Woord vooraf. Jaarverslag Regionaal Bureau Leerplicht 2010/2011. Bijlage 3:

Transcriptie

1 Bijlage 3: Aan: PHO Sociale Agenda Datum: 15 februari 2012 Locatie: Leiderdorp Agendapunt: 11 Jaarverslag Regionaal Bureau Leerplicht 2010/2011 Woord vooraf Voor u ligt het jaarverslag 2010/2011 van het Regionaal Bureau Leerplicht Holland Rijnland. In dit jaarverslag wordt informatie gegeven over de werkzaamheden van het Regionaal Bureau Leerplicht (RBL) op het gebied van leerplicht, kwalificatieplicht en de Regionale Melden Coördinatiefunctie Voortijdig verlaten (RMC-functie). Het Regionaal Bureau Leerplicht is onderdeel van het samenwerkingsverband Holland Rijnland. De opzet van het jaarverslag is wat aangepast ten opzichte van voorgaande jaren. In dit jaarverslag wordt meer dan voorheen aandacht geschonken aan de activiteiten en resultaten op het terrein van de RMC-functie. Het voorkomen en tegengaan van voortijdig schoolverlaten (VSV) krijgt in de regio steeds meer aandacht en het Regionaal Bureau Leerplicht heeft de aanpak het afgelopen jaar geïntensiveerd. Er is onder andere een pilot 18+ verzuim gehouden, waarbij twee mbo-instellingen ook het verzuim van niet meer leerplichtigen konden melden. In het schooljaar 2010/2011 kunnen alle scholen verzuim van jarigen melden op dezelfde wijze als dat gebeurt voor leerlingen onder de 18. In het afgelopen schooljaar zijn meer leerplicht- en kwalificatieplichtdossiers behandeld dan het schooljaar hiervoor. Verder is er veel aandacht uitgegaan naar het verrichten van schoolbezoeken. Doel hiervan is inzicht te verkrijgen in het verzuimbeleid en de kwaliteit van de verzuimregistratie van scholen, alsmede het verbeteren van de samenwerking tussen onderwijsinstellingen en Regionaal Bureau Leerplicht. In dit jaarverslag rapporteert het Regionaal Bureau Leerplicht voor het eerst over prestatieindicatoren. Doorlooptijden van verzuim en vrijstellingen en de tijd tussen binnenkomst van de melding en de uitnodiging voor een gesprek zijn de eerste prestatieindicatoren waarover het RBL verslag doet. Deze wijze van rapporteren biedt meer inzicht in het werkproces en geeft inzicht in waar verbeteringen mogelijk zijn. Het Regionaal Bureau Leerplicht hecht er waarde aan voortdurend kritisch te kijken naar het eigen functioneren en dit steeds te verbeteren. Daartoe heeft het Regionaal Bureau Leerplicht een kwaliteitszorgsysteem en wordt jaarlijks door een externe auditeur getoetst of daar nog steeds aan voldaan wordt. Ook voeren wij jaarlijks klanttevredenheidsonderzoeken uit. Ik nodig u dan ook uit om ook naar aanleiding van dit jaarverslag uw reactie op deze rapportage en/of de activiteiten van het Regionaal Bureau Leerplicht te geven. Ik hoop dat dit jaarverslag in de vernieuwde opzet tegemoet komt aan uw wensen ten aanzien van de informatievoorziening vanuit het Regionaal Bureau Leerplicht Holland Rijnland. E. van Oortmerssen-Schutte Lid Dagelijks Bestuur Holland Rijnland, Portefeuillehouder voor het Regionaal Bureau Leerplicht 1

2 Hoofdstuk 1 Ontwikkelingen 1.1 Inleiding Het Regionaal Bureau Leerplicht (RBL) Holland Rijnland is verantwoordelijk voor de uitvoering van de leerplicht- en kwalificatieplichthandhaving, de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) voor voortijdig schoolverlaten en voert de leerlingenadministratie van de deelnemende gemeenten. Het RBL voert deze taken uit voor twaalf gemeenten in de regio Holland Rijnland. Dit zijn de gemeenten Hillegom, Kaag en Braassem, Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Teylingen, Voorschoten en Zoeterwoude. De RMC-regio 026 Zuid Holland Noord waarvoor het Regionaal Bureau Leerplicht de RMCfunctie uitvoert bestaat ook uit deze twaalf gemeenten. De gemeente Leiden is formeel RMC contact gemeente en aanspreekpunt voor het ministerie van onderwijs. De gemeente Leiden heeft haar RMC taken belegd bij Holland Rijnland. De gemeenten Alphen a/d Rijn, Rijnwoude en Nieuwkoop, die ook onderdeel uitmaken van samenwerkingsorgaan Holland Rijnland, voeren zelf de leerplichtfunctie uit en maken onderdeel uit van RMC-regio Gouda. 1.2 Kader leerplicht De leerplichtwet 1969 vormt het wettelijk kader voor het uitoefenen van de leerplichtfunctie. De taken van de leerplichtambtenaar zijn het in behandeling nemen van verzuim, behandelen van verzoeken tot vrijstelling, het beoordelen van verlofaanvragen en het controleren van verzuimregistraties van scholen. Hoewel de leerplichtfunctie duidelijk begrensd is door de bepalingen in de Leerplichtwet, is de leerplichtfunctie ook steeds in beweging. Maatschappelijke ontwikkelingen, veranderingen in wet- en regelgeving en veranderingen in het onderwijsveld, maken dat de wijze waarop het RBL invulling geeft aan de uitoefening van de leerplichtfunctie mee verandert. Leerplichtambtenaren hebben bij de uitvoering van hun taken te maken met verschillende belangen, van zowel ouders en leerlingen en scholen. In de contacten met ouders en jongeren maakt de leerplichtambtenaar steeds de afweging tussen handhaven en zorg. In relatie tot scholen maakt de leerplichtambtenaar de afweging tussen samenwerken en controleren en aanspreken op verantwoordelijkheden. 1.3 Kader RMC Een jongere tussen de 18 en 23 jaar die zonder startkwalificatie school verlaat is een voortijdig schoolverlater. Doel van de RMC-functie is de voortijdig schoolverlater toe te leiden naar een startkwalificatie of, indien dit niet mogelijk is, het hoogst haalbare om zich te kunnen handhaven op de arbeidsmarkt. Een startkwalificatie is een havo- of vwo-diploma of een mbo-diploma op minimaal niveau 2. Het wettelijk kader voor bestrijding van voortijdig schoolverlaten wordt gevormd door de Leerplichtwet en de RMC-regelgeving in de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB), de Wet op de expertisecentra (WEC) en de Wet op het voortgezet onderwijs (WVO). Voor het verminderen van het aantal voortijdig schoolverlaters tot 23 jaar zijn in deze wetten drie taken vastgelegd: 1) Een sluitende melding en registratie van alle jongeren tussen 18 en 23 jaar die niet op school zitten en nog geen startkwalificatie behaald hebben. 2) Benaderen en zorgdragen voor begeleiding van jongeren die zijn uitgevallen, gericht op terugleiden naar school, naar werk of een combinatie daarvan. 3) Coördineren en initiëren van samenwerking tussen alle belangrijke partijen die te maken hebben met deze jongeren en het onderhouden van dit netwerk. 2

