Nieuwsbrief ISAAC-NF November 2017

Transcriptie

1 Nieuwsbrief ISAAC-NF November 2017 Inhoud: Copyright 2017 isaac-nf, All rights reserved. U ontvangt de Nieuwsbrief, daar u als lid akkoord bent gegaan met toezending hiervan. Ons mailadres is: info@isaac-nf.nl Correspondentieadres: ISAAC-NF Scharmolen PH Oeffelt Nederland Website: 1. Communicatie in een nieuw perspectief Door Aukje-Tjitske Dieleman 2. Werkgroepen 3. Voor de Jeugd-dag 4. Unterstüzte Kommunikation Dortmund 5. Com@MODEMdag Geel 6. Samenwerking Fontys Hogeschool + En tot slot + Een volle agenda Veel nieuwe activiteiten In de aanloop naar het congres Communicatie in een nieuw perspectief op 3 oktober heeft het bestuur de contacten met de partners en leveranciers aangehaald, de nieuwe website gebouwd, ideeën voor werkgroepen gedeeld en de contacten met onze buurlanden Duitsland en België aangehaald. De aanwezigheid op binnen-en buitenlandse congressen heeft weer voor een aantal vervolgstappen gezorgd, zelfs tot aan de minister toe! Lees er alles over in deze nieuwe nieuwsbrief. Onze dank gaat wederom uit naar Aukje-Tjitske Dieleman, die een mooie samenvatting van ons congres in woord en beeld heeft samengesteld. Mocht u nog vragen of aanvullingen hebben, dan horen we het graag via info@isaac-nf.nl.

2 ISAAC-NF organiseerde op 3 oktober 2017 het congres Communicatie in een nieuw perspectief. Deelnemers konden kennis maken met drie communicatiesystemen, PODD, Proloquo2Go en Score, meer horen over de onderliggende domeinen van communicatieve ontwikkeling of zich verdiepen in Ondersteunde Communicatie bij mensen met dementie. Maar liefst 175 mensen woonden het congres bij. Een mooi aantal voor een OC-congres, aldus Stijn Deckers, voorzitter van ISAAC-nf. Het voert te ver om in een verslag alle lezingen en workshops samen te vatten, maar een impressie van deze waardevolle dag is hier wel op zijn plaats. Daarnaast zullen we binnenkort nog een sfeerimpressie delen middels een video. Communicatie in een nieuw perspectief Door Aukje-Tjitske Dieleman Film als communicatiemiddel Rebecca Donkersloot gaf de aftrap van het congres. Zij introduceerde zichzelf als de eerste spastische cameravrouw van Nederland en vertelde hoe zij op haar zeventiende film ontdekte als dé manier om zich te uiten. Voor die ontdekking voelde ze zich onbegrepen en onderschat, als niet-sprekende OC-gebruikster. Momenteel studeert ze voor cameravrouw en heeft ze opdrachten bij Cam on Wheels en Rock en Rolstoelproducties. Het belangrijkste vind ik contact met andere jongeren, zei ze. Donkersloot was gedurende het congres, samen met twee studiebegeleiders, druk in de weer om alles op film vast te leggen. Die film zal binnenkort te zien zijn via de website. Kernwoordenschat versus randvocabulaire Stijn Deckers, bestuursvoorzitter van ISAAC-NF, gaf uitleg over het belang van kernwoordenschat in een OCsysteem. Die woordenschat bestaat uit woorden die consistent gebruikt worden ongeacht de gebruiker, de communicatiepartner, de setting waarin gecommuniceerd wordt en het gespreksonderwerp. Het blijkt dat een relatief klein aantal woorden maar liefst 80 % van alle gesproken uitingen beslaat, ongeacht de populatie (OC-gebruikers of sprekenden). Dat zijn dan voornamelijk functiewoorden als ja, ik, moet of deze, en geen zelfstandig naamwoorden, die binnen bepaalde contexten nuttig zijn (randvocabulaire). Deckers stelde dat OC-systemen vaak overwegend gevuld worden met juist die zelfstandig naamwoorden, terwijl een combinatie van kern- en randvocabulaire nodig is. De ideale verhouding van kernwoorden versus randwoorden is 1 op 4. Nieuwsbrief ISAAC-NF 2

