Therapeutic Drug Monitoring van Infliximab DORIEN VAN DEN BOSSCHE ASO KLINISCHE BIOLOGIE AZ DELTA KLINISCH LABORATORIUM KLINISCHE CHEMIE
|
|
- Cecilia Jacobs
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Therapeutic Drug Monitoring van Infliximab DORIEN VAN DEN BOSSCHE ASO KLINISCHE BIOLOGIE AZ DELTA KLINISCH LABORATORIUM KLINISCHE CHEMIE
2 ANALYTICAL AND CLINICAL PERFORMANCE EVALUATION OF TWO POC TESTS FOR THERAPEUTIC DRUG MONITORING OF INFLIXIMAB CONCLUSIE METHODEN RESULTATEN
3 INFLIXIMAB Biological Chimeer monoklonaal antilichaam gericht tegen Tumor Necrosis Factor Alfa (TNF-α) > In fysiologische condities: speelt TNF-α een regulerende rol in de inflammatie en verdedigt het de gastheer tegen infecties > Bij hoge concentraties: versterkt TNF-α de inflammatie en stimuleert de productie van een groot aantal proinflammatoire mediatoren Mucosale weefselschade Gewrichtsontsteking en -destructie Huidlaesies
4 INFLIXIMAB Biological Chimeer monoklonaal antilichaam gericht tegen Tumor Necrosis Factor Alfa (TNF-α) Indicaties: INFLAMMATOIRE DARMZIEKTEN (IBD) Ziekte van Crohn Colitis Ulcerosa REUMATOLOGISCHE AANDOENINGEN Rheumatoïde artritis (RA) Spondylartropathie Psoriasis artritis DERMATOLOGISCHE AANDOENIGEN Psoriasis Bron: Presentatie Prof. A. Gils Hoe kan het opvolgen van serumspiegels van biologische geneesmiddelen bijdragen tot een betere zorg van de patiënt. Leuven 28/04/2016
5 BEHANDELING VAN INFLAMMATOIRE DARMZIEKTEN TNFantagonist en (UC/CD) 5-ASA Integrin /adhesionantagonisen (UC/UD) vb. Vedolizumab Corticosteroïden Interleukin- 12/23- antagonist (CD) vb. Ustekinumab JAKinhibitor / MTX Thio -purines Bron: P. Hindryckx, Journal of Crohn's and Colitis, 2018,
6 BEHANDELING VAN INFLAMMATOIRE DARMZIEKTEN TNFantagonist en (UC/CD) Integrin /adhesionantagonisen (UC/UD) vb. Vedolizumab Interleukin- 12/23- antagonist (CD) vb. Ustekinumab IMMUNOGENICITEIT Bron: Hindryckx P. et al, Drugs, 2017
7 TNFantagonist en (UC/CD) BEHANDELING VAN INFLAMMATOIRE DARMZIEKTEN Inductiefase (IFX op week 0, 2 en 6) Primaire non responders (10-30% van de patiënten) Primaire responders Onderhoudsfase (IFX elke acht weken) Secundaire non responders (23-46% na 12 maanden) Bron: Hindryckx P. et al, Drugs, 2017 Mitrev N et al, Aliment Pharmacol Ther. 2017
8 BEHANDELING VAN INFLAMMATOIRE DARMZIEKTEN Secundaire non responders (23-46% na 12 maanden) Subtherapeutische dalspiegels Ontwikkeling van antidrug antibodies (ADA) tegen IFX > ADA tegen IFX zijn geassocieerd met een verminderde respons op de behandeling en lopen risico op ernstige nevenreacties (o.a. acute infusie reacties). > Ontwikkeling van ADA kan transiënt van aard zijn Andere immuunpathways die de inflammatie aandrijven Afwezigheid van overige laesies Bron: Hindryckx P. et al, Drugs, 2017 Mitrev N et al, Aliment Pharmacol Ther. 2017
9 BEHANDELING VAN INFLAMMATOIRE DARMZIEKTEN Secundaire non responders (23-46% na 12 maanden) Ontwikkeling van antidrug antibodies (ADA) tegen IFX Bron: Carrascosa JM, Actas dermisifiliogr.2013
10 BEHANDELING VAN INFLAMMATOIRE DARMZIEKTEN Secundaire non responders (23-46% na 12 maanden) Ontwikkeling van antidrug antibodies (ADA) tegen IFX Bron: Carrascosa JM, Actas dermisifiliogr.2013
11 TNFantagonist en (UC/CD) BEHANDELING VAN INFLAMMATOIRE DARMZIEKTEN DURE THERAPIE Inductiefase (IFX op week 0, 2 en 6) Primaire non responders (10-30% van de patiënten) Primaire responders Onderhoudsfase (IFX elke acht weken) Secundaire non responders (23-46% na 12 maanden) Bron: Hindryckx P. et al, Drugs, 2017 Mitrev N et al, Aliment Pharmacol Ther. 2017
12 THERAPEUTIC DRUG MONITORING Beschikbaarheid van (commerciële) assays voor het meten van de concentratie van het biologisch geneesmiddel in bloed Beschikbaarheid van studies dewelke de concentratie van het biologisch geneesmiddel in bloed correleren aan de klinische effectiviteit en de geneesmiddel-gerelateerde toxiciteit en daaruit volgend aanbevelingen geven omtrent de therapeutische target concentraties. Bron: Dreesen E. et al. Clinival Pharmacology: Advances and Applications 2017