3 1.4 Ontwikkelingen leerplicht en RMC In het schooljaar 2010/2011 is prioriteit toegekend aan het verbeteren van de RMC-functie. Scholen worden directer aangesproken op het melden van verzuim om schooluitval tegen te gaan. Scholen en gemeenten worden per kwartaal geïnformeerd over de uitvalcijfers in de regio. Het Regionaal Bureau Leerplicht stelt zich ten doel om te komen tot een doorlopende lijn van leerplicht naar RMC. Ondersteunend hieraan is de registratie van VSV ers verbeterd door gebruik van hetzelfde registratiesysteem voor leerplicht en VSV. De leerplichtambtenaren van het RBL zijn in het mbo zichtbaar aanwezig om zowel verzuim van leerplichtige leerlingen als verzuim van leerlingen boven de 18 op te pakken. Daarnaast is gewerkt aan een sluitende aanpak van individueel uitgevallen leerlingen. De ROC s en Holland Rijnland zitten maandelijks aan tafel. In dit overleg worden (dreigende) uitvallers besproken met als doel knelpunten in de plaatsing en begeleiding van jongeren op school te bespreken en verbeteringen door te voeren. Wekelijks ontvangen de scholen in de regio Holland Rijnland een overzicht van de uitvallers van die week. Scholen wordt verzocht achtergrond informatie over jongeren te geven. Een RMC-trajectbegeleider benadert iedere jongere vervolgens telefonisch. Doel hiervan is de jongere te motiveren om toch weer een opleiding te gaan volgen. bezoeken Leerplichtambtenaren van het RBL hebben de scholenbezoeken die zij periodiek afleggen in het afgelopen schooljaar geïntensiveerd. Het RBL adviseert de scholen over hun verzuimbeleid, verzuimregistratie en zorgstructuur. Niet alleen het verzuim, maar ook voortijdig schoolverlaten is onderwerp van gesprek. Thuiszitters Van thuiszitten is sprake wanneer een leerplichtige jongere (van 5 tot 18 jaar) zonder geldige reden meer dan 4 weken verzuimt, zonder dat een vrijstelling van leerplicht is verleend. In het land is veel te doen over de thuiszitters. Het RBL schenkt hier al een paar jaar extra aandacht aan. Naast het aanspreken van scholen op het tijdig inschakelen van leerplicht en andere netwerkpartners bij dreigend thuiszitten, moet ook de registratie en de aanpak van thuiszitters beter opgepakt worden. In het verslagjaar zijn de leerplichtambtenaren gestart met het goed registreren van de thuiszitters. Niet alleen de oorzaak van het niet naar school gaan wordt geregistreerd, maar ook de periode waarin een leerling niet naar school gaat en de problematiek die hieraan ten grondslag ligt. Op deze manier hoopt het RBL beter inzicht te krijgen in de problematiek die hier speelt om zo samen met scholen en netwerkpartners te zoeken naar een passende onderwijsplek en thuiszitten te voorkomen. Doorlooptijden Al langer bestaat de wens bij een aantal gemeenten dat het RBL voor leerplicht prestatieindicatoren ontwikkelt. In het schooljaar is hier een start mee gemaakt. Verderop in dit jaarverslag staat hierover al het een en ander. Doordat het registratieprogramma LBA nog zo in beweging is en er nog veranderingen zijn geweest in de wijze van registreren, zal ook komend schooljaar het formuleren van prestatie indicatoren nog verder uitgewerkt worden. VOROC Om de overgang van het voortgezet onderwijs naar het mbo beter te kunnen monitoren is het registratiesysteem VOROC in gebruik genomen. In VOROC staan alle 4 e jaars vmbo leerlingen van de leerplichtregio Holland Rijnland. VOROC wordt gebruikt voor overdrachtsinformatie van de VO-school naar het mbo en de mbo instellingen geven in VOROC de status aan van aanmelding tot definitieve inschrijving. Leerlingen die in mei/ juni nog niet aangemeld zijn bij een vervolgopleiding worden door het RBL benaderd. In eerste instantie met een brief voor de jongere en zijn ouders over de kwalificatieplicht. Waar nodig vindt er een gesprek plaats. Doel van het monitoren van de overstap VO-MBO is om schooluitval op dit punt in de schoolloopbaan te voorkomen. 3

4 Verzuim 18+ In april 2011 is het RBL gestart met een pilot 18+ verzuim op vier mbo-locaties. Verzuimende leerlingen van 18 tot 23 jaar worden aangesproken op hun verzuim op dezelfde wijze zoals dat bij leerplichtige leerlingen gebeurt. Doel van deze werkwijze is het terugdringen van verzuim bij 18+ leerlingen, maar ook het voorkomen van voortijdig schoolverlaten bij deze groep. Samenwerking met het MBO Ieder ROC in de regio heeft een eigen leerplichtambtenaar als contactpersoon. De samenwerking verschilt per ROC. Bij ROC Leiden heeft de leerplichtambtenaar eens per vier weken deelgenomen aan het interne zorgoverleg (IZO). Doel van het IZO is om casuïstiek te bespreken en om het verzuimoverzicht van die unit door te nemen. Helaas was er niet bij ieder IZO een verzuimoverzicht voorhanden. Er is in het hele schooljaar één ZAT bijeenkomst geweest, de andere ZAT bijeenkomsten zijn niet doorgegaan wegens het ontbreken van casuïstiek. Op bestuurlijk niveau zijn gesprekken geweest met ROC Leiden waarin de knelpunten in registratie en verzuim besproken zijn. Verzuim en schooluitval staan bij alle partijen op het netvlies, maar in de praktijk blijkt dit een lastige opgave. Ook bij ROC ID College is er eens per drie weken deelgenomen aan een intern zorgoverleg. Aan de hand van het verzuimoverzicht werd bepaald welke studenten gemeld moesten worden bij leerplicht of bij het schoolmaatschappelijk werk. Voor het Wellantcollege, Mondriaancollege en het Nova College is de samenwerking gelijk aan de werkwijze in het voortgezet onderwijs. Komend schooljaar willen we gaan werken met een periodiek overleg aan de hand van een verzuimoverzicht. RMC De RMC-begeleiding in de regio is ondergebracht in het Jongerenloket. Het Jongerenloket biedt jongeren tussen de 16 en 23 jaar zonder startkwalificatie trajectbegeleiding naar onderwijs, werk of een combinatie van beide met als doel het behalen van een startkwalificatie. Sinds juli 2011 werkt het Jongerenloket Holland Rijnland onder een nieuwe samenwerkingsovereenkomst. Daarin zijn zowel de taken van RMC-trajectbegeleiding als de rol van poortwachter voor jongeren die bij de gemeente aankloppen voor een voorziening in de WIJ (Wet Investeren in Jongeren) opgenomen. In het kader van de poortwachtersfunctie is het Jongerenloket het eerste meldpunt op de Werkpleinen voor alle jongeren tot 27 jaar. Het Jongerenloket adviseert ook jongeren over de mogelijkheden tot het alsnog halen van een startkwalificatie (als dat aan de orde is), activeert jongeren naar scholing en/of werk en heeft daarmee een belangrijke rol in het voorkomen van inkomensafhankelijkheid in het kader van de WIJ. 4

