Dorpsanalyse Tijnje. Dorpsspiegels Opsterland Beetsterzwaag, oktober Joke van der Veen

Transcriptie

1 Dorpsanalyse Dorpsspiegels Opsterland Beetsterzwaag, oktober 2018 Joke van der Veen

2 INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK 1 BASALE GEGEVENS OPSTERLAND... 4 Aantal inwoners... 4 De respons... 4 HOOFDSTUK 2 DE OPSTERLANDERS NADER BEZIEN... 5 Aantal jaren in Opsterland, oorspronkelijke bewoners en nieuwkomers... 5 Belangrijkste dagbesteding... 6 Leeftijdsverdeling... 6 Forensen... 7 HOOFDSTUK GEZONDHEID... 8 Beoordeling gezondheidssituatie... 8 Sociale contacten en sociale isolatie... 8 Lichamelijke beperkingen... 8 Mantelzorg... 9 HOOFDSTUK 4 DE DORPEN GETYPEERD...10 Eigen voorzieningen binnen de dorpen...10 Verenigingsleven...10 Sociale cohesie...10 Beoordeling leefomgeving...12 HOOFDSTUK 5 VEILIGHEID...13 Gevoelens van onveiligheid...13 Oorzaken onveiligheidsgevoelens...13 Verkeers(on)veiligheid...14 HOOFDSTUK 6 VOORZIENINGEN...15 Dorpshuis en multifunctioneel centrum...15 Peuteropvang...15 Basisonderwijs...15 Medische voorzieningen...15 Voorzieningen voor ouderen en gehandicapten...16 Dorpssteunpunt...16 Gebiedsteam...17 Bibliotheek...17 Sportvoorzieningen...17 Culturele voorzieningen...17 Jeugdsoos...18 Speeltuinen...18 Dagelijkse boodschappen...18 Recreatie en toerisme...18 (openbaar) Vervoer...19 Missen van een voorziening

3 HOOFDSTUK 7 DE FYSIEKE OMGEVING...21 Straatverlichting...21 Groenvoorzieningen...21 Wegen, fietspaden en wandelpaden/trottoirs...21 Parkeren...22 Gladheidsbestrijding...22 Afval...22 HOOFDSTUK 8 RELATIE MET DE GEMEENTE...23 Gemeentelijke dienstverlening...23 Brandweer en ambulance...23 Politie...23 HOOFDSTUK 9 WONEN IN OPSTERLAND...24 Soort woning...24 Huur- of koopwoning...24 Beoordeling woning...24 Levensloopbestendigheid van woning...25 Rolstoelvriendelijkheid...25 Verhuisplannen...26 Waarom wil men verhuizen?...26 Verhuisbestemming...27 Woningbehoefte...27 HOOFDSTUK 10 DE DORPEN IN DE TOEKOMST...28 Voor- of achteruitgang dorpen?...28 Verwachte toekomstige ontwikkeling...28 Toerisme...28 Groei van het dorp

4 HOOFDSTUK 1 BASALE GEGEVENS OPSTERLAND Aantal inwoners Tabel 1.1: aantal inwoners per dorp in de gemeente Opsterland (1 jan. 2018) DORP INWONERSAANTAL 2018 INWONERSAANTAL 2013 INWONERSAANTAL VERSCHIL (- 2,28%) Totaal ,34% Na een jarenlange stijging in het inwonersaantal, kent sinds 2013 een daling in het aantal inwoners. In absolute aantallen is het dorp met 36 inwoners gekrompen. Gemiddeld is de gemeente Opsterland ook gekrompen. De respons Tabel 1.2: Aantal inwoners, steekproefgrootte en respons in aantallen en in procenten DORP AANTAL INWONERS OP 1 JAN STEEKPROEF- GROOTTE T.B.V. PAPIEREN VRAGENLIJST PAPIEREN VRAGENLIJST RESPONS DIGITALE RESPONS TOTALE RESPONS RESPONSPERCENTAGE OP DE PAPIEREN VRAGENLIJST Opsterland In zijn er 176 papieren vragenlijsten verspreid. Deze zijn door 51 respondenten ingevuld. De online vragenlijst is door 41 respondenten ingevuld. De totale respons komt hiermee op 92. Het responspercentage van de papieren vragenlijst is 29, dit ligt boven het gemiddelde in Opsterland (26%). In de volgende hoofdstukken worden de resultaten uit de enquête gepresenteerd en besproken. De percentages zijn telkens afgerond op hele getallen. Daardoor kan het voorkomen dat de som van de percentages groter of kleiner is dan

5 HOOFDSTUK 2 DE OPSTERLANDERS NADER BEZIEN Aantal jaren in Opsterland, oorspronkelijke bewoners en nieuwkomers Aan de bewoners is gevraagd hoe lang zij al in hun dorp en in de gemeente Opsterland wonen. In onderstaande tabel is aangegeven hoe lang de respondenten in hun eigen dorp wonen. Tabel 2.1: aantal jaren wonende in eigen dorp, in % HOE LANG WOONT U AL IN UW DORP? 0 2 jaar 2 5 jaar 5 10 jaar jaar 20 jaar of langer Opsterland Relatief de grootste groep respondenten woont al 20 jaar of langer in (60%). Dit percentage ligt boven het gemiddelde in Opsterland (60%). In onderstaande tabel is aangegeven hoe lang de respondenten in de gemeente Opsterland wonen. Tabel 2.2: aantal jaren wonende in Opsterland, in % HOE LANG WOONT U AL IN DE GEMEENTE OPSTERLAND? 0 2 jaar 2 5 jaar 5 10 jaar jaar 20 jaar of langer Opsterland Ook hier wonen de meeste respondenten al 20 jaar of langer in de gemeente Opsterland (65%). Dit percentage ligt onder het gemiddelde in Opsterland (65%). Tabel 2.3: oorsprong van de respondenten, in % OORSPRONKELIJKE BEWONERS NIEUWKOMERS Opsterland 2017 Opsterland 2013 Provincie Fryslân 2017 Elders in Nederland 2017 Buiten Nederland Opsterland Bijna een derde van het totaal aantal respondenten behoort tot de oorspronkelijke bewoners: zij zijn geboren in het dorp waar ze nu (nog) wonen of in één van de andere dorpen van Opsterland. In ligt dit percentage boven het Opsterlandse gemiddelde. 5