13 THERAPEUTIC DRUG MONITORING Bron: Dreesen E. et al. Clinival Pharmacology: Advances and Applications 2017
14 THERAPEUTIC DRUG MONITORING Reactive TDM IFX-dosage Opsporen ADA Bron: Mitrev N et al, Aliment Pharmacol Ther. 2017
15 THERAPEUTIC DRUG MONITORING Proactive TDM IFX-dosage Opsporen ADA Bron: Mitrev N et al, Aliment Pharmacol Ther. 2017
16 Drug Sensitive Assay THERAPEUTIC DRUG MONITORING In aanwezigheid van overmaat IFX kunnen ADA NIET worden gedetecteerd Enkel ADA bepalen indien IFX onder detectielimiet Opsporen ADA Drug Tolerant Assay In aanwezigheid van overmaat IFX kunnen ADA WEL worden gedetecteerd Voorbehandelingstap: Verwijderen van overmaat IFX en dissociatie van het IFX-ADA complex Bron: Figuur aangepast volgens Presentatie Prof. A. Gils Hoe kan het opvolgen van serumspiegels van biologische geneesmiddelen bijdragen tot een betere zorg van de patiënt. Leuven 28/04/ Van Stappen T. et al, Drug Testing and Analysis, 2016
17 THERAPEUTIC DRUG MONITORING Bron: Dreesen E. et al. Clinival Pharmacology: Advances and Applications 2017
18 ANALYTICAL AND CLINICAL PERFORMANCE EVALUATION OF TWO POC TESTS FOR THERAPEUTIC DRUG MONITORING OF INFLIXIMAB CONCLUSIE METHODEN RESULTATEN
19 METHODEN RAPID IFX assay s RIDA QUICK IFX Monitoring assay (R-biopharm) Quantum Blue Infliximab assay (Bühlmann)
20 METHODEN VERGELIJKING met ELISA apdia Infliximab ELISA* *fully identical to the RIDASCREEN IFX Monitoring Bron: Van Stappen T et al., TDM 2015
21 METHODEN Klinische Stalen 180 consecutieve serum stalen afkomstig van IBD patiënten onder IFX onderhoudstherapie net voor volgende toediening +/- 35% van de stalen afkomstig van patiënten onder Remicade, overige afkomstig van patiënten onder Remsima
22 METHODEN ANALYTICAL AND CLINICAL PERFORMANCE EVALUATION OF TWO POC TESTS Analytische performantie Precisie, accuraatheid and allowable total error o.b.v. IQC (CLSI EP5-A2) o.b.v. seriële dilutiereeks van acht levels (0 5 µg/ml) gedurende 5 runs Lineariteit door middel van een seriële dilutiereeks van 11 levels (0 10 µg/ml)(clsi EP6-A) Methodevergelijking met ELISA Klinische performantie Biological versus Biosimilar versus andere TNF-antagonisten
23 ANALYTICAL AND CLINICAL PERFORMANCE EVALUATION OF TWO POC TESTS FOR THERAPEUTIC DRUG MONITORING OF INFLIXIMAB CONCLUSIE METHODEN RESULTATEN
24 RESULTATEN Analytische performantie Precisie, accuraatheid and allowable total error o.b.v. IQC (CLSI EP5-A2) Performance Data for the ApDia IFX ELISA, the RQ IFX assay and the QB IFX assay POC Tests ELISA* RQ IFX ASSAY QB IFX ASSAY Characteristic Low QC High QC Low QC High QC Low QC High QC Target value <0.4 (expected range) (µg/ml) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) n Mean (µg/ml) NA 4.4 CVt (%) NA 20.9 Bias (%) NA TE (%) NA 50.3 * Comparator method CVt,, total coefficient of variation; NA, not applicable; TE, total error
25 RESULTATEN Analytische performantie Precisie, accuraatheid and allowable total error o.b.v. seriële dilutiereeks van acht levels (0 5 µg/ml) gedurende 5 runs Analytical performance evaluation of the lowest part of the measuring range by an eight-point serial dilution ELISA* IFX level (µg/ml) (n=5) IFX level (µg/ml) (n=5) RQ IFX assay CV (%) BIAS (%) TE (%) POC tests IFX level (µg/ml) (n=5) QB IFX assay CV (%) BIAS (%) TE (%) * Comparator method CV, coefficient of variation; TE, total error
26 RESULTATEN Analytische performantie Precisie, accuraatheid and allowable total error o.b.v. seriële dilutiereeks van acht levels (0 5 µg/ml) gedurende 5 runs
27 RESULTATEN Analytische performantie Lineariteit d.m.v. een seriële dilutiereeks van 11 levels (0 10 µg/ml)(clsi EP6-A)
28 Analytische performantie Methodevergelijking met ELISA RESULTATEN
29 RESULTATEN Analytische performantie Methodevergelijking ELISA manueel versus PHD Invloed van Licht? Lot tot Lot variatie? Biological versus Biosimilar?
