Biosimilars in de kliniek. Claartje Jonker-Exler NVFG RegNed, Haarlem, 16 april 2015

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Biosimilars in de kliniek. Claartje Jonker-Exler c.jonker-exler@erasmusmc.nl NVFG RegNed, Haarlem, 16 april 2015"

Transcriptie

1 Biosimilars in de kliniek Claartje Jonker-Exler NVFG RegNed, Haarlem, 16 april 2015

2 Financieel dagblad 22 augustus 2014

3 Inhoud Wat is een biosimilar Waarom biosimilars Ontwikkeling van biosimilars Welke e zijn al in Europa op de markt Welke worden verwacht in de toekomst Informatie over biosimilars Risk Management Plans en Farmacovigilantie Traceerbaarheid van biosimilars Uitwisselbaarheid en switchen

4 Biosimilar A biosimilar is a biological medicinal product that contains a version of the active substance of an already authorised original biological medicinal product (reference medicinal product) in the EEA. Similarity to the reference medicinal product in terms of quality characteristics, biological activity, safety and efficacy based on a comprehensive comparability exercise needs to be established. Een biosimilar in Europa voldoet aan de vergelijkbaarheidseis die de EMA heeft gesteld. EMA Guideline on similar biological medicinal products

5 Waarom biosimilars? Voor de industrie Patenten op biotech geneesmiddelen verlopen Deze geneesmiddelen zijn duur en hebben een hoge omzet De winstmarge is groot, mede door verbetering van de productie Voor de samenleving Concurrentie kan de prijs omlaag brengen Door lagere kosten kunnen deze geneesmiddelen breder ingezet worden Kostenbesparing voor de gezondheidszorg Ruimte voor dure nieuwe geneesmiddelen

6 Ontwikkeling van een biosimilar Clinical trials PK / PD Pre- clinical i l Analytics Bron: McCamish, M. & Woollett, G. (2012) The state of the art in the development of biosimilars.cpt 91 (3)

7 Selectie geregistreerde biosimilars in Europa INN product merknaam o.a. registratie datum epoetin alfa HX575 Binocrit 28/08/2007 epoetin zeta SB-309 Retacrit 18/12/2007 filgrastim XM02 Tevagrastim 15/09/2008 filgrastim EP2006 Zarzio 06/02/2009 somatropin Omnitrope 12/04/2006 follitropin alfa XM17 Ovaleap 27/09/2013 insuline glargine LY Abasria 09/09/2014 infliximab CT-P13 Remsima, Inflectra 10/09/2013

8 Welke biosimilars komen er aan? Merknaam INN Class Sales B $ 2014 Patent exp EU Aantal 2013 * Humira adalimumab TNF inhibitor 12.8 apr Remicade infliximab TNF inhibitor 9.8 feb Mabthera rituximab Anti-CD nov Enbrel etanercept TNF inhibitor 8.9 feb Avastin bevacizumab Anti- 6.4 jan angiogenesis Herceptin trastuzumab Anti-Her jul 2014(UK) 9 Neulasta pegfilgrastim G-CSF aug Bron: * First word Farma

9 Informatie over biosimilars Deelname aan klinisch i geneesmiddelenonderzoek d GaBI Consensus document Europese Commissie (sept 2013) EMA website CBG website Standpunten van beroepsverenigingen en patiëntenverenigingen

10 Risk Management Plans en Farmacovigilantie Voor biosimilars gelden dezelfde regels als voor andere biologicals. Melding van bijwerkingen moet worden gedaan bij het Lareb. In de melding moet INN, merknaam en batchnummer opgegeven worden. De verwachting is dat er weinig onverwachte bijwerkingen zullen zijn voor biosimilars. Onverwachte of ernstige bijwerkingen zijn een groter risico bij nieuwe biologicals waarvan nog geen real market data bekend zijn.

11 Enkele PMS onderzoeken voor Inflectra Onderzoek Indicatie Omschrijving Study CT-P AS open-label, single-arm extension of CT-P13 patients in study CT-P (Global) Study CT-P13 P RA open-label, single-arm extension of CT-P13 patients in study CT-P Study B1P13101 RA Double blind parallel group study vs. Remicade (MTX) (Japan) Registry CT-P RA Safety (TB and Serious infections) and Efficacy of Inflectra (EU and Korea)(targ pts) Registry CT-P CD, UC Study CT-P CD Randomized, DB, Parallel-Group, Phase 1/3 Study efficacy, safety and PK of CT-P13 vs. Remicade in (Global) RABBIT RA EPARInflectra: /human_med_ jsp&mid=WC0b01ac058001d124

12 Traceerbaarheid biosimilars Melding bijwerkingen via Lareb arts apotheker patiënt t Registratie bijwerkingen EudraVigilance, (EMA) Voorschrijven in EPD op merknaam Bewaren bereidingsprotocol Scannen barcodes, batch informatie in barcode Voor bloedproducten is registratie op patiëntniveau geregeld, ditzelfde systeem zou ingezet kunnen worden voor biologicals.

13 Uitwisseling tussen biologicals en switchen Uitwisselbaarheid is een producteigenschap. Bij door de EMA geautoriseerde biosimilars is uitwisselbaarheid op populatieniveau met het referentieproduct vastgesteld. Switchen en substitutie zijn handelingen. Switchen is als de arts een patiënt overzet op een andere biological. Substitutie, waarbij een apotheker het meest doelmatige middel aflevert bij een voorschrift op INN, is in Nederland voor biosimilars niet aan de orde.

14 Switchen Geen probleem in het verleden bij uitwisseling simpele biologicals, zoals immunoglobulines en epoëtine. Er is geen aanwijzing dat switchen risico s oplevert. Herhaaldelijk switchen is om redenen van logistiek en traceerbaarheid niet raadzaam. De afweging om te switchen zal afhankelijk zijn van het middel en de patiënt.

15 Aandachtspunten bij switchen Van de biosimilar en het referentie productie wordt dezelfde werking verwacht, switchen tussen beide bij onvoldoende therapeutisch effect is niet zinvol. Verschil in toedieningsvorm vraagt om duidelijke instructie. Het werkingsmechanisme van monoklonale antilichamen is soms onvolledig opgehelderd. Het werkingsmechanisme kan per indicatie verschillen. De werking van monoklonale antilichamen kan langzaam afnemen. Er kan verschil komen tussen de geregistreerde indicaties. Met biosimilar infliximab is >1 jaar ervaring in Noorwegen, Ierland, Portugal en enkele Oost-Europese landen (o.a. Hongarije, Polen)

16 CBG over uitwisseling (2010) Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen is van mening dat: Nieuwe patiënten met een biosimilar behandeld kunnen worden. Patiënten zo veel mogelijk op een biologisch geneesmiddel moeten worden gehouden als ze daar klinisch goed op reageren wat betreft werkzaamheid en bijwerkingen. Ongecontroleerde - dit wil zeggen zonder adequate klinische monitoring - uitwisseling tussen biologicals (onafhankelijk of het hier innovator producten of biosimilar geneesmiddelen betreft) moet worden vermeden. Wanneer er toch uitwisseling plaatsvindt, in het patiëntendossier op detailniveau i (product en batch) informatie moet worden vastgelegd, zodat bij mogelijke problemen traceerbaarheid van het product geborgd is.

