Dorpsanalyse Hemrik. Dorpsspiegels Opsterland Beetsterzwaag, oktober Joke van der Veen

Transcriptie

1 Dorpsanalyse Dorpsspiegels Opsterland Beetsterzwaag, oktober 2018 Joke van der Veen

2 INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK 1 BASALE GEGEVENS OPSTERLAND... 4 Aantal inwoners... 4 De respons... 4 HOOFDSTUK 2 DE OPSTERLANDERS NADER BEZIEN... 5 Aantal jaren in Opsterland, oorspronkelijke bewoners en nieuwkomers... 5 Belangrijkste dagbesteding... 6 Leeftijdsverdeling... 6 Forensen... 7 HOOFDSTUK 3 BEOORDELING GEZONDHEIDSSITUATIE... 8 Beoordeling gezondheidssituatie... 8 Sociale contacten en sociale isolatie... 8 Lichamelijke beperkingen... 8 Mantelzorg... 9 HOOFDSTUK 4 DE DORPEN GETYPEERD...10 Eigen voorzieningen binnen de dorpen...10 Verenigingsleven...10 Sociale cohesie...10 Beoordeling leefomgeving...12 HOOFDSTUK 5 VEILIGHEID...13 Gevoelens van onveiligheid...13 Oorzaken onveiligheidsgevoelens...13 Verkeers(on)veiligheid...13 HOOFDSTUK 6 VOORZIENINGEN...15 Dorpshuis en multifunctioneel centrum...15 Peuteropvang...15 Medische voorzieningen...15 Voorzieningen voor ouderen en gehandicapten...16 Dorpssteunpunt...16 Gebiedsteam...17 Bibliotheek...17 Sportvoorzieningen...17 Culturele voorzieningen...17 Jeugdsoos...18 Speeltuinen...18 Dagelijkse boodschappen...18 Recreatie en toerisme...18 (openbaar) Vervoer...19 Missen van een voorziening

3 HOOFDSTUK 7 DE FYSIEKE OMGEVING...20 Straatverlichting...20 Groenvoorzieningen...20 Wegen, fietspaden en wandelpaden/trottoirs...20 Parkeren...21 Gladheidsbestrijding...21 Afval...21 HOOFDSTUK 8 RELATIE MET DE GEMEENTE...22 Gemeentelijke dienstverlening...22 Brandweer en ambulance...22 Politie...22 HOOFDSTUK 9 WONEN IN OPSTERLAND...23 Soort woning...23 Huur- of koopwoning...23 Beoordeling woning...23 Levensloopbestendigheid van woning...24 Rolstoelvriendelijkheid...24 Verhuisplannen...25 Waarom wil men verhuizen?...25 Verhuisbestemming...26 Woningbehoefte...26 HOOFDSTUK 10 DE DORPEN IN DE TOEKOMST...27 Voor- of achteruitgang dorpen?...27 Verwachte toekomstige ontwikkeling...27 Toerisme...27 Groei van het dorp

4 HOOFDSTUK 1 BASALE GEGEVENS OPSTERLAND Aantal inwoners Tabel 1.1: aantal inwoners per dorp in de gemeente Opsterland (1 jan. 2018) DORP INWONERSAANTAL 2018 INWONERSAANTAL 2013 INWONERSAANTAL VERSCHIL (+ 1,85%) Totaal ,34% Het inwoneraantal van is gestegen in de afgelopen jaren. In absolute aantallen is het inwoneraantal met veertien personen gestegen. Opsterland als geheel kent juist een daling in het aantal inwoners. De respons Tabel 1.2: aantal inwoners, steekproefgrootte en respons in aantallen en in procenten DORP AANTAL INWONERS OP 1 JAN STEEKPROEF- GROOTTE T.B.V. PAPIEREN VRAGENLIJST PAPIEREN VRAGENLIJST RESPONS DIGITALE RESPONS TOTALE RESPONS RESPONSPERCENTAGE OP DE PAPIEREN VRAGENLIJST Opsterland In zijn er 88 vragenlijsten op papier verspreid. Deze papieren vragenlijsten zijn door 23 respondenten ingevuld en geretourneerd. De digitale vragenlijst is door 20 respondenten ingevuld. De totale respons komt hiermee uit op 43 respondenten. Het responspercentage op de papieren vragenlijst is 26, gelijk aan het gemiddelde in Opsterland. In de volgende hoofdstukken worden de resultaten uit de enquête gepresenteerd en besproken. De percentages zijn telkens afgerond op hele getallen. Daardoor kan het voorkomen dat de som van de percentages groter of kleiner is dan