3 Leonieke Wiertz, secretaris van ISAAC-NF, sloot met haar lezing goed aan bij het pleidooi van Deckers voor een juiste integratie van kernwoorden en randwoorden tot een gebalanceerde woordenschat. Wiertz legde uit hoe de zoektocht naar een geschikt communicatiehulpmiddel voor haar dochter Marilou met Rettsyndroom is verlopen. Die zoektocht begon met de Mobi, een spraakcomputer waarop twee keuzes werden aangeboden, omdat Marilou niet voldoende handmotoriek had om kleinere plaatjes aan te wijzen. Daarna volgde de Tobii, een computer met oogbesturing. Momenteel communiceert Marilou, inmiddels 21 jaar, met 9 x 11 picto s op een pagina en gebruikt ze heel veel kernwoorden. Wiertz stelde dat de angst voor een robuust vocabulaire met veel picto s onterecht is, omdat de betekenis van de picto s duidelijk wordt als de communicatiepartners modelleren. Haar motto voor Marilou was: Believe in me like I believe in you. Top-down communicatiesystemen: PODD, Proloquo2GO en Score Gerna Scholte, Willemijn Wetzels en Sandra Kosters gaven uitleg over de werking van drie verschillende kanten-klare communicatiesystemen, respectievelijk PODD, Proloquo2Go en Score. In een lezing gaven zij aan wat de overeenkomsten en verschillen waren, waarna met elk systeem nader kennis gemaakt kon worden tijdens een workshop. PODD, Proloquo2Go en Score kennen zowel non-tech als high-techversies. Ook is bij elk van de drie systemen sprake van verschillende uitvoeringen om verschillende niveaus van communiceren te faciliteren, is er aandacht voor kernwoorden en kunnen alle communicatieve functies uitgedrukt worden. Bij PODD zijn de picto s ofwel woorden op pragmatische wijze geordend. Het advies is om met een papieren PODD-boek te beginnen, omdat er dan een smart partner is, wat wil zeggen dat de communicatiepartner goed kan zien welke picto de gebruiker wil zeggen, wanneer dat aanwijzen motorisch niet zo soepel verloopt. Gebruikers kunnen de boeken ook bedienen op alternatieve manieren, zoals via partner ondersteund scannen of met behulp van blikrichting. Proloquo2Go is een app voor de ipad en telt 23 verschillende roostermaten. Er zit volledige grammaticale ondersteuning op en is heel geschikt voor tweetalige gebruikers. Het idee is dat de gebruiker de grootst mogelijke roostermaat kiest op praktische gronden (handmotoriek en gezichtsvermogen). Eventueel kunnen via de functie Progressieve taal picto s verborgen worden. Bij Proloquo2Go nemen kernwoorden een vaste plaats in, waardoor de gebruiker zijn of haar motorisch geheugen goed kan gebruiken. Bij Score is ook aandacht voor dat motorische geheugen. Ook bij Score staan kernwoorden altijd op dezelfde plaats. Rondom die kernwoorden bevindt zich een dynamisch blok van randwoorden. Er is een gereduceerde versie van Score met 1250 woorden en een volledige versie van 2500 woorden. Score biedt naast het communicatiesysteem ook een curriculum aan om kernwoorden aan te leren door middel van focuswoorden. Nieuwsbrief ISAAC-NF 3

