Zorg voor het levenseinde I N T E R A C T I E V E S E S S I E S M E T B E W O N E R S V A N E E N W O O N Z O R G C E N T R U M
|
|
- Klaas van Dam
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Zorg voor het levenseinde I N T E R A C T I E V E S E S S I E S M E T B E W O N E R S V A N E E N W O O N Z O R G C E N T R U M
2 Concept / voorbereiding 1. Aanzet 2. Idee op papier 3. Overleg met directie 4. Data + locatie vastleggen 5. Contact met gastsprekers 6. Doelgroep bepaling 7. Medewerkers informeren 8. Uitnodiging bewoners Sessie 1 Sterven gezien vanuit een Christelijke visie Gastspreker: een aanhanger vanuit het Christelijk geloof (een priester, godsdienstleraar, Bisdom, ) Sterven gezien vanuit een Vrijzinnige visie Gastspreker: een vrijzinnig humanistisch consulent (Huis van de mens) Sessie 2 De uitvaartplechtigheid en de daaraan verbonden rituelen. Gastspreker: een moreel consulent Sessie 3 Levenseindezorg Vroegtijdige zorgplanning Medisch begeleid sterven Palliatieve zorg euthanasie Gastspreker: referentpersoon palliatieve zorg WZC Kouterhof
3 Concept sessies 1. Zaal klaarzetten =>Tafelschikking => Decoratie => Koffie en toebehoren => Blad niet storen aan de deur! => Beeldmateriaal => Onthaalmuziek 2. Bewoners en gastspreker welkom heten 3. Gastsprekers aan het woord 4. Dialoog met bewoners 5. Dankwoord voor de gastsprekers en de bewoners 6. Bewoners kans geven om nog even na te blijven 7. Korte evaluatie
4 Sessie 1 Sterven gezien vanuit een Vrijzinnige en Christelijke visie Sterven gezien vanuit een Vrijzinnige visie Visie op leven = zelf zin en inhoud, vorm en betekenis geven aan het eigen bestaan en aan het samenleven met anderen = mens is zijn eigen zingever = zelf waarden en normen bepalen en je leven op jouw manier organiseren = leven zonder pasklare antwoorden, zonder troost van een hiernamaals en zonder goden Visie op leven en dood = leven hier op aarde als het enige leven dat ons is toebedeeld = een bewuste aanzet zijn om intenser te leven en reëel te proberen er het beste van te maken = leven in het hier-nu-maals Visie op levenseinde - Niet de dood, wél het sterven belangt ons aan - Persoon zelf beslist hoe hij zijn eigen sterven ziet Sterven gezien vanuit een Christelijke visie Visie op leven en geloof - Religie is geen oplossing - God verklaart het lijden niet, maar vult het met Zijn aanwezigheid - God is liefde en geloof is relatie. Enige vereiste: je laten raken, open stellen - Zelfwording door verbondenheid met God Visie op leven en dood - De geboorte het sterven de verrijzenis - Hiernamaals is niet iets, maar Iemand - Geloof in God, in iets dat niet tastbaar is, maar wel altijd nabij is als je er voor openstaat Visie op levenseinde - Pastorale begeleiding: gesprek, gebed, ziekenzalving = teken van Gods nabij komen - Helpen om te leven, i.p.v. helpen om te sterven
5 Sessie 1 Reflecties van bewoners => enkele voorbeelden Slotbeschouwing We kregen het gevoel dat bepaalde bewoners zodanig opgevoed zijn in een bepaald stramien, dat het moeilijk is voor hen om daar volledig hun rug naar te keren. Ze stellen zich wel existentiële vragen over God en hun geloof. Ook de waarom vragen kwamen vaak boven Waarom doet God ons dit aan?. Al deze zaken zetten hun geloof degelijk op de proef, wat betekent dat ze niet echt zwart-wit kunnen kiezen voor de ene of de andere visie. Het was beslist een boeiende namiddag en we bewonderen de bewoners dat ze over dit thema in gesprek willen gaan. Aandachtspunt Blijven waken dat we bij het onderwerp blijven. Even waren we de essentie uit het oog verloren en zaten we bij onderwerpen zoals het doopsel en het huwelijk. Opmerkzaam zijn of sommige bewoners geen nood hebben om even individueel in gesprek te gaan met een gastspreker.
6 Sessie 2 De uitvaartplechtigheid en de daaraan verbonden rituelen Afscheidsceremonie Wat kies jij? Zijn er momenten waarop je daaraan denkt? Wat zou jij willen? Godsdienstig / religieus - Katholiek: begraven of cremeren contact met pastoor of diaken - Andere godsdiensten => andere rituelen Niet-godsdienstig -Burgerlijke plechtigheid: neutraal vb. door medewerkers crematorium - Vrijzinnige plechtigheid: niet neutraal vb. door vrijzinnig consulent Sterven Mocht je kunnen kiezen: hoe zou je willen sterven? Zou je dat alleen willen doen of zou je iemand bij je willen? Zou je nog iets willen zeggen tegen bepaalde mensen? Reflecties van bewoners => enkele voorbeelden Slotbeschouwing We onthouden vooral dat de bewoners heel open waren en vrij ontvankelijk zijn voor de nieuwe tendensen wat dit onderwerp betreft. Heel wat bewoners hebben reeds nagedacht over hun sterven en praatten hierover reeds met hun familie. Het woord euthanasie kwam ook in deze sessie naar boven. Ze lieten ons duidelijk voelen dat ze het goed vonden dat we hierrond in dialoog gingen. Ze apprecieerden onze aanwezigheid, 2 vertrouwde medewerkers, naast de begeleiding van de gastspreker. => Praktijkvoorbeelden waar de bewoners zelf dicht bij betrokken waren kunnen aangebracht worden. Eigen ervaringen (van de medewerkers) rond dit onderwerp kunnen een goede steun bieden om hun eigen verhaal te brengen of om veranderingen te begrijpen en te respecteren. Een gastspreker is daarentegen zeer belangrijk als neutraal persoon. We verkregen informatie die ons kan helpen om (bij deze bewoners althans) hen op een juistere en passender manier bij te staan in hun levenseinde. We kunnen deze info discreet doorgeven aan de juiste medewerkers.
