Profielwerkstuk Geschiedenis Hitler in de Tweede Wereldoorlog

Transcriptie

1 Profielwerkstuk Geschiedenis Hitler in de Tweede Wereldoorlog Profielwerkstuk door een scholier 6074 woorden 3 april ,2 198 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Welke omstandigheden en karaktereigenschappen hebben ervoor gezorgd dat Hitler zich heeft kunnen ontwikkelen tot dictator? Deelvragen: -Wat voor persoon was Hitler, en wat was zijn achtergrond? -Wat waren zijn politieke standpunten en propaganda? -Wat hield zijn Nazi partij? -Wat was de invloed van de 1e WO geweest op de macht van Hitler? -Wat was de sociale economische situatie in Duitsland in de tijd van Hitler? -Wat waren zijn relaties met het buitenland? Wat voor persoon was Hitler, en wat was zijn achtergrond? Op 20 april 1889 werd Adolf Hitler geboren als vierde kind in een de herberg Braunau am Inn om half zeven s avonds. Dit stadje ligt in Oostenrijk, vlakbij Duitsland. Alois Hitler, de vader van Adolf, werkte bij de douane. Hitler was in zijn jeugd een doorsnee jongetje, dat werd gekoesterd door zijn moeder. Zijn vader overleed toen Hitler 16 jaar was, waardoor hij slecht ging presteren op school, en er uiteindelijk afgetrapt werd. Daarna wilde Hitler kunstschilder worden, wat niet kon, omdat je voor die opleiding minimaal 18 moest zijn. Hij moest dus nog 2 jaren wachten. Na deze 2 jaren was hij in Wenen aangekomen, om zijn gewenste opleiding te kunnen genieten. Maar, de kunstacademie vond zijn werk niet goed genoeg, waardoor hij niet toegelaten werd. Hitler bleef in Wenen wonen, huurde een kamer met een vriend en bleef tekenen. Kort daarop overleed zijn moeder, en ontving een kleine erfenis. Dit gebruikte hij onder andere om het jaar door te komen, samen met het verkopen van zijn tekeningen. Na dit jaar probeerde Hitler opnieuw aangenomen te worden op de kunstacademie, maar dat was tevergeefs. Het geld raakte op, en hij kon zijn kamer niet meer betalen. Hierdoor was hij genoodzaakt om 4 jaar lang in grote armoede te leven, te bedelen en om geregeld in de buitenlucht te overnachten. Aan werk kon hij niet gemakkelijk komen aangezien hij geen diploma s had. Pagina 1 van 13

2 Rijke burgers behandelden hem als grof vuil, en moesten niets van hem hebben. Dit was één van de redenen dat hij een hekel had aan rijke mensen, en dan voornamelijk aan rijke Joden. Deze bevolkingsgroep had namelijk over het algemeen een goede baan, als advocaat, handelaar, juwelier etc. Toen in 1914 de Eerste Wereldoorlog uitbrak, vocht Hitler vrijwillig mee met het Duitse volk, het volk naar zijn hart. Hij kreeg 2 medailles in die oorlog voor zijn dapperheid. In 1918, toen Duitsland de oorlog verloren had, bleef Hitler in het Duitse leger. De Duitse officieren hadden door dat Hitler erg goed kon spreken, en boden hem de taak aan om les te geven aan nieuwe soldaten. Hitler werd daar erg gewaardeerd. Na de oorlog moest Duitsland de schade aan veel landen terugbetalen. Vooral aan Frankrijk. In het verdrag van Versailles stond dat Duitsland 132 miljard moest terugbetalen. Dit is de reden dat de Duitsers, waaronder Hitler, wraakgevoelens koesterde tegen de landen die dit verdrag ondersteunden. Later werd Hitler lid van de DAP (Deutsche Arbeiterpartei), een kleine partij van slechts 50 leden. Later werd dit de NSDAP (Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei). Bij de tijd dat Hitler 2 jaar later leider werd, bestond de partij maar liefst uit leden. Hitler was al bijna bij iedereen bekend, samen met het symbool van de partij, het hakenkruis. Maar eigenlijk hield Hitler niet van al die aandacht en de deftigheid daaromheen. Hieronder is een tabel weergeven met daarin het aantal leden dat de NSDAP (eerder DAP) had in de belangrijkste perioden. Sinds mei 1933 is de grootte van de partij heel erg hard gegroeid. Toen de partij de verkiezingen won, werd Hitler bondskanselier, ofwel premier. Eind September Januari Mei Hitler zat niet stil. In 1923 maakte hij samen met anderen in het geheim een plan om de regering in Berlijn af te zetten, om op die manier in opstand te komen. Met duizenden aanhanger ging hij naar Berlijn om dit plan te realiseren, maar het ging niet zoals gepland. Er werden schoten gelost, waarbij er 19 mensen dood gingen. De aanhangers renden in paniek weg. Later werd Hitler gearresteerd voor zijn daden, en werd veroordeeld tot 5 jaar gevangenisstraf, voorwaardelijk. Hiervan hoefde hij maar een aantal maanden uit te zitten (bijna een jaar). In de gevangenis schreef Hitler het nu beruchte en in veel landen verboden boek, genaamd Mein Kampf (Mijn Strijd). Hierin maakte Hitler duidelijk wat zijn politieke standpunten waren, en hoe hij over bepaalde dingen dacht. Dit schreef hij in het perspectief van een bondskanselier, dus over zijn eigen (toen nog niet bekende) toekomst. Deze standpunten waren veelal erg extreem, waarvan er twee het meeste gevaarlijk Pagina 2 van 13

