Presentatie Guido Walraven

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Presentatie Guido Walraven"

Transcriptie

1

2

3 Presentatie Guido Walraven 3

4 4

5 Presentatie van de bundel Aandacht en kracht: verbinden van activering van zorg Aanbieding van de bundel door Yvonne van Heerwaarden aan: Marianne van de Boom (MDA), en 5 Foto: Dorothee Peters Hein Oeschger (Sociale Zaken en Werkgelegenheid Rotterdam) Foto: Dorothee Peters

6 Workshop 1 Gilde professionaliteit en effectiviteit in re-integratie 6

7 7

8 8 De handout van deze workshop is separaat beschikbaar op en

9 Workshop 2 De kunst van het zorgnetwerken Eric Verstraaten - van Beek van de Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in de workshop over de kunst van het zorgnetwerken enkele belangrijke principes van zorgnetwerken centraal gesteld. Aan de hand van een kort filmpje werd duidelijk dat in sommige situaties vele partners nodig zijn om de persoon in kwestie op maat te kunnen helpen. Belangrijk is om de vraag op één plek neer te kunnen leggen, waar ze de gehele situatie in ogenschouw nemen. Bij het zorgloket gaan zij dan nader in op de vraag, die vaak slechts ingaat op de acute problematiek, zodat op verschillende achterliggende terreinen tevens de benodigde hulp georganiseerd kan worden. Vervolgens is aan de hand van een netwerkspel een casus uitgespeeld, waarin verschillende rollen naar voren kwamen. Het idee was om de problematiek die bij de cliënt ligt en waar zijn familie een rol in speelt te verplaatsen naar een bredere kring om de cliënt heen. Zo werd via de buurvrouw de huisarts ingeschakeld, die vervolgens met zijn patiënt ging praten om hem te motiveren hulp van het maatschappelijk werk en het lokaal zorgnetwerk te accepteren. Belangrijk in het contact met de cliënt is om de oplossingen en hulp die geboden worden zeer laagdrempelig in te zetten en aan te laten sluiten bij wat de klant wenst. Een ander aspect dat naar voren kwam was dat in het overleg tussen de partners bij elke professional voor ogen moet blijven dat de klant centraal staat en dat organisaties hun eigen identiteit en mogelijkheden dienen in te zetten voor het belang van de klant. Te vaak staat het belang van de instelling voorop. Hierop dient uitvoerig regie te worden gevoerd, zodat ieder op adequate wijze invulling geeft aan zijn of haar rol. 9

10 Workshop 3 Had het anders gemoeten? Het resultaat van deze workshop over hoe het anders had gemoeten in contact met cliënt is hieronder puntsgewijs weergegeven. 1. Het tijdspad voor het traject ligt nu vast, dit blijkt voor een aantal klanten niet haalbaar. 2. Een ieder heeft teveel klanten in zijn caseload, waardoor ze niet voldoende aandacht kunnen geven. De meeste aanwezigen hebben tussen klanten die ze verschillende keren moeten spreken. 3. De administratie / registratie zou eenvoudiger kunnen. 4. De dr(w)ang elementen moeten eraf, blijkt voor het merendeel van de klanten negatief te werken. Dit ten aanzien van zowel de klanten in de zorg, maar ook ten aanzien van de werkers (targets halen). 5. Klanten moeten beter geïnformeerd worden over het traject. Veel klanten weten enkel dat ze een traject in moeten, maar weten niet wat ze ervan moeten verwachten. 6. Definitieve "niet kunners" moeten met rust gelaten (kunnen) worden. 10

11 Workshop 4 Wat drijft wie? De handout van deze workshop is separaat beschikbaar op en 11

12 Workshop 5 Van klacht naar kracht 12

13 13

14 14

15 Bundel Aandacht en kracht. Verbinden van activering en zorg Over het boek Vanuit het uitgangspunt dat iedereen meedoet, wordt van mensen die in een uitkeringssituatie zitten gevraagd een bijdrage te leveren aan de samenleving met een zinvolle dagbesteding, vrijwilligerswerk of een betaalde baan. Wanneer we kijken naar de doelgroepen van mensen in de WWB die in aanmerking komen voor re-integratie op de arbeidsmarkt, dan zien we dat er regelmatig sprake is van een combinatie van problemen die vaak ook een belemmering vormt. Hoe dit kan worden aangepakt, is onderwerp van discussie. Dit boek gaat over de strategie van het verbinden van activering en zorg. Het boek heeft verschillende doelen: Ten eerste het bieden van inzicht in het ontstaan en de opzet van de methodiek voor activerende zorgcoaching. Deze methodiek wordt in de hele gemeente Rotterdam ingevoerd en mogelijk ook in andere gemeenten. Dit maakt het tot een praktijkgericht boek. Het tweede doel is, om een beeld te schetsen van enkele verwante programma's die activering en zorg willen koppelen. Daarbij wordt inzicht geboden in de werkzame elementen en factoren rond die programma's. Dit maakt het ook tot een informatief boek. En het derde doel is, de aandacht te vestigen op enkele interessante en recente ontwikkelingen. Daarmee wordt het ook een boek dat de dialoog wil uitlokken en wil bijdragen aan actuele discussies. 15 Door deze gevarieerde doelen is het boek van belang voor een brede groep lezers, waaronder professionals in de uitvoeringspraktijk, beleidsmakers, onderzoekers, docenten en studenten. Informatie Redactie: Guido Walraven, Yvonne van Heerwaarden & Josien Hofs (red.) Titel: Aandacht en kracht. Verbinden van activering en zorg ISBN: Pagina's: 175 Prijs: 19,90 Uitgever: Garant Uitgevers nv Bestellen? Stuur een mail naar

16 Tot slot Foto s van de plenaire start in het auditorium van Hogeschool INHolland Rotterdam 16 Foto: Dorothee Peters Foto: Dorothee Peters

Effectiever minimabeleid in Amersfoort

Effectiever minimabeleid in Amersfoort Effectiever minimabeleid in Amersfoort Trudi Nederland Marieke Wentink Marian van der Klein M.m.v. Marie-Christine van Dongen en Monique Stavenuiter Oktober 2007 Verwey- Jonker Instituut Samenvatting

Nadere informatie

HET Loket in TEN BOER. Van bureau naar keukentafel

HET Loket in TEN BOER. Van bureau naar keukentafel HET Loket in TEN BOER Van bureau naar keukentafel Maatschappelijke veranderingen Van verzorgingstaat naar participatiesamenleving Van politiek naar sociaal burgerschap WMO; participeren en eigen verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Kennisdag HAN Sociaal 2013

Kennisdag HAN Sociaal 2013 Kennisdag HAN Sociaal 2013 Praktijkkennis in de aanbieding! Martha van Biene Marion van Hattum 1 HAN Sociaal Bevorderen participatie door, voor en met kwetsbare burgers in de samenleving Meedenken, meedoen,

Nadere informatie

Vanuit de kunsten gelden er geen beperkingen alleen maar mogelijkheden.