4 Grid 3 en Look to Learn Kamran Vehedi en Maggie Mahoney introduceerden tijdens hun workshop de communicatiesoftware Grid 3 en het programma Look to Learn. Dat programma biedt door middel van spelletjes de mogelijkheid om vaardigheden te oefenen die van pas komen bij de communicatie, zoals actie-reactie, en, in het geval van gebruikers van oogbestuurde computers, het richten van de blik. Leren communiceren voor verschillende doelgroepen In de workshop Optimaal inzetten van een communicatiehulpmiddel bespraken Ruth Dalemans, Edith Hagedoren, Katrien Horions en Uta Roentgen de factoren die maken dat een communicatiehulpmiddel succesvol wordt gebruikt. Daarbij ging het over het hele traject van financieren en leveren via vullen en implementeren tot mee laten groeien en evalueren. Meer informatie op Kim van de Sande en Marlou Versteegen van Kentalis presenteerden tijdens hun workshop het ibook Werken met Conceptondersteunende Communicatie. Dat is gratis te downloaden via ibook of de Apple Store en legt uit hoe je communicatieconcepten kunt verduidelijken. Waar de workshop over dit ibook zich op mensen richtte met autisme en een zintuigelijke beperking, gaf Wilma Scheres aandacht aan dementie, met hun workshop over Ondersteunde Communicatie voor mensen met die ziekte. Zo gaf het congres ruimte aan verschillende doelgroepen. Leesonderwijs voor OC-gebruikers Loes Theunissen besprak de verschillende methoden die gebruikt worden of kunnen worden in het leesonderwijs aan niet of nauwelijks sprekenden. Dergelijke methoden kunnen beginnen met het aanleren van globaalwoorden en de nadruk leggen op de betekenis van geschreven tekst of juist beginnen met het aanleren van klanklettercombinaties en zich richten op de vorm van geschreven tekst. Daarnaast zijn er ook methodes die beide combineren. Theunissen liet enkele methodes de revu passeren en legde uit hoe OC ingezet kan worden in het leesonderwijs en hoe docenten kunnen controleren of hun studenten daadwerkelijk kunnen lezen of niet. Bij OC-gebruikers is het essentieel om hen bewust te maken van hun innerlijke stem, zodat ze die in kunnen zetten bij het lezen. Ook pleitte Theunissen voor het gebruik van klankgebaren (ook bij slechte motoriek) en het aanspreken van alle zintuigen tijdens het leren lezen. Nieuwsbrief ISAAC-NF 4

5 Spraakcomputer stimuleert spraak Linda Jochijms vertelde het verhaal van haar zoon met Central Core Disease. Hij heeft een te lage spiertonus en een tracheacanule met thuisbeademing. Een deel van de lucht komt wel door zijn neus en mond naar buiten, waardoor hij toch kan praten, maar hij sprak altijd in korte zinnetjes en woorden en was slecht verstaanbaar. Voor zijn communicatie maakt hij momenteel gebruik van zijn stem, gebaren en technisch communicatiehulpmiddel. Hij heeft een Zingui 2 met gelijk een robuust communicatiesysteem. Momenteel is dat niet meer voldoende en wordt gezocht naar een uitgebreider systeem. Jochijms stelde dat zijn spraak door de spraakcomputer versterkt is en dat hij langere zinnen is gaan zeggen. Onderliggende domeinen van communicatie In hun interactieve lezing mét prijsvraag lieten Hans van Balkom en Yvonne van Zaalen zien welke domeinen in de hersenen worden aangesproken voor daadwerkelijk sprake is van een communicatieve uiting. Als het mis gaat bij het communiceren, kan de oorzaak daarvan ook liggen in een of meer van die domeinen. Voorbeelden van domeinen zijn: aandacht, energieniveau, oriëntatie, perceptie, hogere cognitieve functies en temperament. Ook stelden zij dat het goed is om uniforme benamingen te gebruiken. Zelf gebruikten ze voor de domeinnamen codes van de International Classification of Functioning, Diseases and Health (ICF). Door benamingen op die manier nauwkeurig te definiëren, wordt duidelijk waar men over praat als het gaat om communicatie en beperkingen. Dat dit belangrijk is, bleek eens te meer tijdens de opdracht die zij de deelnemers lieten maken. Tijdens die opdracht vertelde Van Zaalen een verhaal en moesten de mensen in de zaal aangeven in welke volgorde de verschillende domeinen aan de orde kwamen. De fles wijn voor de winnaar kon niet worden overhandigd, omdat niemand de volgorde precies goed had, wat met name kwam door verwarring over de gebruikte termen. Nieuwsbrief ISAAC-NF 5