3 zouden zijn. -Dictatuur: Hitler vond, dat Duitsland maar op één manier weer aan de macht kon komen, en dat is onder leiding van één persoon, een zogenaamde führer. Hiervoor had hij natuurlijk zichzelf in gedachten. Deze persoon moest alom gerespecteerd, en geaccepteerd worden, iedereen moet het met hem eens zijn. Wanneer dit niet het geval zou zijn, zouden de desbetreffende personen worden opgepakt of geëxecuteerd. Ook mocht er maar op één partij worden gestemd, namelijk de NSDAP. -Ongelijkheid: Niet alle rassen zijn van gelijke waarde, meende Hitler. Het zwarte ras doet ver onder het blanke ras. Het beste ras was dat van de Germanen. Dit waren Duitsers, maar o.a. ook Nederlanders (mensen van het Germaanse ras zijn te herkennen aan blond haar, blauwe ogen en een fors postuur). Joden behoorden tot het slechtste ras. Deze mensen zijn de oorzaak van al het kwaad in Duitsland, en de rest van de wereld, vond Hitler. Ook schreef hij, dat alle Joden zouden moeten worden uitgeroeid. Na zijn vrijlating werd Hitler weer tot hoofd van de NSDAP gekroond. Hitler beloofde de mensen een oplossing te geven voor alle ellende, armoede en werkloosheid in Duitsland. Hij zorgde voor allerlei grote projecten. Hiernaast geeft hij de eerste aanzet tot het aanleggen van veel Duitse wegen. Op deze manier konden veel werklozen weer aan de slag gaan, met een schop in de hand. Er kwamen veel fabrieken die oorlogsspullen maakten, zoals tankers, vliegtuigen, bommen en andere wapens. Het geld om de mensen te betalen, leende hij voornamelijk in het buitenland. Op deze slimme manier wist hij wapens te maken van het geld van zijn toekomstige vijanden, en zorgde hij ervoor dat Duitsland nu een flinke wapenvoorsprong had. Toen de Tweede Wereldoorlog begon in september 1939 hadden de Duitsers het beste leger van de wereld. De wereldoorlog die Hitler op zijn agenda had staan, vereiste veel soldaten. Dit was volgens hem het beste op te lossen, door de jeugd van Duitsland als vroeg voor te bereiden op het leven van een Duitse soldaat, die zonder na te denken de bevelen van de leider opvolgt. Deze eenheid is beter bekend als de Hitlerjügend. Duitse vrouwen moesten volgens Hilter zorgen voor veel kinderen. Dit had natuurlijk als rede, dat hij deze kinderen kon opleiden tot soldaat, en op die manier zijn leger kon uitbreiden. Gezinnen met veel kinderen kregen meer geld van de regering, dus veel vrouwen namen veel kinderen. In 1935 maakte Hitler een wet, die er voor zorgde, dat Duitse vrouwen alleen maar met echte Duitse mannen mochten trouwen. "Het Germaanse ras moet zuiver blijven", zei Hitler. "Er mogen geen kwade joodse invloeden zich mengen met het Arische (germaanse) ras." Hitler liet zichzelf vaak fotograferen met kinderen, en deze foto s werden dan groot in de kranten gezet. Dit zorgde ervoor dat iedereen dacht dat hij een lieve en zorgzame man was. Veel Duitse vrouwen vonden hem dan ook een ideale man. Maar ondertussen hield Hitler totaal niet van kinderen, om over vrouwen maar niet te spreken. Relaties met vrouwen liepen vaak erg moeizaam, tot ze aan eind kwamen. Wel hield Hitler erg veel van zijn nichtje, welke later zelfmoord pleegde. Erg sociaal was hij dus niet, het liefst zat hij alleen, zonder gezelschap. Toch kreeg hij laten een relatie met ene Eva Braun. Toen de oorlog uitbrak, zat hij vaak in zijn huis op de Obersaltzberg. Dit was zijn meest betrouwbare plek, en kon hier ook tijdens de oorlog belangrijke mensen ontvangen. Pagina 3 van 13

4 Ook gebruikte Hitler de bioscoop om zijn volk te beïnvloeden. Zo was er een film De Eewige Jood. Hierin werden Joden als beesten en criminelen neergezet. In die tijd, was de film iets nieuws, het bestond nog niet zo lang. Bijna alle mensen geloofden alles wat ze in de bioscoop zagen. Ook de geschiedenis werd herschreven. De Duitsers waren plotseling niet de schuldigen van de Eerste Wereldoorlog, maar Frankrijk. Hitler wist in 1943 al dat zijn oorlog niet gewonnen kon worden. In plaats van zichzelf en het volk over te geven, liet hij nog meer Duitsers de oorlog ingaan. Op deze manier vermoordde hij dus eigenlijk zijn eigen volk. Ooit heeft Hitler gezegd: "Een Duitse soldaat moet zich nooit levend overgeven." Wegens wapen tekort liet hij vrouwen en kinderen in wapenfabrieken werken. Ook stuurde hij kinderen de oorlog in. In 1945 was het Russische leger (ook wel bekend als het Rode Leger) al Berlijn binnengevallen. Er werd hevig gevochten. Veel Duitse steden werden gebombardeerd door de Geallieerden. Maar in plaats van zich over te geven, verstopte Hitler zich in een bunker onder het Rijksdaggebouw, waarvan uit heel Duitsland werd bestuurd. Propaganda In 1933 werd het Ministerie van Volksvoorlichting en Propaganda (voor het gemak MVP) in Duitsland