 Vergaderingen en werkwijze 2.2 Financiën 3. OMVANG WERKZAAMHEDEN 3.1 Vergaderingen 3.2 Ingediende WMO-onderzoeksdossiers in Ingediende niet-wmo-onderzoeksdossiers in Amendementen in WMO-vragen in SAE-meldingen in Geconstateerde protocolafwijkingen in Bezwaar en administratief beroep 3.9 Klachten, WOB-verzoeken en dwangsommen 3.10 Embryowet 4. INTERNE / EXTERNE CONTACTEN 4.1 Interne contacten 4.2 Externe contacten Het voorzitters- en secretarissenoverleg De NVMETC BIJLAGE 1: Overzicht beoordeelde onderzoeksdossiers in 2018 BIJLAGE 2: Gebruikte afkortingen BIJLAGE 3: Colofon METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 2 van 17

3 WOORD VOORAF Geachte lezer, Voor u ligt het jaarverslag van de Medisch Ethische Toetsingscommissie van Wageningen University (METC-WU). In het jaar 2018 heeft de METC-WU zich weer met veel enthousiasme over de ingediende onderzoeksdossiers gebogen. U vindt in dit jaarverslag de belangrijkste getallen die ons werk reflecteren, zoals bijvoorbeeld het aantal beoordelingen van WMO dossiers (30 dossiers), het aantal WMO-vragen (17 dossiers), het aantal SAEmeldingen (24 SAE s), het aantal beoordeelde amendementen (7 amendementen) en de gemiddelde doorlooptijd (38 dagen). In de afgelopen jaren zien we een tamelijk stabiel patroon in de hoeveelheid ingediende dossiers. In 2018 hebben we ons opnieuw ingezet om de kwaliteit van ons werk te verhogen middels een aantal acties. Ten eerste hebben we alle onderzoekers actief uitgenodigd om voorafgaand aan de eerste bespreking van hun dossier, mondeling toelichting te geven en vragen van commissieleden te beantwoorden. Deze procedure is door de commissieleden zeer positief ervaren en draagt ons inziens bij aan een toename van wederzijds begrip. Waarschijnlijk heeft dit mondelinge overleg met de onderzoekers ook bijgedragen aan de sterk verkorte doorlooptijd van onze dossiers (gemiddeld 38 dagen per dossier in 2018) t.o.v. vorig jaar (gemiddeld 49 dagen per dossier in 2017). Ten tweede werd er in het afgelopen jaar tweemaal vergaderd met de rector magnificus en vice-voorzitter van de Raad van Bestuur van Wageningen University, waarbij de toetsing van niet-wmo plichtig onderzoek, de toetsing van deelprojecten waarbij reeds afgenomen lichaamsmateriaal gebruikt wordt, de gewenste vorming van (hoofd)onderzoekers middels het volgen van een BROK cursus of GCP-cursus en de instelling van een wetenschapsbureau ter ondersteuning van beginnend onderzoekers de belangrijkste gespreksonderwerpen waren. Daarnaast is afgesproken elkaar eens per jaar bij het indienen van het jaarverslag te ontmoeten alvorens het jaarverslag naar het College van Bestuur wordt verzonden. Tot slot is er in 2018 uitgebreid contact geweest met de functionaris gegevensbescherming en de projectleider gegevensbescherming van WU om de implementatie van de Algemene Verordening Gegevensbescherming t.a.v. verwerking van persoonsgegevens van proefpersonen voor WU onderzoekers te stroomlijnen. Daarnaast heeft de METC-WU zelf een template voor het curriculum vitae van de hoofdonderzoeker opgesteld (document I3), zodat ook hier geen onnodige persoonsgegevens aangeleverd en verwerkt worden. Voor het komende tijd ziet de METC-WU zich geconfronteerd met meerdere uitdagingen, waaraan in goede onderlinge samenwerking tussen de commissie, de Research Unit van Wageningen University en de Raad van Bestuur van Wageningen University het hoofd zal moeten worden geboden. Behoud en uitbreiding van expertise vraagt voortdurend onze aandacht, waarbij we streven naar een goede representatie van de voor Wageningen University & Research relevante onderzoeksgebieden. Helaas hebben wij in 2018 afscheid moeten nemen van onze WMO-deskundig jurist en onze WMO-deskundig arts. Door een grotere tijdsbesteding per dossier door toenemende complexiteit van het aangeboden wetenschappelijk onderzoek en door de hogere eisen aan expertise van een METC-lid is de pool van geschikte kandidaten voor een METC niet groot. We zijn dan ook erg verheugd dat we voor beide vacatures een uitstekende vervanger hebben gevonden. Een ander probleem, METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 3 van 17

4 dat dit jaar aandacht gevraagd heeft en verder uitgewerkt zal worden in het jaar 2019 is de begroting van de METC-WU, die al langere tijd niet geïndexeerd is aan de reële kosten. Om een solide basis te leggen voor een klantgerichte, professionele en toekomstbestendige METC is een grondige herziening van de financiering van de METC-WU in 2019 noodzakelijk. Tot slot zal de METC-WU samen met de Raad van Bestuur en de Social Sciences Ethiek Commissie (SEC) in 2019 tot een beleid moeten komen voor de beoordeling van niet-wmo plichtig wetenschappelijk onderzoek. Binnen Wageningen Universiteit wordt veel wetenschappelijk onderzoek met mensen uitgevoerd dat niet binnen de toetsingskaders van de WMO valt om verschillende redenen: - het onderzoek wordt niet in Nederland uitgevoerd (maar bijvoorbeeld in Azië of Afrika), of - het betreft geen wetenschappelijk onderzoek (maar bijvoorbeeld onderzoek in het kader van BSc/MSc onderwijs), of - het betreft geen medisch wetenschappelijk onderzoek (maar bijvoorbeeld sociaal wetenschappelijk onderzoek, commercieel onderzoek, of een kwaliteitsanalyse van meetinstrumenten), of - er worden aan proefpersonen geen gedragsregels of handelingen opgelegd die inbreuk maken op de psychische of lichamelijke integriteit van de proefpersoon (bijvoorbeeld retrospectief onderzoek, nader of ander gebruik van lichaamsmateriaal, of vragenlijstonderzoek). Dit onderzoek valt niet onder de WMO en hiervoor hoeft dus wettelijk gezien geen toestemming van een erkende METC verkregen te worden voordat het uitgevoerd wordt. Dit onderzoek wordt nu in enkele gevallen (wanneer aangeboden aan de METC) voorzien van een niet-wmo verklaring, maar het wordt verder niet methodologisch, inhoudelijk of ethisch getoetst. Echter, op dit onderzoek kunnen wel andere wetten, regelingen en gedragscodes van toepassing zijn. Bovendien, wanneer een onderzoek niet-wmo plichtig is wil dit niet zeggen dat er geen ethische implicaties zijn. Het grote grijze gebied begint waar de wet ophoudt. Een zorgvuldigheidstoetsing door een gezaghebbende instantie voor onderzoek dat niet onder de reikwijdte van de WMO valt zou de Wageningse onderzoekers efficiënt kunnen ondersteunen en de professionele verantwoordelijkheden van Wageningen Universiteit t.a.v. deugdelijk en ethisch verantwoord wetenschappelijk onderzoek met proefpersonen kunnen borgen. Dankzij het niet-aflatende enthousiasme en inzet van de leden en de secretaris kan de METC-WU haar werk doen en zich inzetten voor de bescherming van proefpersonen en een bijdrage leveren aan de kwaliteit van het mensgebonden onderzoek binnen Wageningen University. Als voorzitter dank ik de commissieleden en de ambtelijk secretaris hartelijk voor hun inzet over de afgelopen periode. Ik wens u veel plezier met het lezen van dit jaarverslag, dat de werkzaamheden van de commissie betreft in de periode van 1 januari 2018 tot en met 31 december Prof. Dr E. M. H. Mathus-Vliegen Voorzitter METC-WU METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 4 van 17

5 1. SAMENSTELLING en SCHOLING 1.1 Samenstelling METC-WU op 31 december 2018 Naam Functie WMO-discipline Prof. (em) dr. E.M.H. Mathus-Vliegen arts voorzitter plaatsvervangend arts Dr. M.C. Ocké voedingskundige plaatsvervangend methodoloog Dr. J.B. Bijker anesthesioloog arts Dr. A. Lelie ethicus proefpersonenlid Mr. R.F. Hana jurist geen Prof. dr. H.C. Boshuizen statisticus methodoloog Mr. P.J.F. van Paridon-Boerrigter juridisch adviseur gezondheidszorg jurist Mr. W. Schipper jurist plaatsvervangend jurist Dr. L.A.M. van der Scheer ethicus ethicus Dr. H.J.M. van Kan ziekenhuisapotheker / klinisch farmacoloog ziekenhuisapotheker / klinisch farmacoloog Dr. H. van den Berg kinderarts kinderarts Dr. R.C.M. Hennekam kinderarts en klinisch geneticus plaatsvervangend kinderarts Naam Functie WMO-discipline Dr. R. de Wijk adviseur sensorisch voedingsonderzoek - Dr. H. van den Berg en Dr. R.C.M. Hennekam zijn lid van de commissie, maar beoordelen enkel de dossiers waarbij wetenschappelijk onderzoek met kinderen uitgevoerd wordt. Dit is in 2018 op twee WMO-plichtige onderzoeksdossiers van toepassing geweest. Dr. R de Wijk is geen lid van de METC-WU, maar treedt op als adviseur van de commissie bij sensorisch voedingsonderzoek, indien de commissie hierom vraagt. Dit is in 2018 niet gebeurd. In overeenstemming met het reglement ziet de voorzitter toe op melding van de nevenfuncties van de leden van de METC-WU. De leden vervulden in 2018 geen nevenfuncties die onverenigbaar zijn met een goede vervulling van de METC taken, of die de onafhankelijkheid en het vertrouwen daarin kunnen schaden. METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 5 van 17

