Welkom + voorstelrondje

Transcriptie

1 Welkom + voorstelrondje Deelnemers dit jaar: - Gepke van der Wal - Ineke de Jonge - Homme Bakker - Dieuwertje Babonnick - Francine Behnen - Richard van der Berg - Jos Kramer-Kolleman - Peter Visser (coach) DOT biologie

2 Doelen -Professionalisering en samenwerking van docenten(/toa s) VO en HO, zowel inhoudelijk als didactisch -Toepasbaar maken en het didactiseren van het nieuwe examenprogramma biologie -Leerlingen enthousiast krijgen met betere lesmaterialen en dus hoger leerrendement behalen -Ontwikkeling concept-context lesmodules en praktische opdrachten i.s.m. HO -Verbindingen creëren tussen VO en HO/WO

3 Lessenserie Gekke gewassen in een vegaburger onderwerpen: kringlopen, ecologie en duurzaamheid (verbinden)

4 Opbouw en didactiek Contexten 5 havo/vwo Leefwereld Duurzaam voedsel/vegaburger Beroep Kweker van eendenkroos/kroosvaren Activiteit/doel/opdracht Deelnemer(s) HOE PRODUCEER JE DE MEESTE EIWITRIJKE BIOMASSA? Teams Onderzoekend leren Ontwerpvaardigheden N-kringloop

5 Expert VHL: Cees Gauw Aanbevolen min. gehalte 1 (volwassenen) Eendenkroos 2 Melk 3 Rundvlees 3 Soja 3 Granen 3 (mg/g eiwit) (mg/g eiwit) (mg/g eiwit) (mg/g eiwit) (mg/g eiwit) (mg/g eiwit) Lysine (Lys) Vertakte aminozuren (BCAA) (Val+Leu+Ileu) Zwavelhoudende aminozuren (Cys+Met) Histidine (His) Threonine (Thr) ] FAO rapport 92: Dietary protein quality evaluation in human nutrition (2011). 2] Natief Lemna minor eiwit zoals gewonnen volgens procédé ABC-Kroos BV. Analyse door Nutricontrol Veghel (2014) 3] FAO/WHO/UNU Expert consultation (2013).

6 LCA vegaburger: invullen Landgebruik totaal (l) Totale productie (kg) Duur van gebruik (jaar) Productie sojazaad a b c =a/b*c Sojateelt Sojaschroot Sojaolie (impactverdeling a.d.h.v waarde totale productie olie t.o.v. schroot) Sojaverwerking Retail Consument TOTAAL Landgebruik -gebruik m2 per kg eindproduct per jaar allocatie Les Duurzame ketens Pagina 6

7 Landgebruik totaal (m2) Totale productie (kg) Duur (jaar) LCA vegaburger: invullen Productie sojazaad a b c a/b*c Sojateelt Sojaschroot Sojaolie (impactverdeling a.d.h.v waarde totale productie olie t.o.v. schroot) Vleesproductie Melkproductie (impactverdeling a.d.h.v waarde totale productie melk t.o.v. vlees) Vleesverwerking Retail Consument Landgebruikgebruik m2 per kg eindproduct per jaar TOTAAL Les Duurzame ketens Pagina 7

8 Duurzaamheid meetbaar maken: Producten Het meten van de duurzaamheid van producten is complex: Het resultaat is echter vergelijkbaar tussen vergelijkbare producten en zelfs soms tussen verschillende producten (mits hetzelfde uitgevoerd). Als voorbeeld van een uitkomst: Les Duurzame ketens Bron figuur: Pagina 8

9 Concepten om erin te verwerken: SYSTEEMDENKEN, nutriënten, stikstofkringloop, fotosynthese, eiwitsynthese, (an)organische stof, (de)nitrificatie, adaptatie, ademhaling, afgifte/opname CO2/O2, aminozuren, ammonificatie, beperkende factor, biomassa, bladgroenkorrel, concurrentie, producenten, consumenten, reducenten, ecosysteem, eiwitten, energie(stromen), eutrofiëring, evenwicht, (on)geslachtelijke voortplanting, habitat, heterotroof en autotroof, koolhydraten, nutriëntenkringlopen, osmotische waarde, ph, soort, selectie, stikstofbinding, voedselketen, voortgezette assimilatie, symbiose

10 Ontdekkend leren (onderzoekend/ontwerpend) Bron:

11 ONTWERPEND schema s lezen stikstofgas (N 2 ) plantaardig eiwit aminozuur Stinkt urine? stikstoffixatie, (endo)symbiose plantencel vs bacterie ureum

12 Nog veel te doen! Schakel in N-kringloop zichtbaar maken; van ureum naar ammoniak/no x Onderzoek groeisnelheid eendenkroos vs kroosvaren (N als limiterende factor) Cyanobacteriën in kroosvaren, 400x? LCA opdracht in km 2 inbouwen in lessenserie? Delingsnelheid eendenkroos? Biomassa meten nat/droog?

13 Work(shop)! 1- opdracht N-kringloop 2- vijf experimenten/po s/practica zijn nog niet uitgeschreven. Wat moet er absoluut bij? 3- verdiepen in de lijn van de lessenserie. Hoe zorg je ervoor dat leerlingen hun ontwerp een aantal keren optimaliseren m.b.v. de kennis uit o.a. practica? 4- Uitzoeken wat er aan eendenkroos allemaal te determineren valt (m.b.v. microscoop en binoculair) 5- Discussie en of verder brainstormen: Bijv: moet er ook een LCA-bepaling in de lessenserie?

14 Evaluerende vragen Wat heb je geleerd en welke tips geef je ons mee? Hoe zullen leerlingen dit ervaren en uitvoeren? Hoe zou jij de lessenserie kunnen en willen uitvoeren? Heeft het een meerwaarde boven je bestaande methode? Zou je het willen testen?