5 Hoofdstuk 2 Regionale informatie leerplicht 2.1 Verzuim In het schooljaar 2010/2011 heeft het Regionaal Bureau Leerplicht 2431 dossiers behandeld. In vergelijking met het schooljaar hiervoor zijn er meer dossiers behandeld (schooljaar 2009/ ). Het gaat hierbij om verzuim van jongeren van 5 tot 23 jaar, signaleringen van absoluut verzuim, vrijstellingsaanvragen en preventieve/nazorg. Ook hebben de leerplichtambtenaren van het RBL dossiers behandeld waarbij geen melding is gedaan. Bijvoorbeeld wanneer een leerplichtambtenaar geconsulteerd is bij dreigend verzuim, maar dit niet tot een melding heeft geleid. De verzuim zijn te verdelen in 3 categorieën: signaal, spijbel en luxe verzuim. 2.2 Relatief verzuim Bij relatief verzuim staat een jongere wel ingeschreven op een school, maar hebben leerling en/of de ouders niet aan de verplichting voldaan om de school ook volgens het vastgestelde lesrooster te bezoeken. Het aantal van relatief verzuim is onder te verdelen in spijbel verzuim, signaal verzuim en luxe verzuim. Hoe die onderverdeling is opgebouwd is in de volgende drie paragrafen te zien. Tabel 1: Totaal aantal van verzuim soort verzuim 2010/2011 Spijbelverzuim 215 Signaal verzuim 1156 Luxe verzuim 219 Preventieve/nazorg 403 totaal 1993 Het RBL neemt van verzuim in behandeling, dit is het gemelde verzuim. Het gemelde verzuim bepaalt de workload van leerplicht, de leerplichtambtenaar start op basis hiervan een onderzoek naar het verzuim en de oorzaak daarvan. Uit het onderzoek blijkt in een aantal gevallen dat er geen sprake was van verzuim. In onderstaande tabel is te zien hoe vaak er echt sprake is geweest van verzuim (geconstateerd verzuim). Tabel 2: Totaal aantal van relatief verzuim en geconstateerd relatief verzuim per gemeente, niet gespecificeerd naar soort verzuim gemeld geconstateerd gemeld geconstateerd gemeld geconstateerd gemeente 2010/ / / / / /2009 Hillegom Kaag en Braassem Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Noordwijkerhout n.v.t.* n.v.t.* Oegstgeest Teylingen Voorschoten Zoeterwoude totaal aantal relatief verzuim hele regio *De gemeente Noordwijkerhout heeft de leerplichttaken bij het RBL ondergebracht met ingang van 1 augustus Het valt op dat het gemeld verzuim hoger is dan het door de leerplichtambtenaar geconstateerd verzuim. Het is voor het RBL op dit moment niet te zeggen of dit ligt aan de 5

6 wijze waarop scholen omgaan met de verzuimregistratie of het onderzoek door de leerplichtambtenaar. Het RBL wil hierover in het volgend jaarverslag meer rapporteren. 2.3 Spijbel verzuim Sinds het schooljaar 2010/2011 wordt het onderscheid tussen signaal verzuim en spijbel verzuim geregistreerd. Bij signaal verzuim is er sprake van achterliggende problematiek waardoor de schoolgang belemmerd wordt. Bij spijbel verzuim gaat het om licht verzuim of te laat komen, waarbij eventuele achterliggende problematiek geen rol speelt bij het verzuim. Omdat dit onderscheid in voorgaande verslagjaren niet gemaakt is, is over die jaren geen informatie beschikbaar. Tabel 3: Totaal aantal van spijbel verzuim en geconstateerd spijbel verzuim per woongemeente gemeld geconstateerd gemeente 2010/ /2011 Hillegom 4 1 Kaag en Braassem 4 2 Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse 10 7 Noordwijk 4 2 Noordwijkerhout 2 1 Oegstgeest 9 9 Teylingen 9 5 Voorschoten 8 8 Zoeterwoude 2 1 totaal aantal spijbel verzuim hele regio Tabel 4: Meldingen van spijbel verzuim gespecificeerd naar meldende schoolsoort schoolsoort aantal primair onderwijs 0 voortgezet onderwijs 197 mbo 17 speciaal onderwijs 1 totaal 215 Spijbel verzuim bestaat niet als aparte categorie in het primair onderwijs. Spijbelverzuim is een verzuimsoort die kan leiden tot een Halt afdoening. Leerlingen in het primair onderwijs kunnen niet naar Halt. Het mbo doet niet mee in de Halt afdoeningen, daarom is het aantal spijbelverzuim in het mbo laag. 2.4 Signaal verzuim Van signaal verzuim is sprake wanneer achterliggende problemen de oorzaak zijn voor het schoolverzuim van de leerling. 6

7 Tabel 5: Totaal aantal van signaal verzuim en geconstateerd signaal verzuim per woongemeente gemeld geconstateerd gemeld geconstateerd gemeld geconstateerd gemeente 2010/ / / / / /2009 Hillegom Kaag en Braassem Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Noordwijkerhout n.v.t.* n.v.t.* Oegstgeest Teylingen Voorschoten Zoeterwoude totaal aantal signaal verzuim hele regio *De gemeente Noordwijkerhout heeft de leerplichttaken bij het RBL ondergebracht met ingang van 1 augustus Voor de schooljaren 2008/2009 en 2009/2010 valt het aantal gemelde en geconstateerde gevallen van signaal verzuim iets hoger uit, omdat afzonderlijk registreren van spijbelverzuim in die jaren nog niet gedaan is. In het kader van de invoering van de Halt afdoening is de behoefte ontstaan om het onderscheid tussen spijbel en signaal verzuim te maken. Tabel 6: Meldingen van signaal verzuim gespecificeerd naar meldende schoolsoort schoolsoort aantal aantal 2010/ /2010 primair onderwijs voortgezet onderwijs mbo speciaal onderwijs 31 9 totaal Het aantel van verzuim uit het mbo is gestegen ten opzichte van vorig schooljaar. Het is voor het RBL niet te bepalen of het aantal vanuit het mbo in verhouding staat tot het daadwerkelijke verzuim in het mbo, zowel voor leerplichtigen als 18+ studenten. Met de inzet van 18+ verzuim is het streven van het RBL om het totale verzuim binnen het mbo in beeld en gemeld te krijgen. 2.5 Luxe verzuim Van luxe verzuim is sprake wanneer een leerling zonder toestemming tijdens de schoolperiode met vakantie gaat. Bij luxe verzuim van ten hoogste drie schooldagen wordt door de leerplichtambtenaar eerst een waarschuwing gegeven. Betreft het een tweede melding van luxe verzuim of bij verzuim van meer dan drie aaneengesloten dagen, gaat de leerplichtambtenaar over tot het opmaken van een proces verbaal. 7

