VEEL PLEZIER EN SUCCES! Beste team,

Transcriptie

1 Beste team, Welkom in het RekenLAB! Over een paar minuten starten jullie met de spannende race tegen de klok en tegen elkaar. Jullie gaan experimenteren en de proef op de som stellen. Dit zal zware spanningen opleveren binnen en tussen de teams. Strijd tot het bittere eind! Hoe werkt het RekenLAB!? Het RekenLAB! bestaat uit vier challenges. Iedere challenge bestaat uit een aantal opdrachten. Voor iedere opgeloste opdracht, ontvangen jullie van de RekenLAB!-chef (de docent op het centrale punt!) één badge. Jullie starten bij de eerste challenge. Hebben jullie vijf badges? Dan kunnen jullie door naar de volgende challenge. Hebben jullie dan ook vijf badges? Kunnen jullie weer door. Enzovoort! Jullie kunnen uiteraard binnen een challenge ook meer dan vijf opdrachten oplossen. Bij challenge 1 ontvangen jullie voor iedere badge één punt, bij challenge 2 twee punten, bij challenge 3 drie punten en bij challenge 4 vier punten. Het team dat binnen de gestelde tijd de meeste punten heeft, wint! Dé RekenLAB!-regels: Voer de opdrachten zo creatief en vindingrijk mogelijk uit. Durf te experimenteren! Jullie mogen gebruik maken van alles wat jullie tot jullie beschikking hebben. Zorg voor bewijsmateriaal! Dit kan door de uitvoering van de opdrachten vast te leggen op papier, foto of video. Om de badges te krijgen komen jullie naar de RekenLAB!-chef bij het centrale punt. Jullie hoeven niet na iedere opdracht terug te komen, het is ook mogelijk om meerdere opdrachten in één keer om te laten zetten naar badges. Op het afgesproken tijdstip zijn jullie terug op het centrale punt. Bonus-challenge: Ieder team mag één keer bij de RekenLAB!-chef een bonus-challenge oplossen. Dit kan op ieder willekeurig moment. Heb je deze bonus-challenge goed, mag je één hoogst behaalde badge van een ander team stelen. Heb je deze fout, moet je zelf één hoogst behaalde badge afgeven aan een ander team. VEEL PLEZIER EN SUCCES!

2 CHALLENGE 1 (1 punt per badge) Zoek 5 cc. Verzamel drie voedingsmiddelen die per os kunnen worden toegediend. Maak een verdunning. Hoeveel uur en minuten is 8,45 uur? Leg uit hoe je dit berekent. Bij sommige medicatie staat op het etiket of in de bijsluiter vermeld dat er rekening gehouden moet worden met het lichaamsgewicht. Ga op zoek naar een medicijn waarbij dit het geval is. Let uit: het verschil tussen procent en promille. Hoe heet het apparaat waarmee je de druk in een zuurstofcilinder kunt aflezen? Ga op zoek naar zo n apparaat. Verzamel drie verschillende maateenheden die we tegenkomen bij verpleegkundig rekenen. Meten = weten! Verzamel drie situaties die je als zorgverlener tegenkomt waarin je iets meet. Leg uit: wat zijn Internationale Eenheden (IE)?

3 CHALLENGE 2 (2 punten per badge) Leg uit hoe je 6,2 mg omrekent naar µg. Wat wil 0,9% zeggen in de oplossing NaCl 0,9%? In een fles witte wijn van 750 ml zit 94 ml alcohol. Hoe bereken je het alcoholpercentage van deze fles? Laat zien: 13 8 = Wat is het verschil tussen negatief en positief vochtbalans en wat kunnen gevolgen zijn van een negatief vochtbalans? Geef uitleg bij de eenheid mol. Het komt voor dat een vaste stof is opgelost in een vloeistof. We spreken dan van een massa/volume-oplossing. Verzamel drie voorbeelden van zo n massa-volume-oplossing. Als een zuurstofcilinder van 10 liter 135 bar aangeeft. Hoe bereken je dan hoeveel zuurstof er nog in de cilinder zit? Laat zien: 1 dm 3 = 1 liter. Welke gouden tip zou jij anderen geven als het gaat om verpleegkundig rekenen?