7 Sessie 3 Levenseindezorg Vroegtijdige zorgplanning (ACP) Medisch begeleid sterven Afzien van levensverlengende behandelingen Palliatieve zorg - Pijn - en symptoomcontrole - Palliatieve sedatie Euthanasie Reflecties van bewoners => enkele voorbeelden Slotbeschouwing Ondanks enkele meningsverschillen merken we dat de bewoners respect kunnen opbrengen voor elkaars mening. Ook al hebben sommige bewoners het er wel moeilijk mee. We merkten op dat enkele bewoners hun keuze i.v.m. de vroegtijdige zorgplanning eens willen herbekijken en eventueel wensen aan te passen. Dat er bij ons kan gekozen worden voor een palliatieve benadering en dat ze daarom niet naar een afdeling van een ziekenhuis moeten gaan vinden de bewoners een meerwaarde. De bewoners vonden het niet altijd makkelijk om hierover te praten. Doch appreciëren ze de openheid die hier heerst. Ze weten dat ze altijd bij iemand terecht kunnen voor een gesprek rond dit onderwerp.
8 Zorg voor het levenseinde G E S P R E K S N A M I D D A G V O O R B E W O N E R S M E T D E M E N T I E
9 Concept / voorbereiding 1. Aanzet 2. Overleg met directie 3. Data + locatie vastleggen 4. Doelgroep bepaling 5. Medewerkers informeren 6. Uitnodiging bewoners 7. Triggers verzamelen / voorbereiding op papier Welkom Link november => 1 en 2 november Leven bekijken als een boekenkast => verhuis naar WZC = schrijven van het laatste hoofdstuk. Dit kan nog een mooi en spannend hoofdstuk zijn. Op een bepaald moment stopt dit boek. Levensverhaal als leidraad De dood van Lena uit het boek In mijn koffer op zolder van José Franssen => tekst voorlezen + stukjes apart parafraseren Aan de hand van de tekst de verschillende items aan bod brengen: Vroegtijdige zorgplanning (ACP) Medisch begeleid sterven Sterven en uitvaart Interactie met bewoners doorheen de namiddag Afsluitmoment Aan de hand van een luchtig gedicht de spanning doorbreken => Mijn begrafenis van Nazim Hikmet Dankwoord
10 Gespreksnamiddag voor bewoners met dementie. Reflecties van bewoners => enkele voorbeelden Slotbeschouwing We zijn veel te weten gekomen over wat onze bewoners wel of niet wensen. De sfeer was soms droevig, soms efkens leuk, maar vooral heel open. De bewoners gaven soms echt heel gevat weer waarover het ging. Zoals bv. palliatief = stervensgevaar. Er was veel aandacht en respect voor elkaar. Het was beslist een boeiende namiddag en we bewonderen de bewoners dat ze over dit thema in gesprek willen gaan. Aandachtspunt Opletten dat iedereen aan bod komt omdat bepaalde bewoners nu eenmaal mondiger zijn.
11 Gespreksnamiddagen rond zorg voor het levenseinde => een meerwaarde! Z o r g v o o r h e t l e v e n s e i n d e h e e f t b e w o n e r s l a t e n n a d e n k e n e n d o e n i n z i e n d a t z e h u n l e v e n s e i n d e i n z e k e r e z i n z e l f k u n n e n b e p a l e n Z o r g v o o r h e t l e v e n s e i n d e g e e f t a a n m e d e w e r k e r s d e m o g e l i j k h e i d o m o p e e n j u i s t e r e e n p a s s e n d e r m a n i e r d e b e w o n e r s b i j t e s t a a n i n h u n l e v e n s e i n d e Z o r g v o o r h e t l e v e n s e i n d e k a n p a s t o t s t a n d k o m e n v a n u i t e e n v i s i e w a a r i n o p e n h e i d e e n k l i m a a t s c h e p t w a a r i n d i t t h e m a a a n b o d k a n k o m e n
Afscheidsrituelen in een pluriculturele maatschappij
NVKVV studiedag 31 maart 2011 Afscheidsrituelen in een pluriculturele maatschappij Katholieke godsdienst Prof. Dr. Stefaan Franco Gelovige visie op leven en sterven Twee basisgedachten: 1) Leven is gave
Nadere informatieZorg rond het levenseinde
Groeningelaan 7 8500 Kortrijk Tel.nr. 056/24 52 71 Faxnr. 056/24.52.64 Zorg rond het levenseinde Zorg rond het levenseinde 12 Voor meer informatie over voorgaande onderwerpen, kan u contact opnemen met
Nadere informatieVrijzinnig humanisme 21/03/2011. Oog in oog met afscheidsrituelen in een pluriculturele maatschappij. Vrijzinnig humanisme Franky Bussche
Oog in oog met afscheidsrituelen in een pluriculturele maatschappij Vrijzinnig humanisme Franky Bussche Hoofd van dienst Cel Studie en Onderzoek Unie Vrijzinnige Verenigingen Inleiding (1) Gemeenschappelijke
Nadere informatieCOMMUNICEREN OVER HET LEVENSEINDE : WAAROM???
