ontwerp van een fiets- /voetgangersbrug over de spoorlijn Sittard-Maastricht ontwerp brug en aanlandingen

Transcriptie

1 ontwerp van een fiets- /voetgangersbrug over de spoorlijn Sittard-Maastricht 1 ontwerp brug en aanlandingen

2 ontwerp van een fiets- /voetgangersbrug over de spoorlijn Sittard-Maastricht voorontwerp #681 versie: definitief formaat: A3 datum: 4 januari 2013 opdrachtgever: INHOUD Gemeente Sittard-Geleen Postbus 18 NL AA SITTARD T: ad.pfennings@sittard-geleen.nl uitgangspunten voorontwerp 3 inpassing spoorse doorsnijding 4 architect: ZJA - Zwarts & Jansma Architecten Postbus 2129 NL CC AMSTERDAM T: aanlanding zijde Fortuna 9 aanlanding zijde Achtbunder 12 de brug als verbindende schakel 15 info@zja.nl constructeur: SID studio geometrie 28 materialen en kleuren 31 Zandstraat 6 NL HK AMSTERDAM verlichting 33 T: info@sidstudio.nl perforaties 34 2

3 uitgangspunten voorontwerp comfortabele oversteek * beperking maximale stijgingshoogte (tot 3,25 m) * max 4% stijging in de hellingbanen inpassing in omgeving * inpassing in lineaire structuur sportzone Fortuna * aanlanding in groene parkachtige omgeving aan Achtbunderzijde * geluidsscherm vervangen door glooiende taluds architectuur verbinding * brug symboliseert de verbindende schakel * neutrale hellingbanen op taluds, bijzondere hoofdoverspanning 3

4 inpassing spoorse doorsnijding voor het ontwerp van de spoorse doorsnijding zijn keuzes gemaakt waarbij het comfort van de gebruiker en laagdrempeligheid van de oversteek de belangrijkste uitgangspunten zijn geweest. Het doel voor realisatie van het project is voor de gemeente Sittard-Geleen het opheffen van de barriere tussen de sportzone Fortuna en de woonwijk Achtbunder en hiermee het aanleggen van een belangrijke nieuwe verbinding in het hoofd fietsroutenetwerk. Door te kiezen voor de optie van verlagen van de bovenleiding van de spoorbaan, is het mogelijk geworden het te overwinnen hoogteverschil te beperken tot 3 meter 25. Het uitgewerkte ontwerp biedt een 4-tal toegangen tot de brug, en geeft hiermee antwoord op de doelstellingen zoals hierboven geformuleerd. 4

5 Amsterdamstraat bk maaiveld bk spoorstaaf bk maaiveld bk Maaiveld bk maaiveld 4% 4% bk rijbaan bk spoorstaaf bk dek bk rijbaan 4% bk Maaiveld 4% 58.4 bk rijbaan bk spoorstaaf bk Maaiveld Situatietekening - schaal 1:1000 De brug ligt centraal gepositioneerd tussen de bovenleidingsportalen en de verknopingen met de straten van Fortuna en Achtbunder 5

6 4% NAP bk PVR ok PVR NAP 4% NAP bk spoorstaaf NAP 4% NAP 4% NAP Aanzicht talud hellingbaan - schaal 1:500 6

7 Londenboulevard Geraniumstraat Lissabonstraat Lavendelstraat Klimopstraat Bremstraat Vogelvlucht vanuit het zuiden 7

8 Vogelvlucht Fortunazijde met zicht op de brug 8

9 aanlanding zijde Fortuna de aanlanding is zorgvuldig ingepast in de lineaire structuur van sportzone Fortuna. Vanaf de brug is in beide richtingen een aansluiting gemaakt via een hellingbaan met maximum stijgingspercentage van 4%. Hiermee wordt een comfortabele en directe verbinding richting noord en zuid gecreëerd, om zo het hoogteverschil van 3 m 25 te overbruggen. De hellingbanen worden aangelegd op een grondlichaam. Op de 5 m brede hellingbanen worden voet- en fietspad fysiek gescheiden door een goot. RVS paaltjes onderaan de hellingbanen sluiten de brugtoerit af en moeten zo voorkomen dat gemotoriseerd verkeer deze route kiest. 9