5 HOOFDSTUK 2 DE OPSTERLANDERS NADER BEZIEN Aantal jaren in Opsterland, oorspronkelijke bewoners en nieuwkomers Aan de bewoners is gevraagd hoe lang zij al in hun dorp en in de gemeente Opsterland wonen. In onderstaande tabel is aangegeven hoe lang de respondenten in hun eigen dorp wonen. Tabel 2.1: aantal jaren wonende in eigen dorp, in % HOE LANG WOONT U AL IN UW DORP? 0 2 jaar 2 5 jaar 5 10 jaar jaar 20 jaar of langer Opsterland Relatief de grootste groep respondenten woont al 20 jaar of langer in hun dorp (51%). Dit percentage ligt wel onder het gemiddelde in Opsterland (57%). In onderstaande tabel is aangegeven hoe lang de respondenten in de gemeente Opsterland wonen. Tabel 2.2: aantal jaren wonende in Opsterland, in % HOE LANG WOONT U AL IN DE GEMEENTE OPSTERLAND? 0 2 jaar 2 5 jaar 5 10 jaar jaar 20 jaar of langer Opsterland Ook hier wonen de meeste respondenten al 20 jaar of langer in de gemeente Opsterland (59%). Dit percentage ligt wederom onder het gemiddelde in Opsterland (65%). Tabel 2.3: oorsprong van de respondenten, in % OORSPRONKELIJKE BEWONERS NIEUWKOMERS Opsterland 2017 Opsterland 2013 Provincie Fryslân 2017 Elders in Nederland 2017 Buiten Nederland Opsterland Een derde van de respondenten komt oorspronkelijk uit de gemeente (33%). Ruim een derde (35%) komt oorspronkelijk uit de provincie. Daarna komt een groot deel elders uit het land (30%) en komt slechts 2 procent uit het buitenland. 5

6 Belangrijkste dagbesteding Onderstaande tabel geeft inzicht in de belangrijkste dagelijkse bezigheden van de respondenten uit. Tabel 2.4: belangrijkste dagelijkse bezigheid van de respondent, uitgesplitst naar leeftijdscategorie en geslacht, in % BELANGRIJKSTE DAGELIJKSE BEZIGHEID HEMRIK OPSTERLAND Werkend voor loon (Mee-)werkend in eigen bedrijf Schoolgaand / studerend / cursussen 0 3 Werkzoekend 3 1 Werkzaam in eigen huishouden Zorg voor (klein) kinderen/gezin 5 7 Werkzaam als vrijwilliger 3 4 Werkzaam als mantelzorger 0 1 Hobby s / sport 3 6 Klussen / tuinieren 3 5 Bezoek familie / vrienden 3 2 Anders 3 4 Net als in Opsterland als geheel hebben relatief gezien de meeste respondenten in als belangrijkste dagbesteding betaald werk. Bij de optie Anders is het volgende genoemd: Herstel en instandhouding van Landgoed Hemrick Leeftijdsverdeling Tabel 2.5: verdeling leeftijd van de Opsterlanders, in % (bron: gemeente Opsterland, 1 januari 2018) 0-4 JAAR 5-9 JAAR JAAR JAAR JAAR JAAR Opsterland De leeftijdsgroep tussen jaar is het sterkst vertegenwoordigd in, gevolgd door de groep van jaar. Tabel 2.6: verdeling leeftijd van de respondenten in % JAAR JAAR JAAR JAAR JAAR JAAR Opsterland De groep van jaar is niet vertegenwoordigd onder de steekproef. Het sterkst aanwezig is de leeftijdsgroep van jaar (27%), gevolgd door de groep van jaar (24%). 6

7 Forensen Tabel 2.7: locatie van het werk van de werkende respondenten, in % WERKT IN EIGEN DORP WERKT ELDERS IN OPSTERLAND WERKT BUITEN OPSTERLAND Opsterland Een klein gedeelte van de respondenten werkt in het eigen dorp (15%). Verder werkt een klein deel ergens anders in de gemeente Opsterland (12%). Met bijna driekwart van de respondenten werkt het grootste deel buiten de gemeente (73%). 7

8 HOOFDSTUK 3 GEZONDHEID Beoordeling gezondheidssituatie Tabel 3.1: beoordeling van de eigen gezondheid, in een rapportcijfer GEMIDDELD RAPPORTCIJFER PERCENTAGE RESPONDENTEN MET ONVOLDOENDE (LAGER DAN EEN 6) ,7 7,8 5 4 Opsterland 7,6 7,8 5 3 In beoordeelt men de eigen gezondheid hoger dan de rest van Opsterland met een gemiddelde van 7,7. Vijf procent van de respondenten in beoordeelt de eigen gezondheid met een onvoldoende. Sociale contacten en sociale isolatie Tabel 3.2: beoordeling van de sociale contacten van de respondent, in % IK HEB VOLDOENDE CONTACT MET VRIENDEN EN KENNISSEN IK WIL MET MEER MENSEN CONTACT HEBBEN ER ZIJN MENSEN MET WIE IK GOED KAN PRATEN EN DIE IK KAN VERTROUWEN IK VOEL ME WEL EENS ALLEEN nee Ja Nooit Soms Vaak Soms Opsterland 8 (2013: 3,7%) 25 (2013: 17,3%) 2 (2013: 1,6%) 32 (2013: 39,1%) 2 (2013: 1,6%) 26 (2013: 21,8%) In vergelijking met het Opsterlandse gemiddelde zijn er meer respondenten in die aangeven onvoldoende contact te hebben met anderen (9%) en soms mensen te hebben met wie ze goed kunnen praten en die ze kunnen vertrouwen (35%). Ook voelen in de respondenten zich relatief vaker soms alleen (35%). Lichamelijke beperkingen Tabel 3.3: lichamelijke beperkingen onder de respondenten, in % LICHAMELIJKE BEPERKINGEN Opsterland In geeft 12 procent van de respondenten aan een lichamelijke beperking te hebben. Dit ligt iets onder het Opsterlandse gemiddelde. 8