Ik wil niet leven zoals een plant Als ik mijn familie niet meer ken, wil ik liever dood Ik wil niet afzien! Mijn broer denkt zus, en ik zo, wat moeten we nu doen? Hebben wij nu wel de juiste keuzes gemaakt?
Nadere informatieGedeelde zorg rond het levenseinde
Gedeelde zorg rond het levenseinde Vroegtijdige zorgplanning Gedeelde zorg rond het levenseinde U als bewoner én wijzelf denken we wel eens aan sterven. We worden geconfronteerd met onze diepste vragen
Nadere informatieVroegtijdige zorgplanning
Vroegtijdige zorgplanning Een planning die zorg vraagt WZC Onze Lieve Vrouw WAT IS VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING? Welke zorg zou u wensen indien u ernstig ziek zou worden? Wilt u een levensverlengende behandeling
Nadere informatieVooruitziende zorg, een cultuur in ons huis. Inleiding. Inleiding 21/11/2014. De grote impact van het kleine gebaar
Vooruitziende zorg, een cultuur in ons huis De grote impact van het kleine gebaar Liselotte Van Ooteghem Mia Vervaeck Studiedag Kronkels - 27 november 2014 Wie we zijn en waarom we hier staan Inleiding
Nadere informatieAchtergrond. Achtergrond WIE BENT U? 31/08/2015
WIE BENT U? IN GESPREK GAAN MET OUDEREN OVER HUN WAARDEN EN VISIE OP HET LEVEN De ergotherapeut als brug tussen thuis en het WZC - 8/09/15 Liselotte Van Ooteghem Achtergrond Wie ben ik? Medewerker zingeving,
Nadere informatieCasus Hoe wensen mensen te sterven? Samen werken rond. vroegtijdige zorgplanning. Samen werken rond. Vroegtijdige Zorgplanning
DEELSEL Gent : (SEL : samenwerking Eerste Lijn) Samen werken rond vroegtijdige zorgplanning Samen werken rond Vroegtijdige Zorgplanning Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Uitgangspunt van dit project : Toename
Nadere informatieWord vrijwilliger Word vrijwilliger op de Palliatieve Eenheid op de Palliatieve Eenheid
Word vrijwilliger Word vrijwilliger op de Palliatieve Eenheid op de Palliatieve Eenheid INFORMATIE VOOR VRIJWILLIGERS INHOUDSTAFEL Vrijwilligers, een onmisbare schakel 3 1. Wat is palliatieve zorg? 4 2.
Nadere informatiewensenboek deel cliënten
wensenboek deel cliënten Wensenboek Iedereen gaat een keer dood. Weet jij wat doodgaan is? Wat denk jij dat er gebeurt als je dood gaat? Dit boek helpt je hierover te praten en op te schrijven wat voor
Nadere informatieVoorafgaande zorgplanning Wetgeving en communicatie VRAGEN ROND HET LEVENSEINDE
Voorafgaande zorgplanning Wetgeving en communicatie SEL Zuid-West-Vlaanderen Lokale Steunpunten Thuiszorg 18 mei, 15 juni en 27 juni 2017 VRAGEN ROND HET LEVENSEINDE Halve eeuw medische spitstechnologie
Nadere informatieWensen bij overlijden 1
Wensen bij overlijden 1 Voorwoord Doelstelling Het is niet gemakkelijk om te praten over verdrietige onderwerpen. Ziek zijn, doodgaan en op een goede manier afscheid nemen is zo n moeilijk onderwerp. De
Nadere informatieWensenboek. cliënten DIT WENSENBOEK IS VAN:
Wensenboek cliënten DIT WENSENBOEK IS VAN: Beste..., Iedereen gaat een keer dood. Weet jij wat doodgaan is? Wat denk jij dat er gebeurt als je dood gaat? Dit boek helpt je hierover te praten en op te schrijven
Nadere informatieHET WENSENBOEK. Wensen die ik heb als ik erg ziek ben en niet meer beter wordt!
HET WENSENBOEK Wensen die ik heb als ik erg ziek ben en niet meer beter wordt! Beleidsnotitie Wensenboek Auteur(s) A.Trienekens Datum September 2009 Advies/instemming Managementteam 22 september 2009 Centrale
Nadere informatieOnderzoeksvragen vanuit de praktijk 17/10/2017
Onderzoeksvragen vanuit de praktijk 17/10/2017 Deze lijst van onderzoeksvragen kwam tot stand na een bevraging bij de coördinatoren van de regionale netwerken voor palliatieve zorg en de voorzitters van
Nadere informatieVANDAAG ZORGEN VOOR MORGEN
VANDAAG ZORGEN VOOR MORGEN BROCHURE VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING Beste bewoner, Dat is immers onze zorg: betrokken zijn op u en uw naasten en u zoveel als mogelijk gelukkig zien. Wij zijn blij dat u koos
Nadere informatiewil ik het wensen rond overlijden
ZO wil ik het wensen rond overlijden Als jij mij vertelt wat je wilt, Zet ik de wereld even stil Om jouw leven gedag te zeggen En jou in ons hart neer te leggen. Wilma van Grieken, teamleider De Vaart(2012)
Nadere informatieWat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg?
Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg? 2 Definitie Palliatieve zorg (WHO 2002) Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun naasten,
Nadere informatieRK Federatie Vlietstreek
RK Federatie Vlietstreek UITVAARTFOLDER Als een dierbare komt te overlijden, komen er vele vragen op de nabestaanden af. Diepere vragen over het mysterie van het leven en de dood, maar ook veel praktische
Nadere informatiePraat erover! Leonie Vogels, psycholoog, coach Levenseindevragen, trainer STEM, betrokken bij Levenseindekliniek
Praat erover! Leonie Vogels, psycholoog, coach Levenseindevragen, trainer STEM, betrokken bij Levenseindekliniek Dappere dokter Sander de Hosson Tot slot Praat voordat u gaat Leven en dood horen bij elkaar
Nadere informatieZorgen rondom sterven
Geriatrie Zorgen rondom sterven www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Welke zorg... 3 Wat kan familie betekenen... 3 Het stervensproces... 4 Eten en drinken... 5 Medicijnen... 5 Waar sterven... 5 Na de dood...
Nadere informatieBeslissingen omtrent het levenseinde
Beslissingen omtrent het levenseinde Heb je er al over nagedacht? Als ik mijn vrouw niet meer herken, wil ik euthanasie (Etienne Vermeersch) Dit is volgens de wet onmogelijk! als ik mijn vrouw niet meer
Nadere informatieHET PALLIATIEF ZORGBELEID. Alles wat nog gedaan moet worden als men denkt dat er niets meer kan gedaan worden
HET PALLIATIEF ZORGBELEID Alles wat nog gedaan moet worden als men denkt dat er niets meer kan gedaan worden Palliatieve zorg is totaalzorg De term palliatie is afgeleid van het latijnse woord: pallium
Nadere informatieGODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen
GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling
Nadere informatieWoonzorgnetwerk Vincenthove vzw. WARME Zorg voor een menswaardig levenseinde (=vroegtijdige zorgplanning)
Pagina 12 Woonzorgnetwerk Vincenthove vzw Inhoud brochure: WARME Zorg voor een menswaardig levenseinde (= vroegtijdige zorgplanning) Gedicht pag. 2 Warme Zorg voor een menswaardig levenseinde pag. 3 De
Nadere informatieHoe we met sterven omgaan. GVO groepering van voorzieningen voor ouderenzorg
Hoe we met sterven omgaan GVO groepering van voorzieningen voor ouderenzorg Hoe we met sterven omgaan Allemaal denken we wel eens aan de dood. Door media of door wat er rondom ons gebeurt, worden we wel
Nadere informatieOPDRACHTVERKLARING WZC Leiehome (Actualisering 12.06.2015)
OPDRACHTVERKLARING WZC Leiehome (Actualisering 12.06.2015) Woonzorgcentrum Leiehome is een woonplaats met ruime verzorgingsmogelijkheden voor ouderen. Wij verlenen een deskundige en actuele zorg op maat.
Nadere informatierouw, verliesverwerking en spiritualiteit Oncologiedagen 2014
rouw, verliesverwerking en spiritualiteit Oncologiedagen 2014 Jacqueline van Meurs: geestelijk verzorger/consulent spirituele zorg Gerda Bronkhorst: oncologieverpleegkundige/verpleegkundig consulent palliatieve
Nadere informatieTeksten: folder Waken van Netwerk Palliatieve zorg folder de Stervensfase bij Zorgpad Stervensfase IKC
Teksten: folder Waken van Netwerk Palliatieve zorg folder de Stervensfase bij Zorgpad Stervensfase IKC www.attentzorgenbehandeling.nl 0800 2883689 Attent Zorg en Behandeling Waken en wachten Een naderend
Nadere informatieOns Erf. Algemene voorstelling van Ons Erf Palliatieve zorg binnen Ons Erf
Ons Erf Algemene voorstelling van Ons Erf Palliatieve zorg binnen Ons Erf 21 maart 2013 ONS ERF 1 Ons Erf missie Dienstverleningscentrum Personen met nood aan permanent toezicht en intensieve ondersteuning
Nadere informatieInspectie RK Godsdienst Griet Liebens 0486/724946 griet.liebens@telenet.be
1 inspectie-begeleiding RK godsdienst basisonderwijs Tulpinstraat 75 3500 Kiewit-Hasselt 011 264408 godsdienstbao@dodhasselt.be Collegiale consultatie Godsdienst Lager onderwijs Rijkhoven Kleine Spouwen
Nadere informatieAlgemeen. Euthanasie.
Algemeen Euthanasie www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG051 / Euthanasie / 09-11-2018 2 Euthanasie Artsen kunnen in bijzondere omstandigheden
Nadere informatieIDENTITEITSSTATUUT. Zorgcentrum Horizon. Integraal onderdeel van de statuten conform artikel 2. Lid 4
IDENTITEITSSTATUUT Zorgcentrum Horizon Integraal onderdeel van de statuten conform artikel 2. Lid 4 8 september 2016 1 Identiteitsstatuut zorgcentrum Horizon Voorwoord Voor u ligt het identiteitsstatuut
Nadere informatiepalliatief centrum Hospice in Kralingen gespecialiseerd in persoonsgerichte palliatieve zorg
palliatief centrum Hospice in Kralingen gespecialiseerd in persoonsgerichte palliatieve zorg Is uw thuissituatie niet toereikend om de laatste levensfase door te brengen? Dan kan De Regenboog een goed
Nadere informatieWat zou jij willen? Voor je dierbaren? Voor jezelf?
