Concept inspraakreactie op het Nationaal Waterplan

Transcriptie

1 . Gedeputeerde Staten Provincie Zeeland bericht op brief van: - Provinciale Staten uw kenmerk: ons kenmerk: afdeling: Water en Natuur bijlage(n): 1 behandeld door: L.A. Kaland doorkiesnummer: onderwerp: Concept inspraakreactie op het Nationaal Waterplan verzonden: Middelburg, 26 mei 2009 Geachte voorzitter, Op 3 september 2008 heeft de tweede Deltacommissie haar advies "Samen werken met water" aan de Minister-president overhandigd. Op dat moment lag er ook al een eerste versie van het Nationaal Waterplan. Ons college heeft daarop gereageerd door middel van een brief aan de staatssecretaris. Deze brief is vervolgens behandeld in de vergadering van de Commissie Ruimte, Ecologie en Water van 21 november Bij de behandeling heeft de commissie te kennen gegeven ook haar eigen mening over het advies van de Deltacornmissie onder de aandacht van de staatssecretaris te willen brengen. Afgesproken is om de inbreng van Provinciale Staten mee te nemen bij de inspraakreactie op het Nationaal Waterplan en om daarvoor begin 2009 de discussie te voeren in de coinmissie en vervolgens in PS. Eind 2008 heeft het kabinet het ontwerp Nationaal Waterplan vastgesteld. Het Nationaal Waterplan bevat het landelijke beleid op alle wateraspecten en bevat bovendien een eerste uitwerking van de aanbevelingen van de Deltacomrnissie. De inspraakperiode duurt van 11 mei t/m 22 juni Het Nationaal Waterplan is een belangrijk document voor het waterbeleid in de provincie Zeeland. Het is van groot belang gebruik te maken van de mogelijkheid tot inspraak om de eigen mening te laten horen en om te laten weten hoe de Provincie Zeeland met haar partners invulling wil geven aan de uitvoering van dat beleid. Op 27 maart is ons voorlopig standpunt over de inspraakreactie op het Nationaal Waterplan behandeld in de Commissie Ruimte, Ecologie en Water. Afgesproken is om de opmerkingen van de commissie te betrekken bij de verdere uitwerking van de inspraakreactie en het concept op 5 juni terug te laten komen in de commissie.

2 Bij dezen bieden wij onze concept inspraakreactie op het Nationaal Waterplan aan ter behandeling in de Commissie Ruimte, Ecologie en Water. In onze vergadering van 9 juni willen wij ons definitieve standpunt bepalen. Hoogachtend, Behoort bij brief d.d. 26 mei 2009 ons kenmerk l3 van de afdeling water en natuur

3 Inspraakreactie provincie Zeeland Aan de Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat, Mevrouw J.C. Huizinga-Heringa Hierbij zend ik u de reactie op het Ontwerp Nationaal Waterplan van het College van Gedeputeerde Staten van de provincie Zeeland. Daarnaast zullen wij ook reageren via een gezamenlijke reactie van de drie provincies in de Stuurgroep voor de Zuidwestelijke Delta en via een gezamenlijke reactie van het Zeeuws Overlegorgaan Waterkeringen. In onze reactie willen we niet alleen reageren op het standpunt van het kabinet maar nadrukkelijk ook aangeven op welke punten wij een bijdrage willen leveren aan de uitvoering. Wij beschouwen de klimaatverandering als één van de grote uitdagingen van deze eeuw. We waarderen het daarom zeer dat het advies van de Deltacommissie met voortvarendheid wordt opgepakt. Als provincie zijn we graag bereid een bijdrage te leveren en de regie te voeren bij de regionale processen ten behoeve van de voorbereiding en uitvoering van maatregelen. Het is onze ambitie om in 2015, samen met onze partners, innovatieve oplossingen te hebben gevonden voor de gevolgen van de klimaatverandering. Inmiddels zijn al stappen ondernomen door innovatieve oplossingen in de praktijk te brengen en door voorbereidende stappen te nemen voor een Communicatiecentrum Deltatechnologie. We ondersteunen een integrale aanpak, waarbij alle overheden gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen en waarbij watermaatregelen zo veel mogelijk gecombineerd worden met andere doelen op het gebied van economie, ecologie en welzijn. Van het