30 RESULTATEN Klinische performantie A apdia IFX ELISA B apdia IFX ELISA RQ IFX assay <3 µg/ml 3-7 µg/ml >7 µg/ml <3 µg/ml 3-7 µg/ml >7 µg/ml <3 µg/ml 3-7 µg/ml >7 µg/ml QB IFX assay <3 µg/ml 3-7 µg/ml >7 µg/ml Therapeutic interval between 3.0 and 7.0 µg/ml. - RQ IFX assay vs ApDia IFX ELISA: overall concordance of 84.7% Cohen s kappa score (95% CI) of 0.85 ( ) - the QB IFX assay vs ApDia IFX ELISA: overall concordance of 74.7% Cohen s kappa score (95% CI) of 0.78 ( )
31 RESULTATEN Biological versus Biosimilar Method comparison analysis between the different POC tests in the biological- and biosimilar subgroup Method Comparison R s (95% CI) REMICADE Intercept ( 95% CI) Slope (95% CI) R s (95% CI) REMSIMA Intercept ( 95% CI) Slope (95% CI) RQ IFX assay vs apdia IFX ELISA 0.97 ( ) 0.19 ( ) 0.82 ( ) 0.96 ( ) ( ) 0.88 ( ) QB IFX assay vs apdia IFX ELISA 0.92 ( ) ( ) 1.54 ( ) 0.86 ( ) ( ) 1.41 ( ) Biological versus andere TNF-antagonisten geen kruisreactiviteit aantoonbaar met Vedoluzimab, Golimumab en Adalimumab bij 10 µg/ml en 100 µg/ml
32 ANALYTICAL AND CLINICAL PERFORMANCE EVALUATION OF TWO POC TESTS FOR THERAPEUTIC DRUG MONITORING OF INFLIXIMAB CONCLUSIE METHODEN RESULTATEN
33 CONCLUSIE RQ IFX assay en QB IFX assay voldoen aan de kwaliteitsnormen opgelegd door de fabrikant wat betreft de imprecisie... ondanks grote verschillen tussen beide methoden RQ IFX assay vertoont een betere analytische en klinische overeenkomst met de gebruikte ELISA-methode Globaal gezien meet de RQ IFX assay lagere IFX levels, in tegenstelling tot de QB IFX assay dewelke hogere IFX levels meet in vergelijking met de ELISA
34 ANALYTICAL AND CLINICAL PERFORMANCE EVALUATION OF TWO POC TESTS FOR THERAPEUTIC DRUG MONITORING OF INFLIXIMAB CONCLUSIE METHODEN RESULTATEN
35 Dankwoord Klinisch Laboratorium AZ DELTA Apr. H. Vanpoucke Dr. D. De Smet Apr. J. Debrabandere apdia/ R-biopharm Bühlmann Contact:
Therapeutic Drug Monitoring BiologicalDMARDs Utile or Futile
Therapeutic Drug Monitoring BiologicalDMARDs Utile or Futile Dr. Bart van den Bemt, apotheker/onderzoeker Afdeling Farmacie Sint Maartenskliniek, Nijmegen Inhoud: 1) Is TDM bij anti-tnf bij reumatische
Nadere informatiePlaats van biologicals in reumatisch lijden. AZ Damiaan Oostende Dr. M. Maertens Reumatologie
Plaats van biologicals in reumatisch lijden AZ Damiaan Oostende Dr. M. Maertens Reumatologie Welke aandoeningen? Plaats van deze biologicals? Welke biologicals? Specifieke aandachtspunten bij patiënt behandeld
Nadere informatiegastro-enterologie informatiebrochure Starten met biologische therapie - ziekte van Crohn
gastro-enterologie informatiebrochure Starten met biologische therapie - ziekte van Crohn Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is biologische therapie? 4 3. Overzicht biologische therapieën 4 4. Samenvatting
Nadere informatieInflammatory Bowel Disease Update Richtlijn 2009
Inflammatory Bowel Disease Update Richtlijn 2009 Handleiding 2014-2015 Therapeutic drug monitoring en farmacogenetica ter optimalisatie van IBD therapie Dirk de Jong, Radboudumc Mede namens Nanne de Boer,
Nadere informatieM. Crohn en Colitis ulcerosa; verschil en nieuwe ontwikkelingen in behandeling
M. Crohn en Colitis ulcerosa; verschil en nieuwe ontwikkelingen in behandeling Dr. D. Leemreis, MDL-arts 8 mei 2019 IBD Inflammatory Bowel Disease (IBD)= Inflammatoire darmziekten= Chronische ontsteking
Nadere informatiePart A: Glycated hemoglobin A1c as a screening tool for detection of type 2 diabetes?
Part A: Glycated hemoglobin A1c as a screening tool for detection of type 2 diabetes? Part B: Evaluation of point-of-care instruments for glycated hemoglobin A1c testing in an ambulant hospital setting
Nadere informatieErvaringen van de Sectie Stolling met MUSE. Ton van den Besselaar en Louis Reijnierse (Sectie Stolling SKML)
Ervaringen van de Sectie Stolling met MUSE Ton van den Besselaar en Louis Reijnierse (Sectie Stolling SKML) SKML Sectie Stolling Hoe was het ook weer? Achtergrond Tot 2013 werden Z-scores berekend voor
Nadere informatieLDL-Cholesterol: Gemeten versus Berekende waarde
LDL-Cholesterol: Gemeten versus Berekende waarde DORIEN VAN DEN BOSSCHE ASO KLINISCHE BIOLOGIE AZ DELTA KLINISCH LABORATORIUM KLINISCHE CHEMIE PROMOTOR: DR. D. DE SMET Overzicht presentatie LDL-Cholesterol
Nadere informatieBELANGRIJKE VEILIGHEIDSINFORMATIE
Aanbevelingen Neem de volledige medische voorgeschiedenis van de patiënt in overweging, inclusief enig eerder of gelijktijdig gebruikte biological BELANGRIJKE VEILIGHEIDSINFORMATIE Er is geen ervaring
Nadere informatiePatiënteninformatie. Behandeling met Infliximab (Remicade )
Patiënteninformatie Behandeling met Infliximab (Remicade ) 2 Inhoud Inhoud... 3 Inleiding... 4 Werking van Infliximab (Remicade )... 4 Toedieningswijze... 4 Mogelijke bijwerkingen... 5 Vaccinaties... 5
Nadere informatie6-SIGMA METRICS. Teaching old dogmas and learning new tricks. Douwe van Loon
6-SIGMA METRICS Teaching old dogmas and learning new tricks Douwe van Loon Na deze presentatie zou u kunnen weten: dat IQ controle meer is dan alleen de bewaking van de interne kwaliteit van onze analyses
Nadere informatieBiosimilars. Overstappen: het perspectief van de medisch specialist