Vanuit de kunsten gelden er geen beperkingen alleen maar mogelijkheden. KOMpositie in beeld Vanuit de kunsten gelden er geen beperkingen alleen maar mogelijkheden. Inhoudsopgave Voorwoord Inleiding Waarom KOM? KOM erbij KOM praat KOM thuis bij KOM werken KOM samen Dankwoord

Nadere informatie

Essay. Essay Sociaal Ondernemen. Soufyan Abbassi Top Ondernemen: Essay

Essay. Essay Sociaal Ondernemen. Soufyan Abbassi Top Ondernemen: Essay Essay Essay Sociaal Ondernemen Soufyan Abbassi 500734542 Top Ondernemen: Essay Sport als middel voor mensen in de bijstand Eigen Socialisatie Veel mensen die in de bijstand zitten ervaren gezondheidsklachten

Nadere informatie

re-integratie maatschappelijke ondersteuning De effectiefste manier om van uw klanten af te komen...

re-integratie maatschappelijke ondersteuning De effectiefste manier om van uw klanten af te komen... De effectiefste manier om van uw klanten af te komen... U moet van uw klanten af. Het klinkt bizar. Toch is dit uw werk: mensen aan het werk en uit de uitkeringssituatie helpen. Succes! Want op z n zachts

Nadere informatie

Meer info over Prisma en WMO?

Meer info over Prisma en WMO? Meer info over Prisma en WMO? wmo@prismanet.nl www.prismanet.nl Plan een bezoekje! U kunt het Prisma-aanbod pas echt ervaren als u het ook met eigen ogen gezien heeft. Prisma heet u van harte welkom voor

Nadere informatie

Sociale wijkteams de sleutel in de participatiesamenleving?

Sociale wijkteams de sleutel in de participatiesamenleving? Leer- en ontwikkeltraject Sociale wijkteams de sleutel in de participatiesamenleving? Centrum voor Samenlevingsvraagstukken Marja Jager-Vreugdenhil & Eelke Pruim @SamenViaa Deze workshop: - Over Wmo-werkplaats

Nadere informatie

Workshop Rond de (keuken)tafel, over het versterken van zelfregie. door Esther Stoffers en Sanne Kusters

Workshop Rond de (keuken)tafel, over het versterken van zelfregie. door Esther Stoffers en Sanne Kusters Workshop Rond de (keuken)tafel, over het versterken van zelfregie door Esther Stoffers en Sanne Kusters Wat is het Huis voor de Zorg? Provinciale organisatie Belangenbehartiging van alle Limburgers Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Screening en Triage bij scheiding

Screening en Triage bij scheiding Screening en Triage bij scheiding Olaf Goorden onderzoeker/ontwikkelaar bij Altra, ihub, Ouderschap Blijft o.goorden@altra.nl Raymond Gutterswijk onderzoeker bij Horizon, ihub raymond.gutterswijk@horizon.eu

Nadere informatie

Instituut voor Sociale Opleidingen

Instituut voor Sociale Opleidingen Instituut voor Sociale Opleidingen Naar een nieuwe opleiding Social Work In september 2016 start Hogeschool Rotterdam met de nieuwe opleiding Social Work. Dit betekent dat eerstejaars studenten (die in

Nadere informatie

Nee Ja, hoeveel? Klik hier als u tekst wilt invoeren. Klik hier als u een datum wilt invoeren. Klik hier als u tekst wilt invoeren.

Nee Ja, hoeveel? Klik hier als u tekst wilt invoeren. Klik hier als u een datum wilt invoeren. Klik hier als u tekst wilt invoeren. Algemene Gegevens Gegevens klant Naam Geboortedatum BSN Klantnummer Zijn er kinderen aanwezig? Gegevens aanbieder Nee Ja, hoeveel? Klik hier als u tekst wilt invoeren. Naam ondersteuner Contactgegevens

Nadere informatie

1. Definitie van scholing. 2. Doelgroep van het protocol. 3. Beoordeling op indicatoren

1. Definitie van scholing. 2. Doelgroep van het protocol. 3. Beoordeling op indicatoren 1. Definitie van scholing Voor het protocol wordt de volgende definitie van scholing gehanteerd: Opleiding of scholing is het systematisch verwerven van arbeidsmarktrelevante kennis en/of vaardigheden

Nadere informatie

Beleidsregels Protocol Scholing

Beleidsregels Protocol Scholing UWV Beleidsregels Protocol Scholing Het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen, Besluit: Artikel 1 Het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen hanteert bij het beoordelen van cliënten voor het

Nadere informatie

Rotterdam Rijnmond. Zorg voor jongeren en hun gezin. Begeleiding en (tijdelijk) wonen voor jongeren BEGELEID WONEN INDIVIDUELE BEGELEIDING

Rotterdam Rijnmond. Zorg voor jongeren en hun gezin. Begeleiding en (tijdelijk) wonen voor jongeren BEGELEID WONEN INDIVIDUELE BEGELEIDING BEGELEID WONEN INDIVIDUELE BEGELEIDING GEZINS- BEGELEIDING DAGBESTEDING Rotterdam Rijnmond Zorg voor jongeren en hun gezin Begeleiding en (tijdelijk) wonen voor jongeren Wie zijn wij? Stichting Prokino

Nadere informatie

Wat is verpleegkundig leiderschap?