6 Belangrijkste dagbesteding Onderstaande tabel geeft inzicht in de belangrijkste dagelijkse bezigheden van de respondenten uit. Tabel 2.4: belangrijkste dagelijkse bezigheid van de respondent, uitgesplitst naar leeftijdscategorie en geslacht, in % BELANGRIJKSTE DAGELIJKSE BEZIGHEID TIJNJE OPSTERLAND Werkend voor loon (Mee-)werkend in eigen bedrijf 6 11 Schoolgaand / studerend / cursussen 3 3 Werkzoekend 1 1 Werkzaam in eigen huishouden 9 13 Zorg voor (klein) kinderen/gezin 10 7 Werkzaam als vrijwilliger 1 4 Werkzaam als mantelzorger 1 1 Hobby s / sport 4 6 Klussen / tuinieren 4 5 Bezoek familie / vrienden 3 2 Anders 4 4 Net als in Opsterland als geheel hebben relatief gezien de meeste respondenten in als belangrijkste dagbesteding betaald werk. Bij de optie Anders is het volgende genoemd: 50/50 huishouden en tuin Combinatie van vrijwilligerswerk en sport en hobby s Heb een ziekte dus moet rusten Kleinkinderen (oppassen) Momenteel ziek Wandelen met hond en fietsen Leeftijdsverdeling Tabel 2.5: verdeling leeftijd van de Opsterlanders, in % (bron: gemeente Opsterland, 1 januari 2018) 0-4 JAAR 5-9 JAAR JAAR JAAR JAAR JAAR Opsterland Tabel 2.6: verdeling leeftijd van de respondenten in % JAAR JAAR JAAR JAAR JAAR JAAR Opsterland De leeftijdscategorie 55 tot en met 64 jaar is het sterkst vertegenwoordigd. Respondenten tussen de 16 en 24 jaar en van 75 jaar en ouder zijn minder vertegenwoordigd in. 6

7 Forensen Tabel 2.7: locatie van het werk van de werkende respondenten, in % WERKT IN EIGEN DORP WERKT ELDERS IN OPSTERLAND WERKT BUITEN OPSTERLAND Opsterland Het merendeel van de respondenten in werkt buiten Opsterland (70%). Slechts 10 procent van de respondenten in werkt in het dorp zelf, de overige 21 procent werkt elders in Opsterland. 7

8 HOOFDSTUK 3 GEZONDHEID Beoordeling gezondheidssituatie Tabel 3.1: beoordeling van de eigen gezondheid, in een rapportcijfer GEMIDDELD RAPPORTCIJFER PERCENTAGE RESPONDENTEN MET ONVOLDOENDE (LAGER DAN EEN 6) ,5 7,8 4 4 Opsterland 7,6 7,8 5 3 In beoordeelt men de eigen gezondheid iets lager dan in de rest van Opsterland met gemiddeld een 7,5. Slechts vier procent van de respondenten in beoordeelt de eigen gezondheid met een onvoldoende. In Opsterland is dat percentage gemiddeld vijf procent. Sociale contacten en sociale isolatie Tabel 3.2: beoordeling van de sociale contacten van de respondent, in % IK HEB VOLDOENDE CONTACT MET VRIENDEN EN KENNISSEN IK WIL MET MEER MENSEN CONTACT HEBBEN ER ZIJN MENSEN MET WIE IK GOED KAN PRATEN EN WIE IK KAN VERTROUWEN IK VOEL ME WEL EENS ALLEEN nee Ja Nooit Soms Vaak Soms Opsterland 8 (2013: 3,7%) 25 (2013: 17,3%) 2 (2013: 1,6%) 32 (2013: 39,1%) 2 (2013: 1,6%) 26 (2013: 21,8%) In vergelijking met heel Opsterland beoordelen de respondenten in hun sociale contacten positiever op elk aspect. Er zijn alleen iets meer mensen die soms mensen hebben met wie ze goed kunnen praten en wie ze kunnen vertrouwen. Lichamelijke beperkingen Tabel 3.3: lichamelijke beperkingen onder de respondenten, in % LICHAMELIJKE BEPERKINGEN Opsterland In vergelijking met 2013 hebben in relatieve zin minder respondenten met een lichamelijke beperking meegedaan aan het onderzoek. In 2013 was dit percentage 13 procent, in 2017 is het percentage 8 procent van de respondenten in. 8

