Inventarisatie. Veiligheidsaspecten. bij. Repressief optreden. Belevingsonderzoek

Transcriptie

1 Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg & Rampenbestrijding Inventarisatie Veiligheidsaspecten bij Repressief optreden Belevingsonderzoek versie: oktober 2006

2 Algemene gegevens Korps: Post: U bent bij de brandweer: O In beroepsdienst O Vrijwilliger Uw repressieve functie is: O O O O O O O O O Manschap Bevelvoerder Officier van Dienst Hoofd officier van dienst Officier gevaarlijke stoffen Adviseur gevaarlijke stoffen WVD-deskundige Cdt. van dienst Anders nl.: Uw specialisatie is: O van toepassing O Chauffeur/pompbediener O Gaspakdrager O Duiker O Meetploeg O Centralist O Instructeur algemeen O Instructeur persoonlijke bescherming O Anders nl. 2/28

3 Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg & Rampenbestrijding 1 Algemeen 1.1 Organisatorische aspecten die in directe relatie staan tot het repressieve optreden Voorbereid zijn op de uit te voeren brandweertaken. (Opleiden, Oefenen en Bijscholen) Diverse. Worden nader benoemd bij specifiek omschreven activiteiten Bijscholing instructeurs Bij onvoldoende bijscholing zal dit negatieve invloed hebben op de veiligheid van de manschappen en anderen Evaluatie incidenten Evalueren is van belang om te leren van zowel de goede als de verbeterpunten van een inzet Fysieke gesteldheid Bij een slechte fysieke gesteldheid en conditie nemen de gevaarsaspecten toe. In hoeverre bent u, in algemene zin, van mening dat u voldoende bent voorbereid op de uit te voeren brandweertaken? In hoeverre wordt u als instructeur bijgeschoold, met name op het gebied van nieuwe ontwikkelingen en risicoherkenning/bewustwording? In hoeverre wordt er aandacht besteed om evaluaties van brandweerinzetten te bespreken? In hoeverre worden (bijna) ongevallen en risicovolle situaties geëvalueerd? In hoeverre worden (bijna) ongevallen en risicovolle situaties die in het land plaatsvinden en in principe ook bij uw korps plaats kunnen vinden geëvalueerd? In hoeverre worden verbeterpunten uit de evaluaties ook daadwerkelijk in de organisatie geïmplementeerd? In hoeverre wordt door uw brandweerorganisatie georganiseerd dat u in een zodanige goede fysieke conditie kunt blijven dat u uw taken veilig en verantwoord kunt uitvoeren? In hoeverre maakt u gebruik van de door uw organisatie aangeboden sportfaciliteiten? In hoeverre sluit een eventuele fysieke training aan bij de uit te voeren brandweertaken? Nazorg In hoeverre heeft u voorlichting gehad over nazorg bij schokkende gebeurtenissen? In hoeverre was de nazorg, in voor u voorkomende gevallen, voldoende? 3/28

4 1.2 Algemeen (repressieve taakstelling) Na een melding, via de alarmontvanger, zich naar de kazerne begeven Het meerijden met een brandweervoertuig met prioriteit 1, 2 of 3 naar een incident Overschrijding van de wettelijk toegestane snelheid met als gevolg een verhoogd risico op een ongeval. Overschrijding van het wettelijk toegestane alcohol-percentage in het bloed met als gevolg een verhoogd risico om een ongeval te krijgen/veroorzaken. Van de weg raken door stuurfout, gladheid, schrikreactie e.a. met als gevolg een ongeval. Aanrijding met andere weggebruiker(s). Gedrag niet aanpassen aan het heersende verkeersbeeld met als gevolg een verhoogd risico om een ongeval te krijgen/veroorzaken. Oplopen letsel door het van de weg raken van het voertuig. Oplopen letsel door aanrijding met andere weggebruiker(s). In hoeverre maakt u gebruik van de veiligheidsgordel in het voertuig? In hoeverre maakt u, na het omhangen van adembescherming, gebruik van de veiligheidsgordel in het voertuig? In hoeverre zien de leidinggevenden er op toe dat daadwerkelijk veiligheidsgordels worden gedragen? Uitstappen uit het, op de weg opgestelde, voertuig nabij het incident. Aangereden worden door andere weggebruikers. Uitglijden Verstappen Struikelen Vallen 4/28