17 Wat zegt het CBG (per 31/3/2015)?

18 CBG Tekst gewijzigd Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen is van mening dat: Nieuwe patiënten met een biosimilar behandeld kunnen worden. Patiënten zo veel mogelijk op een biologisch geneesmiddel moeten worden gehouden als ze daar klinisch goed op reageren wat betreft werkzaamheid en bijwerkingen. Ongecontroleerde - dit wil zeggen zonder adequate klinische monitoring - uitwisseling tussen biologicals (onafhankelijk of het hier innovator producten of biosimilar geneesmiddelen betreft) moet worden vermeden. Wanneer er toch uitwisseling plaatsvindt, in het patiëntendossier op detailniveau i (product en batch) informatie moet worden vastgelegd, zodat bij mogelijke problemen traceerbaarheid van het product geborgd is.

19 Hartelijk dank voor uw aandacht

Wat zijn biosimilars?

Wat zijn biosimilars? Wat zijn biosimilars? Leon van Aerts Workshop biosimilars Collegedag 2015 Onderscheid chemische en biologische geneesmiddelen Aspirin MW: 0.2 kda IgG ~1300AA, MW: ~150 kda IFN alfa 165AA, MW: 19 kda Leon

Nadere informatie

Biologicals 20-10-2014 COI. Biologicals. Vraag I. In mijn praktijk behandel ik. patiënten met een biological. GEEN APOTHEKER ZIJN IS LEUK!!!

Biologicals 20-10-2014 COI. Biologicals. Vraag I. In mijn praktijk behandel ik. patiënten met een biological. GEEN APOTHEKER ZIJN IS LEUK!!! COI Biologicals Bjorn Brassé Ziekenhuisapotheker Medisch Manager GEEN geen korting geen loonsverhoging geen snoepreisjes geen ondersteuning bedrijfsvoering geen gesponsord onderzoek geen (eindejaars) cadeautjes

Nadere informatie

Educational Meeting on Biosimilar Monoclonal Antibodies. Persbijeenkomst Den Haag, 27 augustus 2015

Educational Meeting on Biosimilar Monoclonal Antibodies. Persbijeenkomst Den Haag, 27 augustus 2015 Educational Meeting on Biosimilar Monoclonal Antibodies Persbijeenkomst Den Haag, 27 augustus 2015 Voorstellen! Richard Lancée, woordvoerder Menzis! Drs. Ruben Wenselaar, RvB Menzis! Prof. Dr. Arnold G.

Nadere informatie

Overstappen: Hoe sterk is de evidentie?

Overstappen: Hoe sterk is de evidentie? 12 Januari 2017 IBN Biosimilar Symposium, Amersfoort Overstappen: Hoe sterk is de evidentie? Systematische literatuur review: voorlopige resultaten Pharm D. Liese BARBIER PhD Researcher Conflict of interest

Nadere informatie

Regulering van biosimilars op Europees en nationaal niveau

Regulering van biosimilars op Europees en nationaal niveau 143. Regulering van biosimilars op Europees en nationaal niveau CLAARTJE JONKER-EXLER, JOHN LISMAN EN ARNOLD VULTO Het octrooi van veel succesvolle biologische geneesmiddelen is (bijna) verlopen. Andere

Nadere informatie

Symposium Biosimilaire geneesmiddelen. Brussel,

Symposium Biosimilaire geneesmiddelen. Brussel, Symposium Biosimilaire geneesmiddelen Brussel, 8-2-2018 1 Vergoedbaarheid van biosimilaire specialiteiten & Convenant Doorstart biosimilaire geneesmiddelen in België Dr. Joël Daems Intern expert geneesmiddelen

Nadere informatie

Invitational dinner Insuline Biosimilars. 20 november 2018

Invitational dinner Insuline Biosimilars. 20 november 2018 Invitational dinner Insuline Biosimilars 20 november 2018 Invitational dinner - Insuline Biosimilars 20 november 2018 Dr. Anton A. Franken, internist / endocrinoloog, Isala Zwolle Secretaris Stichting

Nadere informatie

2. Achtergrondinformatie biologische geneesmiddelen en biosimilars

2. Achtergrondinformatie biologische geneesmiddelen en biosimilars Standpunt biosimilars 1. Waarom dit standpunt? Met de ontwikkeling van biologische geneesmiddelen hebben ook de zogenaamde biosimilars hun intrede gedaan. Daarmee is een discussie ontstaan over de positie

Nadere informatie

Kun je biosimilars maken van originele antistofgeneesmiddelen? Van concept naar klinische praktijk

Kun je biosimilars maken van originele antistofgeneesmiddelen? Van concept naar klinische praktijk Kun je biosimilars maken van originele antistofgeneesmiddelen? Van concept naar klinische praktijk Is it possible to develop biosimilars for innovator antibody drugs? From concept to clinical practice

Nadere informatie

Biosimilars. Overstappen: het perspectief van de medisch specialist

Biosimilars. Overstappen: het perspectief van de medisch specialist Biosimilars Overstappen: het perspectief van de medisch specialist Dr. Sander W. Tas, internist-reumatoloog Afd. Klinische Immunologie & Reumatologie AMC/Universiteit van Amsterdam 2 e Nationaal IBN symposium

Nadere informatie

Biosimilars I. Even onder de motorkap II. Wat hebben we aan biosimilars? III. Controversen: Hoe gaan we er mee om

Biosimilars I. Even onder de motorkap II. Wat hebben we aan biosimilars? III. Controversen: Hoe gaan we er mee om NVFG Nieuwjaarsbijeenkomst Biosimilars: like of unlike? Zoetermeer, 28 januari 2016 Biosimilars I. Even onder de motorkap II. Wat hebben we aan biosimilars? III. Controversen: Hoe gaan we er mee om Arnold

Nadere informatie

Update biosimilars in de hemato-oncologie invitational meeting 28 september Dr. Anton A.M. Franken Internist, secretaris IBN