21 juni 2016 Franca Horstink; Specialist Ouderen Geneeskunde, SCEN arts Laetitia Schillemans;Gespecialiseerd verpleegkundige oncologie en palliatieve zorg Beide Consulent; Palliatie Team Midden Nederland
Nadere informatieAchtergrondinformatie
Onderdeel van de patiëntenbrochure Spreek tijdig over het levenseinde. - www.knmg.nl/spreken-over-levenseinde Achtergrondinformatie Hieronder leest u achtergrondinformatie die u kan helpen om het gesprek
Nadere informatieWachten en waken in het ziekenhuis
U bent in het gekomen uit ernstige zorg voor iemand uit uw familie- of vriendenkring. Het kan zijn, dat dit een plotselinge confrontatie is met de kwetsbaarheid van het menselijke bestaan. Het kan zijn,
Nadere informatiePRAKTISCHE VRAGEN OVER BESLISSINGEN ROND HET LEVENSEINDE. Cor Spreeuwenberg
PRAKTISCHE VRAGEN OVER BESLISSINGEN ROND HET LEVENSEINDE Cor Spreeuwenberg HOE KOMT HET DAT OVER DIT SOORT BESLISSINGEN MEER WORDT GESPROKEN DAN VROEGER? vroeger dood door infectieziekten en ongevallen
Nadere informatieProcedure euthanasie ouderenzorg
Procedure euthanasie ouderenzorg 1. Euthanasie: Volgens de Belgische wetgeving wordt euthanasie omschreven als het opzettelijk levensbeëindigend handelen door een andere dan de betrokkene op diens verzoek
Nadere informatiePalliatief bed in WZC Sint Bernardus
Palliatief bed in WZC Sint Bernardus Start 1/10/2017 Regionaal overleg woonzorgcentra ziekenhuizen 18/1/2018 Korte voorstelling WZC Sint Bernardus 206 erkende bedden 132 RVT waarvan 7 erkenningen voor
Nadere informatieVerslag Zoals ik het wil Gespreksavond met Marc Cosyns, Luc Sierens en Thierry Smet 26 mei 2016 Geuzenhuis Gent Inleiding door dr.
Verslag Zoals ik het wil Gespreksavond met Marc Cosyns, Luc Sierens en Thierry Smet 26 mei 2016 Geuzenhuis Gent Inleiding door dr. Marc Cosyns Is de patiënt/burger zijn wil wet? Ook bij het levenseinde?
Nadere informatieInformatiebrochure voor bewoners en familieleden rond Palliatieve zorgverlening in WZC de Bekelaar
Uw zorg, onze zorg Vallen en fixatie Palliatieve zorg Wondzorg Zorg voor de bewoner Incontinentiezorg Vroegtijdige zorgplanning Mentorschap Aandachtspersoon Voeding RZL Dementie Informatiebrochure voor
Nadere informatieAdvanced care planning. Ketenzorg Arnhem
Advanced care planning Advance Care planning = Vroegtijdige zorg planning Continu proces van gesprekken over: Levensdoelen en wensen, hoe zorg daarbij past; Eventuele reanimatie; Opties voor palliatieve
Nadere informatieOntmoetingskerk Laren NH 1 mei Johannes 14
Ontmoetingskerk Laren NH 1 mei 2016 Johannes 14 Als iemand in deze tijd zou zeggen: Ik ben de weg, de waarheid en het leven, zouden we hem al snel fundamentalistisch noemen. We leven in een multiculturele
Nadere informatieIn dit document kunt u uw uitvaartwensen neerschrijven. Op die manier bepaalt u hoe uw uitvaart eruit zal zien.
Mijn uitvaart Pagina 2 van 11 Mijn uitvaart Praten over de dood is niet gemakkelijk. Als een dierbare overlijdt zijn er veel dingen te regelen. Het is troostend wanneer uw dierbare zijn of haar wensen
Nadere informatieWAT PLAN JE ZOAL IN JE LEVEN?
CONCRETE ZORGPLANNING WAT PLAN JE ZOAL IN JE LEVEN? 1 ZORGZAME ZORG OP MEERDERE DOMEINEN OMTRENT MEDISCHE ZORGEN 3 OMTRENT HET BLIJVEN WONEN ALS JE EEN DAGJE OUDER WORDT DE KINDEREN NIET KORTBIJ WONEN
Nadere informatieUw Kerkelijke Uitvaart
Uw Kerkelijke Uitvaart 2 Adressen Pastor T.F. Buitendijk OCarm Westelijk Halfrond 1 1183 HN Amstelveen tel. 020 641 63 01 e-mail: tom.buitendijk@hetnet.nl Pastor Ph. Kint Ronde Hoep Oost 31 1191 KC Ouderkerk
Nadere informatieContinue Palliatieve sedatie, feiten en fabels 19-09-2013. Specialist ouderengeneeskunde/docent. Probeer te verwoorden wat volgens jou
Continue Palliatieve sedatie, feiten en fabels 19-09-2013 Margot Verkuylen Specialist ouderengeneeskunde/docent Wat is het? Probeer te verwoorden wat volgens jou palliatieve sedatie is PALLIATIEVE SEDATIE
Nadere informatieProtestantse gemeente Amstelkerk Ouderkerk aan de Amstel
Uw kerkelijke uitvaart Protestantse gemeente Amstelkerk Ouderkerk aan de Amstel Adres: Amstelkerk, Kerkstraat 11, 1191 JB Ouderkerk aan de Amstel Website: www.amstelkerk.net Voor de pastorale begeleiding
Nadere informatiefunaliaeen Mijn wensen & praktische informatie uitvaartverzekering aanbevolen door de Nationale Federatie van Begrafenisondernemers