rijk verwachten we een adequate financieringsstructuur die vlotte uitvoering mogelijk maakt en die ruimte biedt om maatregelen op het gebied van water te combineren met integrale gebiedsontwikkeling en ruimtelijke kwaliteit. Veiligheid tegen overstroming krijgt: van ons de hoogste prioriteit. Gelet op de toegenomen 'waarde' achter de waterkeringen is een verhoging van de veiligheid op zijn plaats. Samen met de verwachte zeespiegelstijging maakt dat een versterking van de waterkering noodzakelijk. We onderschrijven van harte de keuze voor meegroeien van de zandige kust door middel van zandsuppletie en voor dijkversterking langs de oevers van de deltawateren. We verwachten veel van innovatieve oplossingen, waaronder het concept 'Deltadijk', en willen initiatieven ontplooien om deze in de praktijk uit te werken. Samen met onze regionale partners willen we hiervoor voorstellen aandragen als bijdrage aan het Deltaprogramma. Het verheugt ons dat het kabinet ervoor kiest om uiterlijk in 2015 zout water toe te laten op het Volkerak-Zoommeer ter bestrijding van het blauwalgenprobleem. We gaan er vanuit dat het definitieve besluit dat in 2009 genomen gaat worden onderdeel zal uitmaken van het Nationaal Waterplan. Wij zullen onze bijdrage leveren door te zorgen voor goede alternatieven voor de zoetwatervoorziening. We onderstrepen voorts het belang om de oplossing voor de blauwalgenproblematiek in samenhang te zien met de planstudie voor de waterberging op het Volkerak-Zoommeer en met de studie voor meer transport over water in de Rijn-Schelde corridor. We verzoeken daarbij ook het Grevelingenmeer en de Oosterschelde te betrekken. Een uitgebreide reactie op het Ontwerp Nationaal Waterplan treft u aan in de bijlage bij deze brief.

4 Uitaebreide reactie van Gede~uteerde Staten van de ~rovincie Zeeland OD het z 1 Wij ondersteunen de ambitie van het kabinet te streven naar een duurzaam en klimaatbestendig waterbeheer en waarderen het zeer dat het advies van de Deltacommissie met voortvarendheid wordt opgepakt door een eerste beleidsmatige uitwerking hiervan in het Nationaal Waterplan. Belangrijk is dat de urgentie van de veiligheidsproblematiek niet is voortgekomen uit een ramp, zoals bij de eerste Deltacommissie, maar uit het besef, dat we nu moeten handelen om voorbereid te zijn op de nog steeds onzekere gevolgen van de klimaatsverandering voor ons land. Wij hebben de klimaatverandering en de gevolgen daarvan in ons Collegeprogramma als één van de grote uitdagingen benoemd. Het is onze ambitie om in 2015, samen met onze partners, innovatieve oplossingen te hebben gevonden voor de gevolgen van klimaatverandering. In het Nationaal Waterplan wordt uitgegaan van de KNMI-scenario's van 2006 met een maximale zeespiegelstijging van 0,85 meter in De Deltacommissie adviseert rekening te houden met de (plausibele) bovengrens van klimaatscenario's, wat neerkomt op 1,30 meter zeespiegelstijging in Hoewel de voorspelling van de Deltacommissie nog met veel onzekerheid omgeven is, zijn wij van mening dat het raadzaam is om dit advies over te nemen. Het is beter aan te sturen op de meest ongunstige situatie en dit zonodig naar beneden bij te stellen dan het beleid telkens te moeten aanscherpen. In het kader van het opstellen van de Deltawet en het Deltaprogramma wordt dit jaar de financiering van nieuwe investeringen in de bescherming tegen overstromingen en in zoetwatervoorziening uitgewerkt. We rekenen er op dat, in overeenstemming met het advies van de Deltacommissie, volledige solidariteit van de Nederlandse bevolking als uitgangspunt wordt genomen als het gaat om veiligheid tegen overstroming. Wij zijn bovendien van mening dat de financiering van de noodzakelijke maatregelen onafhankelijk moet zijn van de politieke verhoudingen. Het besluit van het kabinet om vanaf 2020 een Deltafonds op te richten heeft dan ook onze instemming, maar we vragen tot die tijd ook voor financiële middelen te zorgen om 'geen spijt' maatregelen en onderzoek