VO Mail week 51, In deze VO Mail aandacht voor de volgende onderwerpen:

Transcriptie

1 VO Mail week 51, 2010 In deze VO Mail aandacht voor de volgende onderwerpen: 1. VO Stelsel onderzoek 2. Ontwikkeling koersdocument / Veiligheidsvisie. 3. Uitkeringen Vrouwenopvang Ledenbijeenkomsten toekomst vereniging 5. Communicatieplan VO Inventarisatie e-hulpverlening 7. Werkafspraken met Slachtofferhulp Nederland 8. Beleidskader instroom 10. Begeleidingsmogelijkheid voor doven en slechthorende 11. Overzicht van werkgroep 12. Resultaten enquête Oranjehuis 13. Bijeenkomst GNWS 14. Onderzoek Geweld in afhankelijkheidsrelaties Voortgang VO Verbeterplan A. Project screening (4.1) B. Project Basismethodiek (4.2) C. Hulpverlening aan de kinderen (4.3) D. Huisvesting (4.4) 1. VO Stelsel onderzoek Het rapport is op 16 december door de Commissie Stelselonderzoek aan de DG mr. M. van Gastel aangeboden. De leden zijn hierover per brief geïnformeerd. 2. Ontwikkeling koersdocument / Veiligheidsvisie. Tijdens de Verenigingscommissie Vrouwenopvang van 10 december jl is afgesproken dat snel een bijeenkomst over de koers van de vrouwenopvang zal worden gepland. Begin januari vindt een brainstorm plaats met deelname van een viertal leden en het bureau ter voorbereiding op deze bijeenkomst. Op dit moment wordt gewerkt aan het framework voor een visie op veiligheid voor de vrouwenopvang in de aanpak van huiselijk geweld. De behoefte aan een visie op veiligheid is eerder in de Werkgroep Veiligheid besproken en zal door de werkgroep verder worden uitgewerkt. Gepland is dat deze visie op veiligheid begin 2011 beschikbaar zal komen. IN een volgende fase zal de visie op veiligheid breder worden getrokken naar de ASHG s. 3. Uitkeringen Vrouwenopvang 2011 De Federatie Opvang bericht u bij deze over de gelden die de centrumgemeenten vrouwenopvang in 2011 ontvangen. De specifieke uitkering vrouwenopvang wordt per 2011 omgevormd naar een decentralisatie-uitkering. In totaal wordt in 2011 eenmalig 2,4 mln extra uitgekeerd aan de centrumgemeenten in het kader van Beschermd en Weerbaar. Structureel is 88,9 miljoen overgeheveld naar het gemeentefonds. De decentralisatie-uitkering heeft dezelfde omvang en verdeling en zal dezelfde voorwaarden hanteren zoals tot nog toe zijn gehanteerd. De huidige verdeling van de middelen over gemeenten blijft gelijk tot de uitkomsten van de Commissie Onderzoek VO Mail 2010, week 51 1

2 Stelsel Vrouwenopvang. Naar aanleiding van de definitieve eindrapportage van deze commissie en de kabinetsreactie ten aanzien van de voorstellen voor een toekomstbestendig stelsel voor hulp en opvang van slachtoffers van geweld in afhankelijkheidsrelaties zullen vanaf 2012 nieuwe afspraken worden gemaakt met de VNG over de invulling van de decentralisatie-uitkering en eventueel een nieuwe verdeling van de middelen. In de bijlagen treft u één tabel aan met het wat een centrumgemeente in 2011 ontvangt, zie bijlage 1. Daarbovenop komt een extra toevoeging, deze staat in vermeld in de tweede kolom van bijlage 2. Voor nadere informatue kunt u terecht bij Rina Beers (R.Beers@opvang.nl) of Johan Gortworst (J.Gortworst@opvang.nl ) 4. Ledenbijeenkomsten toekomst vereniging Het bestuur heeft de leden n.a.v. de ALV schriftelijk geïnformeerd over de stand van zaken. Het bestuur zal in januari aparte ledenbijeenkomsten organiseren om met de leden over de visie van het bestuur op de toekomst van de vereniging. Er zal een aparte bijeenkomst worden belegd voor de leden van de vrouwenopvang. 