Wat is verpleegkundig leiderschap? Wat is verpleegkundig leiderschap? Symposium HBO-V van de toekomst Hogeschool van Amsterdam Berna G.M. Sol-de Rijk, PhD Edin Granilo, MSc 1 DISCLOSURE BELANGEN SPREKERS Geen Belangenverstrengeling 2 BELANGRIJKSTE

Nadere informatie

Workshop Can DO. Astrid Hussaarts en Marco Heerings Trainers Can Do sessie leven

Workshop Can DO. Astrid Hussaarts en Marco Heerings Trainers Can Do sessie leven Workshop Can DO Astrid Hussaarts en Marco Heerings Trainers Can Do sessie leven Leeuwarden 23 april 2015 Diagnose MS Impact: Plaats, datum, tijd, behandelaar Vooronderstellingen t.a.v. Multiple Sclerose

Nadere informatie

Werken aan werk, voor de bijstand

Werken aan werk, voor de bijstand Werken aan werk, voor de bijstand Leni Beukema, Lector Duurzaam HRM, Hogeschool Hanze Groningen Piet Verstegen, Onderzoeker Lectoraat HRM, Hogeschool Inholland Astrid van Aalst, Projectleider WW@Work,

Nadere informatie

Invitational Conference Lectoraat Acute Intensieve Zorg

Invitational Conference Lectoraat Acute Intensieve Zorg Invitational Conference Lectoraat Acute Intensieve Zorg Omgaan met (on)macht in de acute intensieve zorg Leren van ervaringen Donderdag 14 oktober 2010 te Nijmegen Inleiding Iedere hulpverlener ervaart

Nadere informatie

Eigen Kracht en Jeugdbescherming

Eigen Kracht en Jeugdbescherming Eigen Kracht en Jeugdbescherming Eigen Kracht en Jeugdbescherming Congres Effectieve jeugdbescherming Leiden, 10-09-2013 Fiet van Beek @eigenkracht @FietvanBeek www.eigen-kracht.nl Missie Stichting Eigen

Nadere informatie

Monitoren effect en indicatoren

Monitoren effect en indicatoren Monitoren effect en indicatoren Waar zijn we mee bezig? - Coöperatie Amaryllis en gemeente Leeuwarden ontwikkelen samen een lijn, m.b.t. het monitoren van het effect van de inzet van sociale wijkteams

Nadere informatie

BESTANDSANALYSE SAMENLOPERS ZWOLLE. Resumé bevindingen

BESTANDSANALYSE SAMENLOPERS ZWOLLE. Resumé bevindingen BESTANDSANALYSE SAMENLOPERS ZWOLLE Resumé bevindingen Inleiding Ekdé werk&mobiliteit BV is juli 07 gestart met een screening van samenlopers ingeschreven bij de gemeente Zwolle. Over elke kandidaat is

Nadere informatie

Werkplan. Ontwikkeling methodiek activerende zorgtrajecten. Lectoraat Dynamiek van de Stad Hogeschool INHOLLAND

Werkplan. Ontwikkeling methodiek activerende zorgtrajecten. Lectoraat Dynamiek van de Stad Hogeschool INHOLLAND Werkplan Ontwikkeling methodiek activerende zorgtrajecten Lectoraat Dynamiek van de Stad Hogeschool INHOLLAND Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Fasering onderzoek... 4 2.1 Fase I: Inventariserende onderzoeksfase...

Nadere informatie

Elke afstand tot werk kan worden verkleind

Elke afstand tot werk kan worden verkleind Opus Coaching Elke afstand tot werk kan worden verkleind Opus Coaching is een erkende Re-integratie, Loopbaan- en Jobcoachorganisatie. Wij ondersteunen werkzoekenden bij het vinden en behouden van werk.

Nadere informatie

Plan van Aanpak 2015 BUCH-gemeenten Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo

Plan van Aanpak 2015 BUCH-gemeenten Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo Plan van Aanpak 2015 BUCH-gemeenten Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo Plan van Aanpak 2015 Werkwinkel BUCH Aan Gemeente Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo Van John van den Oord, projectleider Marcel

Nadere informatie

Participatiewiel: een andere manier van kijken

Participatiewiel: een andere manier van kijken Participatiewiel: een andere manier van kijken Ideeën voor gebruik door activeerders en hun cliënten Participatiewiel: samenhang in beeld WWB Schuldhulpverlening Wajong / WIA / WW / WIJ AWBZ en zorgverzekeringswet

Nadere informatie

Beleidsregels Tegenprestatie in de Participatiewet ingaande 1 januari 2015 concept

Beleidsregels Tegenprestatie in de Participatiewet ingaande 1 januari 2015 concept Beleidsregels Tegenprestatie in de Participatiewet ingaande 1 januari 2015 concept Sinds 1 januari 2012 beschikken gemeenten op basis van art.9, lid 1 sub c van de WWB over de mogelijkheid om een Tegenprestatie

Nadere informatie

Cursus. Verdieping dagbesteding en methodisch werken

Cursus. Verdieping dagbesteding en methodisch werken Cursus Verdieping dagbesteding en methodisch werken Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur(s): Anne-Marie Klaassen Inhoudelijke redactie: Jo-Anne Schaaf

Nadere informatie

Signalering en zorgcoördinatie bij begeleiding in de Wmo voor specifieke groepen

Signalering en zorgcoördinatie bij begeleiding in de Wmo voor specifieke groepen Signalering en zorgcoördinatie bij begeleiding in de Wmo voor specifieke groepen Specifieke groepen voor de extramurale begeleiding vanuit Wmo zintuiglijk gehandicapten (ZG) mensen met complex niet aangeboren

Nadere informatie

Workshop. De buurtsportcoach in een glansrol op het sociale domein: werk, zorg, jeugd.

