Anne & Ondersteunde Communicatie
|
|
- Renée de Croon
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Anne & Ondersteunde Communicatie EMB congres 21 maart 2019 Gerrie Wenninkmeule, moeder van Anne Simone Arissen Persoonlijk begeleidster Maartje ten Hooven orthopedagoog vanuit Radboud Universiteit
2 Normaal ontwikkelende kinderen Kinderen met een communicatieve beperking - Horen per uur 1250 woorden - Wordt vanaf dag 1 tegen gesproken, gezongen en voorgelezen - Spreken na 12 maanden eerste woordje. Sennott, Light, & McNaughton (2016). - Krijgen per uur AAC voorbeelden (dit aantal komt uit onderzoekssituaties, in werkelijkheid ligt het waarschijnlijk vele male lager, tussen de 0-20?) - Training begint pas als aan voorwaarden wordt voldaan. - Worden geacht in aantal trainingen vooruitgang te laten zien
3 Rachel Langley, SLP
4 Ondersteunde communicatie (OC) Ondersteunde Communicatie is bedoeld voor mensen die beperkingen en belemmeringen ondervinden in het waarnemen, verwerken, begrijpen en/of uiten van spraak, schrift en/of gebarentaal. Van OC is sprake als communicatievormen en zintuigen elkaar functioneel vervangen, ondersteunen of aanvullen op het moment dat waarneming en/of expressie van spraak of gebarentaal niet (meer) mogelijk is. Het is steeds gericht op informatie-uitwisseling en een zo efficiënt mogelijk verloop van communicatie. Belangrijk om te beseffen: we gebruiken het allemaal! Wijzen, gebaren, Whatsapp, plaatjesboeken in het buitenland.. Bron:
5 Ondersteunde Communicatie Low tech High tech
6 Vaardigheden veronderstellen Vaardigheden veronderstellen is gebaseerd op twee principes Gelden voor alle OC-gebruikers, ongeacht hun diagnose of ontwikkelingsniveau 1. Anne heeft meer te vertellen. 2. Anne kan beter leren communiceren.
7 Gebruik en leren van ALLE communicatieve functies Antwoord geven op ja/nee vragen Protesteren / iets afwijzen Kiezen of vragen om informatie / voorwerp / aandacht / hulp Iets vertellen! Sociale interactie an sich Vraag uzelf eens af: welke communicatieve functies heeft u al gebruikt vandaag?
8 Kern- en randvocabulaire Kernwoorden zijn een relatief kleine aantal woorden waarmee je veel kunt zeggen, ongeacht situatie, plek, persoon of doel van de communicatie. - 80% van wat we overdag zeggen, doen we met kernwoorden. Randwoorden zijn woorden die meer situatie- of persoon specifiek zijn. - OC-middelen nu vooral randwoorden. - Toegang tot veel randwoorden stimuleert de communicatie niet en creëert hele onnatuurlijke gesprekken.
9 Moet bestaan uit kern- en randwoorden. Robuust OC systeem Het volledige ABC, zodat je ook woorden kunt typen. Communicatie in alle functies van taal moet ermee mogelijk zijn. Mogelijkheid tot personaliseren, zodat het systeem het kind motiveert om mee te communiceren.
10 Wat is modelleren? Het aanwijzen van een symbool tegelijk of net na het uitspreken van het bijbehorende gesproken woord.
11 Als je geen vaardigheden veronderstelt: Weinig/geen pictogrammen in OC middel Hij begrijpt het niet Omgeving gebruikt deze af en toe Kind wijst geen/weinig pictogrammen aan Picto s passen niet bij boodschap kind/client
12 Als je vaardigheden veronderstelt: Veel pictogrammen in OC middel Omgeving breidt uit Omgeving gebruikt deze veel Aanwijzen pictogrammen Picto s passen bij boodschap kind/client
13 Bij volwassenen en kinderen: OC interventie kan leiden tot verbetering in: - Beurtnemen - Taalproductie en taalbegrip OC interventie succesvol in te zetten door: - Ouders - Leerkrachten/begeleiders - Medeleerlingen Murphy et al. (1996); Sigafoos et al. (2016); Drager et al. (2010); Calculator, S. N. (2013); Kent-Walsh, Binger, & Hasham (2010); Sennott, Light, & McNaughton (2016).
14 Oogbesturing al bij veel meiden met Rett syndroom succesvol ingezet
15
16 Het traject bij Anne Anne heeft meerdere keren communicatietraining gehad met verwijzers, vanuit studenten van de Radboud Universiteit. Ik had nog wat goed te maken. Contact gezocht met orthopedagoog, persoonlijk begeleidster en moeder. Eerste gesprek meteen duidelijk dat iedereen potentie zag! Vervolggesprek ook met dagbesteding en logopediste we gaan door.
17 Stap 1 Onderzoeken hoe en wat Anne nu communiceert: De Communicatiematrix is ingevuld. ( Wat kan ze met haar handen? Of zijn haar ogen duidelijker?
18 Stap 2 Bezoek KMD en RDG Kompagne voor een passing. Welke spraakcomputer past bij Anne EN spreekt de omgeving aan?? Resultaten waren duidelijk: ze kijkt al zeer gericht, scant de plaatjes en kiest opvallend vaak voor K3. Spelletjes waarbij ze de oogbesturing moet gebruiken worden enthousiast in ontvangst genomen! Overleg met RETT expertisecentrum voor adviezen.