opgericht. Deze opereerde onder het gezag van de heer Goebbels. Dit ministerie was de reden dat er vrijwel geen persvrijheid meer bestond in Duitsland, aangezien het zich bemoeide met alle bestaande media; radio, kunst, film, literatuur en de pers. Zo mochten bijvoorbeeld alleen kunstenaars die goedgekeurd waren door de Duitse overheid hun werk nog blijven doen. Alle Joodse boeken, kunst en muziek werd verbrand. Het Duitse volk werd overspoeld met de propaganda die het MPV op hen losliet. Toch was dit een erg invloedrijke aanpak. Goebbels had alle media in zijn macht, ze zeiden precies wat hij wilde dat ze zeiden. Al Hitlers toespraken, zoals het herstellen van Groot Duitsland, de negatieve kante van de democratie en de minderwaardigheid van Joden werden vele malen herhaald op de nationale radio. Posters en films ontbraken ook niet aan de propaganda machine die Goebbels had draaien om het antisemitisme (antijoods) en het Nazisme (racistische, imperialistische en nationalistische ideologie) te verspreiden. Ook scholen ontsnapten niet aan de aandacht van de Nazi s. Verscheidene vakken waren doordrenkt van het Nationaal socialisme. Voor de oudere jeugd was er de `Hitlerjügend voor de jongens en de `Bund Deutschen Mädel voor de meisjes. Deze twee verenigingen waren er om de oudere jeugd voor te bereiden op hun taak als volwassene in het Derde Rijk (Dit was een andere benaming voor Nazi-Duitsland, en voor het hele 'Groot-Germaanse rijk', met alle aangesloten en veroverde gebieden. Hitler verbood deze naam toen hij meer politiek tegenstanders kreeg. Deze hadden het namelijk in het geheim al over een Vierde Rijk, zonder Hitler en zijn nazi s. Volgens alle reclame en andere propagande had het Derde Rijk meer dan duizend jaren bestaan. Het bleef bij twaalf jaar, van 1933 tot 1945). Goebbels had een goede tactiek wat betreft het Duitse volk achter zich te krijgen. Door het volk veel te bezoeken, toespraken te houden en conflicten openbaar te verklaren wist hij het vertrouwen van hen te Pagina 4 van 13

5 winnen. Bij fascistische partijen stond een aantal dingen centraal. Een land heeft één sterke leider nodig. Democratie was een slechte ontwikkeling, aangezien deze in de weg stond van een sterke en eensgezinde natie. De staat ging voor het belang van het individu. De NSDAP was hier geen uitzondering op, toch onderscheed de partij zich van andere fascistisch getinte partijen; ze waren extreem racistisch. De zogenaamde rassenleer stond namelijk centraal bij de partij, wat in hield dat mensen in rassen in te delen waren, en dat er klasse verschillen waren. Het superieure en inferieure ras. Bovenaan deze rassenlijst stond vanzelfsprekend het Arische ras (Übermensch), en onderaan bungelden de Joden(Untermensch). De Jood was volgens de Duitser gemakkelijk te herkennen aan de kromme neus, en het gierig en misdadig zijn. Het bleef echter niet bij de haat tegen de Joden. Invaliden, negers en zigeuners werden ook niet op prijs gesteld. Een eventuele kruising tussen rassen werd uiterste verboden, omdat dit zou leiden tot een rasverzwakking; het Arische ras moest zuiver blijven. De totalitaire staat was een ander belangrijk punt waarin ze moesten geloven. Hierin was het noodzakelijk dat een burger de rest van het volk moest dienen. De leider werd ook als heel belangrijk gezien, hij was een soort idool. Er is een eenpartijstelsel, en om te laten zien hoe eensgezind de bevolking is worden er nog wel verkiezingen gehouden. Nationalisme is een ander punt wat de fascisten aan de totalitaire staat toevoegde. Het eigen land en eigen volk gingen voor alles. Ze hadden het niet zo op het liberalisme en dit kwam omdat daarbij de nadruk te veel op de rechten van het individu werd gelegd en hierdoor werd de macht van de staat en het volk als collectief verzwakt. De parlementaire democratie was volgens hen ook geen optie, want daar werd te veel gepraat en te weinig gedaan. Op socialisten en communisten hadden ze het ook niet zo want die legden de nadruk te veel op gelijkheid binnen het land en buiten het land. Verder zijn er nog twee belangrijke punten in de Nazi-propaganda. Namelijk het hoog in acht nemen van het thuisfront; Een vrouw met kinderen werd neergezet als de belangrijkste staatsburger. Op die manier dachten alle vrouwen dat dat het streven moest zijn, waardoor er meer minisoldaten werden gekweekt. Ook de arbeiders werden geprezen. De boeren zorgden namelijk voor het eten, en de arbeiders voor de werking van de economie. De laatste ligt er voor de hand. Duitsland was altijd aan de winnende hand, als je de propaganda mocht geloven. Dit creëerde een beeld van een onoverwinnelijk Duitsland, waardoor de mensen zich veilig voelden, tevreden bleven en meer vaderlandliefde kregen. Dat Hitler een intelligente man was, mag wel duidelijk zijn. Hij wist precies wat hij moest doen om zijn volk achter zich te krijgen, en hoe hij dit zo moest houden. Het belangrijkste doel van de binnenlandse propaganda (wat uitging van het parlement) was zorgen voor handhaving van het systeem, aanvaarding van gezag en het deelnemen in acties, zoals het in oorlog gaan. Dit alles werd gedaan door de mensen het idee te geven dat ze de oorlog aan het winnen waren en het gevoel te geven dat ze belangrijk waren. Zo werden bijvoorbeeld belangrijke zaken onder de aandacht van het publiek gebracht. Het was niet zo dat Pagina 5 van 13