6 1.2 Aftredende leden in 2018 Per 1 september 2018 is Dr. D.G. Snijdelaar als commissielid (WMO-deskundig arts) afgetreden. Per 31 december 2018 is Mr. P.J.F. van Paridon-Boerrigter (WMO-deskundig jurist) afgetreden. 1.3 Nieuwe leden in 2018 Per 1 september 2018 is dr. J.B. Bijker benoemd tot lid van de METC-WU in de hoedanigheid van WMO-deskundig arts. 1.4 Herbenoemingen in 2018 Er zijn in 2018 geen commissieleden herbenoemd. 1.5 Ambtelijke ondersteuning in 2018 Naam Dr. C. Dullemeijer Mw. K. Zweers Functie Ambtelijk secretaris (0.3 FTE) Administratief medewerker (0.05 FTE) 1.6 Bevoegd gezag en reglement De METC-WU is een onafhankelijke commissie die is ingesteld door het College van Bestuur van Wageningen University. Het College van Bestuur benoemt de voorzitter en de overige leden van de METC-WU en is tevens bevoegd tot (gewijzigde) vaststelling van het reglement van de METC-WU. In die gevallen waarin het reglement niet voorziet, beslist het College van Bestuur, na de METC-WU te hebben gehoord. De werkzaamheden van de METC omvatten primair de toetsing van onderzoeksprotocollen op het terrein van voeding en/of voedingsmiddelen. De beoordeling van wetenschappelijk onderzoek met geneesmiddelen behoort in beginsel slechts tot het werkterrein van de METC, indien het betreffende wetenschappelijk onderzoek verband houdt met voeding en/of voedingsmiddelen. De METC-WU kan volgens het reglement toetsingsopdrachten aanvaarden van Wageningen University, Stichting Wageningen Research, Ziekenhuis Gelderse Vallei te Ede, Top Institute Food and Nutrition (TIFN) te Wageningen, Nederlands Instituut voor Zuivelonderzoek (NIZO) te Ede, en andere Nederlandse onderzoeksinstellingen. De METC-WU kan ook toetsingsopdrachten aanvaarden met betrekking tot onderzoeksprotocollen aangaande voorgenomen wetenschappelijk onderzoek van Unilever Nederland BV, gevestigd te Rotterdam. Voor Unilever toetst de METC-WU onderzoeksprotocollen die door Unilever Research & Development Vlaardingen (URDV) worden aangeboden, aangaande voorgenomen wetenschappelijk onderzoek, voor zover dit onderzoek in Nederland wordt uitgevoerd en voor zover dit onderzoek niet door een andere medisch-ethische toetsingscommissie wordt beoordeeld of beoordeeld zou moeten worden. Voorgenomen wetenschappelijk onderzoek dat niet onder de reikwijdte van de WMO valt beoordeelt METC-WU voor Unilever als METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 6 van 17

7 onafhankelijke ethische commissie (independent ethics comittee, U-IEC); dit betreft onderzoek dat in het binnenland of buitenland wordt uitgevoerd. Beoordeling vindt plaats in overeenstemming met de geldende internationale wet- en regelgeving, de Unilever R&D standard on Ethical Review of research on human subjects, version 5 (April 2015) en de Ethics Guidance for study personnel, unilever management and ethics committees (April 2017) van Unilever. Indien de METC-WU handelt als U-IEC, wordt louter een advies gegeven en worden geen besluiten genomen. 1.7 Scholingsactiviteiten in 2018 Verschillende commissieleden hebben deelgenomen aan scholingsactiviteiten en bijeenkomsten met externen. Naam Mw. Prof. Dr E.M.H. Mathus- Vliegen Scholingsactiviteit CCMO voorzittersoverleg (18 april 2018) NVMETC voorjaarsbijeenkomst (6 juni 2018) Scholingsdag NVMETC (26 oktober 2018) NVMETC najaarsbijeenkomst (28 november 2018) Dr. A. Lelie Scholingsdag NVMETC (26 oktober 2018) Mr. R.F. Hana Scholingsdag NVMETC (12 oktober 2018) Prof. dr. H.C. Boshuizen NVMETC najaarsbijeenkomst (28 november 2018) Mr. P.J.F. van Paridon- Boerrighter Scholingsdag NVMETC (12 oktober 2018) W. Schipper NVMETC voorjaarsbijeenkomst (6 juni 2018) Dr. L. van der Scheer NVMETC voorjaarsbijeenkomst (6 juni 2018) Scholingsdag NVMETC (12 oktober 2018) Bij elke plenaire vergadering worden de mogelijkheden voor scholing besproken. Na afloop van een scholingsactiviteit wordt de opgedane kennis gedeeld met de overige commissieleden in de plenaire vergadering. METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 7 van 17

8 2 ALGEMENE ONTWIKKELINGEN 2.1 Vergaderingen en werkwijze De vaste agendapunten van de METC-WU vergaderingen waren: opening, notulen voorgaande vergadering, actiepunten/lopende zaken, bespreking onderzoeksdossiers, berichtgeving U-IEC (Unilever), berichtgeving Commissie Human Research Facilities (WU), berichtgeving CCMO en/of NVMETC, melding nevenfuncties, mogelijkheden training/scholing, w.v.t.t.k., en sluiting. De commissieleden ontvingen de te beoordelen onderzoeksdossiers uiterlijk 10 kalenderdagen voor de vergadering. Ieder commissielid beoordeelde elk onderzoeksdossier afzonderlijk en twee dagen voorafgaand aan de vergadering werd het overzicht van deze afzonderlijke beoordelingen doorgestuurd naar alle commissieleden. Tijdens de plenaire vergadering werd gezamenlijk over alle onderzoeksdossiers gediscussieerd en een vervolg of oordeel vastgesteld. 2.2 Financiën De METC-leden kregen in 2018 een vaste vergoeding per beoordeeld protocol en per bijgewoonde vergadering (zowel plenaire vergaderingen, als bijvoorbeeld het voorzittersoverleg) en indien van toepassing een reiskostenvergoeding. De financiële middelen kwamen voornamelijk uit te beoordelen protocollen. De Raad van Bestuur heeft de tarieven vastgesteld die met ingang van 1 januari 2013 gelden. Voor de beoordeling van een onderzoeksdossier werd 1000 euro in rekening gebracht bij de (interne) onderzoekers van Wageningen University en 2000 euro bij de externe partijen. Voor de beoordeling van een amendement werd 350 euro in rekening gebracht bij de interne onderzoekers, en 750 euro bij de externe partijen. Onderzoeken waarbij een leerstoelgroep van Wageningen University als verrichter ('sponsor') optrad, kwamen in aanmerking voor de interne tarieven. Voor alle overig onderzoek (inclusief onderzoek waarbij een onderzoeksinstituut van Stichting Wageningen Research de verrichter is) golden de externe tarieven. De overige financiële middelen werden beschikbaar gesteld door Wageningen University & Research (Wageningen U&R), het samenwerkingsverband van Wageningen University en Stichting Wageningen Research. Hiermee werden vooral de kosten voor het secretariaat gedekt. METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 8 van 17

9 3 OMVANG WERKZAAMHEDEN 3.1 Vergaderingen In het jaar 2018 is de METC-WU 10 keer bijeengekomen om de ingediende onderzoeksdossiers te bespreken: op 18 januari, 22 februari, 29 maart, 26 april, 31 mei, 5 juli, 23 augustus, 27 september, 8 november en 13 december. 3.2 Ingediende WMO-onderzoeksdossiers in 2018 In het jaar 2018 zijn 30 nieuwe onderzoeksdossiers ingediend die onder de reikwijdte van de WMO vallen. Bij 19 onderzoeksdossiers was Wageningen University (WU) de verrichter van het onderzoek, bij 6 onderzoeksdossiers was Stichting Wageningen Research (WR) de verrichter van het onderzoek. Twee onderzoeksdossiers bevinden zich begin 2019 nog in de beoordelingsprocedure. Twee onderzoeksdossiers hebben een negatief oordeel ontvangen. Een onderzoekersdossier is teruggetrokken door de onderzoekers. De andere 25 onderzoeksdossiers hebben een positief oordeel ontvangen, na aanpassingen en reactie van de onderzoekers op de opmerkingen van de METC-WU. Figuur 1: Aantal WMO-onderzoeksdossiers per verrichter, ingediend voor beoordeling bij de METC-WU in 2018 METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 9 van 17