en pilots te kunnen uitvoeren. De uitvoerina in volle aanq We kunnen onderschrijven dat de uitvoering van maatregelen al in volle gang is. In het kader van het project zeeweringen en het Hoogwaterbeschermingsprogramma, waaronder ook de zwakke schakels vallen, wordt hard gewerkt om de waterkeringen, die niet aan de huidige veiligheidsnorm voldoen, uiterlijk in 2015 op orde te brengen. Voor de waterkeringen die bij de laatste toetsronde niet getoetst konden worden zijn inmiddels hydraulische randvoorwaarden ontwikkeld, zodat bij de volgende toetsronde in 2011 een volledig beeld van de veiligheid kan worden gegeven. Wij onderschrijven de afspraken over de wateroverlast die in het in 2008 geactualiseerde Nationaal Bestuursakkoord Water zijn gemaakt om het watersysteem in 2015 op orde te krijgen en te houden. Met het oog hierop heeft de provincie met beide Zeeuwse waterschappen afspraken gemaakt in Regionale Bestuursakkoorden Water. Die afspraken zijn er op gericht om de WB21-opgave in 2015 af te ronden. Jaarlijkse evaluaties leveren de benodigde beleidsinformatie over de voortgang. Samen werken aan de realisatie van het waterbeleid Waterbeheer is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van rijk, provincies, gemeenten en waterschappen. Het kabinet wil de samenwerking tussen overheden intensiveren. Uitgangspunt voor de taakverdeling tussen de bestuurslagen is 'Decentraal wat kan, centraal wat moet'. Een slagvaardige aanpak vereist ons inziens dat besluiten integraal worden voorbereid en dat de regio daar tijdig bij betrokken wordt. Wij zijn graag bereid

5 om de regie te voeren bij regionale processen ten behoeve van de voorbereiding en uitvoering van projecten uit het Deltaprogramma. Om de provincie overstijgende problemen in de deltawateren op te lossen werken de provincies Zuid-Holland, Noord-Brabant en Zeeland samen met het rijk in de Stuurgroep Zuidwestelijke Delta. Ook de waterschappen in de zuidwestelijke delta hebben sinds kort zitting in de Stuurgroep. Voor de onderwerpen die van belang zijn voor een goed verloop van het gezamenlijke proces in de zuidwestelijke delta geven de drie provincies gezamenlijk een reactie op het Nationaal Waterplan. De Stuurgroep Zuidwestelijke Delta bereidt momenteel een uitvoeringsprogramma voor, dat voor dit gebied uitvoering moet geven aan de aanbevelingen van de Deltacommissie en de Integrale visie. We gaan er vanuit dat dit programma opgenomen wordt in het Nationaal Waterplan. Omstreeks november zal het Uitvoeringsprogramma Zuidwestelijke Delta gereed zijn dat aan het kabinet zal worden aangeboden als bijdrage aan het Nationaal Deltaprogramma. De provincie Zeeland acht daadkracht geboden om de provincie voor de toekomst veilig tegen overstromingen te houden. Het zwaartepunt van de uitvoering van de noodzakelijke maatregelen ligt bij de regionale besturen. Dat maakt maatwerk mogelijk waarbij andere ruimtelijke ontwikkelingsopgaven worden meegenomen. Waterdunen is hiervan een mooi voorbeeld. Het Zeeuws Overleg Waterkeringen (ZOW), waarin de provincie, de waterschappen, rijkswaterstaat en de kustgemeenten participeren hebben daarom het initiatief genomen om de aanbevelingen van de Deltacommissie op het gebied van de waterveiligheid uit te werken. Het resultaat zal aan u worden aangeboden als bijdrage aan het Nationaal Deltaprogramma. De provincie Zeeland wil ruimte bieden voor innovaties op het gebied van klimaatadaptatie, zodat kennis opgedaan kan worden die ingezet kan worden in andere gebieden. Dit wordt uitgewerkt in het kader van "Klimaat als Kans". Op innovatielocaties worden innovatieve oplossingen in de praktijk gebracht. Wij willen ons bovendien, samen met u, inspannen om een Internationaal Communicatiecentrum voor Deltatechnologie en Klimaat op Neeltje Jans tot stand te brengen. De kennisontwikkeling wordt gecoördineerd door het Kennis Netwerk Delta Water, een netwerk waarin kennisinstituten, overheid en ondernemingen de krachten bundelen om de sterke punten