6 die mensen echt besluiten namen of dat er naar hen geluisterd werd bij de politieke partijen, maar op deze manier kreeg het volk de illusie een belangrijk deel uit te maken van de opbouw van het Derde Rijk. Door in te spelen op de problemen van mensen, of waar mensen op dat moment mee zaten(zoals wraakgevoelens voor het verdrag van Versailles, haat tegen volksvijanden en angst voor armoede) kon Hitler het volk voor zich winnen. Een ander doel was de mensen een zondebok te geven, zoals de Joden, waardoor de Duitsers gerechtvaardigd waren met de Joden te doen wat ze wilden. Als een Jood bijvoorbeeld iemand vermoordde, werd dit nadrukkelijk in de kranten gezet, en zo kreeg de Duitse propaganda extra kracht. De politieke propaganda wilde ook de bezette landen bij Duitsland voegen zodat het Derde Rijk zou ontstaan. De bezette landen moesten hiervoor overtuigd worden van de perfectheid van Duitsland en zijn volk, en de inferioriteit van de andere landen. Dit gebeurde zoals bekend in Nederland. Nuchtere Nederlanders zouden de leugens van de Duitser niet gauw geloven, wat Hitler goed doorhad. Hij ging samenwerken met de NSB, om zo het vertrouwen van de Nederlanders te winnen. Nederlanders moesten de Duitse taal gaan leren, en lazen niks anders in de kranten dan de successen van Duitsland (echter er was een uitzondering, De (illegale) Trouw, zie bijlagen) De Rijkspartijdagen van de NSDAP waren niets meer dan enorme propagandaverspreidingen die door en werd bezocht. Elk jaar werd een dergelijk bijeenkomst gehouden in Nürnberg, tot het jaar Het doel was het verheerlijken van de führer, Hitler, die op zijn plaatst beruchte toespraken hield. Hitler werd daar min of meer aanbeden, en gezien als god. Er werd voor hem gemarcheerd door verschillende groepen, films werden er tentoongesteld waar hij beschreven wordt als held en je het kan zo gek niet bedenken wat nog meer. De bekende slogan Ein Volk, ein Reich, ein Führer werd er daar helemaal ingestampt. Niet wat je noemt een normale partijdag, waar je eerder discussie verwacht in plaatst van indoctrinatie. Wat hield zijn Nazi-partij in? De NSDAP werd opgericht door Anton Drexler, toen nog onder de naam DAP (Deutsche Arbeiterpartei). Het streven van de partij was voornamelijk het hoog houden van de dolkstoot legende. Deze legende moest het Duitse volk doen geloven dat het Duitse leger in de WO I niet is verslagen door krachten van buitenaf, maar van binnenuit. Oftewel, door het verraad van Marxisten en Joden in het eigen land en alle mensen die voor een republiek waren. Hitler moest in die tijd, 12 september 1919, onderzoeken hoe de extreem rechtse organisaties in Duitsland functioneerde. Onderzoek dat later zou leiden tot een aanmelding van Hitler bij de DAP. De DAP stelde in het begin vrij weinig voor. De partij organiseerde amateuristische bijeenkomsten waar niet veel werd bereikt. Toch, op 24 februari 1920, boekte de partij vooruitgang. Zo was Hitler een grote aanwinst gebleken, omdat hij de bijeenkomsten boeiend wist te maken voor het volk, en veel mensen achter zich wist te krijgen. De DAP werd omgetoverd tot de Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei. Hitler deed het erg goed, en wist zichzelf als eerste klas propagandist neer te zetten. Dit zorgde ervoor dat de NSDAP een steeds grotere aanhang kreeg. Dit was echter niet het enige; ook de politieke standpunten van de partij sprak een groot deel van de Duitse bevolking aan. De punten werden in 1921 verwerkt, en Pagina 6 van 13

7 nooit meer aangepast. Hier volgen de meest belangrijke: Herziening van het Verdrag van Versailles (alle voor Duitsland opgelegde beperkingen ontkrachten) Vernietiging van de Weimardemocratie Anti Bolsjewisme Militarisme (Zorgen voor een groot Duits leger, zodat het zich kon verdedigen) Antisemitisme (Voornamelijk Joden) Revanchisme (Wraak op de oude vijanden van Duitsland) Hitler had al vrij snel door hoe hij en zijn partij groot konden worden in de politiek, namelijk door goed organiseren. Hitler had al snel een aantal goede connecties, vertrouwelingen, om zich heen die veel voor hem deden. Zo was er Joseph Goebbels die de meeste propaganda voor de partij verzorgde, Alfred Rosenberg, Julius Streicher en Hermann Göring. De NSDAP kon met deze mensen al heel wat invloed