10 3.3 Ingediende niet-wmo plichtige onderzoeksdossiers in 2018 In het jaar 2018 zijn er geen onderzoeksdossiers ingediend die niet onder de reikwijdte van de WMO vallen. Dit is een opvallende daling ten opzichte van voorgaande jaren, waarin er gemiddeld ruim 7 niet-wmo dossiers per jaar werden aangeboden (in de periode ) voor ethisch advies. Deze daling kan niet verklaard worden door de hoeveelheid uitgevoerd niet-wmo onderzoek, aangezien er juist een lichte stijging te zien is in het aantal beoordelingen op WMO-plichtigheid over de afgelopen jaren (17 aanvragen in 2018, vergeleken met gemiddeld 15 in de periode ). 3.4 Amendementen in 2018 In het jaar 2018 zijn er 7 amendementen ingediend. Alle amendementen hadden betrekking op onderzoek waarvan Wageningen University of Wageningen Research de verrichter is. Alle amendementen hadden betrekking op WMO-plichtig onderzoek, en alle ontvingen een positief nader besluit. Figuur 3: Aantal amendementen per verrichter, ingediend voor beoordeling bij de METC-WU in WMO-vragen in 2018 De METC-WU is 17 maal verzocht zich uit te spreken over het al dan niet WMOplichtig zijn van voorgenomen onderzoek. In 10 gevallen was er naar het oordeel van de METC-WU geen sprake van WMO-plichtigheid. 3.6 SAE-meldingen in 2018 In 2018 hebben de voorzitter en de arts (tot sept 2018) of de voorzitter en de klinisch farmacoloog/ziekehuisapotheker (vanaf sept 2018) van de METC-WU 24 SAEmeldingen besproken. Deze SAE s zijn alle voor kennisgeving aangenomen en gaven METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 10 van 17

11 geen aanleiding tot herziening van het eerder gegeven oordeel. 3.7 Geconstateerde protocolafwijkingen in 2018 Op basis van de ingediende voortgangs- en eindrapportages in 2018 zijn de volgende protocolafwijkingen geconstateerd. NL-nummer METC-nr Titel onderzoek Protocolafwijking NL /12 ProMuscle in Practice De SAE-melding AE019 is pas 6 maanden nadat de onderzoekers er van op de hoogte waren gesteld ingediend bij de METC, i.p.v. binnen 15 dagen zoals wettelijk verplicht is. NL /19 Tempo De melding beëindiging onderzoek is 3 maanden na beëindiging ingediend i.p.v. binnen de verplicht gestelde termijn van 8 weken. NL /20 Fitaal Er zijn 94 proefpersonen geïncludeerd, terwijl er volgens het protocol 78 personen geïncludeerd zouden worden (inclusief uitvallers). De aantallen zijn fors (16%) overschreden. Bovendien is er uitstel geweest van 2 naar 12 weken voor meting 2, dit is onterecht niet als amendement ingediend. NL /29 Insectair De melding beëindiging onderzoek is 6 maanden na beëindiging ingediend i.p.v. binnen de verplicht gestelde termijn van 8 weken. NL /36 EnPro Een SAE is niet ingediend bij de METC, omdat deze enige tijd na afronding van het onderzoek is ontstaan. NL /11 Fiber study De aanpassing van een van de belangrijkste inclusiecriteria (mate van dagelijkse vezelinname) is onterecht niet als amendement ingediend. NL /13 Pro-2 study De verlenging van de innametijd van de maaltijd is een aanpassing in het protocol die strikt genomen als amendement had moeten worden ingediend. NL /14 Breinspijs De onderzoekers hebben enkele cognitieve testen vervangen door andere cognitieve testen. Dit is een substantiële verandering die in de vorm van een amendement voorgelegd had moeten worden. De commissie heeft geen enkele informatie gekregen over de validiteit van deze vervangende testen, en heeft dus niet kunnen oordelen of de wetenschappelijke waarde van het onderzoek nog steeds opweegt tegen de belasting van de proefpersonen. NL /20 VoedingSlimThuis De onderzoekers hebben voor andere wervingsmethoden gekozen zonder dit als METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 11 van 17

12 amendement in te dienen. Daarnaast is de einddatum van het onderzoek naar achteren verschoven, zonder dat dit gemeld is. NL /23 Proteos Een wijziging van de inclusiecriteria is onterecht niet ingediend als amendement. NL /06 IBSQutrition Een wijziging van de inclusiecriteria is onterecht niet ingediend als amendement. 3.8 Bezwaar en administratief beroep Er is in het jaar 2018 geen administratief beroep aangetekend tegen een besluit van de METC-WU. 3.9 Klachten, WOB-verzoeken en dwangsommen In het jaar 2018 zijn er geen klachten en/of WOB-verzoeken ontvangen. Ook is er geen dwangsom opgelegd in het kader van de Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen Embryowet In het jaar 2018 zijn er geen dossiers ingediend die onder de Embryowet vallen. METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 12 van 17

13 4. INTERNE/EXTERNE CONTACTEN 4.1 Interne contacten Het College van Bestuur van Wageningen University wordt door middel van toezending van het jaarverslag van de METC-WU geïnformeerd over de genomen besluiten. Daarnaast wordt regelmatige contact onderhouden met de verpleegkundige, de onderzoeksarts en de manager van de Human Research Unit van Wageningen University. 4.2 Externe contacten Het voorzitters- en het secretarissenoverleg In 2018 heeft er 3 keer, op 18 april, op 4 juli en op 14 november, een overleg tussen de CCMO en de voorzitters van de erkende METC s plaatsgevonden: het voorzittersoverleg. Analoog aan het voorzittersoverleg is er ook een secretarissenoverleg, een overleg tussen de CCMO en de ambtelijk secretarissen van de erkende METC s. Het secretarissenoverleg heeft in 2018 eenmaal plaatsgevonden, op 30 januari De NVMETC In 2018 heeft de Nederlandse Vereniging van Medisch Ethische ToetsingsCommissies (de NVMETC) de volgende bijeenkomsten georganiseerd: - Algemene Ledenvergadering (2x, in juni en november 2018); - NVMETC voorjaarsbijeenkomst (6 juni 2018) - NVMETC Scholingsdag (in oktober 2018). - NVMETC Secretarissenoverleg (in juni 2018) METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 13 van 17

14 BIJLAGE 1: Overzicht beoordeelde onderzoeksdossiers in 2018 Tabel 1: Overzicht WMO-plichtige onderzoeksdossiers in 2018 NL-nummer METCnr Titel onderzoek Verrichter Uitvoerder Besluit Doorlooptijd (dagen) NL /01 Duplicaatmaaltijd en en 24h urine WR (Rikilt) WR (Rikilt) + 27 NL /02 CarboKinetiek WU (HNH) WU (HNH) geen n.v.t. dossier teruggetrokke n NL /03 Ode Amaris Zorggroep WU (HNH) + 46 NL /04 Biolyse WU (HNH) WU (HNH) + 58 NL /05 GLAM WU (HNH) WU (HNH) + 37 NL /06 IBSQutrition WU (HNH) WU (HNH) + 36 NL /07 Like-study WU (HNH) WU (HNH) + 37 NL /08 Optische sensor vochtbalans WR (Rikilt) WR (Rikilt) + 44 NL /09 MIDI WU (HNH) WU (HNH) - 36 NL /10 Fullbrain WU (HNH) WU (HNH) + 40 NL /11 Evonik WU (HNH) WU (HNH) + 36 NL /12 KEI-study WU (HNH) WU (HNH) + 45 NL /13 Smell-e WU (HNH) WU (HNH) + 46 NL /14 SuPro WR (FBR) WR (FBR) + 40 NL /15 DIS WR (FBR) WR (FBR) + 38 NL /16 McAge WU (HAP) WU (HAP) + 47 NL /17 MIDI nieuw WU (HNH) WU (HNH) + 29 NL /18 STER-study WU (HNH) WU (HNH) + 35 NL /19 Goed Gevoed in Beweging Opella Ede WU (HNH) + 45 NL /20 VASTEN WU (HNH) WU (HNH) + 40 NL /21 Ara4 WU (HNH) WU (HNH) + 37 NL /22 Cup study AAK Netherlands WR (FBR) + 54 METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 14 van 17

15 B.V. NL /23 Hulk WU (HNH) WU (HNH) + 24 NL /24 Inside WU (HNH) WU (HNH) + 37 NL /25 Keer Diabetes2 Om Stichting Voeding Leeft Louis Bolk Instituut - 30 NL /26 HiPP WU (HNH) WU (HNH) + 18 NL /27 CoRa WU (HNH) WU (HNH) lopend lopend NL /28 Garfield WU (HNH) WU (HNH) + 28 NL /29 ProduKt WR (FBR) WR (FBR) + 39 NL /30 Slaaponderzoek baby's Vereniging Ouders Wiegendoodkinderen WU (HNH) lopend lopend METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 15 van 17