8 Tabel 7: Totaal aantal van luxe verzuim en geconstateerd luxe verzuim per woongemeente gemeld geconstateerd gemeld geconstateerd gemeld geconstateerd gemeente 2010/ / / / / /2009 Hillegom Kaag en Braassem Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Noordwijkerhout n.v.t.* n.v.t.* Oegstgeest Teylingen Voorschoten Zoeterwoude totaal aantal luxe verzuim hele regio *De gemeente Noordwijkerhout heeft de leerplichttaken bij het RBL ondergebracht met ingang van 1 augustus 2009 Er zit verschil tussen gemeld en geconstateerd luxe verzuim. In een aantal gevallen overhandigen ouders bewijsstukken van overmacht aan de leerplichtambtenaar. Ook blijkt soms dat ouders wanneer het meerdere kinderen betreft die op verschillende scholen zitten, van een van de scholen wel toestemming hebben gekregen voor verlof buiten de schoolvakantie. In deze gevallen ziet de leerplichtambtenaar af van het opmaken van een proces verbaal. Tabel 8: Meldingen van luxe verzuim gespecificeerd naar schoolsoort waarvan melding afkomstig is schoolsoort aantal aantal 2010/ /2010 primair onderwijs voortgezet onderwijs mbo 3 1 speciaal onderwijs 3 1 totaal In het primair onderwijs zien veel directeuren het belang van het melden van luxe verzuim. Door de inzet van gemeenten ontstaat een uniforme aanpak van luxe verzuim. In het mbo is dit anders. Mbo-instellingen zijn zich minder bewust dat luxe verzuim ook ongeoorloofde afwezigheid is. Het in beeld brengen van verzuim binnen het mbo is lastig en blijft een punt van aandacht. 2.6 Preventieve /nazorg trajecten In het schooljaar 2010/2011 zijn er 327 preventieve aangemaakt en 76 nazorgtrajecten gestart. De preventieve en nazorgprocessen geven inzicht in de workload van leerplichtambtenaar. Preventieve worden door de leerplichtambtenaar aangemaakt wanneer er sprake is van zorg en/of dreigend verzuim. Er is dan nog geen melding van verzuim gedaan, maar er vindt wel overleg tussen school en de leerplichtambtenaar plaats. Vaak wordt de leerplichtambtenaar om advies gevraagd. In een aantal gevallen volgt hierna een verzuimmelding. Nazorgtrajecten zijn bedoeld voor het monitoren van jongeren waarbij de verzuimmelding al is afgesloten, maar de leerplichtambtenaar de jongere nog enige tijd wil blijven volgen. Bij de ingebruikname van LBA was in eerste instantie geen mogelijkheid opgenomen om nazorgtrajecten apart te registreren. In de loop van het schooljaar bleek dat er behoefte was om een onderscheid te maken tussen preventieve processen en nazorgtrajecten. Voor dit 8

9 schooljaar geldt dat het aantal preventieve ten opzichte van het aantal nazorg trajecten een vertekend beeld geeft, aangezien het nazorgproces pas halverwege het schooljaar in gebruik is genomen. 2.7 Vrijstellingen Bij het RBL komen ieder jaar ook aanvragen voor vrijstellingen binnen. In totaal zijn er in het verslagjaar 352 aanvragen voor vrijstelling binnengekomen. Van deze aanvragen zijn er 307 toegekend, 26 afgewezen en 4 vrijstellingsaanvragen zijn nog in behandeling. Hieronder staat beschreven welke vrijstellingsmogelijkheden er zijn en om hoeveel vrijstellingen het gaat per soort. Vrijstelling van de inschrijvingsplicht Bij vrijstelling van de inschrijvingsplicht hoeft een kind/jongere niet ingeschreven te staan op een school of instelling. Vrijstelling artikel 5 onder a van de Leerplichtwet. Deze vrijstelling is voor kinderen/jongeren die op lichamelijke of psychische gronden niet deel kunnen nemen aan het onderwijs. In het afgelopen schooljaar zijn er bij het RBL 90 vrijstellingen artikel 5 onder a aangevraagd. Deze zijn allemaal toegekend. Vrijstelling artikel 5 onder b: ouders doen een beroep op dit artikel als zij bedenkingen hebben tegen de richting van het onderwijs binnen een redelijke afstand van hun huis. De leerplichtambtenaar toetst bij deze aanvragen of het echt gaat om een richtingsbezwaar, en niet om bijvoorbeeld opvoedkundige of onderwijskundige bezwaren. Deze vrijstelling moet aangevraagd worden voor een kind vijf jaar oud is. Als een kind al eerder op een school ingeschreven heeft gestaan, kunnen ouders hier geen beroep meer op doen en zijn ouders verplicht om hun kind op een school in te schrijven. Doen zij dit niet, dan kan de leerplichtambtenaar een proces verbaal opmaken vanwege absoluut verzuim. Ouders die een beroep op deze vrijstelling doen, vinden dat geen enkele vorm van regulier onderwijs aansluit bij de levensovertuiging van het gezin. Voorbeelden hiervan zijn mensen met een holistische levensovertuiging of sikh. In totaal zijn in het schooljaar 2010/ vrijstellingen artikel 5 onder b aangevraagd. Hiervan zijn 4 toegekend en 6 zijn afgewezen. Vrijstelling artikel 5 onder c: een beroep op deze vrijstelling kan worden gedaan als de leerling een school in het buitenland gaat bezoeken. De ouders moeten dan wel een bewijs van inschrijving overleggen en moeten kunnen aantonen dat de leerling deze school daadwerkelijk bezoekt. Bijvoorbeeld door rapporten te overhandigen of een verklaring van de betreffende school. In de verslagperiode zijn er 86 aanvragen voor vrijstelling schoolbezoek buitenland aangevraagd. 83 aanvragen zijn toegekend, 1 is afgewezen en 2 aanvragen zijn nog in behandeling bij het RBL. Vrijstelling van geregeld schoolbezoek Naast vrijstelling van de inschrijvingsplicht bestaat er ook een vrijstelling van geregeld schoolbezoek (artikel 11g). Hierbij staat een leerling wel ingeschreven op school, maar is voor een bepaalde periode vrijgesteld om naar school te gaan. Bij deze vrijstelling moet er sprake zijn van gewichtige omstandigheden waardoor het kind de school tijdelijk niet kan bezoeken. Uitgangspunt bij andere gewichtige omstandigheden is dat deze externe omstandigheden buiten de wil van de ouders en/of kind plaatsvinden. Als de vrijstelling wordt aangevraagd voor een periode van maximaal tien schooldagen, beslist de schooldirecteur over deze aanvraag. Bij vrijstellingsaanvragen van meer dan tien schooldagen, beslist de leerplichtambtenaar. In uitzonderlijke situaties doen ouders een beroep op deze vrijstelling. Bijvoorbeeld voor een begrafenis van een familielid in het buitenland, langdurige ziekte van een van de (groot)ouders. Bij het RBL zijn het afgelopen schooljaar 24 aanvragen voor vrijstelling vanwege andere gewichtige omstandigheden aangevraagd. In 10 gevallen heeft de leerplichtambtenaar deze vrijstelling toegekend, in 14 gevallen is de aanvraag afgewezen. 9