9 Mantelzorg Mantelzorgers zorgen langdurig en onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner, ouder, kind of ander familielid, vriend of kennis. Mantelzorg is in tegenstelling tot vrijwilligerswerk vaak geen keuze. Aan de respondenten is gevraagd of men mantelzorger is. Daarnaast is gevraagd of men dit als een last ervaart en op de hoogte is van de ondersteuningsmogelijkheden voor mantelzorgers. Het is van belang om te weten wie die mantelzorgers zijn. Zijn het vooral ouderen of ook jongeren die mantelzorg verlenen? Zijn het overwegend mannen of vrouwen? Deze informatie kan helpen om de ondersteuningsmogelijkheden voor mantelzorgers beter af te stemmen op de doelgroep. Tabel 3.4: mantelzorgers onder de respondenten, verdeeld naar leeftijd, in % LEEFTIJDSCATEGORIE TOTAAL VAN DE RESPONDENTEN Opsterland In totaal geeft 16 procent van de respondenten uit aan mantelzorger te zijn. Dit ligt onder het gemiddelde in Opsterland (19%). De mantelzorgers hebben in vooral de leeftijd van jaar. Onderstaande tabel laat zien in hoeverre de respondenten bekend zijn met de ondersteuningsmogelijkheden voor mantelzorgers, en of ze er gebruik van maken. Tabel 3.5: bekendheid met de ondersteuningsmogelijkheden voor mantelzorgers, in % Bent u mantelzorger? BENT U BEKEND MET DE ONDERSTEUNINGSMOGELIJKHEDEN VOOR MANTELZORGERS? Ja, ik maak daar (wel eens) gebruik van Ja, maar maak er geen gebruik van Ja, ik besteed tot 1 uur per dag aan mantelzorg Ja, ik besteed 1 tot 4 uur per dag aan mantelzorg Ja, ik besteed 4 tot 8 uur per dag aan mantelzorg Ja, ik besteed meer dan 8 uur per dag aan mantelzorg Nee Nee In geven veel respondenten aan de ondersteuningsmogelijkheden te kennen. Alleen in de groep mantelzorgers die hier 1 tot 4 uur per dag aan besteed zijn er respondenten die ook gebruik maken van de mogelijkheden. 9

10 HOOFDSTUK 4 DE DORPEN GETYPEERD Eigen voorzieningen binnen de dorpen Tabel 4.1: (zeer) tevreden over eigen voorzieningen in het dorp, in % DORPSKRANT DORPSWEBSITE CONTACT MET PLAATSELIJK BELANG Opsterland Het merendeel van de respondenten in is tevreden over de dorpskrant, de dorpswebsite en het contact met Plaatselijk Belang. De tevredenheid ligt overal boven het Opsterlandse gemiddelde. Verenigingsleven Tabel 4.2: deelname aan een vereniging, in % POLITIEKE PARTIJ KERK PLAATSELIJK BELANG VROUWENVERENIGING SOCIAAL CULTUREEL WERK SPORTVERENIGING TONEELVERENIGING MUZIEKVERENIGING/- MUZIEKCORPS JONGERENVERENIGING/ JEUGDSOOS OUDERENVERENIGING / OUDERENSOOS BUURTVERENIGING BIBLIOTHEEK ANDERS Opsterland De participatie in het verenigingsleven ligt in Opsterland het hoogste bij Plaatselijk Belang (49%) en de buurtvereniging (50%). In is men vooral betrokken bij Plaatselijk Belang (67%) en de buurtvereniging (88%). Sociale cohesie Sociale cohesie is geen gemakkelijk begrip en laat zich ook moeilijk meten. Met sociale cohesie wordt de mate waarin burgers in de maatschappij verbondenheid ervaren en zich medeverantwoordelijk voelen voor het algemeen welzijn bedoeld. Hierover zijn vijf vragen opgenomen in de dorpsspiegel. Omdat de antwoorden onderling sterk samenhangen, is net als in 2009 en 2013 ervoor gekozen om deze vragen samen te voegen tot de schaal sociale cohesie. Zo wordt per respondent als het ware een gemiddelde bepaald. Bij een aantal stellingen worden de resultaten vergeleken met die van de vorige dorpsspiegel. Een hogere score staat voor een hogere beoordeling van de sociale cohesie, waarbij 1 de laagst mogelijke beoordeling van de sociale cohesie is en 4 de hoogst mogelijke beoordeling van sociale cohesie. Let op: omdat de vragenlijsten per dorpsspiegel veranderen, komen de schalen van de verscheidene dorpsspiegels niet volledig overeen. Zo zijn in de berekening van de schaal van 2013 meer items opgenomen dan in de schaal van de huidige dorpsspiegel. Verschillen tussen de jaren moeten dus voorzichtig worden geïnterpreteerd. 10