Biosimilars Overstappen: het perspectief van de medisch specialist Dr. Sander W. Tas, internist-reumatoloog Afd. Klinische Immunologie & Reumatologie AMC/Universiteit van Amsterdam 2 e Nationaal IBN symposium
Nadere informatieHilde Vanpoucke GAB, 28 juni 2011
Hilde Vanpoucke Calciumbindende eigenschappen + Antimicrobiële werking een groot calcium-en zinkbindend eiwit met een molecuulmassa van 36kD en met antimicrobiële eigenschappen is een heterotrimeer bestaande
Nadere informatieMedicatie keuzehulp Drs. K. Robbers, MDL-arts
Medicatie keuzehulp Drs. K. Robbers, MDL-arts IBD-dag CCUVN 24 november 2018 Vraag 1 Wie van u heeft het gevoel voldoende informatie te hebben voor een weloverwogen medicatiekeuze? Vraag 2 Wie van u heeft
Nadere informatiePoint-of-care INR monitoring in patiënten op vitamine K antagonisten. Jossi Biedermann Erasmus MC Star-MDC
Point-of-care INR monitoring in patiënten op vitamine K antagonisten Jossi Biedermann Erasmus MC Star-MDC Patiënten behandeld met VKA in Nederland Federatie Nederlandse Trombosediensten: Samenvatting medisch
Nadere informatieOntwerp interne QC. Sigma metrics Power curves OpSpec chart
Ontwerp interne QC Sigma metrics Power curves OpSpec chart Wat bepaalt de uiteindelijk vereiste kwaliteit van meten? ⱱ ⱱ ⱱ Stabiele apparatuur met een hoge precisie Stabiele reagentia Calibratoren met
Nadere informatieBiosimilars in de kliniek. Claartje Jonker-Exler c.jonker-exler@erasmusmc.nl NVFG RegNed, Haarlem, 16 april 2015
Biosimilars in de kliniek Claartje Jonker-Exler c.jonker-exler@erasmusmc.nl NVFG RegNed, Haarlem, 16 april 2015 Financieel dagblad 22 augustus 2014 Inhoud Wat is een biosimilar Waarom biosimilars Ontwikkeling
Nadere informatieSKML kwaliteitsbewaking. Rapportage hemocytometrie Sysmex gebruikersdag 20 mei
SKML kwaliteitsbewaking Rapportage hemocytometrie Sysmex gebruikersdag 20 mei Overzicht Doel EQA SKML aanpak Rapportage hemocytometrie Veel gestelde vragen 2 Klantperspectief EQA vanuit ISO 15189 ISO 15189
Nadere informatieHilde Vanpoucke WKBWV, 28 september 2010
Hilde Vanpoucke Calciumbindende eigenschappen + Antimicrobiële werking werd voor het eerst door Fagerhol et al. geïsoleerd uit de cytosolische fractie van polymorfonucleaire cellen en initieel L1 proteine
Nadere informatieDosisgids bestemd voor de arts voor de behandeling van Reumatoïde Artritis (RA) met RoACTEMRA
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel RoACTEMRA. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatieBiologicals worden het laatste decennium op grote
Stand van zaken TNF-blokkers: de rol van medicijnconcentraties Charlotte L.M. Krieckaert, Erik H. Vogelzang, Theo Rispens en Gertjan Wolbink Er is variatie in de farmacokinetiek van tumornecrosefactor-α(tnf)-blokkers.
Nadere informatieInfliximab: REMICADE INFLECTRA REMSIMA
Infliximab: REMICADE INFLECTRA REMSIMA Deze fiche werd in 2016 opgesteld door de gastro-enterologen van de GETAID (Groupe d Etude Thérapeutique des Affections Inflammatoires Digestives). Ze is bestemd
Nadere informatieBiologicals 20-10-2014 COI. Biologicals. Vraag I. In mijn praktijk behandel ik. patiënten met een biological. GEEN APOTHEKER ZIJN IS LEUK!!!
COI Biologicals Bjorn Brassé Ziekenhuisapotheker Medisch Manager GEEN geen korting geen loonsverhoging geen snoepreisjes geen ondersteuning bedrijfsvoering geen gesponsord onderzoek geen (eindejaars) cadeautjes
Nadere informatieDosisgids bestemd voor de arts voor de behandeling van Reumatoïde Artritis (RA) met RoACTEMRA
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel RoACTEMRA. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatieHet ontwerp van de IQC
Het ontwerp van de IQC Eénvoorallen, allenvooréén De drie musketiers van Alexandre Dumas Alexandre Dumas (1802 1870), Frans schrijver van onder andere De Drie Musketiers en De Graaf van Monte-Cristo Geschreven
Nadere informatieMedicamenteuze Therapie
www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Medicamenteuze Therapie Versie 2016 13. Biologische geneesmiddelen (biologicals) Er zijn de afgelopen jaren nieuwe, veelbelovende geneesmiddelen geïntroduceerd
Nadere informatieStudies on inflammatory bowel disease and functional gastrointestinal disorders in children and adults Hoekman, D.R.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Studies on inflammatory bowel disease and functional gastrointestinal disorders in children and adults Hoekman, D.R. Link to publication Citation for published version
Nadere informatieHoe belangrijk is herstel of genezing van het darmslijmvlies (mucosa) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa tijdens de behandeling?
Hoe belangrijk is herstel of genezing van het darmslijmvlies (mucosa) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa tijdens de behandeling? Hoe belangrijk is genezing van het darmslijmvlies voor afname van
Nadere informatiePatiënteninformatie. Behandeling met Adalimumab (Humira )
Patiënteninformatie Behandeling met Adalimumab (Humira ) Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 3 Werking van Adalimumab (Humira )... 3 Toedieningswijze... 4 Mogelijke bijwerkingen... 5 Vaccinaties... 6 Zwangerschap...