5 1.2.4 Werken op hoogtes boven 2,5 mtr. (bijvoorbeeld bluswerkzaamheden, schoorsteenbrand en het redden van personen zoals schilders, glazenwassers, patiënten) Gebruik van onafhankelijke adembeschermende middelen Struikelen Vallen Uitglijden Verstappen Hittestuwing Onwel worden Gedesoriënteerd raken Oplopen letsel als gevolg van defecte apparatuur arbeidsmiddelen om deze activiteit veilig en verantwoord uit te kunnen voeren? persoonlijke beschermingsmiddelen om deze activiteit In hoeverre wordt door de leidinggevenden gecontroleerd of daadwerkelijk volgens de voorschriften op hoogte wordt gewerkt. (boven 2,5 mtr.) In hoeverre bent u zich bewust van de genoemde gevaren en de risico s? In hoeverre bent u opgeleid in het werken met adembeschermende middelen zoals ademluchtapparatuur? In hoeverre krijgt u structureel voorlichting over de risico s met betrekking tot het werken met adembeschermende middelen zoals ademluchtapparatuur? In hoeverre bent u geoefend om veilig en verantwoord met adembeschermende middelen te kunnen werken? In hoeverre heeft u de beschikking over adequate onafhankelijke adembeschermende middelen zoals ademluchtapparatuur? (met EMU / bodyguard e.d) 5/28

6 1.2.6 Tillen, verslepen van slachtoffers e.a Gebruik explosiegevaarmeter en meten radioactiviteit 2 BRAND 2.1 Algemeen Gereedmaken waterwinning open water/bassin/geboorde put Het uitvoeren van (verkennings) activiteiten rondom het incident. Vertillen Struikelen Vallen Uitglijden Verkeerde meting met als gevolg een risicovolle (levensbedreigende)situatie Onjuiste aflezing/interpretatie met als gevolg een risicovolle (levensbedreigende) situatie Van voertuig vallen Te water raken Stoten Knellen Vertillen Explosie Flashover Instorting/omvallen of bezwijken constructie Vallende voorwerpen Inademing schadelijke dampen Contact met chemicaliën In hoeverre bent u zich bewust van de genoemde gevaren en de risico s? In hoeverre krijgt u voorlichting over de risico s met betrekking tot het tillen van zware lasten? In hoeverre bent u zich bewust van de genoemde gevaren en de risico s? In hoeverre bent u opgeleid cq. bevoegd in het werken met de explosiegevaarmeter en meten van radio In hoeverre krijgt u voorlichting over de risico s van het werken met de explosiegevaarmeter en meten van radio In hoeverre bent u geoefend in het werken met de explosiegevaarmeter en meten van radio arbeidsmiddelen om explosiegevaar en radioactiviteit te kunnen meten? In hoeverre heeft u instructie gehad hoe te handelen indien u, of uw collega, te water raakt? 6/28

7 2.1.3 Binnentreden gebouw met adembescherming. (geen complex gebouw) Voorbeelden: woningbrand kelderbrand zolderbrand kapbrand Explosie Elektrocutie Flashover Backdraft Instorting/omvallen of bezwijken constructie Struikelen Vallen Vallende voorwerpen Stoten Beknelling Desoriëntatie Verbranding Ingesloten raken Defecte apparatuur Contact met gevaarlijke stoffen Ademluchtcilinder leeg Inademing schadelijke dampen In hoeverre bent u zich bewust van de genoemde gevaren en de risico s? In hoeverre bent u opgeleid cq. bevoegd om een brandend gebouw te betreden? In hoeverre krijgt u structureel voorlichting over de algemene risico s ( bezwijken constructie, elektrocutie, van hoogte vallen e.d.) met betrekking tot het binnentreden van een gebouw? In hoeverre wordt u realistisch beoefend in een oefencentrum? In hoeverre wordt de veiligheid gewaarborgd bij het binnentreden van een gebouw? In hoeverre bent u op de hoogte van de risico s van een flashover en backdraft? In hoeverre krijgt u realistische oefeningen/instructie over flashover en backdraft? In hoeverre bent u op de hoogte van een noodprocedure veiligheid eigen personeel? In hoeverre wordt deze noodprocedure beoefend? In hoeverre vindt registratie plaats van brandweermensen die panden betreden? In hoeverre heeft u de beschikking over adequate middelen om een pand veilig te kunnen betreden? 7/28