11 Tabel 4.3: beoordeling sociale cohesie in het dorp in schaalgemiddelden GEMIDDELDE SCORE IN 2017 GEMIDDELDE SCORE IN ,14 3,06 Opsterland 2,95 2,92 In is de schaalscore gestegen ten opzichte van Dit duidt op een hogere beoordeling van de sociale cohesie. Hieronder staan de resultaten voor iedere stelling afzonderlijk gepresenteerd. Hierbij wordt weer gewoon met percentages gewerkt, waarbij een hoger percentage duidt op meer sociale cohesie: Tabel 4.4 (helemaal) eens met de stelling Ik ben gehecht aan mijn dorp, in % Opsterland Het percentage respondenten in dat gehecht is aan het dorp is in vergelijking met 2013 zes procent gedaald. Het Opsterlands gemiddelde is juist gestegen. Tabel 4.5: (helemaal) eens met de stelling Ik woon in een dorp waar veel saamhorigheid is, in % (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN 2017 (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN 2013 (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN Opsterland In vergelijking met 2013 is het percentage respondenten dat van mening is dat een dorp is met veel saamhorigheid, gestegen met twee procent. Tabel 4.6: (helemaal) eens met de stelling Ik voel me thuis bij de mensen die in mijn dorp wonen, in % (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN 2017 (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN 2013 (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN Opsterland Het merendeel van de respondenten in Opsterland (88%) voelt zich thuis bij de mensen die in het dorp wonen, in is dit percentage hoger met 93%. Tabel 4.7: (helemaal) eens met de stelling Als ik iemand nodig heb, dan is er in het dorp iemand die ik daarvoor kan vragen, in % Opsterland Over het algemeen kunnen de respondenten in iemand in het dorp vragen als ze hulp nodig hebben. Bij deze vraag heeft 92 procent van de respondenten aangegeven het (helemaal) eens te zijn met de stelling. Dit percentage is ten opzichte van 2013 gedaald met 3 procent. 11

12 Tabel 4.8: (helemaal) eens met de stelling Ik voel me verantwoordelijk voor mijn dorp, in % Opsterland In voelt 80 procent van de respondenten zich verantwoordelijk voor het eigen dorp. Dit percentage ligt iets boven het Opsterlands gemiddelde (77%). Ten opzichte van 2013 is het percentage gestegen in met 11 procent. Beoordeling leefomgeving Tabel 4.9: beoordeling voor de leefomgeving, in een rapportcijfer GEMIDDELDE SCORE IN 2017 GEMIDDELDE SCORE IN ,7 7,4 Opsterland 7,7 7,6 De respondenten in beoordelen hun leefomgeving hoog met een 7,7. Dit is gelijk met het gemiddelde in Opsterland. 12

13 HOOFDSTUK 5 VEILIGHEID Gevoelens van onveiligheid Tabel 5.1: (helemaal) eens met de stelling Ik voel me wel eens onveilig in mijn dorp, in % (HELEMAAL) MEE EENS (HELEMAAL) MEE ONEENS Opsterland De percentages van respondenten die het oneens zijn met de stelling zijn gestegen omdat de antwoordcategorie niet mee eens, niet mee oneens in de huidige dorpsspiegel niet is opgenomen. Met de stelling Ik voel me wel eens onveilig in het dorp is 13 procent van de respondenten het eens. Dit is in vergelijking met het Opsterlands gemiddelde lager. Ten opzichte van 2013 is er een lichte daling te zien in het percentage. Tabel 5.2: (helemaal) eens met de stelling In mijn dorp vindt veel criminaliteit plaats, in % (HELEMAAL) MEE EENS (HELEMAAL) MEE ONEENS Opsterland In is 14 procent van de respondenten van mening dat er in hun dorp veel criminaliteit plaatsvindt. Dit percentage ligt onder het gemiddelde van Opsterland (17%). Oorzaken onveiligheidsgevoelens Tabel 5.3: oorzaken onveiligheidsgevoelens, in % VERKEER (SITUATIE) VERLICHTING VERLOEDERING OPENBARE RUIMTE OVERLAST RISICO SLACHTOFFER WORDEN VAN CRIMINALITEIT RISICO SLACHTOFFER TE WORDEN VAN GEWELD ANDERS Opsterland Ruim een kwart van de respondenten in geeft aan dat de onveiligheidsgevoelens voortkomen uit het risico om slachtoffer te worden van criminaliteit (26%). Dit percentage ligt boven het Opsterlandse gemiddelde. Bij de mogelijkheid anders is door respondenten een situatie van overlast genoemd en een situatie over verkeer. 13

14 Verkeers(on)veiligheid Tabel 5.4: (zeer) tevreden over de verkeersveiligheid in het dorp, in % IN DIRECTE WOONOMGEVING IN DE KERN/CENTRUM DORP IN BUITENGEBIED VAN HET DORP Opsterland Over de verkeersveiligheid voor automobilisten en voetgangers is men in over het algemeen zeer tevreden. Alleen over de verkeersveiligheid in de kern/centrum van het dorp is een lager percentage tevreden (59%). Tabel 5.5: beoordeling voor de veiligheid in een rapportcijfer GEMIDDELDE SCORE IN ,3 Opsterland 7,3 Met een score van 7,3 gemiddeld beoordelen de respondenten in hun veiligheid even positief als gemiddeld in Opsterland. 14

15 HOOFDSTUK 6 VOORZIENINGEN Dorpshuis en multifunctioneel centrum Tabel 6.1: (zeer) tevreden over dorpshuis en (helemaal) eens met de stelling Een dorpshuis of multifunctioneel centrum is onmisbaar voor mijn dorp (ZEER) TEVREDEN OVER DORPSHUIS DORPSHUIS/MFC ONMISBAAR Opsterland In vergelijking met 2013 is men in iets meer tevreden over het dorpshuis, een stijging van 1 procent. Van de respondenten in is 93 procent van mening dat het dorpshuis onmisbaar is in het dorp. Peuteropvang Tabel 6.2: tevredenheid over de peuteropvang in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN 98 2 Opsterland 93 7 In zijn de respondenten erg tevreden over de peuteropvang in de gemeente (98%). Basisonderwijs Tabel 6.3: tevredenheid over het basisonderwijs in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN 98 2 Opsterland 96 4 Over het basisonderwijs is men in (zeer) tevreden. Medische voorzieningen Tabel 6.4: tevredenheid over de medische voorzieningen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN Opsterland 96 4 In zijn de respondenten erg tevreden over de medische voorzieningen in de gemeente (100%). 15