19 Stap 3 Overleg met externe logopediste op het gebied van OC. Uitgebreidere mogelijkheid om de systemen uit te problemen. Ook door Anne ze wees baby aan! Keuze voor ALOHA (Mindexpress) op een Tellus, met oogbesturing van Tobii.
20 Stap 4 Inrichten van de proefperiode. Welke woorden moeten er in de spraakcomputer? Wat wordt er verwacht van de omgeving / welke hulp kunnen zij krijgen? Scholing van de begeleiders
21 Stap 5 De proefperiode
22 Stap 6 Aanvragen van de spraakcomputer bij de verzekering.
23 Stap 7 Implementeren van de spraakcomputer Veel aandacht voor modelleren: de hele dag, in alle situaties. Personaliseren van de spraakcomputer. Focus op aantal woorden of functies van taal per week. Steeds uitbreiden van het aantal woorden per zin. Zeker ook het alfabet aanbieden. Activiteiten zoeken die passen bij de leeftijd van Anne Tijdschriften TV programma s als the Voice, GTST e.d.
24 Samen tijdschriften lezen Expliciet aangeraden door RETT expertise centrum Sluit aan bij leeftijdsinteresses Samen lezen / kijken biedt veel mogelijkheden tot interactie Je hebt iets om over te communiceren. Soms makkelijker om woorden die er staan gewoon te lezen en dan de woorden in hoofdletters te modelleren: Wow, WAT gebeurt er daar? Heb JIJ dat ook wel eens gedaan? WAT zie je allemaal? IK vind dat echt hele LELIJKE kleding. DAT vind IK echt een MOOIE man.
25 Houdt deze sites in de gaten - Richtlijnen Implementatie Ondersteunde Communicatie bij Rett syndroom (zeer binnenkort): Leidraad Ondersteunde Communicatie (binnenkort): Goede Nederlandse informatie over Ondersteunde Communicatie en modelleren (nu al) -
26 Met dan aan: Alle begeleiders van Anne Leonieke & Marilou Wiertz Het RETT Expertise Centrum in Maastricht
SCORE. Sandra Koster. Congres Ondersteunde Communicatie ISAAC-NF 3 oktober 2017, Doorn
SCORE Sandra Koster Congres Ondersteunde Communicatie ISAAC-NF 3 oktober 2017, Doorn Even voorstellen Sandra Koster Eerstelijns logopediepraktijk gespecialiseerd in Ondersteunde Communicatie. Werkzaam
Nadere informatieEMB Congres 2019 BRILJANT, SAMEN SCHITTEREN VOOR EMB!
EMB Congres 2019 BRILJANT, SAMEN SCHITTEREN VOOR EMB! Workshop SAMENWERKEN AAN EEN GROEIBRILJANT VOORSTELLEN LIEVE FLOORTJE EN LEERMIJ Yolanda van Boven: - moeder - auteur 'Lieve Floortje' Renske Mutsaers:
Nadere informatieIn contact door ondersteund communiceren
COCPvg: In contact door ondersteund communiceren Elise Brinkman EMB Congres 6 maart 2014 COCPvg Verbetering van de communicatie tussen niet of nauwelijks sprekende personen met een meervoudige beperking
Nadere informatieSamen ondersteund leren communiceren. Met communicatie aan de slag 17 maart 2011
COCPvg: Samen ondersteund leren communiceren Met communicatie aan de slag 17 maart 2011 Overzicht COCPvg-project het COCPvg-programma partnerstrategieën ervaringen uit de praktijk 17 maart 2011 Marjan
Nadere informatieAnkergestuurd werken. Loes Luijten / Hanneke van Bakel
Ankergestuurd werken Loes Luijten / Hanneke van Bakel Startactiviteit Verwachting Werkelijkheid Authentieke leerervaring Activiteit die de kinderen grijpt en vragen oproept, uitdaagt tot onderzoeken
Nadere informatieToelichting op het programma
Congres ISAAC-NF op 3 oktober 2017 te Landgoed Zonheuvel, Doorn Toelichting op het programma Tijd: Onderwerp: Door wie: Locatie: 09:30-09:45 Opening congres Gebruiker van Ondersteunde Communicatie 09:45-10.05
Nadere informatieOC in het speciaal onderwijs. Mogelijkheden van apps als ondersteuning van de communicatie voor leerlingen in het speciaal onderwijs.