van de Delta op het gebied van water verder te ontwikkelen en uit te bouwen. We bieden dit initiatief aan als bijdrage aan de Nationale Kennis- en Innovatieagenda Water. Maatschappelijk draagvlak voor watermaatregelen en waterbewustzijn vinden wij van het grootste belang. Tevens achten wij het van belang dat Nederland internationaal gepositioneerd wordt als 'het waterland'. Dat vereist een goede communicatie, zowel gericht op de eigen burgers als op de rest van de wereld. We roepen het rijk op het voortouw te nemen en de projecten die in dat kader worden uitgevoerd te faciliteren en middelen voor dat proces beschikbaar te stellen. De provincie Zeeland zal op het schaalniveau van de provincie een bijdrage leveren door haar communicatieactiviteiten voort te zetten en uit te bouwen, vooral richting burgers. Net als de afgelopen jaren zullen we, waar dat mogelijk is, aanhaken bij de campagne 'Nederland leeft met Water'. Een goed voorbeeld is de ontwikkeling van een documentaire serie op Omroep Zeeland over diverse wateraspecten in de zuidwestelijke delta (De Nieuwe Delta). Wij zullen bovendien afstemmen met de andere partijen in de regio zodat in de communicatieactiviteiten van de verschillende overheden één gezamenlijke boodschap doorklinkt. Versterkina water en ruimte Wij onderschrijven de noodzaak om de afstemming tussen water en ruimte te versterken en zien het als onze taak daarop de regie te voeren. Ons doel is maximale synergie te bereiken tussen maatregelen aan watersystemen enerzijds en ruimtelijke en economische ontwikkeling anderzijds. In de bijdrage aan het Nationaal Deltaprogramma

6 zijn voorbeelden van integrale projecten opgenomen. We verzoeken te bevorderen dat verschillende geldstromen van het rijk gecombineerd ingezet kunnen worden voor dergelijke integrale projecten, naast financiële bijdragen uit de regio. Dat sluit onder andere ook aan bij de opdracht in het Nationaal Waterplan aan de kustprovincies om voor de kust een gebiedsvisie op te stellen om de ruimtelijke ontwikkelingen in de kustzone in harmonie (kansen en bedreigingen) te brengen met de waterveiligheid. We hebben inmiddels het initiatief genomen om dit samen met de partners in het ZOW uit te werken. Wij willen de gebiedsvisie niet beperken tot de zandige Noordzeekust. Ook voor de 'harde' waterkeringen langs de deltawateren achten wij het noodzakelijk een dergelijke visie op te stellen. Voor die gebieden gaat het vooral om het uitwerken van het begrip 'Deltadijk' in relatie tot de gewenste ruimtelijke ontwikkeling. De visie wordt in eerste aanzet onderdeel van het nieuwe Zeeuws Kustbeleidsplan dat volgens planning eind 2009 gereed is. Voor zover mogelijk worden concrete projecten al opgenomen in de bijdrage aan het Nationale Deltaprogramma. Voor de ontwikkeling van een gezonde zoutwater-economie achten wij bovendien meer onderzoek nodig naar de mogelijkheden voor een duurzame exploitatie van de deltawateren en het aangrenzende Noordzee gebied voor de productie van voedsel en energie. De zuidwestelijke delta wil hiervoor proeftuin zijn. Behalve de kansen die water biedt voor ruimtelijke ontwikkelingen is het ook een factor waar rekening mee moet worden gehouden. We ondersteunen de lijn die het kabinet kiest om per geval alle belangen goed af te wegen. Water is één van de factoren die moet worden meegenomen bij het vaststellen van nieuwbouwlocaties. Aansluiting aan bestaande kernen, bereikbaarheid en beschikbare ruimte, waarbij rekening is gehouden met de ruimtelijke reserveringen voor waterkeringen, zijn andere factoren. Een alles omvattende analyse moet uitwijzen wat de beste locatie is. Vanwege het nationale belang neemt het rijk het initiatief om regels op te stellen voor de locatiekeuze voor vitale functies en kwetsbare objecten. In verband met de doorwerking naar de ruimtelijke plannen van gemeenten en provincies en omdat de overstromingsberekeningen een belangrijke basis vormen, verzoeken we in een vroeg stadium te worden