16 Voorzieningen voor ouderen en gehandicapten Tabel 6.5: respondenten die vinden dat er voldoende voorzieningen voor ouderen en gehandicapten zijn om zelfstandig in het dorp te blijven wonen, in % VOLDOENDE VOORZIENINGEN VOOR OUDEREN EN GEHANDICAPTEN Opsterland Slechts iets meer dan een kwart van de respondenten in geeft aan dat er voldoende voorzieningen voor ouderen en gehandicapten zijn. Ter vergelijking: in Opsterland als geheel is dit percentage 51. Tabel 6.6: ontbrekende aspecten bij onvoldoende voorzieningen voor ouderen en gehandicapten om zelfstandig in het dorp te blijven wonen, in % KWALITEIT EN AANBOD WONINGEN KWALITEIT EN AANBOD ZORG KWALITEIT EN AANBOD ACTIVITEITEN KWALITEIT EN AANBOD VOORZIENINGEN* KWALITEIT EN AANBOD VERVOER KWALITEIT EN AANBOD INFORMATIE EN ADVIES ANDERS, NAMELIJK Opsterland * Voorzieningen: klussendienst, personenalarmering, maaltijdservice, woningaanpassing Het merendeel van de respondenten dat ontevreden is over de voorzieningen voor ouderen en gehandicapten (22%) geeft aan dat het ontbreekt aan kwaliteit en aanbod van woningen. Bij de mogelijkheid anders is voornamelijk genoemd dat het aan winkels/supermarkten ontbreekt. Dorpssteunpunt Om de bekendheid van het dorpssteunpunt in kaart te brengen is de respondenten gevraagd of zij bekend zijn met het dorpssteunpunt, en of er gebruik van gemaakt wordt. Tabel 6.7 bekendheid met dorpssteunpunt in eigen dorp, in % NEE JA, MAAKT GEEN GEBRUIK VAN DORPSSTEUNPUNT JA, HEEFT WEL EENS GEBRUIK VAN GEMAAKT Opsterland In is iets minder dan twee derde van de respondenten bekend met het dorpssteunpunt. Hiervan heeft slechts een procent er wel eens gebruik van gemaakt. 16

17 Gebiedsteam Om te meten in hoeverre de Opsterlanders bekend zijn met de gebiedsteams, is ze gevraagd of ze het kennen en er eventueel gebruik van maken. De resultaten zijn in onderstaande tabel weergegeven. Tabel 6.8: bekendheid met Gebiedsteam eigen dorp, in % NEE JA, MAAKT GEEN GEBRUIK VAN HET GEBIEDSTEAM JA, HEEFT ER WEL EENS GEBRUIK VAN GEMAAKT Opsterland procent van de respondenten in geeft aan onbekend te zijn met het Gebiedsteam. Er zijn in vergelijking met Opsterland als geheel evenveel mensen die er wel bekend mee zijn, het percentage dat er gebruik van maakt is echter kleiner. Bibliotheek Tabel 6.8: tevredenheid over de bibliotheek in de gemeente, in % (zeer) tevreden BIBLIOTHEEK (zeer) ontevreden Opsterland In zijn de respondenten (zeer) tevreden over de bibliotheek in de gemeente. Sportvoorzieningen Tabel 6.9: tevredenheid over de sportvoorzieningen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN 94 6 Opsterland 92 8 De tevredenheid in over de sportvoorzieningen is hoog. Culturele voorzieningen Tabel 6.10: tevredenheid over de culturele voorzieningen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN Opsterland Over de culturele voorzieningen in de gemeente, zoals theater en podia, zijn in in vergelijking met de Opsterlandse gemiddelden relatief minder respondenten (zeer) tevreden (72%). 17

18 Jeugdsoos Tabel 6.12: tevredenheid over de jeugdsozen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN 93 7 Opsterland scoort met 93 procent aan de hoge kant wat betreft de tevredenheid over de jeugdsoos. Speeltuinen Tabel 6.13: tevredenheid over de speeltuinen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN Opsterland procent van de respondenten in is tevreden over de speeltuinen. Dagelijkse boodschappen Tabel 6.11: tevredenheid over het doen van dagelijkse boodschappen in de regio, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN Opsterland 92 8 In zijn relatief minder respondenten dan gemiddeld (zeer) tevreden over de mogelijkheden voor dagelijkse boodschappen. Recreatie en toerisme Tabel 6.12: tevredenheid over de recreatieve voorzieningen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN Opsterland Het merendeel van de respondenten is (zeer) tevreden over de recreatieve voorzieningen in de gemeente. 18