6 Slot van een mooie dag Hildegard Vermeiren had de eer om de laatste lezing te geven. Zij vertelde over het Europees Erasmus Plus Project, waarbinnen een gratis en multimodale app voor OC gerealiseerd is. Deze app biedt een woordenlijst waarbij woorden ondersteund worden met picto s, foto s of filmpjes. Stijn Deckers nam vervolgens het woord van haar over om te vertellen over de plannen van ISAAC-NF. Als de Nederlands-Vlaamse tak van de International Society for Augmentative and Alternative Communication wil ISAAC-NF een actieve rol spelen voor en mét de OC-gemeenschap, door middel van nieuwsbrieven die al verstuurd worden, maar ook door middel van nieuwe activiteiten. Zo wordt momenteel een Nederlands tijdschrift voor OC opgericht, wil men samen nadenken over landelijke richtlijnen voor OC en worden er studie-activiteiten georganiseerd. Tijdens het congres werden ook de ISAAC-NF Cafés geïntroduceerd. Dit zijn regionale bijeenkomsten die ontmoetingen tussen OC-betrokkenen tot doel hebben, die het bestuur niet per se zelf organiseert, maar waarvoor ISAAC-NF wel een financiële tegemoetkoming ter beschikking stelt en mensen bij elkaar kan introduceren. Tot slot riep Stijn Deckers iedereen op die een steentje zou willen bijdragen aan verschillende werkgroepen zich te melden bij het bestuur en bedankte hij zijn medebestuursleden en andere betrokkenen voor de organisatie van het congres. Uit de evaluatie van de dag door de deelnemers en partners is te concluderen dat het een goede, informatieve en dynamische dag was met veel mogelijkheden tot netwerken. Uiteraard zijn we trots op dit resultaat. De tips zullen we meenemen naar ons volgende congres. Nieuwsbrief ISAAC-NF 6

7 Vanuit ISAAC-NF willen we graag, samen met iedereen die Ondersteunde Communicatie en mensen met een 2. communicatieve beperking een warm hart toedragen, een OC-gemeenschap vormen. Binnen die gemeenschap willen we informatie en de nieuwste ontwikkelingen breed kunnen Werkgroepen ophalen en met elkaar delen. Dit willen we onder andere doen door onze leden veel actiever te gaan betrekken en we denken hiervoor aan het vormen van verschillende ISAAC- NF-werkgroepen. Binnen werkgroepen, gericht op een specifiek thema of specifieke taak, en met meer actieve leden kunnen we veel gerichter vragen die spelen in de praktijk oppakken en (proberen te) beantwoorden. We denken tenminste aan de volgende werkgroepen: 1. Werkgroep 1 Nieuwsbrief richt zich o.a. op (a) het ophalen en beschrijven van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van Ondersteunde Communicatie, (b) ervaringsverhalen van professionals, ouders en gebruikers en (c) het up to date houden van alle leden via een frequente nieuwsbrief en mogelijk aanvullende informatie op de ISAAC-NF-website. 2. Werkgroep 2 Redactie Tijdschrift richt zich o.a. op het actief opvragen van input voor het Nederlandstalig Tijdschrift voor Ondersteunde Communicatie, het screenen van ingestuurde artikelen, het corrigeren en vormgeven van artikelen ter digitale publicatie. 3. Werkgroep 3 Studie-activiteiten richt zich o.a. op het ophalen van ondersteunings- en scholingsbehoeften bij ouders, gebruikers, professionals en studenten, het organiseren van studieactiviteiten (inclusief mogelijkheden voor accreditatie) en het evalueren daarvan. 4. Werkgroep 4 Richtlijnen OC richt zich o.a. op het opstellen en vormgeven van landelijke richtlijnen rond assessment, besluitvorming rond best passende OC vormen, trainen van communicatieve vaardigheden. Daarnaast zeker ook oog voor implementatie van de richtlijnen en eventueel benodigde financiering en noodzaak tot bijscholing (in samenspraak met werkgroep 3). 5. Werkgroep 5 ISAAC-NF-café richt zich o.a. op het mogelijk maken van en bijdragen aan de organisatie en uitvoer van ISAAC-NF-cafés. 6. Werkgroep 6 Ondersteunde Geletterdheid richt zich (mogelijk in samenwerking met werkgroep 4) o.a. op het in kaart brengen van activiteiten, materialen, lesprogramma s voor het werken aan Ondersteunde Geletterdheid bij mensen die gebruik maken van OC. Onder deze werkgroep valt ook de jaarlijkse actie van het voorleespakket en het onder de aandacht brengen van ondersteund en interactief voorlezen bij een groter publiek. Elke werkgroep zal voorgezeten worden door (ten minste) een bestuurslid van ISAAC-NF. Wil je als actief lid toetreden tot een of meerdere van deze werkgroepen, of heb je ideeën voor het oprichten van een extra werkgroep? Laat dit dan graag aan ons weten via info@isaac-nf.nl met in het onderwerp Werkgroepen. We hopen op veel enthousiaste reacties! Nieuwsbrief ISAAC-NF 7