betrokken. Wij hechten veel waarde aan behoud en versterking van cultuurhistorische waarden. In Zeeland is in het landschap nog overal de strijd tegen het water terug te vinden. Ook diverse cultuurhistorische elementen getuigen van die strijd, zoals de paalhoofden langs de Noordzeekust. De provincie Zeeland kiest ervoor die elementen te behouden door ze in te passen in nieuwe ontwikkelingen, voor zover dat mogelijk is met het oog op de veiligheid. Werken aan een veilige delta We onderschrijven het standpunt van het kabinet dat preventie tegen overstromingen de belangrijkste pijler van het waterveiligheidsbeleid is. Gelet op de toegenomen 'waarde' achter de dijken is een verhoging van de veiligheid op zijn plaats. Aangegeven is dat de hoogte van de normen in 2011 wordt bepaald op basis van een kosten-batenanalyse en een analyse van het aantal slachtoffers. Dit kan leiden tot een verdere normdifferentiatie. We zijn van mening dat dit niet zover mag gaan dat binnen een homogeen gebied als de provincie Zeeland verschillende veiligheidsnormen worden gehanteerd. Omdat een nieuwe normering voor de veiligheid tegen overstroming grote betekenis heeft voor de inwoners verzoeken wij tijdig te worden betrokken. Het aanpassen van de normen dient zorgvuldig te gebeuren, zoals terecht wordt opgemerkt. Voor het bepalen van mogelijke schade en slachtoffers zijn de berekeningen die nu in het kader van Veiligheid Nederland in Kaart (VNK) worden uitgevoerd cruciaal. We verzoeken nieuwe normen niet eerder vast te stellen dan de resultaten van VNK beschikbaar zijn, ook als dit betekent dat het jaar 2011 niet kan worden gehaald. We verzoeken voorts, in overleg met België, te zorgen dat de veiligheidsnorm ook aan die kant wordt gewaarborgd.

7 De primaire waterkeringen worden periodiek getoetst aan de geldende normen. De eerst volgende toetsronde in 2011 zal nog gebaseerd zijn op de huidige normen. Bij de daarop volgende ronde in 2017 zal getoetst worden aan de nieuwe normen. We vragen uw medewerking om tot 2017, bij versterking van de waterkering, al zo veel mogelijk te anticiperen op de nieuwe normering. Voor de zandige kust wordt gekozen voor geleidelijk meegroeien door middel van zandsuppletie. Bij versterking van dijken wordt uitgegaan van de verwachte situatie over vijftig jaar. Voor bebouwd gebied achten wij het raadzaam verder vooruit te kijken dan vijftig jaar. Wij verwachten van het rijk een adequate financieringstructuur die hiermee rekening houdt, die vlotte uitvoering mogelijk maakt en die ruimte biedt om maatregelen voor de veiligheid te combineren met integrale gebiedsontwikkeling en ruimtelijke kwaliteit. Ondanks de forse inzet op preventie zijn overstromingen niet helemaal uit te sluiten. Om de gevolgen zo veel mogelijk te beperken zullen we bevorderen dat het overstromingsrisico wordt meegewogen bij locatiekeuzen, zeker als het gaat om vitale functies en kwetsbare objecten. Bovendien zetten we in op optimalisatie van de bestaande regionale waterkeringen. Gebruik makend van de overstromingsberekeningen, onderzoeken we samen met de waterschappen welke dijken hiervoor in aanmerking komen en welke norm daaraan gekoppeld moet worden. Wij stellen het zeer op prijs dat het rijk tegemoet gekomen is aan het verzoek om van gedachten te wisselen over de verantwoordelijkheid voor bestaande buitendijkse bebouwing. Op dit moment heeft het rijk alleen de verantwoordelijkheid op zich genomen voor het handhaven van het huidige veiligheidsniveau voor bestaande buitendijkse bebouwing in de met name genoemde 13 kustplaatsen. In Zeeland heeft dit betrekking op Vlissingen en Cadzand. Voor andere kustplaatsen met buitendijkse bebouwing, zoals Domburg, neemt het Rijk deze verantwoordelijkheid nu niet. Wij gaan graag in op de uitnodiging om samen met het rijk en de andere bestuurlijke partners te bezien of een wijziging van het beleid nodig is. Om de veiligheid tegen overstroming te kunnen waarborgen is volgens de Deltacommissie voor met name