10 Vervangende leerplicht In de Leerplichtwet bestaan ook twee vrijstellingen voor vervangende leerplicht. De eerste is vrijstelling volgens artikel 3a. Bij deze vrijstelling gaat het om leerplichtige leerlingen van 14 of 15 jaar die niet in staat zijn om volledig dagonderwijs te volgen. Deze kunnen hiervan worden vrijgesteld en onderwijs volgen aan een onderwijsinstelling (een ROC). Zonder deze vrijstelling kunnen leerlingen van deze leeftijd niet worden toegelaten op het beroepsonderwijs. In het schooljaar 2010/2011 hebben 25 jongeren een beroep op deze vrijstelling gedaan. Hiervan zijn 22 toegekend en 3 afgewezen. Voor leerlingen die in het laatste volledige leerplichtjaar zitten (16-jarigen) bestaat deze vrijstellingsmogelijkheid ook. Dan is het een beroep op artikel 3b van de Leerplichtwet. In het verslagjaar is 12 keer een beroep op deze vrijstelling gedaan. In 11 gevallen is deze vrijstelling toegekend en 1 keer is deze aanvraag afgewezen. Vrijstelling van de kwalificatieplicht Als laatste bestaat er nog de mogelijkheid om een vrijstelling van kwalificatieplicht aan te vragen wanneer een jongere op een andere wijze onderwijs volgt. Op grond van bijzondere omstandigheden kan deze vrijstelling worden verleend. Het is niet noodzakelijk dat een jongere ingeschreven staat op een school of instelling, maar er moet wel aangetoond worden dat de jongere op andere wijze voldoende onderwijs geniet. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan een jongere die bij een werkgever opgeleid wordt voor een bepaald vak. Het RBL heeft het afgelopen schooljaar 90 verzoeken voor het verlenen van deze vrijstelling behandeld. Hiervan zijn 87 toegekend, 2 zijn afgewezen en 1 is nog in behandeling. 2.8 Absoluut verzuim Van absoluut verzuim is sprake wanneer een leerplichtige leerling niet ingeschreven staat op een school. Ouders zijn verantwoordelijk om hun kind op een school in te schrijven. Wanneer er sprake is van vermoedelijk absoluut verzuim, start de leerplichtambtenaar een onderzoek. Als uit het onderzoek blijkt dat er inderdaad sprake is van absoluut verzuim, kan de leerplichtambtenaar bemiddelen bij het vinden van een passende onderwijsplek. Als ouders niet meewerken, kan de leerplichtambtenaar besluiten om een proces verbaal op te maken tegen ouders met als doel de leerling op school te plaatsen. Het RBL houdt voor alle gemeenten waarvoor zij de leerplichttaken uitoefent ook de leerlingenadministratie bij. Door het digitaal verwerken van de in- en uitschrijvingen van de scholen is vermoedelijk absoluut verzuim snel in beeld en heeft het RBL zicht op de schoolhistorie van de leerlingen. In totaal zijn er 39 gevallen van absoluut verzuim geconstateerd. In 12 gevallen is vanwege absoluut verzuim een proces verbaal opgemaakt. Van 8 kinderen werd geconstateerd dat zij naar het buitenland zijn vertrokken, er zijn 9 vrijstellingen afgegeven (school buitenland en lichamelijke/psychische gronden), 3 jongeren zijn ondertussen 18 jaar geworden en zijn overgedragen aan het Jongerenloket en 4 van absoluut verzuim lopen nog. In 15 gevallen is het kind weer ingeschreven op een school. 10

11 2.9 Welke scholen hebben gemeld Totaal aantal spijbelverzuim: 215 Tabel 9: Spijbelverzuim gespecificeerd naar schoolsoort Meldingen Spijbel per schoolsoort Basisonderwijs Speciaal onderwijs Voortgezet onderwijs Middelbaar beroepsonderwijs 197 Totaal aantal signaal verzuim: 1155 Tabel 10: Signaalverzuim gespecificeerd naar schoolsoort Meldingen Signaal per schoolsoort Basisonderwijs Speciaal onderwijs Voortgezet onderwijs Middelbaar beroepsonderwijs

12 Totaal aantal luxe verzuim: 219 Tabel 11: Luxe verzuim gespecificeerd naar schoolsoort Meldingen Luxe per schoolsoort Basisonderwijs Speciaal onderwijs Voortgezet onderwijs Middelbaar beroepsonderwijs De leeftijd van de leerling Tabel 12: Leeftijd gemelde leerlingen Meldingen per leeftijd

13 2.11 De maand van melden Tabel 13: Momenten van melding spijbelverzuim Meldingen Spijbel per maand Tabel 14: Momenten van melding signaalverzuim Meldingen Signaal per maand

14 Tabel 15: Momenten van melding luxe verzuim Meldingen Luxe per maand Tabel 16: Momenten van vrijstellingsaanvraag Aanvragen per maand Scholenbezoeken In het schooljaar 2010/2011 hebben de leerplichtambtenaren scholenbezoeken afgelegd. Doel van de scholenbezoeken is het adviseren van scholen over hun verzuimbeleid, verzuimregistratie en zorgstructuur. In het beleidsplan leerplicht is de ambitie uitgesproken dat jaarlijks alle scholen worden bezocht. De scholen in het basisonderwijs worden 1 maal per jaar bezocht en de scholen voor voortgezet onderwijs worden 3 maal per jaar bezocht door de leerplichtambtenaar. Voor een groot deel is deze ambitie gehaald, maar niet alle scholen zijn in het afgelopen schooljaar bezocht volgens de richtlijn van het RBL. Soms lag dat aan de scholen, bijvoorbeeld door wijziging in het management waardoor het niet altijd uit kwam dat de leerplichtambtenaar de school bezocht. Soms ook omdat een afspraak is afgezegd 14

15 vanwege drukke werkzaamheden en het niet meer lukte om voor het einde van het schooljaar nog een afspraak te maken. In een aantal gevallen heeft een tweede of derde schoolbezoek niet plaatsgevonden, omdat de leerplichtambtenaar constateerde dat alles op orde was en de verzuimregistratie en het aantal van verzuim met elkaar in overeenstemming waren. Over het algemeen bleken de verzuimregistraties bij de meeste scholen op orde te zijn. Waar verbeteringen mogelijk waren, zijn deze met de scholen besproken. In het hoofdstuk per gemeente staat hierover meer informatie. De diversiteit aan informatie die de leerplichtambtenaren hebben aangeleverd heeft ons geleerd dat niet alleen het bezoeken van de scholen op uniforme wijze moet plaatsvinden, maar ook de registratie eenduidiger moet zijn. Inmiddels is hiervoor een vast format ontwikkeld, waardoor in het schooljaar 2011/2012 eenvoudig te zien is of de registratie van verzuim op orde is, deels op orde is, of nog extra aandacht behoeft Meldende scholen Tabel 17: Percentage scholen en onderwijsinstellingen dat verzuimmelding heeft gedaan aantal scholen in regio soort onderwijs aantal scholen dat melding heeft gedaan % scholen dat melding heeft gedaan 2010/2011 %scholen dat melding heeft gedaan 2009/2010 primair onderwijs % 50% voortgezet onderwijs % 86% middelbaar beroeps % 83% onderwijs speciaal onderwijs % 73% Tabel 18: Percentage basisscholen dat melding heeft gedaan per gemeente basisscholen basisscholen die melding van percentage meldende percentage meldende gemeente verzuim hebben scholen t.o.v. scholen t.o.v. gedaan totaal aantal totaal aantal 2010/2011 basisscholen 2010/2011 basisscholen 2009/2010 Hillegom % 38% Kaag en Braassem % 21% Katwijk % 68% Leiden % 57% Leiderdorp % 36% Lisse % 33% Noordwijk % 50% Noordwijkerhout % 40% Oegstgeest % 33% Teylingen % 54% Voorschoten % 63% Zoeterwoude % 25% Totaal % 48% 15