Mogelijkheden van apps als ondersteuning van de communicatie voor leerlingen in het speciaal onderwijs. Sandra Koster, logopedist Praktijk voor Ondersteunde Communicatie OC-behandelaar Stichting Milo (wlz)
Nadere informatieInteractief voorlezen met een spraakcomputer. Janine Versteeg en Willemien Bierman
Interactief voorlezen met een spraakcomputer Janine Versteeg en Willemien Bierman Wie zijn wij? Willemien Bierman Behandelaar OC Stichting Milo ZZP-er Janine Versteeg Behandelaar OC Stichting Milo ZZP-er
Nadere informatieCOCP COCP. Workshop. Doel COCP-programma. Wat is daarvoor nodig? Methodische kern COCP. Inhoudelijke kern. Margriet Heim
Workshop COCP Margriet Heim Marjan Veen Frank Velthausz COCP Communicatieve Ontwikkeling niet-sprekende personen en hun Communicatiepartners Succesvolle methoden, 1 Succesvolle methoden, 2 Doel COCP-programma
Nadere informatieGebruik van Key Word Signing in voorzieningen voor volwassenen met een verstandelijke beperking
Gebruik van Key Word Signing in voorzieningen voor volwassenen met een verstandelijke beperking Stien Meuris Prof. Inge Zink Prof. Bea Maes Symposium LAW 22 september 2011 Overzicht 1. 2. 3. 4. 5. 6. 2
Nadere informatieCommuniceren met mensen die moeilijk of niet kunnen praten
Communiceren met mensen die moeilijk of niet kunnen praten Handreiking Waarover gaat deze handreiking? Als cliëntenraad wil je graag weten wat je achterban van iets vindt. Je achterban, dat zijn de mensen
Nadere informatieAssistiveWare AssistiveWare. All rights reserved
AssistiveWare Het randvocabulaire maar hoe zit het daar mee? Barbara van t Westende en Willemijn Wetzels Barbara van t Westende Logopedist Emiliusschool OC-Specialist AssistiveWare Willemijn Wetzels Logopedist
Nadere informatieLezen en spellen voor niet of nauwelijks sprekende kinderen
ISAAC-NF congres Communicatie in een nieuw perspectief, 3 oktober 2017 Lezen en spellen voor niet of nauwelijks sprekende kinderen Presentatie ISAAC-NF studiedag 3 oktober 2017 door Loes Theunissen, logopedist
Nadere informatieRett op KDC Esse Zoom
Rett op KDC Esse Zoom Hier doen we het voor Een 10-jarige cliënt met het syndroom van Rett kan, sinds ze actief gebruik maakt van haar spraakcomputer door de inzet en stimulans van begeleiders, therapeuten
Nadere informatieCommunicatie: wat en waarom
TOTALE COMMUNICATIE FILOSOFIE, VISIE EN BASISHOUDING Wilma Scheres Esther Oskam Communicatie: wat en waarom Veel definities gaan over de vorm en het proces van communicatie. Wij waren met name geïnteresseerd
Nadere informatieDe effectiviteit van het COCPvg-programma voor niet-sprekende kinderen en jongeren met EMB
De effectiviteit van het COCPvg-programma voor niet-sprekende kinderen en jongeren met EMB Margriet Heim Focus op onderzoek, 1 december 2011 (1) COCP Communicatieve Ontwikkeling voor niet-sprekende kinderen
Nadere informatieWaarover gaat deze informatie? Wij willen u helpen met praktische adviezen voor het implementeren van strategieën om de communicatie te ondersteunen. Voor wie is deze informatie? Personen met het Rett
Nadere informatieCOH COMMUNICATIE ONDERSTEUNEND HULPMIDDEL
INFOGRAFIEK COMMUNICATIE ONDERSTEUNEND HULPMIDDEL (COH) GEBRUIK EVALUATIE EN NAZORG ALGEMENE VOORWARDEN LEVEREN EN INSTRUEREN LEVEREN EN INSTRUEREN GEBRUIK ALGEMENE VOORWARDEN EVALUATIE EN NAZORG EVALUATIE
Nadere informatieCOCP in de klas Iedereen doet mee!
COCP in de klas Iedereen doet mee! 9 oktober 2018 Amanda Veenman Elise Brinkman Margriet Heim Marjan Veen Elise Brinkman Vera Jonker Doelstelling COCP Kinderen leren communiceren in alledaagse interactiesituaties
Nadere informatieCharter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor logopedisten
Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor logopedisten ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek: Vroegtijdig starten Uitgebreid
Nadere informatieCommunicatieve vaardigheden bij jongens met Klinefelter. Dorothy De Maesschalck Logopediste COS Brussel
Communicatieve vaardigheden bij jongens met Klinefelter Dorothy De Maesschalck Logopediste COS Brussel Inhoudstafel Normale spraak- en taalontwikkeling Alarmsignalen Spraak- en taalontwikkeling bij KS
Nadere informatieKennismaking VIB en methode CONTACT Hoe contact bevorderen tussen doofblinde personen en hun communicatiepartners?