de Westerschelde, maar afhankelijk van de ontwikkelingen ook voor de andere deltawateren, dijkversterking nodig. Wij onderschrijven deze strategie. Het geulenstelsel in de deltawateren, waarbij diepe geulen tot zeer dicht tegen de dijk aan liggen, zorgen voor situaties waarbij dijkverzwaring de enige oplossing kan zijn. Het kabinet gaat onder de noemer 'Deltadijk' nieuwe concepten voor waterveiligheid verkennen en geeft daarbij aan dat de invulling van het concept lokaal maatwerk vereist. De provincie wil, samen met de waterschappen en gemeenten, het initiatief nemen om te zoeken naar betere manieren om de waterveiligheid te waarborgen en dat in samenhang met ruimtelijke en economische ontwikkeling van de kust en oevers. Op die manier willen wij een bijdrage leveren aan de verkenning van het kabinet. Proeven met nieuwe vormen van dijkversterking passen in de wens van de provincie Zeeland om proefgebied en etalage te zijn voor innovatieve oplossingen voor klimaatadaptatie. Onze ambitie is verder uitgewerkt in de bijdrage aan het Nationaal Deltaprogramma. Duurzame zoetwatervoorziening De provincie Zeeland kan zich in het algemeen prima vinden in de analyse over de zoetwaterhuishouding. In het kort komt die er op neer dat verzilting als (geleidelijk) groeiend probleem wordt onderkend, dat in de komende jaren van adequaat beleid moet worden voorzien. De hoofdsporen voor dat nieuwe beleid zijn grotere regionale zelfvoorzienendheid en optimalisatie van de zoetwaterverdeling in de hoofd- en regionale watersystemen. De komende jaren worden benut om dit beleid uit te werken. De bestaande afspraken over de zoetwatervoorziening blijven tot 2015 gehandhaafd.

8 Een belangrijk zoetwaterbekken in de zuidwestelijke delta is het Volkerak-Zoommeer. Het kabinet kiest ervoor dat meer uiterlijk in 2015 te verzilten. Daartoe wordt in 2009 een besluit over de verzilting genomen en een uitvoeringsplan opgesteld. In de daarop volgende jaren zal met de uitvoering begonnen worden om in 2015 daadwerkelijk te kunnen verzilten. Dit op voorwaarde dat, zoals afgesproken, alternatieven voor de huidige zoetwatervoorziening afgesproken zijn en de bijbehorende maatregelen in uitvoering zijn. Wij hechten groot belang aan de voortvarende aanpak van dit dossier omdat verzilting de enige oplossing is voor een goede waterkwaliteit in dit bekken. De ligging van het Volkerak-Zoommeer tussen de grote rivieren en de Deltawateren maakt dat dit cruciaal is voor herstel van estuariene dynamiek in de Deltawateren. Het oplossen van het zoetwaterprobleem is daar onlosmakelijk mee verbonden en verdient daarom hoge prioriteit. Wij zijn dan ook bereid financieel bij te dragen aan het realiseren van de oplossing. In het kader van de landelijke verkenning naar zoetwatervoorziening vraagt het rijk alle provincies en waterschappen uiterlijk in 2011 met 'functiefaciliteringskaarten' te komen. Deze kaarten geven gebiedsgewijs inzicht in de kosten van zoetwatervoorziening en lijken een belangrijk hulpmiddel te gaan vormen bij de bepaling waar functies voorzien worden van zoet water. Dat kan gaan om het al dan niet in stand houden van bestaande voorzieningen, maar moet wat ons betreft ook gelden voor eventuele nieuwe voorzieningen. We onderschrijven het belang van een objectief instrument hiervoor en staan positief tegenover het gebruik ervan bij de afweging over het al dan niet voorzien van functies van zoet water. Dat vereist echter wel een eenduidige definitie van het begrip. Op dit moment ontbreekt die, ondanks het feit dat de strekking ervan helder is. De kaarten vormen wat ons betreft een factor die wordt meegewogen in de afweging. Ze horen echter niet bepalend te zijn voor de uitkomst. Schoner water met een natuurliike inrichtina en met minder wateroverlast Wij ondersteunen de gecombineerde aanpak van brongerichte maatregelen met verbetering van de inrichting. Deze aanpak is op grond van de Kaderrichtlijn Water uitgewerkt in het stroomgebiedbeheerplan en in de