8 3. ISAAC-Nf was dit jaar uitgenodigd en werd vertegenwoordigd door Stijn Deckers en Leonieke Wiertz. In samenwerking met AssistiveWare s David Niemeijer, werd een presentatie verzorgd met als hartenkreet: Communicatie is een recht voor iedereen! Na afloop van de dag had Stijn nog een kort gesprek met de nieuwe minister van Volksgezondheid, Hugo de Jonge, waarin hij uitleg heeft gegeven over Ondersteunde Communicatie en de noodzaak voor meer bekendheid, ook in de gezondheidszorg. Deze reactie kregen we na afloop van de organisatie: Beste deelnemers aan en sprekers op de Voor de Jeugd Dag, Hartelijk dank voor jullie komst naar wederom een zonnige editie in de Westergasfabriek in Amsterdam. Wij kijken terug op een mooie dag, met veel ontmoetingen en inspirerende sessies. Het was dit jaar erg druk! Omdat het aantal no-show deelnemers dit jaar beduidend lager was, waren de zalen soms overvol en zelfs de lunch was helemaal op. Onze excuses voor het ongemak. Op de website kunnen jullie alle beschikbare presentaties, foto s en films van de dag bekijken. Er komen nog steeds presentaties binnen dus houdt de site in de gaten! Nogmaals dank voor jullie komst en hopelijk tot volgend jaar. Organisatieteam Voor de Jeugd Dag info@voordejeugddag.nl telefoonnr.: Nieuwsbrief ISAAC-NF 8

9 Hartenkreet Jeugddag 6 november 2017 door Leonieke Wiertz Omdat communiceren een recht voor iedereen is! Daar zitten we dan, in de wachtkamer van het LUMC bij de neuroloog. Ik kijk naar haar prachtige gezichtje, twee knotjes houden haar weeldige haren in bedwang. Haar ogen hebben zoveel te zeggen. Wat is ze mooi! We hebben net haar 2-jarige verjaardag uitbundig gevierd. Heel mijn hart wil niet geloven dat vandaag in dat kamertje bij de neuroloog, de vermoedens van de leidsters waarheid worden. Hoe kan de binnenkant van dit perfecte lijfje zo kapot zijn? Drie dagen geleden hebben we de folder van het RETT-Syndroom in onze handen gedrukt gekregen, van de 16 symptomen heeft ze er op dat moment al 15. De 16 de : scoliose kreeg zij later ook. Al dagen blijft het ergste symptoom rondzingen in mijn hoofd: verlies van spraak Hoe moet ik haar zusje bij onze thuiskomst gaan vertellen dat zij nooit met haar zus zal kunnen praten? Dat we niet weten hoe lang Marilou nog haar naam zal zeggen Eigenlijk begon mijn strijd daar in dat kamertje al. Als een kind een diagnose heeft, wordt het in een hokje geplaatst, het hokje RETT-Syndroom is een hele nare! Naast de ernstige lichamelijk problematiek heeft zij een grote sticker op haar voorhoofd: NIET LEERBAAR! Ik weet zeker dat zij wel kan communiceren sterker nog ik lees haar ogen elke minuut maar naarmate ze, boven verwachting ouder wordt, moet ik na gaan denken over de toekomst. Wie kan haar nog meer lezen, naast mij als moeder? Ze wordt van een speciaal peutergroepje overgeplaatst naar een kinderdagcentrum voor gehandicapten. Mijn tranen wellen nog op als ik denk aan de dag dat ik mijn peuter in een grote blauwe taxi-bus moest zetten. Mensen die er verstand van hadden zeiden dat dat beter was voor mij en haar ontwikkeling. Daar heeft ze alles verloren wat ik haar met moeite had aangeleerd. Daar werden een paar woorden tegen haar gesproken i.p.v. MET haar gesproken. De logopediste deed niets meer aan spraak maar vond haar kwijlen en slikken een groot en ernstig probleem, ik niet. Marilou bracht haar dagen verveeld en slapend door. Ik haalde haar van het KDC af, ging haar weer zelf verzorgen. Stak jaren in het weer aanleren van vaardigheden. Marilou genoot van het feit dat er weer naar haar geluisterd werd en pakte het communiceren d.m.v. haar ogen weer op. Ik heb jaren gezocht naar een logopedist die mij wel geloofde, dat mijn kind leerbaar was en wel kon communiceren. Het is mij helaas nooit gelukt! Ik kon mij er niet bij neer leggen en ben via een hele lange weg aan een spraakcomputer gekomen die zij met haar handen moest bedienen. Toen zij kort daarna ook haar handfunctie verloor, moest ik opnieuw beginnen. Gelukkig had ik elke stap vastgelegd op video en op YouTube gezet als bewijs. Op datzelfde YouTube kanaal had ik kinderen in Amerika met het RETT-Syndroom zien communiceren met een oogbesturingscomputer. Hun ogen fungeren dan als muis op hun computer. Dat was de enige echte communicatieoplossing voor Marilou, zo zou zij na 17 jaar weer haar stem terugkrijgen.