uitoefenen op het volk. Maar Hitler wilde meer. Zo kreeg hij door sponsering de Duitse krant Völkischer Beobachter in zijn macht. Hij zorgde zelf voor handhaving van de orde door paramilitairen in te zetten, de SA. Voor de rest richtte de NSDAP voor alle belangrijke onderdelen van de samenleving een organisatie op. Hiermee zorgde de partij ervoor dat als iemand iets wilde ondernemen, hij of zij het via de NSDAP moest doen. Dit zou leiden naar totale controle over Duitsland en het volk. Maar zover was het nog lang niet. De partij had rond 23 slechts leden, wat op de totale Duitse bevolking vrij weinig voorstelde. Dat jaar was een crisis jaar, en kon als gevolg hebben dat het Duitse leger in kon storten. Hitler kwam op het idee om samen met de leider van de SA (paramilitairen) Ernst Röhm een reserve leger op te richten voor de Nazi s. Dit leger zou laten bekend worden als de SS. Rond de jaren 20 was er sprake van enorme inflatie. Deze werd steeds erger door de zogenaamde oplossingen die men hiervoor dacht te hebben. Zo werd er in eerste instantie gigantische hoeveelheden geld bij te drukken. Ook werd er op de biljetten teksten gedrukt met getallen als Mark. Door de stijging van de inflatie en ontevredenheid van het volk zag de NSDAP dé kans om de macht te grijpen met als kenmerk dat de NSDAP revolutionair zou zijn. Hitler had ook het succes van de Russische revolutie in zijn achterhoofd. De greep naar macht zou niet zonder bloedvergiet verlopen. 9 november was de datum dat het allemaal zou gebeuren. Dan zouden er namelijk veel regering leiders aanwezig zijn. Hitler besloot na een mislukte gijzeling van de leiders een mars in te zetten met veel ontevreden inwoner door München naar het ministerie van oorlog. Echter, deze mars mislukte ook omdat de stoet werd omgeleid waardoor ze nooit hun doel konden bereiken. De stoet werd stil gezet bij Feldherrnhalle. Daar ging iets vreselijks mis. Er werd door op vandaag de dag nog steeds onbekende oorzaak een schoot gelost waardoor een politie agent ter plekke overleed. De politie opende het vuur op de stoet die 14 NSDAP ers het leven gekost heeft. Pagina 7 van 13

8 Hitler had hoogverraad gepleegd. Echter, de straf die hij hiervoor kreeg was nauwelijks een straf te noemen; een paar jaar in een luxe gevangenis. Deze lage straf was voornamelijk te danken aan de talenten die Hitler had om mensen te overtuigen en te boeien. De tijd dat Hitler in de gevangenis zat gebruikte hij om zijn standpunten weer te geven in zijn boek Mein Kampf. Een jaar later kwam Hitler al vrij, en het was tijd voor de wedergeboorte van de NSDAP. Na 1929 groeide de partij weer snel, met behulp van de economische crisis die toen nog erger heerste. Wederom met massabijeenkomsten kreeg de partij een enorme achterban, en Hitler kreeg ze min of meer in zijn macht. Het resultaat was dat de partij de op één na grootse in Duitsland werd na de verkiezingen in Echter, de werkloosheid bleef stijgen tot Hitler hoopte dan ook in de verkiezingen van datzelfde jaar als winnaar uit de strijd te komen en president te worden. Het eerste lukte wel, maar de toen huidige president von Hindenburg liet dat niet toe. Von Hindenburg vertrouwde Hitler niet, maar later was de druk op de president zo groot geworden om Hitler het presidentschap over te dragen, dat dit ook gebeurde. Hitler had nu al één van zijn doelen bereikt. Nu verkeerd hij in een positie waar hij veel meer druk kon uitoefenen, en dat deed hij dan ook. Hij schakelde zijn grootste politieke vijanden uit en intimideerde op die manier de oppositie. In 1933 was de overwinning in de verkiezingen enorm voor de NSDAP met bijna 45% van alle stemmen. Het tijdperk van de Nazi dictatuur was aangebroken. De partij veranderde al snel heel veel dingen in de Duitse samenleving. Zo kregen de burgers steeds minder vrijheid, en werden ze steeds meer gehersenspoeld. De haat tegen voornamelijk Joden werd er hard ingestampt bij de Duitsers en er werden vele concentratiekampen gebouwd. Op het hoogtepunt zouden dit er ruim 2500 zijn in Duitsland. De NSDAP, of eigenlijk alleen Hitler, was nu een rasechte dictator. Hij wist de mensen zelfs zo ver te krijgen dat de wet die verbood andere politieke partijen op te richten aangenomen werd. Het stemmen was vanaf dat moment (1933) alleen nog maar mogelijk op één partij, de NSDAP, en dan met vóór of tegen de partij. Het laatste werd bijna onmogelijk gemaakt door de enorme stroom van propaganda die de bevolking vertelde dat het niet stemmen, of tegen stemmen gelijk stond aan verraad. Verraad zou, zoals toen bekend, hard worden afgestraft. Later had de NSDAP vrijwel niets meer te vertellen, en was overbodig geworden. Hitler was de enige echte leider, iedereen stond onder hem, hij was dictator. Wat was de invloed van de 1e WO geweest op de macht van Hitler? Om hier achter te komen, zal ik eerst de oorlog in het kort beschrijven: Duitsland, Bulgarije, Turkijen en Oostenrijk-Hongarije voerden oorlog tegen de geallieerden en vennoten, als Groot-Brittannië, VS, Frankrijk, Japan, Rusland, Italië, België, Servië en Griekenland. De directe oorzaak was de moord op Frans Ferdinand, kroonprins van Oostenrijk. Deze moord vond plaatst in Sarajevo, wat als gevolg had dat Oostenrijk-Hongarije Servië de oorlog verklaarde. Dit veroorzaakte een kettingreactie; Duitsland kwam in oorlog met Rusland, Frankrijk, België en Engeland. De oorlog kostte meer dan mensen het leven, waardoor Europa als geheel minder machtig was geworden. Pagina 8 van 13