funaliaeen uitvaartverzekering aanbevolen door de Nationale Federatie van Begrafenisondernemers Mijn wensen & praktische informatie Een uitvaart wordt meestal op korte tijd geregeld. Toch is het niet vanzelfsprekend
Nadere informatieIslam, cultuur en kanker; Zorg aan een moslim patiënt. Fatma Katirci Moslim geestelijk verzorger Farida Ilahi Medisch maatschappelijk werker
Islam, cultuur en kanker; Zorg aan een moslim patiënt Fatma Katirci Moslim geestelijk verzorger Farida Ilahi Medisch maatschappelijk werker Programma Welkom Voorstellen Fatma: religieuze aspecten v/e moslim
Nadere informatieAls genezing niet meer mogelijk is
Algemeen Als genezing niet meer mogelijk is www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG043 / Als genezing niet meer mogelijk is / 06-10-2015 2 Als
Nadere informatieHet sacrament van. De ziekenzalving. Sacramenten
Het sacrament van De ziekenzalving Sacramenten Sacramenten In de Bijbel Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap
Nadere informatieVlaams Verbond van het Katholiek Basisonderwijs Guimardstraat 1, 1040 BRUSSEL. Deel 1 Opvoedingsproject
Vlaams Verbond van het Katholiek Basisonderwijs Guimardstraat 1, 1040 BRUSSEL Deel 1 Opvoedingsproject 1 ONS OPVOEDINGSPROJECT Wij verwachten van alle ouders dat ze loyaal achter de identiteit en het opvoedingsproject
Nadere informatieVormingskrantje September 2009
Vormingskrantje September 2009 Nieuwe Informatie Vorming georganiseerd door Zorg Saam Complementaire zorg Aromatherapie in de palliatieve zorg 7 en 14/12/09 Rouw Rouw en zingeving 20/11/09 Rouw en verdriet
Nadere informatieDE KERKELIJKE UITVAART
DE KERKELIJKE UITVAART Parochie H. Johannes de Doper Deze brochure over de kerkelijke uitvaart is een uitgave van de parochie H. Johannes de Doper. Jaar van uitgave: 2016 2 Gestorven voor deze wereld Sterven
Nadere informatieZondag 19 januari 2014. Viering in de Week van Gebed. voor de eenheid van de christenen. Paulusgemeenschap en. Protestantse Gemeente de Eshof
Zondag 19 januari 2014 Viering in de Week van Gebed voor de eenheid van de christenen Paulusgemeenschap en Protestantse Gemeente de Eshof Hoevelaken Thema: Is Christus dan verdeeld? (1 Kor. 1,13) 1 / 7
Nadere informatieHet zorgtraject van de bewoner in De Wingerd
Woon- & Zorgcentrum De Wingerd Het zorgtraject van de bewoner in De Wingerd Dr. Jo Lisaerde Het zorgtraject van de bewoner Belevingsgerichte zorg: wie is deze bewoner? Zorgplanning: wat wenst de bewoner
Nadere informatieIk geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas:
Ik geloof, geloof ik Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw Mijn naam en klas: Bezinningsmomenten In de godsdienstlessen stonden de afgelopen jaren verhalen centraal en de verschillende
Nadere informatieItems cursisten aantal of N: 40
Items cursisten aantal of N: 40 Dit instrument is ontwikkeld door Katrien Moens en eigendom van het onderzoekscentrum PRAGODI, HUB. Meningsuitspraken: Likert-schaal: helemaal oneens oneens eens helemaal
Nadere informatie1. Ga naar de bibliotheek. 2. Kies twee of drie boeken uit over jouw onderwerp. 3. Denk je ook aan de junior-informatieboekjes?
groep 5 Kies een onderwerp waar je al iets van af weet. 1. Ga naar de bibliotheek. 2. Kies twee of drie boeken uit over jouw onderwerp. 3. Denk je ook aan de junior-informatieboekjes? 4. Let er bij het
Nadere informatieGeestelijke zorg thuis
Informatiebrochure Geestelijke zorg thuis als je niet meer beter wordt Pastorale hulp binnen Palliatieve zorg Informatief Hartelijk dank dat u deze informatiebrochure wilt lezen. Misschien leest u het
Nadere informatieVan harte welkom Elk mens is een verhaal waard. Op de vraag naar de zin van het leven, antwoordt ieder met zijn/haar levensloop. omgekeerd.
Van harte welkom { Elk mens is een verhaal waard Op de vraag naar de zin van het leven, antwoordt ieder met zijn/haar levensloop Gyorgy Konrad omgekeerd. Vertellen van levensverhaal is antwoord op de vraag
Nadere informatieSCHOOL TIME-OUT. Lang programma. School Time-out
SCHOOL TIME-OUT Lang programma School Time-out Op één of andere manier raak ik altijd in confl ict met de leerkrachten. Er zit zoveel in mijn hoofd dat ik me niet kan concentreren op school. Als ik de
Nadere informatieInformatie en mogelijkheden over uitvaart binnen de parochie Van de Heilige Nicolaas
Informatie en mogelijkheden over uitvaart binnen de parochie Van de Heilige Nicolaas Wilsbeschikking Voor het vastleggen van uw persoonlijke wensen 1 Doorhalen en aankruisen wat voor u van toepassing is.