10 Zicht vanaf de Lissabonstraat op het fietspad langs het spoor en de toegang tot de brug 10

11 Zicht vanaf fietspad langs het spoor richting brug en stadion 11

12 aanlanding zijde Achtbunder de aanlanding wordt aangelegd in een taludpark, zodat de brug in een landschappelijke setting is ingepast en niet als barriere wordt ervaren. Vanaf de brug is ook hier in twee richtingen een aansluiting gemaakt via een hellingbaan op volle grond met maximum stijgingspercentage van 4%. Hiermee wordt richting noord aangesloten op de Geraniumstraat ter hoogte van de Lavendelstraat en richting zuid op de Bremstraat. Het taludpark wordt beplant met een divers assortiment van hoogstammige bomen, solitair en groepsgewijs aangeplant. Het flauwe talud is een zonnige ligweide georiënteerd op zuid. 12

13 Zicht vanaf de Bremstraat op het taludpark en de toegang tot de brug 13

14 Vogelvlucht vanaf de Bremstraat; het taludpark geeft een groene geluidsbuffer tussen spoor en woonwijk 14

15 de brug als verbindende schakel de brug heeft een zandlopervorm en waaiert uit van 4,40m breedte in het midden tot 13,4m ter plaatse van de landhoofden. De vorm nodigt uit om over te steken en geeft de meest natuurlijke en vloeiende aansluiting op de 4 richtingen van de hellingbanen. De huid van de brug is onderdeel van de draagconstructie en de gebogen doorsnedevorm versterkt het vloeiende karakter van de brug. De leuning verloopt van 1 m hoogte bij de opleggingen tot 3,25 m in het midden boven de sporen. De leuning dient als veiligheidsscherm en wordt voor een groot deel geperforeerd om doorzicht te geven. In de leuning worden LED-lichtlijnen opgenomen om het brugdek aan te lichten en binnenin de geperforeerde schermen is nog de mogelijkheid om accentverlichting te plaatsen. Het dek is een stalen orthotrope plaat afgewerkt met een ingestrooide epoxy-coating. 15

16 Vogelvlucht vanaf het stadion met zicht op de brug en op de achtergrond de Geraniumstraat 16

17 Vogelvlucht vanaf de Geraniumstraat; de brug heeft een uitnodigende vorm en sluit vloeiend aan op de 4 richtingen 17

18 Vogelvlucht met zicht op brug en op de achtergrond het stadion 18

19 4% bk rijbaan 4% bk dek bk spoorstaaf 4% bk rijbaan 4% Plattegrond van de brug schaal 1:200 19

20 NAP bk dek ok dek NAP NAP bk spoorstaaf NAP NAP bk dek ok dek NAP NAP bk spoorstaaf NAP Dwarsdoorsnedes van de brug - schaal 1:200 20

21 zone met leuninghoogte > 1,80 m zone beperkt geperforeerd (IP2X) zone perforaties 1200 mm2 zone niet geperforeerd (IP3X) zone perforaties 1200 mm2 zone met leuninghoogte > 1,80 m NAP bk rijbaan NAP bk dek ok PVR NAP NAP bk rijbaan NAP bk maaiveld NAP bk maaiveld NAP bk spoorstaaf NAP Aanzicht en langsdoorsnede van de brug - schaal 1:200 21

22 LED-lijn, in aluminium U-profiel (optioneel) geperforeerde plaat geperforeerde plaat afneembaar voor reiniging en onderhoud stalen rib LED-lijn, in aluminium U-profiel gelaste plaat gesloten stalen strip, anti skateboard voorzien van openingen tbv afwatering NAP bk rijbaan sparingsbuis voor leidingen Detail leuning detail en 1 veiligheidsscherm variant 1:20 op hoogste punt - schaal 1:20 22

23 7cm LED-lijn, in aluminium U-profiel (optioneel) geperforeerde plaat geperforeerde plaat afneembaar voor reiniging onderhoud stalen rib LED-lijn, in aluminium U-profiel stalen strip, anti skateboard gelaste plaat gesloten NAP bk rijbaan 0.1 sparingsbuis voor leidingen LED-lijn, in aluminium U-profiel (optioneel) 5 geperforeerde plaat rib bevestiging met RVS schroef LED-lijn, in aluminium U-profiel Detail leuning op laagste punt ter plaatse van het landhoofd - schaal 1:20 en 1:10 23 detail 2 variant 1:20 1:10