19 (openbaar) Vervoer Tabel 6.13: respondenten die soms of vaak gebruik maken van het (openbaar) vervoer, in % OPENBAAR VERVOER BUURTBUS PLUSBUS WMO-TAXI Opsterland In maken de respondenten relatief veel gebruik van de buurtbus (23%). Het openbaar vervoer wordt iets minder gebruikt (22%). Tabel 6.13B: respondenten die soms of vaak gebruiken maken van het openbaar vervoer, uitgesplitst naar leeftijdscategorie, in aantallen en (%) LEEFTIJD VAAK SOMS NOOIT 16 t/m 24 0 (0%) 2 (100%) 0 (0%) 25 t/m 34 0 (0%) 0 (0%) 8 (100%) 35 t/m 44 0 (0%) 3 (30%) 7 (70%) 45 t/m 54 0 (0%) 3 (19%) 13 (82%) 55 t/m 64 1 (3%) 8 (28%) 20 (69%) 65 t/m 74 0 (0%) 2 (13%) 14 (88%) 75 en ouder 0 (0%) 0 (0%) 1 (100%) Tabel 6.14C: respondenten die soms of vaak gebruik maken van de buurtbus, uitgesplitst naar leeftijdscategorie, in aantallen en (%) LEEFTIJD VAAK SOMS NOOIT 16 t/m 24 1 (100%) 0 (0%) 0 (0%) 25 t/m 34 0 (0%) 0 (0%) 6 (100%) 35 t/m 44 0 (0%) 1 (13%) 7 (88%) 45 t/m 54 2 (14%) 1 (7%) 11 (79%) 55 t/m 64 2 (11%) 5 (28%) 11 (61%) 65 t/m 74 1 (11%) 1 (11%) 7 (78%) 75 en ouder 0 (0%) 0 (0%) 0 (0%) Over het gebruik van de Plusbus hebben twee respondenten aangegeven er soms gebruik van te maken. Deze respondenten kwamen uit de leeftijdscategorie jaar oud, en de leeftijdscategorie jaar oud. Tabel 6.14: (zeer) tevreden over de vervoersmogelijkheden, % OPENBAAR VERVOER BUURTBUS PLUSBUS WMO-TAXI Opsterland De tevredenheid over de vervoersmogelijkheden is in hoog. Vooral over de buurtbus zijn de respondenten erg tevreden. 19

20 Missen van een voorziening Tabel 6.15: respondenten die aangeven voorzieningen te missen in eigen dorp, in % en het soort voorzieningen % MIST EEN VOORZIENING IN 2017 % MIST EEN VOORZIENING IN 2013 GEMISTE VOORZIENING, MEEST GENOEMD GEMISTE VOORZIENING, VAAK GENOEMD Supermarkt Geldautomaat Opsterland Verscheidenheid aan winkels Geldautomaat, sporthal, verzamelpunt plastic afval In mist 38% van de respondenten een voorziening in het dorp. Als gemiste voorziening wordt het vaakst een supermarkt genoemd. 20

21 HOOFDSTUK 7 DE FYSIEKE OMGEVING Straatverlichting Tabel 7.1: (zeer) tevreden over de straatverlichting binnen de kern en in het buitengebied van het dorp, in % BINNEN DE KERN IN HET BUITENGEBIED Opsterland Over de straatverlichting is men in erg tevreden over de verlichting binnen de kern. Over de verlichting in het buitengebied zijn minder respondenten tevreden. Nog geen twee derde geeft aan hier tevreden over te zijn. Groenvoorzieningen Tabel 7.2: (zeer) tevreden over de groenvoorziening in het dorp, in % KWALITEIT/ONDERHOUD HOEVEELHEID EN SPREIDING Opsterland De tevredenheid over de groenvoorziening in is gedaald ten opzichte van Wegen, fietspaden en wandelpaden/trottoirs Tabel 7.3: (zeer) tevreden over het aantal wegen, fietspaden en wandelpaden in het dorp, in % WEGEN FIETSPADEN WANDELPADEN/TROTTOIRS MEN- & RUITERPADEN ATB- & MOUNTAINBIKE- ROUTES Opsterland De respondenten uit zijn bovengemiddeld tevreden over het aantal wegen. Over de andere vormen van infrastructuur zijn ze even tevreden als de inwoners van Opsterland als geheel of minder tevreden dan Opsterland als geheel. Tabel 7.4: (zeer) tevreden over het onderhoud van wegen, fietspaden en wandelpaden in het dorp, in % WEGEN FIETSPADEN WANDELPADEN/ TROTTOIRS MEN- EN RUITERPADEN ATB- EN MOUNTAINBIKE- ROUTES Opsterland Over het onderhoud van wegen en fietspaden is de mate van tevredenheid in hoger dan het Opsterlands gemid delde. Over het onderhoud van wegen is 76 procent (zeer) tevreden, over het onderhoud van fietspaden 73 procent. Minder dat de helft van de respondenten geeft aan tevreden te zijn over het onderhoud van de wandelpaden/trottoirs (42%). 21

22 Parkeren Tabel 7.5: (zeer) tevreden over de parkeermogelijkheden in het dorp, in % IN DIRECTE WOONOMGEVING IN DE KERN/CENTRUM VAN DORP BUITEN DE BEBOUWDE KOM Opsterland Het merendeel van de respondenten in is tevreden over de parkeermogelijkheden in het dorp. Gladheidsbestrijding Tabel 7.6: (zeer) tevreden over de gladheidsbestrijding in de gemeente, in % IN DIRECTE WOONOMGEVING IN DE KERN/CENTRUM VAN DORP BUITEN DE BEBOUWDE KOM Opsterland De tevredenheid over de gladheidsbestrijding in de gemeente is onder de respondenten in hoger dan Opsterland als geheel bij de directe woonomgeving. Afval Tabel 7.8: (zeer) tevreden over aspecten/voorzieningen met betrekking tot afval in de gemeente, in % VERZAMELING BLADAFVAL HONDENPOEP ZWERFAFVAL MILIEUSTRAAT GORREDIJK BRENGPUNT GROENAFVAL URETERP Opsterland Respondenten in zijn meer tevreden over de verzameling van bladafval en het brengpunt voor groenafval dan Opsterland als geheel. Over de andere vormen van afvalvoorzieningen zijn ze minder tevreden. 22