uitwerking van het omgevingsplan en waterbeheerplannen. In de Regionale Bestuursakkoorden Water hebben wij met beide Zeeuwse waterschappen afspraken gemaakt om de inrichtingsmaatregelen maximaal mee te koppelen met andere opgaven en maatregelen. De provincie is naar onze mening bij i~itstek de partij om de regie te voeren over een ontwikkelingsgerichte aanpak voor het realiseren van deze wateropgaven. Voor het landelijk gebied sluit deze rol naadloos aan op de afspraken die in het kader van het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG) tussen rijk en provincies zijn gemaakt. Gezien de financiële opgave waarvoor de regio staat, dringen wij aan op een extra impuls van het rijk, teneinde de gebiedsgerichte aanpak van de watermaatregelen en de synergiekansen tussen de verschillende beleidsterreinen zo optimaal mogelijk te benutten. De grondverwerving vormt steeds meer een probleem. De provincie bekijkt of met de inzet van het WILG-instrumentarium de grondverwerving ten behoeve van de wateropgaven voor de waterschappen makkelijker gemaakt kan worden. Mochten de instrumenten van vrijwillige grondverwerving onvoldoende zijn om de doelen te halen, dan is onteigenen een optie. Waterbeleid voor kust, rivieren, IJsselmeer, Zuidwesteliike Delta, Noordzee en stedeliik aebied Kust groeit mee Wij ondersteunen van harte de keuze voor zandsuppletie om de veiligheid van de Noordzeekust te behouden en versterken. Het sluit aan bij de bestaande praktijk en bij de natuurlijke ontwikkeling van de Voordelta. Omdat het hier een kustzone betreft in een estuarium met specifieke morfologische processen, bepleiten wij onderzoek naar nieuwe

9 vormen van zandsuppletie om het doel overal te kunnen realiseren. Nieuwe vormen van suppletie kunnen bovendien schade en overlast voor bijvoorbeeld visserij, natuur en recreatie voor een belangrijk deel voorkomen en kunnen tegelijk voordeliger zijn. Inmiddels wordt al ervaring opgedaan met de geulwandsuppletie in het Oostgat en de erosieberm bij Nieuwvliet. We adviseren om in de planperiode ook een proef met een zandmotor voor de kust van Noord-Beveland uit te voeren. De uitgevoerde preverkenning heeft aangetoond dat het een kansrijke maatregelen is. Zandsuppletie is niet alleen een goede manier om de veiligheid te garanderen, maar is tegelijkertijd nodig voor het behouden en verbeteren van de mogelijkheden van de kust voor strandrecreatie. In de huidige systematiek van zandsuppleties wordt daar onvoldoende rekening mee gehouden, terwijl in beleidsnota's van het rijk nadrukkelijk over de andere functies wordt gesproken. We dringen er op aan de systematiek zodanig aan te passen dat voldoende droog strand beter gewaarborgd is. Waar zandsuppletie niet voldoende soelaas biedt, vragen wij aandacht voor tijdelijke steenbestortingen op vooroevers van waterkeringen om de stabiliteit te kunnen garanderen. Wij zijn verder van mening dat, op het gebied van waterveiligheid, de Westerschelde en de Oosterschelde niet los kunnen worden gezien van de kust. We pleiten er voor deze samenhang meer vorm te geven door de Westerschelde en de Oosterschelde in het kustfundament op te nemen. Zuidwestelijke Delta krijgt dynamischer karakter Het is verheugend dat het gedachtegoed van de Integrale Visie Deltawateren goed opgenomen is in het ontwerp. In de Zuidwestelijke Delta staan we voor de opgave om een antwoord te vinden op enerzijds de gevolgen van de klimaatsverandering en anderzijds de schaduwkanten van de Deltawerken, zoals de blauwalgenbloei op het Volkerak-Zoommeer en de zandhonger in de Oosterschelde. Het verheugt ons dat het kabinet ervoor kiest om uiterlijk in 2015 zout water op het Volkerak-Zoommeer toe te laten ter bestrijding van het blauwalgenprobleem. Wij gaan er vanuit dat het definitieve besluit dat in 2009 genomen gaat worden onderdeel zal uitmaken van het Nationaal Waterplan. Wij zullen onze bijdrage leveren om ervoor te zorgen dat het uitvoeringsplan zal resulteren in goede alternatieven voor de