Nadere informatieGeneesmiddelentherapie
https://www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro Geneesmiddelentherapie Versie 2016 13. Biologische geneesmiddelen Er zijn de laatste jaren nieuwe perspectieven geïntroduceerd met stoffen biologische
Nadere informatieNederlandse. samenvatting
Nederlandse samenvatting Sinds de opkomst van de biologicals heeft de behandeling van verscheidene aandoeningen een vlucht genomen. Biologicals zijn geneesmiddelen bestaande uit natuurlijke eiwitten zoals
Nadere informatieAdalimumab verkreeg de vergunning voor de behandeling van de ziekte van Crohn bij volwassenen en kinderen en van colitis ulcerosa bij volwassenen.
Adalimumab: Humira Deze fiche werd in 2016 opgesteld door de gastro-enterologen van de GETAID (Groupe d Etude Thérapeutique des Affections Inflammatoires Digestives). Ze is bestemd voor patiënten met chronische
Nadere informatiecobas b 101 Resultaten van de evaluatiestudie van HbA 1c uitgevoerd door het European Reference Laboratory for Glycohemoglobin, Zwolle.
cobas b 101 Resultaten van de evaluatiestudie van HbA 1c uitgevoerd door het European Reference Laboratory for Glycohemoglobin, Zwolle. Inleiding Resultaten van de evaluatiestudie van HbA 1c op de cobas
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING Nieuwe inzichten in de behandeling van de ziekte van Bechterew met anti- TNF medicatie.
NEDERLANDSE SAMENVATTING Nieuwe inzichten in de behandeling van de ziekte van Bechterew met anti- TNF medicatie. Achtergrond De ziekte van Bechterew is een chronische ontstekingsziekte van de wervelkolom
Nadere informatieBijlage Biologische geneesmiddelen
Bijlage Biologische geneesmiddelen 14 D EDITIE 2018 Eerlijk, betrouwbaar en onafhankelijk 1 Colofon Geen enkel onderdeel van deze brochure, noch de gehele uitgave mag op welke wijze dan ook worden verveelvoudigd
Nadere informatieInfliximab. (Inflectra /Remicade /Remsima ) Informatiefolder. bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. N-ICC folder IFX uitgave november 2014
Infliximab (Inflectra /Remicade /Remsima ) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Informatiefolder N-ICC folder IFX uitgave november 2014 Deze folder is tot stand gekomen door samenwerkende IBD verpleegkundigen
Nadere informatieWat zijn biosimilars?
Wat zijn biosimilars? Leon van Aerts Workshop biosimilars Collegedag 2015 Onderscheid chemische en biologische geneesmiddelen Aspirin MW: 0.2 kda IgG ~1300AA, MW: ~150 kda IFN alfa 165AA, MW: 19 kda Leon
Nadere informatieUw brief van Uw kenmerk Datum 21 maart 2008 GMT/VDG juni 2008
Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ 'S-GRAVENHAGE Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 maart 2008 GMT/VDG2839323 5 juni 2008 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer
Nadere informatieDe behandeling van sarcoïdose: een stapsgewijze benadering
De behandeling van sarcoïdose: een stapsgewijze benadering Bij de behandeling van sarcoïdose zijn de volgende drie vragen met name van belang: welke patiënten hebben behandeling nodig, waarmee dienen deze
Nadere informatieTNF blokkerende medicijnen
TNF blokkerende medicijnen Reumatologie 1 TNF blokkerende medicijnen Etanercept (Enbrel ), Adalimumab (Humira ), Golimumab (Symponi ), Certolizumab pegol (Cimzia ) en Infliximab (Remicade ) Uw reumatoloog
Nadere informatieBEHANDELING VAN PSORIASIS MET BIOLOGICALS
BEHANDELING VAN PSORIASIS MET BIOLOGICALS WAT ZIJN BIOLOGICALS / BIOLOGICS? Biologicals of biologics zijn kunstmatig gemaakte eiwitten, die dezelfde structuur hebben als eiwitten die natuurlijk in ons
Nadere informatieB I J S O M M I G E V R A G E N I S H E T M O G E L I J K M E E R D E R E A N T W O O R D E N A A N T E K R U I S E N
Vra g e n l i j s t B I J S O M M I G E V R A G E N I S H E T M O G E L I J K M E E R D E R E A N T W O O R D E N A A N T E K R U I S E N Diagnose Vraag 1 Welke diagnose is er bij u gesteld? Reumatoïde
Nadere informatieDEFINITIEF JAARRAPPORT POCT GLUCOSE 2016
EXPERTISE, DIENSTVERLENING EN KLANTENRELATIES KWALITEIT VAN MEDISCHE LABORATORIA COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN EXPERTEN EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE DEFINITIEF
Nadere informatieSTANDPUNTEN STANDPUNT NEDERLANDSE VERENIGING VOOR REUMATOLOGIE OVER ABATACEPT.
STANDPUNTEN STANDPUNT NEDERLANDSE VERENIGING VOOR REUMATOLOGIE OVER ABATACEPT. Indicatie en behandeling van reumatoïde artritis met de selectieve T-cel modulator Abatacept. April 2008 De door de Nederlandse
Nadere informatieInflammatoir Darmlijden Wat verwacht de gastro-enteroloog/patiënt van de diëtist?
Inflammatoir Darmlijden Wat verwacht de gastro-enteroloog/patiënt van de diëtist? Prof. Dr. Harald Peeters Gastro-enterologie AZ Sint-Lucas Gent 4 de Symposium Diëtiek 16 oktober 2014 Inflammatoire Darmziekten
Nadere informatieGelieve de patiëntenwaarschuwingskaart van Entyvio in te vullen en te overhandigen aan elke patiënt.