Workshop. De buurtsportcoach in een glansrol op het sociale domein: werk, zorg, jeugd. Workshop De buurtsportcoach in een glansrol op het sociale domein: werk, zorg, jeugd. Buurtsportcoach/combinatiefunctionaris: Een glansrol op het sociaal domein: werk, zorg en jeugd. Bewegen werkt Jan

Nadere informatie

Boven Oosterdiep JP Veendam Tel.: Mob.:

Boven Oosterdiep JP Veendam Tel.: Mob.: 0 Boven Oosterdiep 125 9641 JP Veendam Tel.: 0598-617 398 Mob.: 06-158 970 41 www.stichting-goedbezig.nl info@stichting-goedbezig.nl Even voorstellen. Ineke Wubs: Mattie van der Veer: Lianne Hamming: Mariska

Nadere informatie

Welzijn nieuwe stijl. Thema-avond gemeenteraad Geldermalsen. 19 oktober 2010 Marjon Breed

Welzijn nieuwe stijl. Thema-avond gemeenteraad Geldermalsen. 19 oktober 2010 Marjon Breed Welzijn nieuwe stijl Thema-avond gemeenteraad Geldermalsen 19 oktober 2010 Marjon Breed Presentatie Welzijn nieuwe stijl Welzijn in Geldermalsen De Wmo Welzijn Actuele ontwikkelingen Welzijn nieuwe stijl

Nadere informatie

Symposium Bouwstenen voor de toekomst

Symposium Bouwstenen voor de toekomst Symposium Bouwstenen voor de toekomst Terugblik 23 mei 2018 Project Jong en Oud Samen Goud praktijkgericht onderzoek Kenniscentrum Zorginnovatie Uitdagingen voor ouderen, hoe ga je ermee om. Terugblik

Nadere informatie

Informatie voor doorverwijzers. Aanbod ISKB taalcoaching

Informatie voor doorverwijzers. Aanbod ISKB taalcoaching Informatie voor doorverwijzers Aanbod ISKB taalcoaching 25 jaar ISKB Taal en meer In 2011 vierde de ISKB met vrijwilligers, cursisten en leerlingen haar 25 jarig bestaan. We hebben een niet meer weg te

Nadere informatie

EEN OPEN DAG BEZOEKEN

EEN OPEN DAG BEZOEKEN Activiteit voor in de les: EEN BEZOEKEN Middels dit document wil De Haagse Hogeschool de aankomende studenten tools geven om zich goed voor te bereiden op hun studiekeuze via het bezoeken van een Open

Nadere informatie

Inwoners. Ik wil vrijwilligerswerk doen, maar kan/ wil die verantwoordelijkheid niet altijd dragen. context: waar sta je?

Inwoners. Ik wil vrijwilligerswerk doen, maar kan/ wil die verantwoordelijkheid niet altijd dragen. context: waar sta je? Inwoners Ik wil vrijwilligerswerk doen, maar kan/ wil die verantwoordelijkheid niet altijd dragen Individualistisch Samenwerkend Inwoners Ik heb een idee om mijn buurt te verbeteren, maar heb daar de ondersteuning

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

ZORGNETWERKEN VAN KWETSBARE OUDEREN MARIANNE JACOBS ILSE ZWART-OLDE MARJOLEIN BROESE VAN GROENOU

ZORGNETWERKEN VAN KWETSBARE OUDEREN MARIANNE JACOBS ILSE ZWART-OLDE MARJOLEIN BROESE VAN GROENOU ZORGNETWERKEN VAN KWETSBARE OUDEREN MARIANNE JACOBS ILSE ZWART-OLDE MARJOLEIN BROESE VAN GROENOU TOELICHTING PROGRAMMA Inleiding (Marjolein) Resultaten (Marianne) Introductie casussen (Ilse) In groepen

Nadere informatie

Wijkteams als living lab

Wijkteams als living lab Ondersteuningsprogramma Wijkteams als living lab Een ondersteuningsprogramma voor het najaar van 2014 gericht op samenwerkende professionals van het cluster Maatschappelijke Ontwikkeling in nieuw te vormen

Nadere informatie

Een verslag van coachende begeleidingsgesprekken met een klasgenoot over de leerdoelen en leerpunten tijdens de stage.

Een verslag van coachende begeleidingsgesprekken met een klasgenoot over de leerdoelen en leerpunten tijdens de stage. Specificaties Medewerker maatschappelijke zorg Titel: Soort: Werksituatie: Eindproduct: Coachend begeleiden en sociaal activeren Cursus Gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg,

Nadere informatie

'Voor mekaar, actieprogramma gericht op het bestrijden van eenzaamheid'

'Voor mekaar, actieprogramma gericht op het bestrijden van eenzaamheid' 'Voor mekaar, actieprogramma gericht op het bestrijden van eenzaamheid' Voor Mekaar is de titel van het Rotterdamse actieprogramma gericht op het bestrijden van eenzaamheid (december 2014). Het volledige

Nadere informatie

Juni 2012 Roeland van Geuns Nadja Jungmann. Naar efficiënter werken met klantprofielen

Juni 2012 Roeland van Geuns Nadja Jungmann. Naar efficiënter werken met klantprofielen Juni 2012 Roeland van Geuns Nadja Jungmann Naar efficiënter werken met klantprofielen Achtergrond Uitvoering schuldhulpverlening in transitie Loslaten beleidsdoel iedereen schulden vrij Bezuinigingen Toename

Nadere informatie

PRAKTIJKGERICHT ONDERWIJSONDERZOEK IN WISSELWERKING

PRAKTIJKGERICHT ONDERWIJSONDERZOEK IN WISSELWERKING PRAKTIJKGERICHT ONDERWIJSONDERZOEK IN WISSELWERKING Workshop op het Velon congres, 19 maart 2019 Peter Lorist (NRO) Lex Sanou (Regieorgaan SIA) Met medewerking van Lisette Munneke (Hogeschool Utrecht)

Nadere informatie

Dublin, Ierland, 12-13 November 2009

Dublin, Ierland, 12-13 November 2009 INTERNATIONALE CONFERENTIE INCLUSIE EEN SCHOOL VOOR ALLEN Salamanca - 15 jaar later Dublin, Ierland, 12-13 November 2009 Georganiseerd door EASPD, in samenwerking met de Europese Commissie, de Raad van

Nadere informatie

Gebruik In de bijlage (volgt nog) zijn gegevens opgenomen over het gebruik dagactiviteiten in 2015 in de regio.