8 2.1.4 Gebruik warmtebeeldcamera Gebruik watervoerende armaturen 2.2 Specifiek Gebouwen Bereikbaarheid en toegankelijkheid aandacht voor het beeld van de camera Onjuiste interpretatie van de beelden Desoriëntatie Accu leeg met als mogelijk gevolg desoriëntatie Defect met als mogelijk gevolg desoriëntatie Struikelen Vallen Struikelen Vallen Stoomvorming Verbranding Letselschade door reactiekracht Vertillen Hittestuwing Door geen of slechte bereikbaarheidskaarten en/of aanvalsplannen kan de arbeidsveiligheid in het geding komen. In hoeverre bent u opgeleid in het werken met de warmtebeeldcamera? In hoeverre krijgt u voorlichting over de risico s van het werken met de warmtebeeldcamera? In hoeverre bent u geoefend in het werken met de warmtebeeldcamera? In hoeverre bent u opgeleid in het werken met watervoerende armaturen? In hoeverre krijgt u voorlichting over de risico s van het werken met watervoerende armaturen? In hoeverre worden inhoudelijk bereikbaarheidskaarten/ aanvalsplannen binnen het korps besproken? In hoeverre worden bereikbaarheidskaarten/aanvalsplannen, buiten een echte inzet om, daadwerkelijk in de praktijk getoetst door de repressieve dienst? 8/28

9 Inzet in Complexe gebouwen; Voorbeelden: Gevangenissen Kantoorgebouwen Ziekenhuizen Verzorgingstehuizen Bejaardentehuizen Inzet in gebouwen met dieren (boerderijen, maneges, dierentuinen, kennels e.d.) Naast de gevaarsaspecten die reeds zijn benoemd bij het binnentreden van een gebouw zijn de specifieke gevaarsaspecten: Desoriëntatie Ingesloten raken Letsel door defecte apparatuur Letsel door ademluchtcilinder leeg Bekneld raken Stoten Schoppen Schrikken van dieren In paniek raken van dieren Gebeten worden In hoeverre bent u opgeleid om een inzet uit te kunnen voeren in complexe gebouwen? In hoeverre bent u geoefend om een inzet uit te kunnen voeren in complexe gebouwen? veiligheidsinstructie/procedure met betrekking tot een inzet in complexe gebouwen? arbeidsmiddelen? (communicatie, refinder, registratiebord, warmtebeeldcamera e.d.) In hoeverre maakt u daadwerkelijk gebruik van de juiste arbeidsmiddelen? (communicatie, refinder, registratiebord, warmtebeeldcamera e.d.) In hoeverre wordt u (realistisch) beoefend in het bestrijden van genoemde arbeidsmiddelen om deze activiteit veilig en verantwoord uit te kunnen voeren? 9/28

10 2.2.2 Verkeer en vervoer Bestrijden van een voertuigbrand (al of niet met gevaarlijke stoffen) Bestrijden van een treinbrand (personentrein en goederentrein al of niet geladen met gevaarlijke stoffen) Explosie Vrijkomen schadelijke dampen Elektrocutie Verbranding Vrijkomen lading Radioactiviteit Explosie Elektrocutie Vrijkomen schadelijke dampen Verbranding Aanrijdgevaar Radioactiviteit arbeidsmiddelen om deze activiteit veilig en verantwoord uit te kunnen voeren? arbeidsmiddelen (NS-veiligheidstester) om deze activiteit 10/28

11 Bestrijden van scheepsbrand (al of niet met gevaarlijke stof als lading) Bestrijden vliegtuigbrand (ingeval van neerstorten buiten vliegveld) Relatie met (binnentreden gebouw) en (complexe gebouwen) Verdrinken Verstikking als gevolg activeren CO2 blusinstallatie. Explosie Geraakt worden door rondvliegende delen Vrijkomen schadelijke dampen Explosie door munitie bij militaire vliegtuigen Radioactiviteit arbeidsmiddelen om deze activiteit veilig en verantwoord uit te kunnen voeten? 11/28