Deze informatie maakt deel uit van het Belgische en Luxemburgse risicobeheerplan, dat informatiemateriaal beschikbaar stelt aan gezondheidszorgbeoefenaars (en patiënten). Deze bijkomende risicobeperkende
Nadere informatieChapter 9 Samenvatting
Samenvatting Marcel D. Posthumus SAMENVATTING Reumatoïde artritis (RA) is een aandoening die voorkomt bij 0,5-1% van de bevolking en die gekenmerkt wordt door een chronische ontsteking van meerdere gewrichten
Nadere informatieBiosimilaire geneesmiddelen in België Standpunt vanuit de reumatologie
FAGG Symposium Biologische geneesmiddelen in België - 08/02/2018, Brussel Biosimilaire geneesmiddelen in België Standpunt vanuit de reumatologie Liese Barbier PhD onderzoeker KU Leuven MABEL Fund Openbaarmakingsverklaring
Nadere informatieJuistheid van uitslagen: draai jezelf in de consensus! 6 oktober 2009 Christian Schoenmakers
Juistheid van uitslagen: draai jezelf in de consensus! Opbouw presentatie 1. Juistheid 2. Interne QC 3. Six Sigma 4. Draaien maar 5. Conclusies Waar ligt de roos? 1. Juistheid Welke concentratie is de
Nadere informatieDEFINITIEF JAARRAPPORT POCT GLUCOSE 2017
EXPERTISE, DIENSTVERLENING EN KLANTENRELATIES KWALITEIT VAN MEDISCHE LABORATORIA COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN EXPERTEN EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE DEFINITIEF
Nadere informatiePatiënteninformatie. Vaccinaties bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa
Patiënteninformatie Vaccinaties bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa Inhoud Inleiding... 3 Moet ik mij laten vaccineren?... 3 NIET LEVENDE VACCINS (mogen altijd toegediend worden)... 4 Influenza
Nadere informatieGolimumab verkreeg de vergunning voor de behandeling van matige tot ernstige colitis ulcerosa bij volwassenen.
Golimumab : SIMPONI Deze fiche werd in 2016 opgesteld door de gastro-enterologen van de GETAID (Groupe d Etude Thérapeutique des Affections Inflammatoires Digestives). Ze is bestemd voor patiënten met
Nadere informatieJAARRAPPORT POCT GLUCOSE 2013
scope EXPERTISE, DIENSTVERLENING EN KLANTENRELATIES KWALITEIT VAN MEDISCHE LABORATORIA COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN EXPERTEN EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE
Nadere informatieCAT Automatische versus manuele microscopie van urine. ASO Helena Claerhout 11 maart 2014 Promotor: Dr. J. Billen
CAT Automatische versus manuele microscopie van urine ASO Helena Claerhout 11 maart 2014 Promotor: Dr. J. Billen Inleiding Vraagstelling / appraisal CAT Automatische versus manuele microscopie van urine
Nadere informatieBijgevoegd vindt u de risico minimalisatie materialen.
Begeleidende brief voor HCP Betreft: Risico minimalisatie materialen betreffende, infliximab voor voorschrijvers Geachte Heer / Mevrouw, REMSIMA (Infliximab) 100 mg poeder voor concentraat voor oplossing
Nadere informatieUstekinimab : STELARA
Ustekinimab : STELARA Deze fiche werd in 2016 opgesteld door de gastro-enterologen van de GETAID (Groupe d Etude Thérapeutique des Affections Inflammatoires Digestives). Ze is bestemd voor patiënten met
Nadere informatieResultaten monitor overheveling TNFalfaremmers
Resultaten monitor overheveling TNFalfaremmers en andere en Prof.dr. C.A. Uyl-de Groot D.T. Stierman Institute for Medical Technology Assessment / Instituut voor Beleid en Management Gezondheidszorg Erasmus
Nadere informatieMonitoring the patient response as an alternative to commercial negative quality control in infectious serology. 27 maart 2014 J.
Monitoring the patient response as an alternative to commercial negative quality control in infectious serology. Jense Wils Supervisie: ASO Klinische Biologie N. Callewaert 27 maart 2014 J. Colaert Indeling
Nadere informatieDe werkzaamheid van het product werd aangetoond in placebogecontroleerde studies (inert medicijn).
Vedolizumab: ENTYVIO Deze fiche werd in 2016 opgesteld door de gastro-enterologen van de GETAID (Groupe d Etude Thérapeutique des Affections Inflammatoires Digestives). Ze is bestemd voor patiënten met
Nadere informatieLopende studies. Zaterdag 9 september 2017
Lopende studies Zaterdag 9 september 2017 LADI STUDY Lengthening Adalimumab Dosing Interval Adalimumab (Humira) interval verlenging voor patiënten met stabiele ziekte van Crohn Waarom? - Optimale dosering
Nadere informatieASO: Toon Schiemsky Supervisor: Prof. Dr. X. Bossuyt Datum: 15 maart Optimalisatie van de pneumokokken polysacharide antistoffen test
ASO: Toon Schiemsky Supervisor: Prof. Dr. X. Bossuyt Datum: 15 maart 2016 Optimalisatie van de pneumokokken polysacharide antistoffen test Inleiding pneumokokken polysacharide antistoffen test Inleiding
Nadere informatieJAARRAPPORT 2006 EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE NIET INFECTIEUZE SEROLOGIE
ISSN 0778-8363 WIV J. Wytsmanstraat, 14 B-1050 BRUSSEL FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE DIENST VOOR LABORATORIA
Nadere informatieONDERHOUDSBEHANDELING BIJ INFLAMMATOIR DARMLIJDEN
ONDERHOUDSBEHANDELING BIJ INFLAMMATOIR DARMLIJDEN Wanneer na een aanval van colitis ulcerosa of ziekte van Crohn remissie is bereikt, wordt gewoonlijk een onderhoudsbehandeling gestart om recidieven te
Nadere informatieEducational Meeting on Biosimilar Monoclonal Antibodies. Persbijeenkomst Den Haag, 27 augustus 2015
Educational Meeting on Biosimilar Monoclonal Antibodies Persbijeenkomst Den Haag, 27 augustus 2015 Voorstellen! Richard Lancée, woordvoerder Menzis! Drs. Ruben Wenselaar, RvB Menzis! Prof. Dr. Arnold G.