16 Tabel 2: Overzicht beoordeelde amendementen in 2018 NL-nummer METC-nr Titel onderzoek Verrichter Uitvoerder Nader besluit NL /39 Extended Umbrella protocol (amendement 5) Doorlooptijd (dagen) WU (HNH) WU (HNH) + 29 NL /05 Breath Taking (amendement 2) NL /21 Comunex (amendement 2) NL /20 Voeding Slim Thuis (amendement 1) NL /21 MIC (amendement 1) NL /21 MIC (amendement 2) NL /25 Vezelstudie (amendement 1) WU (HAP) WU (HAP) + 28 WU (HNH) WU (HNH) + 17 WR (FBR) WR (FBR) + 23 WU (HAP) ZGV + 11 WU (HAP) ZGV + 62 WU (HNH) WU (HNH) + 15 METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 16 van 17

17 BIJLAGE 2: Gebruikte afkortingen CCMO DCRF FBR HAP HMI HNH METC NVMETC SAE WMO WOB WR WU Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek Dutch Clinical Research Foundation Food and Biobased Research Human and Animal Physiology Host-Microbe interactions Human Nutrition & Health Medisch-Ethische ToetsingsCommissie Nederlandse Vereniging van Medisch-Ethische Toetsingscommissies Serious Adverse Events Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen Wet openbaarheid van bestuur Stichting Wageningen Research, kortweg Wageningen Research Wageningen University METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 17 van 17

18 BIJLAGE 3: Colofon Wageningen University Secretariaat METC-WU Postbus AA Wageningen Tel: Tekst en hoofdredactie: Dr. C. Dullemeijer Eindredactie: Prof (em) Dr. E.M.H. Mathus-Vliegen Datum: april 2019 METC-WU Postadres: Postbus AA Wageningen Bezoekadres: Gebouw 115 Stippeneng WE Wageningen hne.metc@wur.nl Telefoon METC-WU Jaarverslag 2018 Pagina 18 van 17

Jaarverslag Medisch Ethische Toetsingscommissie van. Wageningen University

Jaarverslag Medisch Ethische Toetsingscommissie van. Wageningen University Jaarverslag 2017 van de Medisch Ethische Toetsingscommissie van Wageningen University INHOUDSOPGAVE WOORD VOORAF 1. SAMENSTELLING en SCHOLING METC-WU 1.1 Samenstelling METC-WU op 31 december 2017 1.2 Aftredende

Nadere informatie

Aanmelden medischwetenschappelijk

Aanmelden medischwetenschappelijk Aanmelden medischwetenschappelijk onderzoek SOP Aanmelden WMO-plichtig onderzoek_versie juli 2016.doc Pagina 1 van 10 Aanmelden WMO-plichtig onderzoek 1. Doel Het beschrijven van de procedure die gevolgd

Nadere informatie

Aanmelden WMO-plichtig onderzoek

Aanmelden WMO-plichtig onderzoek Aanmelden WMO-plichtig onderzoek 1. Doel Het beschrijven van de procedure die gevolgd wordt bij het aanmelden van onderzoek dat onder de WMO valt en waarbij ZGV optreedt als deelnemend centrum. Voordat

Nadere informatie

Standard Operating Procedure

Standard Operating Procedure Standard Operating Procedure STZ SOP: VC8 Beoordeling amendement toetsende commissie (centraal) Distributielijst : STZ Datum : 10-03-2014 Revisiedatum : 10-03-2015 Veranderingen ten opzichte van eerdere

Nadere informatie

Modelreglement METC s

Modelreglement METC s Modelreglement METC s CONSIDERANS De medisch-ethische toetsingscommissie als bedoeld in artikel 16, eerste lid, van de Wet medischwetenschappelijk onderzoek met mensen van 26 februari 1998, Stb 1998 161,

Nadere informatie

Bijgaand ontvangt u het primaire besluit van de commissie over het hierna vermelde onderzoek.

Bijgaand ontvangt u het primaire besluit van de commissie over het hierna vermelde onderzoek. Medisch :' i < r. c Toetsingscommissie Noord-Holland t AMC Orthopedie A.J. Kievit Staalmeesterslaan 271 1057 NZ Amsterdam datum kenmerk METC- registratie CCMO-registratie EudraCTnummer 30 oktober 2012

Nadere informatie

Standard Operating Procedure

Standard Operating Procedure Standard Operating Procedure STZ SOP: VC9 Proefpersonen- en aansprakelijkheidsverzekering (centraal) Distributielijst : STZ Datum : 10-03-2014 Revisiedatum : 10-03-2015 Veranderingen ten opzichte van eerdere

Nadere informatie

adresgegevens postadres CMO Regio Arnhem-Nijmegen P/a UMC St Radboud Huispostnummer 578 Postbus HB Nijmegen

adresgegevens postadres CMO Regio Arnhem-Nijmegen P/a UMC St Radboud Huispostnummer 578 Postbus HB Nijmegen Commissie Mensgebonden Onderzoek jaarverslag 2013 adresgegevens postadres CMO Regio Arnhem-Nijmegen P/a UMC St Radboud Huispostnummer 578 Postbus 9101 6500 HB Nijmegen bezoekadres CMO Regio Arnhem-Nijmegen

Nadere informatie

Standard Operating Procedure

Standard Operating Procedure Standard Operating Procedure STZ SOP: VL5 Protocolamendement (lokaal) Distributielijst : STZ Datum : 03-06-2014 Revisiedatum : 03-06-2015 Veranderingen ten opzichte van eerdere versies Versiedatum Opmerkingen

Nadere informatie

Bijlage 2 bij het Convenant PSI Samenstelling en werkwijze toetsingscommissie

Bijlage 2 bij het Convenant PSI Samenstelling en werkwijze toetsingscommissie Bijlage 2 bij het Convenant PSI Samenstelling en werkwijze toetsingscommissie 1. Samenstelling toetsingscommissie De kerncommissie betstaat uit leden met ten minste de volgende specialismes 1 : Arts of

Nadere informatie

Jaarverslag 2014. METC Máxima Medisch Centrum

Jaarverslag 2014. METC Máxima Medisch Centrum Jaarverslag 2014 METC Máxima Medisch Centrum Inhoud Voorwoord p. 3 Inleiding p. 3 Bevoegd gezag METC p. 4 Samenstelling commissie p. 4 Samenstelling secretariaat p. 4 Werkwijze commissie p. 5 Samenvatting

Nadere informatie

IRB Nijmegen. I R B N ij m egen. Independent Review Board Nijmegen JAARVERSLAG Independent Review Board Nijmegen

IRB Nijmegen. I R B N ij m egen. Independent Review Board Nijmegen JAARVERSLAG Independent Review Board Nijmegen Independent Review Board Nijmegen JAARVERSLAG 6 IRB Nijmegen Independent Review Board Nijmegen Medisch-Ethische ToetsingsCommissie voor Medisch Wetenschappelijk Onderzoek Mei 7 Jaarverslag metc IRB Nijmegen

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2016 METC

JAARVERSLAG 2016 METC JAARVERSLAG 2016 METC INHOUDSOPGAVE Voorwoord p. 3 Inleiding p. 3 Toetsing van geneesmiddelenonderzoek p. 3 Onderwerpen 2016 p. 3 Bevoegd gezag METC p. 4 Samenstelling commissie p. 4 Mutaties 2016 p. 4

Nadere informatie

nwmo toetsingskader Eveline Loriaux projectleider 4 oktober 2017 Jaarcongres DCRF

nwmo toetsingskader Eveline Loriaux projectleider 4 oktober 2017 Jaarcongres DCRF nwmo toetsingskader Eveline Loriaux projectleider 4 oktober 2017 Jaarcongres DCRF Zien we door de bomen nog het bos? nwmo Toetsingskader Overzicht Start: juli 2015 In 2017 zijn 39 aanvragen ingediend

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. Vooruitblik 2016 p. 11. Bijlagen: 1. Gebruikte afkortingen p Colofon p. 13. Jaarverslag 2015 METC MMC

INHOUDSOPGAVE. Vooruitblik 2016 p. 11. Bijlagen: 1. Gebruikte afkortingen p Colofon p. 13. Jaarverslag 2015 METC MMC INHOUDSOPGAVE Voorwoord p. 3 Inleiding p. 3 Onderwerpen 2015 p. 4 Bevoegd gezag METC p. 4 Samenstelling commissie p. 5 Mutaties 2015 p. 5 Samenstelling en wijziging secretariaat p. 6 Werkwijze METC p.