Update biosimilars in de hemato-oncologie invitational meeting 28 september Dr. Anton A.M. Franken Internist, secretaris IBN Update biosimilars in de hemato-oncologie invitational meeting 28 september 2017 Dr. Anton A.M. Franken Internist, secretaris IBN Wat zijn biosimilars? Biosimilars zijn versies van innovatieve biologische

Nadere informatie

Biosimilars in de praktijk: stand van zaken. Dr. Anton A.M. Franken Internist Isala Zwolle en collegelid CBG

Biosimilars in de praktijk: stand van zaken. Dr. Anton A.M. Franken Internist Isala Zwolle en collegelid CBG Biosimilars in de praktijk: stand van zaken Dr. Anton A.M. Franken Internist Isala Zwolle en collegelid CBG Overstap naar biosimilars scheelt miljoenen (MC 01-09-16) BIOSIMILAR HEEFT VERGELIJKBAAR RESULTAAT,

Nadere informatie

Onbekend 10 FarmaMagazine

Onbekend 10 FarmaMagazine O 10 FarmaMagazine Portret Tekst: Niels van Haarlem Fotografie: Frank Groeliken Hoogleraar Arnold Vulto over biosimilars: nbekend maakt onbemind Biosimilars zijn goed voor patiënten en voor het zorgbudget.

Nadere informatie

Wat is een biosimilar?

Wat is een biosimilar? Wat is een biosimilar? Een kijkje onder de motorkap van Biosimilars Martin Favié, voorzitter BOGIN Doel is om gelijkwaardigheid aan te tonen ten opzichte van referentie zodat bewezen effectiviteit en veiligheid

Nadere informatie

1e Nationale Congres dure geneesmiddelen

1e Nationale Congres dure geneesmiddelen IBN-Nieuwsbrief nummer 2: 2016-01 Februari 2016 Inhoudsopgave 1e Nationale Congres Dure Geneesmiddelen The Dutch Endocrine Meeting Bericht uit de praktijk Recente ontwikkelingen Nieuwe en aanstaande registraties

Nadere informatie

biosimilars Biologische geneesmiddelen en biosimilars Vereniging Biotechnologische Farmaceutische Industrie

biosimilars Biologische geneesmiddelen en biosimilars Vereniging Biotechnologische Farmaceutische Industrie biosimilars Biologische geneesmiddelen en biosimilars Vereniging Biotechnologische Farmaceutische Industrie Inhoud 5 Woord vooraf 7 Biologische geneesmiddelen en biosimilars; hoe moeten we ermee omgaan?

Nadere informatie

Versie: 30 april Wegwijzer 'Implementatie Biosimilars op Maat in ziekenhuizen'

Versie: 30 april Wegwijzer 'Implementatie Biosimilars op Maat in ziekenhuizen' Versie: 30 april 2019 Wegwijzer 'Implementatie Biosimilars op Maat in ziekenhuizen' Inleiding Er zijn veel veranderingen op de markt voor biologische geneesmiddelen. In Europa zijn inmiddels ruim 40 biosimilars

Nadere informatie

Biosimilars: goed voor patient, zorg en innovatie

Biosimilars: goed voor patient, zorg en innovatie Dordrecht, 6 juli 2016 Biosimilars: goed voor patient, zorg en innovatie Prof. Dr. Arnold G. Vulto Ziekenhuisapotheker / farmacoloog Hoogleraar Ziekenhuisfarmacie en Praktische Farmacotherapie ErasmusMC.

Nadere informatie

NVZA Toolbox Biosimilars

NVZA Toolbox Biosimilars NVZA Toolbox Biosimilars Een praktische handleiding voor succesvolle implementatie van biosimilars in de medisch specialistische zorg Dr BJF (Bart) van den Bemt, apotheker/ onderzoeker/klinisch farmacoloog

Nadere informatie

ERVARING EN VISIE VAN PATIËNTENORGANISATIES DIABETES LIGA

ERVARING EN VISIE VAN PATIËNTENORGANISATIES DIABETES LIGA ERVARING EN VISIE VAN PATIËNTENORGANISATIES DIABETES LIGA Prof. Dr. Christophe De Block Voorzitter Diabetes Liga BIOSIMILARS: WAT? Generieken en biosimilars: Zijn beschikbaar na het vervallen van het octrooi

Nadere informatie

2 de Nationaal IBN Biosimilar Symposium Thema: Overstappen. Tot besluit Prof. Dr. Arnold G. Vulto. Amersfoort, 12 januari 2017

2 de Nationaal IBN Biosimilar Symposium Thema: Overstappen. Tot besluit Prof. Dr. Arnold G. Vulto. Amersfoort, 12 januari 2017 2 de Nationaal IBN Biosimilar Symposium Thema: Overstappen Tot besluit Prof. Dr. Arnold G. Vulto Amersfoort, 12 januari 2017 De dag in vogelvlucht Wat vond U er van? Het is veel voor een dag daarom: Er

Nadere informatie

Biologicals en Biosimilars What s in a name?

Biologicals en Biosimilars What s in a name? Biologisch geneesmiddel Biologicals en Biosimilars What s in a name? Een wel-gedefinieerd biologisch product aangemaakt door middel van levende systemen Professor Paul Declerck Laboratory for Therapeutic

Nadere informatie

Een goed alternatief voor maag-, darm-, lever-, reuma- en dermatologiepatiënten

Een goed alternatief voor maag-, darm-, lever-, reuma- en dermatologiepatiënten Patiënteninformatie Biosimilars Een goed alternatief voor maag-, darm-, lever-, reuma- en dermatologiepatiënten 1234567890-terTER_ Biosimilars Een goed alternatief voor maag-, darm-, lever-, reuma en

Nadere informatie

NVZA Toolbox Biosimilars

NVZA Toolbox Biosimilars NVZA Toolbox Biosimilars Een praktische handleiding voor succesvolle implementatie van biosimilars in de medisch specialistische zorg april 2017 Disclaimer Alle informatie in deze toolbox is met zorg samengesteld

Nadere informatie

Antwoorden op vragen over biologische medicijnen

Antwoorden op vragen over biologische medicijnen Antwoorden op vragen over biologische medicijnen Krijgt u biologische medicijnen voorgeschreven? Of geldt dat voor iemand in uw omgeving, zoals een familielid of een vriend(in)? In deze folder leest u