10 Marilou is inmiddels 21 jaar en heeft haar oogbesturingscomputer nu 4 jaar. Gebruikt 100 picto s/plaatjes per pagina. Kan zinnen maken, haar mening geven, haar dagindeling bepalen, grapjes uithalen maar ook haar omgeving bedienen d.m.v. lichten aan- en uitzetten. Kortom Marilou heeft de regie op haar leven teruggekregen en heeft daar 17 jaar op moeten wachten. Mijn verhaal van 20 jaar geleden had ook een verhaal van nu kunnen zijn, ik hoor ze wekelijks om mij heen. Mijn kind functioneert niet op een babyleeftijd zoals dat altijd gedacht is door de buitenwereld. Elk mens heeft recht op een goed passend communicatiemiddel! Leonieke Wiertz Secretaris ISAAC-NF, maar ook moeder van Marilou (21 jaar) met communicatiebeperking tgv het RETT-syndroom En toen kwam daar voor de zomer nóg een uitnodiging binnen. Onze Duitse zusterorganisatie, Gesellschaft für Unterstützte Kommunikation e.v. nodigde onze voorzitter, Stijn Deckers uit om een workshop te geven over het maken van een evidence-based communicatiebord met kernen randvocabulaire en wilde tevens kennismaken met het bestuur van ISAAC-NF. Dit leidde tot een bijzondere bestuursbijeenkomst die gevoerd werd in drie talen, maar, allen kundig in OC, werd het doel bereikt: uitwisseling van ervaringen en de eerste ideeën en wensen voor de opzet van een toekomstig Europees samenwerkingsverband. Hieronder een foto-overzicht van de workshops en mooie materialen die te zien waren op de markt. We hadden mooie ontmoetingen met gebruikers en professionals. 4. UK Wat is dat? Nieuwsbrief ISAAC-NF 10

11 Eén daarvan was met Kathrin Lemler, een zeer gedreven OC-gebruiker die graag een volgend congres in Nederland wil bezoeken. We raden u aan haar site eens te bekijken: Zij heeft een overzicht gemaakt van de 95 rechten van een OC-gebruiker, die wij in de toekomst graag zullen vertalen in het Nederlands. Hiervoor hebben wij haar toestemming gekregen. Tijdens dit congres werd ook extra aandacht besteed aan de komst van leden die een OC middel gebruiken. Daardoor zagen wij als bestuur veel verschillende OC-middelen voorbijkomen waarbij het grote aantal oogbesturingscomputers meteen opviel. Tijdens de presentaties interrumpeerden veel OC - gebruikers, soms hilarisch, maar ze gaven hun begeleiders ook tips en opdrachten. Leonieke Wiertz zat bij de presentatie van Tobii Dynavox, de presentator gaf aan dat de Tobii ook ingezet kon worden voor omgevingsbediening. Leonieke gaf daarop aan dat schakelspeelgoed en IRspeelgoed ook goed aangestuurd kunnen worden d.m.v. oogbesturing, waarop de jongedame vlak vóór Leonieke dmv van haar Tobii haar wensen doorgaf: Nieuwsbrief ISAAC-NF 11