Nadere informatie

SOP aanleveren en afhandelen WMO onderzoek METC Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, versie 1, juli

SOP aanleveren en afhandelen WMO onderzoek METC Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, versie 1, juli Aanmelden en afhandelen medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen (WMO-onderzoek) Medisch-ethische toetsingscommissie (METC) Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Hieronder treft u aan de procedure van aanmelding

Nadere informatie

METC MMC Jaarverslag 2018

METC MMC Jaarverslag 2018 METC MMC Jaarverslag 2018 Inhoudsopgave Voorwoord p. 3 Inleiding p. 3 Onderwerpen 2018 p. 3 Activiteiten 2018 p. 3 Bevoegd gezag METC p. 4 Samenstelling commissie p. 4 Mutaties 2018 p. 4 Samenstelling

Nadere informatie

CCMO op 22 oktober 2015;

CCMO op 22 oktober 2015; Versie 7, goedgekeurd door METC AVL op 25 november CCMO op 22 oktober 2015; door RvB op 15 maart 2016 en door REGLEMENT VAN DE MEDISCHE-ETHISCHE TOETSINGSCOMMISSIE (METC) VAN STICHTING NEDERLANDS KANKERINSTITUUT

Nadere informatie

ccmo-richtlijn Externe Toetsing

ccmo-richtlijn Externe Toetsing Richtlijn van de centrale commissie medisch-wetenschappelijk onderzoek krachtens artikel 24 van de Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen, inzake de toetsingsprocedure multicenter-onderzoek

Nadere informatie

Reglement Medisch-ethische toetsingscommissie Onze Lieve Vrouwe Gasthuis

Reglement Medisch-ethische toetsingscommissie Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Reglement Medisch-ethische toetsingscommissie Onze Lieve Vrouwe Gasthuis CONSIDERANS De medisch-ethische toetsingscommissie als bedoeld in artikel 16, eerste lid, van de Wet medisch- wetenschappelijk onderzoek

Nadere informatie

Kenmerk: V /R17.001/dj/ld Datum:

Kenmerk: V /R17.001/dj/ld Datum: Meander Medisch Centrum T.a.v. dr. P.H.G. Hogeman, kinderarts Postbus 1502 3800 BM AMERSFOORT Kenmerk: V.112232/R17.001/dj/ld Datum: 7-8-2017 Betreft: besluit NL59723.100.16 R17.001/PREP cariesrisk Geachte

Nadere informatie

Reglement Wetenschapscommissie Medisch Centrum Haaglanden

Reglement Wetenschapscommissie Medisch Centrum Haaglanden Reglement Wetenschapscommissie Medisch Centrum Haaglanden 1 Inhoudsopgave 1. Begripsbepalingen 2. Taakopdracht 3. Samenstelling commissie, benoeming en zittingduur 4. Werkwijze en besluitvorming 5. Taken

Nadere informatie

nwmo toetsingskader Eveline Loriaux - projectleider Kennisatelier 10 mei 2017 Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen

nwmo toetsingskader Eveline Loriaux - projectleider Kennisatelier 10 mei 2017 Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen nwmo toetsingskader Eveline Loriaux - projectleider Kennisatelier 10 mei 2017 Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen Zien we door de bomen nog het bos? 1 Overzicht nwmo Toetsingskader Start: juli 2015 Sinds

Nadere informatie

METC MMC Jaarverslag 2017

METC MMC Jaarverslag 2017 METC MMC Jaarverslag 2017 Inhoudsopgave Voorwoord p. 3 Inleiding p. 3 Onderwerpen 2017 p. 3 Activiteiten 2017 p. 4 Bevoegd gezag METC p. 4 Samenstelling commissie p. 4 Mutaties 2017 p. 5 Samenstelling

Nadere informatie

Wetenschappelijk onderzoek met Karakter

Wetenschappelijk onderzoek met Karakter Wetenschappelijk onderzoek met Karakter 1 Inleiding Karakter is als academisch centrum partner in een groot aantal multicenter studies. Voor het uitvoeren van uw onderzoek in samenwerking met Karakter

Nadere informatie

Formulier Voortgangsrapportage

Formulier Voortgangsrapportage Formulier Voortgangsrapportage De METC azm/um wil van al het door haar beoordeelde WMO-onderzoek jaarlijks een voortgangsrapportage zien. Zij heeft deze eis daartoe opgenomen in de tekst van haar eigen

Nadere informatie

Soort Document: Reglement Onderwerp/titel: Reglement METC Twente Dienst/afdeling: Medisch Ethische ToetsingsCommissie Twente.

Soort Document: Reglement Onderwerp/titel: Reglement METC Twente Dienst/afdeling: Medisch Ethische ToetsingsCommissie Twente. Soort Document: Reglement Onderwerp/titel: Reglement METC Twente Dienst/afdeling: Medisch Ethische ToetsingsCommissie Twente Versie: 11 Status: vastgesteld 19-11-2014 Pagina s 5 Aantal bijlagen: 0 CONSIDERANS

Nadere informatie

Algemeen Plaats in de organisatie Regionale samenwerking Samenstelling van de Commissie Werkwijze 6

Algemeen Plaats in de organisatie Regionale samenwerking Samenstelling van de Commissie Werkwijze 6 Inhoudsopgave Algemeen 2 Pag. 1. Positionering 1.1 Plaats in de organisatie 3 1.2 Regionale samenwerking 3 2. Samenstelling van de Commissie 4 3. Werkwijze 6 4. Beoordeling medisch wetenschappelijk onderzoek

Nadere informatie

Wetenschappelijk onderzoek in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis. Procedure niet-wmo-plichtig klinisch wetenschappelijk onderzoek

Wetenschappelijk onderzoek in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis. Procedure niet-wmo-plichtig klinisch wetenschappelijk onderzoek Wetenschappelijk onderzoek in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis Procedure niet-wmo-plichtig klinisch wetenschappelijk onderzoek Deze procedure geldt voor niet-wmo-plichtig onderzoek dat of: a) enkel

Nadere informatie

JAARVERSLAG MEDISCH ETHISCHE TOETSINGSCOMMISSIE

JAARVERSLAG MEDISCH ETHISCHE TOETSINGSCOMMISSIE JAARVERSLAG 2015 MEDISCH ETHISCHE TOETSINGSCOMMISSIE Inhoudsopgave Pag. Voorwoord 2 1. Positionering 3 1.1 Plaats in de organisatie 1.2 Regionale samenwerking 3 3 2. Samenstelling van de Commissie 4 3.

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie Medische Ethiek 2013

Jaarverslag Commissie Medische Ethiek 2013 Jaarverslag Commissie Medische Ethiek 2013 Bijgevoegd treft u aan het jaarverslag over 2013 van de Commissie Medische Ethiek van het Leids Universitair Medisch Centrum. De Commissie legt hiermee verantwoording

Nadere informatie

3 april 2014 Partnership in Clinical Trials Martijn Griep, PhD Associate Director Kwaliteit en Naleving Janssen GCO Benelux, Tilburg

3 april 2014 Partnership in Clinical Trials Martijn Griep, PhD Associate Director Kwaliteit en Naleving Janssen GCO Benelux, Tilburg Ideale site ideale samenwerking in clinical trials 3 april 2014 Partnership in Clinical Trials Martijn Griep, PhD Associate Director Kwaliteit en Naleving Janssen GCO Benelux, Tilburg MICROSOFT CORPORATION

Nadere informatie

Jaarverslag 2016 Dierexperimentencommissie Rijksuniversiteit Groningen

Jaarverslag 2016 Dierexperimentencommissie Rijksuniversiteit Groningen Jaarverslag 2016 Dierexperimentencommissie Rijksuniversiteit Groningen Adressen post e-mail internet Ant. Deusinglaan 1, huiscode FA29 9713 AV Groningen secrdec.umcg@umcg.nl (secretariaat) www.rug.nl/umcg/dec

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Organisatie en Werkwijze Medisch Ethische Toetsingscommissies

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Organisatie en Werkwijze Medisch Ethische Toetsingscommissies STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 3243 7 februari 2014 Organisatie en Werkwijze Medisch Ethische Toetsingscommissies Richtlijn van de Centrale Commissie

Nadere informatie

Voorzitter, vice-voorzitter en secretaris(sen) van de METC Erasmus MC.