9 Mantelzorg Mantelzorgers zorgen langdurig en onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner, ouder, kind of ander familielid, vriend of kennis. Mantelzorg is in tegenstelling tot vrijwilligerswerk vaak geen keuze. Aan de respondenten is gevraagd of men mantelzorger is. Daarnaast is gevraagd of men dit als een last ervaart en op de hoogte is van de ondersteuningsmogelijkheden voor mantelzorgers. Het is van belang om te weten wie die mantelzorgers zijn. Zijn het vooral ouderen of ook jongeren die mantelzorg verlenen? Zijn het overwegend mannen of vrouwen? Deze informatie kan helpen om de ondersteuningsmogelijkheden voor mantelzorgers beter af te stemmen op de doelgroep. Tabel 3.4: mantelzorgers onder de respondenten, verdeeld naar leeftijd, in % LEEFTIJDSCATEGORIE TOTAAL VAN DE RESPONDENTEN Opsterland In totaal geeft 15 procent van de respondenten uit aan mantelzorger te zijn. Dit ligt onder het gemiddelde in Opsterland (19%). De mantelzorgers hebben in vooral de leeftijd van jaar. Onderstaande tabel laat zien in hoeverre de respondenten bekend zijn met de ondersteuningsmogelijkheden voor mantelzorgers, en of ze er gebruik van maken. Tabel 3.5: bekendheid met de ondersteuningsmogelijkheden voor mantelzorgers, in % Bent u mantelzorger? BENT U BEKEND MET DE ONDERSTEUNINGSMOGELIJKHEDEN VOOR MANTELZORGERS? Ja, ik maak daar (wel eens) gebruik van Ja, maar maak er geen gebruik van Ja, ik besteed tot 1 uur per dag aan mantelzorg Ja, ik besteed 1 tot 4 uur per dag aan mantelzorg Ja, ik besteed 4 tot 8 uur per dag aan mantelzorg Ja, ik besteed meer dan 8 uur per dag aan mantelzorg Nee Nee In zijn er geen mantelzorgers die hier meer dan 4 uur per dag aan besteden. Wat verder opvalt is dat geen van de mantelzorgers gebruikt maakt van de ondersteuningsmogelijkheden, ook al kent de meerderheid het wel. 9

10 HOOFDSTUK 4 DE DORPEN GETYPEERD Eigen voorzieningen binnen de dorpen Tabel 4.1: (zeer) tevreden over eigen voorzieningen in het dorp, in % DORPSKRANT DORPSWEBSITE CONTACT MET PLAATSELIJK BELANG Opsterland Heerendeel van de respondenten in is tevreden over de dorpskrant, de dorpswebsite en het contact met Plaatselijk Belang. Alle percentages liggen ook boven het Opsterlandse gemiddelde. Verenigingsleven Tabel 4.2: deelname aan een vereniging, in % POLITIEKE PARTIJ KERK PLAATSELIJK BELANG VROUWENVERENIGING SOCIAAL CULTUREEL WERK SPORTVERENIGING TONEELVERENIGING MUZIEKVERENIGING/- MUZIEKCORPS JONGERENVERENIGING/ JEUGDSOOS OUDERENVERENIGING / OUDERENSOOS BUURTVERENIGING BIBLIOTHEEK ANDERS Opsterland De participatie in het verenigingsleven ligt in Opsterland het hoogste bij Plaatselijk Belang (49%) en de buurtvereniging (50%). In zijn de respondenten ook vooral actief bij Plaatselijk Belang (74%) en de buurtvereniging (67%). De optie Anders is door bijna een kwart van de respondenten ook ingevuld. Hier is de natuurvereniging en het koor genoemd. Sociale cohesie Sociale cohesie is geen gemakkelijk begrip en laat zich ook moeilijk meten. Met sociale cohesie wordt de mate waarin burgers in de maatschappij verbondenheid ervaren en zich medeverantwoordelijk voelen voor het algemeen welzijn bedoeld. Hierover zijn vijf vragen opgenomen in de dorpsspiegel. Omdat de antwoorden onderling sterk samenhangen, is net als in 2009 en 2013 ervoor gekozen om deze vragen samen te voegen tot de schaal sociale cohesie. Zo wordt per respondent als het ware een gemiddelde bepaald. Bij een aantal stellingen worden de resultaten vergeleken met die van de vorige dorpsspiegel. Een hogere score staat voor een hogere beoordeling van de sociale cohesie, waarbij 1 de laagst mogelijke beoordeling van de sociale cohesie is en 4 de hoogst mogelijke beoordeling van sociale cohesie. 10