5. Communicatieplan VO 2011 In de afgelopen weken is het nieuwe communicatieplan vrouwenopvang voor 2011 besproken en met goedkeuring ontvangen in de werkgroep communicatie, het Platformoverleg Vrouwenopvang en de Verenigingscommissie VO. Dit communicatieplan bevat vier grote PR-activiteiten met als doel ook in 2011 de vrouwenopvang te profileren en positioneren en het taboe rond huiselijk geweld te doorbreken. Het communicatieplan vrouwenopvang 2011 is additioneel aan de communicatieactiviteiten die al zijn opgenomen in het werkplan 2011 van de Federatie Opvang. Om deze reden worden de lidinstellingen vrouwenopvang een bijdrage gevraagd van 100 euro per maand (totaal 1200 euro voor 2011) voor de uitvoering van het communicatieplan Een brief met verzoek hiertoe en samenvatting van het communicatieplan 2011 is reeds toegezonden aan de directie van de lidinstellingen vrouwenopvang. 6. Inventarisatie e-hulpverlening Op verzoek van de Verenigingscommissie Vrouwenopvang gaan we de huidige ontwikkelingen in de vrouwenopvang van het e-hulpverleningsaanbod inventariseren. Dit wordt begin 2011 opgepakt. 7. Werkafspraken met Slachtofferhulp Nederland Slachtofferhulp Nederland (SHN) heeft een rol in de aanpak huiselijk geweld (dit staat beschreven in de nota privé geweld, publieke zaak). SHN verleent juridische bijstand aan slachtoffers van huiselijk geweld en/of seksueel geweld (tussen verwanten). Om ervoor te zorgen dat er in alle regio s op een eenduidige wijze wordt gewerkt heeft SHN schriftelijke werkafspraken voorgesteld. Deze houden in dat SHN door verwijst naar het (A)SHG. De taakafscheiding tussen SHN en het (A)SHG is als volgt: SHN verleent juridische bijstand, het (A)SHG coördineert en organiseert de hulpverlening. Deze werkafspraken zijn als bijlage meegestuurd. Het is de bedoeling dat de werkafspraken regionaal worden ingevuld door de betreffende (A)SHG s en de regiokantoren van SHN. De werkafspraken worden nog apart besproken met de (A)SHG s op het ASHG Platform van 20 januari Bijlagen: - Modelconvenant (bijlage 3) - Werkafspraken inzake juridische bijstand voor achterblijvers Wet tijdelijk huisverbod.(bijlage 4) 8. Beleidskader instroom Op 1 oktober 2008 is het landelijke beleidskader instroom ingegaan waarbij cliënten zoveel mogelijk hulp ontvangen in de centrumgemeente waar de cliënt staat ingeschreven De Verenigingscommissie is akkoord gegaan met een voorstel om het beleidskader instroom te verbeteren. Er wordt een nieuwe werkgroep Instroom opgericht met een vertegenwoordiger uit elk landsdeel. Op basis van de landelijke evaluatie die we in de zomer van 2009 hebben uitgevoerd, zijn er verbeterpunten gedefinieerd. Deze verbeterpunten worden opgepakt door de werkgroep. 9. Oproep presentaties voor Wereldconferentie In 2012 wordt de tweede wereldconferentie Vrouwenopvang georganiseerd door het Amerikaans Nationaal netwerk in de aanpak van huiselijk geweld. De conferentie vindt plaats van 27 februari 2012 VO Mail 2010, week 51 2

3 tot 1 maart 2012 in Washington DC. Vanuit de organisatie wordt nu het verzoek gedaan om voorstellen in te dienen om een bijdrage te leveren aan de conferentie, bijvoorbeeld in de vorm van een presentatie of een workshop, zie bijlage 5 We verspreiden deze uitnodiging via de VO Mail om iedere VO instelling de gelegenheid te geven om voorstellen te doen. Tegelijkertijd gaan we binnen de FO bespreken welke voorstellen we gezamenlijk vanuit de sector willen doen, we denken daarbij aan het Verbeterplan Vrouwenopvang. We horen het graag als er vanuit