12 2.2.3 Natuur en milieu Bestrijden van bos/veen/duin en heidebrand Diversen Bestrijden van: vloeistofbrand containerbrand Blussen onder hoogspanningsleidingen (geen bovenleiding spoor) en bestrijden van brand in trafostation, schakelstation e.d. Ingesloten raken Inademen rook/schadelijke dampen Verbranding CO-vergiftiging Explosie Vrijkomen schadelijke dampen In contact komen met de vloeistof Explosie door bv. Spuitbussen Verbranding Elektrocutie arbeidsmiddelen om deze activiteit veilig en verantwoord uit te kunnen voeren? 12/28

13 Blussen in ruimten met stof (zaagsel,meel, melkpoeder e.d.) Explosie (stof) Verstikking door stationaire blusinstallaties (CO2) 13/28

14 3 Hulpverlening 3.1 Algemeen Gebruik HV-gereedschap Werken met: Hydraulisch gereedschap Kettingwerk Staaldraadtakel Staalkabels Hijsbanden Lieren Dommekrachten Hefkussens Snijdgereedschap (gas/zuurstof) Doorslijpmachine Stroomaggregaat Motorkettingzaag Wegspringen materialen Brandgevaar door lekkage van hydraulische olie Injecteren van olie onder hoge druk in het lichaam Losschieten/breken van lasthaak/kabel Wegglijden last Wegglijden HV-gereedschap Knelgevaar Knelgevaar tussen gereedschap en object Brand Verbranding huid/lichaam Geraakt worden door rondvliegende materialen Breken doorslijpschijf Gehoorschade Vermoeidheid/doofheid door trillingen Elektrocutie Verbranding huid/lichaam door contact met hete onderdelen In lichaamsdeel zagen Elektrocutie bij gebruik van een elektrische machine arbeidsmiddelen om deze activiteit veilig en verantwoord uit te kunnen voeren? persoonlijke beschermingsmiddelen om deze activiteit In hoeverre zien de leidinggevenden er op toe dat u gebruik maakt van de juiste arbeids- en persoonlijke beschermingsmiddelen. 14/28

15 3.2 Specifiek Gebouwen Het bevrijden van personen uit liften Het veiligstellen van dakpannen, steigers, antennes en dergelijke als gevolg van stormschade. Evenals takken/bomen etc. Vallen in liftschacht Bekneld raken tussen draaiende delen Meevoeren (plakken) van losse kleding etc. met bewegende delen Geraakt worden door losgeraakte materialen/ objecten Vallen van hoogte arbeidsmiddelen om deze activiteit veilig en verantwoord uit te kunnen voeren? persoonlijke beschermingsmiddelen om deze activiteit In hoeverre zien de leidinggevenden er op toe dat u gebruik maakt van de juiste arbeids- en persoonlijke beschermingsmiddelen. 15/28

16 Wateroverlast, leegpompen kelders. Werkzaamheden en redden van personen en dieren uit besloten ruimten (tanks, kruipruimten, gierkelders e.d.) Melding terroristische activiteit waarbij de brandweer door de politie gevraagd is voor assistentie bijvoorbeeld bommelding, verwijderen/isoleren chemische bestrijdingsmiddelen (Anthrax etc) Besmet raken door vervuild water (botulisme, legionella), fecaliën e.a. Ziekte door onhygiënisch gedrag Vallen in diepte Verstikking Inademen gezondheidschadelijke stoffen Explosiegevaar Contact met chemische schadelijke stof Geraakt worden door rondvliegende materialen bij het ongewild afgaan van de bom. Besmet raken persoonlijke beschermingsmiddelen om deze activiteit 16/28

17 Berging slachtoffers anders dan bij brand, verkeer of bij hoogteverschillen, bijv na verdrinking/zelfdoding Biologische besmetting door lichaamsvocht, lijkvocht bijv. hepatitis en/of HIV persoonlijke beschermingsmiddelen om deze activiteit In hoeverre zien de leidinggevenden er op toe dat u gebruik maakt van de juiste arbeids- en persoonlijke beschermingsmiddelen? 17/28