4 CHALLENGE 3 (3 punten per badge) Vraagstuk: een cliënt moet 300 IE insuline toegediend krijgen. Standaard bevat de oplossing 1000 IE per 10 ml. Hoeveel ml moet worden geïnjecteerd? Bedenk een formule waarmee je dit soort vraagstukken gemakkelijk kan oplossen en laat met een zelfverzonnen vraagstuk zien dat de formule werkt. Bedenk een eigen rekenvraagstuk over zuurstoftoediening. Stel je hebt een oplossing van 4% in een volume van 100 ml. Je wilt dat dit een oplossing van 2% wordt. Hoeveel ml water voor inject moet je toevoegen aan deze oorspronkelijke oplossing? Hoe zou je dit soort vraagstukken oplossen? Ga op zoek naar minimaal drie beroepsprofessionals (niet je eigen medestudenten) en ondervraag hen over het nut van verpleegkundig rekenen. 600 liter zuurstof bij 2 bar is gelijk aan 40 liter zuurstof bij 30 bar. Juist of onjuist? Verklaar. Maak een eigen vuistregel voor massa/volume-oplossingen als je weet dat de concentratie van 4 gram in 100 ml 4% is en de concentratie van 30 mg in 1 ml 3% is. Hoe werkt het berekenen van vochtbalans in de praktijk? Los op! Een zorgvrager krijgt 1,5 mg Haldol voorgeschreven. In voorraad is een oplossing van 300 μg/ml. Hoeveel cc moet worden toegediend? Een zorgvrager krijgt voor 1 uur sondevoeding met een inloopsnelheid van 42 druppels per minuut. Laat zien hoeveel de zorgvrager in totaal krijgt. Vraagstuk: de heer Van Bunschoten moet twee keer per dag 30 mg Prednison innemen. 1 tablet bevat 20 mg Prednison. De tabletten zijn deelbaar in vieren. Meneer de Kok heeft nog 10 tabletten in voorraad. Voor hoeveel dagen heeft hij nog tabletten?

5 CHALLENGE 4 (4 punten per badge) Er bestaan tegenwoordig tal van handige apps/tools waarmee je verpleegkundige berekeningen kunt uitvoeren. Ga op zoek naar zo n app. Verklaar hoe deze app jou kan helpen bij berekeningen. Vraagstuk: een patiënt moet twee zakken Erythrocytenconcentraat (packed cells) via transfusie krijgen. De inloopsnelheid per zak Erythrocytenconcentraat 290 ml is 1,5 uur. Aanwezig zijn twee zakken Erythrocytenconcentraat van 290 ml. Op hoeveel druppels per minuut moet het infuus worden ingesteld? Laat zien hoe je dit berekent en benoem eventueel belangrijke aandachtspunten. Maak een eigen verpleegkundig rekenen-spiekbriefje! Vraagstuk: van een medicijn met een concentratie van 50 IE/ml wordt 2 ml toegevoegd aan 48 ml NaCl 0,9% oplossing. Via de spuitenpomp wordt dit in 15 minuten toegediend aan een zorgvrager. Wat is de concentratie van het medicijn in de vloeistof nu? En wat is de inloopsnelheid? Laat zien hoe je dit berekent en benoem eventueel belangrijke aandachtspunten. Vraagstuk: je moet 15 liter 2,5%-oplossing Chlorix maken. Je hebt een oplossing in voorraad van 10% Chlorix. Hoeveel liter heb je nodig van de 10%-oplossing? En hoeveel water doe je daar nog bij? Vraagstuk: een zuurstoffles bevat 40 liter. Hoeveel druk geeft de manometer aan indien de fles gedurende 5 uur 3 liter zuurstof per minuut afgeeft aan de cliënt? Bedenk een eigen rekenvraagstuk rondom verpleegkundig rekenen; die je zou kunnen tegenkomen in je eigen werkveld. Mevrouw Jenniskens ontvangt 6x per dag medicatie die per keer 20 minuten moet inlopen. De eerste medicatie ontvangt ze om 7.30 uur; de laatste om uur. Stel een passend dagschema op voor mevrouw Jenniskens.

6 BONUS-CHALLENGE 1 Een vitamine C tablet bevat 500 mg vitamine C, maar weegt in totaal 750 mg. Hoe hoog is de concentratie vitamine C in een tablet? % Een kindertablet vitamine C weegt maar 400 mg en heeft dezelfde concentratie vitamine C. Hoeveel vitamine C zit er in zo n tabletje? mg BONUS-CHALLENGE 2 In een noodsituatie beschik je alleen over vier cilinders van 2 liter zuurstof per stuk, met ieder een druk van 160 bar. Na hoeveel tijd moet de voorraad uiterlijk zijn aangevuld om de patiënt te kunnen blijven beademen met 2 liter/minuut? uur minuten BONUS-CHALLENGE 3 Een patiënt moet in 24 uur 2 liter NaCl 0,9% toegediend krijgen. De infuuszak (500 ml) wordt om 8.00 uur aangehangen. Om uur geeft de arts de nieuwe opdracht om 1 liter in plaats van 2 liter per 24 uur toe te dienen. Je moet dan de stand van de infuuspomp opnieuw berekenen. Op hoeveel ml per uur moet vanaf uur de infuuspomp ingesteld worden? ml/uur BONUS-CHALLENGE 4 Een kind moet 4,5 µg Fentanyl toegediend krijgen. Aanwezig zijn ampullen Fentanyl 0,05 mg/ml. Je verdunt 1 ml Fentanyl met 9 ml NaCl 0,9%. Hoeveel ml van deze verdunning moet het kind toegediend krijgen? ml