de instellingen rechtstreeks voorstellen worden gedaan zodat wij het overzicht houden van de bijdragen die vanuit Nederland worden aangeboden. U kunt dit melden bij Liesbeth van Bemmel [L.vanbemmel@opvang.nl] 10. Begeleidingsmogelijkheid voor doven en slechthorende GGMD voor Doven en Slechthorenden is begin 2009 ontstaan uit een fusie. Bij GGMD zijn ongeveer 110 mensen in dienst, deskundig op verschillende gebieden. Ze werken verspreid over het hele land, in dertien vestigingen en het hoofdkantoor. Op verzoek van GGMD is er een gesprek geweest met de FO. Alhoewel het een kleine groep betreft, kunnen dove en slechthorende vrouwen ook slachtoffer zijn van huiselijk geweld en een beroep doen op de vrouwenopvang. Het komt dan wel eens voor dat deze vrouwen niet worden opgevangen. Reden hiervoor is dat de VO-medewerkers niet goed met de cliënt kunnen communiceren en er is geen specialistisch aanbod voor handen. GGMD wil de vrouwenopvanginstellingen graag laten weten dat zij maatschappelijk werkers in dienst hebben, verspreid over heel Nederland, die kunnen begeleiden. De vrouwenopvang kan een beroep doen op dit aanbod. Voor de vrouwenopvang zijn hier geen kosten aan verbonden. De contactgegevens zijn: telefoonnummer: Overzicht van werkgroep Er is sprake van een aantal commissies, stuur- en werkgroepen, waarin de FO en/of vertegwoordigers van de Vrouwenopvang participeren. Bijgaand (bijlage 6) een overzicht hiervan. 12. Resultaten enquête Oranjehuis De Blijfgroep heeft over het Oranje Huis recentelijk een enquête uitgevoerd onder de VO Instellingen. U vindt de resultaten hiervan in bijlage 7 Uit de enquête blijkt dat er veel belangstelling is voor de Oranje Huis methodiek in de sector en er een grote informatie behoefte is. In de bijlage staan de plannen voor 2011 om te voldoen aan deze informatie behoefte. Meerdere vrouwenopvanginstelllingen hebben aangegeven zelf ook een Oranje Huis te willen starten. Vanuit de Blijfgroep wordt een notitie voorbereid over de 'voorwaarden' waar een Oranje Huis aan moet voldoen om deze naam te kunnen dragen. Zo wordt het een nieuw en herkenbaar concept in de sector. Dit idee is besproken in de stuurgroep Projecten van het Verbeterplan en de Verenigingscommissie Vrouwenopvang. Daarin is geconcludeerd dat dit idee meegenomen moet worden in de ontwikkeling van het koersdocument voor de sector. In dat ontwikkelingsproces moet bekeken worden of/hoe dit idee past in de toekomstvisie die in de koers voor de sector wordt uitgezet. 13. Bijeenkomst GNWS Tijdens de eerste Wereldconferentie Vrouwenopvang is het initiatief genomen tot de oprichting van een wereldwijd netwerk vrouwenopvang: Global Network Women s Shelters (GNWS). Voor dit netwerk is een interim bestuur opgericht waarin Riekje Kok van Toevluchtsoord zit namens Nederland (FO). Het bestuur is dit jaar bij elkaar geweest in New York. Riekje was daarbij aanwezig. Ze heeft daar aangeboden om het volgende overleg samen met het Deense bestuurslid te organiseren in Nederland. Deze bijeenkomst vind plaats van maandag 28 maart tot en met donderdag 31 maart. Op maandag en dinsdag is de bestuursvergadering gepland waarop de voortgang van het netwerk wordt besproken waaronder de voortgang van de werkgroepen en de voorbereiding van de volgende wereldconferentie in Woensdag en donderdag is er ruimte voor onderlinge inhoudelijk uitwisseling. Op woensdag middag worden hiervoor alle directeuren van de Vrouwenopvang in Nederland uitgenodigd met aansluitend een diner. Zie bijlage 8 voor meer informatie en het programma. VO Mail 2010, week 51 3