24 18 geperforeerde plaat afneembaar voor reiniging onderhoud 45 LED lijn(optioneel) zone perforaties 1200 mm2 stalen rib LED lijn waterafvoerpunt NAP bk rijbaan beton gesloten staal constructie betonnen afwerking talud onder het landhoofd detailhet 3 1:20 Detail van landhoofd en vleugelmuren - schaal 1:20 24

25 lichtmast goot NAP bk rijbaan beton keerwand detail 4 1:20 Detail hellingbaan ter hoogte van de brug - schaal 1:20 25

26 De brug nodigt uit om over te steken. De leuningen zijn ter hoogte van de spoorkruising opgetrokken tot tenminste 1,8 m hoogte om overklimmen te voorkomen. 26

27 Dienstpaden en hekwerken worden voor de taluds langs en onder de brug doorgezet, de taluds zijn aan spoorzijde deels ontworpen in gewapende grond 27

28 geometrie De uitnodigende zandlopervorm en de gebogen leuning die verloopt in hoogte, resulteren in een unieke en uitdagende vormgeving van deze brug. De op het oog complexe vorm heeft geen vlakke delen en kan bijvoorbeeld niet met extrusie-vormige bekistingen worden gemaakt. Om toch op een betaalbare en maakbare manier deze vormgeving tot stand te brengen grijpen we terug op een eeuwen oude techniek bekend uit de scheepsbouw. De zogenaamde gangenbouw. Bij gangenbouw wordt een volume gevormd uit ontwikkelbare oppervlakken. De gangen bestaan dan uit enkelvoudige gekromde stroken. Het aantal en de breedte van de stroken kan gevarieerd worden afhankelijk van de gewenste resolutie. Hoe meer stroken en dus hoe smaller hoe vloeiender de vormgeving. Met behulp van onze programmatuur kunnen we deze geometrie op eenvoudige wijze samenstellen en de uitslagen ten behoeve van de productie genereren. Vroeger werden de uitslagen met de hand uitgezet en was de methode daarom vrij kostbaar om toe te passen bij gebouwen en bruggen. Tegenwoordig gaat het door ons programma gegenereerde bestand direct naar de producent en wordt het computergestuurd ge-laserd of gesneden; File to factory. Op deze manier is het een economisch verantwoorde bouwwijze geworden voor bouwkundige en civiele werken. Deze techniek kan tegenwoordig toegepast worden door de meeste staalbedrijven van een zekere omvang dus de marktwerking is gegarandeerd. 28

29 De huid van de brug vertoont groot verwantschap met een scheepshuid: dubbelgekromde huid samengesteld uit, in dit voorbeeld, 38 enkelgekromde vlakken (kegelsnedes) 29

30 De brug is opgebouwd uit een stalen buitenhuid (1) een inwendige structuur van schotten en ribben (2) een stalen binnenschil (3) en een stalen rijdek (4) 30

31 materialen en kleuren het kleurenpalet voor de brug maakt onderscheid in de buitenhuid, de binnenhuid en het rijdek. Hiermee wordt het concept van de ruimtelijke hoofdvorm, de landschappelijke inpassing en de kwaliteitsvolle afwerking van de binnenzijde van de brug versterkt. De stalen buitenhuid wordt uitgevoerd in een blauwgrijs groen dat mooi harmonieert met het groen van de taluds en de bovenleidingportalen en als van nature zijn plek krijgt. De binnenhuid in een glanzend witgrijs geeft een ruimtelijke en frisse aanblik, reflecteert licht en contrasteert sterk met de buitenhuid. Hierdoor wordt de organische vormgeving versterkt. In het rijdek van grafietzwarte epoxy met glinsterend carborundum instrooisel tekent zicht scherp de zandlopervorm af. De taluds en hellingbanen zijn zo naturel mogelijk uitgewerkt met schoon beton en details als neutraal grijze lichtmasten en roestvast stalen paaltjes. 31