Kennismaking VIB en methode CONTACT Hoe contact bevorderen tussen doofblinde personen en hun communicatiepartners? Ingrid Korenstra Bartiméus Expertisecentrum Doofblindheid 19-03-2015 Even voorstellen:
Nadere informatieCommunicatie in een nieuw perspectief
Congres ISAAC-NF op 3 oktober 2017 te Landgoed Zonheuvel, Doorn Communicatie in een nieuw perspectief Het programma We ontvangen u vanaf 9.00u met koffie en thee 09:30-09:45 Opening congres Gebruiker van
Nadere informatie2018, Sukacita Foundation
Wat is een pictogram? Een pictogram is een plaatje waarmee zonder geschreven tekst iets duidelijk gemaakt wordt. Pictogrammen komen we in het dagelijks leven veel tegen. Kijk maar eens om je heen, overal
Nadere informatieDe effectiviteit van het COCPvg-programma bij niet of nauwelijks sprekende kinderen en jongeren met met EMB
De effectiviteit van het COCPvg-programma bij niet of nauwelijks sprekende kinderen en jongeren met met EMB Margriet Heim Marjan Veen COCP Communicatieve Ontwikkeling voor niet-sprekende kinderen en hun
Nadere informatieWat is het Revastraatje? Afspraak maken Het onderzoek Ergotherapeutisch / Fysiotherapeutisch onderzoek
Revastraatje Uw kind is via de revalidatiearts aangemeld voor het Revastraatje op de polikliniek Kinderrevalidatie van het UMC St Radboud. Het Revastraatje is een multidisciplinair revalidatieprogramma
Nadere informatieNieuwsbrief ISAAC-NF November 2017
Nieuwsbrief ISAAC-NF November 2017 Inhoud: Copyright 2017 isaac-nf, All rights reserved. U ontvangt de Nieuwsbrief, daar u als lid akkoord bent gegaan met toezending hiervan. Ons mailadres is: info@isaac-nf.nl
Nadere informatieTaal is leuk Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren
Taal is leuk Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren 1 Deze brochure bevat een aantal tips die u kunnen helpen om de taalontwikkeling van uw kind te stimuleren. Indien u na het lezen van de informatie
Nadere informatieTAAL IS LEUK. Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren
TAAL IS LEUK Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren 1 Inhoudsopgave Pagina Besteed extra aandacht aan de taal van uw kind 4 Adviezen die u kunt toepassen tijdens een gesprekje met uw kind 5 Maak
Nadere informatieDOSSIER SPELEN MET LETTERS
SPELEN MET LETTERS TEKST: RENÉE RUISCH FOTO S: PRIVÉCOLLECTIE IN DEEL ÉÉN VAN HET COMMUNICATIE INTERVIEWDEN WE HANS VAN BALKOM DIE AANGAF DAT IEDER KIND COMMUNICEERT, OOK KINDEREN DIE ZICH NAUWELIJKS LIJKEN
Nadere informatieOntwikkelingslijnen 0-4 jaar (MET extra doelen) - versie januari Naam kind. Taal Beginnende geletterdheid. Beginnende geletterdheid-fase 5
Taal eginnende geletterdheid eginnende geletterdheid-fase 5 OEKORIËNTATIE: Herkent een boek en weet dat er een verhaal in staat -20--20 OEKORIËNTATIE:Slaat de bladzijden van een boek één voor één om -20--20
Nadere informatieVerklarende woordenlijst bij de strategieën uit Praten doe je met z n tweeën voor ouders
Pagina 1 van 10 Verklarende woordenlijst bij de strategieën uit Praten doe je met z n tweeën voor Strategieën ter bevordering van interactie communicatiestijl van het kind Rol van de ouder 1: Laat je kind
Nadere informatieSociale/pedagogische vragenlijst
Bijlage 1 Sociale/pedagogische vragenlijst voor ouders en begeleiders van mensen met een matige tot (zeer) ernstige verstandelijke beperking, al dan niet in combinatie met een lichamelijke beperking 1
Nadere informatieHET IMPACT-PROGRAMMA: EEN OUDERTRAINING OM DE SOCIAAL-COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN VAN JONGE KINDEREN MET ASS TE STIMULEREN
HET IMPACT-PROGRAMMA: EEN OUDERTRAINING OM DE SOCIAAL-COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN VAN JONGE KINDEREN MET ASS TE STIMULEREN Sara Van der Paelt Onderzoeksgroep ontwikkelingsstoornissen Universiteit Gent
Nadere informatieGebaren volgens weerklankmethodiek. Wilma Scheres 16 juni 2011
Gebaren volgens weerklankmethodiek Wilma Scheres 16 juni 2011 Wat is communicatie? Communicatie is alle gedrag in een situatie van interactie. Een situatie waarin mensen contact hebben met elkaar Betekenis
Nadere informatieLEREN LEREN: WERKHOUDING EN AANPAK GEDRAG
LEREN LEREN: WERKHOUDING EN AANPAK GEDRAG Kerndoel 1: Aanpak gedrag: De leerlingen leren uiteenlopende strategieën en vaardigheden gebruiken voor het opnemen, verwerken en hanteren van informatie 1.1.