11 Let op: omdat de vragenlijsten per dorpsspiegel veranderen, komen de schalen van de verscheidene dorpsspiegels niet volledig overeen. Zo zijn in de berekening van de schaal van 2013 meer items opgenomen dan in de schaal van de huidige dorpsspiegel. Verschillen tussen de jaren moeten dus voorzichtig worden geïnterpreteerd. Tabel 4.3: beoordeling sociale cohesie in het dorp in schaalgemiddelden GEMIDDELDE SCORE IN 2017 GEMIDDELDE SCORE IN ,00 2,93 Opsterland 2,95 2,92 In is de schaalscore gestegen ten opzichte van Dit duidt op een hogere beoordeling van de sociale cohesie. Hieronder staan de resultaten voor iedere stelling afzonderlijk gepresenteerd. Hierbij wordt weer gewoon met percentages gewerkt, waarbij een hoger percentage duidt op meer sociale cohesie. Tabel 4.4 (helemaal) eens met de stelling Ik ben gehecht aan mijn dorp, in % Opsterland Het percentage respondenten in dat gehecht is aan het dorp is in vergelijking met 2013 gestegen met 7 procent. Tabel 4.5: (helemaal) eens met de stelling Ik woon in een dorp waar veel saamhorigheid is, in % (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN 2017 (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN 2013 (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN Opsterland In vergelijking met 2013 is het percentage respondenten dat van mening is dat een dorp is met veel saamhorigheid gestegen met 2 procent. Tabel 4.6: (helemaal) eens met de stelling Ik voel me thuis bij de mensen die in mijn dorp wonen, in % (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN 2017 (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN 2013 (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN Opsterland Het merendeel van de respondenten in Opsterland (88%) voelt zich thuis bij de mensen die in het dorp wonen, in is dit percentage iets lager met 86 procent. Tabel 4.7: (helemaal) eens met de stelling Als ik iemand nodig heb, dan is er in het dorp iemand die ik daarvoor kan vragen, in % Opsterland

12 Over het algemeen kunnen de respondenten in iemand in het dorp vragen als ze hulp nodig hebben. Bij deze vraag heeft 93 procent van de respondenten aangegeven het (helemaal) eens te zijn met de stelling. Tabel 4.8: (helemaal) eens met de stelling Ik voel me verantwoordelijk voor mijn dorp, in % Opsterland In voelt 75 procent van de respondenten zich verantwoordelijk voor het eigen dorp. Dit percentage ligt onder het Opsterlands gemiddelde (77%). Beoordeling leefomgeving Tabel 4.9: beoordeling voor de leefomgeving, in een rapportcijfer GEMIDDELDE SCORE IN 2017 GEMIDDELDE SCORE IN ,5 Opsterland 7,7 7,6 De respondenten in beoordelen hun leefomgeving met een 7,9. Dit is boven het gemiddelde in Opsterland. 12

13 HOOFDSTUK 5 VEILIGHEID Gevoelens van onveiligheid Tabel 5.1: (helemaal) eens met de stelling Ik voel me wel eens onveilig in mijn dorp, in % (HELEMAAL) MEE EENS (HELEMAAL) MEE ONEENS Opsterland De percentages van respondenten die het oneens zijn met de stelling zijn gestegen omdat de antwoordcategorie niet mee eens, niet mee oneens in de huidige dorpsspiegel niet was opgenomen. Met de stelling Ik voel me wel eens onveilig in het dorp is 21 procent van de respondenten het eens. Dit is in vergelijking met het Opsterlands gemiddelde iets hoger. Tabel 5.2: (helemaal) eens met de stelling In mijn dorp vindt veel criminaliteit plaats, in % (HELEMAAL) MEE EENS (HELEMAAL) MEE ONEENS 2 98 Opsterland In is slechts 2 procent van de respondenten van mening dat er in hun dorp veel criminaliteit plaatsvindt. Dit percentage ligt onder het gemiddelde van Opsterland (17%). Oorzaken onveiligheidsgevoelens Tabel 5.3: oorzaken onveiligheidsgevoelens, in % VERKEER (SITUATIE) VERLICHTING VERLOEDERING OPENBARE RUIMTE OVERLAST RISICO SLACHTOFFER WORDEN VAN CRIMINALITEIT RISICO SLACHTOFFER TE WORDEN VAN GEWELD ANDERS Opsterland De onveiligheidsgevoelens hangen het meest samen met het verkeer (26%) en de verlichting (21%). Van de respondenten heeft niemand aangegeven bang te zijn om slachtoffer te worden van geweld. Verkeers(on)veiligheid Tabel 5.4: (zeer) tevreden over de verkeersveiligheid in het dorp, in % IN DIRECTE WOONOMGEVING IN DE KERN/CENTRUM DORP IN BUITENGEBIED VAN HET DORP Opsterland

14 Van de respondenten is 61 procent tevreden over de verkeersveiligheid in de directe woonomgeving. Iets meer respondenten zijn tevreden over de veiligheid in de kern/centrum van het dorp (62%). De tevredenheid is met slechts iets meer dan de helft het laagst als het gaat om het buitengebied van het dorp (57%). Ten slotte is aan de respondenten gevraagd om hun veiligheidsgevoel een algemeen rapportcijfer te geven. De resultaten zijn te zien in onderstaande tabel. Tabel 5.5: beoordeling voor de veiligheid in een rapportcijfer GEMIDDELDE SCORE IN ,3 Opsterland 7,3 Met een score van 7,3 gemiddeld beoordelen de respondenten in en de Opsterlanders hun veiligheid positief. 14