23 HOOFDSTUK 8 RELATIE MET DE GEMEENTE Gemeentelijke dienstverlening Tabel 8.1.1: (zeer) tevreden over enkele aspecten van de relatie met de gemeente, in % BETREKKEN INWONERS BIJ PLANNEN EN BELEID HET NAKOMEN VAN AFSPRAKEN Opsterland Tabel 8.1.2: (zeer) tevreden over enkele aspecten van de relatie met de gemeente, in % INFORMATIEVERSTREKKING BEREIKBAARHEID VAN AMBTENAREN DIENSTVERLENING Opsterland De respondenten in zijn op bijna alle vlakken meer tevreden dan het Opsterlandse gemiddelde. Alleen over de bereikbaarheid van ambtenaren zijn de respondenten in iets minder tevreden. Brandweer en ambulance Tabel 8.2: (zeer) tevreden over brandweer en ambulance in de gemeente, in % BRANDWEER AMBULANCE Opsterland In is men, net als in de rest van Opsterland, (zeer) tevreden over de brandweer en de ambulance in de gemeente. Politie Tabel 8.3: (zeer) tevreden over politie in de gemeente, in % POLITIE Opsterland In is men zeer tevreden over de politie in de gemeente. Ten opzichte van 2013 is dit gemiddelde echter wel gedaald met 7 procent. 23

24 HOOFDSTUK 9 WONEN IN OPSTERLAND Soort woning Tabel 9.1: woonsituatie van de respondenten, in % SENIORENWONING SENIORENWONING MET FACILITEITEN OP BEG.GROND VERPLEEG- VERZORGINGSHUIS SERVICEFLAT / AANLEUNWONING VRIJSTAANDE WONING TWEE ONDER ÉÉN KAP WONING RIJTJESWONING APPARTEMENT / ETAGEWONING/FLAT ANDERS Opsterland 1 1 0,2 0, In Opsterland woont 60 procent van de respondenten in een vrijstaande woning. In woont 78 procent van de respondenten in een vrijstaande woning. Huur- of koopwoning Tabel 9.2: woonachtig in huur- of koopwoning, in % KOOPWONING HUURWONING Opsterland De verdeling tussen de respondenten die woonachtig zijn in een koopwoning en de respondenten die woonachtig zijn in een huurwoning is vergelijkbaar met het Opsterlands gemiddelde. Beoordeling woning Tabel 9.3: beoordeling woning, in een rapportcijfer GEMIDDELD RAPPORTCIJFER IN 2017 GEMIDDELD RAPPORTCIJFER IN 2013 GEMIDDELD RAPPORTCIJFER IN ,3 7,9 7,9 Opsterland 8,0 8,0 7,9 Het gemiddelde rapportcijfer waarmee de respondenten in Opsterland de eigen woning beoordelen is een 8,0. In ligt dit cijfer nog hoger met een 8,3. 24

25 Tabel 9.4: beoordeling van verscheidene aspecten van de woning, uitgesplitst naar huurwoningen en koopwoningen, in % KENMERK VAN DE WONING Huurwoning POSITIEVE BEOORDELING Koopwoning Grootte Onderhoudstoestand Woonlasten kwaliteit Woonlasten inkomen Beveiliging Grootte van de bergruimte Grootte van de tuin Geluidsoverlast verkeer Geluidsoverlast buren Aanpasbaarheid van woning (levensloopbestendig maken) Respondenten wonende in een koopwoning beoordelen meerdere aspecten positiever dan respondenten in een huurwoning. Levensloopbestendigheid van woning Aan de respondenten is gevraagd of zij in hun eigen woning kunnen blijven wonen, mochten ze (meer) zorg nodig hebben. De respondenten die als antwoord Weet ik niet hebben ingevuld zijn niet meegenomen in de berekening van de percentages. Tabel 9.5: beoordeling van levensloopbestendigheid van de woning, uitgesplitst naar huurwoningen en koopwoningen, in % Huurwoning SOORT WONING Koopwoning Ja, zonder (of met kleine) aanpassingen Ja, maar met een verbouwing aan de woning Nee procent van de respondenten in huurhuizen vindt hun woning niet levensloopbestendig. Respondenten in een koopwoning beoordelen hun woning als meer geschikt wat betreft de levensloopbestendigheid. Rolstoelvriendelijkheid Aan respondenten is gevraagd hoe rolstoel- en rollatorvriendelijk zij hun woning beoordelen. Tabel 9.6: beoordeling rolstoelvriendelijkheid van de woning, uitgesplitst naar huurwoningen en koopwoningen, in % SOORT WONING GOED MATIG /SLECHT Huurwoning Koopwoning Respondenten in een huurwoning zijn relatief positiever over de rolstoelvriendelijkheid van hun woning. 25