9 OORLOGSDODEN ( ) Duitsland Rusland * Frankrijk * Oostenrijk-Hongarije Britse Rijk (Groot-Brittannië incl. koloniën) * Italië * Roemenië * Turkije Verenigde Staten * Bulgarije De geallieerde landen zijn van een * voorzien. Nu was de Verenigde Staten de machtigste natie ter wereld. Later werd er door de geallieerden een verdrag opgesteld, namelijk het Verdrag van Versailles. Duitsland was gedwongen dit verdrag te ondertekenen, waarin o.a. stond dat het land de getroffen landen geld moest betalen, geen echt leger meer mocht hebben en al zijn koloniën moest afstaan. Duitsland werd vernederd. Hier zijn de belangrijkste punten van het Verdrag van Versailles: Duitsland moet Elzas-Lotheringen aan Frankrijk afstaan. Duitsland moet de kolenmijnen in het Saargebied aan Frankrijk afstaan. Duitsland moet Moresnet, Eupen, Malmédy en St. Vith aan België afstaan. Duitsland moet het grootste deel van West-Pruisen en bijna de gehele provincie Posen aan de nieuwe staat Polen afstaan. Duitsland moet alle koloniën afstaan: Togo en Kameroen, de gebieden in Oost- en Zuidwest-Afrika, enkele eilanden in de Stille Oceaan en bezittingen in China. Alle Duitse goederen en bezittingen in het buitenland worden verbeurd verklaard. Duitsland moet alle oorlogsmateriaal aan de geallieerden afstaan. De algemene dienstplicht in Duitsland wordt afgeschaft en de generale legerstaf wordt opgeheven. Duitsland mag geen tanks, vliegtuigen, onderzeeboten, grote oorlogsschepen en gifgas meer hebben. Gedurende 15 jaar mag Duitsland geen troepen stationeren op de linker Rijnoever en in een strook van 50 km op de rechter Rijnoever. De totale omvang van het Duitse landleger mag niet groter zijn dan man. De Duitse marine mag niet meer dan manschappen hebben. Duitsland mag niet meer dan officieren hebben. Duitsland mag geen deel uitmaken van de te vormen Volkenbond(organisatie van volken tot regeling van geschillen en handhaving van de vrede, opgeheven in 1945) Oostenrijk moet Zuid-Tirol aan Italië afstaan. Turkije moet alle buitenlandse gewesten afstaan. Engeland krijgt Irak, Palestina en Trans-Jordanië; Frankrijk krijgt Syrië en Libanon. Duitsland moet alle handelsschepen met een laadvermogen boven 1600 Brt aan de geallieerden afstaan, plus de helft van alle handelsschepen van 1000 tot 1600 Brt. Bovendien moet éénvierde deel van de visserijvloot en tweevijfde deel van de binnenvaartschepen worden afgestaan. Pagina 9 van 13

10 Duitsland dient verder af te staan grote aantallen machines en bouwmaterialen, treinen en vrachtauto's. Duitsland dient jarenlang bepaalde hoeveelheden kolen en chemicaliën, verfstoffen en brandstoffen te leveren. Alle Duitse onderzeese telegraafkabels worden verbeurd verklaard. Duitsland dient 20 miljard goudmark te betalen. ( Toen Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Bulgarije en Turkije zich hadden overgegeven in november 1918, waren de burgers van Duitsland woedend op hun leiders voor al de ellende. De Duitse Keizer Wilhelm 2 vluchtte naar Nederland, want dat bleef neutraal, en koningin Wilhelmina was familie. Duitsland had niets meer om trots op te zijn, en dat voelde de Duitsers goed aan. Wraakgevoelens en haat koesterden velen van hen tegenover de leiders, maar ook tegenover de geallieerden. Dit was voor Hitler een kans om op de gevoelens van de burgers in te spelen. Het ging namelijk slecht met Duitsland. Hitler beloofde meer werk, meer reden voor liefde voor het vaderland en de kans om de wraakgevoelens te bevredigen. Dit had goed gewerkt; Hij zou op die manier vele stemmen krijgen. Wat was de sociale economische situatie in Duitsland, in de tijd van Hitler? Zoals hierboven al is vermeld, ging het slecht met Duitsland. Mensen waren neergeslagen, wanhopig en teleurgesteld, om van woedend maar niet te spreken. Er waren veel werklozen rond die tijd. Hitler had enorme projecten ontwikkeld waarmee dit maatschappelijke probleem verholpen zou moeten worden. En dat lukte, samen met de opleving van de wereldhandel, slaagde Hitler erin om het aantal van te verkleinen van een schamele Dit waren banen als het werken in een wapenfabriek, het aanleggen van wegen etc. Doordat het Naziprogramma, met