4 VO Platformoverleg 31 maart 2010 Het volgende VO Platformoverleg is op donderdag 31 maart. In verband met de bestuursbijeenkomst van het GNWS is de bijeenkomst van het VO Platformoverleg gepland in Amsterdam. 14. Onderzoek Geweld in afhankelijkheidsrelaties Het rapport van het onderzoek Geweld in afhankelijkheidsrelaties is openbaar. Het rapport is te downloaden en te bestellen via de volgende link: Voortgang VO Verbeterplan A. Project screening (4.1) Zoals bekend is de ontwikkelingsfase afgerond met een advies van Judith Wolf over het gebruik van screeningsinstrumenten in de Vrouwenopvang. Het rapport van het onderzoek naar de beste instrumenten inclusief het advies aan de sector is nu in een boekje uitgebracht. Het boekje wordt begin 2011 vanuit de Federatie Opvang naar de instellingen gestuurd. Over de instrumenten zelf en de handleidingen die door Omz zijn geschreven is afgesproken dat daar eerst ervaring in de praktijk moet worden opgedaan voordat we tot landelijke implementatie kunnen overgaan. Hiertoe starten een vijftal pilots bij Kadera (voorheen Vrouwenopvang Overijssel), Kwintes, Hera, Blijfgroep en Xonar. Voor de voorbereiding van de pilots heeft de Federatie Opvang een externe ingehuurd; Fred van Es. Hij verzameld onder andere alle informatie ten aanzien van de verschillende mogelijkheden voor gedigitaliseerd gebruik van de instrumenten en de kosten die daar bij komen kijken. Zodat verantwoorde keuzes gemaakt kunnen worden. Daarnaast stelt hij in afstemming met de Federatie Opvang en de deelnemende organisaties de vragen op die tijdens de pilotfase beantwoord moeten worden. Daarin worden ook vragen meegenomen om de ervaringen van cliënten met het gebruik van de instrumenten te inventariseren. De planning is om begin 2011 te starten met de pilots zodat de resultaten na de zomer aan de stuurgroep gepresenteerd kunnen worden. B. Project Basismethodiek De voortgang van de (voorbereiding op) de implementatie van de basismethodiek Krachtwerk zijn uitgebreid besproken in de stuurgroep. De dag daarvoor, op donderdag 9 december, heeft overleg plaatsgevonden tussen Judith Wolf van Omz, Aleid van den Brink en Marie José Spithoven vanuit de Vrouwenopvang en Bram Koppenaal en Liesbeth van Bemmel vanuit de Federatie Opvang. Tijdens het overleg zijn afspraken gemaakt over de korte en de lange termijn. In februari 2011 is er weer een overleg gepland in dezelfde samenstelling. Trainingsprogramma Voor de het hele implementatie proces is het trainingsprogramma natuurlijk heel wezenlijk onderdeel. Het valt uit een in meerdere componenten: 1. Opleiding voor de trainers 2. Trainingen voor de hulpverleners 3. Training van de teamleiders Ad 1. Opleiding voor de trainers In totaal worden 26 medewerkers van de vrouwenopvang opgeleid tot basistrainer Krachtwerk. De opleiding bestaat uit 6 dagen training en daarna met een ervaren hoofdtrainer meelopen bij het geven van een vierdaagse training aan hulpverleners om zo ook ervaring op te doen in de praktijk. Na certificering kunnen ze de training aan hulpverleners zelfstandig verzorgen. De verwachting is dat begin januari de eerst 6 basistrainers hun certificaat hebben ontvangen. Ad 2. Training voor de hulpverleners Om met de methodiek Krachtwerk te kunnen werken moeten alle hulpverleners de vierdaagse training volgen. De instellingen kunnen zelf een planning maken voor deze trainingen in afstemming met de trainers in hun landsdeel. De afspraak is dat de trainers tegen kostprijs kunnen worden ingehuurd bij de instelling waar ze in dienst zijn. In de stuurgroep is afgesproken dat de Federatie Opvang onderzoekt of het zinnig is om nog nader afspraken te maken over uurtarief en het aantal uur dat voor een training wordt gerekend. VO Mail 2010, week 51 4