Nadere informatie

Praten we op dezelfde golflengte: Biosimilar terminologie

Praten we op dezelfde golflengte: Biosimilar terminologie Amersfoort, 12 januari 2017 Praten we op dezelfde golflengte: Biosimilar terminologie Arnold G. Vulto PhD PharmD FCP Hoogleraar ziekenhuisfarmacie & Praktische Farmacotherapei ErasmusMC Rotterdam a.vulto@erasmusmc.nl

Nadere informatie

Biosimilar medicijnen in Europa en Benelux

Biosimilar medicijnen in Europa en Benelux Medische Rubriek 29 Biosimilar medicijnen in Europa en Benelux Het vragen en antwoorden hoofdstuk gaat enkel over biotechnologisch ontwikkelde geneesmiddelen die via centrale evaluatie door het Europese

Nadere informatie

Risk Management Plan. Implementeren: wie, wanneer, hoe? Suzanne Frankfort namens de RMP werkgroep PPN meeting, 21 juni 2011

Risk Management Plan. Implementeren: wie, wanneer, hoe? Suzanne Frankfort namens de RMP werkgroep PPN meeting, 21 juni 2011 Risk Management Plan Implementeren: wie, wanneer, hoe? Suzanne Frankfort namens de RMP werkgroep PPN meeting, 21 juni 2011 Agenda Risk Management Systeem/Plan (RMS/RMP) Wat is dat? RMP Werkgroep Doel van

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 2870 Vragen van de leden

Nadere informatie

Beleid rond Biosimilars in Nederland

Beleid rond Biosimilars in Nederland FAGG symposium Biologische Geneesmiddelen in België Brussel, donderdag 8 februari 2018 Beleid rond Biosimilars in Nederland Vs18b04 Dr. Arnold G. Vulto FCP, Ziekenhuisapotheker / Farmacoloog Hoogleraar

Nadere informatie

Biologische geneesmiddelen in Belgie Ervaring en visie van voorschrijvers

Biologische geneesmiddelen in Belgie Ervaring en visie van voorschrijvers Biologische geneesmiddelen in Belgie Ervaring en visie van voorschrijvers Prof. Jacques De Grève Belgian Society of Medical Oncology Hoge medische nood in de oncologie Uitgangspunten 60K nieuwe kankerpatiënten/jaar;

Nadere informatie

Gebruik van niet-humane primaten (NHP) voor de ontwikkeling van biosimilars

Gebruik van niet-humane primaten (NHP) voor de ontwikkeling van biosimilars Notitie Gebruik van niet-humane primaten (NHP) voor de ontwikkeling van biosimilars Inleiding Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) wil dierproeven met Non- Human-Primates (NHP) voor de

Nadere informatie

Een goed alternatief voor maag-, darm-, lever-, reuma- en dermatologiepatiënten

Een goed alternatief voor maag-, darm-, lever-, reuma- en dermatologiepatiënten Patiënteninformatie Biosimilars Een goed alternatief voor maag-, darm-, lever-, reuma- en dermatologiepatiënten 1234567890-terTER_ Biosimilars Een goed alternatief voor maag-, darm-, lever-, reuma en

Nadere informatie

Wat zijn feiten en cijfers rond geneesmiddelenonderzoek?

Wat zijn feiten en cijfers rond geneesmiddelenonderzoek? Deze kaart geeft een overzicht van beschikbare feiten en geneesmiddelenonderzoek. De kaart is tot stand gekomen op basis van literatuuronderzoek, interviews en denksessies met deskundigen. Met dank aan

Nadere informatie

Tweede Nationaal IBN Biosimilar Symposium

Tweede Nationaal IBN Biosimilar Symposium Verslag Tweede Nationaal IBN Biosimilar Symposium Donderdag 12 januari 2017, Amersfoort E.G. van Laar Op donderdag 12 januari 2017 vond het tweede nationaal IBN (Initiatiefgroep Biosimilars Nederland)

Nadere informatie

Bouwen aan vertrouwen: perspectief van de industrie

Bouwen aan vertrouwen: perspectief van de industrie Symposium ter gelegenheid afscheid Ad van Dooren Zelfredzaamheid van patiënten bij gebruik van veilige medicatie. Bouwen aan vertrouwen: perspectief van de industrie Rudolf van Olden, arts Medisch Directeur

Nadere informatie

Biosimilaire geneesmiddelen in België Standpunt vanuit de reumatologie

Biosimilaire geneesmiddelen in België Standpunt vanuit de reumatologie FAGG Symposium Biologische geneesmiddelen in België - 08/02/2018, Brussel Biosimilaire geneesmiddelen in België Standpunt vanuit de reumatologie Liese Barbier PhD onderzoeker KU Leuven MABEL Fund Openbaarmakingsverklaring

Nadere informatie

Eerste IBN-Nieuwsbrief

Eerste IBN-Nieuwsbrief IBN-Nieuwsbrief nummer: 2015-01 november 2015 Eerste IBN-Nieuwsbrief Het is november 2015 en als leden van Initiatiefgroep Biosimilars Nederland (IBN) kijken we met trots terug op het symposium Educational

Nadere informatie

Hoe brengen we nieuwe middelen snel naar de patiënt? Dr. Peter Bertens Nederlandse Pathologiedagen, 19 november 2015

Hoe brengen we nieuwe middelen snel naar de patiënt? Dr. Peter Bertens Nederlandse Pathologiedagen, 19 november 2015 Hoe brengen we nieuwe middelen snel naar de patiënt? Dr. Peter Bertens Nederlandse Pathologiedagen, 19 november 2015 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Volledig in loondienst

Nadere informatie

BEHANDELING VAN PSORIASIS MET BIOLOGICALS

BEHANDELING VAN PSORIASIS MET BIOLOGICALS BEHANDELING VAN PSORIASIS MET BIOLOGICALS WAT ZIJN BIOLOGICALS / BIOLOGICS? Biologicals of biologics zijn kunstmatig gemaakte eiwitten, die dezelfde structuur hebben als eiwitten die natuurlijk in ons

Nadere informatie

Europese Commissie. Wat moet ik weten over. Biosimilars. informatie voor patiënten. Een consensus informatiedocument GROEI

Europese Commissie. Wat moet ik weten over. Biosimilars. informatie voor patiënten. Een consensus informatiedocument GROEI Europese Commissie Wat moet ik weten over Biosimilars informatie voor patiënten Een consensus informatiedocument GROEI Dit consensusdocument over biosimilars is opgesteld voor en door patiënten, in samenwerking

Nadere informatie

Door marktwerking met biosimilars gaan de geneesmiddelprijzen omlaag

Door marktwerking met biosimilars gaan de geneesmiddelprijzen omlaag Bataafsch Genootschap der Proefondervindelijke Wijsbegeerte Rotterdam, Maandag 5 februari 2018 Door marktwerking met biosimilars gaan de geneesmiddelprijzen omlaag Vs18b05 Dr. Arnold G. Vulto FCP, Ziekenhuisapotheker

Nadere informatie

De ziekenhuiscontractering en Menzis. Henk Eleveld, apotheker Beleidsadviseur farmacie & Senior inkoper Hulpmiddelen 17 mei 2016

De ziekenhuiscontractering en Menzis. Henk Eleveld, apotheker Beleidsadviseur farmacie & Senior inkoper Hulpmiddelen 17 mei 2016 De ziekenhuiscontractering en Menzis Henk Eleveld, apotheker Beleidsadviseur farmacie & Senior inkoper Hulpmiddelen 17 mei 2016 Inhoud presentatie Menzis beleid 2016-2017. Ontwikkelingen en de nabije toekomst.