16 Niet alle scholen hebben verzuim gemeld bij het RBL. Bij niet-melden is niet altijd sprake van het in gebreke blijven van een school of instelling. Soms heeft de school verzuimregistratie en verzuimbeleid goed op orde en is er geen verzuim te melden, maar wordt er wel preventief contact opgenomen met het RBL. Onderstaande tabel geeft weer hoeveel scholen contact hebben opgenomen met leerplicht voor overleg of advies. Tabel 19: Percentage basisscholen dat contact heeft gezocht met het RBL per gemeente basisscholen scholen die contact hebben percentage scholen die percentage scholen die gemeente gezocht met RBL contact hebben contact hebben 2010/2011 gezocht met RBL gezocht met RBL 2010/ /2010 Hillegom % 63% Kaag en Braassem % 43% Katwijk % 76% Leiden % 90% Leiderdorp % 64% Lisse % 56% Noordwijk % 80% Noordwijkerhout % 100% Oegstgeest % 44% Teylingen % 77% Voorschoten % 100% Zoeterwoude % 75% Totaal % 73% 2.14 Verzuimprocessen Uitnodigingen verzuim Het RBL heeft in het schooljaar 2010/ verzuim behandeld. Van 746 is te meten hoe lang het duurde voordat er een uitnodiging is verstuurd voor een gesprek. Tabel 20: Tijd tussen binnenkomst melding en uitnodiging gesprek Uitnodigingen aantal % Uitnodiging binnen 5 werkdagen % Uitnodigingen 5 tot 10 werkdagen % Uitnodigingen meer dan 10 werkdagen % Totaal % Het RBL heeft de ambitie uitgesproken dat bij verzuim de afspraak voor een gesprek binnen 5 werkdagen gebeurt. In het schooljaar 2010/2011 is dit voor het eerst te meten en blijkt dat deze ambitie nog niet gehaald is. Voor een groot deel is dit te verklaren door van luxe verzuim. Deze worden vaak aan het begin van een vakantie gedaan. De leerplichtambtenaar stuurt de uitnodiging vaak op als de school weer is begonnen en de leerling weer op school is. Verzuim zonder uitnodiging Tabel 21: Redenen waarbij geen afspraak is gemaakt Redenen geen uitnodiging aantal Direct afdoening gekozen 608 Bleek geen verzuim te zijn 162 Proces nog niet afgesloten 37 Melding gekoppeld aan andere melding 37 Totaal 844 Bij direct afdoening gekozen heeft de leerplichtambtenaar een beslissing genomen over de afhandeling van het verzuim, zonder dat jongere en/of ouders zijn uitgenodigd voor een 16

17 gesprek. Het betreft hier vaak herhaald verzuim of een positieve beslissing op een vrijstellingsaanvraag. Het kan zijn dat er meteen een waarschuwing is gegeven, of dat de melding meteen heeft geleid tot het opmaken van een proces verbaal. In 162 gevallen constateerde de leerplichtambtenaar dat er geen sprake van verzuim was en is daarom geen uitnodiging voor een gesprek verstuurd. Van de waren 37 processen nog niet afgesloten aan het eind van het schooljaar. Dit is bijvoorbeeld het geval met die in de laatste week voor de zomervakantie worden gedaan (met name luxe verzuim). De leerplichtambtenaar roept dan op voor een gesprek na de vakantie. Wanneer een melding gekoppeld is aan een andere melding, betekent dit dat er een nieuwe melding van verzuim is gekomen, voordat het vorige verzuimproces helemaal behandeld en afgesloten is. Van de die gekoppeld zijn, kunnen geen doorlooptijden meer gemeten worden, deze verzuimprocessen worden direct gesloten door ze aan een andere melding te koppelen. De eerste melding is de melding waarop gemeten wordt. Doorlooptijden verzuim Tabel 22: Doorlooptijd verzuim doorlooptijd verzuimproces aantal Einde binnen 30 dagen 190 Einde binnen 90 dagen 122 Einde > 90 dagen 198 Totaal aantal metingen duur verzuim 510 Tabel 23: Doorlooptijd vrijstellingsaanvragen doorlooptijd vrijstellingsaanvraag aantal beslissing binnen 10 dagen 223 beslissing tussen 10 en 40 dagen 54 beslissing > 40 dagen 41 Totaal aantal metingen duur besluit 318 Voor een aantal vrijstellingsaanvragen is geen doorlooptijd te meten. Dit geldt voor de gevallen waarin de leerplichtambtenaar meteen een beslissing kon nemen over de aanvraag, zonder aanvullende acties zoals het uitnodigen van ouders voor een gesprek over de aanvraag. De vrijstelling is dus toegekend, waarna het proces wordt afgesloten. Dit heeft als consequentie dat er geen meetmomenten mogelijk zijn. Voor 41 vrijstellingsaanvragen geldt dat de doorlooptijd meer dan 40 dagen is. Dit is onder andere het geval wanneer de aanvraag zoals die wordt ingediend door ouders in eerste instantie niet ontvankelijk is. Met andere woorden er ontbreekt nog informatie die noodzakelijk is voor de leerplichtambtenaar om een beslissing te kunnen nemen. De beslissing wordt pas genomen als deze informatie beschikbaar is Afsluiten dossiers Tabel 24: Wijze van afsluiten verzuimprocessen Afdoeningen aantal Verzuim afgehandeld: afspraken 206 Verzuim afgehandeld: waarschuwing 827 Verzuim afgehandeld: PV 198 Verzuim afgehandeld: HALT 42 Onterecht gemeld 2 Verzuim niet geconstateerd 149 Verzuim niet verwijtbaar 84 Melding gekoppeld 37 Nog in onderzoek 35 Niet bemiddelbaar 10 Totaal