Nadere informatieUMCG Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord Communiceren met kinderen die moeilijk of niet kunnen praten
UMCG Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord Communiceren met kinderen die moeilijk of niet kunnen praten Het COCP-programma voor ondersteunde communicatie UMCG Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord
Nadere informatieLes 1: Communicatie en interactie + soorten communicatie
Les 1: Communicatie en interactie + soorten communicatie Gedurende de opleiding krijg je vakken die vallen onder: Communicatie 1,2,3,4 In periode 1 krijgen jullie communicatie 1 + 2 - Communicatie Luisteren
Nadere informatieFormat Outdoor activiteit voorbeeld wadlopen
Format Outdoor activiteit voorbeeld wadlopen Denk tijdens de activiteit aan: Volg de persoon met doofblindheid in zijn bewegingen en communicatie Benoem uitingen die je ziet Reageer op die uitingen Geef
Nadere informatieDe Voorde. School Ondersteunings Profiel (SOP) SO De Voorde Hoofdgebouw: Bazuinlaan 4 2287 EE Rijswijk Tel. 070-39 43 042
VSO SO School Ondersteunings Profiel (SOP) De Voorde SO VSO SO De Voorde Hoofdgebouw: Bazuinlaan 4 2287 EE Rijswijk Tel. 070-39 43 042 school@voorde.scoh.nl www.scoh.nl/voorde Schoolondersteuningsprofiel
Nadere informatieBehandeling. Leven zoals jij dat wilt. Rian leerde voor zichzelf opkomen. Ondersteund door SDW
Behandeling Leven zoals jij dat wilt Rian leerde voor zichzelf opkomen Ondersteund door SDW Welke informatie vind je in deze brochure? SDW helpt je verder pagina 3 Therapie pagina 9 Onderzoek en behandelplan
Nadere informatie4 communicatie. Ik weet welke informatie anderen nodig hebben om mij te kunnen begrijpen. Ik vertel anderen wat ik denk of voel.
4 communicatie Communicatie is het uitwisselen van informatie. Hierbij gaat het om alle informatie die je doorgeeft aan anderen en alle informatie die je van anderen krijgt. Als de informatie aankomt,
Nadere informatieLichaamstaal en sekspraat. Leonora van der Beek en Esther Keller
Lichaamstaal en sekspraat Leonora van der Beek en Esther Keller Even voorstellen Leonora van der Beek Communicatiedeskundige Kentalis, regio west, Zoetermeer Werkzaam binnen de doelgroep Communicatief
Nadere informatieTotale communicatie. De inhoud van dit thema:
DC 32 Totale communicatie 1 Inleiding Dit thema gaat over Totale Communicatie (TC). Het uitgangspunt van TC is: alles inzetten om de communicatie met de medemens optimaal te laten verlopen. Bijvoorbeeld:
Nadere informatieVrije Universiteit Amsterdam Faculteit der Letteren Afdeling Nederlands Tweede Taal De Boelelaan 1105 1081 HV Amsterdam
De deur uit is ontwikkeld door de Vrije Universiteit Amsterdam Afdeling Nederlands Tweede Taal, mede op initiatief van het Amsterdams Buurvrouwen Contact (ABC). De ontwikkeling was mogelijk dankzij een
Nadere informatieInteractief en ondersteund voorlezen. Eline de Jong en Renske Mutsaers
Interactief en ondersteund voorlezen Eline de Jong en Renske Mutsaers Wie zijn wij? Eline de Jong Behandelcoordinator Stichting Milo Renske Mutsaers Behandelaar OC Stichting Milo ZZP-er; Leer Mij Milo
Nadere informatieAfasie Informatie voor familieleden. Ziekenhuis Gelderse Vallei
Afasie Informatie voor familieleden Ziekenhuis Gelderse Vallei Een van uw naasten is in de afgelopen periode opgenomen in Ziekenhuis Gelderse Vallei. Er is door de logopedist een afasie geconstateerd.
Nadere informatie1. ONDERZOEK. Voorwaarden bij onderzoek:
Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor zorgmedewerkers, mantelzorgers en patiënten 1. ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek:
Nadere informatie2. Bieden van ondersteunende, activerende begeleiding en zorg
Specificaties Medewerker maatschappelijke zorg Titel: Conflicthantering Soort: Training Werksituatie Verschillende situaties Eindproduct Rollenspel Niveau: 3 KD: Maatschappelijke zorg 2012-2013 Kerntaak
Nadere informatieTaalstimulering voor kinderen en volwassenen. Taal en taalbeleid 3 februari 2014
Taalstimulering voor kinderen en volwassenen Taal en taalbeleid 3 februari 2014 Enkele stellingen Taalontwikkeling 1. Voortalige fase: van 0 tot 1 jaar 2. Vroegtalige fase: van 1 tot 2,5 jaar Eentalige
Nadere informatie1. Wat is taalontwikkeling?
1. Wat is taalontwikkeling? Mensen willen graag hun wensen, gevoelens en ervaringen delen met anderen. Dit doen ze zowel met woorden als met hun lichaam (lachen, huilen, wijzen,...). Een kind leert daarvoor
Nadere informatiegebaren bij jonge kinderen met TOS
Het gebruik van gebaren bij jonge kinderen met TOS Karin Wiefferink, Maaike Diender, Marthe Wijs, Bernadette Vermeij Vaak wordt in interactie met jonge kinderen met TOS de gesproken taal ondersteund met
Nadere informatieAbrona Communicatieplan
Het : het ACP Het Abrona communicatieplan (ACP) is een middel tot het in kaart brengen van de communicatie van en met en cliënt wonend en/of werkend op Abrona. Het plan kan voor elke cliënt ingevuld worden.