12 Impressie UK spricht viele Sprachen Nieuwsbrief ISAAC-NF 12

13 Nieuwsbrief ISAAC-NF 13

14 Nieuwsbrief ISAAC-NF 14

15 5. Geel, België Op 30 november was ISAAC-NF aanwezig op de in Geel, België. Er was een zeer compleet programma met workshops, een plenair deel en een ervaringsbeurs. Wim De Backer gaf een overzicht van de nieuwste materialen en ontwikkelingen op OC-gebied. Er is meer dan je denkt! Kijk daarvoor op Hier vind je ook het complete programma inclusief de presentaties. Zeker is dat we de samenwerking met MODEM zullen intensiveren. In samenwerking met de Fontys Paramedische Hogeschool en Tyltylschool Rotterdam heeft ISAAC-NF zich vorig jaar ingezet om een evaluatie-instrument te ontwikkelen voor het in kaart brengen van de communicatieve ontwikkeling van kinderen en jongeren, gebruikmakend van een communicatie ondersteunend hulpmiddel. Dit instrument is gebaseerd op verschillende bestaande methoden en (observatie)lijsten en is uitgebreid besproken met verschillende ouders en professionals, waaronder logopedisten, leerkrachten en orthopedagogen. Deze vragenlijst hebben wij vanuit ISAAC-NF vorig jaar al eerder verspreid en er een invulbare PDF 6. Samenwerking Fontys Hogeschool van laten maken, zodat iedereen de lijst in de praktijk kan gebruiken. We hebben hier toen heel wat positieve reacties op gekregen en horen dat de lijst op verschillende plekken in het land reeds gebruikt worden. Omdat we willen kijken of de lijst goed aansluit bij de behoeften in de praktijk en om te zien of de lijst daadwerkelijk goed bruikbaar is en meet wat hij moet weten, hebben we de opdracht gegeven aan de opleiding logopedie van de Fontys Paramedische Hogeschool om hier verder onderzoek naar te doen. Wij willen u dan ook vragen om mee te doen aan dit afstudeeronderzoek. We zijn zowel op zoek naar professionals die werken met deze doelgroep (logopedisten, ergotherapeuten, leerkrachten, orthopedagogen, andere communicatiespecialisten) als naar ouders van een kind of jongere met een meervoudige beperking, die gebruik maakt van een spraakcomputer. Onder de volgende link vindt u een informatiebrief met meer uitleg over het onderzoek en tevens de invulbare PDF van de ontwikkelde lijst. Nieuwsbrief ISAAC-NF 15

16 + En tot slot. Het interactieve Voorleespakket 2017 Ssst de Tijger slaapt is een groot succes! Het wordt al met veel plezier gebruikt en we krijgen nog steeds aanvragen. Nog even een korte toelichting op het verzenden: -Het Voorleespakket werd uitgereikt tijdens ons ISAAC-NF-communicatiecongres op 3 oktober in Doorn. -Om ook onze leden die NIET bij het congres aanwezig konden zijn, te laten genieten van het pakket, hebben we u gevraagd dit kenbaar te maken voor 22 september. -De inschrijving herhalen we bij deze nog eens, waarbij we een vergoeding van 5,- vragen voor verzendkosten. Vul daarvoor het contactformulier op onze site in. -Het pakket is alleen voor leden en wordt per lid maar 1 keer uitgereikt. -Wilt u lid worden? Dan wordt het pakket als welkomstgeschenk toegestuurd. Denkt u ook aan de pagina s die door Leonieke Wiertz speciaal gemaakt zijn voor de verschillende software-systemen?? Communicator5: Mind Express4: Grid3: Het Voorleespakket is uitgereikt in het kader van de Nationale Voorleesdagen die gehouden worden van 24 januari t/m 3 februari 2018 ( Nieuwsbrief ISAAC-NF 16

17 + Het bestuur van ISAAC-NF heeft inmiddels het tijdschrift AAC ontvangen na de inspanningen van onze penningmeester Arno van Lipzig. Bent u geabonneerd op dit tijdschrift en ondervindt u nog steeds problemen, stuur dan even een mail naar penningmeester@isaac-nf.nl + Ideetje van onze collega Wim De Backer van MODEM Nieuwsbrief ISAAC-NF 17

18 + Uiteraard juichen we dit soort initiatieven toe! Wie volgt?? (wordt vervolgd) Nieuwsbrief ISAAC-NF 18