Nadere informatie

Handleiding. Investigational Medicinal Product Dossier (IMPD)

Handleiding. Investigational Medicinal Product Dossier (IMPD) Handleiding Investigational Medicinal Product Dossier (IMPD) Inhoudsopgave Afkortingen... - 3 - Wat is het IMPD?... - 4 - Beslisschema inhoud IMPD... - 5 - Beschrijving inhoud IMPD... - 6 - Overzicht hoofdstukken

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 10 juli 2015 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 10 juli 2015 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Monitor Biologische Geneesmiddelen

Monitor Biologische Geneesmiddelen Monitor Biologische Geneesmiddelen Naomi Jessurun Projectleider 12-1-2017 Missie Bijwerkingencentrum Lareb Het signaleren van risico s van het gebruik van geneesmiddelen in de dagelijkse prak

Nadere informatie

Handreiking Off-label medicatie voorschrijven in de kinder- en jeugdpsychiatrie

Handreiking Off-label medicatie voorschrijven in de kinder- en jeugdpsychiatrie Handreiking Off-label medicatie voorschrijven in de kinder- en jeugdpsychiatrie P.W. Troost, L.J. Kalverdijk, A.P. Cohen & N.J.M. Beuk INLEIDING 2 In de Geneesmiddelenwet 1) zijn voor het voorschrijven

Nadere informatie

Dure of waardevolle geneesmiddelen? Waar maken we ons druk over?

Dure of waardevolle geneesmiddelen? Waar maken we ons druk over? Dure of waardevolle geneesmiddelen? Waar maken we ons druk over? Joris Uges Haga Ambassade 8-september 2015 waardecreatie in de zorg 2 Uit onderzoek blijkt dat de lancering van nieuwe geneesmiddelen tussen

Nadere informatie

Biologicals door de bril van de ziekenhuisapotheker een contributie van BVZA - ABPH. FAGG symposium 8/2/18 Brussel, België Prof. dr. apr. B.

Biologicals door de bril van de ziekenhuisapotheker een contributie van BVZA - ABPH. FAGG symposium 8/2/18 Brussel, België Prof. dr. apr. B. Biologicals door de bril van de ziekenhuisapotheker een contributie van BVZA - ABPH FAGG symposium 8/2/18 Brussel, België Prof. dr. apr. B. Claus Inhoud van deze presentatie focus op de ziekenhuisomgeving:

Nadere informatie

Vragen en antwoorden over biologische medicijnen. Informatie voor patiënten en consumenten

Vragen en antwoorden over biologische medicijnen. Informatie voor patiënten en consumenten Vragen en antwoorden over biologische medicijnen Informatie voor patiënten en consumenten U wilt meer weten over biologische medicijnen en biosimilar medicijnen? Bijvoorbeeld omdat u of iemand in uw omgeving

Nadere informatie

Beleidsdocument Direct Healthcare Professional Communications (DHPC s)

Beleidsdocument Direct Healthcare Professional Communications (DHPC s) Beleidsdocument Direct Healthcare Professional Communications (DHPC s) MEB 44 11 juni 2018 1. Inhoudsopgave 1. Inhoudsopgave... 2 2. Inleiding... 3 3. Reikwijdte document... 3 4. Overige relevante documenten...

Nadere informatie

biosimilars Biologische geneesmiddelen, biosimilars en preferentiebeleid

biosimilars Biologische geneesmiddelen, biosimilars en preferentiebeleid biosimilars Biologische geneesmiddelen, biosimilars en preferentiebeleid BIOSIMILARS 2 Biologische geneesmiddelen zijn eiwitten die door levende cellen op grote schaal worden geproduceerd. Het genetisch

Nadere informatie

INFORMATIE OVER RITUXIMAB (MABTHERA ) FRANCISCUS VLIETLAND

INFORMATIE OVER RITUXIMAB (MABTHERA ) FRANCISCUS VLIETLAND INFORMATIE OVER RITUXIMAB (MABTHERA ) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u een Biological (rituximab) voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn

Nadere informatie

Geen innovator product, wie is de eigenaar van de productinformatie?

Geen innovator product, wie is de eigenaar van de productinformatie? Geen innovator product, wie is de eigenaar van de productinformatie? 8 juni 2016 Suzanne Veldhuis Head of Regulatory Affairs Mylan B.V. Generieke geneesmiddelenindustrie Introductie probleemstelling Generieke

Nadere informatie

Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 maart 2008 GMT/VDG juni 2008

Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 maart 2008 GMT/VDG juni 2008 Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ 'S-GRAVENHAGE Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 maart 2008 GMT/VDG2839323 5 juni 2008 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer

Nadere informatie

Plaats van biologicals in reumatisch lijden. AZ Damiaan Oostende Dr. M. Maertens Reumatologie

Plaats van biologicals in reumatisch lijden. AZ Damiaan Oostende Dr. M. Maertens Reumatologie Plaats van biologicals in reumatisch lijden AZ Damiaan Oostende Dr. M. Maertens Reumatologie Welke aandoeningen? Plaats van deze biologicals? Welke biologicals? Specifieke aandachtspunten bij patiënt behandeld

Nadere informatie

Update circulaire doorleveren. circulaire doorleveren - achtergrond. circulaire doorleveren wettelijk kader 2

Update circulaire doorleveren. circulaire doorleveren - achtergrond. circulaire doorleveren wettelijk kader 2 Update circulaire doorleveren circulaire doorleveren - achtergrond Symposium bereidingen en kinderen Mirjam Crul OLVG 14 september 2016 2015: Abcur casus uitspraak Europese hof IGZ: volume doorleveringen