Nadere informatieJAARRAPPORT POCT GLUCOSE 2012
scope EXPERTISE, DIENSTVERLENING EN KLANTENRELATIES KWALITEIT VAN MEDISCHE LABORATORIA COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN EXPERTEN EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE
Nadere informatieVedolizumab (Entyvio )
Vedolizumab (Entyvio ) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over een behandeling met vedolizumab (Entyvio ). In deze folder krijgt u informatie over de werking en het gebruik van dit medicijn en hoe
Nadere informatieDEFINITIEF JAARRAPPORT POCT GLUCOSE 2015
EXPERTISE, DIENSTVERLENING EN KLANTENRELATIES KWALITEIT VAN MEDISCHE LABORATORIA COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN EXPERTEN EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE DEFINITIEF
Nadere informatieCalprotectine bepaling in feces
Erasmus MC Calprotectine bepaling in feces Synoniem: IBD test, Bühlmann Afname Afname voorkeur: Afname volume: Afname condities: Opslag condities: Verzend condities: Feces in buis met schepje Minimaal
Nadere informatieInfliximab (Remicade ) bij reumatische aandoeningen
Infliximab (Remicade ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel infliximab te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.
Nadere informatieREMICADE (Infliximab) Informatiebrochure voor gezondheidsmedewerkers
De gezondheidsautoriteiten van de EU hebben een aantal voorwaarden gekoppeld aan het in de handel brengen van het geneesmiddel REMICADE. Het verplichte plan voor risicobeperking in België, waarvan deze
Nadere informatieBehandeling met Entyvio (vedolizumab)
Praat met uw arts als u graag meer informatie wilt over de behandeling met. Behandeling met (vedolizumab) Meer informatie Deze brochure is een aanvulling op de bijsluiter. We hopen dat de meeste vragen
Nadere informatieAnti-TNF behandeling bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa
Patiënteninformatie Infliximab Anti-TNF behandeling bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa 1234567890-terTER_ Infliximab Anti-TNF behandeling bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. U heeft
Nadere informatiePrecisie en juistheid, wat moeten we zelf nog doen anno 2011
Precisie en juistheid, wat moeten we zelf nog doen anno 2011 beter goed gejat dan slecht verzonnen Dr. M. (Marco) Treskes, laboratoriumspecialist klinische chemie en hematologie 5-10-2011 1 kwaliteitsborging
Nadere informatieGLOBAAL RAPPORT EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE POCT GLUCOSE IV
WIV J. Wytsmanstraat, 14 B-1050 BRUSSEL ISSN 0778-8363 FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE DIENST VOOR LABORATORIA
Nadere informatieOverstappen: Hoe sterk is de evidentie?
12 Januari 2017 IBN Biosimilar Symposium, Amersfoort Overstappen: Hoe sterk is de evidentie? Systematische literatuur review: voorlopige resultaten Pharm D. Liese BARBIER PhD Researcher Conflict of interest
Nadere informatieAdalimumab (Hyrimoz ) bij IBD
Adalimumab (Hyrimoz ) bij IBD Uw behandelende arts en/of IBD verpleegkundige heeft met u gesproken over het gebruik van Adalimumab (Hyrimoz ). In deze folder krijgt u informatie over de werking en het
Nadere informatieTumor Necrosis Factor (TNF)
Maag- Darm- Leverziekten Tumor Necrosis Factor (TNF) alfa blokkerende behandeling Uw behandelende arts en/of verpleegkundige heeft met u gesproken over het gebruik van TNF-alfa blokkers. Deze folder geeft
Nadere informatieBiologicals. Dr. E.J.A. Kroot, reumatoloog
Biologicals Dr. E.J.A. Kroot, reumatoloog 19 e Grande Conférence Verona 2013 Indicaties Reumatoïde artritis Artritis psoriatica Ankylosing Spondylitis (Bechterew) Sarcoidose Verschillende indicaties verschillen
Nadere informatieIndicaties voor Immuunsupressie en Biologicals bij IMID. Robert Landewé Hoogleraar reumatologie, amc/uva Reumatoloog, AMC Heerlen
Indicaties voor Immuunsupressie en Biologicals bij IMID Robert Landewé Hoogleraar reumatologie, amc/uva Reumatoloog, AMC Heerlen IMID?? Immune-Mediated Inflammatory Diseases Inflammatie Immuunsysteem is
Nadere informatieIBD en bijwerkingen: Ziekte of medicatie Wat kan ik doen? Mariëlle Oosterveer Verpleegkundig Specialist MDL Alrijne ziekenhuis.