Voorzitter, vice-voorzitter en secretaris(sen) van de METC Erasmus MC. REGLEMENT MEDISCH ETHISCHE TOETSINGS COMMISSIE ERASMUS MC Inleiding Dit reglement geeft, in aanmerking nemende het bepaalde in artikel 16, lid 2, onder b tot en met d van de WMO, voorschriften betreffende

Nadere informatie

Wetenschappelijke Commissie

Wetenschappelijke Commissie Taken en Werkwijze DPCG Wetenschappelijke Commissie Versie 09.04.2018 Inhoud 1. Begripsbepalingen 2. Taken Wetenschappelijke Commissie 3. Samenstelling Wetenschappelijke Commissie 4. Vergaderingen van

Nadere informatie

Jouw GCP up-to-date in 45 minuten. Marieke Meulemans, oprichter GCP Central

Jouw GCP up-to-date in 45 minuten. Marieke Meulemans, oprichter GCP Central Jouw GCP up-to-date in 45 minuten Marieke Meulemans, oprichter GCP Central Waarom een GCP update tijdens de CRA dag? Gedreven Meesterschap. Meesterschap is vakmanschap. Vakmanschap is beheersing van het

Nadere informatie

Standard Operating Procedure

Standard Operating Procedure Standard Operating Procedure STZ SOP: O3 Ontwikkelen, implementeren en beheren van SOP s Distributielijst : STZ Datum : 15-10-2012 Revisiedatum : 15-10-2013 Veranderingen ten opzichte van eerdere versies

Nadere informatie

Procedure deelnemend aan multicenter WMO-plichtig klinisch wetenschappelijk onderzoek

Procedure deelnemend aan multicenter WMO-plichtig klinisch wetenschappelijk onderzoek Wetenschappelijk onderzoek in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis Procedure deelnemend aan multicenter WMO-plichtig klinisch wetenschappelijk onderzoek Bij dit type onderzoek neemt de onderzoeker van het

Nadere informatie

Praktisch: Wetenschappelijk onderzoek in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis. Procedure niet-wmo-plichtig klinisch wetenschappelijk onderzoek

Praktisch: Wetenschappelijk onderzoek in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis. Procedure niet-wmo-plichtig klinisch wetenschappelijk onderzoek Wetenschappelijk onderzoek in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis Procedure niet-wmo-plichtig klinisch wetenschappelijk onderzoek Deze procedure geldt voor niet-wmo-plichtig onderzoek dat of: a) enkel

Nadere informatie

Op naar het snel opstarten van klinisch onderzoek in Nederland!

Op naar het snel opstarten van klinisch onderzoek in Nederland! Op naar het snel opstarten van klinisch onderzoek in Nederland! Marika Trieling Voorzitter DCRF werkgroep Lokale uitvoerbaarheid 12 februari 2019 Wat is er in Nederland nodig? Verkorten tijdslijnen van

Nadere informatie

Standard Operating Procedure

Standard Operating Procedure Standard Operating Procedure STZ SOP: A1 Afsluiting studie Distributielijst : STZ Datum : 03-06-2014 Revisiedatum : 03-06-2015 Veranderingen ten opzichte van eerdere versies Versiedatum Opmerkingen Versiedatum

Nadere informatie

REGLEMENT op de Tuchtrechtspraak voor leden van IIA Nederland. Vastgesteld in de Algemene Ledenvergadering van IIA Nederland op 7 december 2016

REGLEMENT op de Tuchtrechtspraak voor leden van IIA Nederland. Vastgesteld in de Algemene Ledenvergadering van IIA Nederland op 7 december 2016 REGLEMENT op de Tuchtrechtspraak voor leden van IIA Nederland ingevolge artikel 14 van de statuten van de vereniging Vastgesteld in de Algemene Ledenvergadering van IIA Nederland op 7 december 2016 De

Nadere informatie

Standard Operating Procedure

Standard Operating Procedure Standard Operating Procedure STZ SOP: U1 Identificatie, werving en pre-screening proefpersonen Distributielijst : STZ Datum : 19-06-2014 Revisiedatum : 19-06-2015 Veranderingen ten opzichte van eerdere

Nadere informatie

Standard Operating Procedure

Standard Operating Procedure Standard Operating Procedure STZ SOP: U11 Voortgangsrapportage Distributielijst : STZ Datum : 19-06-2014 Revisiedatum : 19-06-2015 Veranderingen ten opzichte van eerdere versies Versiedatum Opmerkingen

Nadere informatie

AMC Uitvoeringsrichtlijnen: Goedkeuring medisch-wetenschappelijk onderzoek door de Raad van Bestuur

AMC Uitvoeringsrichtlijnen: Goedkeuring medisch-wetenschappelijk onderzoek door de Raad van Bestuur AMC Uitvoeringsrichtlijnen: Goedkeuring medisch-wetenschappelijk onderzoek door de Raad van Bestuur en Deelname van personeelsleden en studenten aan medisch-wetenschappelijk onderzoek Versie 1.1 Dit document

Nadere informatie

Rapport Institutioneel Onderzoek

Rapport Institutioneel Onderzoek Rapport Institutioneel Onderzoek Beleidsterrein patiëntenbeleid / Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen Behorend bij het Basisselectiedocument voor de neerslag van de handelingen van de Medisch

Nadere informatie

4. Benoeming Het FB benoemt de leden en voorzitter van de ETC. De zittende ETC kan daartoe suggesties doen.

4. Benoeming Het FB benoemt de leden en voorzitter van de ETC. De zittende ETC kan daartoe suggesties doen. Reglement Ethische Toetsingscommissie (ETC) FSW-VU 25 juni 2016, aangepast na overleg met Leo Huberts op 23 juni 2016 Preambule Het instellingsreglement (deel A) hieronder is gebaseerd op secties K, L

Nadere informatie

website www.nvmetc.nl

website www.nvmetc.nl Verslag NVMETC secretarissenoverleg 19 juni 2014 1. Opening en vaststelling agenda Dhr. Davids geeft aan, dat een belangrijke reden van dit secretarissenoverleg is, dat we van elkaar horen wat er speelt

Nadere informatie

Jaarverslag. medisch-ethische toetsingscommissie (METC) azm/um

Jaarverslag. medisch-ethische toetsingscommissie (METC) azm/um Jaarverslag medisch-ethische toetsingscommissie (METC) azm/um 2018 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Samenvatting (Nederlands en Engels) 5 1. Algemene informatie 6 1.1 Bevoegd gezag METC 6 1.2 Samenstelling commissie

Nadere informatie

JAARVERSLAG MEDISCH ETHISCHE TOETSINGSCOMMISSIE

JAARVERSLAG MEDISCH ETHISCHE TOETSINGSCOMMISSIE JAARVERSLAG 2018 MEDISCH ETHISCHE TOETSINGSCOMMISSIE Inhoudsopgave Pag. Voorwoord 2 1. Positionering 1.1 Plaats in de organisatie 1.2 Interne organisatie: administratie en gegevensbescherming / doorlooptijden

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 29 juni 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 29 juni 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Jaarverslag Commissie Medische Ethiek 2014

Jaarverslag Commissie Medische Ethiek 2014 Jaarverslag Commissie Medische Ethiek 2014 Bijgevoegd treft u aan het jaarverslag over 2014 van de Commissie Medische Ethiek van het Leids Universitair Medisch Centrum. De Commissie legt hiermee verantwoording

Nadere informatie

Jaarverslag Medisch Ethische Toetsingscommissie Universitair Medisch Centrum Utrecht

Jaarverslag Medisch Ethische Toetsingscommissie Universitair Medisch Centrum Utrecht Jaarverslag 2015 Medisch Ethische Toetsingscommissie Universitair Medisch Centrum Utrecht INHOUD Voorwoord van de voorzitter blz. 3 Samenvatting blz. 4 Summary blz. 5 Inleiding blz. 6 Hoofdstuk 1. Samenstelling

Nadere informatie

Standard Operating Procedure

Standard Operating Procedure Standard Operating Procedure STZ SOP: VL2 Aanpassen proefpersoneninformatie / toestemmingsformulier aan lokale situatie Distributielijst : STZ Datum : 20-03-2014 Revisiedatum : 20-03-2015 Veranderingen

Nadere informatie

Doel Het beschrijven van het opstellen, classificeren en beheren van SOP s en het beschrijven van de verantwoordelijkheden hieromtrent.

Doel Het beschrijven van het opstellen, classificeren en beheren van SOP s en het beschrijven van de verantwoordelijkheden hieromtrent. Titel Schrijven en beheren van SOP s Doel Het beschrijven van het opstellen, classificeren en beheren van SOP s en het beschrijven van de verantwoordelijkheden hieromtrent. Begrippen, definities en afkortingen

Nadere informatie

Cijfers jaarverslag CCMO 2015

Cijfers jaarverslag CCMO 2015 Cijfers jaarverslag CCMO 2015 Bron ToetsingOnline Peildatum 19 januari 2016 Sortering 2015 De commissies zijn gerangschikt naar het aantal besluiten dat zij over 2015 namen De cijfers Aan de in het Excel

Nadere informatie

Derde evaluatie van de WMO

Derde evaluatie van de WMO Derde evaluatie van de WMO Belangrijkste conclusies en aanbevelingen Nicolette Woestenburg Corrette Ploem Sjef Gevers Voorjaarsbijeenkomst, NVMETC 6 juni 2018 Opdrachtgever: ministerie van VWS/ZonMw Onderzoekers

Nadere informatie

Jaarverslag 2017 Klachtencommissie Rijnmond

Jaarverslag 2017 Klachtencommissie Rijnmond Jaarverslag 017 Klachtencommissie Rijnmond Inhoudsopgave: Pagina Voorwoord I. Samenstelling Klachtencommissie Rijnmond II. Klachtencommissie Rijnmond in 017 III. Afhandeling klachten 5 Bijlage : Lijst