18 3.2.2 Verkeer en vervoer Bevrijden slachtoffer bekneld in/onder/tussen voertuig, trein, tram, vliegtuig, vaartuig en andere objecten Reinigen wegdek Snijden Knellen Stoten Besmet raken met HIV/hepatitis virus door bloed/speeksel Getroffen worden door rondvliegende materialen tijdens de bevrijdingsactie Bekneld/geraakt worden door airbags/sidebags/gordelspanners Elektrocutie bij hybride voertuigen Elektrocutie (hoogspanning) Brand door de kerosine, gevaarlijke stoffen (hydrazine en/of munitie) Aanrijdgevaar Uitglijden/vallen door gladheid gemorste stoffen (olie, modder, etc.) In hoeverre bent u op de hoogte van de richtlijn Eerste Veiligheidsmaatregelen bij Incidenten op autosnelwegen van Incident Management? Met aandacht voor besmetting HIV / hepatitis.. In hoeverre kunt u bij deze activiteit een (digitaal) informatiesysteem raadplegen? (bijv. op het 1 e voertuig over veiligheidssystemen in voertuigen) arbeidsmiddelen om deze activiteit veilig en verantwoord uit te kunnen voeren? persoonlijke beschermingsmiddelen om deze activiteit In hoeverre maakt u daadwerkelijk gebruik van de ter beschikking gestelde arbeids- en persoonlijke beschermingsmiddelen? In hoeverre zien de leidinggevenden er op toe dat u gebruik maakt van de juiste arbeids- en persoonlijke beschermingsmiddelen? 18/28

19 3.2.3 Natuur en milieu Betreffende activiteiten reeds benoemd in voorgaande Reeds benoemd in voorgaande Reeds benoemd in voorgaande nvt 4 Ongevallen Gevaarlijke stoffen 4.1 Algemeen Inzet met chemiepak/ gaspakken Hittestuwing Letsel oplopen door defect pak (scheuren/schade) Letsel oplopen door doorslaan pak Letsel door onvoldoende ademlucht, toevoer tijdelijk / geheel geblokkeerd door verkeerde combinatie toestellen/ademluchtslangen Letsel door defect ademluchtapparatuur Letsel door slecht zicht door beslaan van ruit bij pak waar ademlucht binnen het pak wordt gedragen Besmetting/contact gevaarlijke stoffen (onjuiste/onzorgvuldige ontsmetting) In hoeverre bent u opgeleid cq. bevoegd om de genoemde activiteit veilig en verantwoord uit te kunnen voeren? persoonlijke beschermingsmiddelen om deze activiteit 19/28

20 4.2 Specifiek Gebouwen Waarnemen benzinelucht, gaslucht, gaslekkages en meting hoge CO-concentratie Inzet (assistentie politie) in of bij illegaal XTC laboratorium cq. hennepkwekerij Aantreffen en verwijderen chemicaliën Explosie Instorting Verstikking Letsel door defecte apparatuur Letsel door foute meting Explosie Elektrocutie Contact met gevaarlijke stof Boobytraps Kans op chemische reactie persoonlijke beschermingsmiddelen om deze activiteit arbeidsmiddelen om deze activiteit veilig en verantwoord uit te kunnen voeren? persoonlijke beschermingsmiddelen om deze activiteit In hoeverre zien de leidinggevenden er op toe dat u gebruik maakt van de juiste arbeids- en persoonlijke beschermingsmiddelen? 20/28

21 Optreden in/rondom een incident waarbij asbestvezels vrijkomen schade aan gezondheid door inademen asbestvezels veiligheidsinstructie/procedure voor uw korps Met aandacht voor de invloed asbest op de gezondheid en reiniging kleding, etc. persoonlijke beschermingsmiddelen om deze activiteit In hoeverre zien de leidinggevenden er op toe dat u gebruik maakt van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen? 21/28

22 4.2.2 Verkeer en vervoer OGS-inzet waarbij een voertuig, vaartuig of vliegtuig is betrokken Chemische reactie Explosie Contact met de stof Radioactiviteit Met aandacht voor meetapparatuur (gasmeetbuisjes, explosiegevaar, zuurstof meting), etc. persoonlijke beschermingsmiddelen om deze activiteit arbeidsmiddelen om deze activiteit veilig en verantwoord uit te kunnen voeten? (meetapparatuur, warmtebeeldcamera explosieveilige app.) In hoeverre zien de leidinggevenden er op toe dat u gebruik maakt van de juiste arbeids- en persoonlijke beschermingsmiddelen? 22/28