15 HOOFDSTUK 6 VOORZIENINGEN Dorpshuis en multifunctioneel centrum Tabel 6.1: (zeer) tevreden over dorpshuis en (helemaal) eens met de stelling Een dorpshuis of multifunctioneel centrum is onmisbaar voor mijn dorp, in % (ZEER) TEVREDEN OVER DORPSHUIS DORPSHUIS/MFC ONMISBAAR Opsterland In vergelijking met 2013 is men in meer tevreden over het dorpshuis. Maar liefst 98 procent van de respondenten is van mening dat het dorpshuis onmisbaar is. Peuteropvang Tabel 6.2: tevredenheid over de peuteropvang in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN Opsterland 93 7 De tevredenheid over de peuteropvang ligt in met 60 procent relatief gezien laag. Tabel 6.3: tevredenheid over het basisonderwijs in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN 97 3 Opsterland 96 4 Van de respondenten is 97 procent (zeer) tevreden over het basisonderwijs. Medische voorzieningen Tabel 6.4: tevredenheid over de medische voorzieningen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN Opsterland 96 4 Van de respondenten is 88% (zeer) tevreden met de medische voorzieningen in de gemeente. 15

16 Voorzieningen voor ouderen en gehandicapten Tabel 6.5: respondenten die vinden dat er voldoende voorzieningen voor ouderen en gehandicapten zijn om zelfstandig in het dorp te blijven wonen, in % VOLDOENDE VOORZIENINGEN VOOR OUDEREN EN GEHANDICAPTEN Opsterland Slechts 11 procent van de respondenten is van mening dat er in het dorp voldoende voorzieningen voor ouderen en gehandicapten zijn. Dit percentage is sinds 2013 met maar liefst 25 procent gedaald en ligt erg ver onder het gemiddelde in Opsterland. Tabel 6.6: ontbrekende aspecten bij onvoldoende voorzieningen voor ouderen en gehandicapten om zelfstandig in het dorp te blijven wonen, in % KWALITEIT EN AANBOD WONINGEN KWALITEIT EN AANBOD ZORG KWALITEIT EN AANBOD ACTIVITEITEN KWALITEIT EN AANBOD VOORZIENINGEN* KWALITEIT EN AANBOD VERVOER KWALITEIT EN AANBOD INFORMATIE EN ADVIES ANDERS, NAMELIJK Opsterland * Voorzieningen: klussendienst, personenalarmering, maaltijdservice, woningaanpassing Een groot deel van de respondenten dat ontevreden is over de voorzieningen voor ouderen en gehandicapten (17%) geeft aan dat het ontbreekt aan kwaliteit en aanbod van woningen en van vervoer. Hiernaast ontbreekt het volgens de respondenten vooral aan kwaliteit en aanbod van zorg (12%). Bij de optie anders zijn twee zaken genoemd. Meerdere respondenten geven aan dat er niet genoeg winkels zijn in het dorp. Verder geeft een respondent aan dat de wandelpaden niet geschikt zijn voor rollators/rolstoelen. Dorpssteunpunt Om de bekendheid van het dorpssteunpunt in kaart te brengen is de respondenten gevraagd of zij bekend zijn met het dorpssteunpunt, en of er gebruik van gemaakt wordt. Tabel 6.7 bekendheid met dorpssteunpunt in eigen dorp, in % NEE JA, MAAKT GEEN GEBRUIK VAN DORPSSTEUNPUNT JA, IK HEEFT ER WEL EENS GEBRUIK VAN GEMAAKT Opsterland In kent 60 procent van de respondenten het dorpssteunpunt. Dit is relatief gezien hoger dan in Opsterland als geheel. Slechts 2 procent van de respondenten heeft er daadwerkelijk gebruik van gemaakt. 16

17 Gebiedsteam Om de bekendheid van het gebiedsteam in kaart te brengen is de respondenten gevraagd of zij bekend zijn met het gebiedsteam, en of er gebruik van gemaakt wordt. Tabel 6.8: bekendheid met Gebiedsteam eigen dorp, in % NEE JA, MAAKT GEEN GEBRUIK VAN GEBIEDSTEAM JA, HEEFT ER WEL EENS GEBRUIK VAN GEMAAKT Opsterland In is 28 procent van de respondenten bekend met het gebiedsteam. Dit is relatief gezien lager dan in Opsterland als geheel. Slechts 2 procent van de respondenten heeft gebruik gemaakt van het gebiedsteam. Bibliotheek Tabel 6.9: tevredenheid over de bibliotheek in de gemeente, in % (zeer) tevreden BIBLIOTHEEK (zeer) ontevreden Opsterland Van de respondenten is 88 procent (zeer) tevreden over de bibliotheek. Sportvoorzieningen Tabel 6.10: tevredenheid over de sportvoorzieningen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN 97 3 Opsterland procent van de respondenten is (zeer) tevreden over de sportvoorzieningen. Culturele voorzieningen Tabel 6.11: tevredenheid over de culturele voorzieningen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN Opsterland Over de culturele voorzieningen in de gemeente, zoals theater en podia, zijn in in vergelijking met de Opsterlandse gemiddelden relatief meer respondenten (zeer) tevreden (84%). 17

18 Jeugdsoos Tabel 6.12: tevredenheid over de jeugdsozen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN 95 5 Opsterland scoort met 95 procent erg hoog wat betreft de tevredenheid over de jeugdsoos. Speeltuinen Tabel 6.13: tevredenheid over de speeltuinen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN Opsterland procent van de respondenten in zijn tevreden over de speeltuinen. Dagelijkse boodschappen Tabel 6.14: tevredenheid over het doen van dagelijkse boodschappen in de regio, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN Opsterland 92 8 In is 81 procent van de respondenten tevreden over de mogelijkheid voor dagelijkse boodschappen. Recreatie en toerisme Tabel 6.15: tevredenheid over de recreatieve voorzieningen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN 92 8 Opsterland Het merendeel van de respondenten is (zeer) tevreden over de recreatieve voorzieningen in de gemeente (92%). 18