Nadere informatiemaakt (kirrende) geluidjes of brabbelt (tegen personen en speelgoed) begint steeds meer woorden te herhalen en (na) te zeggen
Mondelinge taal 1 Spraak-taalontwikkeling Baby blauw maakt (kirrende) geluidjes of brabbelt (tegen personen en speelgoed) herhaalt geluidjes Dreumes brabbelt bij (eigen) spel oranje begint steeds meer
Nadere informatieMIJLPALEN BINNEN DE COMMUNICATIE
MIJLPALEN BINNEN DE COMMUNICATIE INZET VAN EEN COMMUNICATIE ONDERSTEUNEND HULPMIDDEL STIJN DECKERS, ROENTGEN U, DALEMANS R, HORIONS K, HAGEDOREN E IN SAMENWERKING MET KLANKBORDGROEPLEDEN PROJECT COM Introductie
Nadere informatieSamen sterk in communicatie
Samen sterk in communicatie Saskia Damen EMB today, 2 juni 2016 Doel en inhoud van deze workshop Doel: Kennis maken met manieren om betekenisoverdracht te bevorderen bij mensen die geen taal tot hun beschikking
Nadere informatieLeerlijnen peuters en jonge kind (MET extra doelen) versie juli 2015. Naam leerling. Taal Beginnende geletterdheid
Leerlijnen peuters en jonge kind (MET extra doelen) versie juli 2015 Taal eginnende geletterdheid eginnende geletterdheid-stap 1 OEKORIËNTATIE: Herkent een boek en weet dat er een verhaal in staat -20--20
Nadere informatieLeidraad Ondersteunde Communicatie
2019 International Society for Augmentative and Alternative Communication Netherlands and Flanders Voor het verwijzen naar dit document: ISAAC-NF. (2019).. Oeffelt: International Society for Augmentative
Nadere informatieMogelijkheden in de (non-) verbale communicatie
Mogelijkheden in de (non-) verbale communicatie Non verbaal werken in de AZC s Inleiding In toenemende mate krijgen we in de AZC s te maken met nieuwkomers. Bewoners die onze taal niet spreken en wij,
Nadere informatieIedereen communiceert! Welkomstwoord Stijn Deckers (Voorzitter ISAAC-NF), Grote zaal
Uitnodiging Congres 9 oktober 2018 te Landgoed Zonheuvel, Doorn Iedereen communiceert! Het programma (wijzigingen voorbehouden) 9.00 10.00 Inschrijven, koffie/thee en informatiemarkt 10.00 10.10 Welkomstwoord
Nadere informatieHet belang van (ondersteuning van) communicatie bij personen met een verstandelijke handicap
Het belang van (ondersteuning van) communicatie bij personen met een verstandelijke handicap Prof. dr. Bea Maes, Onderzoekseenheid Gezins- en Orthopedagogiek, K.U.Leuven 1. Centrale rol van taal en communicatie
Nadere informatieDe hermeneutische cirkel
De hermeneutische cirkel Over beeldvorming en het formuleren van passende ondersteuningsvragen. Esther Keller, kennisdag D-SH/ CMB 1 december 2016 Beeldvorming 2 2 Beeldvorming is niet alleen de ontwikkelingsgebieden
Nadere informatieLespakket Opleidingen. e-health
Lespakket Opleidingen e-health Inhoud Wat is e-health? Waarom e-health bij Dichterbij? Van ondersteuningsvraag naar middel Voorbeelden van technologie Praktijkvoorbeelden Opdracht: 4 casuistieken Doe-opdracht
Nadere informatieTechnologische communicatiehulpmiddelen voor mensen met taal- en spraakproblemen
Technologische communicatiehulpmiddelen voor mensen met taal- en spraakproblemen 20 november 2009 30 jaar revalidatiecentrum AZ Alma Kristel Derde Lic. Logopedie & Audiologie Inhoud : inleiding & definitie
Nadere informatieWhitepaper Communicatie op de werkvloer WHITEPAPER. Communicatie. op de werkvloer. 10 tips om communicatie op de werkvloer te verbeteren!
Whitepaper Communicatie op de werkvloer WHITEPAPER Communicatie op de werkvloer 10 tips om communicatie op de werkvloer te verbeteren! Een organisatie is zo goed als de kwaliteit van de onderlinge communicatie.