23 4.2.3 Natuur en milieu Opruimen van dumping van chemisch afval en overige gevaarlijke stoffen zoals afval van XTC, gasflessen e.d. Chemische reactie Contact met de stof Radioactiviteit Explosie verbranding persoonlijke beschermingsmiddelen om deze activiteit arbeidsmiddelen om deze activiteit veilig en verantwoord uit te kunnen voeten? (Meetapparatuur, warmtebeeldcamera) In hoeverre zien de leidinggevenden er op toe dat u gebruik maakt van de juiste arbeids- en persoonlijke beschermingsmiddelen? 23/28

24 5 Gebruik voer en vaartuigen 5.1 Algemeen Het rijden met een brandweervoertuig met prioriteit 1, 2 of 3 naar een incident Oplopen letsel door het van de weg raken door stuurfout, gladheid, schrikreactie e.a. met als gevolg een ongeval. Oplopen letsel door aanrijding met andere weggebruiker(s). Overschrijding van de wettelijk toegestane snelheid met als gevolg een verhoogd risico om een ongeval te krijgen/veroorzaken. Overschrijding van het wettelijk toegestane alcohol percentage in het bloed met als gevolg een verhoogd risico om een ongeval te krijgen/veroorzaken. Bij OGS door schadelijke wolk rijden In hoeverre bent u opgeleid cq. bevoegd om de genoemde activiteit veilig en verantwoord uit te kunnen voeren? In hoeverre krijgt u voorlichting over de gevaren, risico s en verantwoordelijkheden die u als chauffeur van een brandweervoertuig heeft? In hoeverre maakt u gebruik van de veiligheidsgordel in het voertuig? In hoeverre wordt door de leidinggevende gecontroleerd of daadwerkelijk veiligheidsgordels worden gedragen? Opstellen van het voertuig op de weg en uitstappen nabij het incident. Aangereden worden door andere weggebruikers. Uitglijden Verstappen Struikelen Vallen In schadelijk gebied opstellen 24/28

25 5.2 Specifiek Werken met : ladderwagen/ hoogwerker: hulpverleningvoertuig met kraan (HV1) en lier. schuim/poederbluswagen ademlucht haakarmbak. HV- (basis haakarmbak) HV(specialistische haakarmbak) Decontaminatiehaakarmbak Werken met een boot ten behoeve van een duik-of blusinzet Aangereden worden Te dicht bij object Verkeerd afstempelen Verzakken van stempelpoten Bekneld raken/stoten Bekneld raken van personen Valgevaar Aanvaring Zinken Over boord vallen persoonlijke beschermingsmiddelen zoals o.a. redvesten om deze activiteit veilig en verantwoord uit te kunnen voeren? In hoeverre zien de leidinggevenden er op toe dat u gebruik maakt van de juiste arbeids- en persoonlijke beschermingsmiddelen. 25/28

26 6 Specialisaties 6.1 Waarschuwings- en verkenningsdienst (meetploeg) In contact komen met de gevaarlijke stof Inademen schadelijke dampen Radioactiviteit 6.2 Gaspakdrager Zie inzet gaspak- en chemiepak persoonlijke beschermingsmiddelen om deze activiteit arbeidsmiddelen (meetapparatuur) om deze activiteit In hoeverre zien de leidinggevenden er op toe dat u gebruik maakt van de juiste arbeids- en persoonlijke beschermingsmiddelen? 26/28

27 6.3 Duiken Verdrinking Defecte apparatuur Lucht in cilinder op Desoriëntatie Verstrikt raken Duikziekten Meegevoerd worden door stroming Biologische besmetting door lichaamsvocht, lijkvocht, hepatitis en/of HIV (leidraad bestrijding waterongevallen) persoonlijke beschermingsmiddelen om deze activiteit 27/28

28 Vrij invulveld Hartelijk dank voor het invullen van dit belevingsonderzoek. Mogelijk zijn bepaalde activiteiten volgens u onderbelicht. In onderstaand veld kunt u deze nader toelichten. Tevens kunt u aangeven welke aanvullende maatregelen er volgens u genomen moeten worden om de veiligheid voor u en uw collega s te verhogen. 28/28