Nadere informatie

Biosimilars vanuit patiëntenperspectief

Biosimilars vanuit patiëntenperspectief Biosimilars vanuit patiëntenperspectief 12 april 2018 Vraagt om doelmatige inzet HORIZONSCAN Uitgangspunten standpunt bepaling biosimilars Oncologische Patiënten Organisaties Wetenschap Ervaringen en lessons

Nadere informatie

Hoe en wat over biologische medicijnen

Hoe en wat over biologische medicijnen Hoe en wat over biologische medicijnen Inhoudsopgave 3 Inleiding 3 Wanneer kom je in aanmerking voor een biologisch medicijn? 4 Wat zijn biologische medicijnen? 4 Hoe werken biologische medicijnen? 5 Bijwerkingen

Nadere informatie

Vergoeding dure geneesmiddelen en de rol van VGZ. Coöperatie VGZ Maarten Loof 7 april 2016

Vergoeding dure geneesmiddelen en de rol van VGZ. Coöperatie VGZ Maarten Loof 7 april 2016 Vergoeding dure geneesmiddelen en de rol van VGZ Coöperatie VGZ Maarten Loof 7 april 2016 Inhoud Visie en strategie VGZ Ontwikkelingen dure specialistische geneesmiddelen Beleid specialistische farmacie

Nadere informatie

Biosimilars in de oncologie en hematologie Intraveneus of subcutaan. 3 e Nationale Biosimilar Symposium 12 april 2018 Dr. Lonneke Timmers, apotheker

Biosimilars in de oncologie en hematologie Intraveneus of subcutaan. 3 e Nationale Biosimilar Symposium 12 april 2018 Dr. Lonneke Timmers, apotheker Biosimilars in de oncologie en hematologie Intraveneus of subcutaan 3 e Nationale Biosimilar Symposium 12 april 2018 Dr. Lonneke Timmers, apotheker 1 Betaalbaarheid nodig voor beschikbaarheid 2 Herceptin

Nadere informatie

STANDPUNTEN ANAKINRA (VOORLOPIGE BEHANDELRICHTLIJN) Oktober 2002

STANDPUNTEN ANAKINRA (VOORLOPIGE BEHANDELRICHTLIJN) Oktober 2002 NVR map Anakinra 12-03-2003 09:36 Pagina 1 STANDPUNTEN ANAKINRA (VOORLOPIGE BEHANDELRICHTLIJN) Oktober 2002 NVR map Anakinra 12-03-2003 09:36 Pagina 2 De door de gepubliceerde richtlijnen en standpunten

Nadere informatie

Therapeutic Drug Monitoring van Infliximab DORIEN VAN DEN BOSSCHE ASO KLINISCHE BIOLOGIE AZ DELTA KLINISCH LABORATORIUM KLINISCHE CHEMIE

Therapeutic Drug Monitoring van Infliximab DORIEN VAN DEN BOSSCHE ASO KLINISCHE BIOLOGIE AZ DELTA KLINISCH LABORATORIUM KLINISCHE CHEMIE Therapeutic Drug Monitoring van Infliximab DORIEN VAN DEN BOSSCHE ASO KLINISCHE BIOLOGIE AZ DELTA KLINISCH LABORATORIUM KLINISCHE CHEMIE ANALYTICAL AND CLINICAL PERFORMANCE EVALUATION OF TWO POC TESTS

Nadere informatie

Introductie biosimilar: copy *.*

Introductie biosimilar: copy *.* Introductie biosimilar: copy *.* Biosimilar symposium Rotterdam 208 Y. van der Steege, farmaceutisch beleidsmedewerker P.C. Lerk, ziekenhuisapotheker Disclosure: I have no actual or potential conflict

Nadere informatie

INFORMATIE OVER ABATACEPT (ORENCIA ) FRANCISCUS VLIETLAND

INFORMATIE OVER ABATACEPT (ORENCIA ) FRANCISCUS VLIETLAND INFORMATIE OVER ABATACEPT (ORENCIA ) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u een Biological (abatacept) voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed

Nadere informatie

Doelmatig gebruik van dure geneesmiddelen werkwijze Santeon

Doelmatig gebruik van dure geneesmiddelen werkwijze Santeon Doelmatig gebruik van dure geneesmiddelen werkwijze Santeon Kim Gombert-Handoko, ziekenhuisapotheker 6 oktober 2015 Het landschap Santeon Inhoud Inkoop van TNF alfaremmers Zorgpadontwikkeling Evaluatie

Nadere informatie

De Nederlandse Vereniging voor Farmaceutische Geneeskunde (NVFG) is een wetenschappelijke beroepsvereniging die professionals werkzaam op het gebied

De Nederlandse Vereniging voor Farmaceutische Geneeskunde (NVFG) is een wetenschappelijke beroepsvereniging die professionals werkzaam op het gebied De Nederlandse Vereniging voor Farmaceutische Geneeskunde (NVFG) is een wetenschappelijke beroepsvereniging die professionals werkzaam op het gebied van klinisch onderzoek, registratie, bijwerkingenrapportage

Nadere informatie

Meer geneesmiddelen! Meer melden! Meer bijwerkingen? Corrie Hermann prijs Utrecht, 30 maart 2019 Agnes Kant

Meer geneesmiddelen! Meer melden! Meer bijwerkingen? Corrie Hermann prijs Utrecht, 30 maart 2019 Agnes Kant Meer geneesmiddelen! Meer melden! Meer bijwerkingen? Corrie Hermann prijs Utrecht, 30 maart 2019 Agnes Kant Meldpunt bijwerkingen Kenniscentrum Onafhankelijke stichting Subsidie VWS CBG CBGoverheid Kerntaak

Nadere informatie

Hoe garanderen België en Europa veilige vaccins? Pieter Neels, FAGG

Hoe garanderen België en Europa veilige vaccins? Pieter Neels, FAGG Hoe garanderen België en Europa veilige vaccins? Pieter Neels, FAGG Disclaimer Niettegenstaande mijn betrokkenheid bij het Comité voor geneesmiddelen voor menselijk gebruik (CHMP), kan deze presentatie

Nadere informatie

Apr. Lieven Zwaenepoel, Ondervoorzitter Brussel

Apr. Lieven Zwaenepoel, Ondervoorzitter Brussel Symposium Biologische Geneesmiddelen in België Symposium Médicaments Biologiques en Belgique Vertrouwen in het gebruik van biologische en biosimilaire geneesmiddelen in België versterken Renforcer la confiance

Nadere informatie

OLIJFdag 3 oktober 2015

OLIJFdag 3 oktober 2015 OLIJFdag 3 oktober 2015 Nieuwe behandelingen bij eierstokkanker Els Witteveen Internist-oncoloog Huidige en nieuwe inzichten Intraperitoneale toediening Toevoeging van bevacizumab Dose dense toediening

Nadere informatie

De toekomst van de geneesmiddelenbewaking vanuit een wetenschappelijk perspectief. Bert Leufkens, voorzitter CBG. Gefeliciteerd!!!