het oorlog voeren in de planning, kwamen er steeds meer opdrachten voor de wapenindustrie, en de werkomstandigheden van de arbeiders werden aanzienlijk verbeterd. Dit soort successen zorgen dat het NSDAP veel stemmen zou houden. Hitler vond het van groot belang dat Duitsland economisch zo veel mogelijk onafhankelijk werd van het buitenland. Duitsland had nog veel last van zijn wonden die de WOI het land had bezorgd. Hitler was er al heel snel van overtuigd dat Duitsland nieuwe gebieden in Oost-Europa zou moeten veroveren om echte oplossingen voor het voedsel en grondstoffenprobleem te vinden. Het nu welbekende Derde Rijk was al in de planning. Wat waren zijn relaties met het buitenland? Ondanks dat Hitler eigenlijk alleen zijn eigen volk waardeerde, waren bondgenootschappen noodzakelijk om zijn uiteindelijk plan succesvol te maken. De belangrijkste vrienden van Duitsland waren Italië met zijn Mussolini, en Japan. De president von Hindenbrug gaf Hitler, als rijkskanselier een leider van het NSDAP, het recht om te regeren. Dit hield in, dat Hitler nieuwe wetten mocht maken, dankzij een wijziging in de grondwet. Het gevolg hiervan was dat Hitler ongestoord andere politieke partijen kon verbieden, zijn politieke vijanden kon laten aftreden, of zelfs laten vermoorden. Hierbij begon het begin van het Derde Rijk. Pagina 10 van 13

11 Hitler wilde veel gebieden die om Duitsland heen lagen veroveren, om de droom van het Derde Rijk werkelijkheid te maken. Dit bracht echter een probleem met zich mee, namelijk het verbreken van het Verdrag van Versailles. Dit was niet het enige, want bij het overnemen van gebieden maak je ook vijanden. Vijanden die Duitsland in die tijd niet kon gebruiken. Hitler moest er dus voor zorgen dat een wereldoorlog (een korte tijd) uitgesteld werd. Hitler s eerste doelwit was het industriële Saargebied dat door de Volkenbond werd bestuurd. Dankzij een stemming door het volk sloeg hij erin in 1935 deze staalproducerende zone te overmeesteren zonder daarbij bloed te vergieten. Daarna, een jaar later, bezette hij het legerloze Rijnland. Door deze agressieve politiek moest Hitler echter snel steun zoeken in het buitenland. In oktober 1936 sloeg hij hierin toen hij met Italië een bondgenootschap sloot. Hitler wilde nu Oostenrijk, dat door de overwinnaars van WOI was verspreid, bij Duitsland laten horen. Eerst probeerde hij dit netjes via de politiek te regelen, maar dit mislukte. Kanselier Schuschnig was het hier niet mee eens, waardoor Hitler genoodzaakt was om van zijn leger gebruik te maken. Van oorlog was er echter nog steeds geen sprake, aangezien de Duitse troepen met groot enthousiasme werden ontvangen door de Oostenrijkse bevolking. Hitler was er weer in geslaagd uit te breiden zonder enige krachtige reactie. De rest van de wereld zag dit liever door de vingers dan er een stampij van te maken, uit vrees voor een nieuwe WO. Het volgende slachtoffer van Hitler s razernij was Tsjecho-Slowakije dat door de economische crisis van 1929 bijzonder hard was getroffen. Tsjecho-Slowakije vond dat dit de schuld van Duitsland was, waardoor de relatie met hun buurland allerminst vredig was te noemen. Daarom werd er door Duitsland een propagandacampagne gevoerd waarin de Sudeten-Duitsers (een demografische minderheid in Tsjecho- Slowakije) werden afgeschilderd als een door de Tsjechische regering onderdrukt volk. Toen in de zomer van 1939 de spanningen te hoog op liepen, besloot de Engelse premier Chamberlain in te grijpen, zodat in september 1938 het verdrag van München werd getekend. Hierbij verkreeg Hitler van Groot-Brittannië, Italië, Frankrijk en Oostenrijk de toelating dit Sudeten-land bij zijn rijk in te lijven op voorwaarde dat Duitsland zou stoppen met zijn veroveringsavontuurtjes. Een jaar later viel Hitler op 1 september Polen binnen in de mening dat Engeland en Frankrijk toch niet zouden reageren. Beide landen verklaarden echter die dag nog de oorlog aan het Duitse Rijk. De Tweede Wereldoorlog was een feit. Met Italië ging het slecht, als gevolg van de Eerste Wereldoorlog. Zowel op politiek als op economisch gebied bleef er nog heel wat te wensen over. De ontevredenheid groeide. Er braken stakingen en ongeregeldheden uit en communistische arbeiders gingen over tot de bezetting van fabrieken. De communisten kwamen in botsing met de in 1919 opgerichte fascistische beweging van Benito Mussolini. In oktober 1922 organiseerden de fascisten een mars op Rome, waarna Mussolini door president Victor Emanuel tot minister-president benoemd werd. Eerst stond Mussolini aan het hoofd van een kabinet, en was er nog sprake van democratie, maar eind 1924 schakelde hij de oppositie uit. Sinds toen was Italië een dictatuur. Italië viel in 1935 Ethiopië binnen, wat een jaar later zou resulteren in het uitbreiden van Italië; Ethiopië was veroverd en hoorde vanaf toen bij Italië. In de Spaanse Burgeroorlog verleende de Italiaanse regering steun aan de opstand van generaal Franco. Pagina 11 van 13