Gebruik In de bijlage (volgt nog) zijn gegevens opgenomen over het gebruik dagactiviteiten in 2015 in de regio. Startnotitie Dagactiviteiten Huidige situatie In de huidige uitvoering van dagactiviteiten is een onderscheid in drie segmenten : dagactiviteiten voor jeugd, volwassenen en ouderen. Zij worden gescheiden

Nadere informatie

Crisisopvang en Integrale Arrangementen

Crisisopvang en Integrale Arrangementen Crisisopvang en Integrale Arrangementen Geweld in afhankelijkheidsrelaties Stichting Arosa Brede aanpak huiselijk geweld Vrouwenopvang & mannenopvang Advies, informatie & hulpverlening in de eigen omgeving

Nadere informatie

Cursus. Oriëntatie op de dienstverlening in de ggz

Cursus. Oriëntatie op de dienstverlening in de ggz Cursus Oriëntatie op de dienstverlening in de ggz Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Angela van der Haar Inhoudelijke redactie: Agnes Schouten

Nadere informatie

Tabel 2: Overzicht programma in middelen, doelen en leerstijlen in fase 2

Tabel 2: Overzicht programma in middelen, doelen en leerstijlen in fase 2 Bijlage Romeo Deze bijlage hoort bij de beschrijving van de interventie Romeo, zoals die is opgenomen in de databank Effectieve Jeugdinterventies. Meer informatie: www.nji.nl/jeugdinterventies December

Nadere informatie

COACHVAARDIGHEDEN VOOR BEDRIJFSARTSEN

COACHVAARDIGHEDEN VOOR BEDRIJFSARTSEN BIJSCHOLINGSPROGRAMMA COACHVAARDIGHEDEN VOOR BEDRIJFSARTSEN VOOR ARBEIDS- EN BEDRIJFSGENEESKUNDIGE PROFESSIONALS Coaching Plaza Rotterdam Redactie: Hans Polak Andrea Bierhuizen augustus 2011 cp/ba-9201

Nadere informatie

Rectificatie Besluit Protocol Scholing 2008

Rectificatie Besluit Protocol Scholing 2008 UWV Rectificatie Besluit Protocol Scholing 2008 In de Staatscourant van 12 augustus 2008, nr. 154, is het Besluit Protocol Scholing 2008 geplaatst. Abusievelijk is bij dit besluit de verkeerde bijlage

Nadere informatie

Welzijn Nieuwe Stijl Schoonhoven. Eric Lagendijk december 2011

Welzijn Nieuwe Stijl Schoonhoven. Eric Lagendijk december 2011 Welzijn Nieuwe Stijl Schoonhoven Eric Lagendijk december 2011 Programma Wat is Welzijn Nieuwe Stijl (WNS)? Traject Schoonhoven Verkenning welzijnsbeleid Burgerkracht/ Eigen kracht: how to do? Regionale

Nadere informatie

project: Activiteit voor een moeilijk bereikbare doelgroep

project: Activiteit voor een moeilijk bereikbare doelgroep project: Activiteit voor een moeilijk bereikbare doelgroep Colofon Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Postbus 1056 7940 KB Meppel Tel.: 0522-235235 Fax: 0522-235222 E-mail: info@edu-actief.nl Internet:

Nadere informatie

ICT in Digi-Taal Presentatie titel

ICT in Digi-Taal Presentatie titel ICT in Digi-Taal Presentatie titel de rol van human centered ICT Ingrid Mulder Lector Human Centered ICT Hogeschool Rotterdam Rotterdam, 00 januari 2007 Engels en Digi-Taal in het basisonderwijs Rotterdam,

Nadere informatie

Innovatie als katalysator, de eigen kracht van de klant centraal. Marlé Nijhuis Annie Hoeijmakers 14-02-2014. Zo doen wij dat in Horst aan de Maas

Innovatie als katalysator, de eigen kracht van de klant centraal. Marlé Nijhuis Annie Hoeijmakers 14-02-2014. Zo doen wij dat in Horst aan de Maas Innovatie als katalysator, de eigen kracht van de klant centraal Marlé Nijhuis Annie Hoeijmakers 14-02-2014 Zo doen wij dat in Horst aan de Maas Doel presentatie: Informeren en enthousiasmeren over werkwijze

Nadere informatie

Sessie 11 Congres Vluchtelingen 20 april 2017 Corpus te Leiden

Sessie 11 Congres Vluchtelingen 20 april 2017 Corpus te Leiden Sessie 11 Congres Vluchtelingen 20 april 2017 Corpus te Leiden Vroege Integratie en Participatie Vergunninghouders Sjef van Grinsven Saskia Hinrichs Lilian van Grimbergen Projectfasen 1. Kansrijke koppeling

Nadere informatie

INFORMATIE FOLDER DE ZORG EN ONDERSTEUNING IN HOLLANDS KROON ALTIJD DICHTBIJ

INFORMATIE FOLDER DE ZORG EN ONDERSTEUNING IN HOLLANDS KROON ALTIJD DICHTBIJ DE ZORG EN ONDERSTEUNING IN HOLLANDS KROON ALTIJD DICHTBIJ INFORMATIE FOLDER U heeft een afspraak gemaakt bij het wijkteam. Wat kunt u van ons verwachten? En hoe kunt u zich zo goed mogelijk op deze afspraak

Nadere informatie

Dagbesteding in ontwikkeling: hoe de vernieuwing doorzet

Dagbesteding in ontwikkeling: hoe de vernieuwing doorzet Gepubliceerd op Movisie (https://www.movisie.nl) Home > kennisdossiers > Participatie en activering > Dagbesteding in ontwikkeling: hoe de vernieuwing doorzet Dagbesteding in ontwikkeling: hoe de vernieuwing

Nadere informatie

Werkinstructie benaderen intermediairs Sense

Werkinstructie benaderen intermediairs Sense Werkinstructie benaderen intermediairs Sense BIJLAGE 7 Voorbeeld van de opzet van de presentatie in PowerPoint BIJLAGE 7 VOORBEELD VAN DE OPZET VAN DE PRESENTATIE IN POWERPOINT] 1 WERKINSTRUCTIE BENADEREN