Nadere informatieWEET WAT JE KAN. Psycho-educatie LVB. voor (16+) cliënt en naasten. Marsja Mulder. 19 september 2017
WEET WAT JE KAN 19 september 2017 Psycho-educatie LVB voor (16+) cliënt en naasten Marsja Mulder De kern van de module Weet wat je kan en waar je hulp bij nodig hebt Beperking = moeite met, hulp nodig
Nadere informatiewww.vclb-koepel.be www.vclb-koepel.b Voorbeelden van basiscompetenties TAAL/mondelinge taalontwikkeling zijn: Groeiboek Groeiboe
van basiscompetenties TAAL/mondelinge taalontwikkeling zijn: [...] De kleuter staat open voor hulp van juf bij De kleuter imiteert andere kleuters bij De kleuter vertelt aan andere kleuters hoe hij De
Nadere informatieLEREN LEREN: WERKHOUDING EN AANPAKGEDRAG
LEREN LEREN: WERKHOUDING EN AANPAKGEDRAG Kerndoel 1: Aanpak gedrag: De leerlingen leren uiteenlopende strategieën en vaardigheden gebruiken voor het opnemen, verwerken en hanteren van informatie 1.1. Taakaanpak
Nadere informatieIndeling communicatiehulpmiddelen
Indeling communicatiehulpmiddelen Communicatiehulpmiddelen kunnen onderverdeeld worden in een vijftal categorieën met elk hun eigen kenmerken en doelgroep. Om de keuze te vergemakkelijken wordt een korte
Nadere informatieMASCOTTE ACTEER TIPS. Have fun
MASCOTTE ACTEER TIPS Have fun 1 Wilt men met je op de foto? Dan is het goed om je te realiseren dat de mascotte in de camera moet kijken, niet jij vanuit het kostuum. Veelal is het zicht vanuit de mascotte
Nadere informatie7&8. Lesbrief groep 7 & 8 Sport is fun! Jouw veiligheidsplan. Over deze les. Wat heeft u nodig? Leerdoelen
Lesbrief groep 7 & 8 Sport is fun! Over deze les Wat heeft u nodig? Digitaal schoolbord Digitale video Fun met sport Per leerling een werkblad Fun met sport groep 7-8 Een voorwerp van uw favoriete sport
Nadere informatieIedereen communiceert! Welkomstwoord Stijn Deckers (Voorzitter ISAAC-NF), Grote zaal
Uitnodiging Congres 9 oktober 2018 te Landgoed Zonheuvel, Doorn Iedereen communiceert! Het programma (wijzigingen voorbehouden) 9.00 10.00 Inschrijven, koffie/thee en informatiemarkt 10.00 10.10 Welkomstwoord
Nadere informatieAfasie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Afasie Afasie is een taalstoornis ontstaan door hersenletsel. Iemand met afasie heeft moeite met het uiten en het begrijpen van de taal. In deze brochure leest u wat afasie inhoudt en vindt u een aantal
Nadere informatieMethodisch werken binnen Lang Verblijf. woonzorg en dagbesteding
Methodisch werken binnen Lang Verblijf woonzorg en dagbesteding 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Gentle Teaching 4 Middelen 5 Voor wie is Gentle Teaching? 5 3. Competentievergrotend werken 6 Middelen
Nadere informatieAfasie. Logopedie. Beter voor elkaar
Afasie Logopedie Beter voor elkaar Afasie In deze folder leest u wat afasie is en krijgt u adviezen hoe u de communicatie met iemand met afasie kan verbeteren. Ook staat beschreven wat de logopedist kan
Nadere informatieVoor u ligt de informatiefolder over afasie. In deze folder vindt u meer informatie over de communicatieproblemen die u op dit moment ervaart.
Afasie Voor u ligt de informatiefolder over afasie. In deze folder vindt u meer informatie over de communicatieproblemen die u op dit moment ervaart. Het is belangrijk om deze informatiefolder ook aan
Nadere informatie1. Opstellen van een plan van aanpak 2. Bieden van ondersteunende, activerende begeleiding en zorg
Specificaties Medewerker maatschappelijke zorg Titel: Soort: Werksituatie: Eindproduct: Vormen van kleinschalig wonen Project Sociaal-cultureel werk Boekje/brochure met alle informatie over het opzetten
Nadere informatieCentrum voor doofblinden
Centrum voor doofblinden Zorg voor mensen met een beperking in horen én zien. Het Centrum voor doofblinden van Kalorama richt zich op mensen van 18 jaar en ouder met een dubbele beperking in horen én zien
Nadere informatieEvaluatierapport. Workshop ADHD. Fontys PABO Limburg. Drs. Arno de Poorter Drs. Anne van Hees
Evaluatierapport Workshop ADHD Fontys PABO Limburg Drs. Arno de Poorter Drs. Anne van Hees Inhoudsopgave Pag. 1. Inleiding 2 2. Deelnemers/respondenten 2 3. Opzet en inhoud evaluatie 2 4. Resultaten 2
Nadere informatieInner Game. Tennis Workshop
Inner Game Tennis Workshop Inner Game Tennis Workshop De Inner Game Tennis Workshop zal zowel sporters als niet sporters, leden en niet leden van My HealthClub een waarvolle ervaring meegeven. Een positieve
Nadere informatieEXPERTS IN HOREN, SPREKEN EN VERSTAAN. Groepsactiviteiten. Voor gezinnen met een slechthorend of doof kind tot de leeftijd van vijf jaar
EXPERTS IN HOREN, SPREKEN EN VERSTAAN Groepsactiviteiten Voor gezinnen met een slechthorend of doof kind tot de leeftijd van vijf jaar Pento Vroegbehandeling biedt behandeling en begeleiding aan kinderen
Nadere informatieSO/??/1105/3000/Fotografie: Peter Strating. Onderwijs en Ambulante Begeleiding in Cluster 2