19 (openbaar) Vervoer Tabel 6.16: respondenten die soms of vaak gebruik maken van het (openbaar) vervoer, in % OPENBAAR VERVOER BUURTBUS PLUSBUS WMO-TAXI Opsterland Relatief gezien maken de respondenten in erg weinig gebruik van het openbaar vervoer (7%). Ook de buurtbus wordt relatief weinig gebruikt (3%). Tabel 6.17: (zeer) tevreden over de vervoersmogelijkheden, % OPENBAAR VERVOER BUURTBUS PLUSBUS WMO-TAXI Opsterland De tevredenheid over de vervoersmogelijkheden is in hoog, maar de tevredenheid over de buurtbus is met 50 procent relatief laag. Missen van een voorziening Tabel 6.18: respondenten die aangeven voorzieningen te missen in eigen dorp, in % en het soort voorzieningen % MIST EEN VOORZIENING IN 2017 % MIST EEN VOORZIENING IN 2013 GEMISTE VOORZIENING, MEEST GENOEMD GEMISTE VOORZIENING, VAAK GENOEMD Verscheidenheid aan winkels Afvalbakken Opsterland Verscheidenheid aan winkels Geldautomaat, sporthal, verzamelpunt plastic afval In mist 55 procent van de respondenten een voorziening in het dorp. Als gemiste voorziening wordt vooral een verscheidenheid aan winkels genoemd. Veel respondenten noemen een winkel als een (kleine) supermarkt voor dagelijkse boodschappen. Verder noemen respondenten afvalbakken, en ook specifiek voor plastic afval. 19

20 HOOFDSTUK 7 DE FYSIEKE OMGEVING Straatverlichting Tabel 7.1: (zeer) tevreden over de straatverlichting binnen de kern en in het buitengebied van het dorp, in % BINNEN DE KERN IN HET BUITENGEBIED Opsterland De respondenten in zijn erg tevreden over de verlichting binnen de kern (90%). In het buitengebied is slechts de helft van de respondenten tevreden over de verlichting (50%). Groenvoorzieningen Tabel 7.2: (zeer) tevreden over de groenvoorziening in het dorp, in % KWALITEIT/ONDERHOUD HOEVEELHEID EN SPREIDING Opsterland De tevredenheid over zowel de kwaliteit als de hoeveelheid en spreiding van de groenvoorziening in is gedaald ten opzichte van 2013, en ligt onder het Opsterlandse gemiddelde. Wegen, fietspaden en wandelpaden/trottoirs Tabel 7.3: (zeer) tevreden over het aantal wegen, fietspaden en wandelpaden in het dorp, in % WEGEN FIETSPADEN WANDELPADEN/TROTTOIRS MEN- & RUITERPADEN ATB- & MOUNTAINBIKE- ROUTES Opsterland De respondenten uit zijn over alle aspecten minder tevreden dan Opsterland als geheel, behalve over de menen ruiterpaden en de mountainbikeroutes. Tabel 7.4: (zeer) tevreden over het onderhoud van wegen, fietspaden en wandelpaden in het dorp, in % WEGEN FIETSPADEN WANDELPADEN/ TROTTOIRS MEN- EN RUITERPADEN ATB- EN MOUNTAINBIKE- ROUTES Opsterland

21 De respondenten uit zijn over alle aspecten minder tevreden dan Opsterland als geheel, als het gaat om het onderhoud van wegen, fietspaden en wandelpaden in het dorp. Parkeren Tabel 7.5: (zeer) tevreden over de parkeermogelijkheden in het dorp, in % IN DIRECTE WOONOMGEVING IN DE KERN/CENTRUM VAN DORP BUITEN DE BEBOUWDE KOM Opsterland Het merendeel van de respondenten in is tevreden over de parkeermogelijkheden in de het dorp. De tevredenheid is het minst hoog bij de mogelijkheden in de kern/centrum van het dorp (67%). De percentages liggen wel onder het Opsterlandse gemiddelde. Gladheidsbestrijding Tabel 7.6: (zeer) tevreden over de gladheidsbestrijding in de gemeente, in % IN DIRECTE WOONOMGEVING IN DE KERN/CENTRUM VAN DORP BUITEN DE BEBOUWDE KOM Opsterland De tevredenheid over de gladheidsbestrijding in de gemeente is onder de respondenten in met 60 procent het laagst bij de directe woonomgeving. Afval Tabel 7.7: (zeer) tevreden over aspecten/voorzieningen met betrekking tot afval in de gemeente, in % VERZAMELING BLADAFVAL HONDENPOEP ZWERFAFVAL MILIEUSTRAAT GORREDIJK BRENGPUNT GROENAFVAL URETERP Opsterland De respondenten uit zijn over alle aspecten van afval minder tevreden dan gemiddeld in Opsterland, behalve over hondenpoep. 21