zoetwatervoorziening, zodat het besluit uiterlijk in 2015 geëffectueerd kan worden. Wij onderstrepen het belang de oplossing voor de blauwalgenproblematiek in samenhang te zien met de planstudie voor de waterberging op het Volkerak-Zoommeer en met de studie voor meer transport over water in de Rijn-Schelde corridor en we verzoeken hierbij ook het Grevelingenmeer eri de Oosterschelde te betrekken. Wij pleiten ervoor om in het definitieve Waterplan een beslissing op te nemen over de planstudie voor de Grevelingen. In de komende tijd willen we graag met u overleggen over de rol en de inzet van de regio (met name de twee betrokken provincies) bij deze planstudie. De hiervoor geschetste ontwikkelingen voor het Volkerak-Zoommeer en Grevelingen kunnen gevolgen hebben voor het peil van die wateren. We dringen er op aan om zo snel mogelijk duidelijkheid te geven over de toekomstige peilen, zodat de eventuele noodzakelijke versterking van de waterkeringen voortvarend opgepakt kan worden. Dat biedt bovendien de mogelijkheid om de bestaande kennis en ervaring na 2015, als de maatregelen om te voldoen aan de huidige normen afgerond zijn, blijvend in te kunnen zetten. Een snelle duidelijkheid is ook gewenst met het oog op ruimtelijke plannen. Een belangrijk probleem van de Oosterschelde is de zandhonger. De zandhonger heeft tot gevolg dat ecologisch waardevolle zandplaten en slikken en schorren verdwijnen.

10 Deze zijn van grote waarde als fourageergebied voor trekvogels en als rustgebied voor zeehonden. De zandhonger zorgt bovendien voor een afname van de vooroever met negatieve gevolgen voor de sterkte van de waterkeringen. Een verkenning naar oplossingen voor de zandhonger wordt in 2013 afgerond. In vervolg op deze verkenning en na vaststelling van de nieuwe normering voor veiligheid, dringen wij er op aan direct daarna een onderzoek te starten naar hoe de waterveiligheid rond de Oosterschelde voor de lange termijn gewaarborgd kan worden. Voor ruimtelijke ontwikkelingen langs de oevers van de Oosterschelde is het gewenst om zo snel als mogelijk duidelijkheid te hebben over de mogelijke peilen en over de noodzakelijke ruimtelijke reservering voor versterking van de dijken. De mogelijke bergingsfundie van de Oosterschelde voor afvoer van de rivieren dient daarbij te worden betrokken. Het onderzoek zou oplossingen moeten aandragen die meer dynamiek toelaten zodat de zandhongerproblematiek opgelost wordt, maar tegelijkertijd de mogelijkheid behouden om de Oosterschelde bij stormvloed af te sluiten met het oog op de veiligheid tegen overstroming. De Westerschelde blijft open als waardevol estuarium en als vaarroute naar Antwerpen. Met het oog op de natuurdoelen geeft u aan een pakket van natuurmaatregelen te zullen uitvoeren als onderdeel van de Ontwikkelingschets 2010 Schelde-estuarium. Ten aanzien van deze natuurmaatregelen verwijzen we naar ons standpunt dat we naar aanleiding van het advies van de Commissie Nijpels hebben ingenomen. De realisatie van 600 ha estuariene natuur zou pas een eerste stap zijn, waarna aanzienlijke additionele gebieden moeten worden gerealiseerd uitgaande van de Ontwikkelingsschets Wij hebben echter onze uitvoeringstaak aanvaard op basis van de realisatie van 600 ha. Er is dus geen sprake van binding aan additionele gebieden, laat staan het in onderzoeksrapporten genoemde oppervlak van ha. Wij erkennen dat een nadere analyse en strategie voor de lange termijn noodzakelijk is waarbij ook de Ontwikkelingsschets in al haar facetten tegen het licht wordt gehouden. Wij zien dat bij voorkeur onderdeel uitmaken van een Deltabrede benadering en zullen daartoe ook verder het initiatief nemen. De veiligheid tegen overstromingen kan vrijwel alleen worden gewaarborgd door dijken. Dat komt omdat het een estuarium is met afwisselend schorren en slikken en diepe geulen. Zoals eerder al bij het onderwerp veiligheid is aangegeven willen wij hiervoor de mogelijkheden van het concept van de Deltadijk onderzoeken.