Nadere informatie

Zelfredzaamheid-matrix. Matty de Wit, Steve Lauriks, Leonie Klaufus, Wijnand van de Boom

Zelfredzaamheid-matrix. Matty de Wit, Steve Lauriks, Leonie Klaufus, Wijnand van de Boom Zelfredzaamheid-matrix Matty de Wit, Steve Lauriks, Leonie Klaufus, Wijnand van de Boom 4 februari 2015 Zelfredzaamheid-matrix DOMEIN 1 acute problematiek 2 niet zelfredzaam 3 beperkt zelfredzaam 4 voldoende

Nadere informatie

Verslag Alumni als brug naar het werkveld 13 mei 2009 Robert Tjoe Nij & Jacco Westerbeek

Verslag Alumni als brug naar het werkveld 13 mei 2009 Robert Tjoe Nij & Jacco Westerbeek Brug tussen onderwijs en ondernemer Verslag Alumni als brug naar het werkveld 13 mei 2009 Robert Tjoe Nij & Jacco Westerbeek Stelling juist Met wíé spreek ik? Stelling onjuist Ondernemenderwijs is een

Nadere informatie

Meander Nijmegen. Samen groot worden. Zorg voor jeugdigen. Begeleiding en (tijdelijk) wonen voor kinderen, jongeren en gezinnen BEGELEID (KAMER) WONEN

Meander Nijmegen. Samen groot worden. Zorg voor jeugdigen. Begeleiding en (tijdelijk) wonen voor kinderen, jongeren en gezinnen BEGELEID (KAMER) WONEN BEGELEID (KAMER) WONEN OPVOEDINGS- ONDERSTEUNING HULP OP MAAT LOGEERHUIS Meander Nijmegen stgmeander.nl Zorg voor jeugdigen Begeleiding en (tijdelijk) wonen voor kinderen, jongeren en gezinnen Samen groot

Nadere informatie

Theorie & Praktijk Sociale wijkteams

Theorie & Praktijk Sociale wijkteams Wmo-werkplaats Zwolle startevenement Theorie & Praktijk Sociale wijkteams 2 april 2014 Opbouw Rondje voorstellen Theorie Sociale wijkteams (Eelke) Theorie Sociale wijkteams (Albert) Praktijk Sociale wijkteams

Nadere informatie

Producten overzicht Afdeling arbeidsmarktinformatie en - advies

Producten overzicht Afdeling arbeidsmarktinformatie en - advies Producten overzicht Afdeling arbeidsmarktinformatie en - advies Duidend en beschrijvend De Arbeidsmarktinformatie en advies publiceert die inzicht geven in de ontwikkelingen van de Nederlandse arbeidsmarkt.

Nadere informatie

Welkom! Formatief toetsen is teamwerk. Over de mooie uitdaging van implementatie en verankering. 2 juni 2017

Welkom! Formatief toetsen is teamwerk. Over de mooie uitdaging van implementatie en verankering. 2 juni 2017 2 juni 2017 Welkom! Formatief toetsen is teamwerk Over de mooie uitdaging van implementatie en verankering Themasessie Platform Leren van Toetsen Hogeschool Rotterdam Eric Entken Hogeschool Rotterdam Dominique

Nadere informatie

2. Het beleid ten aanzien van ontheffing van de arbeidsverplichting wijzigen en aan

2. Het beleid ten aanzien van ontheffing van de arbeidsverplichting wijzigen en aan Aan de gemeenteraad 26 juni 2007 Onderwerp: Ontheffingen arbeidsverplichting WWB 1. Voorstel 1. Het beleid ten aanzien van ontheffing van de arbeidsverplichting wijzigen en aan alleenstaande ouders met

Nadere informatie

Kadernota Wmo Dit is eigen kracht in Hattem!

Kadernota Wmo Dit is eigen kracht in Hattem! Kadernota Wmo 2015 - Dit is eigen kracht in Hattem! Inleiding Er vinden grote veranderingen plaats in zorg en welzijn. Steeds meer taken worden overgedragen aan gemeenten. Met de toenemende verantwoordelijkheid

Nadere informatie

1. Doelgroep van het protocol

1. Doelgroep van het protocol In dit protocol wordt een handleiding gegeven voor het beoordelen van cliënten op het zeer moeilijk plaatsbaar (ZMP) zijn. 1. Doelgroep van het protocol Het protocol wordt niet bij elke cliënt toegepast.

Nadere informatie

Ondernemingsplan Opella

Ondernemingsplan Opella Ondernemingsplan Opella 02 08 Op weg naar 2020 Bijzonder en gewoon Zorgdienstverlener Opella ondersteunt mensen op allerlei manieren, waarbij het zo zelfstandig mogelijk leven en wonen voorop staat. Ondanks

Nadere informatie

Mats Werkt! WWW.MATSWERKT.NL DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER.

Mats Werkt! WWW.MATSWERKT.NL DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER. Mats Werkt! DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER. WWW.MATSWERKT.NL Mats werkt: Dé cursus voor het begeleiden van mensen met een arbeidsbeperking op de werkvloer.

Nadere informatie

Ambtenaren / managers Ambtenaren die werken met moeilijk bereikbare groepen

Ambtenaren / managers Ambtenaren die werken met moeilijk bereikbare groepen Bijlage Overzicht Doelgroepen Overzicht Doelgroepen participerend in Wmo-werkplaatsen Wmo werkplaats Participerende doelgroepen praktijken Actieve burgers Actieve burgers Actieve buurtbewoners / managers

Nadere informatie

Informatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching

Informatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching Informatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching Taal doet meer Taal doet meer heeft een niet meer weg te denken rol in de Utrechtse samenleving op het gebied van integratie en participatie. Door taal

Nadere informatie

VORIGE PAGINA Sociale firma s: een oplossing voor verloren arbeidskracht ARTIKEL - 28 JANUARI 2015

VORIGE PAGINA Sociale firma s: een oplossing voor verloren arbeidskracht ARTIKEL - 28 JANUARI 2015 VORIGE PAGINA Sociale firma s: een oplossing voor verloren arbeidskracht ARTIKEL - 28 JANUARI 2015 Sociale firma s blijken van grote waarde te zijn voor mensen, die tot dan toe een grote afstand tot de