7 ANTWOORDEN (ter ondersteuning; teams zijn vrij in hoe zij het antwoord aanreiken.) Challenge 1: 1) Handig om te weten: 5 cc = 5 ml = 5 cm 3 2) Per os is via de mond. Denk daarbij aan een thee, bouillon, yoghurt, etc. 3) Bijvoorbeeld aanmaaklimonade aanlengen. 4) 8 uur en 27 minuten. Om tot 27 minuten te komen, zou je 0,45 x 60 = 27 kunnen doen. 5) Zie: 6) Procent (%) = per honderd; promille ( ) = per duizend. 7) Manometer. 8) Zie metriek stelsel. 9) Gewicht, lengte, wondgrootte, bloedsuikerspiegel, bloeddruk, etc. 10) De sterkte van antibiotica, vitaminen, vaccins, hormonen (zoals insuline) en andere medicijnen wordt aangegeven in IE (Internationale Eenheden). Challenge 2: 1) 6,2 mg x 1000 = 6200 µg. 2) De oplossing bevat 9 gram zout per liter 3) Concentratie (%) = hoeveelheid van het bestandsdeel / hoeveelheid van het gehele mengsel x 100, dus in dit geval: 94 / 750 x 100 = 12,5% 4) Betreft helen eruit halen. Bijvoorbeeld uitleggen m.b.v. taarten. 5) Positieve vochtbalans: de opname van vocht is groter dan de afgifte. Negatieve vochtbalans: de afgifte van vocht is groter dan de opname. Gevolg kan zijn: uitdroging. 6) Mol geeft een hoeveelheid stof aan. 7) Bijvoorbeeld: paracetamol opgelost in een glas water, een chloortablet opgelost in een emmer water, etc. 8) Hoeveelheid zuurstof (liter) = druk (bar) x inhoud van de cilinder (liter), dus in dit geval: 135 bar x 10 liter = 1350 liter zuurstof. 9) Kan gedemonstreerd worden met een liter water die omgeschud wordt in een bak van 1 dm 3. 10) - Challenge 3: 1) Optie voor de formule: aantal ml injecteren = voorschrift arts / aanwezig in 1 ml. Dus in dit geval: 300 IE / 100 IE = 3 ml. 2) 3) Concentrati 1 = 4 Volume 1 = 100 Concentratie 2 = 2 Volume 2 =? C 1 x V 1 = C 2 x V 2, dus V 2 = C 1 x V 1 / C 2. Daaruit volgt: 4 x 100 / 2 = 200 ml. 4) 5) Juist, want 600 x 2 = 40 x 30. 6) Een oplossing van 1% betekent dat er 10 mg per 1 ml is opgelost. Tevens geldt: een oplossing van 1% betekent dat er 1 gram per 100 ml is opgelost.

8 7) 8) Aantal cc injecteren = 1,5 mg / 0,3 mg = 5 cc. 9) 42 druppels per minuut, is 2520 druppels per uur. 1 ml = 20 druppels, dus 2520 / 20 = 126 ml. Optie is om 126 ml water in beeld te brengen. 10) Nog voor drie hele dagen. Challenge 4: 1) 2) 2 x 290 = 580 ml = druppels inloopsnelheid van twee zakken is 2 x 1,5 uur = 3 uur = 180 minuten / 180 = 58 druppels / minuut. Een aandachtspunt is dat bij bloed: 1 ml = 18 druppels; sommige gevallen wordt ook gerekend met 1 ml = 16 druppels. 3) 4) Concentratie: 2 IE/ml en inloopsnelheid: 200 ml/uur. 5) Je neemt 3 liter van de 10%-oplossing en je doet er nog 12 liter water bij. 6) Gebruik de twee formules van zuurstof berekenen om dit vraagstuk op te lossen. Vul ze in en werk in tegengestelde richting dan je gewend bent. Zo kom je uit bij: 22,5 bar. 7) 8) Bonus-challenges: 1) Concentratie: 66,7 % en hoeveelheid vitamine C in kindertablet: 266,7 mg 2) 4 cilinders van 2 liter met 160 bar bevatten 4 x 2 x 160 = 1280 liter zuurstof. Deze zijn dus zeker leeg na 1280/2 = 640 minuten. Dat is 10 uur en 40 minuten. 3) Vanaf uur geldt 1000 ml per 24 uur, dus 1000 / 24 = 41,7 ml/uur. De reeds ingelopen 500 ml van 8 tot 14 uur niet bij de berekening meenemen. Ga direct uit van nieuwe opdracht. 4) 4,5 µg = 0,0045 mg. De 0,05 mg/ml wordt verdund waardoor het 10 keer zo dun is, dus 0,005 mg/ml. 0,0045 / 0,005 = 0,9 ml.