22 HOOFDSTUK 8 RELATIE MET DE GEMEENTE Gemeentelijke dienstverlening Tabel 8.1.1: (zeer) tevreden over enkele aspecten van de relatie met de gemeente, in % BETREKKEN INWONERS BIJ PLANNEN EN BELEID HET NAKOMEN VAN AFSPRAKEN Opsterland Tabel 8.1.2: (zeer) tevreden over enkele aspecten van de relatie met de gemeente, in % INFORMATIEVERSTREKKING BEREIKBAARHEID VAN AMBTENAREN DIENSTVERLENING Opsterland De respondenten in zijn over het algemeen tevreden over de dienstverlening van de gemeente. Op het gebied van het betrekken van inwoners bij plannen en beleid en de bereikbaarheid van ambtenaren ligt de tevredenheid wel onder het Opsterlandse gemiddelde. Brandweer en ambulance Tabel 8.2: (zeer) tevreden over brandweer en ambulance in de gemeente, in % BRANDWEER AMBULANCE Opsterland In is men net als in de rest van Opsterland (zeer) tevreden over de brandweer en de ambulance in de gemeente. Politie Tabel 8.3: (zeer) tevreden over politie in de gemeente, in % POLITIE Opsterland 76 83,6 Het percentage respondenten dat tevreden is met de politie is sinds 2013 gedaald naar 71 procent. 22

23 HOOFDSTUK 9 WONEN IN OPSTERLAND Soort woning Tabel 9.1: woonsituatie van de respondenten, in % SENIORENWONING SENIORENWONING MET FACILITEITEN OP BEG.GROND VERPLEEG- VERZORGINGSHUIS SERVICEFLAT / AANLEUNWONING VRIJSTAANDE WONING TWEE ONDER ÉÉN KAP WONING RIJTJESWONING APPARTEMENT / ETAGEWONING/FLAT ANDERS Opsterland 1 1 0,2 0, In Opsterland woont 60 procent van de respondenten in een vrijstaande woning. In wonen veruit de meeste respondenten in een vrijstaande woning (93%). De overige respondenten wonen in een twee onder één kap woning of een andere soort woning. Huur- of koopwoning Tabel 9.2: woonachtig in huur- of koopwoning, in % KOOPWONING HUURWONING Opsterland De verdeling tussen de respondenten die woonachtig zijn in een koopwoning en de respondenten die woonachtig zijn in een huurwoning is anders dan het Opsterlands gemiddelde. In is de verdeling: 88 procent (koopwoning) om 12 procent (huurwoning). In Opsterland is de verdeling: 85 procent (koopwoning) om 15 procent (huurwoning). Beoordeling woning Tabel 9.3: beoordeling woning, in een rapportcijfer GEMIDDELD RAPPORTCIJFER IN 2017 GEMIDDELD RAPPORTCIJFER IN 2013 GEMIDDELD RAPPORTCIJFER IN ,1 8,0 7,8 Opsterland 8,0 8,0 7,9 Het gemiddelde rapportcijfer waarmee de respondenten in Opsterland de eigen woning beoordelen is een 8,0. In ligt dit cijfer hoger met een 8,1. 23

24 Tabel 9.4: beoordeling van verscheidene aspecten van de woning, uitgesplitst naar huurwoningen en koopwoningen, in % KENMERK VAN DE WONING Huurwoning POSITIEVE BEOORDELING Koopwoning Grootte Onderhoudstoestand Woonlasten kwaliteit Woonlasten inkomen Beveiliging Grootte van de bergruimte Grootte van de tuin Geluidsoverlast verkeer Geluidsoverlast buren Aanpasbaarheid van woning (levensloopbestendig maken) Let op: er zijn slechts drie respondenten wonende in een huurhuis. Dit is een klein aantal en geeft geen representatief beeld weer van de gemiddelde huurder in. Vergelijkingen tussen kopers en huurders moeten daarom voorzichtig worden gemaakt. Levensloopbestendigheid van woning Aan de respondenten is gevraagd of zij in hun eigen woning kunnen blijven wonen, mochten ze (meer) zorg nodig hebben. De respondenten die als antwoord Weet ik niet hebben ingevuld zijn niet meegenomen in de berekening van de percentages. Tabel 9.5: beoordeling van levensloopbestendigheid van de woning, uitgesplitst naar huurwoningen en koopwoningen, in % Huurwoning SOORT WONING Koopwoning Ja, zonder (of met kleine) aanpassingen Ja, maar met een verbouwing aan de woning 0 39 Nee 0 15 Twee respondenten wonende in een huurwoning hebben deze vraag beantwoord. Beide zien hun woning als levensloopbestendig. De respondenten wonende in een koopwoning zijn ook positief over de levensloopbestendigheid van hun woning. Een groot deel (46%) heeft er geen (grote) aanpassingen voor nodig. Rolstoelvriendelijkheid Aan respondenten is gevraagd hoe rolstoel- en rollatorvriendelijk zij hun woning beoordelen. Tabel 9.6: beoordeling rolstoelvriendelijkheid van de woning, uitgesplitst naar huurwoningen en koopwoningen, in % SOORT WONING GOED MATIG /SLECHT Huurwoning Koopwoning