Nadere informatie

Landelijke bijeenkomst voor kwartiermakers KBP 27 april 2010, NIFV Arnhem

Landelijke bijeenkomst voor kwartiermakers KBP 27 april 2010, NIFV Arnhem Implementatie & Communicatie Landelijke bijeenkomst voor kwartiermakers KBP 27 april 2010, NIFV Arnhem Erg goed om de interactie met elkaar op te zoeken Programma: 9.15 9.45 uur: Ontvangst met koffie en

Nadere informatie

Stichting Jong Actief Trajecten

Stichting Jong Actief Trajecten Participatieladder Jong Actief Trede 6: Betaald werk Re-integratie Trede 5: Betaald werk met ondersteuning Re-integratie Trede 4: Onbetaald werk Sociale Activering / Dagbesteding Trede 3: Deelname georganiseerde

Nadere informatie

Ondersteuningsteam Bestwijzer

Ondersteuningsteam Bestwijzer Ondersteuningsteam Bestwijzer 1 Als er meer nodig is Wat is het Ondersteuningsteam? Iedereen heeft wel eens een vraag of hulp nodig. Meestal kunt u met uw vraag terecht bij mensen die u al kent. Zoals

Nadere informatie

Het volgende interview werd gehouden op de Hogeschool Inholland, gevestigd te Haarlem door Theo Dixon met Dhr. Marvin Brouwer.

Het volgende interview werd gehouden op de Hogeschool Inholland, gevestigd te Haarlem door Theo Dixon met Dhr. Marvin Brouwer. Het volgende interview werd gehouden op de Hogeschool Inholland, gevestigd te Haarlem door Theo Dixon met Dhr. Marvin Brouwer. Inleiding Als eerst hebben we elkaar begroet. Een voorstel ronde gedaan en

Nadere informatie

No. 015.038.0010. besluit vast te stellen de. Verordening tegenprestatie Participatiewet gemeente Twenterand

No. 015.038.0010. besluit vast te stellen de. Verordening tegenprestatie Participatiewet gemeente Twenterand No. 015.038.0010 Verordening tegenprestatie Participatiewet gemeente Twenterand De raad van de gemeente Twenterand; gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders; gelet op artikel

Nadere informatie

Voorstellingen, Workshops en Welkomsttheater

Voorstellingen, Workshops en Welkomsttheater Voorstellingen, Workshops en Welkomsttheater Een bijzonder idee voor workshops en evenementen Zoekt uw bedrijf een theatergroep voor een bijzonder evenement? Of wilt u als docent uw studenten laten ervaren

Nadere informatie

Team Bemoeizorg Wageningen. Tientallen hulpvragen, twee organisaties, één meldpunt

Team Bemoeizorg Wageningen. Tientallen hulpvragen, twee organisaties, één meldpunt Team Bemoeizorg Wageningen Tientallen hulpvragen, twee organisaties, één meldpunt Team Bemoeizorg Wageningen Tientallen hulpvragen, twee organisaties, één meldpunt We willen allemaal wel hulp bieden aan

Nadere informatie

Workshop: Het VN verdrag Handicap, clientenraden aan zet Branko Hagen/Else Roetering. LCR, 2014

Workshop: Het VN verdrag Handicap, clientenraden aan zet Branko Hagen/Else Roetering. LCR, 2014 Workshop: Het VN verdrag Handicap, clientenraden aan zet Branko Hagen/Else Roetering. LCR, Volg onze @ttenderingsberichten/www.landelijkeclientenraad.nl 1 Opzet Workshsop Algemene inleiding Vier praktische

Nadere informatie

Functioneel meten en vakmanschap www.divosa.nl

Functioneel meten en vakmanschap www.divosa.nl De sociale dienst als lerende organisatie Functioneel meten en vakmanschap www.divosa.nl De sociale dienst als lerende organisatie Functioneel meten en vakmanschap Prof. dr. Roland Blonk, Chris Goosen

Nadere informatie

project: Problemen in de wijk

project: Problemen in de wijk project: Colofon Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Postbus 1056 7940 KB Meppel Tel.: 0522-235235 Fax: 0522-235222 E-mail: info@edu-actief.nl Internet: www.edu-actief.nl Una van Maarseveen en ROC Mondriaan

Nadere informatie

Toegang Sociaal Domein

Toegang Sociaal Domein Toegang Sociaal Domein Samen als gemeente Appingedam en EZA naar 1 loket voor inwoners met vragen over Zorg, Wmo, Welzijn, Jeugd, Werk & Participatie Wie zijn wij Roland Riemersma, huisarts med. coördinator

Nadere informatie

Module Samen met jongeren nadenken over werken en leren voor Sociale Wijkteams

Module Samen met jongeren nadenken over werken en leren voor Sociale Wijkteams Module Samen met jongeren nadenken over werken en leren voor Sociale Wijkteams Tijd: 2 ½ uur Sociale Wijkteam leden Een collectieve leerbijeenkomst staat in het teken van participatie van jongeren die

Nadere informatie

ZORG EN AANDACHT IN DE PRAKTIJK

ZORG EN AANDACHT IN DE PRAKTIJK ZORG EN AANDACHT IN DE PRAKTIJK Onderzoek naar Activerende Zorg Trajecten in Rotterdam Theo van Dam Josien Hofs Ron Rozendaal Guido Walraven Lectoraat Dynamiek van de Stad Hogeschool INHOLLAND Rotterdam,

Nadere informatie

Roest Advies ontwikkelt ondernemerschap

Roest Advies ontwikkelt ondernemerschap Roest Advies ontwikkelt ondernemerschap voor zelfstandig ondernemers en maatschappelijke organisaties Voor meer informatie: info@roestadvies.nl telefoon 030-2640480 www.roestadvies.nl Wie zijn wij Roest

Nadere informatie

Sociale Raad Tilburg Spoorlaan CH Tilburg. Betreft: reactie advies 'kadernota nieuw re-integratiemodel'