5 Ad 3. Training van de teamleiders De trainingen voor de teamleiders worden landelijk georganiseerd door de Federatie Opvang. De training bestaat uit twee trainingdagen. In de tijd tussen die twee dagen moeten de teamleiders in de praktijk oefenen met de teamkrachtbespreking. De Federatie Opvang maakt een concept planning en stuurt die naar Omz. Daar worden de hoofdtrainers ingepland en kunnen de data definitief worden bepaald. De trainingen worden op locaties van de vrouwenopvang gegeven. De Federatie Opvang organiseert de inschrijvingen. Het is nog niet bekend welke financiële bijdrage van de instellingen wordt verwacht. Op dit moment kunnen alleen de hoofdtrainers trainingen geven aan teamleiders. Hun capaciteit is beperkt. Daarom heeft de FO aan Omz gevraagd of het mogelijk is om een aantal basistrainers een extra training te geven zodat zij ook teamleiders kunnen trainen. Omz komt hiervoor met een voorstel. Studiedag directeuren / managers Tijdens het VO Platformoverleg is besproken dat er een studiedag voor de directeuren komt die ingaat op de vraagstukken van bedrijfsvoering die spelen bij de implementatie van de methodiek Krachtwerk. Voor de directeuren is het relevant om te weten welke invloed de implementatie heeft op de bedrijfvoering, welke eisen de methodiek daar aan stelt. Daarnaast is het belangrijk om te weten hoe de modelgetrouwheid gemeten gaat worden en om welke indicatoren en normen het dan gaat. Dit is nu nog onvoldoende duidelijk. Aan Judith Wolf is gevraagd om een plan te schrijven om voor beide aspecten tot een voorstel / notitie te komen. Dat vormt het materiaal voor de studiedag. Training Verbeterteam In het landelijke implementatieplan is opgenomen dat het Verbeterteam de landsdelen en instellingen ondersteunt bij de implementatie van Krachtwerk. Om deze ondersteuning zo goed mogelijk te kunnen doen wordt voor dit team een training verandermanagement & adviesvaardigheden georganiseerd. Belangrijk aspect van de training is om de implementatie en de ondersteuning krachtgericht te doen, in overeenstemming met de methodiek. Monitor op implementatie Om steeds een goed beeld te hebben van de voortgang van de implementatie is een landelijke implementatiemonitor ontwikkeld. De monitor is gericht de voortgang van het implementatieproces en niet op de inhoud. De leden van het Verbeterteam houden de monitor per landsdeel bij en bundelen dat in hun overleggen. Het resultaat van de bundeling wordt steeds voorgelegd aan de stuurgroep Projecten van het Verbeterplan Vrouwenopvang. Bijeenkomst voor financiers Het is belangrijk om de innovaties in de sector te presenteren aan de financiers en te laten zien dat we methoden ontwikkelen waarmee we aantoonbaar effectief en efficiënt werken. Het idee is om een dag voor financiers te organiseren in samenwerking met Omz / de Academische werkplaats zodat de hele ontwikkeling van de sector integraal in beeld wordt gebracht, waaronder natuurlijk Krachtwerk en CTI. Ook de stand van zaken van het Verbeterplan Vrouwenopvang komt aan bod. Belangrijkste doelgroepen zijn (de gemeenteambtenaren van) de VO Centrum gemeenten en de zorgkantoren. Vanuit de Centrumgemeenten zijn twee ambtenaren gevraagd om mee te denken over het programma zodat dit goed