32 materialen en kleuren materialen en kleuren onderdeel materiaal type afwerking kleur / kwaliteit onderdeel materiaal type afwerking kleur / kwaliteit aanlandingen aanlandingen keerwand zelfverdichtend beton anti-graffitticoating Hoogoven CEMIII, witgrijs keermuurtjes langs fietspad zelfverdichtend beton met anti-graffitticoating ingewerkt reliëf aan Fortunazijde Hoogoven CEMIII, witgrijs taluds taluds (gewapende (gewapende grond) grond) geotextiel geotextiel met met kunststof kunststof wapening wapening ingezaaid ingezaaid met met grasmengsel grasmengsel vullen betonnen met taludafwerking breukstenen onder onder de de brug brug fietspad fietspad asfalt asfalt - grafietzwart grafietzwart rijbaan-scheiding rijbaan-scheiding markeringen markeringen roestvaststaal verdiepte betongoot doppen - naturel naturel afsluiting afsluiting paaltjes paaltjes roestvaststaal roestvaststaal geborsteld geborsteld naturel naturel lichtmasten lichtmasten staal staal meerlaags meerlaags verfsysteem verfsysteem RAL RAL (stofgrijs) (stofgrijs) armaturen armaturen straatverlichting straatverlichting LED LED Schreder Schreder Claro Claro o.g. - RAL RAL (stofgrijs) (stofgrijs) afwateringsgoten afwateringskolken en -goten lijnelement deksels deksels met met sleuven sleuven in in nodulair nodulair gietijzer gietijzer zwartgrijs zwartgrijs onderdeel materiaal type afwerking kleur / kwaliteit brug landhoofden zelfverdichtend beton anti-graffitticoating Hoogoven CEMIII, witgrijs draagconstructie dek en randen - buitenzijde staal gealuminiseerd meerlaags verfsysteem NCS S1010 B30G blauwgrijs groen draagconstructie dek en randen - binnenzijde staal gealuminiseerd meerlaags verfsysteem RAL 9018 (papyruswit) balustrade veiligheidsschermen - buitenzijde staal geperforeerd, meerlaags verfsysteem NCS S1010 B30G blauwgrijs groen balustrade veiligheidsschermen - binnenzijde staal geperforeerd, meerlaags verfsysteem RAL 9018 (papyruswit) balustrade veiligheidsschermen - baluster staal meerlaags verfsysteem NCS S1010 B30G blauwgrijs groen fietspad epoxy coating carborundum instrooisel grafietzwart rijbaan-scheiding markeringen staalstrip - gegalvaniseerd verlichting LED-lichtlijnen - cool wit 32

33 verlichting Langs de hellingbanen worden lichtmasten geplaatst. Deze volgen, gezien vanaf de brug, de buitenzijde van de hellingbanen. De masten staan gecentreerd gepositioneerd ten opzichte van de middenas van de brug. Dit betekent dat in het verlengde van ieder uiteinde van een brugleuning een mast staat, zodat ter plaatse van de overgang brug naar hellingbaan ruim voldoende verlichting is. De brug zelf wordt verlicht door middel van een ingewerkte LED-lijn in het overgangsvlak van de gesloten leuning naar de geperforeerde schermen. Deze lichtlijnen volgen mooi de contour van de leuning en lopen mee omhoog naar het midden van de brug. Aanvullend zou verlichting in de geperforeerde vlakken van de leuning een mooi indirecte accentverlichting kunnen geven. 33

34 perforaties de schermen in het bovenste deel van de brugleuning worden geperforeerd om transparantie te bieden en een sierlijke verfijning van het brugontwerp te maken. De binnen- en buitenhuid worden beide geperforeerd. Dit zal moiree-effecten geven, wat een dynamisch levendige brughuid oplevert. Door accentverlichting tussen deze vlakken aan te brengen kan bovendien s avonds een extra spectaculair effect worden bereikt. De perforaties verlopen van een fijnmazig grid van kleine gaatjes in het midden van de brug, tot een grover patroon van grotere gaten aan de uiteindes. Dit geeft nauwelijks verschil in transparantie omdat de graad van perforatie min of meer gelijk blijft. De geperforeerde schermen van de binnenhuid zijn uitneembaar voor onderhoud. 34

35 1:10 1:60 de geperforeerde buiten- en binnenhuid van de leuningen verloopt van een fijnmazig patroon van kleine gaatjes in het midden van de brug, tot een grover patroon van grotere gaten aan de uiteinden. 35

36 36

37 37