Nadere informatieUw wensenboek Wensen voor mijn leven in de laatste fase
Uw wensenboek Wensen voor mijn leven in de laatste fase Inleiding Dit is een notitieboekje waarin u kunt aangeven wat u belangrijk vindt in het leven en wat uw wensen zijn ten aanzien van uw leven in
Nadere informatieUw persoonlijk invulboekje
Uw persoonlijk invulboekje Tijdens een uitvaart komen uw nabestaanden voor veel vragen te staan, vragen waar ze nog nooit over hebben nagedacht. Hierbij komen ze voor keuzes te staan die misschien niet
Nadere informatieEuthanasie/hulp bij zelfdoding. Hoe gaan we hier mee om?
Euthanasie/hulp bij zelfdoding Hoe gaan we hier mee om? Inhoudsopgave 1. Samenvatting... 2 2. Onze missie en visie... 3 3. Ons standpunt over euthanasie / hulp bij zelfdoding... 3 4. Ons handelen bij een
Nadere informatieKeuzes rond het levenseinde. Miep de Putter Annemieke Delhaas Petra Blommendaal PTMN
Keuzes rond het levenseinde Miep de Putter Annemieke Delhaas Petra Blommendaal PTMN Palliatieteam midden nederland 24 uur/7 dagen per week telefonisch bereikbaar voor hulpverleners Allerlei disciplines
Nadere informatiePreek Psalm 78:1-8 20 september 2015 In het spoor van Opening winterwerk Spiegelbeeld I
Preek Gemeente van Christus, De mooiste dingen in het leven kun je niet als erfernis wegschenken Let er maar eens op. De belangrijkste dingen zijn geen erfstuk. Zeker, je kunt mooie spulletjes erven. Of
Nadere informatieInformatiebrochure Afscheidsdienst Persoonlijk, betrokken, hoop- en troostvol Freelance Geestelijk verzorger
Informatiebrochure Afscheidsdienst Persoonlijk, betrokken, hoop- en troostvol Freelance Geestelijk verzorger Inhoud : - Woord van medeleven - Werkwijze - Voorstellen - Contactgegevens en kosten Woord van
Nadere informatieVroegtijdige Zorg Planning:
Vroegtijdige Zorg Planning: Waarover maak jij je zorgen? M. Van de Wiele Lid RVB / Ethicus VZW Rusthuizen Zr. Van Berlaar Ethicus RZ H Hart Tienen Psychotherapeut/seksuoloog 1. Inleiding Enkele casussen
Nadere informatieCasus Hoe wensen mensen te sterven? Waarom vroegtijdig nadenken over zorg? Samen werken rond. vroegtijdige zorgplanning.
DEELSEL Gent : (SEL : samenwerking Eerste Lijn) Samen werken rond vroegtijdige zorgplanning Samen werken rond Vroegtijdige Zorgplanning Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Uitgangspunt van dit project : Toename
Nadere informatieDeze bijeenkomst gaat over de dubbele betekenis van de doop: je hoort bij God en je hoort bij Zijn gemeente.
Doop: Je bent nooit alleen Leeftijd: 9-12 Thema: dopen, erbij horen, Kerk, rituelen Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over de dubbele betekenis van de doop: je hoort bij God en je hoort bij Zijn
Nadere informatieHet sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten
Het sacrament van Het huwelijk Sacramenten Sacramenten IIn de Bijbel Deze geloofsboekjes gaan over de In het evangelie willen Farizeeën Jezus op de proef stellen zeven sacramenten. Sacramenten met een
Nadere informatiePastoraal werk i e m lda m o r n i t g e o g r t z u m
Pastoraal werk imelda omringt u met zorg Inhoud Visie 3 Vraag een pastor voor... 4 Viering en gebedsruimte 6 Contact pastoraal werk 7 2 Aanwezigheid en bereikbaarheid We zijn aanwezig in het ziekenhuis
Nadere informatieWanneer u niet meer kunt genezen HMC Team Ondersteuning en Palliatieve zorg
Wanneer u niet meer kunt genezen HMC Team Ondersteuning en Palliatieve zorg Wanneer u niet meer kunt genezen of ouder en kwetsbaar bent, kunnen er vragen rijzen over het levenseinde. Deze fase van het
Nadere informatieStramien voor een nooddoop
Stramien voor een nooddoop Beste ouder(s), Jullie hebben gevraagd om jullie kindje nu te dopen. Het wordt een nooddoop jullie kindje is in nood. Haar/zijn leventje is bedreigd, de toekomst is onzeker.
Nadere informatiePatiënteninformatie. Wachten en waken
Patiënteninformatie Wachten en waken Inhoud Inleiding... 3 Wachten is hard werken... 4 Neem de tijd... 4 Wissel elkaar af... 4 Sfeer... 4 Samen zorgen voor de patiënt... 5 Vertrouwde rituelen... 5 De veranderingen
Nadere informatieVragen rond ons levenseinde 1. 1. eerbied voor het leven, hoe? 2. ethische vragen bij naderend sterven 3. begrafenis of crematie
1, hoe? 2. ethische vragen bij naderend sterven 3. begrafenis of crematie Inleidend: - Sterven is heel dichtbij, dagelijks - Opzet leerdienstserie Sietsma / Van Hemmen Theologisch: de discussie op het
Nadere informatieVraag 4: Draagt u uw overtuiging actief over aan uw kinderen?
Enquête identiteit. Vraag 1: Ik vul deze vragenlijst in: Alleen 30 (85) Samen, ouder/verzorger/kind 55 Vraag 2: Hoeveel kinderen heeft u op Het klinket: totaal 112 kinderen Vraag 3: Wat is uw religie of
Nadere informatieHeeft u het er wel eens over?