aansluit bij hun vragen. De dag wordt waarschijnlijk gepland in april. Begin volgend jaar wordt een datum gepland. Lange termijn In de gesprekken met Judith Wolf kijken we ook steeds naar de langere termijn. Dan gaat het met name over certificering van de methodiek, de kwaliteitbewaking en de trainingen. Hoe dat allemaal kan worden vormgegeven, wat de effecten zijn voor de instellingen en waar dit landelijk organisatorisch kan worden ondergebracht. Deze gesprekken worden in het nieuwe jaar voortgezet waarbij tevens extern advies betrokken wordt. Op de studiedag voor directeuren zal zeker ook het lange termijn perspectief aan bod komen. C. Hulpverlening aan de kinderen (4.3) In opdracht van de stuurgroep Projecten/FO ontwikkelt het Bureau Van Montfoort een methodiek (handboek) dat richtlijnen geeft aan medewerkers in de vrouwenopvang voor het werken met kinderen VO Mail 2010, week 51 5

6 en hun ouders 1. De methodiek wordt gepresenteerd in een handboek. Naast het handboek wordt nog een screeningsinstrument, toolkit en een protocol kindermishandeling 2 ontwikkeld. Het handboek benut input vanuit de praktijk geleverd via de projectgroep, het Verbeterteam en een landelijke inventarisatie. Het handboek biedt met name een kader voor het handelen. Via training, werkbegeleiding en teamoverleg moeten medewerkers straks gesteund worden in het werken volgens de methodiek en het doorontwikkelen van de methodiek aan de hand van hun praktijkervaring. Dit zal nog uitgewerkt gaan worden (implementatiefase). Krachtwerk is de basismethodiek voor alle hulpverleners. Een algemeen uitgangspunt voor het werken binnen de vrouwenopvang. Bovenop de basismethodiek kunnen specialisaties ontwikkeld worden/bestaan. De Kindermethodiek is een specialisatie die voort bouwt op Krachtwerk met een uitwerking van het werken met kinderen, in samenhang met ondersteuning van de ouder(s). Net zoals bij Krachtwerk zal de implementatie van de Kindermethodiek zich voor een groot deel focussen op vaardigheidstrainingen en houdingsaspecten. De stuurgroep heeft besloten dat we aanhouden aan de eerder afgesproken lijn: Alle hulpverleners worden in Krachtwerk getraind. Dit betekent dat de kinderwerkers ook de vierdaagse training van Krachtwerk volgen. Krachtwerk is een basishouding, de kindermethodiek is een specialistische variant op Krachtwerk. D. Huisvesting (4.4) Doel van de implementatie van het landelijke programma van eisen huisvesting VO is het realiseren van een landelijke en lokale infrastructuur, waarbinnen nieuwbouw, renovatie, etc. van/bij instellingen voor vrouwenopvang kan plaatsvinden conform het landelijke programma van eisen huisvesting VO. Met VWS en BZK/WWI heeft overleg plaatsgevonden over de huurtoeslag. Vanuit BZK/WWI werd aangegeven dat de huurtoeslag niet het geëigende instrument voor cliënten uit de vrouwenopvang is. Besloten is om de huurtoeslag nu even te laten rusten. De eerste activiteit zal nu gericht zijn op het nader inventariseren van de omvang en financiering van de huisvestingscomponent. Eventuele verdere acties m.b.t. de huurtoeslag zijn hiervan een afgeleide. Verder zal aandacht besteed worden aan de volgende zaken: (*) het opzetten van een pool van adviseurs en (*) het nader onderzoeken van de mogelijkheden voor een stumuleringsfonds c.q. garantiefonds. 1 Afgestemd op Krachtwerk. 2 Dit protocol is gebaseerd op al bestaande protocollen en wordt aan geboden aan de sector. Instellingen bepalen vervolgens zelf of ze er wel of niet mee gaan werken. VO Mail 2010, week 51 6