Sociale Raad Tilburg Spoorlaan CH Tilburg. Betreft: reactie advies 'kadernota nieuw re-integratiemodel' Sociale Raad Tilburg Spoorlaan 444 5038 CH Tilburg Onderwerp Ons kenmerk Datum 8 mei 2019 Uw kenmerk E-mail Doorkiesnummer 14 013 Fax college@tilburg.nl 013 542 93 96 Postadres Bezoekadres Postbus 90155

Nadere informatie

Workshop politie en social media 5 april 2012. 1. Presentatie. 2. Presentaties deelnemers

Workshop politie en social media 5 april 2012. 1. Presentatie. 2. Presentaties deelnemers Workshop politie en social media 5 april 2012 1. Presentatie Bij dilemma 1: Rodney Bos van de Politieacademie stelt: dit is geen dilemma. Het OM gaat hier tegen in: in de praktijk speelt dit wel. Over

Nadere informatie

Brochure. Overheid. SuppArt@Work Specialisten in activering, bemiddeling en coaching van kunstenaars

Brochure. Overheid. SuppArt@Work Specialisten in activering, bemiddeling en coaching van kunstenaars Brochure Overheid SuppArt@Work Specialisten in activering, bemiddeling en coaching van kunstenaars 2 Inhoud 1. Over ons 3 2. Wat doet SuppArt@Work? 3 3. Hoe doet SuppArt@Work dat? 4 4. Waarom SuppArt@Work?

Nadere informatie

Visie en eindtermen voor jobcoachopleidingen

Visie en eindtermen voor jobcoachopleidingen Visie en eindtermen voor jobcoachopleidingen Versie 1.0 12 april 2012 Inhoudsopgave blz. Voorwoord 2 Algemeen -Visie 3 -Methodiek 4 Intake/assessment 5 Jobfinding 6 Coaching on the job 7 Definitielijst

Nadere informatie

In de Haagse Context

In de Haagse Context Duurzame Zorg en Ondersteuning in de Buurt In de Haagse Context 10 december 2013 Loes Hulsebosch en Karen Duys Thematafel Haagse Context, programma Wat is de Haagse Context? Inhoudelijk, organisaties,

Nadere informatie

werken aan Zelfmanagement en passende zorg

werken aan Zelfmanagement en passende zorg werken aan Zelfmanagement en passende zorg Inleiding De ggz is steeds meer gericht op herstel, het vergroten van de zelfredzaamheid en zo veel mogelijk deelnemen aan de maatschappij van cliënten. Wilt

Nadere informatie

Cylin Participatie. Nieuwe toekomst voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt

Cylin Participatie. Nieuwe toekomst voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt Cylin Participatie Nieuwe toekomst voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt Nieuwe toekomst voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt De overheid vindt het belangrijk dat iedereen deelneemt aan de

Nadere informatie

Re-integratie Menterwolde

Re-integratie Menterwolde Re-integratie Menterwolde 1. Waarom onderzoek 2. Effectiviteit: wat levert het op 3. Efficiency: doen we het een beetje zuinig 4. Betrokkenheid Raad 5. Aanbevelingen 1 1. Waarom onderzoek 2 2. Effectiviteit:

Nadere informatie

Vragen ex artikel 33 RvO over de Maatschappelijke tegenprestatie door bijstandsgerechtigden

Vragen ex artikel 33 RvO over de Maatschappelijke tegenprestatie door bijstandsgerechtigden Werk & Inkomen gemeente@amstelveen.nl De heer B. de Pijper Fractie van de ChristenUnie Postbus 4, 1180 BA Amstelveen Vermeld bij reactie ons kenmerk en datum van deze brief Datum 24 maart 2014 Uw brief

Nadere informatie

KPC groep Den Bosch 5 10 2011

KPC groep Den Bosch 5 10 2011 PAG 1 KPC groep Den Bosch 5 10 2011 De rol van de Wajong netwerken; arbeidstoeleiding nu en in de toekomst Erik Voerman Businessadviseur UWV WERKbedrijf PAG 2 Inhoud Doelstelling samenwerking PrO/VSO scholen

Nadere informatie

TRAJECT: AAN HET WERK!? Module Arbeidstoeleiding. Joan Verhoef Monique Floothuis Natascha van Schaardenburgh Leonard de Vos

TRAJECT: AAN HET WERK!? Module Arbeidstoeleiding. Joan Verhoef Monique Floothuis Natascha van Schaardenburgh Leonard de Vos TRAJECT: AAN HET WERK!? Module Arbeidstoeleiding Joan Verhoef Monique Floothuis Natascha van Schaardenburgh Leonard de Vos TRAJECT: TRansitie naar Arbeidsparticipatie van Jongeren met Een Chronische ziekte

Nadere informatie

Concept draaiboeken informatieavonden. Concept draaiboeken informatieavonden/bijeenkomsten

Concept draaiboeken informatieavonden. Concept draaiboeken informatieavonden/bijeenkomsten Concept draaiboeken informatieavonden/bijeenkomsten Om pandeigenaren bewust te maken van het asbestdakenverbod en de risico s van een asbestdak, is het organiseren van informatieavonden namens de gemeente

Nadere informatie

Naar betere samenwerking huisartspraktijk-buurtteams: de Utrechtse Proeftuin Basiszorg Jeugd GGZ

Naar betere samenwerking huisartspraktijk-buurtteams: de Utrechtse Proeftuin Basiszorg Jeugd GGZ Naar betere samenwerking huisartspraktijk-buurtteams: de Utrechtse Proeftuin Basiszorg Jeugd GGZ Workshop Jeugd-in-Onderzoek, 13 maart 2017 Marja van Bon-Martens, Trimbos-instituut Rob Gilsing, Verwey-Jonker

Nadere informatie

Workshop Positieve gezondheid en geluk Co-productie institute for Positive Health (iph) en HKN huisartsen

Workshop Positieve gezondheid en geluk Co-productie institute for Positive Health (iph) en HKN huisartsen Workshop Positieve gezondheid en geluk Co-productie institute for Positive Health (iph) en HKN huisartsen Ellen van Steekelenburg, Femke Beelen, 5 oktober 2017 Onze bijdrage in grote lijnen: Positieve

Nadere informatie