Nadere informatie

BESLUIT COLLEGE VAN BESTUUR

BESLUIT COLLEGE VAN BESTUUR BESLUIT COLLEGE VAN BESTUUR Nummer : 743 Paraaf: Onderwerp : Klachtenregeling en Reglement van orde klachtencommissie Besluit : Het College van Bestuur besluit tot vaststelling van de Klachtenregeling

Nadere informatie

REGLEMENT. van de Commissie Medische Ethiek van het Leids Universitair Medisch Centrum. Leids Universitair Albinusdreef 2

REGLEMENT. van de Commissie Medische Ethiek van het Leids Universitair Medisch Centrum. Leids Universitair Albinusdreef 2 REGLEMENT van de Commissie Medische Ethiek van het Leids Universitair Medisch Centrum Leids Universitair Albinusdreef 2 Medisch Centrum 2333 ZA LEIDEN Pag. 1 van 7 Inleiding Dit document is van toepassing

Nadere informatie

REGELING BEHANDELING KLACHTEN naar aanleiding van de gedraging van de METC van het VU medisch centrum (VUmc)

REGELING BEHANDELING KLACHTEN naar aanleiding van de gedraging van de METC van het VU medisch centrum (VUmc) Bijlage II REGELING BEHANDELING KLACHTEN naar aanleiding van de gedraging van de METC van het VU medisch centrum (VUmc) HOOFDSTUK I ALGEMEEN Artikel 1 Inleiding 1.1 Deze regeling beoogt te voorzien in

Nadere informatie

Jaarverslag. medisch-ethische toetsingscommissie (METC) azm/um

Jaarverslag. medisch-ethische toetsingscommissie (METC) azm/um Jaarverslag medisch-ethische toetsingscommissie (METC) azm/um 2017 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Samenvatting (Nederlands en Engels) 5 1. Algemene informatie 6 1.1 Bevoegd gezag METC 6 1.2 Samenstelling commissie

Nadere informatie

Reglement Centrale Bezwaarcommissie Sociaal Plan 1 mei 2013 t/m 31 december 2015

Reglement Centrale Bezwaarcommissie Sociaal Plan 1 mei 2013 t/m 31 december 2015 Reglement Centrale Bezwaarcommissie Sociaal Plan 1 mei 2013 t/m 31 december 2015 1. Doel en werkingssfeer Het Sociaal Plan Rabobank CAO biedt medewerkers die worden geraakt door een wijziging van de organisatie

Nadere informatie

JAARVERSLAG MEDISCH ETHISCHE TOETSINGSCOMMISSIE

JAARVERSLAG MEDISCH ETHISCHE TOETSINGSCOMMISSIE JAARVERSLAG 2017 MEDISCH ETHISCHE TOETSINGSCOMMISSIE Inhoudsopgave Pag. Voorwoord 2 1. Positionering 1.1 Plaats in de organisatie 1.2 Interne organisatie 1.3 Regionale samenwerking 3 2. Samenstelling van

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2015 VAN DE COMMISSIE MEDISCHE ETHIEK. Commissie Medische Ethiek LUMC

JAARVERSLAG 2015 VAN DE COMMISSIE MEDISCHE ETHIEK. Commissie Medische Ethiek LUMC JAARVERSLAG 2015 VAN DE COMMISSIE MEDISCHE ETHIEK Commissie Medische Ethiek LUMC Leiden, Juni 2016 Jaarverslag Commissie Medische Ethiek 2015 Bijgevoegd treft u aan het jaarverslag over 2015 van de Commissie

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds CCMO Deskundigheidseisen (WMO-)Leden METC s

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds CCMO Deskundigheidseisen (WMO-)Leden METC s STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 13083 29 juni 2012 CCMO Deskundigheidseisen (WMO-)Leden METC s Richtlijn van de centrale commissie voor medisch-wetenschappelijk

Nadere informatie

Instelling/instandhouding. Klachtencommissie. Daelzicht Pergamijn. PSW Radar

Instelling/instandhouding. Klachtencommissie. Daelzicht Pergamijn. PSW Radar Instelling/instandhouding Klachtencommissie Daelzicht Pergamijn PSW Radar Raden van Bestuur Daelzicht, Pergamijn, PSW en Radar Ingangsdatum: 1 juli 2017 Daelzicht, Pergamijn en PSW V.1.0 1 maart 2018:

Nadere informatie

Onderzoek naar de gebruiksvriendelijkheid van de OLVG PIJN app

Onderzoek naar de gebruiksvriendelijkheid van de OLVG PIJN app Onderzoek naar de gebruiksvriendelijkheid van de OLVG PIJN app Engels: Proof of concept OLVG PAIN app. Betreft: Patiënten informatiebrief, onderzoek naar de gebruiksvriendelijkheid van de OLVG PIJN app

Nadere informatie

Jaarverslag 2018 Klachtencommissie Rijnmond

Jaarverslag 2018 Klachtencommissie Rijnmond Jaarverslag 018 Klachtencommissie Rijnmond Inhoudsopgave: Pagina I. Samenstelling Klachtencommissie Rijnmond II. Klachtencommissie Rijnmond in 018 III. Afhandeling klachten Bijlage 1: Lijst van aangesloten

Nadere informatie

Jaarverslag Medisch Ethische Toetsingscommissie. Universitair Medisch Centrum Groningen. van de. van het. Universitair Medisch Centrum Groningen

Jaarverslag Medisch Ethische Toetsingscommissie. Universitair Medisch Centrum Groningen. van de. van het. Universitair Medisch Centrum Groningen Jaarverslag 2017 van de Medisch Ethische Toetsingscommissie van het Universitair Medisch Centrum Groningen Universitair Medisch Centrum Groningen Postbus 30.001 9700 RB Groningen Tel. 050-361 42 04 Fax.

Nadere informatie

JAARVERSLAG Dierexperimentencommissie Diergeneeskunde en Farmaceutische Wetenschappen, Scheikunde en Biologie (DEC-DGK/FSB)

JAARVERSLAG Dierexperimentencommissie Diergeneeskunde en Farmaceutische Wetenschappen, Scheikunde en Biologie (DEC-DGK/FSB) zs Univ«sïtcU Utrecht JAARVERSLAG 2006 Dierexperimentencommissie Diergeneeskunde en Farmaceutische Wetenschappen, Scheikunde en Biologie (DEC-DGK/FSB) Dierexperimentencommissie Diergeneeskunde en Farmaceutische

Nadere informatie

Uitvoeringsreglement Commissie van Beroep Kenniscentrum Kraamzorg

Uitvoeringsreglement Commissie van Beroep Kenniscentrum Kraamzorg Uitvoeringsreglement Commissie van Beroep Kenniscentrum Kraamzorg Vastgesteld door het Bestuur van het Kenniscentrum Kraamzorg op 27 september 2017 2017 1 Uitvoeringsreglement Commissie van Beroep Kenniscentrum

Nadere informatie

1. Het verzoek en hetgeen daaraan ten grondslag wordt gelegd

1. Het verzoek en hetgeen daaraan ten grondslag wordt gelegd 15 januari 2013 ADVIES (AA12.109) van de Codecommissie op verzoek van [X] op de voet van artikel 59 van het Reglement van de Codecommissie en de Commissie van Beroep van de Stichting Code Geneesmiddelenreclame,

Nadere informatie

Standard Operating Procedure

Standard Operating Procedure Standard Operating Procedure STZ SOP: U9 Monitoren Distributielijst : STZ Datum : 15-10-2012 Revisiedatum : 15-10-2013 Veranderingen ten opzichte van eerdere versies Versiedatum Hoofdstuk Versiedatum Hoofdstuk

Nadere informatie

JAARVERSLAG MEDISCH ETHISCHE TOETSINGSCOMMISSIE

JAARVERSLAG MEDISCH ETHISCHE TOETSINGSCOMMISSIE JAARVERSLAG 2016 MEDISCH ETHISCHE TOETSINGSCOMMISSIE Inhoudsopgave Pag. Voorwoord 2 1. Positionering 3 1.1 Plaats in de organisatie 1.2 Regionale samenwerking 3 3 2. Samenstelling van de Commissie 4 3.

Nadere informatie

Verordening op de bezwaarschriften SNN

Verordening op de bezwaarschriften SNN Verordening op de bezwaarschriften SNN (geconsolideerde versie, geldend vanaf 21-6-2007) Gegevens van de regeling Overheidsorganisatie provincie Drenthe Officiële naam regeling Verordening op de bezwaarschriften

Nadere informatie

Klachtenregeling Wetenschappelijke Integriteit NWO - subsidieverlening

Klachtenregeling Wetenschappelijke Integriteit NWO - subsidieverlening Klachtenregeling Wetenschappelijke Integriteit NWO - subsidieverlening Preambule NWO beschouwt het als haar taak om te waken over de kwaliteit van het door NWO gefinancierde wetenschappelijk onderzoek.