Heeft u het er wel eens over? Met wie? Waarom? Moeilijk? Mensen zijn verschillend Sommigen vinden het niet moeilijk en willen alles regelen. Anderen hebben er wel moeite mee en hebben het er liever niet
Nadere informatieWensen voor mijn leven in de laatste fase
Wensen voor mijn leven in de laatste fase 1 Inleiding Dit is een notitieboekje waarin u kunt aangeven wat u belangrijk vindt in het leven. Wat zijn uw wensen ten aanzien van uw leven in de laatste fase.
Nadere informatieUitvaartviering in de Emmaüsparochie in Uithoorn
Uitvaartviering in de Emmaüsparochie in Uithoorn informatie voorafgaand aan het gesprek over de uitvaart Hij is niet hier, hij is immers opgestaan, zoals hij gezegd heeft. Mt 28,6 Inleiding Het is belangrijk
Nadere informatieVroegtijdige zorgplanning
Vroegtijdige zorgplanning Waarom uw zorg vroegtijdig plannen? Wat houdt het in? curatief handelen palliatief handelen actieve levensbeëindiging Waarom vroegtijdig uw zorg plannen? Welke zorg zou u wensen
Nadere informatie2. Als ik nu voor mijn kind(kinderen) een school moest kiezen zou mijn voorkeur weer uitgaan naar een katholieke school
Ouder-enquête betreffende identiteit en levensbeschouwing Paus Joannesschool Ingeleverd: 133 formulieren, 35 ouders hebben aanvullende opmerkingen gemaakt (26%). Ingevuld op een 5-puntsschaal. 1= helemaal
Nadere informatieHandreiking bij een spirituele zoektocht.
Handreiking bij een spirituele zoektocht. Deze handreiking hoort bij: Oud- en nieuw- katholiek. De spirituele zoektocht van die andere katholieken. Door Joris Vercammen. Valkhof pers 2011. Het boek is
Nadere informatieVerslag sessie geïntegreerde integriteit door Gerda Serbuyns
Verslag sessie geïntegreerde integriteit door Gerda Serbuyns Sessie gaat over geïntegreerde integriteit en de vraag hoe in de praktijk uit te voeren? Inhoud 1. Hoe integriteitsbeleid uitrollen en integreren?
Nadere informatiePalliatieve zorgen. Studentenbrochure
Palliatieve zorgen Studentenbrochure 01. Inleiding Binnenkort loop je stage op de palliatieve eenheid en het palliatief support team (PST). Deze brochure is een voorbereiding op jouw stage. De bedoeling
Nadere informatieItems algemene bevolking aantal of N: 35
Items algemene bevolking aantal of N: 35 Dit instrument is ontwikkeld door Katrien Moens en eigendom van het onderzoekscentrum PRAGODI, HUB. Meningsuitspraken: Likert-schaal: helemaal oneens oneens eens
Nadere informatieKwaliteit van wonen. Woorden alleen zijn niet genoeg : Belang van ondersteunende communicatie bij bewoners en familie
Kwaliteit van wonen Woorden alleen zijn niet genoeg : Belang van ondersteunende communicatie bij bewoners en familie Voorstelling WZC De Zwaluw : Individueel - privaat N.V. Social Profit Pajottenland,
Nadere informatie1. Inleiding. Pagina 1
Pagina 1 1. Inleiding Nederland is een van de weinige landen met een euthanasiewet. Alleen in België en Luxemburg is euthanasie net als bij ons in een wet geregeld. Veel mensen hebben een mening over euthanasie.
Nadere informatieGeloofsbelijdenis * (zie de drie voorbeelden) (Als de ouders een doopkaars hebben kan die nu worden aangestoken.)
Overzicht van een doopviering, waarin de doop wordt gedaan door Nel Hogervorst van Kampen, pastoraal werker. Zij vindt het prettig als er niet zoveel tekst in het boekje staat, omdat zij dan kan improviseren.
Nadere informatieOngeneeslijk ziek. Samen uw zorg tijdig plannen
Ongeneeslijk ziek Samen uw zorg tijdig plannen Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 1.1 Een naaste die met u meedenkt...3 1.2 Gespreksonderwerpen...3 2. Belangrijke vragen...3 2.1 Lichamelijke veranderingen...3
Nadere informatieOns opvoedingsproject
Vrije basisschool Inhoud van dit opvoedingsproject: Vijf opdrachten van een katholieke basisschool Woordbeeld van onze school Belangrijke waarden voor onze school Waarom kozen we deze waarden? Ons inspiratieverhaal
Nadere informatiePastoraat wat is dat?
Pastoraat wat is dat? Eigenlijk best een lastige vraag! Pastoraat daar zijn heel veel dikke boeken over geschreven. Maar na het lezen weet je het soms nog niet!? Daarom mogen jullie een paar minuten daar
Nadere informatieSoorten gezinnen. 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst. Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6
Soorten gezinnen 1. Thema: Diversiteit 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst 3. Doelgroep Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6 4. Duur: 50 min. 5. Doelen Eindtermen Wereldoriëntatie:
Nadere informatieen de rol van palliatieve zorg
en de rol van palliatieve zorg 16 februari 2017 Marleen Hout-Korevaar Specialist Ouderengeneeskunde Kaderarts palliatieve zorg Enkele casus vooraf Ontwikkeling euthanasie debat Euthanasiewet in 2002 In
Nadere informatie1. MOMENTEN DIE HET LEVEN DWARSBOMEN.
1. MOMENTEN DIE HET LEVEN DWARSBOMEN. Een grens is een moment om nooit meer te vergeten. Grenzen zijn momenten die jouw leven of dat van anderen ingrijpend veranderen. Daardoor ga je vaak nadenken over
Nadere informatie