12 In die tijd was een soortgelijke regering aan macht, onder leiding van Hitler. De relatie tussen Duitsland en Italië was voorheen een beetje gespannen vanwege de Duitse ambitie omtrent Oostenrijk. Maar de Ethiopische oorlog zou ervoor zorgen dat deze landen een samenwerking gingen sluiten, ook wel bekend als de Staal-pact. Dat Italië een hevige uitbreidende ambitie had, mocht weer blijken toen het land in 1939 Albanië bezette, en bij het land lieten inlijven. Deze uitbreidingen van Italië mochten nog 4 jaar duren. Zelfs met een beetje hulp van Duitsland, werd Italië verslagen. Op 10 juli 1943 landden de geallieerden, inmiddels versterkt met de Verenigde Staten, in Sicilië. Dit betekende het einde van Mussolini s dictatuur. De Eerste Wereldoorlog had ervoor gezorgd dat de Japanse invloed in China enorm was gegroeid. Zo had China Japan nodig om zijn grondstoffen kwijt te raken. Japan had in die tijd namelijk een sterk groeiende industrie. In 1931 bezetten de Japanners Mantsjoerije, een stad in China, en stelden er een van Japan geheel afhankelijke schijnregering in (China deed vergeefs een beroep op de Volkenbond om hulp). In 1932 leidde dit tot hevige gevechten in Shanghai. Later, in 1933, had Japan zich terug getrokken uit de Volkenbond, en bleven China gebruiken voor machtsuitbreiding. Na een ongeluk ontstond er een echte oorlog tussen de twee Aziatische landen. Echter, de Chinezen maakten weinig kansen, en werden verslagen. Japan had in het begin van de Tweede Wereldoorlog vele delen van China in zijn macht, en vielen in 41 Indo-China binnen, en in datzelfde jaar werd er in de Japanse hoofdstad Tokio het Driemogendheden Pact ondertekend tussen Italië, Duitsland en Japan. Ondertussen werd Japan geboycot door de Verenigde Staten samen met Groot-Brittannië, Frankrijk, en andere geallieerden op het gebied van oliehandel. Pogingen om onder deze boycot uit te komen waren tevergeefs, wat later zou leiden tot een oorlog tussen Japan en Amerika. Zonder oorlogsverklaring begon Japan in de nacht van 7 op 8 december 1941 de aanval op Pearl-Harbor, Amerika. Binnen een half jaar had Japan de Westerse machten uit geheel Oost- en Zuid-Oost-Azië verdreven en de belangrijkste strategische steunpunten in de Grote Oceaan bezet. Maar doordat er een nederlaag was geleden voor het Japanse legen in de Koraalzee, was Japan niet meer in staat om Australië te veroveren. Later volgde er nog een tegenslag, bij Midway(6 en 7 juni 1942). Eind 1942 was de superioriteit van de Verenigde Staten op zee hersteld. In de zomer van 1943 gingen de geallieerden tot het offensief over, wat nooit meer zou veranderen. Japan bleef ondergeschikt, en verloor de strijd. Welke omstandigheden en karaktereigenschappen hebben ervoor gezorgd dat Hitler zich heeft kunnen ontwikkelen tot dictator? Eén ding is zeker; Hitler was een groot leider. Dit was onder andere te danken aan de overtuiging die hij op zijn volk losliet. Hitler sprak in zijn toespraken uit zijn eigen ervaringen, bijvoorbeeld met Joden, waardoor het overweldigend overkwam. Dit kwam goed uit, omdat hij hierdoor al snel een grote groep mensen achter zich wist te krijgen. Het was een vurige en razend intelligente man, en wist precies hoe hij het spel moest spelen om aan de macht te komen. Pagina 12 van 13

13 Het succes van Hitler was ook te danken aan zijn achtergrond. Hij was zelf straatarm geweest (waardoor hij het grootste gedeelte van de bevolking mee raakte, die ook arm was), was een echte doorzetter en had in het Duitse leger gevochten in de Eerste Wereldoorlog. Hierdoor was het een ideale en vooral geloofwaardige leider te noemen. Echter, deze ingrediënten zijn niet genoeg om zoveel teweeg te brengen, zoals Hitler had gedaan. Hitler s timing was perfect, hij had namelijk erg veel voordeel van de WOI, het verloop en de gevolgen ervan. Zonder deze oorlog, zou Hitler het nooit zover geschopt hebben. De economie was na de oorlog erg slecht door o.a. de schulden die Duitsland eraan had overgehouden. Het volk was erg gefrustreerd door het verlies dat het had verloren in de WOI. Het land stelde vrij weinig meer voor, onder andere door het Verdrag van Versailles, waardoor Duitsland vrijwel geen vrijheid meer had. Doordat Hitler op een meesterlijke wijze op de gedachten van het volk kon inspelen, kon hij de top bereiken. Het volk werd verblind door de man, die door veel mensen eerder werd gezien als held. Alle propaganda en toespraken hadden er daarna toe geleid dat Hitler zich kon ontwikkelen tot dictator. Bronnen Internet sites: cas/gpa/posters2.htm Boeken: Hitler en de Geschiedenis, John Lukacs De Tweede Wereldoorlog Dag Na Dag, Anthony Shaw Pagina 13 van 13