IBD en bijwerkingen: Ziekte of medicatie Wat kan ik doen? Mariëlle Oosterveer Verpleegkundig Specialist MDL Alrijne ziekenhuis. Bijwerkingen: -van de ziekte -moeheid/psychische klachten -bijwerkingen van
Nadere informatieDEFINITIEF JAARRAPPORT POCT GLUCOSE 2014
EXPERTISE, DIENSTVERLENING EN KLANTENRELATIES KWALITEIT VAN MEDISCHE LABORATORIA COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN EXPERTEN EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE DEFINITIEF
Nadere informatieNederlandse Samenva ing
Nederlandse Samenva ing Nederlandse Samenva ing De ziekte van Crohn en colitis ulcerosa zijn de meest voorkomende vormen van chronische ontstekingen van het maag-darm-kanaal. In het engels wordt deze groep
Nadere informatie6. Behandeling, medicatie en operatie
colitis ulcerosa: ziekte en behandeling 6. Behandeling, medicatie en operatie Het verloop van de ziekte is niet goed voorspelbaar. Periodes met weinig of geen klachten worden afgewisseld met periodes waarin
Nadere informatieGLOBAAL RAPPORT EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE POCT GLUCOSE
WIV J. Wytsmanstraat, 14 B-1050 BRUSSEL ISSN 0788-8363 FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE DIENST VOOR LABORATORIA
Nadere informatie#Biologics #Biosimilars Ervaring en visie van een verpleegkundige
#Biologics #Biosimilars Ervaring en visie van een verpleegkundige Liesbeth Moortgat Verpleegkundig consulent IBD AZ Delta @IBDAZDelta Biologics in IBD Rol van de (IBD) verpleegkundige Van originator naar
Nadere informatieDeel 1: Uitleg MUSE Multi Sample Evaluation. Externe QC SKML score en rapportagesysteem Eric Vermeer Jurgen Riedl Francois Verheijen
Deel 1: Uitleg MUSE Multi Sample Evaluation Externe QC SKML score en rapportagesysteem Eric Vermeer Jurgen Riedl Francois Verheijen Inleidende termen Casusgericht Bepalingsgericht Kwantitatief Kwalitatief
Nadere informatiePatiënteninformatie. Behandeling met Ustekinumab (Stelara )
Patiënteninformatie Behandeling met Ustekinumab (Stelara ) Inhoud Inhoud... 3 Inleiding... 4 Werking van Ustekinumab (Stelara )... 4 Toedieningswijze... 5 Mogelijke bijwerkingen... 6 Vaccinaties... 6
Nadere informatieMY STATEMENT PAPER. Annelien Grevendonck. Promotor: Dr. Eric De Herdt Co-promotoren: Prof. Dr. Apr. Ann Gils Apr. Thomas Van Stappen
Master in de industriële wetenschappen 2013-2014 Faculteit industriële ingenieurswetenschappen, Campus Groep T MY STATEMENT PAPER Annelien Grevendonck Promotor: Dr. Eric De Herdt Co-promotoren: Prof. Dr.
Nadere informatieTumor Necrosis Factor (TNF)
Reumatologie Tumor Necrosis Factor (TNF) alfa blokkerende behandeling TNF-alfa blokkerende behandeling Toedieningsvorm: Infliximab: intraveneus, via een infuus in de bloedvaten. Dit gebeurt op de afdeling
Nadere informatieDe waarde van de expert IGF-1 harmonisatie
De waarde van de expert IGF-1 harmonisatie Eef Lentjes Sectie Endocrinologie SKML Jun 2015 doel van laboratorium bepalingen Identificeren van verstoring in een patient en monitoren van behandelingen Goede
Nadere informatieInfliximab (Remicade) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa
Infliximab (Remicade) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Polikliniek Maag-Darm-Leverziekten Uw behandelend arts of IBD-verpleegkundige heeft met u gesproken over het gebruik van Infliximab (Remicade).
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Het mucosale immuunsysteem Het afweersysteem beschermt het lichaam tegen infecties met bacteriën, virussen, schimmels en parasieten. De huid en de mucosale weefsels zoals bijvoorbeeld
Nadere informatiePatiënteninformatie. Behandeling met Vedolizumab (Entyvio )
Patiënteninformatie Behandeling met Vedolizumab (Entyvio ) Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 3 Werking van Vedolizumab (Entyvio )... 3 Toedieningswijze... 4 Mogelijke bijwerkingen... 5 Vaccinaties... 6 Zwangerschap...
Nadere informatieHoe en wat over biologische medicijnen
Hoe en wat over biologische medicijnen Inhoudsopgave 3 Inleiding 3 Wanneer kom je in aanmerking voor een biologisch medicijn? 4 Wat zijn biologische medicijnen? 4 Hoe werken biologische medicijnen? 5 Bijwerkingen
Nadere informatieINFORMATIE OVER ABATACEPT (ORENCIA ) FRANCISCUS VLIETLAND
INFORMATIE OVER ABATACEPT (ORENCIA ) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u een Biological (abatacept) voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed
Nadere informatieMonitor Biologische Geneesmiddelen
Monitor Biologische Geneesmiddelen Naomi Jessurun Projectleider 12-1-2017 Missie Bijwerkingencentrum Lareb Het signaleren van risico s van het gebruik van geneesmiddelen in de dagelijkse prak
Nadere informatieThyroglobuline in de opvolging van gedifferentieerd schildkliercarcinoom: belang van de functionele sensitiviteit.
CAT Critically Appraised Topic Thyroglobuline in de opvolging van gedifferentieerd schildkliercarcinoom: belang van de functionele sensitiviteit. Author: Niels Graindor Supervisor: Sara Vijgen Date: 03-04-2014
Nadere informatieReizen INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN
Reizen INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN INLEIDING Veel patiënten met IBD zijn bang om op reis te gaan, met name om ter plaatse geconfronteerd te worden met een opstoot van hun ziekte of met een mogelijke
Nadere informatieNocebo effect: Wat is het en hoe voorkom ik het?
Nocebo effect: Wat is het en hoe voorkom ik het? Lieke Tweehuysen Promovendus reumatologie, Sint Maartenskliniek Nijmegen AIOS reumatologie, Rijnstate Arnhem Niet van toepassing Disclosures Inhoud Nocebo
Nadere informatie