De toekomst van de geneesmiddelenbewaking vanuit een wetenschappelijk perspectief. Bert Leufkens, voorzitter CBG. Gefeliciteerd!!! De toekomst van de geneesmiddelenbewaking vanuit een wetenschappelijk perspectief Bert Leufkens, voorzitter CBG Gefeliciteerd!!! Wetenschappelijke fundering farmacovigilantie Klinische farmacologie Farmacovigilantie

Nadere informatie

ToendersdeGroot ONAFHANKELIJK ADVISEURS IS BUURMANS GRAS GROENER? Wil Toenders Den Haag, 13 april 2010

ToendersdeGroot ONAFHANKELIJK ADVISEURS IS BUURMANS GRAS GROENER? Wil Toenders Den Haag, 13 april 2010 IS BUURMANS GRAS GROENER? Wil Toenders Den Haag, 13 april 2010 1 Inhoud Ervaringen Enkele hardnekkige misverstanden over beoordeling Therapeutische minderwaarde: nieuw beleid? Besliskader GVS Herbeoordeling

Nadere informatie

B I J S O M M I G E V R A G E N I S H E T M O G E L I J K M E E R D E R E A N T W O O R D E N A A N T E K R U I S E N

B I J S O M M I G E V R A G E N I S H E T M O G E L I J K M E E R D E R E A N T W O O R D E N A A N T E K R U I S E N Vra g e n l i j s t B I J S O M M I G E V R A G E N I S H E T M O G E L I J K M E E R D E R E A N T W O O R D E N A A N T E K R U I S E N Diagnose Vraag 1 Welke diagnose is er bij u gesteld? Reumatoïde

Nadere informatie

KINDERFORMULARIUM. Tjitske van der Zanden Coordinator Kinderformularium Disclosure belangen spreker:

KINDERFORMULARIUM. Tjitske van der Zanden Coordinator Kinderformularium Disclosure belangen spreker: RIVM Off-label 07 maart 2017 1 KINDERFORMULARIUM Tjitske van der Zanden Coordinator Kinderformularium vanderzanden@nkfk.nl Disclosure belangen spreker: Potentiële belangverstrengeling: geen RIVM Off-label

Nadere informatie

Biologicals. Dr. E.J.A. Kroot, reumatoloog

Biologicals. Dr. E.J.A. Kroot, reumatoloog Biologicals Dr. E.J.A. Kroot, reumatoloog 19 e Grande Conférence Verona 2013 Indicaties Reumatoïde artritis Artritis psoriatica Ankylosing Spondylitis (Bechterew) Sarcoidose Verschillende indicaties verschillen

Nadere informatie

Verzekerde Toegang en Betaalbaarheid van nieuwe Hepatitis C Medicatie

Verzekerde Toegang en Betaalbaarheid van nieuwe Hepatitis C Medicatie Verzekerde Toegang en Betaalbaarheid van nieuwe Hepatitis C Medicatie Huib Kooijman Nationale Hepatitis Dag 16 september 2014 1 Directie Geneesmiddelen en Medische Technologie 'De toegankelijkheid waarborgen

Nadere informatie

Biosimilars. Informatie voor patiënten. Wat ik moet weten over. Een document met consensusinformatie. Europese Commissie

Biosimilars. Informatie voor patiënten. Wat ik moet weten over. Een document met consensusinformatie. Europese Commissie Europese Commissie Wat ik moet weten over Biosimilars Informatie voor patiënten Een document met consensusinformatie Informatie over biosimilars voor patiënten 2016 10 GROWTH Deze consensusinformatie over

Nadere informatie

Wettelijk verplichte informatiematerialen CBG

Wettelijk verplichte informatiematerialen CBG Wettelijk verplichte informatiematerialen CBG Summary of the Product Characteristics (SmPC), patiëntenbijsluiter en verpakking Openbaar beoordelingsrapport van geneesmiddelen (EPAR) Trainingsmateriaal

Nadere informatie

BESLUIT: Artikel I. De bijlage bij de Regeling maximumprijzen geneesmiddelen wordt vervangen door de bijlage bij deze regeling.

BESLUIT: Artikel I. De bijlage bij de Regeling maximumprijzen geneesmiddelen wordt vervangen door de bijlage bij deze regeling. Regeling van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van,, houdende wijziging van de bijlage bij de Regeling maximumprijzen geneesmiddelen Datum 16 december 2010 De Minister van Volksgezondheid,

Nadere informatie

Biosimilars in de EU. Informatie voor zorgverleners. Gezamenlijk opgesteld door het Europees Geneesmiddelenbureau en de Europese Commissie

Biosimilars in de EU. Informatie voor zorgverleners. Gezamenlijk opgesteld door het Europees Geneesmiddelenbureau en de Europese Commissie Biosimilars in de EU Informatie voor zorgverleners Gezamenlijk opgesteld door het Europees Geneesmiddelenbureau en de Europese Commissie Inhoudsopgave Voorwoord 2 Samenvatting 3 Biologische geneesmiddelen:

Nadere informatie

De weg naar T=4. Zijn databases de oplossing? Claudia Rijcken, Head Market Access and Public Affairs NVFG symposium 20 Januari 2015

De weg naar T=4. Zijn databases de oplossing? Claudia Rijcken, Head Market Access and Public Affairs NVFG symposium 20 Januari 2015 De weg naar T=4 Zijn databases de oplossing? Claudia Rijcken, Head Market Access and Public Affairs NVFG symposium 20 Januari 2015 2 De weg naar T=4 Claudia Rijcken NVFG 20 Januari 2015 Business Use Only

Nadere informatie

Formulier verstrekking advies aan NZa over Nederlandse Zorgautoriteit wijzigingsverzoek add-on geneesmiddelenlijst

Formulier verstrekking advies aan NZa over Nederlandse Zorgautoriteit wijzigingsverzoek add-on geneesmiddelenlijst Formulier verstrekking advies aan NZa over Nederlandse Zorgautoriteit wijzigingsverzoek add-on geneesmiddelenlijst versie 1 Met ingang van 1 januari 2015 vraagt de NZa advies aan vertegenwoordigers van

Nadere informatie

Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Belangrijke informatie voor beroepsbeoefenaren

Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Belangrijke informatie voor beroepsbeoefenaren De gezondheidsautoriteiten van de Europese Unie hebben het in de handel brengen van het geneesmiddel Kadcyla verbonden aan bepaalde voorwaarden. Het verplichte farmacovigilantieplan ter minimalisatie van

Nadere informatie

Onderzoek preferentiebeleid

Onderzoek preferentiebeleid Onderzoek preferentiebeleid Effecten van het preferentiebeleid op beschikbaarheid van geneesmiddelen Openbaar 1 Even voorstellen.. Annette de Boer Adriaan Kraal Piet de Bekker Liesbeth Denée Merel Carp

Nadere informatie

Dure geneesmiddelen en de rol van VGZ. Coöperatie VGZ Maarten Loof, zorginkoper medisch specialistische zorg 8 september 2015

Dure geneesmiddelen en de rol van VGZ. Coöperatie VGZ Maarten Loof, zorginkoper medisch specialistische zorg 8 september 2015 Dure geneesmiddelen en de rol van VGZ Coöperatie VGZ Maarten Loof, zorginkoper medisch specialistische zorg 8 september 2015 Inhoud Strategie VGZ Dure specialistische geneesmiddelen Beleid specialistische

Nadere informatie

Hoe bereidt een ziekenhuisapotheek zich voor op JCI? Apr Sylvie Martens 11 februari 2014

Hoe bereidt een ziekenhuisapotheek zich voor op JCI? Apr Sylvie Martens 11 februari 2014 Hoe bereidt een ziekenhuisapotheek zich voor op JCI? Apr Sylvie Martens 11 februari 2014 Inhoud 1. Inleiding 2. Voorbereiding 3. Hoofdstukken standaarden - meetpunten 4. Overzicht standaarden binnen MMU

Nadere informatie

Medicamenteuze Therapie

Medicamenteuze Therapie www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Medicamenteuze Therapie Versie 2016 13. Biologische geneesmiddelen (biologicals) Er zijn de afgelopen jaren nieuwe, veelbelovende geneesmiddelen geïntroduceerd

Nadere informatie

Risico minimalisatie materialen betreffende Inflectra (infliximab) voor de voorschrijvers

Risico minimalisatie materialen betreffende Inflectra (infliximab) voor de voorschrijvers Inflectra (infliximab) Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring Risico minimalisatie materialen betreffende Inflectra (infliximab) voor de voorschrijvers De risico minimalisatie materialen

Nadere informatie

Inspectie beleid GDP Guideline. Ageeth Dekker Senior Inspecteur

Inspectie beleid GDP Guideline. Ageeth Dekker Senior Inspecteur Inspectie beleid GDP Guideline Ageeth Dekker Senior Inspecteur Agenda 1. Inleiding 2. Groothandelsvergunning 3. GDP inspecties, rapportage en certificaat 4. Samenvatting 5. Vragen 2 Inleiding Nieuwe GDP

Nadere informatie

INFORMATIE OVER ANAKINRA (KINERET )

INFORMATIE OVER ANAKINRA (KINERET ) INFORMATIE OVER ANAKINRA (KINERET ) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u anakinra (Kineret ) voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te kunnen

Nadere informatie

Geneesmiddelentekorten Zonder probleemeigenaar, geen oplossing!

Geneesmiddelentekorten Zonder probleemeigenaar, geen oplossing! Geneesmiddelentekorten Zonder probleemeigenaar, geen oplossing! Een perspectief vanuit de afnemer Melissa Buijens MSc. 1 november 2012 Stafmedewerker Inkoop & Logistiek Ziekenhuisapotheek Erasmus MC Een

Nadere informatie

TNF blokkerende medicijnen

TNF blokkerende medicijnen TNF blokkerende medicijnen Reumatologie 1 TNF blokkerende medicijnen Etanercept (Enbrel ), Adalimumab (Humira ), Golimumab (Symponi ), Certolizumab pegol (Cimzia ) en Infliximab (Remicade ) Uw reumatoloog

Nadere informatie

Veel gestelde vragen Melden voorvallen/bijwerkingen bij geneesmiddelenonderzoek

Veel gestelde vragen Melden voorvallen/bijwerkingen bij geneesmiddelenonderzoek Veel gestelde vragen Melden voorvallen/bijwerkingen bij geneesmiddelenonderzoek Wat is een SUSAR? SUSAR is de afkorting van Suspected Unexpected Serious Adverse Reaction. In het Nederlands betekent dit

Nadere informatie

Therapeutic Drug Monitoring BiologicalDMARDs Utile or Futile

Therapeutic Drug Monitoring BiologicalDMARDs Utile or Futile Therapeutic Drug Monitoring BiologicalDMARDs Utile or Futile Dr. Bart van den Bemt, apotheker/onderzoeker Afdeling Farmacie Sint Maartenskliniek, Nijmegen Inhoud: 1) Is TDM bij anti-tnf bij reumatische

Nadere informatie

IDMP EU-SRS project presentatie, Frits Stulp, 8 maart Een introductie: IDentification of Medicinal Products

IDMP EU-SRS project presentatie, Frits Stulp, 8 maart Een introductie: IDentification of Medicinal Products IDMP EU-SRS project presentatie, Frits Stulp, 8 maart 2018 Een introductie: IDentification of Medicinal Products Inhoudsopgave Introductie op IDMP standaardisering van medicijn informatie De context: EMA

Nadere informatie

Hoofdstuk 1: Inleiding 1.1 Achtergrond

Hoofdstuk 1: Inleiding 1.1 Achtergrond Hoofdstuk 1: Inleiding 1.1 Achtergrond Het wordt algemeen erkend dat de werkzaamheid van geneesmiddelen bij kinderen kan afwijken van die bij volwassenen. Om te komen tot passende farmacotherapeutische

Nadere informatie

STANDPUNTEN STANDPUNT NEDERLANDSE VERENIGING VOOR REUMATOLOGIE OVER ABATACEPT.

STANDPUNTEN STANDPUNT NEDERLANDSE VERENIGING VOOR REUMATOLOGIE OVER ABATACEPT. STANDPUNTEN STANDPUNT NEDERLANDSE VERENIGING VOOR REUMATOLOGIE OVER ABATACEPT. Indicatie en behandeling van reumatoïde artritis met de selectieve T-cel modulator Abatacept. April 2008 De door de Nederlandse

Nadere informatie

Welke geneesmiddelen werden onderzocht?

Welke geneesmiddelen werden onderzocht? CARMELINA: effect van linagliptine op de gezondheid van hart en bloedvaten en op de nierfunctie bij patiënten met type 2-diabetes die risico's lopen wat betreft hart en bloedvaten Dit is een samenvatting

Nadere informatie