18 Justitiële afdoeningen In het schooljaar 2010/2011 heeft de leerplichtambtenaar in het verzuimproces 198 keer besloten om een proces verbaal op te maken. Het daadwerkelijk aantal opgemaakte PV s is hoger (220). Dit komt doordat wanneer de leerplichtambtenaar kiest om de verzuimmelding af te doen met het maken van afspraken, het voorkomt dat wanneer de afspraken door ouders/jongere niet worden nagekomen, er alsnog wordt overgegaan tot het opmaken van een proces verbaal. Het daadwerkelijk aantal ingestuurde PV s naar het Openbaar Ministerie is 174. In 46 gevallen heeft de leerplichtambtenaar gebruik gemaakt van de sepot bevoegdheid en het PV dus niet ingestuurd. Dit kan zijn vanwege onvoldoende bewijs of onvoldoende schuld bij ouders en/of jongere (bijvoorbeeld in overmachtsituaties, veelal bij luxe verzuim). Na het opmaken van een proces verbaal, beslist het Openbaar Ministerie hoe dit proces verbaal verder afgehandeld wordt. In 54 gevallen is een boete opgelegd. Bij 70 processen verbaal heeft dit geleid tot een dagvaarding, in 21 gevallen was de uitkomst een Tripzitting en 21 dossiers zijn nog in behandeling bij het OM en is nog niet van bekend wat de afdoening zal zijn. Het OM kan besluiten om toch niet tot vervolging over te gaan vanwege onvoldoende bewijs of ontbreken van schuld. Het proces verbaal wordt dan geseponeerd. Dit is in het schooljaar 2010/ keer gebeurd. Bij licht spijbel verzuim of te laat komen, bestaat de mogelijkheid om een HALT proces verbaal op te maken. Een verwijzing naar de alternatieve straf, de Halt afdoening, leidt in eerste instantie niet tot strafvervolging. Wanneer de jongere de hem opgelegde straf positief afrondt, wordt de overtreding geseponeerd. Tabel 25: HALT afdoeningen schooljaar opgemaakt positief negatief nog open 2010/ / n.v.t Thuiszitters Het is een uitdaging om grip te krijgen op de thuiszittersproblematiek. Vaak gaat het bij thuiszitters om kinderen die tussen het speciaal onderwijs en het regulier onderwijs vallen en moeilijk geplaatst kunnen worden. Een bijzondere groep hierbinnen zijn kinderen die tijdelijk bij het Curium geobserveerd en/of behandeld worden. Na uitstroom bij het Curium is er dan niet altijd een passende onderwijsplek beschikbaar. De werkwijze van het RBL is gericht op het vinden van oplossingen in de samenwerking tussen zorgpartijen en onderwijs. In het schooljaar 2010/2011 is er overleg geweest tussen Bureau Jeugdzorg, Curium, onderwijspartijen en leerplicht met als doel de aansluiting tussen onderwijs en zorg te verbeteren. In het schooljaar 2010/2011 wordt gestart met een maandelijks overleg waarin zowel casusuïstiek wordt besproken, maar ook beleidsmatige afstemming wordt gezocht. In dit overleg zitten vertegenwoordigers van Bureau Jeugdzorg, Curium, onderwijspartijen en leerplicht. In het verslagjaar zijn er bij het RBL 77 jongeren geregistreerd als thuiszitter. Het betreft hier jongeren die op enig moment in het jaar een periode van vier aaneengesloten weken niet naar school zijn geweest, zonder dat zij een vrijstelling van leerplicht hebben. Sommige jongeren hebben geen schoolinschrijving meer, anderen zijn daadwerkelijk uitgevallen van school. In de tabel hieronder staat het aantal thuiszitters per gemeente. 18

19 Tabel 26: thuiszitters per gemeente Gemeente aantal Hillegom Kaag en Braassem Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Oegstgeest Teylingen Voorschoten Zoeterwoude Totaal In het schooljaar 2010/2011 zijn 23 jongeren weer naar school gegaan. Bij 4 jongeren zijn afspraken gemaakt over het beëindigen van het verzuim, 3 jongeren zijn verhuisd naar een andere regio. 17 jongeren zijn in een traject geplaatst, bijvoorbeeld Daghulpcentrum van Cardea of het Oriëntatiejaar. 21 jongeren zijn nog in onderzoek bij het RBL. Van 10 jongeren heeft het RBL geconstateerd dat ze voor leerplicht onbemiddelbaar zijn, dit betreft voornamelijk jongeren die in de loop van het schooljaar 18 zijn geworden. De meeste jongeren hiervan zijn overgedragen aan het Jongerenloket. Bij 1 jongere is het RBL in afwachting van een onderzoek burgerzaken van de betreffende woongemeente, omdat geen contact met deze jongere is te krijgen. Bij 3 jongeren is veel inzet door leerplicht geweest, inclusief proces verbaal, maar dit heeft er niet toe geleid dat de jongere weer naar school ging. 19

20 Hoofdstuk 3 RMC en VSV 3.1 Inleiding Sinds de oprichting van het RBL is de uitvoering van de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) voor voortijdig schoolverlaten voor RMC regio 026 Zuid-Holland Noord ondergebracht bij het RBL Holland Rijnland. De RMC regio bestaat uit dezelfde 12 gemeenten waarvoor het RBL ook de leerplichttaken uitvoert. Het onderwerp voortijdig schoolverlaten staat volop in de schijnwerpers: landelijk, regionaal en lokaal is het een speerpunt van beleid. In het verslagjaar is veel inzet gepleegd om de RMC-functie te verstevigen. Er is een RMC beleidsplan opgesteld waarin de missie, visie en werkwijze van RMC regio 026 omschreven staan. De missie van de Regionale Meld- Coördinatiefunctie voor voortijdig schoolverlaten in Zuid-Holland Noord is het bewerkstelligen dat alle jongeren die daartoe in staat zijn, een startkwalificatie halen. Vanuit deze missie, is de visie van de RMC-functie dat: -preventief gewerkt wordt en wordt aangesloten bij de werkwijze van leerplicht en kwalificatieplicht in de regio; -er gewerkt wordt aan een sluitende registratie waarbij iedere voortijdig schoolverlater in beeld komt en blijft; -curatief opgetreden wordt als jongeren toch uitvallen, dit wil zeggen een snelle en effectieve benadering en trajectbegeleiding gericht op terugkeer naar het onderwijs; -de RMC-functie een stevige regie-functie uitoefent in de regio, waarin netwerkpartijen door het RMC worden aangesproken op hun taken en verantwoordelijkheden en het RMC initiatieven neemt voor verbetering van de aanpak. 3.2 Convenant Om het aantal nieuwe VSV ers te verminderen heeft het ministerie van OCW in 2007 met alle contactgemeenten en onderwijsinstellingen in het voortgezet onderwijs en het mbo convenanten afgesloten. Doelstelling is een vermindering van het aantal nieuwe VSV ers met 40% in het schooljaar 2010/2011 ten opzichte van het schooljaar 2005/2006. Peildatum is steeds 1 oktober van elk schooljaar. Daarom heeft RMC regio 026 besloten om de verslaglegging over de VSV ers in het jaarverslag ook van 1 oktober tot 1 oktober te hanteren. Ondanks het aanpassen van de verslagperiode aan de convenantverslaglegging zoals het ministerie die hanteert, bestaat er een verschil in de cijfers zoals deze in het jaarverslag staan en de definitieve cijfers waar het ministerie mee komt. Dit komt doordat het ministerie achteraf steeds wijzigingen (nieuw doorgegeven informatie aan DUO) doorvoert en pas ruim een jaar na 1 oktober 2011 met de definitieve cijfers komt. De cijfers in dit jaarverslag worden niet meer achteraf gecorrigeerd en geven de stand van zaken weer op 1 oktober 2011, het zogenoemde standcijfer VSV. In dit jaarverslag doet het RBL verslag van de totale groep voortijdig schoolverlaters, dus oude en nieuwe VSV ers. De term Nieuw betreft jongeren die zijn uitgevallen in het schooljaar 2010/2011. Oud wil zeggen dat het voortijdig schoolverlaters zijn die in eerdere schooljaren zijn uitgevallen, nog geen 23 jaar oud zijn en nog niet terug naar school zijn gegaan. Tabel 27: Totaal aantal voortijdig schoolverlaters op 1 oktober 2011 voor de regio verdeeld in Oud en Nieuw Jaar Oud Nieuw Totaal 2010/ / /