SO/??/1105/3000/Fotografie: Peter Strating Onderwijs en Ambulante Begeleiding in Cluster 2 Doelgroep In cluster 2 krijgen leerlingen met een auditieve of communicatieve beperking onderwijs of ambulante
Nadere informatieType titel. Interactief voorlezen in 5 stappen. Type naam presentator. Hanneke van Bakel en Loes Luijten
Type titel Interactief voorlezen in 5 stappen Type naam presentator Hanneke van Bakel en Loes Luijten Voor ALLE kinderen geldt dat hun taalverwerving profiteert van interactief voorlezen ofwel samen een
Nadere informatie1. Omgang met de groep en de omgeving 2. Communicatieve vaardigheden 3. Kennis en didactiek 4. Professionalisme
Verwijzing naar dit formulier: Mark Schep, Carla van Boxtel & Julia Noordegraaf (2017). voor rondleiders. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam. Dit observatieformulier is gebaseerd op een lijst met 45
Nadere informatieMet welke vragen. 2 Diagnostisch Centrum
REINAERDE Diagnostisch Centrum Onderzoek, advies en behandeling Iedereen wordt in het dagelijks leven wel eens geconfronteerd met zijn eigen mogelijkheden én onmogelijkheden. Als die onmogelijkheden uw
Nadere informatieNimva. Sociale Business Efficiënte e-marketing
Sociale Business Efficiënte e-marketing Hedendaagse business draait om vertrouwen. De technologische evolutie van internet, sociale media, mobiele toestellen hebben de klantenrelaties verschoven van controle
Nadere informatiePento Vroegbehandeling Auditief
Pento Vroegbehandeling Auditief Doelen Een beeld geven van onze doelgroep Onze visie op de behandeling van kinderen met een auditieve beperking toelichten Een beeld geven van ons team en het behandelaanbod
Nadere informatieTaalontwikkeling bij baby s, peuters en kleuters
Taalontwikkeling bij baby s, peuters en kleuters Voor ouders met kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. Deze folder geeft u als ouder informatie over de normale taalontwikkeling van kinderen en biedt
Nadere informatieNieuwsbrief November 2017
Nieuwsbrief November 2017 Regio Midden-Holland Kind & Gezin Jaargang 12 nr. 2 najaar 2017 Inhoudsopgave Ontwikkelingen in KDC Esse Zoom ABA op Esse Zoom Start groep RETT-meisjes Start Onderwijs 24 uur
Nadere informatieGezondheid begrijpen: niet vanzelfsprekend
Gezondheid begrijpen: niet vanzelfsprekend Ik dacht dat we een goed gesprek hadden, hij knikte en glimlachte vriendelijk. Maar op het tweede consult bleek dat hij mijn instructies en adviezen niet had
Nadere informatieKennismakingsformulier 4-jarige
Kennismakingsformulier 4-jarige Beste ouder(s)/verzorger(s),... (naam kind)....(geboortedatum)...(m/v) Met onderstaand formulier doen wij bij u als de personen die uw kind het beste kennen navraag naar
Nadere informatieExpertisecentrum handicap + studie ondersteunt hogescholen en universiteiten bij het toegankelijk maken van onderwijs voor studenten met een
Expertisecentrum handicap + studie ondersteunt hogescholen en universiteiten bij het toegankelijk maken van onderwijs voor studenten met een functiebeperking. In deze folder leest u wat Expertisecentrum
Nadere informatiespecialist, specialisme:... (aankruizen wat van toepassing is) het beste telefonisch te bereiken? (dagen/ochtend/avond)
maakt het mogelijk voor kinderen met een handicap om deel te nemen aan de interactie met dolfijnen. Aanmeldingsformulier Verklaring van geen bezwaar Personalia van uw kind Achternaam: Hierbij verklaar
Nadere informatieSamenvatting voor Talenten
Kwaliteitsrapport 2017: Samenvatting voor Talenten Kwaliteitsrapport 2017 TALENT maakt elk jaar een kwaliteitsrapport. Dit is een rapport waarmee we laten zien wat we op het gebied van kwaliteit allemaal
Nadere informatieAandacht door aanspreken. Afdeling logopedie
Aandacht door aanspreken Afdeling logopedie De wijze van aanspreken heeft significante invloed op: Aandacht Oogcontact Taakgerichtheid Concentratie Taalbegrip Taalproduktie Oorzaken beperkte aandacht Gehoor
Nadere informatieOntdek de stem van het kind
Ontdek de stem van het kind Introductie www.eiskjeclason.nl info@eiskjeclason.nl @Babypraat Communiceren met kinderen Attitude van volwassene: respect en bescheidenheid 1 1. inzicht in ontwikkeling van
Nadere informatieChecklist Duidelijk Nederlands spreken
Checklist Duidelijk Nederlands spreken Spreek helder Ik maak korte en eenvoudige zinnen. Ik pas mijn tempo aan, maar ik blijf natuurlijk spreken. Ik articuleer goed en ik let op mijn intonatie. Ik ben
Nadere informatieSpecificaties. Medewerker maatschappelijke zorg. Titel: Muzisch-creatieve vorming deel 2
Specificaties Medewerker maatschappelijke zorg Titel: Muzisch-creatieve vorming deel 2 Soort: Werksituatie: Eindproduct: Niveau: 3 Training Muzisch-creatieve activiteiten kunnen op allerlei plaatsen in
Nadere informatieSpreekopdrachten thema 3 Kinderen
Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Opdracht 1 bij 3.2 Jullie zijn bij het consultatiebureau. Cursist A: je bent arts bij het consultatiebureau. Cursist B: je bent met je baby van twee maanden bij het consultatiebureau.
Nadere informatie