Nadere informatie

Inwerking getreden 22 juni Geschillenreglement van de Stadsbank Oost Nederland 2006

Inwerking getreden 22 juni Geschillenreglement van de Stadsbank Oost Nederland 2006 Inwerking getreden 22 juni 2006 Geschillenreglement van de Stadsbank Oost Nederland 2006 AANHEF Het algemeen bestuur van de Stadsbank Oost Nederland; Gelet op artikel 5 lid 3, artikel 11 lid 1 sub 1 c

Nadere informatie

Veel gestelde vragen Medisch-wetenschappelijk onderzoek met medische hulpmiddelen 1

Veel gestelde vragen Medisch-wetenschappelijk onderzoek met medische hulpmiddelen 1 Veel gestelde vragen Medisch-wetenschappelijk onderzoek met medische hulpmiddelen 1 1. Wat is een medisch hulpmiddel? De wettelijke definitie 2 van een medisch hulpmiddel luidt: Een medisch hulpmiddel

Nadere informatie

Actuele ontwikkelingen ten aanzien van toetsen van medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen

Actuele ontwikkelingen ten aanzien van toetsen van medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen Actuele ontwikkelingen ten aanzien van toetsen van medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen NVMETC scholingsdagen 2017 Monique Al Sr wetenschappelijk stafmedewerker CCMO Ontwikkelingen wetgeving 1.

Nadere informatie

Verordening behandeling bezwaarschriften Sociale regelingen Orionis Walcheren

Verordening behandeling bezwaarschriften Sociale regelingen Orionis Walcheren Het Algemeen Bestuur en het Dagelijks Bestuur van Orionis Walcheren, ieder zoveel het hun bevoegdheden betreft, gelet op de Gemeenschappelijke Regeling Orionis Walcheren, de Participatiewet en aanverwante

Nadere informatie

Toezicht op klinisch onderzoek bij STZ-ziekenhuizen. Farmaceutische Bedrijven Deelteam Klinisch Onderzoek

Toezicht op klinisch onderzoek bij STZ-ziekenhuizen. Farmaceutische Bedrijven Deelteam Klinisch Onderzoek Toezicht op klinisch onderzoek bij STZ-ziekenhuizen Farmaceutische Bedrijven Deelteam Klinisch Onderzoek Toezicht op klinisch onderzoek bij STZ-ziekenhuizen Bevindingen vanuit de praktijk Conclusies en

Nadere informatie

2. BEGRIPSBEPALINGEN In dit document wordt ter aanvulling op de definities zoals gebruikt in het CVA Parelreglement, verstaan onder:

2. BEGRIPSBEPALINGEN In dit document wordt ter aanvulling op de definities zoals gebruikt in het CVA Parelreglement, verstaan onder: 1. INLEIDING Voor het doel van het Parelsnoer zal binnen de CVA parel een Wetenschappelijke Toetsingscommissie worden ingericht. Het huidige document beschrijft de samenstelling, taken en bevoegdheden

Nadere informatie

ingevolge artikel 14 van de statuten van de vereniging

ingevolge artikel 14 van de statuten van de vereniging REGLEMENT op de tuchtrechtspraak voor de leden van IIA-Nederland ingevolge artikel 14 van de statuten van de vereniging De raad van tucht Artikel 1 1 De raad van tucht is belast met de behandeling van

Nadere informatie

Jaarverslag 2015 Dierexperimentencommissie Rijksuniversiteit Groningen

Jaarverslag 2015 Dierexperimentencommissie Rijksuniversiteit Groningen Jaarverslag 2015 Dierexperimentencommissie Rijksuniversiteit Groningen Adressen post e-mail internet Ant. Deusinglaan 1, huiscode FA29 9713 AV Groningen secrdec.umcg@umcg.nl (secretariaat) www.rug.nl/umcg/dec

Nadere informatie

Leids Universitair Medisch Centrum

Leids Universitair Medisch Centrum Leids Universitair Medisch Centrum afcte1in 9 postzone Commissie Medische Ethiek Hl-Q Mw. mr. S.Y.M. van der Heijden telefoon (071) 526 3241 e-mail cme@lumc.nl P16.054/SH/sh onze referentie uw referentie

Nadere informatie

Toetsingskader nwmo. Peggy Manders 4 november 2016 Symposium V&VN Research Professionals

Toetsingskader nwmo. Peggy Manders 4 november 2016 Symposium V&VN Research Professionals Toetsingskader nwmo Peggy Manders 4 november 2016 Symposium V&VN Research Professionals Biobank: definitie en rationale Wat is een biobank? + + Waarom een biobank starten? Verbeteren gezondheidszorg voor

Nadere informatie

Jaarverslag Medisch Ethische Toetsingscommissie Universitair Medisch Centrum Utrecht

Jaarverslag Medisch Ethische Toetsingscommissie Universitair Medisch Centrum Utrecht Jaarverslag 2014 Medisch Ethische Toetsingscommissie Universitair Medisch Centrum Utrecht INHOUD Voorwoord van de voorzitter blz. 3 Samenvatting blz. 4 Summary blz. 5 Hoofdstuk 1. Samenstelling commissie

Nadere informatie

Verordening behandeling bezwaarschriften Orionis Walcheren WWB/Participatiewet

Verordening behandeling bezwaarschriften Orionis Walcheren WWB/Participatiewet Het Algemeen Bestuur en het Dagelijks Bestuur van Orionis Walcheren, ieder zoveel het hun bevoegdheden betreft, gelet op de Gemeenschappelijke Regeling Orionis Walcheren, de Wet Werk en Bijstand (WWB)/Participatiewet

Nadere informatie

Procedure multicenter WMO-plichtig klinisch wetenschappelijk onderzoek geïnitieerd vanuit het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis

Procedure multicenter WMO-plichtig klinisch wetenschappelijk onderzoek geïnitieerd vanuit het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis Wetenschappelijk onderzoek in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis Procedure multicenter WMO-plichtig klinisch wetenschappelijk onderzoek geïnitieerd vanuit het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis Bij dit type

Nadere informatie

POLYP: een onderzoek naar de behandeling van galblaaspoliepen

POLYP: een onderzoek naar de behandeling van galblaaspoliepen POLYP: een onderzoek naar de behandeling van galblaaspoliepen Geachte heer/mevrouw, Versie 2, 05-04-2018 Bij u is vastgesteld dat u een poliep heeft in de galblaas. In Nederland wordt landelijk onderzoek

Nadere informatie

Jaarverslag Medisch-Ethische Toetsingscommissie. Catharina Ziekenhuis

Jaarverslag Medisch-Ethische Toetsingscommissie. Catharina Ziekenhuis Jaarverslag 2011 Medisch-Ethische Toetsingscommissie Catharina Ziekenhuis METC Catharina Ziekenhuis Michelangelolaan 2 Correspondentieadres: Postbus 1350 5602 ZA Eindhoven E-mail: infometc@cze.nl Website:

Nadere informatie

Addendum Procedure Wetenschappelijke aanvragen DHBA

Addendum Procedure Wetenschappelijke aanvragen DHBA Addendum Procedure Wetenschappelijke aanvragen DHBA De DHBA wetenschappelijke commissie beoordeelt studievoorstellen met gebruik van bestaande DHBA data, en coördineert verschillende wetenschappelijke

Nadere informatie

5. Goedkeuring deelname door de toetsende METC 6. Start- en einddatum onderzoek 7. Rekening

5. Goedkeuring deelname door de toetsende METC 6. Start- en einddatum onderzoek 7. Rekening Aanleveren documenten voor het uitbrengen van advies over lokale uitvoerbaarheid bij de Medisch-ethische toetsingscommissie (METC) in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Mocht u nog vragen hebben naar aanleiding

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 20 202 3 452 Wijziging van de Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen in verband met de evaluatie van deze wet en herstel van onvolledige implementatie

Nadere informatie

Jaarverslag Medisch-Ethische Toetsingscommissie. en Lokale beoordelingscommissie. Catharina Ziekenhuis

Jaarverslag Medisch-Ethische Toetsingscommissie. en Lokale beoordelingscommissie. Catharina Ziekenhuis Jaarverslag 2014 Medisch-Ethische Toetsingscommissie en Lokale beoordelingscommissie Catharina Ziekenhuis Correspondentieadres: Postbus 1350 5602 ZA Eindhoven E-mail: infometc@catharinaziekenhuis.nl Website:

Nadere informatie

Beleid werving en selectie Van Lanschot Groep (RvC, RvB Van Lanschot en Directie Kempen & Co)

Beleid werving en selectie Van Lanschot Groep (RvC, RvB Van Lanschot en Directie Kempen & Co) Beleid werving en selectie Van Lanschot Groep (RvC, RvB Van Lanschot en Directie Kempen & Co) Versie 28 oktober 2016 Human Resource Management Pagina 1 van 7 Inleiding In dit document is het beleid van

Nadere informatie

Reglement Urgentiecommissie Woonruimteverdeling

Reglement Urgentiecommissie Woonruimteverdeling Reglement Urgentiecommissie Woonruimteverdeling Artikel 1 De commissie 1.1 Vestigingsplaats De commissie is gevestigd op het kantoor van Enserve te Elst. 1.2 Samenstelling De commissie bestaat uit twee

Nadere informatie