25 Alle respondenten in een huurwoning zien hun woning als rolstoelvriendelijk. Van de respondenten in koopwoningen zien slechts de helft hun woning als rolstoelvriendelijk. Verhuisplannen Tabel 9.7: respondenten met verhuisplannen, in aantallen en in procenten VERHUISPLANNEN 2017 IN AANTALLEN VERHUISPLANNEN 2017 IN PROCENTEN VERHUISPLANNEN 2013 IN PROCENTEN Opsterland procent van de respondenten in heeft verhuisplannen. Dit is gelijk aan Opsterland als geheel. Waarom wil men verhuizen? De respondenten die willen verhuizen is gevraagd waarom ze willen verhuizen. Hierbij mochten ze meer dan één antwoord geven. De volgende redenen werden genoemd: Tabel 9.8: redenen voor de verhuisplannen van de respondenten, in % REDEN VERHUIZING 2017 Woning is te groot 25 Woning is te klein 0 Verandering in huishoudenssamenstelling 0 Meer kwaliteit 13 Woning met minder onderhoud 0 Van koop- naar huurwoning 13 Van huur- naar koopwoning 13 Inkomen is verbeterd 0 Inkomen is verslechterd 0 Bedrijfsbeëindiging 0 Gezondheid wordt slechter 25 Onvoldoende medische voorzieningen 38 Minder overlast gewenst 0 Meer rust 13 Dichterbij werk wonen 0 Dichterbij studie wonen 0 Dichterbij familie wonen 0 Onvoldoende algemene voorzieningen 25 Andere reden 25 Een groot deel van de respondenten die wil verhuizen geeft aan dat dit komt doordat er onvoldoende medische voorzieningen in hun omgeving zijn. Bij de optie anders is door een respondent emigreren genoemd. 25

26 Verhuisbestemming Tabel 9.9: verhuisbestemming van de respondenten met verhuisplannen, in % BINNEN DORP IN ÉÉN VAN DE 3 GROTERE KERNEN IN ÉÉN VAN DE KLEINERE KERNEN BUITEN DE GEMEENTE WEET IK NOG NIET Opsterland % van de respondenten met verhuisplannen in wil in één van de drie grote kernen wonen. De tweede grootste groep met 25 procent wil buiten de gemeente gaan wonen. Woningbehoefte Gevraagd is naar wat voor soort woning de respondent zou willen verhuizen. Hier konden zij meer dan één antwoord aangeven. Het volgende gaven de respondenten aan: Tabel 9.10: woningbehoefte van de respondenten met verhuisplannen, in % SOORT WONING 2017 Bejaardenwoning-/seniorenwoning 13 Bejaardenwoning/seniorenwoning met voorzieningen op de BG 25 Verzorging-/verpleeghuis 0 Aanleunwoning, serviceflat 13 Vrijstaande woning 75 Twee onder één kap 25 Rijtjeswoning 13 Appartement, flat, etagewoning 25 Studentenhuis 0 Anders, namelijk 13 Veel respondenten geven aan naar een vrijstaande woning te willen verhuizen. Bij de optie anders is het volgende genoemd: Woning hebben wij al in ons bezit 26

27 HOOFDSTUK 10 DE DORPEN IN DE TOEKOMST Voor- of achteruitgang dorpen? Tabel 10.1: voor/achteruitgang van het dorp in de afgelopen jaren, in % VOORUIT ACHTERUIT GELIJK GEBLEVEN Uitkomst in 2017 Verwachting in 2013 Uitkomst in 2017 Verwachting in 2013 Uitkomst in 2017 Verwachting in Opsterland Meer respondenten zijn van mening dat vooruit is gegaan, dan in 2013 verwacht werd (17%). Als reden voor vooruitgang zijn de volgende dingen genoemd: toegenomen verkeersveiligheid door aanpassing van kruispunten, meer voorzieningen voor de jeugd, nieuw dorpshuis. 26 procent van de respondenten is van mening dat achteruit is gegaan. Als reden wordt onder andere gegeven: minder betrokkenheid bij inwoners, slecht onderhoud van wegen en van groen, niet genoeg nieuwbouw, hardrijdend verkeer. Verwachte toekomstige ontwikkeling Tabel 10.2: verwachting voor- of achteruitgang van het dorp voor de komende jaren, in % VOORUIT ACHTERUIT DORP BLIJFT GELIJK Opsterland Veruit de meeste respondenten (71%) verwachten dat het dorp gelijk zal blijven. Slechts 2 procent van de respondenten geeft aan te verwachten dat het dorp vooruit zal gaan. Zij hebben hier geen uitleg bij gegeven. Ruim een kwart van de respondenten (26%) verwacht dat achteruit zal gaan. Als reden hiervoor zijn de volgende zaken genoemd: geen nieuwbouw voor jongeren, krimp/bezuinigingen, lage betrokkenheid. Toerisme Tabel 10.3: mening van de respondenten over het aantrekken van toeristen naar het dorp, in % MEER TOERISTEN AANTREKKEN: (HELEMAAL) MEE EENS 32 Opsterland procent van de respondenten is van mening dat meer toeristen mag aantrekken. 27

28 Groei van het dorp Tabel 10.4: mening van de respondenten over het aantal inwoners en het aantal woningen in het dorp, in % IK BEN TEVREDEN ZOALS HET IS, ALS HET GAAT OM: Inwoners Woningen Opsterland Het merendeel van de inwoners uit geeft aan tevreden te zijn over het huidige aantal inwoners (74%). Een minder groot percentage (61%) is tevreden over het aantal woningen. 28

29