21 Tabel 28:Totaal aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters op 1 oktober per gemeente gemeente 2005/ / / / / /2011 Hillegom Kaag en Braassem Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Oegstgeest Teylingen Voorschoten Zoeterwoude Subtotaal inschrijving 328 zonder aanmelding voor bekostiging Totaal Er is een mooie dalende lijn te zien, maar er zijn nog 328 leerlingen ingeschreven die nog niet zijn aangemeld voor bekostiging. Dit betekent dat ze voor DUO als vsv er tellen. Deze leerlingen zijn dus niet uitgevallen maar worden wel als zodanig geregistreerd. Het betreft hier vooral leerlingen die nog 1 examenonderdeel moeten halen of jongeren die aan het particulier onderwijs deelnemen. Het RMC kan op dit moment niet voorspellen hoeveel van deze jongeren alsnog uitgeschreven worden. Doordat deze 328 leerlingen op dit moment nog ingeschreven staan is het nog niet mogelijk om de uitvalcijfers per gemeente tussen 2010/2011 en eerdere schooljaren met elkaar te vergelijken. 3.3 Voorlopige cijfers per school De voorlopige cijfers over het convenantjaar worden medio februari 2012 bekend gemaakt door DUO. De definitieve cijfers over het convenantjaar zijn medio oktober 2012 bekend. Op beide momenten zal DUO ook de 'namen en rugnummers' publiceren, zodat RMC weet welke leerlingen bij de cijfers horen. Al eerder checkt het RMC op basis van de eigen leerling-basisadministratie welke leerlingen zijn uitgevallen en worden deze leerlingen benaderd door het Jongerenloket. 21

22 Tabel 29: uitval per school uit RMC-regio 026 Zuid Holland Noord van uitval aantal 2010/2011 ROC Leiden 251 ROC ID College 106 ROC Novacollege 38 ROC Mondriaan 43 AOC Wellantcollege 22 Leidse Instrumentenmakersschool 0 overige ROC s buiten de regio 45 subtotaal mbo 505 Da Vinci College 17 Vrije Z-Holland 1 Rijnlands Lyceum Oegstgeest 18 Rijnlands Lyceum Sassenheim 0 Teylingen College 12 Stedelyk Gymnasium 0 Wellantcollege vo 5 Vlietland College 0 Bonaventuracollege 7 Visser t Hooft Lyceum 1 Fioretti College 2 Driestar College 2 Andreas College 5 Leonardo 1 Northgo College 2 Praktijkschool De Rijn 14 Prof Dr Leo Kannerschool 4 Mytylschool 1 Praktijkschool Het Waterland 13 De Burcht 3 Overige uitval scholen buiten de 33 regio subtotaal vo 141 totaal mbo 505 totaal vo 141 subtotaal 646 wel ingeschreven niet 328 aangemeld voor bekostiging Totaal 974 Verdeling Nieuwe VSV-ers Uitgevallen uit MBO Uitgevallen uit VO Ingeschreven niet aangemeld voor bekostiging 22

23 3.4 Inzet RMC uitval door het schooljaar heen De uitval die van november tot en met mei plaats vindt wordt reguliere uitval genoemd. Dit betreft leerlingen die een verkeerde studiekeuze gemaakt hebben of waar individuele problemen een rol spelen of ervoor gekozen hebben te gaan werken. Wekelijks meldt DUO de namen en BSN-nummers van leerlingen die het onderwijs verlaten zonder dat zij een startkwalificatie hebben gehaald. In het schooljaar 2010/2011 is een start gemaakt met het benaderen van iedere jongere die het onderwijs zonder startkwalificatie verlaat. Omdat dit niet alleen inspanning van het RMC vraagt, maar ook inzet van de scholen van uitval is besloten om hiermee te starten voor de vijf ROC s met vestigingen in onze regio. Om tot nadere afspraken te komen over de te volgen werkwijze is onder regie van het RMC het overleg Sluitende Aanpak VSV gestart. In dit overleg, dat het afgelopen schooljaar maandelijks bij elkaar is gekomen, zitten vertegenwoordigers van ROC Leiden, ROC ID College, ROC Mondriaan, ROC Novacollege, AOC Wellantcollege, leerplicht, RMC en Jongerenloket. De werkwijze die is afgesproken is als volgt: de school van uitval wordt door een RMC-medewerker gevraagd om extra informatie over de jongere aan te leveren. De RMCmedewerker belt de uitvallers met als doel ze te motiveren om weer een opleiding te gaan volgen. In de tabel hieronder staan de resultaten van de acties van het RMC. Tabel 30: Acties schooljaar 2010/2011 in het kader van Sluitende Aanpak VSV Uitkomsten acties RMC werkt 68 al in begeleiding Jongerenloket 38 intake bij Jongerenloket 26 overgedragen aan leerplicht 61 zorgtraject/medisch 23 particulier onderwijs 5 wil geen begeleiding 16 onbereikbaar 94 uitgeschreven jongeren die buiten de RMC doelgroep vallen weer ingeschreven 141 startkwalificatie behaald geworden 7 verhuisd buiten regio 10 startkwalificatie niet haalbaar 14 Totaal benaderd 547 uitval zomermaanden In de zomermaanden is ieder jaar een piek te zien in het aantal uitschrijvingen. Deze piek kent een aantal oorzaken: overstappers: jongeren stappen over van de ene opleiding naar de andere, vaak zelfs binnen hetzelfde ROC. Er is dan formeel sprake van uitval omdat ze formeel uitgeschreven worden uit hun oude opleiding. Dit gebeurt in de zomermaanden meer dan in andere maanden. jongeren die hun vmbo-diploma halen worden uitgeschreven uit het voortgezet onderwijs, en vervolgens ingeschreven bij een ROC. Formeel zijn ze in die maand dan voortijdig schoolverlater geweest wanneer ze langer dan een dag nergens ingeschreven zijn. Vmbo-leerlingen die in mei al ingeschreven zijn bij een ROC komen in de vsv-lijst niet voor. Leerlingen waarvan plaatsing pas in de zomer gebeurt zijn langer dan een dag uitgeschreven en worden dan in die maand als vsv er genoteerd. Daarom is de piek in de zomer zo hoog. studenten die als extraneus ingeschreven staan op een opleiding, worden in de DUO rapportages meegeteld als vsv ers. 23