26 Verhuisplannen Tabel 9.7: respondenten met verhuisplannen, in aantallen en in procenten VERHUISPLANNEN 2017 IN AANTALLEN VERHUISPLANNEN 2017 IN PROCENTEN VERHUISPLANNEN 2013 IN PROCENTEN Opsterland Bijna een vijfde van de Opsterlanders denkt erover om te gaan verhuizen. In ligt dit percentage lager met 12 procent. In 2013 hadden relatief meer respondenten in verhuisplannen. Waarom wil men verhuizen? De respondenten die willen verhuizen is gevraagd waarom ze willen verhuizen. Hierbij mochten ze meer dan één antwoord geven. De volgende redenen werden genoemd: Tabel 9.8: redenen voor de verhuisplannen van de respondenten, in % REDEN VERHUIZING 2017 Woning is te groot 36 Woning is te klein 9 Verandering in huishoudenssamenstelling 9 Meer kwaliteit 36 Woning met minder onderhoud 27 Van koop- naar huurwoning 0 Van huur- naar koopwoning 0 Inkomen is verbeterd 0 Inkomen is verslechterd 0 Bedrijfsbeëindiging 0 Gezondheid wordt slechter 0 Onvoldoende medische voorzieningen 0 Minder overlast gewenst 9 Meer rust 18 Dichterbij werk wonen 0 Dichterbij studie wonen 9 Dichterbij familie wonen 0 Onvoldoende algemene voorzieningen 27 Andere reden 36 Een groot deel van de respondenten die wil verhuizen geeft aan dat dit komt doordat hun woning te groot is of omdat ze meer kwaliteit willen. Een groot percentage heeft aangegeven een andere reden te hebben om te verhuizen, hier is het volgende genoemd: Eigen woning verkocht nu tijdelijke huurwoning Graag vrijstaand huis Pony bij huis Van binnen de dorpskern naar buiten de dorpskern 26

27 Verhuisbestemming Tabel 9.9: verhuisbestemming van de respondenten met verhuisplannen, in % BINNEN DORP IN ÉÉN VAN DE 3 GROTERE KERNEN IN ÉÉN VAN DE KLEINERE KERNEN BUITEN DE GEMEENTE WEET IK NOG NIET Opsterland 40 7, Een vijfde van de respondenten in met verhuisplannen wil binnen het dorp blijven. De helft weet nog niet waar ze naar toe willen. Tabel 9.9B: respondenten met verhuisplannen, uitgesplitst naar leeftijd, in aantallen en (%) LEEFTIJD 16 T/M T/M T/M T/M T/M T/M Verhuisplannen 1 (50%) 0 (0%) 1 (10%) 2 (13%) 3 (10%) 2 (13%) 0 (0%) Woningbehoefte Gevraagd is naar wat voor soort woning de respondent zou willen verhuizen. Hier mochten zij meerdere antwoorden aangeven. Het volgende gaven de respondenten aan: Tabel 9.10: woningbehoefte van de respondenten met verhuisplannen, in % SOORT WONING 2017 Bejaardenwoning-/seniorenwoning 0 Bejaardenwoning/seniorenwoning met voorzieningen op de BG 18 Verzorging-/verpleeghuis 0 Aanleunwoning, serviceflat 0 Vrijstaande woning 55 Twee onder één kap 9 Rijtjeswoning 0 Appartement, flat, etagewoning 27 Studentenhuis 9 Anders, namelijk 9 Veel respondenten met verhuisplannen geven aan dat zij naar een vrijstaande woning zouden willen verhuizen. Bij de optie anders is door één respondent genoemd dat zij een woning buiten de gemeente aan het bouwen zijn. 27

28 HOOFDSTUK 10 DE DORPEN IN DE TOEKOMST Voor- of achteruitgang dorpen? Tabel 10.1: voor/achteruitgang van het dorp in de afgelopen jaren, in % VOORUIT ACHTERUIT GELIJK GEBLEVEN Uitkomst in 2017 Verwachting in 2013 Uitkomst in 2017 Verwachting in 2013 Uitkomst in 2017 Verwachting in Opsterland Minder respondenten zijn van mening dat vooruit is gegaan, dan in 2013 verwacht werd. Als reden voor vooruitgang van de afgelopen jaren werd onder andere genoemd dat de dorpskern is verbeterd en er plannen zijn voor een MFC. Ruim een derde van de respondenten is van mening dat het dorp achteruit is gegaan. Als redenen hiervoor worden vaak genoemd: terugloop van voorzieningen (winkels, supermarkt, horeca), geen woningen voor starters, slecht onderhouden groenvoorziening, geen pinautomaat. Verwachte toekomstige ontwikkeling Tabel 10.2: verwachting voor- of achteruitgang van het dorp voor de komende jaren, in % VOORUIT ACHTERUIT DORP BLIJFT GELIJK Opsterland Bijna een derde van de respondenten geeft aan te verwachten dat het dorp vooruit zal gaan. Als redenen hiervoor worden genoemd: komst van MFC/MFA, en de hoop dat er een supermarkt komt. Ruim een vijfde van de respondenten geeft aan te verwachten dat het dorp achteruit zal gaan. Hier worden als redenen genoemd: verloedering van voormalig industrieterrein, jongeren verdwijnen door gebrek aan woningen, vergrijzing, bezuinigingen vanuit gemeente. Toerisme Tabel 10.3: mening van de respondenten over het aantrekken van toeristen naar het dorp, in % MEER TOERISTEN AANTREKKEN: (HELEMAAL) MEE EENS 43 Opsterland 52 Ruim twee vijfde van de respondenten in is van mening dat het dorp meer toeristen zou mogen aantrekken. 28

29 Groei van het dorp Tabel 10.4: mening van de respondenten over het aantal inwoners en het aantal woningen in het dorp, in % IK BEN TEVREDEN ZOALS HET IS, ALS HET GAAT OM: Inwoners Woningen Opsterland Het merendeel van de inwoners van geeft aan tevreden te zijn over het huidige aantal inwoners. Minder respondenten zijn tevreden over het aantal woningen. 29

30